Cümle Türleri – 1

CÜMLE ÇEŞİTLERİ – 1

1)      Yeniden baktım “Başaklar” tablosuna. Belli ki rüzgar var, başaklar eğilmiş. Başakların kimisi yanındakine yaslanmış, kimisi baş başa vermiş. Kırılacak gibi büküleni de, usulca eğileni de var. Dimdik duran başak görünmüyor hiç.

Bu parçada aşağıdaki cümle türlerinden hangisi yoktur?

A) Ad (isim) cümlesi

B) Eksiltili cümle

C) Sıralı cümle

D) Bileşik cümle

E) Basit cümle

 

2)      Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizeler basit cümle oluşturmaktadır?

A)   Mustafa Kemal barış olmuş

Gürül gürül akan ırmaklarda

B)   Mustafa Kemal özgürlük olmuş

Özgürlük diye çarpan yüreklerde

C)   Mustafa Kemal bereket olmuş

Uzanıp giden bu topraklarda

D)   Mustafa Kemal türkü olmuş

İnanmış dudaklarda

E)   Mustafa Kemal ülkü olmuş

Uzak yakın bütün bayraklarda

 

3)      Aşağıdaki dizelerden hangisi bitmiş bir cümle durumundadır?

A) Gecenin koyu karanlığında

Rüzgarda sokak korkusu

B) Çiçek açmayı deniyordu

Bahçemizde erik ağacı

C) Uğraşma boşuna şiir yazamazsın

Bu kadar maviyken gökyüzü

D) Bana bu kadar açık söylemedi

Güzel olduğunu yaşamanın

E) Gökyüzünün maviliğine akarak

Savruldu sonsuza ışık hızım

 

4)      Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklıdır?

A)      Gönül kimi severse güzel odur.

B)       Göz görür, gönül ister.

C)       Her damardan kan alınmaz.

D)      Azı bilmeyen çoğu hiç bilemez.

E)       İşten artmaz, dişten artar.

 

5)      Aşağıdakilerden hangisi bir ünlem cümlesidir?

A)      Ne kadar da yaramaz bir çocuk.

B)       Havalar yavaş yavaş ısınıyor.

C)       Bu kitabı yeni aldım.

D)      Yemeğimi henüz yemedim.

E)       Yarın geziye çıkabiliriz.

 

6)      Aşağıdakilerin hangisinden yüklem olumsuz olduğu halde cümlenin anlamı olumludur?

A)      Sizin nasıl çalıştığınızı hiç bilmez miyim?

B)       Bu toplantıya siz de katılmaz mısınız?

C)       Nereye gideceğiniz size hiç mi söylenmez?

D)      Geç kalacağınızı haber vermez misiniz?

E)       Hava güzel olsa da mı gelmezsiniz?

 

7)      Aşağıdakilerin hangisinde, virgülden önceki bölüm eksiltili bir cümledir?

A)      Dalaman’ dan sonra Marmaris’ te bir çay molası, ardından dağlara tırmanıyoruz.

B)       Şoförlere kök söktüren bir yolmuş bu, ama güzelliğine diyecek yok.

C)       Keskin virajlar aşıyoruz durmadan, her tırmanışta bir başka güzellik çıkıyor karşımıza.

D)      Günlük ağaçların kokusu dağları tütsülüyor, doğanın güzelliğini bastırıyor durmadan.

E)       Altmış kilometre sonra dağlar geride kalıyor artık, birden bembeyaz bir tatil köyüne varıyoruz.

 

8)      Aşağıdakilerin hangisi bağımsız sıralı cümledir?

A)      Yağmur sicim gibi yağıyor, yolları yıkıyordu.

B)       Bulaşıkları ben yıkıyorum, o duruluyor.

C)       Çantasını kimselere vermez kendi taşırdı.

D)      Dallardan dökülen armutları topluyor, sepetlere dolduruyorduk.

E)       Trafik tamamen tıkanmıştı, araçlar yerlerinden kımıldamıyordu.

9)      (I) Uzun kumsalın kenarından Köyceğiz Gölü’ ne uzanan Dalyan’ a giriyoruz. (II) Kaplumbağalar ve yuvaları korunuyor burada elbette. (III) Plaja teknelerle gelinip akşamüstü yine Dalyan’ a teknelerle geri dönülüyor. (IV) Kumsal  geceleri asıl sahiplerine kalıyor. (V) Sazların arasında sabahtan akşama tekneler gidip geliyor.

         Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi öğelerinin dizilişi yönüyle farklıdır?

A) I       B) II         C) III          D) IV          E) V

 

10)   Havalar ısındıkça meydan, sessizliğini yitiriyor. Ama çevredeki yapılar yine bomboş sanki. Çeşmelerden sular aynı yavaşlıkta akıyor hep. Artık bütün milletler buraya geliyor. Amerikalılar tüm lokantaları sarmış, durmadan yiyorlar. İngilizler iki katlı otobüslerle gelip  tek tek meydana akıyorlar. Bütün insanlar çok keyifli.

         Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?

A)       Bileşik fiil cümlesi

B)       Basit isim cümlesi

C)       Basit, devrik fiil cümlesi

D)       Bağımlı sıralı cümle

E)        Bileşik, devrik, isim cümlesi

 

11)   Aşağıdaki dizelerin hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklıdır?

A)      Sarsıldı uzaktan saat sesleri

B)       Önümde canlandı bütün bir senem

C)       Sonsuz bir hicrandı bütün nasibi

D)      Hatırlattı bana sisli göklerden

E)       Düşündüm senin son geceni

 

12)   (I) Nerede okumuştum ya da kimden duymuştum iyice anımsamıyorum, aptal kutusu diyorlarmış televizyona. (II) Ancak aptalları kendine bağlıyor, onları büyülüyormuş büyük ölçüde. (III) Eğer bu ad bir gerçeği yansıtıyorsa, doğrusu toplumumuzun büyük bölümü bu sınıfa girer. (IV) İnsanlarımızda televizyona karşı aşırı bir düşkünlük, aşırı bir ilgi var. (V) İyi program, kötü program ayırımı yapmaksızın, önlerine geleni büyük bir merakla izliyorlar.

         Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi basittir?

A) I       B) II         C) III          D) IV          E) V

 

13)   Bu, hayatımda gördüğüm en güzel tabloydu.

         Bu cümlenin olumsuz, soru ve devrik şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A)      Bu hayatımda gördüğüm en güzel tablo değil miydi?

B)       Hayatımda gördüğüm en güzel tablo muydu?

C)       Bu değildi, hayatımda gördüğüm en güzel tablo.

D)      Bu değil miydi, hayatımda gördüğüm en güzel tablo?

E)       Bu muydu, hayatımda gördüğüm en güzel tablo?

 

14)   Aşağıdakilerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?

A)      Onbaşı koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.

B)       Kurt kocayınca köpeğin maskarası olur.

C)       Kusursuz dost arayan, dostsuz kalır.

D)      El elin eşeğini türkü çağırarak arar.

E)       Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.

15)   Aşağıdaki cümlelerden hangisi, anlamına göre diğerlerinden farklıdır?

A)      Aslında ben bu mahalleyi sevmiyor değilim.

B)       Elektrik  hatlarındaki sorunlar giderilemedi.

C)       Bu soğuk havada hiç pikniğe mi gidilir?

D)      Bize ne mektup yazıyor ne telefon ediyor.

E)       Sokaklar bir haftadır temizlenmiyor.