LYS Türk Edebiyatı Deneme Sınavı – 12

LYS – 12 Deneme Sınavı

1.             Belki haziranda mavi benekli çocuksun

Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyor

Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden

Belki Yeşilköy’de uçağa biniyorsun

Bütün ıslanmışsın tüylerin ürperiyor

Belki körsün kırılmışsın telaş içindesin

Kötü rüzgâr saçlarını götürüyor

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  İmgelere yer verilmiştir.

B)  Rediften yararlanılmamıştır.

C)  Aliterasyon yapılmıştır.

D)  “Yeşilköy” sözcüğüyle ad aktarması yapılmıştır.

E)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

 

2.                Sararan yapraklara basa basa yürüyorum

I

Gemici düğümüyle bağlıyorum kıtaları birbirine

                                                  II

Kendimi arıyorum sürekli meşgul çalıyor

                                                  III

Hayalin ateş almaya geliyor, bayağı kırgın 

                                                               IV

İnmek istiyorum bu sensiz dünyadan, inemiyorum

                                              V

Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde imgeye başvurulmamıştır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

 

3.       Dün gece, evimin bahçesinde oturmuş, tabiatın huzur veren konserini dinlerken gözüm birden gökyüzüne ta­kıldı ve sevdiceğim, kayan bir yıldız görünce ikimiz için de bir dilek tuttum. İnleyişlerim, her ne kadar sana ulaş­masa da, bir şekilde aşkımdan haberdar olduğunu his­sediyorum. Göklerdeki binlerce yıldızdan daha parlak­sın benim için. Gün boyu seni bulmak için bir asker gibi tuttuğum nöbet, geceleri de devam ediyor.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A)  Mecaz anlamlarıyla kullanılan sözcükler vardır.

B)  Lirik anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır.

C)  Benzetmelerden yararlanılmıştır.

D)  Olaylar, gözlemci figürün bakış açısıyla verilmiştir.

E)  Dil, “heyecana bağlı işlev”de kullanılmıştır.

 

4.      Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde ve­rilen anlatım türüyle uyuşmamaktadır?

A)  Monolog ve diyalog gibi yöntemlerden yararlanılır. (Söyleşmeye bağlı anlatım)

B)  Yaşamdaki olayların gülünç ve alışılmadık yönleri yansıtılmaya çalışılır. (Fantastik anlatım)

C)  Düşünce ve duygular kısa ve nesnel ifadelerle dile getirilir. (Öğretici anlatım)

D)  Genellikle, tarihi olaylar ve kahramanlıklar işlenir, (Des­tansı anlatım)

E)  Dil, “alıcıyı harekete geçirme işlevi”nde kullanılır. (Em­redici anlatım)

 

5.             Ayrılık yakar yüreğimi yıllar yılı ey yâr

Yine de söyleyemem kimseye duymasın ağyar

Bu dizelerde olduğu gibi, şiirde aynı ünsüz harfle­rin tekrarlanmasından oluşan ahenge ne ad verilir?

A) Asonans

B)  Hüsn-i talil

C)  İç kafiye

D)  Aliterasyon

E)  Mecaz-ı mürsel

 

6.              _____I. Grup                     II. Grup

I.     Koşma                          Kavuştak

II.     Pişekâr                        Ortaoyunu

III.    Türkü                           Gölge oyunu

IV.     Karagöz                      Âşık Edebiyatı

V.     Sathiye

Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, II. grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?

A) I.              B) II.             C) III.            D) IV.             E) V

 

7.       Divan sanatçıları mersiye türünde birçok yapıt ortaya

I

koymuştur. “Hüsn ü Aşk“, “Hayrabat“, “Harname“,

                              II                 III                IV

Beng ü Bade” bu türün başarılı örneklerindendir.

         V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

 

8.       I.   Esridi Yunus’un canı

Yoldayım illerim kanı

Yunus düşte gördü seni

Sayrı mısın sağlar mısın

 

II.Köroğlu düşer mi yine şanından

Ayırır çoğunu er meydanından

Kırat köpüğünden düşman kanından

Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır

Bu iki dörtlük karşılaştırıldığında aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlış olur?

A)  Halk şiiri geleneğine bağlı kalınmıştır.

B)  Uyak düzenleri aynıdır.

C)  Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.

D) Ait oldukları şiirlerin son dörtlükleridir.

E)  I. dörtlük “semai”den, II. dörtlük “taşlama”dan alın­mıştır.

 

9.             Orda, derenin içinde

İki üç akçakavak

Tekerlekler döner, başım döner

Kavaklar yeşeriyor, dön geri bak

Orda, derenin içinde

İki üç çırılçıplak

Alçacık damı düşündükçe

Gözlerim yaşarıyor, dön geri bak

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Serbest ölçüyle yazıldığı

B)  Ahenk oluşturmak için yinelemelerden yararlanıldığı

C)  Modern şiir geleneğine özgü özellikler taşıdığı

D)  Epik şiire özgü niteliklerin ağır bastığı

E)  Konuşma dilinin söz değerleriyle oluşturulduğu

 

10.           Ağlarım çağlar gibi

Derdim var dağlar gibi

Ciğerden yaralıyım

Gülerim sağlar gibi

Her gelen bir gül ister

Sahipsiz bağlar gibi

Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Artık (yedekli) mani olarak adlandırılır.

B)  Benzetmelere yer verilmiştir.

C)  Cinaslı uyak kullanılmıştır.

D)  Uyak düzeni aabaca biçimindedir.

E)  Rediften yararlanılmıştır.

 

 

11.    Yusuf Has Hacip tarafından yazılan “Divan-ı Hikmet“,

                         I                                                          II

mutluluk veren bilgi” anlamına gelmektedir. Mesnevi

III                                                                IV

biçiminde oluşturulan yapıtta öğütler, sembolik kişiler

V

aracılığıyla verilmiştir.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Ahmet Yesevi” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Kutadgu Bilig” getirilmeli

C)  III. nün yerine “hakikatler eşiği” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Müstezat” getirilmeli

E)  V. nin yerine “gerçek kişiler” getirilmeli

 

12.           I. Rubaileri ile tanınmıştır. (Ömer Hayyam)

II. Hicviyeleriyle tanınmıştır. (Nedim)

III.  Mahallileşme akımının öncüsüdür. (Neti)

IV.  Sebk-i Hindi akımının temsilcisidir (Şeyh Galip)

V Divan edebiyatının kurucusudur. (Hoca Dehhani)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) l. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV ve V.

 

13.           Bir güneş gibi doğdun ömrüme

Temmuz ortasıydı takvimler sevgili

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A)            Uzak diyarlara gittiğini söyledi kuşlar

Unutmak için bütün acılarını

B)            Durgun okyanusları andırırdı gözleri

Nasıl da titrerdi baktığım zaman

C)            O çay ağır akar, yorgun mu bilmem

Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem

D)            Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu’yu

Bir baştan başa selam götürür

E)            Rüzgâr söylüyor şimdi o yerlerde

Bizim eski şarkımızı, ah şarkımızı

 

14.    Eski Türklerde —, — adı verilen cenaze törenlerinde söylenirdi. Ölen kişinin kahramanlıkları, ölümünün verdiği üzüntü saguların içeriğini oluştururdu. Bu şiir­lerde dile getirilen üzüntü yalnızca ölen kişinin yakın­larının ve onu tanıyanlarının üzüntüsü değildir, toplu­mun yasına doğadaki bütün varlıklar ortak edilir. Acun Begi (Dünya İmparatoru) diye anılan —, İran Şahı Keyhüsrev tarafından tuzağa düşürülerek öldürülmesi üzerine söylenen şiir, bu türün başarılı bir örneğidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakileri hangisinde verilenler getirilmelidir?

A)  koşuk – yuğ – Alp Er Tunga’nın

B)  sav – sığır – Oğuz Kağan’ın

C)  ağıt – şölen – Alp Er Tunga’nın

D)  sagu – yuğ – Alp Er Tunga’nın

E)  destan – sığır – Oğuz Kağan’ın

 

15.     Hoca ormana gitmiş. Oturmuş bir dalın üstüne, başla­mış kesmeye. Aşağıdan geçen bir yolcu Hoca’ya ses­lenmiş: “Be adam! İnsan oturduğu dalı keser mi? Şim­di düşeceksin.” Hoca adama aldırmamış; işine devam etmiş. Az sonra dal kırılmış. Hoca birden yere düşmüş. Düştüğü yerden perişan bir halde seslenmiş: “Düşece­ğimi bildin, ne zaman öleceğimi de söyle bari!”

Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösteri­lebilir?

A)  Kanıtlayıcı anlatıma

B)  Tartışmacı anlatıma

C)  Emredici anlatıma

D)  Mizahi anlatıma

E)  Gelecekten söz eden anlatıma

 

16.     (I) “Kitab-ı Dede Korkut”, bütünüyle manzum biçimde oluşturulmuş bir yapıttır. (II) Hikâyelere adını veren ve öykülerin anlatıcısı durumunda olan Dede Korkut’un kimliği hakkında kesin bilgi yoktur. (III) Adı efsanelere karışmış bir Oğuz ozanıdır. (IV) Hikâyelerde sık sık or­taya çıkan Dede Korkut, toplumun sorunlarını çözer, öğütler verir, törenleri yönetir, çocuklara ad verir, (V) Her hikâyenin sonunda dua ederek öyküyü bitirir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

 

17.           Bir safa bahşedelim gel şu dil-i nâşâde

Gidelim serv-i revanim yürü Sadabâd’e

İşte üç çifte kayık iskelede âmâde

Gidelim serv-i revanim yürü Sadabâd’e

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Aliterasyon yapılmıştır.

B)  Uyaktan yararlanılmıştır.

C)  Bir şarkının son dörtlüğüdür.

D)  II. ve IV. dizeler nakarattır.

E)  Yabancı sözcüklerle kurulmuş tamlamalara yer ve­rilmiştir.

 

18.    – Eserlerinizi oluştururken nasıl bir ruh halinde oluyor­sunuz, ürününüzü ortaya koyarken nasıl bir çaba sarf ediyorsunuz, yoksa yazı kendiliğinden mi ortaya çıkı­yor?

Hiçbir yazı kendiliğinden ortaya çıkmaz. Eğer böyle yazanlar varsa, yazdıklarının ne kertede edebiyat de­ğeri taşıdığından kuşku duymak gerekir. Öyle bir çırpı­da çıkmaz bu işler, üzerinde çalışmak gerekir.

Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?

A)  Makaleden

B)  Söylevden

C)  Denemeden

D)  Fıkradan

E)  Mülakattan

 

19.           Cıvıl cıvıl olur bahçesi okulların her sabah

Koşuşur masmavi önlükler bir sağa bir sola

Bu dizelerdeki altı çizili bölümde aşağıdaki açıkla­malardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A)  Bir sözü, benzetme amacı gütmeksizin başka bir söz yerine kullanma

B)  Bir olayı ya da durumu, gerçekte olduğundan da­ha üstün gösterme

C)  Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma

D)  İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma

E)  Bir varlığı anlatmak amacıyla, ona benzetilen baş­ka bir varlığın adını kullanma

20.    Dize ortalarında bulunan ve dize sonlarındaki uyakla uyumlu olan ses benzerliğine iç uyak denir.

Aşağıdaki beyitlerden hangisi bu cümlede söyle­nene örnek gösterilir?

A)             Yâ Rab belâ-yı aşk ile kıl âşinâ beni

Bir dem belâ-yı aşktan etme cüda beni

B)            Bağa sensiz bakamam çeşmime âteş görünür

Gül-i handanı değil serv-i hırâmânı bile

C)            Nedir ey şûh bu bî-hûde gazab n’oldu sana

Meşrebin düşmen-i nâz idi aceb n’oldu sana

D)            Erişip bahara bülbül yenilendi sohbet-i gül

Yine nevbet-i tahammül dil-i bî-karâra düştü

E)            Canıma bir merhaba kıldı ezelde çeşm-i yâr

Şöyle mest oldum ki gayrin merhabasın bilmedim

21.    Dil özellikleri dikkate alınırsa aşağıdaki dizelerden hangisinin Divan Edebiyatı dönemine ait olduğu söylenemez?

A)            Her bâbda bir derde düürür derbeder-i aşk

Hââ ki kedersiz geçile rehgüzer-i aşk

B)            Hevâ-yı aşka uyup kûy-i yâra dek gideriz

Nesîm-i subha refikiz bahara dek gideriz

C)            Bir hümâdır kim şikâr etmiş nice ankâları

Evc-i hüsnünde senin bâz eyleyip per perçemin

D)            Bülbüller kırılır umutsuzluktan yalnızlık korusunda

Eylül dağılmış gönül tenha çalgılar kış uykusunda

E)            Bâis-i bünyâd-ı hüsnün kalb-i virandır senin

Zülfün ejder gösteren bu genc-i pinhândır senin

 

22.    Döneminin tanınmış şairlerinden olan Şeyhi, tasavvufi

I

düşüncelerini şiirleriyle yaymaya çalışmıştır. En önem­li eseri Mantıku’t Tayr dır. Bu mesneviyi İranlı şair Feridüddin Attar’dan

             II                                     III                                          IV

Türkçeye çevirmiştir. Eserde tasavvufi olaylar sembollerle

V

anlatılmaktadır.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Gülşehri” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Hadikatü’s Süeda” getirilmeli

C)  III. nün yerine “terci-i benti” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Ömer Hayyam’dan” getirilmeli

E)  V. nin yerine “toplumsal olaylar” getirilmeli

 

23.    Dış dünya, olduğu gibi değil; hissedildiği, algılandığı, duyulduğu gibi yansıtılmalıdır. Anlatımda açıklıktan kaçınılmalı, duygular “telkin” yoluyla duyurulmaya ça­lışılmalıdır. Şiir, açıklayıcı işlevinden ve kalıplaşmış bir hitabetten kurtarılmalıdır. Bireyin duygusal yaşantısı dolaysız bir anlatım yerine simgelerle yüklü ve örtük bir dille anlatılmalıdır. Şiir yazarken mutlaka sözcükle­rin müzikal ve çağrışım gücünden yararlanılmalıdır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada şiir anlayışı belirtilen sanatçılardan biri olabilir?

A)  Paul Valery

B)  Victor Hugo

C) John Steinbeck

D)  Guy de Maupassant

E)  Aleksandre Dumas Pere

 

24.      I. Aşka ilişkin acı, mutluluk gibi içli duyguların dile getirildiği gazellerdir. (Şuhane gazel)

II.   İçki, yaşama boş verme, yaşamdan zevk alma gibi konularda yazılan gazellerdir. (Rindane gazel)

III.  Öğretici nitelikleri ağır basan gazellerdir. (Hakimane gazel)

IV.   Dizelerinin ortalarında uyak bulunan gazellerdir. (Musammat gazel)

V.   Kadınları ve ten zevklerini konu edinen gazellerdir. (Âşıkane gazel)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen gazel türlerinden hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) I. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

 

25.     (I) Natüralistler, insanın bütün özelliklerinin tüm çıplak­lığı ile ortaya çıkarılıp yansıtılmasını amaçlamışlardır. (II) Onlara göre sanat, toplumsal çirkinlikleri ortaya çı­karacak olan bir araçtan ibarettir. (III) Bu yüzden natü­ralistler; yapıtlarında yaşamın çirkin ve iğrenç sahne­lerini anlatmaktan çekinmemişlerdir. (IV) Bunu yapar­ken yalın bir dil kullanmış, anlaşılır bir anlatımı tercih etmişlerdir. (V) Daha çok şiir alanında gelişme göste­ren bu akımın temsilcileri öykü alanında da başarılı ya­pıtlar ortaya koymuşlardır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

 

26.       I. Vatan şairi olarak bilinir. (Namık Kemal)

II. Edebiyatımızda yazı makinesi olarak tanınmıştır. (Ahmet Mithat)

III.  “Durub-ı Emsal-i Osmaniye” adlı yapıtında atasöz­lerini toplamıştır. (Ahmet Vefik Paşa)

IV.  Türkçenin İslam öncesi gelişmesini ve lehçelerini inceleyen “Lehçe-i Osmani” adlı önemli bir sözlük hazırlamıştır. (Şinasi)

V.  Öykü ve roman konularını İstanbul sınırları dışına çıkararak, ilk kez edebiyatımızda köy yaşamını ko­nu edinmiştir. (Nabizade Nazım)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                     B) I. ve V.                    C) II. ve III.

D) III. ve IV.                  E) IV. ve V.

 

27.    —, şiirlerinde romantizmin etkisinde kalmış, daha çok, karamsar duyguları işlemiştir. Eski edebiyatı sa­vunan Muallim Naci ve çevresiyle girdiği edebiyat tar­tışmalarıyla Edebiyat-ı Cedide akımının doğmasına zemin hazırlamıştır. Böylece, Batı edebiyatının ve yeni düşüncelerin yeni kuşaklara benimsetilmesinde önem­li rol oynamıştır. — adlı romanında, romantizmin insanı komik durumlara düşürdüğünü göstermek istemiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Nabizade Nazım – Karabibik

B)  İbrahim Şinasi – Şair Evlenmesi

C)  Recaizade Mahmut – Araba Sevdası

D)  Samipaşazade Sezai – Sergüzeşt

E) Abdülhak Hamit Tarhan – Macera-yı Aşk

 

28.    Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangi­si yanlıştır?

A)  Edebiyatımızda ilk tarihi romanı kaleme almıştır.

B)  Şiirlerinde, biçim ve dil bakımından Divan edebiya­tına bağlı kalmıştır.

C)  Tiyatro ile ilgili düşüncelerini de “Talim-i Edebiyat” adlı yapıtında dile getirmiştir.

D)  Oyunlarını yalın bir dille yazmıştır.

E)  Edebiyatı, toplumu geliştirmek için bir araç olarak kullanmıştır.

 

29.     Falih Rıfkı Atay’ın başarılı yapıtlarından — ile — “Anadolu Notları” adlı yapıtı, gezi türünün önemli ör­neklerindendir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı­dakilerden hangisi getirilmelidir?

A)  Bizim Akdeniz – Refik Halit Karay’ın

B)  Denizaşırı – Yakup Kadri’nin

C)  Tuna Kıyıları – Reşat Nuri’nin

D)  Çankaya – Halide Edip’in

E)  Hac Yolunda – Ziya Gökalp’in

 

30.    Şinasi’nin yazdığı tek oyun ve edebiyatımızdaki ilk ti­yatro olan “Zor Nikâhı” adlı komedide, görücü usulüy­le evlenme, alaylı bir anlatımla eleştirilir.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisin­de belirtilmiştir?

A)  “Zor Nikâhı” adlı oyunu Şinasi değil, Ahmet Vefik Paşa yazmıştır.

B)  Şinasi birden fazla oyun yazmıştır.

C)  “Zor Nikâhı”nın konusu görücü usulüyle evlenme değil, mutsuzlukla biten bir aşk hikâyesidir.

D)  “Zor Nikâhı” edebiyatımızdaki ilk tiyatro değil, ilk romandır.

E)  Şinasi’nin yazdığı oyun, “Zor Nikâhı” değil, “Şair Evlenmesi”dir.

 

31.           I. “Şehir Mektupları”nda İstanbul’un gündelik yaşamını yansıtmıştır. (Mehmet Rauf)

II.   Mensur şiirlerini “Siyah inciler” adlı yapıtında topla­mıştır. (Ahmet Rasim)

III.   Eleştirilerini ve makalelerini “Kavgalarım” adlı yapı­tında toplamıştır. (Hüseyin Cahit Yalçın)

IV.   Sosyete yaşamını ele aldığı “Salon Köşelerinde” adlı romanıyla bilinir. (Safveti Ziya)

V.  Şiir hakkındaki düşüncelerini, “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalarda dile getirmiştir. (Ahmet Haşim)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) I. Ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

 

32.    Ateşi bir türlü düşürülemeyen ikbal, gitgide kötüleş­mekte, ateşler için de sayıklamaktadır. Bir gece, ağa­beyini yanına çağırır ve o geceden sonra Ahmet Ce­mil, kız kardeşini gece gündüz hiç yalnız bırakmaz. Bir gece İkbal, annesi ve Seher’in kolları arasında çırpın­maya başlar. Ahmet Cemil, kardeşini kolları arasına alarak, sımsıkı sarılır ve iki kardeşin kolları son kez bu­luşur. İkbal, ağabeyinin kolları arasında can verir. İk­bal, derin bir yas içinde toprağa verilir. Ahmet Cemil eve döndüğünde kız kardeşinin odasına girip doya doya ağlar. Hayatından yarım yüzyıl geçmiş gibi çök­müş ve yaşlanmıştır.

Bu parçada sözü edilen yapıt, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aşk-ı Memnu                                    B) Mai ve Siyah

C) Ferdi ve Şürekâsı                             D) Hayal içinde

E) Kırık Hayatlar

 

33.    Edebiyat-ı Cedide şiiri ile ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)  Batı şiirinden alınan biçimler kullanılmıştır.

B)  Parnasizm akımının etkisinde kalınmıştır.

C)  Genellikle, aruz ölçüsü kullanılmıştır.

D)  Daha çok, toplumsal konularda şiirler yazılmıştır.

E)  Yepyeni tamlamalara yer verilmiştir.

 

34.    Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama bir­likte verildiği yapıtla ilgili değildir?

A)  Şatırzâde Şöhret Bey alafrangalığa özenir, Madam Potiş adlı bir kadınla yaşamak ister. (Şık)

B)  Bihter, İstanbul’un meşhur simalarından Firdevs Hanım’ın kızıdır. (Aşk-ı Memnu)

C)  Romanda gelişen yasak aşk, Suat Hanım’la Necip’in bir yangında ölmeleriyle biter. (Hayal İçinde)

D)  Dehri Efendi, bilim, fen ve edebiyat meraklısıdır; iyi Fransızca bilir. (Mürebbiye)

E)  Ömer Behiç, ailesinin haberi olmadan tıp fakültesi­ne kaydını yaptırır. (Kırık Hayatlar)

 

35.    Ahmet Haşim ile ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi yanlıştır?

A)  Müzikaliteyi  önemsediğinden,  bütün  şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.

B)  Şiirlerinde, ağır ve sanatlı bir dil kullanmıştır.

C)  Sembolizm akımından etkilenmiştir.

D)  “Bize Göre” düzyazı türünde bir yapıtıdır,

E)  Şiirlerini “Piyale” ve “Nadide” adlı yapıtlarında top­lamıştır.

 

36.     Edebiyatımızda halkın arılayabileceği bir dille, halk için

                                                            I

yazma ilkesi      Milli Edebiyat döneminde Şinasi ile başlamıştır.

                                     II                                   III  

Yine bu dönemde Ziya Paşa da şiirimizin, halk diliyle ve hece ölçüsüyle

IV                                                         V

yazılması gerektiğine dikkatleri çekmiştir

 

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

 

37.           Biz o şi’ri isteriz ki çifte giden babalar

Ekin biçen genç kızlarla odun kesen analar

Yanık sesin dinlerlerken gözyaşların silsinler

Başlarını açık, beyaz sinesine koysunlar

Yüreğinin, özleriyçün çarpındığın duysunlar

Bu çarpıntı, bu ses nedir? Neler diyor? Bilsinler

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden han­gisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)  ilhan Berk

B)  Mehmet Emin Yurdakul

C)  Sezai Karakoç

D)  Orhan Veli Kanık

E)  Melih Cevdet Anday

 

38.    Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat akımının il­kelerinden biri değildir?

A)  Türkçede kullanılan Arapça ve Farsça dilbilgisi ku­ralları kaldırılmalı

B)  Başka Türk lehçelerinden sözcük alınmamalı

C)  Konuşmada İstanbul ağzına uyulmalı

D)  Konuşma diline girmiş Arapça ve Farsça sözcükler atılmamalı

E)  Edebiyatta tümüyle evrensel nitelikler öncelikli ol­malı

 

39.     1911’de Genç Kalemler dergisinde Turan adlı şiirini ya

I                 II                                  III

yılmayarak “Bütün Türkçülük” düşüncesini benimsedi­ğini duyuran Ziya

                                                                                                           IV

Osman Saba, şiirde hece ölçüsünü ve Türkçeyi yerleştirmede etkili

V

olmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

 

40.     (I) Anadolu’yu çocukluğundan başlayarak tanıyan Re­şat Nuri Güntekin, en çok Anadolu’nun bilinmezlik içinde oluşundan etkilenmiştir. (II) “Çalıkuşu” ve “Yeşil Gece” onun Anadolu’yla ilgili romanlarıdır. (III) “Eski Hastalık”, “Yaprak Dökümü”, “Acımak” ise eğitimle birlikte toplumdan aileye yöneldiği romanlarıdır. (IV) Bir­çok yazar gibi istibdat yıllarından etkilenen yazar, “Damga”, “Harabelerin Çiçeği” romanlarında bu ko­nuya değinmiştir. (V) “Dudaktan Kalbe”, “Seviyye Ta­lip”, “Tatarcık” romanlarında ise bireysel konuları ele alınmıştır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

 

41.    “Sinekli Bakkal” romanının başkahramanı Rabia ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Kişiliğinin oluşmasında emekli bir bakan olan de­desi Naim Efendi etkili olmuştur.

B)  Kız Tevfik diye bilinen ortaoyuncusunun kızıdır.

C)  Ramazan ayında camileri gezer mukabele okur ara sıra mevlitlere çağrılır.

D)  Selim Paşa’nın konağına gitmesiyle geleneklerine bağlı, ancak Batı eğilimli bir karakter sergiler.

E)  Mevlevi olan Vehbi Dede’den musiki dersi alır.

 

42.    Cumhuriyet Dönemi edebiyatımızda Anadolu’nun de­ğişik bölgelerindeki köy yaşamı birçok yapıta konu ol­muştur. — Yılkı Atı, — Yılanların Öcü, —- Ortakçının Oğlu romanları bunun başarılı örneklerindendir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Orhan Kemal’in – Halikamas Balıkçısı’nın – Saba­hattin Ali’nin

B)  Dursun Akçam’ın – Kemal Bilbaşar’ın – Necati Cumalı’nın

C)  Kemal Tahir’in – Tarık Buğra’nın – Samim Kocagöz’ün

D)  Halikamas Balıkçısı’nın – Memduh Şevket’in – Sa­bahattin Ali’nin

E)  Abbas Sayar’ın – Fakir Baykurt’un – Talip Apaydın’ın

 

43.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Halide Edip, “Ateşten Gömlek” ve “Vurun Kahpe­ye” adiı romanlarıyla Anadolu’ya açılmış, Milli Mü­cadele yıllarında Anadolu’nun çeşitli sorunlarını yansıtmıştır.

B)  Sadri Ertem, “Çıkrıklar” romanında endüstride baş­layan gelişme nedeniyle dokuma tezgâhlarının durmasının meydana getirdiği işsizlik sonucu köy­den kente başlayan göçü ele almıştır.

C)  Sabahattin Ali’nin ilk romanı olan “Kuyucaklı Yu­suf”, Anadolu’da bir kasabanın toplumsal yapısını, aşk öyküsüyle süsleyerek verir.

D)  Memduh Şevket Esendal, ilk romanı “Huzur”da, II. Abdülhamit döneminde İstanbul’da yaşayan bir paşa ailesinin yaşamını ele alır.

E)  Mithat Cemal Kuntay, tek romanı olan “Üç istan­bul’da, Abdülhamit’in istibdat yönetiminin son yıl­larından başlayarak, II. Meşrutiyet, İttihat ve Terak­ki ile Mütareke yıllarının İstanbul’unu verir.

 

44.     Doğu Anadolu’yu anlatan “Cemo” ve “Memo” romanlarıyla

                                                          I                  II

tanınan Kemal Bilbaşar, “İnce Memed” romanın­ın da Kaynarca

                       III                         IV

Antlaşması’ndan sonraki yılları ele alır.

                       V

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

 

45.     (I) Yakup Kadri’nin, Anadolu’ya açılışının romanı Yaban”dır. (II) Olaylarının Eskişehir, Kütahya. Simav do­laylarında geçtiği romanda Milli Mücadele yıllarının Anadolu’su verilirken, köyün ve köylünün durumu yansıtılır. (III) “Çankaya” romanında Milli Mücadele yıl­ları ile Cumhuriyetin ilk yıllarının Ankara’sı verilerek bir kalkınışın öyküsü anlatılır. (IV) “Kiralık Konak’ roma­nında, Tanzimat döneminden başlanarak, kuşaklar arasındaki çatışma verilir. (V) İki cilt halinde yayımla­nan “Panorama” romanında Cumhuriyetin ilanından 1952’ye değin geçen yılların değerlendirilmesi yapılır.

Bu parçada numaralanmış cümleleri hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

 

46.     Kemal  Tahir,  Yorgun  Savaşçı“:   Samim  Kocagöz,

                   I                             II                             III

Kalpaklılar”  adlı oyunlarında Kurtuluş Savaşı yıllarımıza ışık

     IV                            V

tutmuşlardır.

 

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV             E) V.

 

47.     Dilde özleşme hareketinin savunucularındandır. Türkçedeki yabancı sözcükleri kullanmamış, dille düşünce arasında dolaysız bir ilişki olduğunu, somut düşünme geleneğinin doğabilmesi için kavramların saydam, hangi kökten geldiklerinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamıştır. Bazı yazılarında an Türkçe kullandığı için anlaşılmaz olarak sert bir biçimde eleştirilmiştir. Deneme ve eleştiri türündeki yapıtlarıyla yazınımızın gelişimine katkıda bulunmuştur.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Suut Kemal Yetkin

B)  Nurullah Ataç

C)  Cevdet Kudret Solok

D)  Falih Rıfkı Atay

E)  Refik Halit Karay

 

48.     Edebiyatımızda bazı yazarlar belli yapıtlarıyla öne çık­mıştır. Nitekim, —- öne çıkan yapıtı

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin getirilmesi uygun değildir?

A)  Orhan Kemal’in – Tanrılar ve İnsanlar’dır

B)  Rıfat Ilgaz’ın – Hababam Sınıfı’dır

C)  Sait Faik Abasıyanık’ın – Semaver’dir

D)  Ahmet Hamdi Tanpınar’ın – Beş Şehir’dir

E)  Melih Cevdet Anday’ın – Mikado’nun Çöpleri’dir

 

49.    Yusuf Ziya Ortaçla ilgili aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A)  Fıkralarıyla, edebiyatımıza siyasal mizahın başarılı örneklerini kazandırmıştır.

B)  “Akından Akına” ve “Yanardağ” şiir türünde yapıtla­rıdır.

C)  Beş Hececiler topluluğuna dahil olduktan sonra şi­irlerini hece ölçüsüyle yazmaya başlamıştır.

D)  “Şermin” adlı yapıtında çocuk şiirlerini bir araya getirmiştir.

E)  “Binnaz” adlı oyunu, hece ölçüsüyle yazılmış başa­rılı bir tiyatro yapıtıdır.

 

50.    Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ay­raç içinde verilen sanatçıyla ilgili değildir?

A)  Edebiyatımızda, tek romanı olan, köy yaşamını an­lattığı “Küçük Paşa” adlı yapıtıyla tanınmıştır. (Ebubekir Hazım Tepeyran)

B)  Midas’ın Kulakları, Midas’ın Altınları, Midas’ın Kör­düğümü adlı yapıtları, absürd tiyatronun başarılı örnekleridir. (Güngör Dilmen)

C)  “Sahnenin Dışındakiler” i!e “Saatleri Ayarlama Ens­titüsü” adlı romanlarında da iki uygarlık arasında bocalayan Türk toplumunu resmetmiştir. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

D)  “Server Bedii” takma adıyla yayımladığı “Cingöz Recai” isimli polisiye dizi romanları büyük ilgi gör­müştür. (Peyami Safa)

E)  “Lüzumsuz Adam”, “Mahalle Kahvesi”, “Havada Bulut” gibi öykülerinde; esnaf, işsizler, aylaklar gi­bi dertli insanlara, toplumun acı çeken kesimlerine eğilmiştir. (Ömer Seyfettin)

 

51.      I. Devrin ileri gelenleri ile yaptığı röportajlarını “Diyorlar ki” adı ile kitap haline getirmiştir. (Ruşen Eşref Ünaydın)

II. Dilimizin gelişmesinde ve özellikle Cumhuriyet’ten sonraki Türk gezi edebiyatının oluşumuna öncülük yapmıştır. (Falih Rıfkı Atay)

III.   “Tütün Zamanı”, “Acı Tütün”, “Yağmurlar ve Top­raklar” adlı romanlarında tütün ekicilerinin ve tütün işçilerinin sıkıntılarını, yaşam koşullarını dile getir­miştir. (Necati Cumalı)

IV.   “Küçük Ağa”, “Küçük Ağa Ankara’da” romanlarıyla Kurtuluş Savaşı’nı anlatan yazarlar arasına katılır. (Attilâ İlhan)

V.  Sokaktaki Adam ve Zenciler Birbirine Benzemez adlı romanlarında kent insanının yaşayışına, sorun­larına eğilmiştir. (Tarık Buğra)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) I. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

 

52.    Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ayraç içinde verilen sanatçının yapıtıyla ilgili değildir?

A)  Bu oyununda, insan  kötü şeyVer yapsa da mutluluğu yakalayacağını söyleyen Tanrı ile bunun tersini savunan Mefistofeles iddiaya girer. (Goethe)

B)  Normal bir evliliğin mutluluğuyla evlilik dışı bir aş­kın yol açtığı düş kırıklıklarını Anna’nın kişiliğinde yansıtmıştır. (Tolstoy)

C)  Çarpık adalet anlayışını, vicdanının verdiği acıya da­yanamayıp suçunu polise itiraf Raskolnikov’la irde­lemiştir. (Dostoyevski)

D)  Danimarka Prensi Hamlet, derin bir acıya kapılarak öç almaya karar verirse de bunu bir türlü gerçek­leştiremez. (Shakespeare)

E)  Werther, büyük kentin yarattığı ruhsal çöküntüden doğaya kaçarak Wahlheim’e yerleşen aydın bir gençtir. (Gogol)

 

53.    —, yapıtlarıyla —- öncülüğünü yapmıştır. Yapıtlarında, daha çok, yaşadığı dönemin siyasal, ekonomik ve toplumsal sorunlarının birey üzerindeki etkilerini; in­sanların yükselme tutkusu, para kazanma hırsı gibi konuları işlemiştir. Yapıtlarında nedenselliği ve olayla­rın arka planıyla ile karakterler arasındaki ilişkiyi açık­lamakta ustadır. “Eugenie Grandet” ve “—” tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A)  Emile Zola – natüralizmin – Germinal

B)  Gustave Raubert – realizmin – Madam Bovary

C)  Victor Hugo – romantizmin – Sefiller

D)  Honore de Balzac – realizmin – Vadideki Zambak

E)  Lamartine – romantizmin – Graziella

 

54. Aşağıdakilerden hangisi Maksim Gorki, Balzac ve Charles Dickens’ın ortak özelliğidir?

A)  Modern öykücülüğün öncüleri olmaları

B)  Realizm akımının temsilcileri olmaları

C)  Romantik dramın ilkelerini belirlemeleri

D)  Fransız edebiyatı sanatçıları olmaları

E) Öykülerinde natüralizme bağlı kalmaları

 

55.    Yazıldıkları dönemden bu yana uzun zaman geçmesi­ne rağmen; Üç Silahşörler, Parma Manastırı, Oliver Twist, İhtiyar Adam ve Deniz adlı yapıtların hâlâ Okun­masını sadece içeriklerine bağlamak doğru değildir.

Bu cümlede yapıtı anılmayan sanatçı aşağıdakiler­den hangisidir?

A)  Stendhal

B) John Steinbeck

C)  Ernest Hamingvvay

D)  Charles Dickens

E) Aleksandre Dumas Pere

 

56.     Romanda baba ve oğul karakterleri iki Rus jenerasyo­nu arasındaki artan bölünmüşlüğü. Yevgeny Bazarov ise nihilist görüşleri ve eski düzen karşıtlığı ile “ilk Bol­şevik’leri temsil eder. —-, bu romanı. 1830’ların libe­ralleri ile güçlenen nihilist hareket arasında artış gös­teren kültürel sınıfçılığa tepki olarak yazmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Çehov                                                  B) Turgenyev

C) Gogol                                                   D) Tolstoy

E) Dostoyevski

CEVAPLAR

1 B 11 B 21 D 31 A 41 A 51 E
2 A 12 C 22 A 32 B 42 E 52 E
3 D 13 B 23 A 33 D 43 D 53 D
4 B 14 D 24 B 34 C 44 D 54 B
5 D 15 D 25 E 35 E 45 C 55 B
6 E 16 A 26 D 36 B 46 E 56 B
7 A 17 C 27 C 37 B 47 B    
8 E 18 E 28 C 38 E 48 A    
9 D 19 A 29 C 39 D 49 D    
10 C 20 D 30 E 40 E 50 E