LYS Türk Edebiyatı Deneme Sınavı – 9

LYS – 9 Deneme Sınavı

 

1.            Bak sevdiğim dünya sensiz de dönüyor

Yaşanabiliyormuş sen olmadan da bak

Susuyorsam seni sevdiğimdendir ancak

Zannetme ki gönlümdeki yangın sönüyor

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Bileşik fiillere yer verilmiştir.

B)  Farklı uyak türleri kullanılmıştır.

C)  “s” harfiyle aliterasyon yapılmıştır.

D)  Birden çok bağlaç kullanılmıştır.

E)  Ünsüz türemesi ve ünsüz yumuşaması vardır.

 

2.       Mandalina, ılıman iklimde yetişmekte olan turunçgiller familyasına ait bir meyve türüdür. Turuncu, sarı renkler­de olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Tür­kiye’de en çok Akdeniz ve Ege bölgelerinin kıyı kesim­lerinde yetiştirilmektedir. Zengin bir B ve C vitamini kaynağıdır, Kanı temizler. Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur. Yüksek tansiyonu ve kolesterolü düşürmede etkili olur. Damar sertliği ve felçte faydalı­dır. Sinirleri yatıştırıcı etkisi vardır. Grip olanlara iyi ge­lir. Bağışıklık sistemini korur.

Bu parçada dil, aşağıdaki işlevlerin hangisinde kullanılmıştır?

A)  Göndergesel işlevinde

B)  Alıcıyı harekete geçirme işlevinde

C)  Kanalı kontrol işlevinde

D)  Heyecana bağlı işlevinde

E)  Şiirsel işlevinde

 

3.       İslâmiyet’ten Önceki Türk Edebiyatı ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)  Aprunçur Tigin, Kül Tarkan, Asıg Tutung bilinen ilk Türk şairlerinden bazılarıdır.

B)  Şairler, şiirlerini kopuz adı verilen saz eşliğinde söylemişlerdir.

C)  Bu dönemin şairleri; ozan, kam, baksı, şaman gibi isimler almışlardır.

D)  Şiirler; sığır, şölen, yuğ adı verilen törenlerde söy­lenmiştir.

E)  Varsağı, semai ve koşma gibi ortak şiir biçimleri kullanılmıştır.

 

4.            Her şey o kadar anlamsızdı ki, yaz

Bunu bir daha pekiştirdi

Avuçlarımı sıcak tutar, bulundururdum

Sevgisiz ve gereksiz kalmak için

Öyle, kendime yorgun hazırlamışlar beni

Şehir ki aydınlıktan görünmeyen birini

Açılmış iskambiller gibi bilerken

Orada, içimde şimdi

Dört güneş bir arada

Gözlerimde hiç bitmeyen bir deli

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden han­gisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)  Enis Behiç Koryürek

B)  Edip Cansever

C)  Faruk Nafiz Çamlıbel

D) Yusuf Ziya Ortaç

E)  Ahmet Kutsi Tecer

 

 

 

5.            Her şey yerli yerinde; masa, sürahi, bardak

Serpilen aydınlıkta dalların arasından

Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman

Sessizlik dökülüyor bir yerde yaprak yaprak

 

Her şey yerli yerinde, bir dolap uzaklarda

Azapta bir ruh gibi gıcırdıyor durmadan

Bir şeyler hatırlıyor belki maceramızdan

Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgârda

Ahmet Hamdi Tan pınar’in “Her Şey Yerli Yerinde” ad­lı şiirinden alınan bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Değişik nesneler, şairin duygu, hayal ve düşünce­leri de katılarak yansıtılmıştır,

B)  Soyut bir kavram olan “zaman” benzetme yoluyla somutlaştırılmıştır.

C)  Sarma uyak düzeniyle oluşturulmuştur.

D)  Bütün dizelerde uyak ve rediften yararlanılmıştır.

E)  Dolabın gıcırdama nedeni, geçmişten bir şeyler hatırlama nedeniyle açıklanarak hüsn-i talil sanatı yapılmıştır.

 

6.       17. yüzyılın en tanınmış tasavvuf şairidir. Tasavvuf dü­şüncesine gönül bağlamış, bunun etkisiyle diyar diyar dolaşmıştır. En son Mısır’da bulunmuş ve eğitimini bu­rada ilerletmiştir. Yunus tarzı ilahileriyle yaygın bir şöh­rete sahip olmuştur. Aruzla yazdığı şiirlerinde de kendi­sine Fuzuli’yi ve Nesimi’yi örnek almıştır. Şiirlerinin ya­nı sıra bilimsel çalışmaları da vardır. Tefsir ve tasavvufla ilgili yazdığı Arapça ve Türkçe eserler bunun gösterge­sidir. “Divan-ı İlahiyat” tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pir Sultan Abdal                                B) Şeyh Galip

C) Hacı Bektaş Veli                                D) Niyazi-i Mısri

E) Hoca Dehhani

 

7.     Falih Rıfkı Atay, edebiyatımızda yalın, akıcı anlatımıyla gezi yazısının

                        I                                                                                              II

bağımsız bir tür olmasında etkili olmuştur. “Bizim Akdeniz“, “Denizaşırı

III                       IV                          

ve “Anadolu Notları” bu türde kaleme aldığı yapıtlarıdır.

V

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Reşat Nuri Güntekin” getirilmeli

B)  II. nin yerine “anının” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Ateş ve Güneş” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Vatan Yolunda” getirilmeli

E)  V. nin yerine “Tuna Kıyılan” getirilmeli

 

8.  Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden biri değildir?

A)  Yaşanmış ya da yaşanabilir olaylar anlatılır.

B)  Yer ve zaman belirsizdir.

C)  Aynen tekrar edilen klişe bölümler vardır.

D)  Olaylar -miş’li geçmiş zaman kullanılarak anlatılır.

E)  Sonunda iyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır.

 

 

9.       — edebiyatının tanınmış sanatçılarından Şehitler, ro­mantik dramın en önemli isimlerindendir. Oyunlarında genellikle özgürlük, isyan, ihtilal gibi konuları işlemiş­tir. —- adlı oyununda özgürlüğü için savaşan dağlı bir kahramanın öyküsünü anlatmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Fransız – Cromwell

B)  Fransız – Gülünç Kibarlar

C)  Alman – VVilhelm Teli

D)  Alman – Faust

E)  İngiliz – Venedik Taciri

 

10.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Klasisizm, edebiyatta Eski Yunan ile Roma sanatını temel alan tarihselci bir yaklaşım ve bir estetik tu­tumdur.

B)  Romantizm, doğduğu çağın akılcılığına tepki ola­rak duygu ve düş gücüne önem verir.

C)  Öykü ve romanda etkili olan parnasizmde, sanat­sal biçim ve sanatsal içerik kaygısı ön plandadır.

D)  Empresyonist sanatçılar, dış dünyayı olduğu gibi değil, kendilerinde uyandırdıkları izlenimlerle yapıt­larına aktarmışlardır.

E)  Edebiyatta gerçekçilik geleneğini daha da ileri gö­türen natüralistler, gerçeklen ahlaksal düşünceler­den uzak bir tutumla anlatmışlardır.

 

11.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama vardır?

A)            Ben sana mecburum bilemezsin

Adını mıh gibi aklımda tutuyorum

B)            Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık

Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar

C)            Yaşamak seninle bir başka zamanı

Bir başka zamanda seni yaşamak

D)            Tarihin dilinden düşmez bu destan

Nehirler gazidir, dağlar kahraman

E)            Kaderde senden ayrı düşmek de varmış

Doğrusu bunu hiç düşünmemiştim

 

12.    —-, Divan edebiyatının 18. yüzyılda yaşamış, son bü­yük şairidir. — “Hayrabad’ına nazire olarak ve Mevlana’nın “Mesnevi”sinden etkilenerek yazdığı “Hüsn ü Aşk” adlı mesnevisinde, tasavvuf konusundaki düşün­celerini ortaya koymuştur. Bu yapıtında sembolik bir anlatım kullanan şair, hayal gücünden ve masal öğe­lerinden de yararlanmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda kilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Şeyhi – Nabi’nin

B)  Şeyh Galip – Nabi’nin

C)  Fuzuli – Şeyh Galip’in

D)  Baki – Ali Şir Nevai’nin

E)  Nabi – Şeyhi’nin

 

13.          Uzaktadır her şey; gökyüzü, deniz

Her an peşimizden koşan gölgemiz

Özlenen limanlar, yanan yıldızlar

Uzaktadır her şey; anneler, kızlar

Uzaktadır her şey, hep… yalnız ölüm

Her yerde, her an yakınımız, ölüm

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

B)  Bütün dizelerde tam uyak kullanılmıştır.

C)  Birden çok sıfat-fiil kullanılmıştır.

D)  Bütün dizelerde redif kullanılmıştır.

E)  Bileşik sözcük kullanılmıştır.

 

 

14.    Sürgün yıllarında edindiği Anadolu izlenimlerini dile getirdiği “Memleket Hikâyeleri” memleket edebiyatının genişleyip benimsenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu yönüyle sonradan serpilip gelişen “köy edebiya­tının öncüleri arasına girmiş, 1920’lerden sonra daha yalın bir dil kullanmıştır. Daha sonra da yurt dışına sür­gün edilmiş ve bu sürgünlerini şöyle değerlendirmiştir: “Her iki gurbetim de çok faydalı oldu. Birincisinde Ana­dolu’yu, ikincisinde dünyayı tanıdım.”

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Reşat Nuri Güntekin

B)  Refik Hal it Karay

C)  Memduh Şevket Esendal

D)  Faruk Nafiz Çamlıbel

E)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu

 

15.          I. Şarkı türündeki şiirleriyle tanınmıştır. (Nedim)

II.  Hiciv türündeki şiirleriyle tanınmıştır. (Nefi)

III.  Sanatkârane   nesrin   başarılı   bir   örneği   olan “Tazarruname”yi yazmıştır. (Âşık Paşa)

IV. Didaktik nitelikler taşıyan “Garipname” adlı mes­neviyi kaleme almıştır. (Sinan Paşa)

V.  Divan Edebiyatı’nın kurucusudur. (Hoca Dehhani)

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle birlikte veri­len sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                       B) II. ve III.                   C) II. ve V.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

 

16.     Reşat Nuri’nin; “Kiralık Konak” romanında, namuslu bir memur olan Ali Rıza Bey’in, eşi ve kızları yüzünden içine düştüğü kötü durum anlatılır.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisin­de belirtilmiştir?

A)  “Kiralık Konak” roman değil, bir tiyatrodur.

B)  “Kiralık Konak”ın konusu yanlış Batılılaşmadır.

C)  “Kiralık Konak” Reşat Nuri’nin değil, Yakup Kadri’nin romanıdır.

D)  Reşat Nuri’nin; Ali Rıza Bey’in, eşi ve kızları yüzün­den içine düştüğü kötü durumu anlattığı romanı “Yaprak Dökümü”dür.

E)  Romanın başkahramanı Ali Rıza Bey değil, Naim Efendi’dir.

 

17.     Natüralizmin öncüsü olan —, — “İnsanlık Komedya­sına benzer bir kurguyla hazırladığı “Rugen Macquartlar” roman dizisiyle Fransa toplumunun derinleme­sine bir çözümlemesine girişmiştir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Pierre Corneille – Racine’in

B)  Emile Zola – Balzac’ın

C)  John Steinbeck – Shakespeare’in

D)  Alphonse Daudet – Moliere’in

E)  Gustave Flaubeıt – Victor Hugo’nun

 

18.     Fecr-i Âti yazarı Halit Ziya Uşaklıgil, edebiyatımızda

                 I                                    II

Batılı roman ve öykü tekniğine uygun, ilk başarılı örnekleri

III

vermiştir. Romanlarında aydın kişileri ve çevrelerini

                                                                   IV

öykülerinde ise halkın yaşayış ve âdetlerini anlatmaya çalışmıştır.

V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.            C) III.            D) IV.             E) V

 

19.    Aşağıdakilerin hangisinde aynı edebiyat akımın­dan etkilenmiş ve aynı ulustan olan sanatçılar bir arada verilmiştir?

A)  Moliere – Lamartine – Victor Hugo

B)  Dostoyevski – Tolstoy – Balzac

C)  Schiller – Aleksandre Dumas Pere – Puşkin

D)  Charles Baudelaire – Paul Valery – Paul Verlaine

E)  Charles Dickens – Emile Zola – Gustave Flaubert

 

20.      I. Sergüzeştname – İskendername

II. Vesiletü’n Necat – Risaletü’n Nushiye

III.  Mecalisü’n Nefais – Mecalis-i Seba

IV.  Sazımdan Sesler – Dostlar Beni Hatırlasın

V.  Budalaname – Kitab-ı Miglate

Yukarıda numaralanmış dizilerin hangilerinde aynı sanatçıya ait yapıtlar bir arada verilmiştir?

A) I. ve II.                     B) II. ve V                    C) I. ve III.

D) III. ve IV.                  E) IV ve V

 

21.    Aşağıdakilerden hangisi, Hüseyin Rahmi Gürpınar ile Ahmet Mithat Efendi’nin ortak bir yönüdür?

A)  Sembolizm akımınının en önemli temsilcisi olmak

B)  “Sanat için sanat” görüşünü benimsemek

C)  Romanlarında, olayın akışını keserek açıklamalara yer vermek

D)  Tiyatro, öykü, roman, gezi, tarih, anı gibi değişik türlerde yapıtlar vermek

E)  Edebiyat-ı Cedide topluluğunun en önemli temsil­cileri olmak

 

22.    Aşağıdaki kahraman-yapıt eşleştirmelerinden han­gisi yanlıştır?

A)  Kâmuran – Feride – Çalıkuşu

B)  Seniha – Hakkı Celis – Kiralık Konak

C)  Ayşe – Peyami – Ateşten Gömlek

D)  Lâle – Kör İsmail – Tatarcık

E)  Ahmet Celal – Emine – Mai ve Siyah

 

23.     Pembe İncili Kaftan’ıyla, —; Alemdağ’da Var Bir Yılan’ıyla, —; Dağa Çıkan Kurt’uyla —, öykücülüğümüz­de önemli bir yere sahiptir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Halide Edip – Ömer Seyfettin – Sait Faik

B)  Ömer Seyfettin – Sait Faik – Halide Edip

C)  Sait Faik – Halide Edip – Ömer Seyfettin

D)  Ömer Seyfettin – Halide Edip – Sait Faik

E)  Halide Edip – Sait Faik – Ömer Seyfettin

 

24.          Âşıkım, dağlara kurulu tahtım

Çobanlar bağrımı dağlar da geçer

Günümü yıl eden şu kara bahtım

Engin gurbetlerden çağlar da geçer

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Bütün dizelerde redif vardır.

B)  Ünsüz yumuşamasına uğramış bir sözcük vardır.

C)  I. ve III. dizeler, zengin uyak oluşturmuştur.

D)  “dağlar” ve “çağlar” sözcükleri tunç uyak oluştur­muştur.

E)  “kurulu” sözcüğünde hem fiilden fiil hem de fiilden isim yapım eki vardır.

 

25.    —, birçok şiirinde, Bağdat’ta geçen çocukluğuna ait hatıraları bulmak mümkündür. Ancak, şiirinin asıl kay­nağını Fransız — aramak gerekir. Bu akımın etkisinde aşk ve doğa üzerine, müzikalitesi yüksek, sadece aruz ölçüsü ile şiirler yazmıştır. Şiir anlayışını, “Şiir anlaşılmak için değil, duyulmak için kaleme alınır. Şiire anlam vermeye kalkanlar güzelim bülbülü eti için kesenlere benzerler.” sözü özetler durumdadır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Yahya Kemal’in – parnasizminde

B)  Ahmet Hamdi’nin – sembolizminde

C)  Ahmet Haşim’in – sembolizminde

D)  Cenap Şahabettin’in – parnasizminde

E)  Süleyman Nazif’in – romantizminde

 

26.     Samipaşazade Sezai, İstanbul’a esir olarak getirilen

                        I

Dilber’in acılarla dolu yaşamını anlattığı “Sergüzeşt

    II                                                                       III

adlı romanını, romantik bir anlayışla yazmıştır.

             IV              V

Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa­ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Şemsettin Sami” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Dilaşup’un” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “tiyatrosunu” getirilmeli

E)  V. nin yerine “realist” getirilmeli

 

27.    Tanzimat Edebiyatı ile Divan Edebiyatının karşılaş­tırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Tanzimat şiirinde bütün güzelliği, Divan şiirinde ise parça güzelliği önemlidir.

B)  I. Dönem Tanzimat Edebiyatı sanatçıları, yapıtlarını halk için; Divan Edebiyatı sanatçıları ise yüksek zümre için oluşturmuştur.

C)  Divan Edebiyatı’nda şiirlerin hepsi beyitlerle, Tanzi­mat Edebiyatı’nda ise dörtlüklerle yazılmıştır.

D)  Divan Edebiyatı’nda şiir, Tanzimat’ta ise düzyazı öteki türlerden daha ağırlıklıdır.

E) Divan Edebiyatı’nda da Tanzimat Edebiyatı’nda da aruz ölçüsü kullanılmıştır.

 

28.    Türk şiirinde ve Türk romanında da memleket ruhuna ve manzarasına çok bağlı eserlerle daha insani ve ev­rensel bir kadro içinde kalanları ayırmak mümkündür; hele Edebiyat-ı Cedide’den sonra özellikle büyük harp­ten sonra Türk şiirinde de romanında da memleket ru­hu çok galip görünüyor; o derece ki halk şiirlerinden il­ham almamış genç bir şairimiz yok gibidir ve olayı ta­mamen hiç değilse kısmen Anadolu’da veya Trakya’da geçmeyen bir romanımıza pek az rastlanır. Memleket ruhu bu mudur? Ayrı mesele. Fakat bugünkü Türk ya­zın adamlarına hâkim olan ruh budur.

Bir makaleden alınan bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Bağlama gruplarına yer verilmiştir.

B)  Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmıştır.

C)Düşüncenin anlaşılır duruma getirilmesi için örnek­lemeye başvurulmuştur.

D)  Ad ve eylem cümlelerine yer verilmiştir.

E)  Kanıtlayıcı anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır.

 

29.      I. Firak-ı Irak – Süleyman Nazif

II.  Salon Köşelerinde – Safveti Ziya

III.  Bağbozumu – Hüseyin Siret Özsever

IV.  Siyah İnciler – Mehmet Emin Yurdakul

V.  Saray ve Ötesi – Halit Fahri Ozansoy

Yukarıda numaralanmış yapıt-sanatçı eşleştirmele­rinden hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                        B) I. ve III.                   C) II. ve IV.

D) III. ve IV.                    E) IV. ve V.

 

30.          Hoyrattır bu akşamüstüler daima

Gün saltanatıyla gitti mi bir defa

Yalnızlığımızla doldurup her yeri

Bir renk çığlığı içinde bahçemizden

Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan

Lavanta çiçeği kokan kederleri

Hoyrattır bu akşamüstüler daima

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  imgelerden yararlanılmıştır.

B)  Uyak ve rediften yararlanılmamıştır.

C)  “Lavanta çiçeği” ve “renk çığlığı” sözleri, belirtisiz ad tamlamasıdır.

D)”Yalnızlığımızla” sözcüğünde hem ünlü düşmesi hem de ünsüz yumuşaması vardır.

E)  “a” harfiyle asonans, “ç” harfiyle aliterasyon yapıl­mıştır.

 

31.          Beni canımdan ayırdı, âh, gönlümü yıktı temelden

Seni sevmek de suçmuş ki bilmedim, yandım ezelden

Beni sana, seni bana kavuştursun Mevlam tez elden

Seni sevmek de suçmuş ki bilmedim, yandım ezelden

Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­daki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Murabba                                          B) Kaside                   C) Şarkı

D) Türkü                                               E) Rubai

 

32.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde belir­tilen söz sanatı yoktur?

A)  Ayrıldık ayrılalı gözüm kan ağlar Aramıza örülmüş aşılmaz ağlar (Cinas)

B)  Rüzgâr söylüyor şimdi o yerlerde Bizim eski şarkımızı, âh şarkımızı (İntak)

C)  Ayak izlerine dokunmak için ey sevgili Dalgalar, gezdiğin sahillere gelir (Hüsn-i talil)

D)  Etsem de abestir sitem-i hare tahammül Gül yağını eller sürünür çatlasa bülbül (Tevriye)

E)  Arayıp sormaz oldun kınalı meleğim Bir kuş uçur da ne haldesin bileyim (İstiare)

33.    —- sanatçısı —, Fransız şiirinden yaptığı çevirileri “Tercüme-i Manzume” adlı küçük bir kitapta toplamış­tır. Divan şiiri tarzındaki şiirlerini ise —- adlı yapıtta top­lamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

 

A)  Tanzimat – Ziya Paşa – Eşar-i Ziya

B)  Servet-i Fünun – Tevfik Fikret – Rübab-ı Şikeste

C)  Tanzimat – Şinasi – Müntehabat-ı Eşar

D)  Servet-i Fünun – Cenap Şehabettin – Tamat

E)  Fecr-i Âti – Ahmet Haşim – Piyale

 

34.     Servet-i Fünuncuların çağdaşı olan sanatçı, onların aksine, “toplum için sanat” düşüncesiyle, bağımsız olarak yapıt vermiştir. Sayısı yetmişi bulan yapıtlarının yarısı romandır. Bunlar, natüralist anlayışla oluşturul­muş birer töre romanıdır. Konular İstanbul’un zengin-fakir bütün çevrelerinden alınmış, kahramanlar çok çeşitli tiplerden seçilmiştir. Toplumsal sorunlar, batıl inançlar, gelenekler, moda tutkuları, toplumun ve kişi­lerin çeşitli görünüşleri… yalın ve doğal bir anlatımla dile getirilmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Mehmet Rauf

B)  Halit Ziya Uşaklıgil

C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

D)  Hüseyin Cahit Yalçın

E)  Hüseyin Rahmi Gürpınar

 

35.     Kaynağı İslam dini olan imani şiirleri ve manzum öy­küleri ile tanınmıştır. Türk şiirine gerçek realizmi getir­miştir. Aruzu Türkçeye büyük bir ustalıkla uygulamış­tır. Şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. Dini lirizm şiirlerinin en belirgin özelliğidir. Şiirlerinde canlı tablolar çizmiş, şiirlerinin konularını günlük olaylardan almıştır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Yahya Kemal Beyatlı

B) Ahmet Hamdi

C)  Mehmet Akif Ersoy

D)  Ahmet Haşim

E)  Cenap Sahabettin

 

36.    —, şiirlerini Azeri lehçesiyle yazmıştır. Ona göre ya­şam, acı çekmekle özdeştir. Sevgiliden ayrılmanın acı­sı, sevgiliye duyulan aşktan ilahi aşka geçişi anlattığı — adlı mesnevisi en önemli yapıtıdır. Kendisine bağ­lanan maaşı almasında güçlük çıkaran memurları şikâyet etmek için yazdığı — adlı mektubu edebiyatımızdaki en ünlü yergilerden biridir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

A)  Katip Çelebi – Keşfü’z Zünun – Cihannüma

B)  Mevlana – Fihi Mafih – Mektubat

C)  Şeyhi – Hüsrev ile Şirin – Hamame

D) Ali Şir Nevai – Mecalisü’n Nefais – Mizanü’l Evzan

E)  Fuzuli – Leyla ile Mecnun – Şikâyetname

 

37.            I.  Haksızlığa, rüşvete, toplumsal dengesizliklere, kaba sofuluğa, ahlaksızlığa karşı yazdığı taşlamala­rıyla tanınmıştır. (Seyrani)

II.   “Makalat” adlı yapıtında, tasavvufla ilgili konuları bölümler halinde anlatmıştır. (Hacı Bektaş Veli)

III.   Koçaklamalarıyla tanınmıştır. (Köroğlu)

IV.   Divan şiirinden etkilenmemiş, hece ölçüsüyle söy­lediği nefesleriyle tanınmıştır. (Kaygusuz Abdal)

V Tasavvufi konuları alaylı bir üslupla işlediği şathi-yeleriyle tanınmıştır. (Pir Sultan Abdal)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                     B) I. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV                  E) IV. ve V

 

38.     Gılgamış Destanı’ndan esinlenerek yazdığı “Tanrılar ve İnsanlarıyla, —; Frigya mitinden esinlenerek yazdığı “Midas’ın Kulaklarıyla, —; tiyatro tarihimizde önemli bir yere sahiptir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Attilâ ilhan – Recep Bilginer

B)  Refik Erduran – Haldun Taner

C)  Ahmet Kutsi Tecer – Melih Cevdet

D)  Orhan Asena – Güngör Dilmen

E)  Tarık Buğra – Ahmet Muhip Dıranas

 

39.     Edebiyatımızda köy ve taşra insanının yaşayışını anlatan

I

ilk başarılı örnekler arasında Reşat Nuri Güntekin’in

II

Çalıkuşu“, Ebubekir Hazım Tepeyran’ınKüçük Şeyler

      III                               IV                                      V

adlı romanları sayılabilir.

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.            C) III.            D) IV             E) V

 

40.    —, “Sodom ve Gomore” adlı, belgesel niteliği taşıyan —, I. Dünya Savaşı ve Mütareke Dönemi istanbul’un-daki ahlak ve düzen bozukluğunu gözler önüne ser­miştir.

Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakil­erden hangisinin getirilmesi gerekir?

A)  Halide Edip Adıvar – romanında

B)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu – romanında

C)  Refik Halit Karay – tiyatrosunda

D)  Turan Oflazoğlu – tiyatrosunda

E)  Ahmet Hamdi Tanpınar – romanında

 

41.    Şiirin iç yapısıyla dış yapısı arasında bir uyum bulun­ması gerektiği düşüncesinden hareket eden sanatçı, otuzlu yılların başlarına değin süren yoğun şairlik ya­şamında, lirizmin ağır bastığı şiirler yayımlamıştır. Duy­gularını değişik biçimde yansıtışı, değişik benzetmeler kullanarak şiirlerini renklendirişiyle bu yılların şairleri arasında ayrı bir yer edinmiştir. Şiirlerini “Örümcek Ağı”, “Kaldırımlar” adlı iki kitapta toplamış, daha son­ra, yaptığı seçmelere yenilerini ekleyerek “Ben ve Öte­si”, “Sonsuzluk Kervanı” ve “Çile”yi yayımlamıştır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Yahya Kemal Beyatlı

B)  Necip Fazıl Kısakürek

C)  Mehmet Akif Ersoy

D)  Fazıl Hüsnü Dağlarca

E)  Ziya Osman Saba

 

 

 

 

 

42.    Toplumu derinden etkileyen olaylar -savaş, göç, istila,yangın, salgın hastalık, sel, deprem vb.- sonunda, halk arasında kendiliğinden oluşan oldukça uzun şiir­lerdir. Bu şiirlerde, kahramanlara olağanüstü özellikler yüklenir, Bu şiirler, genellikle bir sanatçı tarafından top­lanarak bir araya getirilir.

Bu parçada açıklanan, İslamiyet Öncesi Türk Ede­biyatı ürünü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Destan                              B) Koçaklama                  C) Sav

D) Koşuk                               E) Sagu

 

43.    Ali Şir Nevai ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Türk dil birliğini kurmaya çalışmıştır.

B)  Edebiyatımızda hamse sahibi ilk sanatçıdır.

C)  Edebiyatımızda, şairlerin yaşamlarının yer aldığı ilk tezkireyi yazmıştır.

D)  “Hadikatü’s Süeda”da, Türkçenin   Farsçadan üs­tün bir dil olduğunu ortaya koymaya çalışmıştır.

E)  Dördü Türkçe, biri Farsça olmak üzere beş divanı vardır.

 

44.    “Mantıku’t Tayr” adlı yapıt ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Mesnevi biçiminde yazılmıştır.

B)  Feridüddin-i Attar tarafından kaleme alınmıştır.

C)  Şeyh Galip tarafından Türkçeye çevrilmiştir.

D)  Çevirisine değişik yapıtlardan kıssalar eklenmiştir.

E)  Çeşitli sembollerle örülmüş tasavvufi hikâyelerden oluşmaktadır.

 

45.          Mütenekkiren seyahat ederim

Oktay Rifat’la Melih Cevdet’tir

En yakın arkadaşlarım

Bir de sevgilim vardır, pek muteber

İsmini söyleyemem

Edebiyat tarihçisi bulsun

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Serbest ölçüyle yazıldığı

B)  Sıradan, günlük olaylara yer verildiği

C)  Yalın bir anlatımının olduğu

D)  İmgelere dayalı bir anlatım içerdiği

E)  Yabancı sözcükler kullanıldığı

 

46.     1920’li yılların sonunda “835 Satır” ve ‘Jokond ile Si-Ya-U” adlı şiir kitaplarıyla kamuoyunu etkilemiş, şiiri­mizde ayrı bir yer edinmiştir. Şiirde kullanılan, kullanıl­mayan sözcükler diye bir ayrım yapmamış, dizeleri kullanmaya getirdiği özgürlükle de özgür şiir biçiminin gelişmesinde büyük bir rol oynamıştır. Rusya dönüşü öz, biçim ve içerik bakımından yeni şiirleriyle serbest ve toplumcu şiirin öncüsü olmuştur.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Cevdet Kudret Solok

B)  Orhan Velik Kanık

C)  Melih Cevdet Anday

D)  Nazım Hikmet Ran

E)  Sabri Esat Siyavuşgil

 

47.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Fazıl Hüsnü Dağlarca, bireyin iç ve dış dünyasıyla birlikte yurt ve dünya insanına değin genişleyen bir çemberde genel olarak, insanın, davranış ve çatış­malarını yansıtmıştır.

B)  Doğu-Batı, madde-ruh ve insan psikolojisi konula­rını ele alan Sait Faik Abasıyanık, yazınsal düzeyini yetersiz gördüğü bazı yapıtlarını Server Bedii imza­sıyla yayımlamıştır.

C)  “Duvar” adlı kitabındaki şiirlerinde toplumcu bir çiz­gide görünen Attilâ ilhan, daha sonraki yıllarda oku­yucularına, zengin imgeler, değişik benzetmelerle renklendirilmiş, insanın duygularını yansıtmaya yö­nelik şiirler kaleme almıştır.

D)  Samim Kocagöz’ün, Kurtuluş Savaşı’mızı destansı bir dille anlattığı, yaşamış kahramanların da yer al­dığı belgesel roman olan “Kalpaklılar” ve “Doludiz­gin” tanınmış yapıtlarıdır.

E)  Behçet Necatigil, toplumsal konulu şiirlerinde ge­nelde dar gelirli insanların yaşamına eğilerek, daha çok kendi yaşadığı semti ve o semtteki yaşayışı yansıtmıştır.

 

48.    Aşağıdakilerin hangisinde natüralizm ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Determinizm anlayışı edebiyata getirilmiştir.   .

B)  Toplum bir laboratuvar, insan deney konusu, sa­natçı da bilgin olarak görülmüştür.

C)  Romanlarda kahramanların portreleri ince ayrıntı­larına kadar verilmiştir.

D)  Dil, her seviyedeki insanın anlayabileceği bir dü­zeyde tutulmaya çalışılmıştır.

E)  Yapıtlarda, sadece yaşamın güzel yanları yansıtıl­maya çalışılmıştır.

 

49. Aşağıdakilerden hangisi klasik tragedya ve klasik komedyanın ortak özelliklerinden biridir?

A)  Yaşamın sadece acıklı ve korkunç yönlerini ele al­maları

B)  İlk örneklerinin Eski Yunan Edebiyatı sanatçıları tarafından verilmesi

C)   Konularını genellikle tarih ve mitolojiden almaları

D)   Kahramanlarının sıradan insanlardan oluşması

E)  Kaba sayılacak çirkin ve kötü davranışları sahnede göstermeleri

 

50.          Fuzuli rind-i şeydadır, hemişe halka rüsvadır

Görün kim bu ne sevdadır, bu sevdadan usanmaz mı

Şair, bu dizelerde kendisinin çılgın bir rind olduğunu ve halka rezil olduğunu söylüyor. Bu durumdan habe­ri yokmuş gibi, kendisine, bu sevdadan usanıp usan­mayacağını soruyor.

Bu dizelerde şairin başvurduğu söz sanatı aşağı­dakilerden hangisidir?

A) Hüsn-i talil                       B) Abartma                C) Kinaye

D) Tecahül-i arif                   E) Tariz

 

51.    Sanatı, halkı uyandırmak, topluma fayda sağlamak, düşüncelerini yaymak için bir araç olarak görür. Tiyat­royu eğlencelerin en faydalısı olarak gören sanatçı, “Celalettin Harzemşah” adlı oyunun önsözünde tiyat­ro ile ilgili düşüncelerini belirtmiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerin hangi­sidir?

A) Şinasi                                B) Ziya Paşa          C) Namık Kemal

D) Ahmet Mithat                 E) Muallim Naci

 

 

 

52.     Halk hikayeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılar­dan hangisi yanlıştır?

A)  Bütünüyle manzum olarak oluşturulur.

B)  Kahramanlar gerçek yaşamdakilere yakındır.

C)  Oluşturuldukları dönemdeki sosyal ve toplumsal yapıyı yansıtır.

D)  Daha çok sevgi, aşk, kahramanlık gibi konular işle­nir.

E)  Anlatılan olaylardaki olağanüstülükler oldukça sı­nırlıdır.

 

53.    Ders çalışmak için bilgisayarın başına oturan ancak bilgisayarda oyun oynayan çocuğuna: “Oğlum, gel bi­raz dinlen, çok ders çalışmaktan hasta olacaksın.” di­yen bir anne, aşağıdaki söz sanatlarından hangisi­ne başvurmuştur?

A) Tevriye                             B) Abartma                  C) Tariz

D) Tecahül-i arif                   E) Hüsn-i talil

 

54. Milli Edebiyat dönemi sanatçıları ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)  Dilde sadeleşme düşüncesini savunmuşlar, bunu yapıtlarında uygulamışlardır.

B)  Türkçe karşılıkları olan Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaların kullanılmasına karşı çıkmışlardır.

C)  Yazı dilinde İstanbul Türkçesinin esas alınması ge­rektiğini ileri sürmüşlerdir.

D)  Yerli ve milli konulara yer vererek yapıtlarında, Ana­dolu insanının yaşamını yansıtmışlardır.

E)  Batı edebiyatından aldıkları sone, terzarima gibi ye­ni nazım biçimlerini kullanmışlardır.

 

55.          Bu şehr-i Sitanbul ki bi-misl ü behâdır

Bir sengine yek pare Acem mülkü fedadır

 

Bir gevher-i yekpare iki bahr arasında

Hurşîd-i cihan-tâb ile tartılsa sezadır

Bu parçanın nazım biçimi aşağıdakilerden hangi­sidir?

A) Rubai                                B) Mesnevi                       C) Şarkı

D) Murabba                          E) Kaside

 

56.     Memduh Şevket Esendal’la ilgili aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A)  Çehov tarzı öykücülüğün bir temsilcisidir

B)  “Otlakçı” öykü türünde bir yapıtıdır.

C)  Yapıtlarını, konuşma diliyle oluşturmuştur.

D)  Kahramanlarını sıradan insanlardan seçmiştir.

E)  “Ayaşlı ve Kiracıları” tiyatro türünde bir yapıtıdır.

 

 

 

 

CEVAPLAR

1-

B

15-

D

29-

E

43-

D

2-

A

16-

D

30-

B

44-

C

3-

E

17-

B

31-

C

45-

D

4-

B

18-

A

32-

B

46-

D

5-

D

19-

D

33-

C

47-

B

6-

D

20-

E

34-

E

48-

E

7-

E

21-

C

35-

C

49-

B

8-

A

22-

E

36-

E

50-

D

9-

C

23-

B

37-

E

51-

C

10-

C

24-

D

38-

D

52-

A

11-

E

25-

C

39-

E

53-

C

12-

B

26-

E

40-

B

54-

E

13-

D

27-

C

41-

B

55-

E

14-

B

28-

B

42-

A

56-

E