AYT EDEBİYAT DENEMESİ – 5
- Çeviri yapmak, zanaat değil, sanat işidir. Çünkü çevirinin hakkını vermek için kelime kelime çeviri yerine, eserin çevrildiği dile ait kılınması gerekir. Bir başka deyişle eserin çevrildiği dilin kıyafetini giymesi gerekir.
Bu parçada geçen altı çizili sözcük grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eserin çevrildiği dilde yazılmış bir eser hâline gelmesi
B) Eserin çevrildiği dile kültürel katkılar yapması
C) Çeviriyi yapanın eserin yazıldığı dili iyi bilmesi
D) Çevirinin aslına uygun görünümünü kaybetmemesi
E) Eserin orijinalliğini ve edebî değerini yitirmesi
- (I) Yazarın bu son kitabı, gelişmiş bir gözlemin ürünü olarak kabul edilmelidir. (II) Daha önce hiçbir eserinde gerçekleri bu kadar çıplak yansıtmamıştı çünkü yazar. (III) Genelde kelimelere süslü elbiseler giydirmeyi severdi ve siz onun tasvirlerine baktığınızda gerçekleri sezemez, her şeyi puslu bir perdenin ardından seyrederdiniz. (IV) Bu nedenle bu eser, gerçekçiliğin zaferi benim gözümde. (V) Bu durumsa yazarın gerçekçi yazarların eserlerine ilgi duymasıyla ilişkilendirilebilir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili söylenemez?
A) cümlede kanıtlanamaz bir yargı vardır.
B) cümle, I. cümlenin nedenini bildirmektedir.
C) cümle, yazarın üslubuyla ilgili bilgi vermiştir.
D) cümlede karşılaştırmadan yararlanılmıştır.
E) cümlede bir saptama yapılmıştır.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Bazen insanlar kimin haklı olduğunu düşünmeksizin avukatlığa soyunuyorlar.
B) Ağır ağır yol alan otobüsün şehire ne zaman varacağını hiçbirimiz kestiremedi.
C) Deneme sınavının çok zor olduğunu söyleyen öğrencilere hak veriyorum.
D) Günlerdir devam eden sınıf başkanlığı tartışması, sonuçların açıklanmasıyla sona erdi.
E) Mademki öğretmen olmak istiyorsun, ben seni biraz bilgilendireyim.
Zamanın rüzgârı tersine esti
Zalimler gül tutan elimi kesti
Işığım karardı, kalemim sustu
Sırtımdan vuruldum, yine ölmedim
Bu dizelerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Farklı yapıda cümleler kullanılmıştır.
B) Ek eylemlerden yararlanılmıştır.
C) Ortaç eki almış sözcük vardır.
D) Farklı ses olayları vardır.
E) Edilgen çatılı fiil örneği bulunmaktadır.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) İlham, bunu günlerce bekleyip kalemini ve kâğıdını hazırlayanlardan kaçar.
B) Yazar, doğup büyüdüğü yerin toprağını üstünden silkelemek için sanatını kullanmalıdır.
C) Tiyatro yapıtı, seyircisini oturduğu koltuktan alıp rengârenk alemlere sürükler.
D) Kitabın akıcı üslubu, beni gösterişsiz sayfalarına hapsetmeyi başardı.
E) Ünlü sanatçı; toplumsal sorunları işleyen, etkileyici ve özgün romanları var.
- 1960 kuşağı şairleri, 1961 anayasasının getirdiği özgürlükle birlikte Nazım Hikmet kitaplarının serbestleştiği, siyasal ve güncel dergilerin takip edildiği bir ortamın etkisindedir. “Yeni Gerçek”, “And”, “Halkın Dostları”, “Militan” gibi dergiler etrafında toplanan şairler, şiir anlayışlarını ve dünya görüşlerini bu dergilerde açıklamaya çalışmışlardır. Marksist felsefeyi benimseyen toplumcu gerçekçi şairler, daha çok sosyal ve güncel politikayı konu edinmişler; halkın ve işçi sınıfının sorunlarını politik bir bakışla ortaya koymaya çalışan şiirler yazmışlardır. Bu şiirlerde biçem kaygısı taşınmamış ve genelde slogan üslubu özelliklerini taşıyan şiirler kaleme alınmıştır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) İdeolojik anlayışla şiirler yazıldığına
B) Sanat açısından özgür bir ortamın oluştuğuna
C) Marksist düşüncenin benimsendiğine
D) Üslupta kusursuzluğun geri planda kaldığına
E) Toplumcu düşüncenin politik olmayan yapıyla kaleme alındığına
Hani o bırakıp giderken seni
Bu öksüz tavrını takmayacaktın
Alnına koyarken veda buseni
Yüzüme bu türlü bakmayacaktın
Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) 4 + 4 + 3 duraklıdır.
B) Düz uyak örgüsüne sahiptir.
C) Didaktik özellikler taşımaktadır.
D) 2 ve 4. dizeler arasında tam uyak vardır.
E) Yarım uyak kullanılmıştır.
En güzel dil Türkçe bize
Başka dil gece bize
İstanbul konuşması
En saf, en ince bize
Yukarıdaki dörtlükte hangi şiir türüne ait özellikler görülmektedir?
A) Satirik şiir
B) Epik şiir
C) Pastoral şiir
D) Didaktik şiir
E) Dramatik şiir
Arım, balım, peteğim
Gülüm, dalım, çiçeğim
Bilsem ki öleceğim
Yine seni seveceğim
Yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisine örnek vardır?
A) Mecazımürsel
B) İrsalimesel
C) Tenasüp
D) Tariz
E) Telmih
10.
I. İnşa, münşi, münşeat
II.Rindane, şuhane, âşıkane
III. Ziyade adı verilen dizeler
IV. Hikemi şiir
Yukarıda divan edebiyatıyla ilgili verilen kavramlardan hangisi aşağıdakilerden hiçbiriyle eşleştirilemez?
A) Gazel
B) Hayriyye
C) Müstezat
D) Nesir
E) Hamse
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Divan edebiyatında şiirlerin toplandığı eserlere “divan”, halk edebiyatında “cönk” denir.
B) Divan edebiyatında şairin takma adı anlamına gelen “mahlas”a karşılık, halk edebiyatında “tapşırma” sözü kullanılır.
C) Divan edebiyatı eserlerinde görülen mazmun kullanımı ya da benzeri kullanımlar halk şiirinde yoktur.
D) Divan edebiyatında kullanılan aruz ölçüsü, halk edebiyatı sanatçılarının bazılarını etkilemiştir.
E) Divan edebiyatı, katı kurallara dayalıyken halk edebiyatında böyle bir durum söz konusu değildir.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Otobiyografi hayatın tamamını, anı ise yalnızca bir kesitini konu alır.
B) Biyografi türünün divan edebiyatındaki benzeri tezkirelerdir.
C) Sohbet türü, hemen her konuda, senli-benli bir anlatımla oluşturulur.
D) Tezli roman, toplumun gelenek ve göreneklerini konu alır.
E) Günlük, ben merkezli bir yazı türü olup sıcağı sıcağına yazılır.
- Tanzimat Dönemi’nin önemli yazar ve şairlerindendir. Şiir, tiyatro, roman gibi birçok türde eser veren bir sanatçıdır. En önemli özelliklerinden biri edebiyat kuramcılığıdır. Talim-i Edebiyat, Zemzeme, Takdir-i Elhan adlı yazılar bu yönüne örnek teşkil etmektedir. Eserlerini Batılı anlayışa bağlı kalarak yazmış, yeni yetişen yazar ve şairleri bu yönde teşvik etmiştir. Bu özelliklerinden dolayı kendisine “üstat” denmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Muallim Naci
B) Şemsettin Sami
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Namık Kemal
E) Ahmet Mithat Efendi
- Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Şir, Sami Paşazade Sezai’ye ait bir tiyatro eseridir.
B) Abdülhak Hamit Tarhan’ın Validem adlı şiiri kafiyesiz ilk şiir örneğidir.
C) Ahmet Vefik Paşa, Moliere’den yaptığı çeviri ve uyarlamalarla Tanzimat tiyatrosunun gelişimine büyük katkılar sağlamıştır.
D) Tiyatroyu eğlencelerin en faydalısı olarak niteleyen Namık Kemal, Gülnihal, Celaleddin Harzemşah gibi eserlerini realist bir anlayışla kaleme almıştır.
E) Eski – yeni ikilemi içerisinde kalan Ziya Paşa, anıla-rını Defter-i Amal adlı yapıtında bir araya getirmiştir.
- Aşağıdaki özelliklerden hangisi Fecriâti Topluluğu’nun bir özelliği değildir?
A) Topluluk üyelerinin yapıtlarını içeren bir kitaplık kurmayı amaçlamışlardır.
B) Şiirde özelikle sembolizmin etkisi altında kalınmıştır.
C) Edebiyatımızda ilk edebî bildiriyi (beyannameyi) yayımlayan topluluktur.
D) “Sanat şahsî ve muhteremdir.” görüşüne bağlı kalınmıştır.
E) Ağır olan dili sadeleştirmeye çalışmışlar ve başarılı olmuşlardır.
- Aşağıdakilerden hangisi Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin ve Ahmet Haşim’in ortak yönüdür?
A) Parnasizmi temel almaları
B) Batı edebiyatını referans almaları
C) Heceyi hiç kullanmamaları
D) Nazmı nesre yaklaştırmaları
E) Yalnızca şiir türünde eser vermeleri
- Aşağıdaki ifadelerden hangisi Millî Edebiyat anlayışıyla örtüşmez?
A) Türkçülük ideolojisi
B) Aruz ölçüsü
C) Yeni Lisan hareketi
D) Halk edebiyatını canlandırma
E) Epik atmosfer
- Sanatçı, ilk dönem ürünlerinde daha çok kadın psikolojisini temel almıştır. Daha sonra Millî Edebiyat atmosferine girmiş ve Kurtuluş Savaşı eksenli eserler kaleme almıştır. Son döneminde ise daha çok toplum eleştirisi yaptığı töre romanlarıyla adını duyurmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen sanatçıya ait bir eser değildir?
A) Dağa Çıkan Kurt
B) Sinekli Bakkal
C) Zeyno’nun Oğlu
D) Sonsuz Panayır
E) Nirvana
- Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Ömer Seyfettin; “Bomba”, “Beyaz Lale” gibi eserlerinde Türkçülük anlayışını yansıtır.
B) Yakup Kadri’ye ait olan “Yaban”, ilk tezli romandır.
C) Mehmet Akif, Millî Edebiyat’a katılmamış ve şiirlerini aruzla yazmıştır.
D) Şiirde Türkçülük akımının en güçlü ilk savunucusu Yahya Kemal’dir.
E) “Memleket Hikâyeleri” adlı eseriyle tanınan Refik Halit, kasaba öykücüsü olarak bilinir.
- Türk edebiyatında öz şiir Ahmet Haşim’in “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar” adlı makalesiyle başlar. Şiirde her türlü ideolojik sapmanın dışında kalarak sadece okuyucuda estetik haz uyandırmayı amaçlayan şairler sanat için sanat anlayışını benimserler. —- şiirlerini bu anlayışla yazmış Cumhuriyet Dönemi şairleri arasındadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilen sanatçılardan hangisi getirilemez?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar
B) Necip Fazıl Kısakürek
C) Ahmet Muhip Dıranas
D) Ziya Osman Saba
E) Orhan Şaik Gökyay
- Şimdiye kadar yalnız varlıklı insanların zevkine seslenen şiir, bundan böyle yaşama hakkı için sürekli didinen çoğunluğa seslenmelidir. Artık her türlü sözcük şiire girmeli, şair her çeşit söz sanatından, oyunundan, şairanelikten uzak kalmalı, halk diline uygun söyleyiş kullanmalıdır.
Yukarıda özellikleri verilen şiir topluluğu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Garipçiler
B) II. Yeniciler
C) Yedi Meşaleciler
D) Beş Hececiler
E) Maviciler
- —-, Türk romancılığının en önemli isimlerinden biridir. Çukurova’da büyüyen, bu yörenin içinde bulunduğu yoksulluğu yaşayan ve dile getiren yazar; —- adlı romanında çocukluk günlerini, —- romanında ise gençlik yıllarını başarılı bir şekilde işlemiştir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?
A) Tarık Buğra – Küçük Ağa – Osmancık
B) Yaşar Kemal – İnce Memed – Sarı Sıcak
C) Fakir Baykurt – Kaplumbağalar – Yılanların Öcü
D) Orhan Kemal – Baba Evi – Avare Yıllar
E) Kemal Tahir – Köyün Kamburu – Rahmet Yolları Kesti
Halbuki korkulacak hiçbir şey yoktu ortalıkta
Her şey naylonlandı o kadar
Ve ölünce beş on bin birden ölüyordu güneşe karşı
Ama geyikli geceyi bulmadan önce
Hepimiz çocuklar gibi korkuyorduk
Geyikli geceyi hep bilmelisiniz
Yeşil ve yabani uzak ormanlarda
Yukarıdaki şiir, biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar
B) Ahmet Haşim
C) Mehmet Akif Ersoy
D) Cahit Sıtkı Tarancı
E) Turgut Uyar
- Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış verilmiştir?
A) Sabahattin Ali “Kuyucaklı Yusuf” adlı romanında Anadolu’daki kasaba hayatını yansıtmıştır.
B) Recep Bilginer “Sarı Naciye, İsyancılar, Ben Devletim” gibi tiyatro eserleriyle tanınır.
C) Orhan Asena, konusunu Babil efsanesi Gılgamış’tan alan “Tanrılar ve İnsanlar” adlı oyunuyla tanınmıştır.
D) “Kırk Ambar”, “Mağaradakiler” gibi eserleriyle tanı-nan Cemil Meriç, deneme ve incelemelerinde Doğu ve Batı kültürlerini başarıyla yorumlamıştır.
E) 1950’de Newyork Herold gazetesinin düzenlemiş olduğu yarışmayla dikkatleri üzerine çeken Vüsat O. Bener’in en önemli eseri “Yeni Yalan Zamanlar” adlı romanıdır.
CEVAPLAR
1 | A | 13 | C |
2 | D | 14 | D |
3 | B | 15 | E |
4 | B | 16 | B |
5 | E | 17 | B |
6 | E | 18 | E |
7 | D | 19 | D |
8 | D | 20 | E |
9 | C | 21 | A |
10 | E | 22 | D |
11 | C | 23 | E |
12 | D | 24 | E |
