İçindekiler
Ad Aktarması (Mecazımürsel)
Bir sözcüğün benzetme amacı güdülmeden başka bir sözcüğün yerine kullanılmasıdır. Ad aktarmasına “mecazımürsel” adı da verilir. Ad aktarması çeşitli ilgilerle oluşur.
İç -dış ilgisi
Bir varlığın dışı söylenerek içi ya da içi söylenerek dışı kastedilir.
- Evi gelecek hafta taşıyoruz. (Evin eşyaları)
- Çayı ocağa koyuver. (Çaydanlık)
- Bu depoyla Düzce’ye kadar gideriz. (Yakıt)
- Çok şükür, tenceremiz kayrıryor. (Yemek)
Parça – bütün ilgisi
Parça söylenerek bütün ya da bütün söylenerek parça kastedilir.
- Yelkenler Karadeniz’e doğru yol aldı. (Gemi)
- Arabayı biraz daha çevir. (Direksiyon)
- Şu güzel apartmanda (Daire)
- Başının üstünde bir çatı olmasını isterdi. (Ev)
Sanatçı – eser ilgisi
Sanatçı söylenerek sanatçının yapıtı kastedilir.
- Şimdi de biraz Yunus Emre okuyalım mı? (Şiirleri)
- Pikapta Münir Nurettin dönüyordu. (Sarkıları)
- Abim Ferdi Tayfur dinler, kötü kötü öksürürdü. (Sarkıları)
- Yahya Kemal’i okurken yanınızda bir sözlük olmalı. (Eserleri)
Yer/yapı – insan ilgisi
Yer veya bir yapı adı söylenerek o yerde ya da yapıda yasayan insanlar kastedilir.
- Haber yayılınca İzmir bayram etti. (Şehir halkı)
- Bütün kasaba meydanda toplanmıştı. (Kasaba halkı)
- Eve haber vermeden çıkıp gitmiş. (Ev halkı)
- Tüm okul, bahçeye İnmişti. (Öğrenciler)
- Doğal gaz kesilince apartman ayağa kalktı. (Apartman sakinleri) [/box]
Yer-yönetim ilgisi
Bir yer adı söylenerek o yerdeki yöneticiler kastedilir.
- Ankara’nın Suriye konusundaki tutumu farklıydı. (Hükümet)
- İstanbul, Mustafa Kemal’i desteklemekten çekiniyordu. -» (Padişah)
- Bu konuda Köşkten henüz bir açıklama yapılmadı. (Cumhurbaşkanı)
Somut-soyut ilgisi
Soyut bir kavram söylenerek somut bir varlık kastedilir.
- Düşük bir maaşla beş canı besliyor (İnsan)
- Gençlik, kafası ve yüreğiyle toplumun güvencesidir. (Gençler)
- Bahar aylarında rahmet düşmezse ürün İyi olmaz. (Yağmur)
