İBRAHİM ŞİNASİ (1826 –1871)
- Batı’ya yönelen Türk edebiyatının bilinçli öncüsü ve yüzyıl başından beri görülen yenileşme hareketlerinin en önemli temsilcisi olan Şinasi, İstanbul’da doğmuştur.
- Mustafa Reşit Paşa‘nın himayesiyle Avrupa’ya gönderilen ilk öğrencilerdendir.
- İlk özel gazete olan “Tercüman-ı Ahval (1860)”i Agâh Efendi ile çıkararak Tanzimat Edebiyatı’nın başlamasını sağlamıştır. Daha sonra tek başına “Tasvir-i Efkâr” adlı gazeteyi çıkarmıştır.
- Edebiyatımızda ilk tiyatro eseri olan “Şair Evlenmesi”ni yazmıştır.
- Fransızcadan ilk şiir çevirilerini yapmıştır.
- Noktalama işaretleri edebiyatımızda ilk defa “Şair Evlenmesi” adlı oyunda kullanılmıştır.
- Eserlerinde sade bir dil kullanmış (dönemin koşullarına göre), Avrupa tarzı düz yazının ilk örneklerini vermiştir.
- “Tecüman-ı Ahval Mukaddimesi” ile edebiyatımızda makale türünün ilk örneğini vermiştir.
- La Fontaine tarzında ilk fabl örneklerini yazarak Türk şiirine farklı konuların girmesini sağlamıştır.
- “Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-i Efkâr” adlı gazeteleri çıkararak Türk gazeteciliğinin gelişmesinde öncülük yapmıştır.
- Durub-u Emsal-i Osmaniye’yi (Osmanlı Atasözleri) yazarak atasözleri üzerinde ilk incelemeyi yapmıştır.
- Klasisizm akımının etkisiyle pekişen akılcılığı onu düz yazı alanında daha başarılı kılmıştır.
ESERLERİ
- Tercüme-i Manzume (1859)
Racine’nin “Esther, Athalie, Andromaque” adlı trajedileri ile La Fontaine, Gilbert, Fenelon ve Lamartine’den seçilen küçük parçalardan oluşan eser; şiir çevirisidir.
- Müntahabat-ı Eş’ar(1862)
Şairin kendi yazdığı şiirler arasından yaptığı seçmelerden oluşan bu kitap, düzenleniş bakımından bir “Divançe”yi andırmaktadır. Bundan dolayı da Ebuzziya Tevfik, onun ölümünden sonra yaptığı iki baskıya “Divan-ı Şinasi” adını koymuştur.
- Şair Evlenmesi (1860)
Türk tiyatrosunun basılı ilk tiyatrosu olan bu oyun, başlangıçta iki perde olarak düşünülmüş ancak tek perdesi yayımlanmıştır. Piyes, ilk defa II. Meşrutiyetin ilanından sonra Selanik’te oynanmıştır (1908).
- Durub-ı Emsal-i Osmaniye (1863)
Şinasi, ilk baskıda 1500 kadar atasözünü ve 300 kadar deyimi bir araya getirmiştir. İkinci baskıda eserin söz varlığı 2500’ü bulmuştur.
- Çıkardığı Gazeteler
Tercüman-ı Ahval [Agâh Efendi’yle birlikte çıkarmıştır.(1860)]
Tasvir-i Efkâr (1862)
