Orhan Asena Kimdir, Hayatı, Biyografisi, Eserleri, Özellikleri, Edebi Kişiliği…

İçindekiler

Orhan Asena Kimdir, Hayatı, Biyografisi, Eserleri, Özellikleri, Edebi Kişiliği…

  • Diyarbakır’da dünyaya geldi, İstanbul Üniversi­tesi Tıp Fakültesini bitirdi.
  • 1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen “Dev­let Sanatçısı” unvanını aldı.
  • Yazın dünyasına şiir ve hikâye yazarak giren sanatçı zamanla oyun yazarlığına yöneldi ve asıl ününü tiyatro eserleriyle elde etti.
  • Cumhuriyet döneminin önde gelen tiyatro yazarlarından olan sa­natçı, daha çok trajedi türündeki yapıtlarıyla adını duyurdu.
  • Ele aldığı konuları, üretkenliği, yetkinliği ve dili ile Türk tiyatrosu­nun Shakespeare’i kabul edilmektedir.
  • Oyunlarının konusunu daha çok tarihî ve güncel olaylardan, baş­kaldırı temasından aldı.

  • Oyunlarında hâkim olan temalardan biri insanların iktidar tutku su ve mücadelesidir. Bu güç, insanlar arasında hâkimiyet kurmay­la baslar, genişleyerek politik bir hırsa dönüşür.
  • Tarihî konularda yazdığı trajedilerle dikkat çekti.
  • Oyunlarında ele aldığı diğer önemli bir tema ise ekonomik gücü olmayan kadınların çektiği acılardır.
  • Yapıtlarına korku, suç, zaaf, dostluk, insanlık, yalnızlık gibi bireysel kavramlar ve hak, adalet, yöneten-yönetilen gibi toplumsal kav­ramlar egemendir.
  • Kişileri olumu ve olumsuz yanlarıyla birlikte vermektedir.
  • Yazdığı elliye yakın tiyatro eseri, Türkiye’nin birçok yerinde sahnelerde oynandı.
  • Kadın- erkek ilişkilerini ve çaresiz kadınların toplum tarafından sömürülmesini ele alan tiyatroları şunlardır: Fadik Kız, Gecenin Sonu, Kocaoğlan, El Kapısı, Ana, Korkunç Oyun, Geçkin Kız. İkili Yaşam.
  • “Tanrılar ve İnsanlar” adlı tiyatrosunu Gılgamış’ın, kendi halkını korumak için tanrılara meydan okuyuşunu dile getiren Babil ef­sanesi Gılgamış’tan esinlenerek yazdı.
  • Otorite ile itaat, ölümsüz­lük arzusu ile ölümlü oluşu anlatan eserde, başlangıçta hareket, sonra ise düşünce ve teslimiyet hakimdir. 1954’te Devlet Tiyatro­larında sahnelenen ve büyük beğeni kazanan eser, 1960’ta TDK Tiyatro Ödülünü alarak birçok yabancı dile çevrildi.
  • “Hürrem Sultan”, “Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe”,”Atçalı Kel Meh­met”, “Tohum ve Toprak”, “Şeyh Bedrettin” adlı oyunlarını tarihî olaylardan ve kişilerden yola çıkarak yazdı.
  • “Hürrem Sultan”da Osmanlıdaki taht uğruna en yakınlarını bile ölüme gönderme kuralının uygulandığı gerçek bir olayı anlatır. Kanuni’nin, iktidar hırsının esiri olan karısı Hürrem’in entrikaları sonucu ilk karısından oğlu Şehzade Mustafa’yı ve diğer bazı dev­let yöneticilerini idam ettirmesi eserin olay örgüsünü oluşturur.
  • “Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe” adlı oyunu, Kanuni’nin ölü­münden sonra Hürrem Sultan’dan olan İki oğlunun trajik sonla biten taht kavgasını konu edinir.
  • “Tohum ve Toprak”ta Alemdar Paşa’nın I808’de İstanbul’a geli­şi, konağının Yeniçeriler tarafından sarılması ve Paşa’nın konağını havaya uçurması işlenmektedir.
  • yüzyılda Aydın’ın Atça kasabasında fakir bir ailenin çocuğu iken dağa çıkıp zeybek olan. Aydın İsyanı’na katılan Atçalı Kel Mehmet‘in hayatını anlattığı “Atçalı Kel Mehmet” adlı oyunu. 1970’te TRT Başarı ödüllünün yanı sıra pek çok ödüle layık görüldü.
  • “Yıldız Yargılanması”, Mithat Paşa’nın Abdülaziz’i öldürtmekle suçlanarak Taife sürüldüğü mahkemeyi konu alan bir eserdir.
  • “Fadik Kız”da bir köylü kızı olan Fadik’in toplum tarafından sömürülüşü ve şehir hayatında çektiği acıları; “Sağırlar Sövüşme­si” ve “Hacivat Politikacı”da devlet kurumlarıyla halk arasında­ki kopukluğu, politikacıların çıkarcılığını anlatmaktadır.

Orhan Asena’nın tiyatro eserleri şunlardır:

Tanrılar ve İnsanlar, Tohum ve Toprak, Hürrem Sultan, Atçalı Kel Mehmet, Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe, Simavnalı Şeyh Bedreddin. Korku, Kocaoğlan, Yalan, Kapılar, Gecenin Sonu, Fadik Kız, Bir Başkana Ağıt, Yıldız Yargılanması, Alemdar Paşa, Şili’de Av, İlk Yıl­lar, Sığıntı, Toroslardan öteye, Seyîtbaşı Konağı, ölümü Yaşamak, Sağırlar Sövüşmesi, Hacivat Politikacı, Kanunî Sultan Süleyman Dörtlemesi