TANZİMAT EDEBİYATI – 3

1. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı söz konusudur?

A)   Batılılaşmanın yanlış anlaşılmasını konu edi­nen ilk roman Ahmet Mithat‘ın Felâtun Bey’le Rakım Efendi’sidir.

B)   ilk psikolojik Türk romanı Tanzimat dönemin­de Mehmet Rauf tarafından kaleme alınmıştır.

C)  “Cezmi” Namık Kemal‘in tarihi konuda yazdığı bir romandır.

D)   Namık Kemal, Ziya Paşa‘nın Harabat’ına kar­şı Tahrib-i Harabat ve Takib’i yazmıştır.

E)   Tanzimat sanatçıları devlet adamlığı, şairlik, gazetecilik gibi işlerle de uğraşmış kimseler­dir.

 2. Sanatçı sürekli olarak eski-yeni ikilemi arasında kalmıştır. Divan edebiyatı kültürüyle yetişen sa­natçı bu edebiyata sevgisini yitirmemiş, siyasal-sosyal düşüncelerini şiirlere aktarmıştır. “Şiir ve İnşa” makalesinde halk dilinin yazı dili olmasını is­temiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Ahmet Mithat Efendi

B)   Ahmet Vefik Paşa

C)   İbrahim Şinasi

D)   Şemsettin Sami

E)   Ziya Paşa

 3. Aşağıda verilenlerden hangisinde Tanzimat romanlarının bir niteliği verilmemiştir?

A) Romanda yazar kişiliğini saklar, bilgi vermekten kaçınır.

B) Konular tarihten, günlük yaşamdan alınır. Saray ve çevresi işlenir.

C) Kişiler iyi ise iyi, kötüyse kötüdür, kişiler çok yönlü düşünülmez.

D) Batı özentiliği, cariyelik anlayışı işlenir.

E) Genellikle romantizmin etkisi vardır, iyi-kötü, doğru – yanlış birlikte verilir.

 4. Türkçeye çevrilen ilk roman ve bu romanın yaza­rı aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiş­tir?

A)   Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat – Şemseddin Sami

B)   İntibah – Namık Kemal

C)   Telemak – Fenelon

D)   Sergüzeşt – Sâmipaşazâde Sezai

E)   Telemak – Yusuf Kamil Paşa

5. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat dönemi sa­natçılarından biri değildir?

A) Ziya Paşa

B) İbrahim Şinasi

C) Namık Kemal  

D) Mehmet Rauf

E) Ahmet Mithat Efendi

 6. Abdülhak Hamit Tarhan ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

A) Türk dili ve tarihi üzerine çalışmaları vardır.

B) Eski – yeni tartışmalarıyla dikkat çekmektedir.

C) Oyunlarında eski uygarlıklardan aldığı konuları işler.

D) Şiir ve edebiyat eleştirilerini gazetelerde yayımlar.

E) Dönem sanatçılarının aksine sosyal konulara ağırlık verir.

7. Eski edebiyat alışkanlığına hak, adalet, hürriyet vb. siyasal ve sosyal düşünce kavramları getirerek eski şekille yeni öze ulaşmıştır. -Şiir ve İnşa- makalesiyle halk dili ve şiirini savunmuş, Tanzimat yazarlarının ortak ülküsüne katılmış ve istibdada karşı savaşmıştır.

Bu parçada tanıtılan Tanzimat dönemi sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Namık Kemal

B) Abdülhak Hamit Tarhan

C) Ziya Paşa

D) Ahmet Mithat Efendi

E) Ali Bey

8. Aşağıdakilerden hangisi, Tanzimat dönemi roman ve hikâyeleri için söylenemez?

A)   Eserin  sonunda  genellikle  iyiler ödüllendirilir, kötüler ise cezalandırılır.

B)   Realizm ve romantizmin etkileri görülür.

C)  Roman ve hikâyelerde genellikle olayların akışı kesilir ve okuyucuya ders verilir.

D)   Kişiler, genellikle tek yönlüdür.

E)   Başarılı ruh tahlilleri yapılmıştır.

9. Aşağıda verilenlerden hangisi, Şinasi için söyle­nemez?

A)   Tercüman-ı Ahval adlı özel ilk gazeteyi çıkar­mıştır.

B)   Batılı anlamda ilk tiyatro eserini yayımlamıştır.

C)   Bizde, noktalama işaretlerini kullanan ilk yazardır.

D)   Batı’dan fabl çevirileri yapmıştır.

E)   Her alanda ilklerin şairi olduğu gibi hikayede de ilk ürünleri o vermiştir..

 10. Tanzimat’ın Il. dönemiyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?             

A)Tanzimat’ın Il. döneminde konular bireyseldir.

B) Hikaye ve roman türünde romantik bir edebiyat oluşmuştur.

C) Yeni nazım şekilleri ve türler denenmiştir.

D) Sanat sanat içindir, görüşü hakimdir.

E) Dilde sadeleşme yeterince uygulanmamıştır.

 11. Aşağıdakilerden hangisi Recaizade Mahmut Ekrem’e ait değildir?

A) Araba Sevdası

B) Çok Bilen Çok Yanılır

C) Nejat Ekrem

D) Sergüzeşt

E) Muhsin Bey

 12. Felâtun Bey ile Rakım Efendi edebiyatımızdaki ilk romanlardan biridir. Romana adını veren Felâtun Bey, Avrupalılar gibi giyinip kuşandığında, Batılı olu­nacağını düşünen, züppe bir tiptir. Diğer kahraman Rakım Efendi ise, Batıyı doğru anlayan, dönemini doğru değerlendiren bir Osmanlı aydınıdır.

Bu parçada sözü edilen eser, aşağıdaki sanatçı­larımızdan hangisine aittir?

A)   Ziya Paşa

B)   Sâmipaşazâde Sezai

C)   Namık Kemal

D)   Ahmet Mithat Efendi

E)   Direktör Ali Bey

 13. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar hep el üstünde tutulmuş bir ozanımızdır. “Şâir-i Âzam” diye anıl­mıştır. Şiirimizi Divan geleneğinden kurtarmaya ça­lışmıştır. Konularını günlük yaşamdan, İslâm tarihin­den, bireysel sevinç ve acılardan almıştır. Aşk, ölüm, umut ve karamsarlık temalarını işlemiştir. Divan şiirinin biçimini tümüyle değiştirmiş, Batı türlerine benzer türler denemiştir. Tiyatrolarının çoğunu okunmak için yazmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Ahmet Vefik Paşa

B)   Ahmet Mithat Efendi

C)   Abdülhak Hamit Tarhan

D)   Yusuf Kâmil Paşa

E)   Sâmipaşazâde Sezai

 14.  Aşağıdakilerden hangisinde yazar-eser eşleştirmesi doğrudur?

A) Recaizade Mahmut Ekrem – Rumuz’ul Edeb

B) Muallim Naci – Afife Anjelik

C) Abdülhak Hamit Tarhan – Çok Bilen Çok Yanılır

D) Ahmet Mithat  Efendi -Kıssadan Hisse

E) Sâmipaşazâde Sezai-Zehra

 15. Halk için roman geleneğinin başlatıcısıdır, bu düşünceyle, romanlarında sade bir dil kullanmış ve olayların akışını keserek araya öğüt verici bölümler yerleştirmiştir. Bu yönüyle de eleştirilmiştir. Tanzimat döneminin en verimli sanatçısıdır.

Yukarıda sözü edilen sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Mithat Efendi   

B) İbrahim Şinasi

C) Namık Kemal  

D) Recaizade Mahmut Ekrem

E)  Muallim Naci

 CEVAPLAR

1    A	5   D	9     E	13   C
2    E	6   D	10   B	14   D
3    A	7   C	11   E	15   A
4    D	8   E	12   D