1. Aşağıdakilerin hangisinde Nazım Hikmet’in parantez içindeki eseri hakkında verilen bilgi yanlıştır?
A) Bu eseriyle 1929 yılında modernist bir şiir kurduğunu kanıtlar.  (835 Satır)
B) Sinematografik bir yöntemle yazmıştır bu eserindeki şiirlerini. (Memleketimden İnsan Manzaraları)
C) Hem halk hem divan şiirine temas ettiği şiir­lerle örülmüştür.  (Şeyh Bedrettin  Destanı)
D) Çocuklar için yazdığı masal kitabı sevilerek okunmuştur. (Sevdalı Bulut)
E) Fütürizm akımının ve Mayakovski’nin etkisiy­le yazdığı şiirleri bu eserindedir. (Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim)

2.    “O diyor ki bana:
–  Sen kendi sesinle kül olursun  ey!
                   Kerem, gibi
                           yana
                                   yana…
Deeeert
          çok,
              hemdert
                          yok
Yürek-
-lerin
kulak-
-ları sağır…”
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) “Deeeert çok, hemdert yok” dizeleri Fuzuli’den alınarak “iktibas” sanatı  yapılmıştır.
B)   Dizelerin kırılmasıyla ritim oluşturulmuştur.
C) “Kerem gibi yana yana” sözüyle “Kerem ile Aslı” hikayesi hatırlatılarak “telmih” sanatı yapılmıştır.
D) Şiir, yapı yönünden dörder dizeden oluşan bölümlerden oluşturulmuştur.
E) “Dert” sözcüğünün “Deeert” biçiminde yazılmasıyla ses akışı sağlanmıştır.

3. Aşağıdakilerden hangisi Nazım Hikmet‘in Kuvayi milliye Destanı’ndan alınmış olamaz?
A) Onlar ki toprakta karınca
suda balık,
havada kuş kadar
çokturlar.
B) Öldük, ölümden bir şeyler umarak
Bir büyük boşlukta bozuldu  büyü.
C) Harp meydanının kuzey yanı
Sakarya
ve dağlardır.
D) Ne kendi nefsini korur, ne düşmanı kayırır.
E)  Topraktan öğrenip
kitapsız bilendir.

4. ” Eli değnek tutar tutmaz
Çoban  oldu;
Sardılar sırtına bazlamayı.
On altı yıl koyun güttü, kavalsız.
İnsanlardan ağayı tanır,
Adını bilmez sorarsan,
Hayvanlardan Karabaş’ı
Günü yetti, bıyığı bitti,
Okundu künyesi,
Gitti, davulsuz zurnasız.”
Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)  Serbest nazımla yazılmıştır.
B) Kafiyenin önemsenmediği dizeler oluşturulmuştur.
C)  Söyleyiş ve ses akışı ile ritim  sağlanmıştır.
D) Duygusal yapısıyla lirik şiire örnek oluşturmuştur.
E)  Toplumcu şiir anlayışıyla yazılmıştır.

5.  “Denizlerden
Esen bu ince hava saçlarınla eğlensin.
Bilsen
Melal-i hasret ü gurbetle ufk-ı şama bakan
Bu gözlerinle, bu hüznünle sen ne dilbersin!
Ne sen,
Ne ben,
Ne de hüsnünde toplanan bu mesa,
Ne de alam-, fikre bir mersa,
Olan bu mai deniz
Melali anlamayan nesle aşina değiliz.”
Bu şiirde kullanılan nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A)  Balad
B)  Terkibibent
C)  Serbest müstezat
D) Türkü
E)  Sone

6.    “Ey 77 yıl sonra
Şarkın ‘… abidesi’ yükselen meydanlarda
Mısralarını
Mikrofonlarda haykıracak şair!
Ey suratları düzgünsüz aktörlerine
Kolektivizmin
Temiz optimizmini oynatacak rejisör!
Ey yirmi birinci asrın mühendis bestekarı,
Ben
Size
1923 senesinde yazdım bu  şiiri”
Şair, bu şiirde boş bırakılan yere aşağıdaki edebi akımlardan hangisini yazmıştır?
A) sürrealist
B) fütürist
C) egzistansiyalist
D)  empresyonist
E) sembolist

7. “…… nazım biçimi, sembolizm akımının yayıldığı devirde çok gelişmiş, bizde Tevfik Fikret ve Ahmet Haşim tarafından çok kullanılmıştır. Hem aruz hem de hece ölçüsünün kullanılabildiği bu nazım biçiminde aynı şiir içinde başka başka kalıplar ve bunların parçaları kullanılabilir.”
Bu paragrafta boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)  Serbest  müstezat
B)  Serbest nazım
C) Mesnevi
D) Kıt’a
E) Türkü

8. Aşağıdakilerden hangisi  toplumcu şiire örnek olamaz?
A)  Akın var
           güneşe akın!
                    Güneşi  zaptedeceğiz
                                  güneşin  zaptı yakın!..
B) Kandilli’de, eski bahçelerde,
Akşam kapanınca perde perde,
Bir hatıra zevki var kederde.
C) Ben yanmasam sen yanmasan
                     biz yanmasak
                            nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa…
D) Bu anda ne kavga ne hürriyet ne karım.
Toprak, güneş ve ben
Bahtiyarım…
E) Çalıyorum kapınızı teyze, amca bir imza ver.
Çocuklar öldürülmesin şeker de yiyebilsinler.

CEVAPLAR
1.E                
2.D                    
3.B                  
4.D                     
5.C          
6.B                   
7.A                  
8.B

1.    “Yolcu, yollarda topraksız insanın
                   ve insansız toprağın feryadını duyar  idi.
Ve yolların sonu kale kapısında kılıçlar şakırdar,
                  köpüklü atlar kişner iken,
Çarşıda her lonca kesmiş kendi pirinden ümidi,
                   tarumar idi.”
Bu parça aşağıdaki edebiyat topluluk ya da eğilimlerinden hangisinin sanat anlayışını yansıtmaktadır?
A)  Yedi Meşaleciler
B)  II. Yeniler
C) Toplumcu şiir
D)  Millî Edebiyatçılar
E)  I. Yeniler

2. Aşağıdakilerden hangisi toplumcu şiirin özelliklerinden biri değildir?
A)  Marksist dünya görüşüne sahip olma
B)  Serbest nazımla yazma
C)  Fütürizm akımından etkilenme
D)  Saf şiir oluşturma
E) Toplum için sanat ilkesini benimseme

3.    (I)  Toplumcu   şiirde   hitabetçi   bir   eda vardır. (II) Şiirler geniş kitlelere hitap etmek amacıyla yazılır. (III) Şairler toplumsal yaşantıyı olduğu gibi tasvir etmek için Marksizm’in tek yol olduğunu göstermek isterler. (IV) Sosyalist toplumculuk bir sınıf edebiyatıdır. (V) İnsanı ve toplumu maneviyatla açıklamaya çalışır.
Toplumcu şiir anlayışıyla ilgili numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I.      B) II.    C) III.       D) IV.       E) V.

4. Fütürizm akımının Türk edebiyatındaki temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?
A)  Yahya Kemal Beyatlı
B)  Mehmet Akif Ersoy
C)  Nazım Hikmet Ran
D)  Ahmet Haşim
E)  Aziz Nesin

5. Fütürizmin temsilcisi olan iki yazar hangi seçenekte verilmiştir?
A)  V. Mayakovski –  F. Tommaso  Marinetti
B)  Tolstoy –  Gustave Flaubert
C)  Emile Zola –  Guy de Maupassant
D) Jose Maria de Heredia – Alphonse Daudet
E)  Goethe –  Victor Hugo

6.      I.   Gece Gelen Telgraf
II.   Taranta Babu’ya Mektuplar
III. Memleketimden İnsan Manzaraları
IV.  Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim
V.   Jokond ile Si-Ya-U
Nazım Hikmet’in numaralanmış eserlerinden hangisi şiir türünde yazılmamıştır?
A) I.        B)  II.        C) III.         D) IV.       E) V.

7. “Hava kurşun gibi ağır…
         Ben diyorum ki ona:
             Kül olayım Kerem
                 gibi
                     yana
                         yana
Ben  yanmazsam
       sen yanmazsan
            biz yanmazsak
                   nasıl çıkar
                       karan-
                           -lıklar
                                 aydın-
                                       -lığa- “
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)  “Yanmak” sözcüğü tekrar edilmiştir.
B)  Serbest nazımla yazılmıştır.
C)  Toplumcu şiir anlayışla yazılmıştır.
D) “Kerem ile Aslı” adlı halk hikayesine göndermede  bulunulmuştur.
E)  Geleneksel sanat anlayışıyla yazılmıştır.

8. “Salkım söğütler yıkıyordu suda saçlarını
Yanan yalın kılıçları çarparak söğütlere koşuyordu
kızıl atlılar güneşin battığı yere!
Birdenbire
kuş gibi
vurulmuş gibi
kanadından
yaralı bir atlı yuvarlandı atından!”
Toplumcu şiir anlayışıyla yazılan bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmamıştır?
A) Teşbih
B) Teşhis
C) Tenasüp
D) Hüsnütalil
E) Kapalı istiare

9.    ı.   Kaldırımlar
II. Eğil Dağlar
III.  Safahat
IV. Mahur Beste
Aşağıdaki yazarlar, numaralanmış eserlerle eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır?
A)  Yahya Kemal Beyatlı
B) Nazım Hikmet Ran
C) Necip Fazıl Kısakürek
D)  Mehmet Akif Ersoy
E)  Ahmet Hamdi Tanpınar

10. “Rusya’da genç şairler tarafından çıkarılan bu bildirgede Marinetti’den farklı bir düzen kurulması amaçlanmış ve savaşa duyulan tiksinti dile getirilmiş, daha insancıl bir yaklaşım   sergilenmiştir.”
Bu parçada sözü edilen bildirge aşağıdakilerden hangisidir?
A)  Toplumsal Beğeniye Bir Tokat
B)  Mafarka le Futuriste
C)  Fütürizm Teknik Bildirgesi
D) Kral Şölende
E) Tarafsızlığa Karşı Dünya Sağlığının Tek Koruyucusu Savaş

11. “Cumhuriyet Dönemi’nde şiirde asıl yenilik … ile gelir. 835 Satır ve Jokond ile Si – Ya – U adlı kitaplarıyla ‘şairane’ye karşı çıkmış, dizeci anlayışı yıkmıştır. Gelenekten kopmayarak biçimi öze uydurmuş, toplumcu gerçekçi anlayışı benimseye­ rek 1960 sonrası şiirini etkilemiştir. Serbest nazım, serbest şiir adlarıyla nitelenen ve şiirden ölçü, uyak gibi bağları atan bir  akımında öncüsü olmuştur.”
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)  Fazıl Hüsnü Dağlarca
B)  Ataol Behramoğlu
C)  Nazım Hikmet Ran
D)  Mehmet Akif Ersoy
E)  Sabri Esat Siyavuşgil

12. Öz şiir anlayışı ile “sembolizm” arasındaki ilişki, toplumcu şiir anlayışı ile hangi akım arasında kurulabilir?
A) Romantizm
B) Fütürizm
C) Klasisizm
D) Natüralizm
E) Sürrealizm

13. “Onlar ümidin düşmanıdır, sevgilim,
akar suyun,
meyve çağında ağacın,
serpilip  gelişen hayatın düşmanı.
Çünkü ölüm vurdu damgasını alınlarına:
             -çürüyen diş, dökülen et-
bir daha geri dönmemek üzere yıkılıp gidecekler.”
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)  Söyleyiş vurgularla oluşturulmuştur.
B)   Ses akışı tonlamalarla  sağlanmıştır.
C)  Serbest ölçüyle  yazılmıştır.
O)  Kafiyeye yer verilmiştir.
E)  Sözcük redif kullanılmıştır.
CEVAPLAR

Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesi Ceylanköy’de doğdu. Kepirtepe Köy Enstitüsünü ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsünü bitirdi. Köy enstitüsü öğretmenliği, gezici başöğretmenlik, ilkokul öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği yaptı.

Edebi Kişiliği

Köy edebiyatı hareketinin şiirdeki temsilcilerinden biri olan şair, aynı zamanda eğitimci ve yazardır. İlk şiiri Köy Enstitüleri Dergisi’nde yer aldı. Adam Sanat, Gösteri, Kıyı, Varlık, Yansıma, Yazko Edebiyat, Yeditepe , Yeni Biçem, Yeni Ufuklar, Yücel gibi dergilerde şiirleri yayımlandı. Toplumcu düşünceyi didaktizme düşmeden şiirlerine sindirmeyi bildi. Şiirlerinde direnme ve umut  temalarını iç içe işledi. Aynı temalar gözlem ve deneyimleriyle bütünleşerek “Ahlat Ağacı” ve  “Nisan Haritası” adlı şiir şiir kitaplarına damgasını vurdu.

Köy yaşamını, köyde insan ilişkilerini, üretim, eğitim sorunlarını, siyasal yönetimin  bozukluklarını, gerçekçi bir yaklaşımla işledi, yaşadığı yörelerdeki söylenceleri dile getirdi.

Eserleri:

Şiir: Ahlat Ağacı, Karşılama, Nisan Haritası, Kocakent, Pıtraklı Memleket, Gök Ekin, Meşe Seli, Günler Tuz Rengi, Sis Dağının Başında Borana Bak Borana, Koca Bir Troya Dünya, Pir Sultan Ölür Ölür  Dirilir

Öykü: Aç Harman, Zeytin Ülkesi, Sürgünler (1970)

Roman: Elif Diye Bir Türkü, Mehmetçik Mehmet

Öykü – anlatı: Çarığımı Yitirdiğim Tarla, Aç Harmanı (Çarığımı Yitirdiğim Tarlayla), Zeytin Ülkesi, Yüreğin Sesi Zeytin Ülkesi, Sürgünler, Öğretmeni Acıya Sürgün, Elif Diye Bir Türkü, Mehmetçik Memet, Dilsiz Oyunu, Yasaklı, Hoşça kal Dünya, Giz Kokan Suskun­luk, Kalın Mavi Bir Ses (Seçme  Öyküler,) Eylülün Kız­gın Soluğu, Kuşatılan Yaşam, Günaydın Aşk, Trakya Rüzgarı

Çocuk kitapları: Kuş Dili, Akça Kız, Aç Kapıyı Be­zirgan Başı, Evvel Evvelken Deve Tellalken,  Boyalı Irmak, Yağmur Gelini (masal-şiir), Armutlu Tarla (masal­ şiir), Söğütler Ses Verince  (masal-şiir),Çiçeklerin Dili, Güneşin Türküsü

Dil üzerine : Dilim Dilim Ana Dilim

Eğitim: Tonguç Yolu, Özgürleşme Eylemi Köy Enstitü­leri, Devrimci Eğitim Köy Enstitüleri,  Sabahattin Eyu­boğlu ve Köy Enstitüleri ,Eğitim Emekçisi Ferit Oğuz Bayır

Asıl adı Hasan Hüseyin Korkmazgil olan sanatçı, toplumcu-gerçekçi şiirin önde gelen  temsilcilerinden biridir. Sivas’ın Gürün ilçesinde doğdu. Adana Erkek Lisesini, Ankara Gazi  Eğitim Enstitüsünü bitirdi. Öğretmenliğe   Göksun’da   başladı.  Siyasi eylemleri gerekçesiyle öğretmenlikten atıldı, tutuklandı, hüküm giydi. Değişik işlerde  çalıştıktan sonra Akis dergisinde görev aldı. Forum dergisinin sanat sayfalarını yönetti.

Edebi kişiliği

Lise yıllarında şiir yazmaya başlayan sanatçının ilk şiiri 1959’da Dost dergisinde çıktı. Bu  yıllarda mizahi hikayeleri de yayımlandı. “Kavel” , “Kızılkuğu” , “Filizkıran Fırtınası” gibi  şiir kitaplarıyla değişik ödüller kazandı. Mizah dergilerinde yayımlanmış mizah hikayelerinden bir kısmını Hüseyin Korkmazgil adıyla yahut  sadece Korkmazgil  soyadını kullanarak,  üç kitapta derledi:

Eserleri:

Şiir: Kavel, Temmuz Bildirisi, Kızılırmak, Kızılkuğu, Ağlasun Ayşafağı, Oğlak, Acıyı Bal  Eyledik, Kelepçenin Karasında Bir Ak Güvercin, Koçero Vatan Şairi, Haziranda Ölmek Zor,  Filizkıran Fırtınası, Acılara Tutunmak, Işıklarla Oynamayın, Tohumlar Tuz İçinde, Kandan Kına  Yakılmaz

Mizahi hikaye: Öhhöööö!, Made in Türkey, Bıyıklar Konuşuyor

Gezi: Bağdat Basra Yollarında

Çocuk  kitapları:  Eşeğin  Gözyaşları,  Aşıcı  Baba, Ormanın Öcü, Ressamın Bıldırcınları, Becerikil Çocuğun Düşleri

Asıl adı İbrahim Abdülkadir Meriçboyu’dur. İstanbul’da doğdu. Kuleli Askeri Lisesini bitirdi. Ankara Harp Okulu son sınıfındayken, Nazım Hikmet’in propagandasını yaptığı gerekçesiyle yargılandı, okuldan atıldı. İstanbul Hukuk Fakültesine girdi.  Tan gazetesinde düzeltmen olarak çalıştı. Arkadaşlarıyla Yü­rüyüş dergisini çıkardı. Şiirleri nedeniyle sürgün edildi.

Edebi Kişiliği:

1940 kuşağının önde gelen toplumcu gerçekçi şairlerindendir. İlk şiirleri Ali Karasu imzasıyla yayınlandı. Başlangıçta Faruk Nafiz Çamlıbel ile Necip Fazıl etkisinde şiirler yazdı, Nazım  Hikmet’in şiirleri ile karşılaşınca şiir ve dünya görüşünde önemli değişikler oldu. Ses ve Yeni  Edebiyat dergilerinde yayımlanan şiirlerinde bu etki açıkça görülür. Bireysel dramı toplumsal sorunların birlikteliği içinde ele aldığı şiirlerinde Nazım Hikmet‘in etkisi belirgindir.

Yurt sevgisini dile getiren ilk kitabı “Tebliğ”de bir yandan savaşa karşı çıkarken bir yandan da yoksul Türk insanını gerçekçi bir bakışla yansıttı. Bireysel dramı toplumsal sorunların birlikteliği içinde ele aldı. İkinci kitabı “Hoş Geldin Halil İbrahim”, dönemin şiirsel  eğilimlerinin dışında kalan şairin çizgisini değiştirmediğini gösterdi.

Olgunluk dönemi şiirlerinde konuşma diline yakın bir dil kullandı. Türkülerden, halk  şiirinden ve  motiflerinden yararlandı. Savaş, yoksulluk, sürgünlük, hapislik acılarını yaşayan insanın  duygularını, iyiye, doğruya, eşitliğe olan özlemini yalınlık, gerçeklik ve lirizmle yansıttı.

Çarpıcı bitişler, yinelemeler, iç uyaklar ve ses uyumları şirinin öne çıkan özellikleri oldu. 1940’lı yılların toplumsal gerçekçi şiirinin ortak temaları ve biçimleriyle, Orhan Veli kuşağının bazı söyleyiş özelliklerini kaynaştırarak  sentezci bir şiire ulaştı.

Çeviri ve eski şiirleri sadeleştirme çalışmalarını sürdüren sanatçı “Bugünün Diliyle Hayyam,” “Bugünün Diliyle Tevfik Fikret “ adlı kitaplarını yayımladı. Avrupa ve Üçüncü Dünya Ülkeleri  şairlerinden tek başına ya da ortaklaşa yaptığı pek çok çeviriyi “Dünya Halk ve Demokrasi  Şiirleri” adı altında bir araya getirdi. Ayrıca Brecht’ten yaptığı şiir çevirileriyle Paul  Eluard’dan Asım Bezirci ile birlikte çevirdiği “Seçme Şiirler” büyük ilgi gördü. Abdülbaki  Gölpınarlı ile Farsça aslından düz ya­zı olarak çevirdikleri Mevlana’nın şiirlerini serbest nazma dökerek “Mevlana” adıyla bir kitapta topladı.

Eserleri:

Şiir: Tebliğ, Hoş Geldin Halil İbrahim, Dört Pencere, Mutlu Olmak Varken, Bütün Şiirleri

Çeviri: Bugünün Diliyle Mevlana, İlyada, Odysseia, Bugünün Diliyle Tevfik Fikre t, Seçme Şiirler, Dünya Halk ve Demokrasi Şiirler,i Portekiz Sömürgeleri Şiiri, Vietnam Şiiri, Filistin Şiiri

Anı: Harp Okulu Olayı ve Nazım Hikmet

Söğüt’te doğdu. Ankara Erkek Lise­sini bitirdi. On yılı aşkın memurluk yaptı. Sonra gazeteciliğe başladı. Ankara Ajansında ve Hürses gazetesinde çalıştı. Ankara Telgraf ve Kudret gazetelerini çıkardı.

Edebi Kişiliği

İlk şiiri 1941’de Dikmen dergisinde yayımlanan sanatçı, Yeni Edebiyat, İnkılapçı Gençlik,  Servet-i Fünun, Varlık, Ses, Yürüyüş , Yeditepe, Pazar Postası, Seçilmiş Hikayeler, Dost, Yön gibi  dergilerde yazdı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında savaş acılarını, barış öz­lemini, insan ve yurt sevgisini ve çekilen acıları dile getiren şiirler yazdı.

Eserleri:

Şiir: Sulha Selam (Suat Taşer’le birlikte) , Alaca Karan­lık, Şiirler

Erzincan’ın Kemaliye (Eğin) ilçesine bağlı, Çit köyünde doğdu. 1929 yılında ailesiyle Ankara’ya göç etti. Ankara Gazi Lisesinin ardından Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Çeşitli neden­lerle hapis  yattı, sürgün edildi.

Edebi Kişiliği

Toplumcu gerçekçi şiir akımının mensubudur. Mezuniyet tezi olan “Eğin Türküleri”, türünün ilk örnekleri arasındadır. Türk dilinin tüm kolları, Türkmence, Kırgızca, Karaimce, Göktürk ve Oğuz lehçeleri, İstanbul ağzı vb. üzerinde çalıştı, divan edebiyatını uzmanlık derecesinde öğrendi. Pek çok halk öyküsünü, masalını, bu ara­ da da, “Dede Korkut Masalları”nı derleyerek bugünün Türkiye  Türkçesine kazandırdı.

Öğrencilik yıllarında, Nurullah Ataç, Ahmed Hamdi Tan­pınar, Ahmet Kutsi Tecer’in de katılımları olan, dönemin ünlü Halkevleri yayını, Ülkü Dergisi’nde görev aldı. İlk şi­irleri ‘‘Ağıt, Bir Alıp  Satıcı Gönül” ve yazısı “Çit Köyü” bu­rada yayımlandı. Daha sonra Ülkü, Yurt ve Dünya, Ant, Gün,  Söz, Yağmur ve Toprak, Yeryüzü gibi dergilerde imzalı imzasız şiirleri, yazıları çıktı. Ant  dergisinde yayımlanan “Köylülerime” şiiri büyük yankı uyandırdı. Ant, Yağmur ve Toprak dergilerinin yayımında çalıştı.

Ortak dili zenginleştiren yerel sözcüklerle örülmüş eserleriyle özgün bir şiire ulaştı. Türk şiirinde 1940 kuşağı ya da “Acılı Kuşak” olarak anılan toplumcu şairlerin önde gelen temsilcileri arasında yer aldı. Bazı şiir­leri bestelendi. Mustafa Gökçe, Aydın Tataroğlu adlarıyla çeviriler yaptı. Pablo Neruda’dan da şiirler çevirdi.

Eserleri:

Düz yazıları: Çit Köyü, Sanat ve Sanatçı Üzerine, Aşık Veysel’e Dair

Şiir: Yaşamı Bütün Şiirleri

Çeviri: Antil Masalları, Hint Masalları, Çin Masalları, Mısır Masallar,ı Çağımızın Büyük Şairlerinden Pablo Neruda ‘nın Şiirlerinden Seçmeler, Pugaçef Ayaklan­ ması. Pablo Neruda Seçmeler,  Ömer Hayyam Rubailer,  Kelile ve Dimne

Diğer kitapları: Dost Dost İlle Kavga, Panzerler Üstümüze Kalkar, Eğin Türküleri, Kemalettin Kamu

Toplumcu gerçekçi şair, romancı ve öykü yazarıdır. İstanbul’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine 3 yıl devam ettikten sonra öğre­nimini yarım bırakarak memur olarak çalıştı.

Edebi kişiliği

İlk şiiri 1938’de Servetifünun Uyanış dergisinde yayımlandı. Yeni Edebiyat, Yeni Ufuklar, Varlık, Ant, Fikir ve Sanat, Yığın, Yön gibi dergilerde yayınlanan şiirleriyle tanındı.  Başlangıçta ölçülü, uyaklı, duygusal nitelikli şiirler yazdı. Ardından toplumsal gerçekçi şiire  yöneldi. Toplum sorunlarını içeren, barış kaygısı taşıyan, gerek klasik gerekse çağdaş şiir  ölçülerini kullanarak uzun ve soluk gerektiren güzel şiirler yazdı.

Toplumcu sanatçıların bir araya geldiği Yürüyüş dergi­ sinin son sayılarını çıkardı. Roman, öykü, anı türünde de eserler verdi.

Eserleri:

Şiir : İnsanlar, Hürriyet (Suat Taşer ile), Dağda Ateş Ya­ kan lar,  Susan Anadolu,  Ayışığı,  Tüm Şiirleri

Roman: Tuz ve Ekmek, Karşı Pencere

Öykü: Gönen Öyküleri

Anı: Duman ve Alev,

İstanbul’da doğdu. İzmir Karşıyaka Lisesinde öğrenim gördüğü sırada 1946 yılında siyasi nedenlerle okuldan atılmıştır. İzmir Belediyesi’nde, İstanbul’da bir bankada memurluk yaptı. 1953 yılında ikinci kez siyasal nedenlerle   tutuklandı,  aklanıncaya kadar iki yıl cezaevinde kaldı. Ataç yayınevini kurdu, yönetti. Yelken dergisini yönetti. Ataç ve Eylem dergilerini çıkardı.

Edebi kişiliği

15 yaşındayken Yedigün dergisinde Faruk Nafiz Çamlıbel’in yönettiği genç şairler köşesinde ve  Yarım Ay, Fikirler dergilerinde şiirleri yayımlandı. Şiirde ilk denemelerini “Tomurcuk” (1943) ve “Zevklerin ve Hülyaların Şiirleri” (1944) adlı  kitaplarda toplamıştır. Bu ilk denemeler ölçülü, uyaklı ve duygusal şiirlerdir.

Nazım Hikmet’in şiirleriyle karşılaşmasıyla değişmeye başladı. 1943-1953 yılları arasında çeşitli dergilerde yayımlanmış şiirlerinden sonra toplumcu-devrimci sanata yöneldi. Nazım Hikmet’ in söylemine yakın dizeler kurdu. Duyarlı ve söyleyiş ustalığını belli  eden, kitleler önünde yüksek sesle okunmaya elverişli toplumcu gerçekçi şiirler yazdı.

Sanatçı, toplumcu şiirlerinin yanı sıra öykü, inceleme ve araştırmalarıyla da tanınmaktadır. En önemli eserleri arasında “Şairler ve Yazarlar Sözlüğü” ile “Çağdaş Türk Edebiyatı” adlı çalışması bulunmaktadır.

Şiirle anlatamadığı temaları öykülerinde işlemiştir. Toplumdaki adaletsizlik ve yargının  sorunları, hapislikler, Kurtuluş Savaşı’nın insanları, beyaz yakalılar dediği kafa emekçileri onun öykülerinde işlediği konulardır. Edebiyat tarihçiliği, sanatçının bir başka özelliğidir. Onun bu kimliği araştırıcı bir edebiyat  adamını çıkarır toplumun karşısına.

Eserleri:

Şiir: Tomurcuk, Zevklerin ve Hülyaların Şiirleri, Giderayak, Nice Kaygılardan Sonra, İzmir’in İçinde Amerikan Neferi, Halk Orduları, Acılar Dönemi, Bir Yürekten Bir Yaşamdan, Ökselerin Yöresinde, Ölümsüzlerle, İhtiyar Yüzyıla

Öykü: Tanığın Biri, Beyaz Yakalılar, Onların Çocukları,

Oyun: Zindandaki Şair

İnceleme – araştırma: Sosyalist Açıdan Türk-İş Yargılanıyor, Şairler ve Yazarlar Sözlüğü, Çağdaş  Türk Edebiyatı Meşrutiyet Dönemi, Namık Kemal, Çağdaş Türk Edebiyatı Cumhuriyet Dönemi, Şairce Düşünmek

Anı: Cezaevinden Babıal’iye Babıali’den Tip’e

Muharrem Niyazi Akıncıoğlu Kırkla­reli’nin Pınarhisar ilçesine bağlı Kuru­ dere köyünde doğdu. Orta öğrenimi­ni Edirne ve Bursa’da yaptı. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.

Edebi Kişiliği

1940’lı yılların en etkili şairlerindendir. Nazım Hik­met’ten sonra, halk şiirinden yararlanan ilk toplumcu şairlerdendir.  Özellikle  Ahmet  Arif’i  derinden  etkilemiş­ tir. Çeşitli nedenlerle yargılanmıştır. Yüreğinden damı­tarak kaleminde vücut bulan, boynuna pranga  gibi asılmış “şairliği” o dönem şartları için onun da her ne sebepten  olursa  olsun  suçlu  görülmesine  yetmiştir.

Muharrem Niyazi Akıncıoğlu ile Ahmed Arif, şiirde ya­kaladıkları teknik, dil ve hava kadar, hayatlarında kar­şılaştıklarıyla da sanki paralel hayatlar sürerler. İkisi de bir dönem mahpusluk  hayatı yaşar, şiirlerinde “hürriyeti” dile getirirler. Bu mahpusluk ikisinde de derin tahribatlara sebep olur ki ikisi de tek kitap çıkartıp bir sü­re sonra inzivaya çekilirler. Öte yandan iki şair de hayata baktıkları pencere olan aynı ideolojik çizgide eserler vermekte, birisi yurdun batısından, Trakya’dan seslenirken, diğeriyse doğusundan sözcüklerini uçur­ maktadır. Akıncıoğlu, 1970’1i yıllara gelindiğinde yeniden şiire döner. Şiirlerini Ses, Pazar Postası, Yeni Edebiyat ve Yürüyüş gibi dergilerde, bazen dostlarının ısrarlarıyla yayımlar. Ama artık çok hatırlanmamakta, 1940’1arda kendisinden sonraki önemli şairleri etkilemiş şiir dilini yakalayamamaktadır. Eski şiirlerindeki etkiyi yeniden bulmak için çok da üretim yapmaz. Bu umursamaz ka­bulleniş onun silkelenmesine engel olacaktır.

Halk şiiri geleneğinden beslenen toplumcu şiirleriyle tanınan Akıncıoğlu’nun şiirleri ancak ölümünden son­ra bir araya getirilebildi. “Umut Şiirleri” adıyla yayımla­nan kitap, gerek halk şiiri gerekse de divan şiirinden yararlanıp yeni bir şiir oluşturma gayretindeki bir şair­le tanıştırır bizi.

Eserleri:

Şiir: Haykırışlar, Umut Şiirleri