En az iki ismin değişik ilgilerle birbirini tamamlayarak oluşturduğu sözcük gruplarıdır. İsim tamlamalarında birinci sözcüğe “tamlayan”, ikinci sözcüğe “tamlanan” denir. Tamlayanın aldığı ek, “tamlayan eki”, tamlananın aldığı ek ise “tamlanan eki”dir.
Tamlayan Eki: Sözcükler arasında tamlama yoluyla ilgi kuran eklerdir.
“-in, -in, -un, -ün, -nın, -nin, -nun, -nün”
Tamlanan Eki: İsimlere gelerek aitlik anlamı veren iyelik ekleridir.
“-ı, -i, -u, -ü, -sı, -si, -su, -sü -m, -n, -miz, -niz, -leri”
bahçe__________duvar-ı
isim isim
(tamlayan) (tamlanan)
bahçe-nin______duvar-ı
isim isim
(tamlayan) (tamlanan)
Yukarıdaki örneklerde, “bahçe” ve “duvar” arasında aitlik ilgisi kurulmuş; ilkinde sadece tamlanan eki kullanılarak, ikincisinde hem tamlayan eki hem tamlanan eki kullanılarak isim tamlamaları oluşturulmuştur.
İsim tamlamaları oluşturulmalarına göre dört başlıkta incelenebilir;
Tamlayanın ve tamlananın ek (tamlama ekleri) aldığı ad tamlamalarıdır. Bu tamlamada belirtili, sınırlı, kesin ve belli bir kavram bağlantısı vardır. Bu tür tamlamada tamlayan -ın/in, tamlanan 3. kişi iyelik ekini alır.
Ahmet’in evi
güllerin kokusu
ağacın dalları
onun arabası
senin fotoğrafın
şunun şurası suyun
tadı neyin nesi
Sadece tamlananın ek aldığı (iyelik eki) isim tamlamalarıdır. Belirtisiz isim tamlamaları, nesnenin türünü ya da neden yapıldığını gösterir
akşam yemeği
yük gemisi
yolcu otobüsü
masa örtüsü
vişne hoşafı
turunç reçeli
bülbül sesi
oturma odası
Tamlayan ve tamlananın ek almadığı isim tamlamalarıdır. Anlam bakımından birbirini bütünleyen isimlerden oluşan tamlamadır. Bu tür tamlamalar; ya tamlananın “ne(y)den yapıldığını” (hammaddesini), ya da benzerlik ilgisi kurarak tamlananın neye benzediğini belirtir.
Tamlananın neyden yapıldığını bildirir;
tahta köprü,
gümüş kolye,
çelik kasa,
yün çorap…
Tamlananının neye benzediğini bildirir:
elma yanak,
zeytin gözler,
taş kalp,
yufka yürek…
En az üç ismin aitlik ilgisiyle birbirine bağlandığı, yani tamlayanı veya tamlananı kendi içinde isim tamlaması olduğu sözcük grubudur.
dağ manzarasının güzelliği
onun kardeşinin ismi
öğrencilerin sınav heyecanı
kış mevsiminin güçlükleri
deniz otobüsü iskelesi
]]>Canlı, cansız varlıkları, duygu ve düşünceleri, kavramları karşılayan; varlıkları adlandırmaya yarayan sözcüklere isim denir.
“Başıma çimenleri yastık yapıp ağaçların altında, çiçek kokuları arasında uyumak istiyorum.”
cümlesinde “baş, çimen, yastık, ağaç, çiçek” gibi sözcükler birer isimdir. “Baş” organ ismi, “çimen, ağaç, çiçek” bitki ismi, “yastık” nesne ismidir.
“Kin ve nefreti bırakalım, insanları sevgiyle kucaklayalım.” cümlesinde “kin, nefret, insan, sevgi” sözcükleri birer isimdir. Bunlardan “kin, nefret ve sevgi” kavramları karşılarken, “insan” ismi bir varlığı karşılamaktadır. İsimler kendi içinde bölümlere ayrılır, şimdi bunları görelim.
Cins İsmi
Aynı türden varlıkları gösteren isimlere cins ismi denir.
“Kalem yazarın en önemli aracıdır.”
cümlesinde “kalem” sözcüğü, yazı yazmaya yarayan araçların tümünü karşıladığı için cins ismidir.
Cins isimleri aynı türden bir varlığı karşıladığı gibi, o türün tamamını karşılayacak şekilde de kullanılabilir.
“Bahçedeki ağaç, iki yıl önce dikildi.” cümlesinde “ağaç” sözcüğü ile birçok ağaçtan sadece biri ifade edilmiştir. Sözcük sadece bahçedeki bir “ağaç” için kullanılmıştır.
“Ağaç, erozyonu önler, havayı temizler.”
cümlesinde “ağaç” sözcüğü ile ağaç kavramına giren- bütün ağaçlar anlatılmak istenmiştir.
Özel İsim
Tek olan, başka bir benzeri olmayan varlık ya da kavramları karşılayan sözcüklere özel isim denir.
“Yahya Kemal şiirlerinde hep İstanbul’u anlatmıştır.” cümlesinde “Yahya Kemal” bir kişinin, “İstanbul” bir yerleşim yerinin adıdır. Bu iki ismin de bir benzeri yoktur. Bu nedenle ikisi de özel isimdir.
İşçiler tarlada pamuk topluyordu.” cümlesinde “pamuk” sözcüğü cins ismidir.
“Pamuk, sobanın yanında uyuyordu.” cümlesinde ise özel isim olarak kullanılmıştır. Çünkü hayvanlara verilen adlar da birer özel isimdir.
Tekil İsim
Sayı bakımından tek bir varlık ya da kavramı karşılayan isimlere tekil isim denir.
“Bahçedeki ağaç çiçek açmış bile.” cümlesinde “ağaç” sözcüğü sadece bir varlığı karşıladığı için tekil isimdir. Bunun gibi, “insan, pencere, bardak, telefon, yol…” sözcükleri de birer tekil isimdir.
Çoğul İsim
Sayı bakımından birden çok varlık ya da kavramı karşılayan isimlere çoğul isim denir. Çoğul isimler “-lar, -ler” eki ile yapılır.
“Bahçedeki ağaçlar çiçek açmış bile.”
cümlesinde “ağaçlar” sözcüğü birden çok varlığı karşılamaktadır. Aynı şekilde “insanlar, pencereler, bardaklar, telefonlar, yollar…” sözcükleri de birer çoğul isimdir.
Topluluk İsmi
Biçim bakımından tekil olduğu halde, anlamca birden çok varlığı karşılayan isimlere topluluk ismi denir. Topluluk isimleri çoğul eki almadığı halde birden çok varlığı karşılar. “Takım, ordu, dizi, bölük…” sözcükleri birer topluluk ismidir.
“Koyun bahçede otluyordu.”
cümlesinde “koyunlar” birden çok varlığı karşıladığı için çoğul isimdir.
“Çoban, sürüyü kendi hâline bıraktı.”
cümlesinde ise “sürü” sözcüğü çoğul eki almadığı halde birden çok varlığı (birden çok koyun) karşıladığı için topluluk ismidir.
Somut İsim
Varlıkları beş duyu organımızdan (görme, dokunma, işitme, tatma, koklama) biriyle algılarız. Duyularımızdan herhangi biriyle algılayabildiğimiz isimlere somut isim denir.
“Odaya nane kokusu yayılmıştı.” cümlesinde “koku” ismi koklamayla,
“Kırmızı bir gül vardı yakasında.” cümlesindeki “gül” ismi görmeyle,
“Dilimdeki acılık hâlâ geçmemişti.” cümlesindeki “acılık” ismi tatmayla,
“Sokağın gürültüsü eve doluyordu.” cümlesindeki “gürültü” ismi işitmeyle algılandığı için birer somut isimdir.
Duvarlar hiç fısıldamıyordu
Ayın söylediği şiirleri
Karanfiller dile gelmiyor
Kanat çırpıp martılar
Anlatmıyorlardı bir denizkızını dizelerindeki “duvar”, “karanfil” ve “martı” isimleri görme duyusuyla algılandığı için birer somut isimdir.
Soyut İsim
Beş duyumuzdan herhangi biriyle algılanamayan, kavramları karşılayan isimlere soyut isim denir.
“Korkum geçince aşağı indim.” cümlesinde “korku” sözcüğü,
“Sevgi ile öğretilenler kalıcı olur.” cümlesinde “sevgi” sözcüğü,
“Sıla hasreti insanı şairleştiriyor.” cümlesinde “hasret” sözcüğü,
“Öfke ile kalkan zararla oturur.” cümlesinde “öfke” “zarar” sözcüğü soyut isimdir. Çünkü bu isimler beş duyumuzdan herhangi biriyle algılanamaz.
]]>Varlıkları ve kavramları karşılayan sözcüklerdir. Somut ve soyut sözcüklerle eylam adlarını karşılarlar.
Mezarlardan bile yükselen bir bahar vardır.
Senden umut kesmem kalbinde merhamet adlı bir pınar vardır.
Diş, dil , burun , tarak , kalem, defter, kitap , masa, sıra , televizyon,
NOT: Tür adları özel isme kayabilir.
Beş duyu organıyla algılanabilen isimlerdir.”taş, duvar, üzüm, saat, televizyon, kumanda, kulaklık, telefon , hava ,çığlık, ıslık, ses, ışık, yankı…”
Duyu organlarıyla algılayamadığımız isimlerdir.”sevgi, nefret, kin, düşmanlık , tehlike, korku, ruh , Allah, melek, cin, şeytan , iyimserlik, cesaret, kötülük, inat…”
Eylem kök ve gövdelerine –ma/-me , -mak/- mek, -ış/ -iş isim fiilleri alan sözcüklerdir.” Anlayış, bilme, donma , kırılma, duymak, görmek, sevmek… ”
-lar/ -ler eki almamış isimlerdir. “ilke, yaşam, kanun, adet, örf, gelenek, kıyafet, kulak , bilgisayar, töre, kalem, silgi…”
-lar/ -ler eki almış isimlerdir.” bacacılar, arabacılar, hasretler, kokular, neşeler…”
Osmanlılar, uzun yıllar tek merkezden yönetildi.
Ayşeler, dün bize gelecekti; fakat trafik yüzünden gelemediler.
Dünyalar kadar servetim olsa birini dahi vermem.
Asırlarca vermiş bu mücadeleyi vermiş atalarımız.
Pazarları pikniğe giderdik,eğlenirdik.
Sabahları spor yapmayı ihmal etmezdi.
Yirmi yaşlarında benim gibi yakışıklı bir gençti.
Bu ülkeye sevgiyi Yunus’lar getirdi.
Hoşgörünün yasasını Mevlana’lar koydu.
Tekil oldukları halde aynı türden birden fazla varlığı karşılayan isimlerdir. ” ordu, sürü, sınıf(ad aktarması) kurultay, bölük , kervan, mahalle, alay…”
NOT: Bazı tür adları anlam genişlemesi yoluyla topluluk ismi olurlar.
NOT: Bir ismin topluluk ismi olabilmesi için o topluluğun dağıtılıp toplanabilme özelliğine sahip olması gerekir.
“-cık, -cek, cağız, ” ekleriyle küçültme adı türetilebilir.Küçültme eklerinde “ küçültme, sevgi, acıma, sevimlilik, azımsama” anlamı vardır.
NOT:”-cik” eki kalıcı isim de türetebilir.
1) Yalın Durumu: Ad durum eklerinden hiçbirini almamış halidir.
2) Belirtme Durumu (-i Hali ): Cümlede belirtili nesne görevinde kullanılır.
NOT: Belirtme durum ekleriyle tekil 3. şahıs ekleri birbirine karıştırılmamalıdır.
3) Yönelme- Yaklaşma Durumu ( -e Hali ): Cümlede dolaylı tümleç veya zarf tümleci görevinde kullanılır.
4) Kalma- Bulunma Durumu (-de Hali ): Cümlede dolaylı tümleç veya zarf tümleci görevinde kullanılır.
5) Ayrılma – Çıkma Durumu (-dan Hali): Cümlede dolaylı tümleç veya zarf tümleci görevinde kullanılır.
NOT: -den eki sıfat yapan ek olarak da karşımıza çıkar.
En az iki adın bir araya gelerek bir varlığı ya da kavramı karşıladığı söz öbeğidir.
Tamlayan / Tamlanan
Yardımcı Unsur Asıl Unsur
Tamlayan sözcüğün tamlayan ekini (-ın,-nın ), tamlanan sözcüğün ekinin iyelik eklerinden birini (tamlanan ekini) aldığı ad tamlamalarıdır. Aitlik bildirir.
Çeken bilir ayrılığın derdini
Bizim diyarımızda bin bir baharı bekler.
Sen kalbin atışında kanın dışında
Sen Şehrazat bir lamba bir hükümdar bakışında
Bir ölüm kuşunun feryadını duyansın.
Belirtili ad tamlamalarıyla ilgili özellikler:
1) Belirtili ad tamlamalarında tamlayan veya tamlanan ya da her ikisi birden sıfat alabilir.
Gökyüzünün o meşhur maviliğinde
Ne teneffüsler yaşandı yaramaz çocuklarla
Ölüm çağı oldu, zulüm çağı oldu, yalan çağı oldu.
Kız kardeşimin gelinliği
Şehidimin son örtüsü
2) Belirtili ad tamlamalarında tamlayanla tamlanan yer değiştirebilir.
Bir yarısı ben olurdum hiçbir şeyin
Şimdi bir güvercinin
Bir Akdeniz şehri çıkabilir içinden.
3) Belirtili ad tamlamalarında bir tamlayan birden fazla tamlanana yönelik kullanılabilir ya da bir tamlanan birden fazla tamlayan alabilir.
4) Belirtili ad tamlamalarında tamlayan ve tamlanan düşebilir. Tamlayanların düştüğü durumlarda genellikle tamlayan kişi zamiridir.
Aslı’mı el almış harem diyorlar.
Hastayım derdime verem diyorlar.
Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış ben.
Yandı yandı söndü gönlüm
Aramızda karlı dağlar
Hasretin bağrımı dağlar
Yokluğunda söndü gönlüm.
– Ali’nin (kitabı)
NOT: Tamlayanı düşmüş isim tamlamasının olduğu yerlerde isim tamlaması yoktur. Orda sadece tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır. Bu konu birbiriyle karıştırılmamalıdır.
5) Belirtili ad tamlamalarında tamlayan kişi zamiriyse tamlanan düşebilir.
Tamlayanın tamlanan eki almadığı tamlananın tamlanan ekini aldığı isim tamlamalarına denir.Tamlayanla tamlana arasına hiçbir sözcük girmez.
Bir mihnetin sonunda teselli kadar iyi.
Baba ocağından yar kucağından
Bir çiçek dermedim sevgi bağından
Huduttan hududa atılmışım ben .
NOT: Belirtisiz ad tamlamasında sıfat tamlamanın tümüne yöneliktir.
Belirtisiz İsim Tamlamasında Bazı Anlam Özellikleri:
Çocuk arabası, yunus balığı, kadın eldiveni, soba borusu, sabah kahvesi, el çantası, dut ağacı…..
Bulgur pilavı, tarhana çorbası, hindi dolması, kaz kızartması, yaprak kızartması, sığır köftesi…
Çiçek bozuğu, nefes darlığı, sinir hastalığı , bıçak yarası, sel felaketi….
Çan çiçeği, yıldız böceği, ok yılanı, dev aynası, tel kadayıfı, parmak üzümü…
Av köpeği, süsü köpeği, iş adamı, ipek böceği, bal arısı, edebiyat öğretmeni …
Diş fırçası, kağıt sepeti, çöp torbası, yemek masası, ekmek bıçağı…
Sokak lambası, sokak kapısı, deniz kızı, Vefa bozası, Antep fıstığı, Van kedisi, Amasya elması, cep aynası, cep telefonu, kır kahvesi….
Tamlayanın da tamlanın da ek almadığı isim tamlamasıdır.
Çocuğa aldığım lastik top onu sevindirdi.
Akşama keten pantolonum hazır olsun.
Tahta kaşıkla yemek yemeye alışamadım.
Yatarken demir kapıyı kilitledim.
Yün kazaklarım çok sıcakta yıkandığı için çekmiş.
İpe mendil, dosta olan sevgiyi belirtirmiş.
Kerpiç duvardan yapılan daha sağlıklı oluyor.
Zeytin gözlüm buralarda işin ne?
Elma yanaklı , kiraz dudaklı, ipek saçlıydı.
Mehmet , çelik iradesine güvenirdi.
Sırma saçlarıyla herkese hava atardı.
Tamlayanın ve tamlananın ya da her ikisinin kendi içinde ad tamlaması olduğu ad tamlamalarıdır.
1)Aşağıdaki dizelerin hangisinde, tamlananı tamlayandan önce söylenmiş bir belirtili isin tamlaması vardır?
A)Beni, sokağımıza dönen eski, tahta köprüden geçirin.
B)Müjdeye koşsun komşu çocukları evimize.
C)Tarhana çorbasının içimiyle başlasın sabah.
D)Bir yarısı sen olurdun her şeyin.
E)Eski, sıcak akşamlar yağmurla çalsın kapımızı.
2)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, arasına sözcük ya da sözcükler girmiş bir isim tamlaması vardır?
A)O, kırmızı gülleri çok sevdiğini söyledi.
B)Fen derslerinin boş geçmesi çok kötü.
C)Kilis’ in adlarını yeni duyduğum semtleri var.
D)Yeni kitabını bu ciltle kaplamalısın.
E)Türkçe dersini iyi dinlersen başarırsın.
3)Burası, yeşilin bin bir tonunu barındıran ağaçlı bir yoldu.
Bu cümlede geçen “yeşilin bin bir tonu” isim tamlamasında tamlayan ile tamlanan arasında bir sıfat bulunmaktadır. Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir isim tamlaması vardır?
A)Yoğun sis yüzünden trafik iyice aksadı.
B)Çocuğun küçücük eli radyonun düğmesine uzandı.
C)Eğimli dağlardan aşağı doğru hızla iniyorduk.
D)Arka kanepedeki kır saçlı adam uyuyordu.
E)Adam, buğulu camdaki parmak izlerine bakıyordu.
4)Aşağıdakilerin hangisinde özne “Eski dostlar yeniden buluştular.” cümlesinin öznesi ile aynı türden bir tamlama durumundadır?
A)Bugün “Dünya Tiyatrolar Günü” kutlanıyor.
B)Toplantıya gelenler evlerine döndüler.
C)Genç kız her gün bir kitap okuyordu.
D)Onun gibiler, hep kendilerini anlatırlar.
E)Kazadan sonra yolcuların hepsi tedavi edildi.
5)Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı düşmüş bir isim tamlaması kullanılmıştır?
A)Top sesleri hala duyulur dağlardan
B)Dağların, yere indi koyu serin gölgesi
C)Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları
D)En güzel rüyaların da bir sonu vardır
E)Sesin, odaya girmiş bir serçe gibi ürkek
6)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması özne görevinde kullanılmıştır?
A)Dün bir Isparta halısı aldım
B)Dört bölümden oluşan yapıtı beğendim.
C)Komedya üzerine birçok araştırma yapmıştır.
D)Bir gün komşusu Hoca’ nın eşeğini çalar.
E)Bu yapıt, yazarın büyük oyunlarından birisidir.
7)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması özne görevinde kullanılmıştır?
A)Çiçeklerin bazısı kurumuştu.
B)Siparişleri hangi dükkandan aldın?
C)Herkesin dertlerini dinlemekten bıktım.
D)Tatilde nereye gitmeyi düşünüyorsun?
E)Ağaçlık bir yolda mola verdik.
8)Aşağıdakilerin hangisinde bir sıfat, isim tamlamasını nitelemiştir?
A)Yüksek yerlerde yoğun bir sis tabakası var.
B)Büyük binaların birkaçı yıkılmıştı.
C)Bahçedeki ağaca serçeler yuva yapmıştı.
D)Salonun bir köşesinde akvaryum vardı.
E)Yağmur yüklü bulutlar sardı gökyüzünü.
9)Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanla tamlananı yer değiştirmiş bir isim tamlaması kullanılmıştır?
A)Saçında bir tel vardır o çağırır hüznü
B)Ölüm şifasıdır her üzüntünün
C)Ve meçhule doğru süzüldü kervan
D)Hep bu aynadasın artık kış ve yaz
E)Bir yıldız kervanı gibi haftalar, aylar
10)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz isim tamlaması kullanılmıştır?
A)Bazen sevinç insanın yüreğine sığmaz olur.
B)Ben onun en çok şarkılarını sevdim.
C)İçimizdeki umut çiçeklerini soldurmayalım.
D)Yıldızlar en güzel süsleridir gökyüzünün.
E)Gecenin kör karanlığında ışıldar yıldızlar.
11)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması kullanılmamıştır?
A)Yolculuk başlayalı iki saat olmuştu.
B)Kapalı, rüzgarlı bir günde yola çıktık.
C)Yolculuk boyunca, yanımdaki adam hiç uyanmadı.
D)Yolculuk esnasında camdan dışarıyı izledim.
E)Rahat bir yolculuk yapamadım.
12)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır?
A)Ali’nin eski – yeni bütün oyuncaklarını topladım.
B)Beş altı gün önce kaybolan saatimi buldum.
C)Yüksek duvarlar, elektrikli tellerle çevrili.
D)Kardeşimin kırmızı kalemi kaybolmuştu.
E)Bizi, şirketin büyük kapısının önünde bekleyin.
13)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla tamlayan bir tamlanana bağlanmıştır?
A)Şu duvarlarda, yılların, asırların izi var.
B)Bu davranışını hiç beğenmedim doğrusu.
C)Ağaçların yaprakları sararmaya başlamıştı.
D)Annesi tahta kaşıkları masaya bıraktı.
E)Evin kapısını bir türlü açamıyorduk.
14)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır?
A)Kavak ağacının altında birkaç kişi sohbet ediyordu.
B)O sabah köydeki bütün insanlar meydanda toplanmıştı.
C)Kısa boylu bir adam alkışlar arasında kürsüye çıktı.
D)Her akşam bu kahvede toplanır, geç saatlere kadar otururduk.
E)Öğrencilerden hiçbiri yağmurla havada dışarı çıkmak istemiyordu.
15)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düşmüş bir isim tamlaması vardır?
A)Düşüncelerini hep hayretle dinledim.
B)Bizim davranışımız onu kızdırıyor.
C)Evin çatısını tamir ettirecektik.
D)Onun okuduğu kitabın adını biliyor musun?
E)Pazar akşamı yola çıkacağız.
CEVAPLAR
| 1 D | 4 C | 7 A | 10 C | 13 A |
| 2 C | 5 E | 8 B | 11 D | 14 A |
| 3 B | 6 E | 9 B | 12 E | 15 A |
]]>
1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerden hangisi , ad tamlamasının sıfatı olarak kullanılmıştır ? ÖYS-1985
A) Eski bir kırmızı çocuk hırkası suda sallanıp duruyordu .
B) Her pencereden bir kahkaha, konuşmalar, gülücükler, mırıltılar geliyordu .
C) Kavun , karpuz kabukları, ölübalıklar kıyıya vurmuş .
E)Suyun üstünde, domates,salatalık, patlıcan çürükleri, boş şişeler vardı .
E) Denize dökülenlere canavarlar saldırıyor paslı dişleriyle .
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim tamlaması kullanılmıştır ? ÖYS-1987
A) Kardeşimin böyle bir şey yapacağını sanmıyordum .
B) Okulunun ne zaman açılacağını bile bilmiyordu .
C) Arkadaşının kitabını bulamayınca çok üzüldü .
D) Evinin düzenli olmasına özen gösterirdi .
E) Sarsıntının önce nerede duyulduğu öğrenilemedi .
3. Aşağıdakilerin hangisinde özne “Eski dostlar bir araya geldiler.” cümlesinin öznesi ile aynı türden bir tamlama durumundadır ? ÖSS-1988
A) Bugün , “Dünya Tiyatrolar Günü” kutlanıyor .
B) Toplantıya gelenler , birer birer evlerine dönmeye başladılar.
C) Genç kız , kalınca bir kitap okuyordu.
D) Onun gibiler , yazılarında hep kendilerini anlatırlar.
E) Kazadan sonra yolcuların hepsi hastaneye götürüldü.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme ad tamlaması vardır ? ÖYS-1991
A) Filmdeki olaylar İsviçre sınırında geçiyor .
B) Kitapları , türlerine göre ayırarak kitaplığa yerleştirdim .
C) Gelecek yıl yaz tatilini Antalya’da geçireceğiz .
D)Sanatçı, ilk sergisini önümüzdeki hafta İstanbul’da açacakmış.
E) Serüven romanlarının okuyucusu her yıl biraz daha artıyor .
5. Burası , yeşilin bin bir tonunu barındıran ağaçlı bir yoldu . Bu cümlede geçen , “yeşilin bin bir tonu” ad tamlamasında tamlayanla tamlananın arasında bir sıfat bulunmaktadır.
Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir ad tamlaması vardır? ÖSS -1992
A) Yoğun sis yüzünden trafik bir süre aksadı .
B) Adamın kocaman eli radyonun düğmesine uzandı.
C) Dik yokuştan aşağı doğru hızla iniyorduk.
D) Ön koltuktaki ak saçlı adam uyuyordu.
E) Çocuk , buğulu camdaki parmak izlerine bakıyordu.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düşmüş bir isim tamlaması vardır ? ÖYS-1992
A) Önce kendi işini bitir , bana sonra yardım edersin .
B) Onların yeni aldıkları evi gördün mü ?
C) Sen her zaman buraları çok sevdiğini söylemez miydin ?
D) Bu cüzdanı kardeşi yolda bulmuş .
E)Söylendiğine göre bu yıl Ankara’da su sıkıntısı olmayacakmış .
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ad takımı arasına, tamlananın sıfatı girmiştir ? ÖYS-1993
A) Yeni aldığı güneş gözlüğünü kaybetmiş .
B) Mavi çizgili gömleğinin düğmesi kopmuş .
C) Ağacın pencereye değen dallarını kesmek gerekiyor .
D)Dün,uzun süredir görmediğim bir okul arkadaşıma rastladım .
E) Senin önerdiğin kitabı bir türlü alıp okuyamadım .
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, arasına sözcük ya da sözcükler girmiş bir isim tamlaması vardır ? ÖSS-1996
A) O kırmızı gülleri kimin için aldığını söylemedin.
B) Öğrenciler, fen derslerinin boş geçmesinden yakınıyorlar.
C) Ankara’nı adını yeni duyduğum semtleri var.
D) Yeni defterini bu kâğıtla kaplamalısın.
E) Türkçe kitabını yarın okula getirirsen iyi olur.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması ya da sıfat tamlaması yoktur ? ÖYS-1997
A) Rumeli’ne varıp Edirne’de saraylar kurmuşlar .
B) Uçsuz bucaksız düzlüklerden geçip gelmişler .
C) Başı karlı dağlar aşıp buraları yurt edinmişler .
D) Pınar başlarına, ırmak boylarına yerleşmişler .
E) Keçi kılından yapılmış çadırlarıyla Anadolu’ya inmişler .
10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde , tamlananı tamlayandan önce söylenmiş bir belirtili ad tamlaması vardır ? ÖSS-1999
A) Beni , sokağımıza dönen eski , tahta köprüden geçirin .
B) Müjdeye koşsun komşu çocukları evimize
C) Sıcacık tarhana çorbasının içimiyle başlasın sabah
D) Kâğıtlarla camlarını örteyim pencerelerin
E) Eski , ılık akşamlar yağmurla çalsın kapımızı
CEVAPLAR
| 1.A | 6.D |
| 2.C | 7.C |
| 3.C | 8.C |
| 4.E | 9.A |
| 5.B | 10.D |
]]>
Tebrikler - İsim Tamlaması -2 adlı sınavı başarıyla tamamladınız.
Sizin aldığınız skor %%SCORE%% en yüksek skor %%TOTAL%%.
Hakkınızdaki düşüncemiz %%RATING%%
Soru 1 |
Aşağıdakilerin hangisinde belirtisiz ad tamlamasının tamlayanı cümle niteliğindedir?
Artık gazete anketlerinin yerini TV anketleri alıyor. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Deli dana hastalığı çıkınca tavuk satışları patladı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Hukuk sisteminde önemli değişiklikler yapılacak. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Türk - Fransız anlaşmazlığı Ermeni tasarısı ile yeniden gündeme geldi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Kendi uçağını kendin yap kampanyası hızla gelişiyor. İpucu: TEBRİKLER! |
Soru 2 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zincirleme ad tamlaması kullanılmıştır?
Öğrencilerin zayıf notları ikinci yarıyılda düzelmişti. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Büyük odanın penceresinden deniz görünüyordu. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Siyah bir güneş gözlüğü taktığı için onu tanıyamadık. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Uçağımızın kalkış saatine daha çok var. İpucu: TEBRİKLER! | |
Yoksul insanların dertlerini dinlemeye gitmiştik. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 3 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması vardır?
Otomobil durduğunda yolcular teker teker indi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Üst kattaki piyano sabahtan beri hiç susmadı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Doğa, bu insanlara biraz acımasız davranmıştı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Kamyon, süt şişelerini dükkanın önüne bıraktı. İpucu: TEBRİKLER! | |
Okula giden en kestirme yol budur. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 4 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtili ad tamlamasının arasına sıfat girmiştir?
Beslenme uzmanlarının önemi 20. yüzyılda daha iyi anlaşıldı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Göğsünün sağ tarafı özellikle sabahları müthiş ağrıyormuş. İpucu: TEBRİKLER! | |
B vitamini en çok yeşil sebzelerde bulunuyormuş İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Sağlık Bakanlığı yeni mezun doktorlarının görev yerlerini belirledi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ani kalp krizlerinde yapılacak ilk müdahale hastayı kurtarabilir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 5 |
Aşağıda cümlelerde geçen ad tamlamalarıdan hangisinin tamlananı zamirdir?
Yol boyunca hiç konuşmadan yürüdüler. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Herkes kendi işine baksın, diyorum. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Onun yapıtları birçok yabancı dile tercüme edildi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Gurbette baba evini özlemeye başlamıştı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Çocukların bazıları ikna olmamıştı. İpucu: TEBRİKLER! |
Soru 6 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok belirtisiz ad tamlaması vardır?
Şairin dizelerinde aruz ölçüsü kendini çok belli ediyor. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Yenilgi duygusu, kan kokusuna gelen köpekbalığı gibidir. İpucu: TEBRİKLER! | |
Sanatsal kaygı güdülmeden yazılmış bir roman okudum. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Beyaz diziler, pembe diziler okurdu durmadan İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Eski özlemi, yeniyi anlamayanların özlemidir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 7 |
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, bir zincirleme ad tamlamasının tamlayanını nitelemektedir?
Bu yoksul dağ köyünün sorunları saymakla bitmezdi. İpucu: TEBRİKLER! | |
Kardeşimin anlamsız karne kaygısı günlerce sürdü. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Kentimizin bütün meydanları yemyeşildir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Minik kuşların cıvıltısını dinlerdik sabahları. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Evimizin arka bahçesinde toplanırdık arkadaşlarla. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 8 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması vardır?
Yarım yamalak bir şeyler atıştırıp masanın başına geçtik. İpucu: TEBRİKLER! | |
Şu son iki yıldır neler çektik, anlayamazsın. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Seninle yeniden buluşmak, adlarımızı tertemiz sayfalara yeniden yazmaktır. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Saati kurup birkaç saat uyu, sonra tekrar ders çalış. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Sonunda maraton bitti, bugünlere ulaştık. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 9 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zamir, belirtili ad tamlamasının tamlayanı olarak kullanılmıştır?
Eleştirmenlerin çoğu sanatı ve sanatçıyı yönlendirdiğini sanır. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Birçoğunu tanımama rağmen, bu çocuğu bir türlü hatırlayamadım. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Yağmurun şiddeti arttıkça eve dönme isteğim de büyüyordu. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Hangisinin kumaşı daha iyisine onu almamı tavsiye etti. İpucu: TEBRİKLER! | |
Başbakanın açıklamaları bazı gazetecilere doyurucu gelmedi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 10 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ortak bir ad tamlaması vardır?
Doğruların, yanlışların söylenmesi herkesi memnun etmez. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Çiçek kokuları, kuş sesleri sarmıştı ortalığı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Baharın gelişi en çok çocukları sevindirir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Konuşmacılardan birkaçı o konuya değindi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Adayların adresleri, telefonları not ediliyordu. İpucu: TEBRİKLER! |
Soru 11 |
Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı zamir olan bir tamlama vardır?
Sen kaçan bir yavru geyiksen dağda Ben peşine düşmüş bir canavarım İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu Eğri kılıç kında paslanmalıdır İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Mehtap kemer taze belinde Yıldızlar onun güldür elinde İpucu: TEBRİKLER! | |
Çocuk düşerse ölür, çünkü balkon Ölümün cesur körfezidir evlerde İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Aylarca gezindim yıkık ve şaşkın Benliğim kazan ve aklım kepçe İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 12 |
I. Banka müdürünün peşine düşüp krediyi kopardı.
II. Katır tırnakları hem dikenliydi hem de güç koparılıyordu.
III. Senin için bir şişe süt, kendime de ayran aldım.
IV. Ağacın dallarından ikisi fırtınada koptu.
V. Bu işin arkasından çok koşuldu.
Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisinde isim tamlaması kullanılmamıştır?
III ve IV İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
II ve III İpucu: TEBRİKLER! | |
I ve II İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
IV ve V İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
III ve V İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 13 |
Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı ile tamlamanı yer değiştirmiş bir ad tamlaması vardır?
Ben yıllardır o yarin yolunu gözlerim Yaş yerine kan akıtır benim gözlerim İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Eriyen karlar gibi içinden Bütün sıkıntıların akıp gidecek İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Böyle akar bahar gelince Irmakları bu şehrin İpucu: TEBRİKLER! | |
Kara gözlüm düğün dernek yaklaştı Vatan borcu biter bitmez ordayım İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Bir sonsuz rüyaya açılmış gözler Kim ondan daha çok hayatı özler İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
İsim Tamlaması – 1 (Online-Test Çöz) testini çözmek için tıklayınız. ]]>
Tebrikler - İsim Tamlaması - 1 adlı sınavı başarıyla tamamladınız.
Sizin aldığınız skor %%SCORE%% en yüksek skor %%TOTAL%%.
Hakkınızdaki düşüncemiz %%RATING%%
Soru 1 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde takısız ad tamlaması vardır?
Dünya sürekli enerji alışverişi yapıyor. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Sizin enerjiniz hiç tükenmez mi? İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Tahta masada ders çalışmak çok zor. İpucu: TEBRİKLER! | |
Her şey olacağına varır; fazla düşünme. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Her şeyi etkileyen enerji sizi de etkiler. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 2 |
Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde zincirleme ad tamlaması vardır?
Beleş atın dişine bakılamaz. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ev sahibinin bir evi, kiracının bin evi var. İpucu: TEBRİKLER! | |
Zenginin malı züğürdün çenesini yorar. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Çiftçinin ambarı sabanın ucundadır. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Büyük başın derdi büyük olur. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 3 |
Memleketinin dağları, ovaları, dereleri gözünde tütüyor. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Şimdi, tek arzusu güzel yurduna kavuşmaktı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ayrılık acısı içini kor gibi yakıyordu. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Her gün, sabahın ilk ışıklarıyla kalkar, güne dingin ve mutlu başlardı. İpucu: TEBRİKLER! | |
Yıllardır yurdundan, sevdiklerinden uzak kalmıştı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 4 |
"Burası, yeşilin bin bir tonunu barındıran ağaçlı bir yoldu. "
Bu cümlede geçen "yeşilin bin bir tonu" ad tamlamasında tamlayanla tamlananın arasında bir sıfat bulunmaktadır.
Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir ad tamlaması vardır?
Adamın kocaman eli radyonun düğmesine uzandı İpucu: TEBRİKLER! | |
Dik yokuştan aşağı doğru hızla iniyorduk. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Yoğun sis yüzünden trafik bir süre aksadı. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ön koltuktaki ak saçlı adam uyuyordu. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Çocuk, buğulu camdaki parmak izlerine bakıyordu. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 5 |
Aşağıdakilerden hangisinde isim tamlaması kullanılmamıştır?
Senin içeri girdiğini görünce ne diyeceğini bilemedi. İpucu: TEBRİKLER! | |
Çayın kenarından gidip eski bir taş köprüden geçtik. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
İç rahatlığıyla, korkusuzca yaşıyorum bu ücra yerde. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Bir gazete patronu olalı olaylara bakışı yazık ki değişti. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Deniz kıyısına balıkçı lokantaları sıra sıra dizilmişti. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 6 |
Aşağıdakilerden hangisinde topluluk adı bir isim tamlamasında tamlanan görevinde kullanılmıştır?
Öğrenci velisi, okul müdürünün odasına bir dilekçeyle geldi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Bilim düşmanı insanların eğitime ihtiyacı olduğu tartışılmaz. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ordu komutanı, birçok askerin sorumluluğunu yüklenir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Buranın halkı kız çocuklarına da mutlaka karateyi öğretirdi. İpucu: TEBRİKLER! | |
Milletin huzuru ve refahı için herkes birbirine hizmet etmeli. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 7 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, arasına sözcük ya da sözcükler girmiş bir isim tamlaması vardır?
Ankara'nın adını yeni duyduğum semtleri var. İpucu: TEBRİKLER! | |
Öğrenciler fen derslerini daha iyi değerlendirmeli. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
O kırmızı gülleri kimin için aldığını söylemedin. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Yeni defterini bu kağıtla kaplamalısın. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Türkçe kitabını yarın okula getirirsen iyi olur. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 8 |
Aşağıdakilerden hangisinde, belirtili ad tamlaması yoktur?
Armudun iyisini ayılar yer. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Altın eli bıçak kesmez. İpucu: TEBRİKLER! | |
Her inişin bir çıkışı vardır. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ağlayanın malı gülene fayda etmez. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Açın uykusu gelmez. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 9 |
Aşağıdaki dizelerin hangisinde, tamlananı tamlayandan önce söylenmiş bir belirtili ad tamlaması vardır?
Sıcacık tarhana çorbasının içimiyle başlasın sabah İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Müjdeye koşsun komşu çocukları evimize. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Beni, sokağımıza dönen eski, tahta köprüden geçirin. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Kağıtlarla camlarını örteyim pencerelerin İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Eski, ılık akşamlar yağmurla çalsın kapımızı İpucu: TEBRİKLER! |
Soru 10 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanla tamlananın yeri değişmiş bir ad tamlaması vardır?
Dilekle annesi gittikten sonra babası hemen geri döndü. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Söylediklerini bir türlü anlayamamıştık Umut'un. İpucu: TEBRİKLER! | |
Böylece belki iki saate yakın tartıştık. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Babam Ankara'daki dostlarını aradı benim için. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Yarın İzmir'e hareket ediyoruz, hep birlikte. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 11 |
Aşağıdaki ad tamlamalarından hangisinde tamlanan adlaşmış bir sıfattır?
Bu olay bilimin zaferidir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Bu düşüncelerin özünü değiştirmemelisin. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
İyilerin gözü hep aşağıdadır. İpucu: TEBRİKLER! | |
Paltonun büyüğünü almış. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Ben onun görüşlerini pek tutmam. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
Soru 12 |
Belirtili veya belirtisiz en az iki ad tamlamasının iç içe girmesiyle oluşan tamlamalara zincirleme ad tamlaması denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme ad tamlaması vardır?
Modern öykücülükte önde gelen isimlerden biri konuşacak bugün panelde. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Birçok sanatçı gibi o da kendini düşünce tarihinde önemli bir yerde görüyordu. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Bazılarına göre eleştiri sanatın büyümesi için en gerekli besindir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Gördükleri, ne hayal dünyasıyla ne gerçek dünyayla ilgiliydi. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Türk şiirinin çekiciliği, söyleyiş güzelliği kadar temalarının canlı oluşuyla da ilgilidir. İpucu: TEBRİKLER! |
Soru 13 |
Aşağıdakilerden hangisinde, tamlayanı tamlananı ile yer değiştirmiş bir ad tamlaması vardır?
Ellerin hangi ülkenin ırmaklarında gezinir. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Gözlerin gözlerime değince ağlardım. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Saçlarının her telinde bir kalp çarpıyor. İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. | |
Kirpikleri uzundur yarin hayale gelmez. İpucu: TEBRİKLER! | |
Ruhumuzu sürükleyen bir nehirdi saçların İpucu: ÜZGÜNÜM!Bir daha deneyin. |
İsim Tamlaması – 2 (Online-Test Çöz) testini çözmek için tıklayınız. ]]>
1. Aşağıdakilerden hangisinde, tamlayanı tamlananı ile yer değiştirmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Ruhumuzu sürükleyen bir nehirdi saçların
B) Ellerin hangi ülkenin ırmaklarında gezinir
C) Gözlerin gözlerime değince ağlardım
D) Saçlarının her telinde bir kalp çarpıyor
E) Kirpikleri uzundur yarin hayale gelmez
2. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde zincirleme ad tamlaması vardır?
A) Çiftçinin ambarı sabanın ucundadır.
B) Beleş atın dişine bakılamaz.
C) Ev sahibinin bir evi, kiracının bin evi var.
D) Zenginin malı züğürdün çenesini yorar.
E) Büyük başın derdi büyük olur.
3. Aşağıdakilerden hangisinde, belirtili ad tamlaması yoktur?
A) Açın uykusu gelmez.
B) Armudun iyisini ayılar yer.
C) Altın eli bıçak kesmez.
D) Her inişin bir çıkışı vardır.
E) Ağlayanın malı gülene fayda etmez.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde takısız ad tamlaması vardır?
A) Her şeyi etkileyen enerji sizi de etkiler.
B) Her şey olacağına varır; fazla düşünme.
C) Sizin enerjiniz hiç tükenmez mi?
D) Tahta masada ders çalışmak çok zor.
E) Dünya sürekli enerji alışverişi yapıyor.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, arasına sözcük girmiş bir isim tamlaması vardır?
A) Yıllardır yurdundan, sevdiklerinden uzak kalmıştı.
B) Ayrılık acısı içini kor gibi yakıyordu.
C) Şimdi, tek arzusu güzel yurduna kavuşmaktı.
D) Memleketinin dağları, ovaları, dereleri gözünde tütüyor.
E) Her gün, sabahın ilk ışıklarıyla kalkar, güne dingin ve mutlu başlardı.
6. Aşağıdaki ad tamlamalarından hangisinde tamlanan adlaşmış bir sıfattır?
A) İyilerin gözü hep aşağıdadır.
B) Bu düşüncelerin özünü değiştirmemelisin.
C) Bu olay bilimin zaferidir.
D) Paltonun büyüğünü almış.
E) Ben onun görüşlerini pek tutmam.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanla tamlananın yeri değişmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Böylece belki iki saate yakın tartıştık.
B) Söylediklerini bir türlü anlayamamıştık Umut’un.
C) Dilekle annesi gittikten sonra babası hemen geri döndü.
D) Babam Ankara’daki dostlarını aradı benim için.
E) Yarın İzmir’e hareket ediyoruz, hep birlikte.
8. Belirtili veya belirtisiz en az iki ad tamlamasının iç içe girmesiyle oluşan tamlamalara zincirleme ad tamlaması denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme ad tamlaması vardır?
A) Gördükleri, ne hayal dünyasıyla ne gerçek dünyayla ilgiliydi.
B) Bazılarına göre eleştiri sanatın büyümesi için en gerekli besindir.
C)Birçok sanatçı gibi o da kendini düşünce tarihinde önemli bir yerde görüyordu.
D) Modern öykücülükte önde gelen isimlerden biri konuşacak bugün panelde.
E) Türk şiirinin çekiciliği, söyleyiş güzelliği kadar temalarının canlı oluşuyla da ilgilidir.
9. “Burası, yeşilin bin bir tonunu barındıran ağaçlı bir yoldu.”
Bu cümlede geçen “yeşilin bin bir tonu” ad tamlamasında tamlayanla tamlananın arasında bir sıfat bulunmaktadır.
Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bîr ad tamlaması vardır?
A) Yoğun sis yüzünden trafik bir süre aksadı.
B) Dik yokuştan aşağı doğru hızla iniyorduk.
C) Adamın kocaman eli radyonun düğmesine uzandı
D) Ön koltuktaki ak saçlı adam uyuyordu.
E) Çocuk, buğulu camdaki parmak izlerine bakıyordu.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, arasına sözcük ya da sözcükler girmiş bir isim tamlaması vardır?
A) O kırmızı gülleri kimin için aldığını söylemedin.
B) Öğrenciler fen derslerini daha iyi değerlendirmeli.
C) Ankara’nın adını yeni duyduğum semtleri var.
D) Yeni defterini bu kâğıtla kaplamalısın.
E) Türkçe kitabını yarın okula getirirsen iyi olur.
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, tamlananı tamlayandan önce söylenmiş bir belirtili ad tamlaması vardır?
A) Beni, sokağımıza dönen eski, tahta köprüden geçirin
B) Müjdeye koşsun komşu çocukları evimize
C) Sıcacık tarhana çorbasının içimiyle başlasın sabah
D) Kâğıtlarla camlarını örteyim pencerelerin
E) Eski, ılık akşamlar yağmurla çalsın kapımızı
12. Aşağıdakilerden hangisinde isim tamlaması kullanılmamıştır?
A)İç rahatlığıyla, korkusuzca yaşıyorum bu ücra yerde.
B)Çayın kenarından gidip eski bir taş köprüden geçtik.
C)Senin içeri girdiğini görünce ne diyeceğini bilemedi.
D)Bir gazete patronu olalı olaylara bakışı yazık ki değişti.
E)Deniz kıyısına balıkçı lokantaları sıra sıra dizilmişti.
13. Aşağıdakilerden hangisinde topluluk adı bir isim tamlamasında tamlanan görevinde kullanılmıştır?
A)Ordu komutanı, birçok askerin sorumluluğunu yüklenir.
B)Bilim düşmanı insanların eğitime ihtiyacı olduğu tartışılmaz.
C)Öğrenci velisi, okul müdürünün odasına bir dilekçeyle geldi.
D)Buranın halkı kız çocuklarına da mutlaka karateyi öğretirdi.
E) Milletin huzuru ve refahı için herkes birbirine hizmet etmeli.
Edebiyat /Dil ve Anlatım Kaynak Site
CEVAPLAR
| 1 E | 5 E | 9 C | 13 D | |
| 2 C | 6 A | 10 C | ||
| 3 C | 7 B | 11 D | ||
| 4 D | 8 E | 12 C |
]]>
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok belirtisiz ad tamlaması vardır?
A) Şairin dizelerinde aruz ölçüsü kendini çok belli ediyor.
B) Yenilgi duygusu, kan kokusuna gelen köpekbalığı gibidir.
C) Sanatsal kaygı güdülmeden yazılmış bir roman okudum.
D) Eski özlemi, yeniyi anlamayanların özlemidir.
E) Beyaz diziler, pembe diziler okurdu durmadan.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zincirleme ad tamlaması kullanılmıştır?
A) Uçağımızın kalkış saatine daha çok var.
B) Siyah bir güneş gözlüğü taktığı için onu tanıyamadık.
C) Büyük odanın penceresinden deniz görünüyordu.
D) Öğrencilerin zayıf notları ikinci yarıyılda düzelmişti.
E) Yoksul insanların dertlerini dinlemeye gitmiştik.
3. Aşağıdakilerin hangisinde belirtisiz ad tamlamasının tamlayanı cümle niteliğindedir?
A) Kendi uçağını kendin yap kampanyası hızla gelişiyor.
B) Artık gazete anketlerinin yerini TV anketleri alıyor.
C) Deli dana hastalığı çıkınca tavuk satışları patladı.
D) Hukuk sisteminde önemli değişiklikler yapılacak.
E) Türk – Fransız anlaşmazlığı Ermeni tasarısı ile yeniden gündeme geldi.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ortak bir ad tamlaması vardır?
A) Konuşmacılardan birkaçı o konuya değindi.
B) Adayların adresleri, telefonları not ediliyordu.
C) Çiçek kokuları, kuş sesleri sarmıştı ortalığı.
D) Baharın gelişi en çok çocukları sevindirir.
E) Doğruların, yanlışların söylenmesi herkesi memnun etmez.
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı ile tamlamanı yer değiştirmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Bir sonsuz rüyaya açılmış gözler
Kim ondan daha çok hayatı özler
B) Eriyen karlar gibi içinden
Bütün sıkıntıların akıp gidecek
C) Böyle akar bahar gelince
Irmakları bu şehrin
D) Ben yıllardır o yarin yolunu gözlerim
Yaş yerine kan akıtır benim gözlerim
E) Kara gözlüm düğün dernek yaklaştı
Vatan borcu biter bitmez ordayım
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması vardır?
A) Okula giden en kestirme yol budur.
B) Otomobil durduğunda yolcular teker teker indi.
C) Üst kattaki piyano sabahtan beri hiç susmadı.
D) Doğa, bu insanlara biraz acımasız davranmıştı.
E) Kamyon, süt şişelerini dükkanın önüne bıraktı.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtili ad tamlamasının arasına sıfat girmiştir?
A) Ani kalp krizlerinde yapılacak ilk müdahale hastayı kurtarabilir.
B) Sağlık Bakanlığı yeni mezun doktorlarının görev yerlerini belirledi.
C) B vitamini en çok yeşil sebzelerde bulunuyormuş.
D) Beslenme uzmanlarının önemi 20. yüzyılda daha iyi anlaşıldı.
E) Göğsünün sağ tarafı özellikle sabahları müthiş ağrıyormuş.
8. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, bir zincirleme ad tamlamasının tamlayanını nitelemektedir?
A) Bu yoksul dağ köyünün sorunları saymakla bitmezdi.
B) Kardeşimin anlamsız karne kaygısı günlerce sürdü.
C) Kentimizin bütün meydanları yemyeşildir.
D) Minik kuşların cıvıltısını dinlerdik sabahları.
E) Evimizin arka bahçesinde toplanırdık arkadaşlarla.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zamir, belirtili ad tamlamasının tamlayanı olarak kullanılmıştır?
A) Hangisinin kumaşı daha iyisine onu almamı tavsiye etti.
B) Eleştirmenlerin çoğu sanatı ve sanatçıyı yönlendirdiğini sanır.
C) Birçoğunu tanımama rağmen, bu çocuğu bir türlü hatırlayamadım.
D) Yağmurun şiddeti arttıkça eve dönme isteğim de büyüyordu.
E) Başbakanın açıklamaları bazı gazetecilere doyurucu gelmedi.
10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı zamir olan bir tamlama vardır?
A) Çocuk düşerse ölür, çünkü balkon
Ölümün cesur körfezidir evlerde
B) Mehtap kemer taze belinde
Yıldızlar onun güldür elinde
C) Tüfek icat oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır
D) Sen kaçan bir yavru geyiksen dağda
Ben peşine düşmüş bir canavarım
E) Aylarca gezindim yıkık ve şaşkın
Benliğim kazan ve aklım kepçe
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması vardır?
A) Seninle yeniden buluşmak, adlarımızı tertemiz sayfalara yeniden yazmak r
B) Şu son iki yıldır neler çektik, anlayamazsın.
C) Yarım yamalak bir şeyler atıştırıp masanın başına geçtik.
D) Saati kurup birkaç saat uyu, sonra tekrar ders çalış.
E) Sonunda maraton bitti, bugünlere ulaştık.
12. Aşağıdaki cümlelerde geçen, ad tamlamalarından hangisinin tamlananı bir zamirdir?
A) Onun yapıtları birçok yabancı dile tercüme edildi.
B) Herkes kendi işine baksın, diyorum.
C) Yol boyunca hiç konuşmadan yürüdüler.
D) Gurbette baba evini özlemeye başlamıştı.
E) Çocukların bazıları ikna olmamıştı.
13. I. Banka müdürünün peşine düşüp krediyi kopardı.
II. Katırtırnakları hem dikenliydi hem de güç koparılıyordu.
III. Senin için bir şişe süt, kendime de ayran aldım.
IV. Ağacın dallarından ikisi fırtınada koptu.
V. Bu işin arkasından çok koşuldu.
Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisinde isim tamlaması kullanılmamıştır?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) III ve V
Edebiyat/ Dil ve Anlatım Kaynak Site
CEVAPLAR
| 1 B | 4 B | 7 E | 10 B | 13 B |
| 2 A | 5 C | 8 A | 11 E | |
| 3 A | 6 E | 9 A | 12 E |
]]>