METİNDE GEÇEN BAZI KELİME VE KELİME GRUPLARI
edebî: Edebiyatla ilgili, edebiyata ilişkin.
intiba: İzlenim.
metafizik: Doğaötesi, fizikötesi.
mistik: Gizemle ilgili, gizeme ilişkin.
muktedir: Bir şeyi yapmaya, başarmaya gücü yeten, erkli.
mücerret: Soyut.
müşahhas: Somut.
tasarruf etmek: Bir malın sahibi olmak, onu istediği gibi kullanmak.
tecrit: Soyutlama.
teorik: Kurama dayanan, kuramsal, nazari.
METİN VE TÜR İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
EDEBIYATIN GÜZEL SANATLAR İÇERISINDEKIYERI
Güzel sanatları diğer eserlerden ayıran en önemli özellik, insanda coşku ve estetik haz uyandırmasıdır. Güzel sanatlar için yapılan en iyi sınıflama bu sanatların kullandıkları malzemelere göre yapılan sınıflandırmadır. Edebiyat diğer güzel sanat dallarından, kullanılan malzeme ve kendini ifade ediş tarzı bakımından ayrılır. Edebiyatın malzemesi kelimelerdir ve edebiyat dille gerçekleştirilen güzel sanatlar etkinliğidir. Edebiyatın asıl amacı, güzel sanatların en önemli ögesi olan estetik zevk duygusunu dil aracılığıyla gerçekleştirmektir. Edebiyatta fayda sağlamak, amaç olarak her zaman ikinci plandadır. Bilim nasıl ki akla, mantığa, öğretmeye yönelik ise sanat da insan ruhunu doyurmaya, güzelleştirmeye yöneliktir.
Güzel sanatlar; işitsel (fonetik), görsel (plastik) ve dramatik (ritmik) sanatlar olmak üzere üç gruba ayrılır. Müzik ve edebiyat işitsel sanatlardır; söze, sese biçim verir. Mimari, heykel, resim, hat görsel (plastik) sanatlardır; maddeye biçim verir. Tiyatro, dans, sinema, bale dramatik (ritmik) sanatlardır; harekete biçim verir.
Okuduğunuz metinde edebiyatın tanımı ve diğer sanat dallarıyla ilişkisi üzerinde durulmuştur.
METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME
1. Okuduğunuz metnin konusu nedir?
Edebiyatın güzel sanatları içindeki yeri,edebiyatın malzemesi,edebiyatın diğer sanatlardan farkı
2. “Duygu, düşünce ve hayalleri diğer sanatların ancak yoruma bağlı sembollerle ifade etmesine karşılık edebiyat maddi dünya intibalarından şuur, şuuraltı, mistik ve metafizik boyutlara kadar insani olan her şeyi apaçık veya alegorik-sembolik şekilde ifadeye muktedirdir.” cümlesiyle ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Temelinde insan olan ve insana dair her şeyi sembollerle somuttan soyuta her şeyi ifade edebilen yapıya edebiyat denir.
3. “Edebiyat” metnine göre günlük konuşma dili ile edebî dilin birbirinden ayrıldığı noktalar nelerdir?
Dil hayatın içindeki varlığı olduğu gibi anlatırken edebiyat daha mecazi ve sembollerle örülmüştür.Kelimeler edebiyatta sapmalara uğrarken günlük konuşma dilinde olmayabilir.Yani günlük hayatta kelimeler gerçek,temel ve terim anlamlı olup edebiyatta yan ve mecaz anlamlıdır.
4. “Edebiyat” adlı parça ile aşağıdaki parçayı karşılaştırarak konuya bakış açılarının benzer mi yoksa karşıt mı olduğunu değerlendiriniz.
Eski Yunan-Latin çağlarından beri edebiyat (bir anlamda şiir) güzel sanatların beş kolundan biri sayılmaktadır. Faydalıdan ziyade güzeli öne almasıyla ayırt edilebilen bu beş güzel sanat: musiki, resim, mimarlık, heykelcilik ve edebiyattır (şiir).
Aynı doğrultuda olup ikisi de güzel sanatlar içinde edebiyatın yeri olduğu vurgulamıştır.
