Metne Hazırlık

1. İslam dininin insanlığa verdiği evrensel mesajlar nelerdir? Anlatınız.

İslamiyet’in evrensel mesajları

• Hakkı ön planda tutaması
• Herkesin eşit sayılması
• Kimsenin kimseden üstün sayılmaması
• Herkese karşı merhameti öne çıkarması
• Doğaya saygılı olmayı

2. İslamiyet’in Türkler arasında rahatlıkla kabul görmesinin nedenleri neler olabilir? Tartışınız.

• Her iki inançta tek tanrılı din olması
• Her ikisinde de öldükten sonra tekrar dirilmeye inanma(ahiret inancı)
• Her ikisinde de kurban adama gibi inançların ortak olması
• Her ikisinde de korunması gereken ahlaki inançların olması
• Türklerde Cihangirlik duygusu İslamiyet’te ise gaza düşüncesi vardır.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. “Abbasi ordusunda Türklerin ne kadar büyük bir yer işgal ettiklerini biliyoruz.” cümlesinde kullanılan “işgal etmek” kelime grubunun hangi anlamda kullanıldığını söyleyiniz.

Yer edinmek, varlık göstermek anlamında kullanılmıştır.

2. Okuduğunuz metne göre Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinde neler etkili olmuştur?

Türklerdeki Cihangirlik yani dünyayı ele geçirme ve yöneltme duygusu, hak ve adalet duygusunu herkese benimsetme duygusu etkili olmuştur.

3. Okuduğunuz metnin yazılış amacını ve hedef kitlesini belirleyiniz.

Öğretici metin olduğu için eğitmek ve bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.Hedef kitle bilgi edinmek isteyen halk kitlesi yani avam olabilir.

4. Bir düşüncenin somut hâle getirilerek daha anlaşılır kılınması için anlatılan konuyla ilgili örnekler verilmesine örneklendirme denir. Okuduğunuz metinde yazar düşüncesini desteklemek için hangi örnekleri vermiştir?

Yazar Türklerin İslamiyet’e geçmesi ile ilgili görüşlerini ortaya koymak  için Dede Korkut kitabından Taberi Tarihi gibi metinlerden örneklerle bu durumu daha anlaşılır kılmıştır.

5. Okuduğunuz metin 1982 yılında yayınlanmıştır. Yazarın ülkemiz için yıllar öncesinden yaptığı tahmin nedir? Bu tahminle ilgili düşüncelerinizi söyleyiniz.

“Nüfusu gittikçe artan, yirmi beş otuz yıl sonra ikinci bin yılın başında yüz milyonluk modern bir devlet hâline gelecek olan Türkiye’nin tarihî rolü elbette bugünkünden farklı olacaktır. İslamiyet Türkler için sadece geçmişin değil, geleceğin de dinidir. Türklerin ve insanlığın ona ihtiyacı vardır.”

6. Yazarın Anadolu’daki Türk devletleri ile ilgili nasıl bir değerlendirmesi vardır? Açıklayınız.

Hepsi Anadolu etkili olmuş ve Anadolu’da hakkı ve adaleti ön planda Anadolu’da İslamiyet’in yayılmasına vesile olmuşlardır. Anadolu birliğini sağlamışlardır.

7. Okuduğunuz metne göre İslâmiyet’in Türklere katkıları nelerdir? Anlatınız.

İslamiyet Türklerin yiğitilik duygusuna uygun düşmüş  ve onlara hakkı ve adaletin tesis edilmesinden önemli hale gelmesini sağlamışlardır.Şehirleşmeden mimari, mimariden müziği, sanat kadar her konuda etkisi görülmektedir.

Etkinlik

a) Aşağıda verilen şiirlere konu olan tarihî gerçeklikleri tespit ediniz.

İşte 19 Mayıs

Vardık bir kapısına Anadolu’nun,

önlerine Samsun’un

Öyle büyüdü ki ağzımız

Öyle acıktık ki

Bize ekmek değil dağ sunun.

Tez Erzurum’a, Sıvas’a, Ankara’ya

İlk uçan kuşla birlikte giden.

Dorukları duman almak üzredir,

Otlara, kavaklara, başaklara bir yel gibi

Varalım yeniden.

(…)

Fazıl Hüsnü Dağlarca

Şu Boğaz Harbi nedir? Var mı ki dünyâda eşi?

En kesîf orduların yükleniyor dördü beşi,

-Tepeden yol bularak geçmek için Marmara’ya-

Kaç donanmayla sarılmış ufacık bir karaya.

Ne hayâsızca tehaşşüd ki ufuklar kapalı!

Nerde -gösterdiği vahşetle- “bu: bir Avrupalı!”

Dedirir -yırtıcı, his yoksulu, sırtlan kümesi,

Varsa gelmiş, açılıp mahbesi, yâhud kafesi!

Eski Dünya, Yeni Dünya, bütün akvam-ı beşer,

Kaynıyor kum gibi, tufan gibi, mahşer mahşer.

Yedi iklimi cihânın duruyor karşına da,

Ostralya’yla beraber bakıyorsun: Kanada!

Çehreler başka, lisanlar, deriler rengârenk;

Mehmet Akif Ersoy

 Her iki şiir de yaşanmış gerçekliği dile getirmiştir.

b. Aşağıdaki şiirlerdeki dinî yansımaları tespit ediniz.

Yalancı dünyaya konup göçenler

Ne söylerler ne bir haber verirler

Üzerinde türlü otlar bitenler

Ne söylerler ne bir haber verirler

(…)

Yunus der ki gör takdirin işleri

Dökülmüştür kirpikleri, kaşları

Başları ucunda hece taşları

Ne söylerler ne bir haber verirler

Yunus Emre

hece taşları: Mezar taşları.

Ayet ayet sure sure yürüdüler

Mekke’den Medine’ye erdiler

Gün oldu Mağaraya girdiler

Örümcek ağını pekiştirdi bir gecede bin yıllık

Güvercin bir kerede bıraktı sıcak yumurta

Yeni doğum yumurtası bir yıllık

İnançsızlar, sedefsizler gelip gelip döndüler

Değişimi büyük dönüşümü

Taş içindeki atan bir çift kalbi

Göremediler, işitemediler, sezemediler

Sezai Karakoç

Birinci şiir İslamiyet’in önemli kişilerden olan Yunus Emre’nin derviş gözüyle dünyaya bakışını anlatır. Diğer şiir ise Peygamberimizin Mekke’den Medine’ye hicretini anlatır.

Dil Bilgisi

1. Aşağıda verilen cümlelerde ses olayının yazımından kaynaklanan yazım yanlışını tespit ediniz.

Nüfusu gittikce artan, yirmi beş otuz yıl sonra ikinci bin yılın başında yüz milyonluk modern bir

devlet hâline gelecek olan Türkiye’nin tarihî rolü elbetde bugünkünden farklı olacaktır.

gittikce > gittikçe

elbetde > elbette

Dede Korkut Kitabı’nda Korkut Ata’nın Resul Aleyhisselam zamanına yakın yaşadıgı ve onun

sahabesi olduğu belirtilir.

yaşadıgı > yaşadığı

2. Aşağıda verilen cümlelerde “da-de”nin ayrı ya da bitişik yazılmasının nedenini söyleyiniz.

Fakat bu tarihten önce de küçük gruplar hâlinde İslamiyet’i kabul eden Türkler vardır.

Burada ayrı yazılması doğrudur. Bağlaç olduğu için cümleden çıkardığınızda cümlenin anlamı bozulmaz.

Türkiye’de bunu yapabilecek yeni bir nesil doğmuştur, denilebilir.

Burada bulunma durum ekidir. Bitişik yazılır. Çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulur.

3. Aşağıda virgülün kullanımı ile ilgili kurallar verilmiştir. Bu kurallara uygun kullanımlara okuduğunuz metinden örnekler yazınız.

a.Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.

Üstelik fethedilen ülkelerde barışı tesis eden, hak ve adalet esasına dayalı bir sosyal nizam da getiriyordu.

b. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.

• İslamiyet, Türklerin yiğitlik duygusuna ve cihangirlik idealine tamamıyla uygun düşüyordu.
• Taberi Tarihi, Hz. Muhammed’in Uhut gazasında Kubbetü’t-Türk (Türk çadırı) adı verilen bir çadırdan savaşı idare ettiğini kaydeder

Metne Hazırlık

1. Tarihî olayların edebiyat üzerinde nasıl bir etkisi vardır? Anlatınız.

Tarihi  olaylar toplumdaki herkesi etkilediği gibi şair ve yazarları da etkilemektedir. Bu durumda ortaya edebi metin çıkmaktadır. Bazen bu etkilenme hemen olayın içinde yaşarken olur ya da aradan zaman geçmesiyle olur. Mesela Kayıkçı Kul Mustafa, Bağdat Seferi’nde Genç Osman Destanı’nı yazmıştır. Bizzat sefere katılmış bir yeniçeridir. Yine Tarık Buğra, Osmancık isimli romanı ise daha sonraki yıllarda olaydan etkilenerek yazmıştır.

2. Türk tarihindeki en önemli üç olay sizce nedir? Açıklayınız.

• Türklerin İslamiyet’e geçmesi
• Kavimler Göçü
• İstanbul’un Fethi
• Kurtuluş Savaşı

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasındaki temel ilkeleri metinden hareketle söyleyiniz.

• Din değişimi
• Kültürel farklılıklar
• Medeniyet değişimi
• Dil anlayışı
• Coğrafi farklılıklar
• Sanat anlayışları
• Lehçe ve şive farklılıkları

2. Okuduğunuz metne göre Türk edebiyatını etkileyen en önemli olay nedir?

Türklerin İslamiyet’e geçmesi

3. İslami Dönem Türk edebiyatının divan ve halk edebiyatı olarak iki ana koldan devam etmesinin nedeni ne olabilir? Açıklayınız.

İslamiyet’e girmeyle birlikte dilimizde değişimler olmuştur ve sanatçılarımız Araapça ve Farsçanın etkisine girmiştir. Bu etki zamanlar ortaya medrese eğitim almış sanatçıları ortaya çıkarmıştır. Bir tarafta halkın kullandığı edebiyat varken diğer tarafta saray etrafında şekillenen bir edebiyat ortaya çıkmıştır.

4. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ile İslami Dönem Türk edebiyatı arasındaki temel farklar nelerdir? Anlatınız.

5. 19. yüzyıldan sonra Batı medeniyetinin örnek alınmasının ve devamında edebî türlerinin kullanılmasının nedenleri nelerdir? Açıklayınız.

19.yüzyıldan sonra her alanda Batı etkisi kendini gösterdiği edebiyatımızda da etkisini göstermiştir. Batı’ya giden aydınlarımız oranın edebiyatından etkilenmiş ve orada gördüklerini edebiyatımıza aktarmışlar.

6. Metinde kullanılan anlatım biçimiyle düşünceyi geliştirme yollarını belirleyiniz.

Açıklayıcı anlatım, öğretici anlatım, örnekleme, tanık gösterme, sayısal verilerden yararlanma, karşılaştırma…

7. Halk edebiyatının köklerinin İslamiyet öncesine kadar gitmesinin nedeni nedir? Açıklayınız.

Halkın kendisinin edebiyatıdır. Nerede yaşamış bir insan varsa onun edebiyatı ortaya çıkmıştır.

Etkinlik

1. a) Aşağıdaki metinlerin Türk edebiyatının hangi dönemine ait olduğunu altlarına yazınız.

Hakka şükür koçlarım devrânudur

Cümle ‘âlem bu demün hayrânudur

Gün batardan gün toğan yire değin

‘Işk erinün bir nefes seyrânudur

İSLAMİ DEVİR TÜRK EDEBİYATI- HALK EDEBİYATI

Nasıl ve nerden, bilmeyeceksin

Bir dal sallanacak yanı başında

Alabildiğine taze ıslak

Bir çocuk başparmağı ağzında

Gözlerini iri iri açacak

BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI

Tag taga kavuşmas, kiş kişike kavuşur.

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI

Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı

Felekler yandı âhımdan murâdım şem’i yanmaz mı

İSLAMİ DEVİR TÜRK EDEBİYATI- DİVAN  EDEBİYATI

1. Aşağıda verilen edebî türlerin Türk edebiyatının hangi döneminde ortaya çıktığını ilgili kutucuğa yazınız.

roman-mesnevi-sav-türkü-ilahi-tiyatro-deneme-nefes-gazel-rubai-sagu-röportaj-semai

Metne Hazırlık

1. Bir milletin kültürel değerleri nesilden nesile nasıl aktarılır? Anlatınız.

Kültürel değerler nesilden nesile ağız yoluyla aktarılır. Örf, adet, gelenek ya da sözlü edebiyat onu icra edenler tarafından anlatılır. Zamanla sonraki kuşak bir önceki kuşağın anlattıklarını duyarak öğrenir ve bir sonraki kuşağa bunu aktarır. Aktarırken eklemeler ya da çıkarmalar olabilir.

2. Bir dilin korunması için bireylere ne tür görevler düşmektedir? Anlatınız.

Dili kullananlar toplumdaki bireylerdir. Bireylerin kullandığı şekliyle önce dil sonra da toplum şekillenir.Yeri geldiğinde dili düzgün kullanmak, onu korumak ve geliştirmekle yükümlüdür.

3. Aşağıda “gönül” kelimesi ile yapılan atasözü veya deyimlerden beş tane örnek yazıp anlamını söyleyiniz.

• Gönülsüz aş ya karın ağrıtır ya da baş (atasözü)
• Gönülsüz davranmak (deyim)
• Gönül koymak (deyim)
• Gönül eğlendirmek (deyim)
• Gönül yakmak (deyim)
• Gönlünü açmak (deyim)
• Gönül avcısı

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz metinden “gönül” kelimesi ile ilgili beş deyim bularak cümle içinde kullanınız.

Gönül yapmak: Toplumda önemli yere gelmek istiyorsan gönül yapmalısınız.

Gönül vermek: Bir güzele gönül vermekle başlarmış aşıklık.

Gönül eğlendirmek: Ağam bizimle gönül eğlendiriyor.

İki gönül bir olmak: İki gönül bir olunca kavga çıkmazmış.

Gönül yıkmak : Bir kere gönül yıktınsa  kıldığın namaz değil.

2. Okuduğunuz metnin ana düşüncesi nedir?

Türkçenin zengin bir dile sahip olduğu…

3. Okuduğunuz metindeki gönül kelimesinin dilimizde eş anlamlıları olmasına rağmen yüzyıllarca kullanılmasının nedeni nedir? Açıklayınız.

Deyimler halkın ortak duyguları ve kavramlarıdır. Onlar kullanmışsa bu onların beğendikleri ve sevdikleri anlamına gelir.

4. Okuduğunuz metinde yazar, gönül kelimesiyle ilgili hangi örnekleri vermiştir?

Bir deyimlerde kullanıldığına ve şairlerinse şiirlerine yansıdığına değinmiştir.

5. Okuduğunuz metinde Türkçe ile ilgili hangi bilgiler verilmektedir? Açıklayınız.

Türkçe zengin bir dildir ve kendi yapısına uygun kelime hazinesi vardır. Zamanla başka dillerden etkilenmiştir. Kendini geliştirmiş ve zenginleşmiş bir dil olarak bugüne kadar gelebilmiş bir dildir.

6. “Hem kadeh hem bâde hem bir şûh sakidir gönül” sözünü açıklayınız.

Hem kadeh, hem şarap, hem o şarabı sunan şuh bir sakidir gönül.

Kısacası aşk ehli içinde zevk sahibidir gönül.

7. Okuduğunuz metinde yazar düşüncesini desteklemek için hangi anlatım biçimlerinden yararlanmıştır?

Açıklama-örnekleme-karşılaştırma

8. Yazara özgü anlatımlara örnekler veriniz.

Başka eserlerden alıntı yapmıştır. Devrik cümle kullanmayı tercih etmiştir.Sade ama etkileyici anlatıma sahiptir. Öğretici metin olup şiirsel bir üslupla yazmıştır.

Dil Bilgisi

1. Okuduğunuz metinden alınan aşağıdaki cümlelerde bugünkü yazım kurallarına göre yanlış olan ifadeleri bularak düzeltiniz.

• Kelimenin edebiyat tarihimizde ikinci bir âşıkı, Kutadgu Bilig yazarı Yûsuf Has Hâcib’dir.

Kelimenin edebiyat tarihimizde ikinci bir aşığı, Kutadgu Bilig yazarı Yusuf Has Hâcip’tir.

• Taşdın yine deli gönül

Taştın yine deli gönül

• Nihayet Yahya Kemal’in şiirinde vecîzeleşip ya tam neş’e, ya tam ıztırap; ya hep ya hiç manasında

Nihayet Yahya Kemal’in şiirinde vecizeleşip ya tam neşe, ya tam ızdırap; ya hep ya hiç manasında

2. “Gönül Sözüne Dair” adlı metinde kullanılan “ ” işaretlerin kullanım amaçları nelerdir?

Alıntıların başında, sonunda, ortasında konur.

(…)

Türkçede “gönül”ün hikâyesi elbette çok zengindir. Bu saydıklarımız onun belki en kısa macerasıdır.

Arasözleri ayırmada kullanılır.

Farisi’den (yine gönül demek olan) dil’i seçmiş, bundan da dilber, dilârâ gibi, dilşâd gibi, dildâde ve dilrûbâ gibi söyleyişlerde hoşlanmıştır.

Eş anlamlı sözcükler tırnak içinde kullanılır.

“Gönül ey vây gönül, vay gönül ey vây gönül” diye tekrarlanan mısralarıyla ahenkli, murabbaları (şarkıları) ile dolmuştur.

ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

1. (…) “Benim gördüğümü sen de görmüş olsan inanırdın. Hiç ümitsizliğe düşmezdin. Ben, ilk sedyelerin hastahaneye nasıl geldiklerini gördüm. Hiç birinde ne bir pişmanlık, ne bir azap, ne de bir korku emaresi vardı. Hepsinin yüzünde okunan şey, yalnız azim, yalnız metanetti. “Hanım abla şu yarayı sar da dönüvereyim.” Bu ses kulağımdan hiç gitmiyor.”

Selma Hanım:

“Ben, ay aydınlığındaki ölüyü de gördüm,” diyordu. Onu hastahanenin avlusunda, kerpiç duvarın kenarına getirip bıraktılar. Yapayalnızdı. Gittim, yanında oturdum. Ve bundan başka ( ) Alay kumandanının gözlerini de ben kapadım. Yüzünde öyle bir huzur, öyle bir bahtiyarlık vardı ki o andan beri artık ölüm korkusu nedir bilmiyorum.”

Selma Hanım, Eskişehir İstasyonu’nda, ara ve aman vermeyen bir ateş yağmuru altında Büyük Şefin sakin, kararlı ve destani çehresini de görmüştü. Tahliye edilen kasabanın bozgun kalabalığı ortasında, keskin ve sıcak bir sesle emirler veriyor; yanında duran Garp Cephesi kumandanına hemen hemen gülümseyerek bir şeyler söylüyor ve Ankara’ya ilk kafileyi götürecek olan trene son yolcunun binmesini bekliyordu.

Mustafa Kemal Paşa’nın bu mahşer içindeki silueti Selma Hanım’ın hayalinde o kadar derin nakşolmuştur ki bunu en küçük teferruatına kadar hatırlıyordu.

Üzerinde nefti bir av kostümü vardı. Bir gümüşî kalpak, gür ve uçları yukarıya doğru kıvrık kaşlarının hizasına kadar iniyordu. Bütün bir ırkın asaletini taşıyan, uzun parmaklı, güzel elleri bir kehribar tesbihle oynuyordu. Sanki, bir istirahat saatinde bahçesinde dolaşan bir genç aile reisi gibiydi ve sanki gökyüzünden durmaksızın yağan şeyler bir yaz yağmurunun ilk damlalarıydı.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Ankara

Bir Yolcuya

Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın,

Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.

Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın,

Bir vatan kalbinin attığı yerdir.

Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda,

Gördüğüm bu tümsek, Anadolu’nda,

İstiklal uğrunda, namus yolunda,

Can veren Mehmed’in yattığı yerdir.

Bu tümsek, koparken büyük zelzele,

Son vatan parçası geçerken ele,

Mehmed’in düşmanı boğduğu sele,

Mübarek kanını kattığı yerdir.

Düşün ki, hasrolan kan, kemik, etin

Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin,

Bir harbin sonunda, bütün milletin,

Hürriyet zevkini tattığı yerdir.

Necmettin Halil Onan

Yukarıda verilen metin ve şiirden yola çıkarak edebiyat ve tarih arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.

Tarih ile edebiyat birbirini destekleyen iki önemli unsurdur. Bir olmadan diğerini anlamlandırmak doğru olmaz.Edebi eserlerin en önemli kaynağı tarihtir. Tarihi olaylar ortaya çıktıktan sonra bundan etkilenen insanlar bu durumu eserlerine aktarır.

2. Türk edebiyatının ana dönemleri nelerdir? Bu dönemlerin ayrılmasında etkili olan unsurlar nelerdir? Açıklayınız.

• Din değişimi
• Kültürel farklılıklar
• Medeniyet değişimi
• Dil anlayışı
• Coğrafi farklılıklar
• Sanat anlayışları
• Lehçe ve şive farklılıkları 

3. Aşağıdaki metinlerin Türk edebiyatının hangi ana dönemlerine ait olduğunu tespit ediniz.

a.Ben sana mecburum bilemezsin

Adını mıh gibi aklımda tutuyorum

Büyüdükçe büyüyor gözlerin

Ben sana mecburum bilemezsin

İçimi seninle ısıtıyorum.

Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor

Bu şehir o eski İstanbul mudur

Karanlıkta bulutlar parçalanıyor

Sokak lambaları birden yanıyor

Kaldırımlarda yağmur kokusu

Ben sana mecburum sen yoksun.

BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI-CUMHURİYET DÖNEMİ

b.Aşiyan-i mürg-i dil zülf-i perişanındadır

Kanda olsam ey peri gönlüm senin yanındadır

Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib

Kılma derman kim helakim zehri dermanındadır

İSLAMİ DEVİR TÜRK EDEBİYATI- DİVAN EDEBİYATI

c.Benim adım dertli dolap

Suyum akar yalap yalap

Böyle emreylemiş çalap

Derdim vardır inilerim

Yunus bunda gelen gülmez

Kişi muradına ermez

Bu fanide kimse kalmaz

Derdim vardır inilerim”

İSLAMİ DEVİR TÜRK EDEBİYATI- HALK  EDEBİYATI

ç. Tanrı gibi gökte olmuş Türk Bilge Kağanı, bu zamanda oturdum. Sözümü tamamiyle işit. Bilhassa küçük kardeş yeğenim, oğlum, bütün soyum, milletim, güneydeki şadpıt beyleri, kuzeydeki tarkat, buyruk beyleri, Otuz Tatar Dokuz Oğuz beyleri, milleti! Bu sözümü iyice işit, adamakıllı dinle:

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI

4. Aşağıda verilen eserlerle dönemleri doğru şekilde eşleştiriniz.

Divan-ı Hikmet                      ( Ç ) 1. Sözlü Dönem

Leyla ile Mecnun                   ( C ) 2. Yazılı Dönem

Kök Türk Kitabeleri              ( A ) 3. Geçiş Dönemi

ç. Alp Er Tunga Sagusu         ( B ) 4. Divan Edebiyatı

                                                   ( ) 5. Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı

5. Aşağıda verilen alfabeler ile bunların harflerini doğru şekilde eşleştiriniz.

( a ) 1. Kiril alfabesi

(c  ) 2. Uygur alfabesi

(– ) 3. Arap alfabesi

( b) 4. Kök Türk alfabesi

6. Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri, Türkiye Türkçesinin tarihî gelişimine göre doğru şekilde doldurunuz.