Türkçe( , ) 1300 yıldan fazla bir zamandır yazı dili olarak takip edilebilmektedir( . ) Bu özelliğiyle günümüzde konuşur sayısı ve yaygınlığı ön sıralarda bulunan İngilizce(, ) Fransızca( , ) İtalyanca ( , ) Almanca( , ) Japonca gibi dillerden daha erken dönemlere ait belgeleri bulunan Türkçenin ( ; ) yazıyla takip edilemeyen dönemleri de tahminen günümüzden 7-8 bin yıl geriye gitmektedir(.) Bu tahmin( , ) şu anki bilgilerimize göre insanlığa yazıyı armağan eden Sümerlerden kalan tabletlerde geçen ve Türkçe ile ortak olan sözler esas alınarak yapılmaktadır( . ) Sümerce ile Türkçe arasındaki bu 168 ortak söz ayrıca Türklerin MÖ 4000’li yıllarda Türkiye’nin doğusunda bulunduklarının da bir kanıtıdır( . )
Türkiye’deki kullanıcılarının dünya ortalamasına göre üstsıralarda bulunduğu göz önüne alındığında sosyal medya, Türkçe’nin kullanımı açısından yeni ve yaygın bir ortam olarak öneçıkmaktadır. Sınırlı sayıda harfin kullanılabildiği ortamlarda sözcüklerde ünlü harfleri yazmadan yalnızca ünsüzlerle yazışma, büyük harf ile ilgili kurallara aykırılık, sözcüklerin yazımında özensizlik gibi olumsuzluklar dikkat çekmektedir. Kısa mesajlardaki karakter sınırlaması bahanesiyle ünlü harfleri kullanmadan yazma eğiliminin herhangi bir karakter sınırlaması olmayan akıllı telefonlardaki iletişim uygulamalarındada sürdürülmesi dikkatçekicidir. Cep telefonlarından kısamesaj gönderirken, sanal ortamdaki söyleşi programlarını kullanırken başvurulan bu kuraldışı yazışma biçimleri sosyal medyada daha hızlı yayılmaktadır. Sanal söyleşide iki kişi arasında kalan yazışma, sosyal medyada paylaşımla yüzlerce, binlerce kişiye ulaşmaktadır. Buda sosyal medyanın dilin kullanılması açısından özen gösterilmesi gereken yeni ve önemli bir iletişim ortamı olduğunu göstermektedir.
üstsıralarda > üst sıralarda
Türkçe’nin > Türkçenin
öneçıkmaktadır > öne çıkmaktadır
uygulamalarındada > uygulamalarında da
dikkatçekicidir > dikkat çekicidir
kısamesaj > kısa mesaj
Buda > Bu da
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
A) Mehmet Kaplan – Nesillerin Ruhu
B) Nihad Sami Banarlı – Türkçenin Sırları
C) Fuat Köprülü – Türk Edebiyatı Tarihi
D) Kenan Akyüz – Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri
E) Faruk K. Timurtaş – Tarih İçinde Türk Edebiyatı
10. Kök Türk dönemine ait olan eser, Türk adının ilk geçtiği yer olarak bilinmektedir. Tonyukuk, Bilge Kağan ve Kültigin adana yazılan abidelerden oluşmaktadır. Eserde dönemin siyasi mücadeleleri ve öğütler yer almaktadır. Danimarkalı bilim insanı Thomsen tarafından okunan abideler Türk kültür tarihinin en önemli eserlerinden biridir.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
A) Kalyanamkara ve Papamkara Hikâyesi
B) Kök Türk Kitabeleri
C) Altun Yaruk
D) Sekiz Yükmek
E) Irk Bitig
11. Dünyada en çok konuşulan beş dilden biri olan Türkçe, büyük bir coğrafyada kullanılmaktadır. Orta Asya’dan Orta Avrupa’ya kadar geniş bir coğrafyada yaşayan Türkler tarih içinde tanıştıkları çeşitli kültürler, yaşadıkları siyasi değişmeler sonucunda farklı alfabeler kullanmışlardır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türklerin kullandığı alfabelerden biri değildir?
A) Arap
B) Kiril
C) Latin
D) Çin
E) Orhun
]]>
YAZMA ÇALIŞMALARI
a. Yazma Tür ve Tekniklerini Tanıma
Yazma Süreci
Yazma; önceden belirlenmiş bir konuda duygu, düşünce ya da hayallerin belli bir düzen ve bütünlük içinde özgün olarak yazıya geçirilmesidir. Yazma; hazırlık, planlama, taslak metin oluşturma, düzeltme ve geliştirme, yazılan metni paylaşma gibi aşamaları olan bir süreçtir. Öğretici (bilgilendirici) metinlerdeki yazma aşamaları aşağıda açıklanmıştır.
1. Hazırlık
a. Yazılacak metnin temasını, konusunu, amacını, hedef kitlesini ve türünü belirleme
b. Metinde kullanılacak düşünce, bilgi ve olayları belirleme
2. Planlama
a. Metnin ana düşüncesini / iletisini belirleme
b. Ana düşünceyle / iletiyle bağlantılı yardımcı düşünceleri belirleme ve sıralama
c. Yardımcı düşünceleri destekleyen düşünceyi geliştirme yollarını belirleme
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Bir konuda ileri sürülen düşünceyi geliştirmek, desteklemek, inandırıcı kılmak ve düşüncenin etkisini artırmak amacıyla birtakım yollara başvurulur. Başlıca düşünceyi geliştirme yolları şunlardır:
Tanımlama: Varlık ya da kavramların belirgin özellikleriyle tanıtılmasıdır. Sözü edilen varlık ya da kavramla ilgili “nedir, kimdir” sorularının karşılığıdır.
Örnek
Dil, sözlü ve yazılı olarak iletişimde kullandığımız, doğduğumuzda hazır bularak edinmeye başladığımız, doğrudan doğruya insana özgü, çok güçlü, büyülü bir düzendir; düşünme ve düşünüleni aktarma dizgesidir.
Prof. Dr. Doğan Aksan, Anlambilim
Örnekleme: Düşünceyi somut kılmak için örneklerden yararlanmaktır. Amaç, anlatılanların daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır.
Örnek
Bilimsel bir gözlem, bilimde başka edebiyatta başka bir anlam değeriyle ortaya çıkar, bilgi içeriği iki yerde tıpatıp aynı olsa da. Sözgelimi bir biyoloji kitabında, yaşlılık sorunlarını işleyen bir uzmanlık tümcesi okuyoruz: “İnsan genellikle kaplumbağadan daha az yaşar.”
Aynı tümceyle M.Ş.E’nin bir öyküsünde karşılaştık mı, bilimdekiyle eşbilgisel ama ortam başkalığında gene de onunla anlamdaş olmayan bir tümce bu.
Nermi Uygur, İnsan Açısından Edebiyat
]]>