1. Aşağıda verilen parçadaki yazım yanlışlarını bulunuz.

1903 senesi son baharında ve yağmurlu bir gecede Aydın’ın Nazilli kazasına yakın Kuyucak Köyünü eşkiyalar bastılar ve bir karı kocayı öldürdüler. Kaza kaymakamı Salâhattin bey, Müddeiumumi ile Doktor’u yanına alarak ertesi günü tahkikata bizzat gitti. Candarma kumandanı izinli olduğu için yanlarında bir baş çavuş ve üç candarma neferi vardı. Siyah kuzu derisi kalpaklarından (ve Doktor’un fesinden) renkli yağmur suları süzülüyor, şakaklarında garip şekiller çizdikten sonra çenelerinin altında birleşerek göğüslerine damlıyordu. Yolun iki tarafındaki ıslak söğüt ve hayıt ağaçlarına düşen yağmur damlaları hafif melankolik bir tıpırtı çıkarıyor, atların kumlu yolda intizamsız izler bırakan ayakları gıcırtılı ve ezik sesler veriyordu. Köye yaklaştıkça yolun kenarlarındaki ağaçların cinsi değişti. Şimdi birçok yerlerde incir ve ceviz ağaçları, yolun kenarlarında koyu yeşil iki duvar gibi yükseliyor, hatta bazı yerlerde iri cevizler tabiyi bir kemer vücuda getiriyorlardı.

Sabahattin Ali

Kuyucaklı Yusuf

 Son bahar>sonbahar

Kuyucak Köyü>Kuyucak köyü

Kaymakamı Salâhattin bey>Kaymakamı Salâhattin Bey

Candarma> jandarma

baş çavuş >başçavuş 

2. Aşağıda verilen cümlelerdeki isim tamlamalarını bulunuz.

• Her türlü öğüş, büyük iyilikler, güzel işler sahibi olan Tanrı adı içindir.

İşler sahibi> belirtisiz isim tamlaması

Tanrı adı> belirtisiz isim tamlaması

• Tanrı’nın devlet güneşini Türk burçlarında doğdurmuş olduğunu ve onların mülkleri üzerinde göklerin bütün tepelerini döndürmüş bulunduğunu gördüm.

Tanrı’nın devlet güneşini> zincirleme isim tamlaması

Türk burçlarında > belirtisiz isim tamlaması

onların mülkleri üzerinde > zincirleme isim tamlaması

göklerin tepeleri > belirtili isim tamlaması

• Türk dilini öğreniniz çünkü onlar için uzun sürecek egemenlik vardır.

Türk dilini > belirtisiz isim tamlaması

• Kitaba Türklerin görgülerini, bilgilerini göstermek için söyledikleri şiir tanıklarını serpiştirdim.

Türklerin görgüleri, bilgileri >  belirtili isim tamlaması (tamlanan iki tane)

şiir tanıklarını > belirtisiz isim tamlaması

• And içerek söylüyorum ben, Buhara’nın sözüne güvenilir imamlarının birinden ve başkaca Nişaburlu bir imamdan işittim.

Buhara’nın imamlarının birinden > zincirleme isim tamlaması

6. Nakarat: Şiiri oluşturan bölümlerin (üçlük, dörtlük vb.) her birinin sonunda aynen tekrarlanan dizelerdir.

ÇOCUK

Böyle çıtır pıtır

Çıtırdamazdı ocaklar

Sen olmasan

Mırıl mırıl

Ninni bilmezdi dudaklar

Sen olmasan

Neye yarardı oyuncaklar

Sen olmasan

Ve soğurdu, yavrum, kucaklar

Sen olmasan

Arif Nihat Asya

7. Kelime ve Kelime Gruplarının Tekrarı: Şiirde ahengi sağlayan unsurlardan biri de bazı kelimelerin ve kelime gruplarının tekrarlanmasıdır:

Parça parça yarılmış öküz ardında,

Parmağı üç pare, tırnağı ak değil.

Utanır elin ayağın,

Korkarsın yakından görsen,

Eli el değil, ayağı ayak değil.

8. Ses Akışı: Şiir okunurken seslerin içeriği yansıtacak şekilde vurgu ve tonlama yapılarak çıkarılmasıdır. Aşağıdaki şiirde “ay” sözcüğünü geceleyin gökyüzünde görülen, Dünya’nın uydusu anlamıyla okuyunuz. Sonra da aynı sözcüğü ünlem sözü olarak korku, sevinme, can sıkıntısı, bıkkınlık gibi çeşitli duyguları yansıtacak biçimde okuyunuz. İki okuyuş arasındaki farkın anlamı etkileyip etkilemediğini belirtiniz.

AY KARANLIK

Maviye

Maviye çalar gözlerin,

Yangın mavisine

Rüzgârda âsi,

Körsem,

Senden gayrısına yoksam,

Bozuksam,

Can benim, düş benim,

Ellere nesi?

Hadi gel,

Ay karanlık…

(…)

Ahmed Arif