1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Eskiden burada cirit oynarlarmış.
B) Yemekten sonra kahve içmek istedi.
C) Sınavlarının iyi geçmediğini söylediler.
D) İstanbul’da kar yağışı aralıksız devam ediyor.
E) “Günlerin Getirdiği” adlı kitabı okuyorum.
2. Aşağıdakilerin hangisinde sözcüğün yanlış yerde kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bir fincan kahve içmeden güne başlamam.
B) Birkaç gün içinde yapılan fabrika hizmete açılacak.
C) Yorgunluk ve uykusuzluktan gözlerinin altı şişmiş.
D) İnternetteki oyunlar öğrencilerin gelişimini engelliyor.
E) Sular kesilince temizlik yarım kaldı.
3. Aşağıdakilerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Paltosunu çıkarıp elbise dolabına astı.
B) Söylediği türküyü daha önce dinlememiştim.
C) Uzun zamandır bu şirkette çalışıyor.
D) Sevgiyi, acımayı, merhameti babamdan öğrendim.
E) Ceketi kuru temizlemeden almayı unutma.
4. Aşağıdakilerin hangisinde yüklem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Kitaptaki bütün soruları çözdüm.
B) Hem ablası hem de kardeşi doktormuş.
C) Fasulyeyi ben pilavı annem yaptı.
D) Kaç yıldır çalışıyorum bir araba alamadım.
E) Üniversitelerde kıyafet yönetmeliği değişiyor.
5. Aşağıdakilerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bir ayda beş tane kitap okumuş.
B) Sınavı kazanan öğrenciler kayıt yaptırdı.
C) Yeni aldığı elbiseyi bu gece giyecekmiş.
D) Sıcak davranışları nedeniyle her ortamda seviliyor.
E) Meclis kanun teklifini reddetti.
6. Aşağıdakilerin hangisinde sıfatla adın aynı tamlanana bağlanmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Akşamlan erkenden eve gelir.
B) Milli ve dini konuları araştırmaktan hoşlanıyor.
C) Kamu ve özel bankalar yüksek faizle kredi veriyor.
D) Adres sorduğumuz esnaf bizi tersledi.
E) Orada çalıştığım günleri çok özlüyorum.
7. Aşağıdakilerin hangisinde zamir eksikliğinden kaynaklanan bir anlam belirsizliği vardır?
A) Mezun olup göreve başladığını bilmiyordum.
B) Onun yerini dolduracak bir eleman bulamadım.
C) Okulun karşısına top sahası yapacaklar.
D) Böyle olmasını sen kendin istedin.
E) Bugünlerde işler yolunda gitmiyor.
8. Aşağıdakilerin hangisinde yüklem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Maçı izlerken o çay, bense kola içtim.
B) Ünlü yazar Nobel ödülünü aldı.
C) Minibüslerin kaldırılması İstanbul trafiğini rahatlattı.
D) Otobüsü kaçırınca derse geç kaldık.
E) Bu kitap gördüğü ilgiyi hak etmiyor.
9. Aşağıdakilerin hangisinde ek eylem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Soğuk kış gecelerinde dedem masal anlatır, biz onu dinlerdik.
B) Günlerin uzamaya başlamasıyla insanlar evlerine daha geç gidiyor.
C) Bu yeni internet sitesinde öğrenciler aradıkları ödevi bulabiliyormuş.
D) Dünya üç gündür: dün, bugün, yarın.
E) Öğrenciler daha zil çalmadan toplanmaya başladılar.
10. Aşağıdakilerin hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Romanlarındaki karakterler sokaktan alınmış gibi doğaldır.
B) Arabanın benzini bitince çekerek götürdüler.
C) Kitabını nereye koyduğunu hatırlamıyormuş.
D) Yorganları yıkayıp yüzlerini yeniden dikti.
E) Otobüse binip evin yolunu tuttu.
11. Aşağıdakilerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Seninle askerde karşılaşacağım aklıma gelmezdi.
B) Askerlik bir gün olsa da bir ömür anlatılır.
C) Nöbete geciken askeri ikaz edip uyardı.
D) Askerliğini İzmir’de, doğduğu şehirde, yapıyor.
E) Asker arkadaşlarımla hâlâ görüşüyorum.
12. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bugünkü toplantıda önemli kararlar alındı.
B) Kar lastiği ya da zincir takmadan trafiğe çıkmayın.
C) Dışı seni yakar içi beni.
D) Bu şehirde pek çok dinin mabedi var.
E) Bugünün birçok ozanlarını Varlık dergisi tanıttı.
13. Aşağıdakilerin hangisinde virgül eksikliğinden kaynaklanan bir anlam belirsizliği vardır?
A) Kitaplarını toplayıp çantasına yerleştirdi.
B) Sinan Çetin’in son filmi büyük ilgi gördü.
C) Aradığım kitabı en sonunda buldum.
D) Üniversiteye hazırlanırken geceleri ders çalışırdım.
E) Dün aldığım kazağı mağazaya geri verdim.
14. Aşağıdakilerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Merdivenleri koşarak çıkınca nefes nefese kalmıştı.
B) Bu gizli sırrı bugüne kadar saklamış.
C) Elektrikler kesilince asansörde mahsur kalmış.
D) Metrobüsler trafiği az da olsa rahatlattı.
E) RTÜK yayın ilkelerine uymayan kanalın yayınını durdurdu.
15. “Dolaptaki sebzeler çürüdüğünden çöpe attı.”
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Her yıl yaz tatilini Fethiye’de geçiriyor.
B) Yoğun kar yağışı nedeniyle okullar iki gün tatil edildi.
C) Öğretmenimiz hiçbirimizi azarlamaz aksine çok severdi.
D) Ben küçükken babam köyümüzün muhtarıymış.
E) Yüzme öğrenmek için hafta sonları kursa gidiyor.
| 1 A | 5 A | 9 A | |
| 2 B | 6 C | 10 B | 13 E |
| 3 D | 7 A | 11 C | 14 B |
| 4 C | 8 A | 12 E | 15 C |
]]>
1. Aşağıdakilerin hangisinde özne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Mazereti bırak da gerçeği söyle bana.
B) Ahmet Haşim’in şiirleri sembolizmin etkisini taşır.
C) Derste hiç kimse konuşmadı, güzelce dersi dinledi.
D) Bu sorunun nasıl çözüleceğini bilmiyorum.
E) Öğretmen, elindeki not defterini açtı.
2. Aşağıdakilerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Evlerinin önündeki bahçede çeşitli sebzeler yetişirdi.
B) Ben işlerimi bitirene kadar burada bekle.
C) Ne not tutuyorsun ne de dersi dinliyorsun.
D) Bu konuyu uzun süre karşılıklı tartıştık.
E) Kapıyı açar açmaz karşımda onu gördüm.
3. Aşağıdakilerin hangisinde deyimin yanlış anlamda kullanılmasından doğan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu tür önemsiz şeyleri kafana takmamalısın.
B) Herkes kulak kabartmış öğretmeni dinliyordu.
C) Hırsız yükte hafif pahada ağır ne varsa almış.
D) Onu karşımda görünce gözlerime inanamadım.
E) Yok artık, o kadar uzun boylu değil!
4. “Nüfus sayımı, bu yıl yapıldı, bir hayli artmış.”
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nesne eksikliği
B) Zarf tümleci eksikliği
C) Özne eksikliği
D) Ekeylem eksikliği
E) Gereksiz sözcük kullanılması
5. “Bu yörenin insanı geleneklerine bağlı; ama yeniliklere karşı değildi.”
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özne eksikliği
B) Ekeylem eksikliği
C) Nesne eksikliği
D) Dolaylı tümleç eksikliği
E) Yardımcı eylem eksikliği
6. Aşağıdakilerin hangisinde sözcüğün yanlış yerde kullanılmasından doğan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Güler yüzlü olduğundan herkes onu çok severdi.
B) Bazıları hiç çalışmadan başarılı olmak istiyor.
C) Vizyondaki filmlerin hepsi birbirinden güzel.
D) Bugüne kadar beni hiç yanıltmadı.
E) Yeni eve girmiştim ki telefon çaldı.
7. Aşağıdakilerin hangisinde özne – yüklem uyumsuzluğu vardır?
A) Yol kenarındaki ağaçlar belediye tarafından kesildiler.
B) Buzlanma nedeniyle birçok kaza oldu.
C) Milli takım bu akşam kader maçına çıkıyor.
D) Herkes bir işin ucundan tutsa çabuk bitiririz.
E) O, gözü gönlü tok bir insandır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Ev fiyatları bu yıl çok pahalandı.
B) Maça gidecektik ama bilet bulamadık.
C) Dayımlar yarın Almaya’dan dönecek.
D) Evde yalnız kalmaktan çok korkuyor.
E) Bulaşığı yıkadıktan sonra bize kahve yaptı.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlam belirsizliği vardır?
A) Köyden ayrılalı yaklaşık on yıl oldu.
B) Onun kendine özgü bir anlatımı var.
C) O çocuksu gülüşünle herkesi etkiledin
D) Babası ev alınca ona yardım etmiş.
E) Bu yaz İngilizce kursuna gideceğim.
10. “Tarihi eserlerinin çoğu çürümeye yüz tutması yetkilileri harekete geçirdi.”
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özne – yüklem uyumsuzluğu
B) Özne eksikliği
C) Nesne eksikliği
D) Ekeylem eksikliği
E) Tamlayan eki eksikliği
11. I. Hiç kimse birbirine zarar vermeden yaşamayı başaramıyorlar.
II. Benim de görüşlerimi öğrenmek, yararlanmak istediler.
III. Gömleğini çok beğendiğini söylemiş miydim?
IV. Ahmet’in sıkıntı çektiğini biliyor, sezdirmeden yardım ediyordu.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde anlatım bozukluğu, “dolaylı tümleç” eksikliğinden kaynaklanmaktadır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?
A) Kimilerine göre ütopik olan bu düşünce, beni ayakta tutuyor.
B) Kardeşim araba sürmesini pek bilmez.
C) O, çocuklarını sever ve iyi yetişmesi için fedakârlık yapar.
D) Yahya Kemal, öğretimini yarıda bırakır ve İstanbul’a döner.
E) İşçiler ve biz çalışmaya önem verir, o ise bizi desteklerdi.
13. “Onun sesini duyan herkes, koşarak salona gelip neler olduğunu öğrenmeye çalıştılar.” cümlesindeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çatı uyuşmazlığı
B) Özne eksikliği
C) Zarf tümleci eksikliği
D) Nesne eksikliği
E) Özne-yüklem uyuşmazlığı
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklemin çoğul kullanılması anlatım bozukluğuna yol açmaz?
A) Sokaktan geçen satıcılar, bir şeyler satma çabasın-daydı.
B) Herkes yerdeki cansız bedenin başına toplandı.
C) Kalabalık dalgalandı bir an stadyumda.
D) Sensiz geçen bayramlar, bende çok büyük izler bıraktı.
E) Kuşlar konuyor, huzurlu sessiz dallara.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Eseri bilimsel ve teknik terimlerle dolu olduğundan anlaşılmasını zorlaştırıyor.
B) Konularınızı eski zamanlardan seçmemiz okur kitlenizi azaltacaktır.
C) Aynı şeyleri tekrar ediyorsunuz, bu durum okuyucuyu sıkar.
D) Anlatımınız oldukça ağır ve süslü, daha yalın yazmalısınız.
E) Kahramanlarınızı, kültürsüz insanlar arasından seçiyorsunuz.
CEVAPLAR
| 1 C | 5 B | 9 D | 13 E |
| 2 D | 6 E | 10 E | 14 A |
| 3 B | 7 A | 11 D | 15 A |
| 4 C | 8 A | 12 A |
]]>
1. Tatilde memlekete gidip, yeni doğan ağabeyimin oğlunu görmek istiyorum.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?
A) “Tatilde” sözcüğü atılarak
B) “ağabeyimin” sözü “yeni doğan” sözünden önce kullanılarak
C) “memlekete” sözü “tatilde” sözünden önce kullanılarak
D) “istiyorum” sözü yerine “umuyorum” sözü getirilerek
E) “yeni doğan” sözü atılarak
2. O bir filminde “Anne, babama söyle beni Vecihi’ye vermezse kendimi
I II III IV V
intihar edeceğim” diyordu.
Bu cümledeki altı çizili sözlerden hangisi çıkarılırsa cümlenin anlamında daralma olmaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. Belki de bu gidişle kesin sen benden önce evleneceksin.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aynı anlama gelen sözcüklerin birlikte kullanılması
B) Mantıksal tutarsızlık
C) Bir sözün yanlış yerde kullanılması
D) Anlamca çelişen sözcüklerin birlikte kullanılması
E) Özne yüklem uyuşmazlığı
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Onunla bir arkadaş toplantısında tanıştık.
B) Gölün çevresindeki büyük çam ağaçları görülmeye değerdi.
C) Kış mevsiminde yaşanan hava kirliliğine bir çözüm bulunamadı.
D) Küçükken dağlardan yansıyan sesimden korkardım.
E) Bütün işlerini bitirdikten sonra yemeği hazırlamaya karar verdi.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu yılki ürünlerin bir kısmını bir yardım kurumuna bağışlamayı düşünüyor.
B) Ezilen insanların daha az ezilmemelerini önlemeyi ilke edinmişler.
C) Arkadaşlarla toplanıp konuyu bütün ayrıntılarıyla görüştük.
D) Çevresindeki insanlara tepeden bakan tavrıyla ün salmıştı.
E) İnsanların çoğu bu tür olayları seyretmeye meraklıdır.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Sınava çok az bir zaman kaldığı için mecburen çalışmak zorundayım.
B) O yaz Akdeniz sahillerinde inanılmaz bir tatil yaşadım.
C) Çocukların çevre ile ilgili bilgilendirilmeleri şarttır.
D) Ailelerin bu konuya büyük bir hassasiyetle yaklaşmaları gerekir.
E) Bu yılki festivale çeşitli sanatçılarda katılacakmış.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı anlama gelen sözler, gereksiz yere bir arada kullanılmıştır?
A) Ülkemizdeki ormanlar azaldığı için hava kirliliği artıyor.
B) Düğün belli olmayan herhangi bir tarihe ertelenince damat adayı sinirlendi.
C) Geçen günleri özlemle anıyor adeta o günlere dönmek istiyordu.
D) Seni burada gördüğüm için çok mutluyum.
E) Mutlaka düğüne birlikte gitmiş olabilirler.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gereksiz kullanılmıştır?
A) Babam ve annem bir yere bensiz gitmekten zevk almazlar.
B) Bu Pazar arkadaşlarımla birlikte sinemaya gitmeyi düşünüyoruz.
C) Liderlik herkesin işi değildir.
D) Evi çok iyi bir yerden kiraladıkları için kirasıfazlaydı.
E) Söylenenleri dikkatlice dinliyor ve her söyleneni yerine getiriyor.
9. Eve vardığında akşam olmuştu; sanki o günü hiç yaşamamış gibiydi.
I II III IV V
Bu cümlede altı çizili sözcüklerden hangisi gereksiz kullanılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
10. Öğrencinin durup durup ikide bir yanındaki arkadaşını rahatsız etmesine öğretmen sinirlendi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisiyle giderilebilir?
A) “Öğrencinin” yerine “öğrenci” sözü getirilerek
B) “durup durup” sözü atılarak
C) “durup durup” sözünün yerine “sık sık” sözü getirilerek
D) “Öğretmen” sözcüğü atılarak
E) “sinirlendi” sözcüğü yerine “kızdı” sözcüğü getirilerek
11. Aynı anlama gelen birden çok sözcüğün gereksiz yere bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur. Bir kavramın Türkçesiyle yabancısının birlikte kullanılması bu türden bir anlatım bozukluğudur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamada belirtilen türde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Arif Bey’in yüreğindeki sıkıntı gün geçtikçe büyüyordu.
B) Uzun zamandır arkadaşlarına ulaşmak onlarla sohbet etmek istiyordu.
C) Bazı gümüş takılarının tamir ve onarımı için gümüşçüye gidecekti.
D) Diğerlerinden farklı olmaya çalıştıkça kendinden de uzaklaşıyordu.
E) Beni böyle rahatsız eden bir duygunun esiri olmak istemiyorum.
12. Çok çalışsa bile ders çalışmaktan bıkmaz; fakat oldukça başarılı bir öğrencidir. Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
A) Özne yüklem uyuşmazlığından
B) Aynı anlama gelen sözcüklerin kullanılmasından
C) Gereksiz yere bağlaç kullanılmasından
D) Yükleminin geniş zamanlı olmasından
E) Anlamca çelişen sözcüklerin birlikte kullanılmasından
13. Aşağıdaki cümlelerin hanginde “yaklaşık” sözü gereksizdir?
A) Bu elbiseyi dikmek için yaklaşık üç metre kumaş almalısınız.
B) Tatilde yaklaşık beş yüz kişiye konser verecek.
C) Sepetin içindeki yumurtalardan yaklaşık beş altı tanesi kırılmış.
D) Yaklaşık üç gündür su bile içmeden yatıyor.
E) Bütün bu sıkıntılar yaklaşık bir hafta sonra sona erecek.
14. Bu koca dünyada beni ancak ve sadece sen anlarsın.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
A) Bağlacın yanlış kullanılmasından
B) Gereksiz sözcük kullanılmasından
C) Çelişen sözcüklerin birlikte kullanılmasından
D) Edatın yanlış kullanılmasından
E) Ek fiil eksikliğinden
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?
A) Aşık Veysel, şiirlerini yalın bir Türkçe ile söylemiştir.
B) Toplumsal konuları işleyen sanatçılar daha çok seviliyor.
C) Ahmet Hamdi Tanpınar’la ilk kez Bursa’da tanışmıştık.
D) Ahmet Haşim şiirlerinde toplumsal sorunlar üzerinde durmamıştır.
E) Sanatçının, öncelikle insanı ele alması gerekir.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük çıkarılırsa cümlenin anlamında daralma olur?
A) Yeni aldığı ayakkabıları bu sabah ayağına giydi.
B) Köyünü uzun yıllardır görmediğinden oraya gitmeye karar verdi.
C) Her konuda yalnız tek başına karar vermeye alışıyor insan.
D) Bir süre önce aldığı parayı geri iade etmesini bekliyoruz.
E) Konuşmasını açık, akıcı ve etkileyici bir şekilde sürdürdü.
CEVAPLAR
|
1 B |
5 B |
9 C |
13 C |
|
2 E |
6 A |
10 B |
14 B |
|
3 D |
7 B |
11 C |
15 C |
|
4 D |
8 B |
12 C |
16 E |