1.     

Bağlandı yollarım, kaldım çaresiz

Gayrı dünya bana aralandı, gel

Derildi dertlerim, artsız arasız

Üst üste dizildi, sıralandı gel

Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek gösterilebilir?

A)   Satirik şiir                         

B)   Epik şiir

C)  Lirik şiir                            

D)  Pastoral şiir

E)  Didaktik şiir

2.     Aşağıda verilen sanatçı ve sanatçının eser ver­diği tür eşlemelerinden hangisi yanlıştır?

         Sanatçı                            Tür

A)   Corneille                           Trajedi

B)   Aiskhylos                          Komedi

C)   Euripides                          Trajedi

D)   Shakespeare                    Dram

E)   Sophokles                        Trajedi

3.     Aşağıdaki  beyitlerden  hangisi  satirik şiirin özelliklerini taşımaktadır?

A)   Ben bu gurbet ile düştüm düşeli

Her gün biraz daha süzülmekteyim

B)   Cuma gün kalkardım, pazar gün yatsam

Dokuzu yiterdi on keçi gütsem

C)   Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski yeni

Kuzular bize söyler yılların geçtiğini

D)   Kaman civarına bahar gelince

Yıkılır ovadan yörük çadırları

E)    Dünya seninle aydınlık ve güzeldi

Şimdi bin güneş doğsa götürmez karanlığımı

4.    

Kurşunlarım yağmur gibi yağarken

Tütünlerim gökyüzünde dönerken

Yıkılası Bağdat seni döğerken

Şehitlere serdâr oldu, Genç Osman

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangi­sine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A)   Epik şiir                           

B)   Satirik şiir

C)  Pastoral şiir                      

D)  Didaktik şiir

E)  Dramatik şiir

5.    

Tut sevgiyi, at ateşe

Kardeş vursun, hep kardeşe

Bir kurşun da sık güneşe

Çöl olsun, yurt bitsin vah

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangi­sine özgü bir nitelik vardır?

A) Lirik                     

B) Satirik                    

C) Epik

D) Dramatik               

E) Pastoral

6.    

Ne zaman seni düşünsem, yaşamak güzel

Bir bahar bahçesi olur, güz bahçeleri

En karanlıklarda bile uzanır bir el

Kendiliğinden açar, sabah perdeleri

Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek gösterilebilir?

A)   Satirik şiir                         

B)   Epik şiir

C)   Lirik şiir                            

D)  Pastoral şiir

E)  Didaktik şiir

7.     Aşağıdakilerin hangisi dramın özelliklerinden biri değildir?

A)   Hem acıklı, hem de güldürücü olaylar, hayat­ta olduğu gibi, bir arada verilir.

B)   Konular, tarihin herhangi bir devrinden ya da günlük hayattan alınabilir.

C)   Oynanmak için değil, okunmak için yazılır.

D)   Üç birlik kuralına uyulma zorunluluğu yoktur.

E)   Çirkin sayılan olaylar,  sahnede,  seyircinin önünde gösterilebilir.

8.     Aşağıdaki dizelerden hangisi epik şiirden alın­mış olabilir?

A)   Kuş tüyünden hafif geceler

Kalbim ümit içinde yüzer

B)   Yurdumuz uçsuz bucaksız

Gökte yıldız kadar köylerimiz var

C)   Soluğum bir kuş gibi uçuyor ellerine

Kapılıp gidiyorum saçının tellerine

D)   Ne güzel ellerin var incecik

Ne güzel saçların var sapsarı

E)   Bir türkü söylenir siperlerde her sabah

Vurun Antepliler namus günüdür

9.    

Dinle sana bir nasihat edeyim

Hatırdan gönülden geçici olma

Yiğidin başına bir iş gelirse

Onu yâd ellere açıcı olma

Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek gösterilebilir?

A)   Lirik şiir                            

B)   Satirik şiir

C) Epik şiir                            

D)  Pastoral şiir

E) Didaktik şiir

10.  Aşağıdaki dizelerden hangisi pastoral şiir tü­rüne örnek olabilir?

A)   Tahsildar da çıkmış köyleri gezer

Elinde kamçısı fakiri ezer

B)   Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker

Gökten ecdad inerek öpse o pak alnı değer

C)   Şu dağlan kara duman bürüdü

Üç yüz atlı, beş yüz yayan yürüdü

D)   Özledim sesini ne olur konuş

Bir gül açtır zamanların ötesinden

E)   Çobandır köyün yamacında

Yayar davarı da çömelir

11. 

Tarihin dilinden düşmez bu destan

Nehirler gazidir, dağlar kahraman

Her taşı bir yakut olan bu vatan

Can verme sırrına erenlerindir

Bu parça, duygu örgüsü yönünden aşağıdaki türlerden hangilerine en yakındır?

A)  Didaktik – lirik                  

B)  Lirik – pastoral

C) Pastoral – satirik             

D)  Epik – lirik

E)  Epik – pastoral

12.  Aşağıdaki dizelerden hangisi farklı bir şiir tü­rünün örneği olabilir?

A)   Dayanmak zor yalnızlığına akşamların

Unutmak mümkün değil seni bir şarkı gibi

B)   Yâr deyince kalem elden düşüyor

Gözlerim görmüyor aklım şaşıyor

C)   Sakın bir söz söyleme, yüzüme bakma sakın

Sesini duyan olur, sana göz koyan olur

D)   Yeni mektup aldım gül yüzlü yârdan

Gözletme yolları gel deyi yazmış

E)   Bin atlı, akınlarda çocuklar gibi şendik

Bin atlı, o gün dev gibi bir orduyu yendik

13.  Aşağıdakilerden hangisi klasik komedyanın özelliklerinden biri değildir?

A)   Konular çağdaş toplumdan ve günlük hayat­tan alınır.

B)   Üç birlik kuralına uyulur.

C)   Kahramanlar soylu ve seçkin kişilerden seçilir.

D)   Üslupta her türlü kaba sözlere ve şakalara yer verilebilir.

E)   İnsanları güldürmenin yanında düşündürmek de amaçlanır.

14.

 İleriyi gören, geriye bakmaz

Tuttuğu işi elden bırakmaz

Allah cömert ama ekmek bırakmaz

Oturup geçmişi konuşanlara

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangi­sine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A)   Didaktik şiir                      

B)   Lirik şiir

C)  Pastoral şiir                      

D)  Epik şiir

E) Dramatik şiir

15.  Kırlarda sakin bir hayat nice güzelliklerle

Çobanlarla, kuzularla, kuşlarla, böceklerle

Serin pınar başları, koyu ağaç gölgeleri

Dağlarda keklik sesleri, çoban türküleri

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangi­sine yönelik nitelikler ağır basmaktadır?

A)  Didaktik                             

B)  Lirik

C) Pastoral                            

D)  Epik

E) Satirik

16.  Tragedya ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgi­lerden hangisi yanlıştır?

A)   Konular tarih ve mitolojiden alınır.

B)   Öldürme, yaralama gibi olaylar seyircinin gö­zü önünde canlandırılmaz.

C)   Üç birlik kuralına uyulma zorunluluğu yoktur.

D)   İyi ve erdemli davranışlar yüceltilerek seyirci­ye ahlak dersi vermek amaçlanır.

E)   Kahramanlar, soylu kimselerden veya mitolo­jideki tanrılar ve tanrıçalardan seçilir.

CEVAPLAR

1.    

Nasıl kısa kesmeli bilmiyorum

Herkesin derdinden pay isterken

Uzak kaderlerin suları çağlar şimdi

Yıldızlar dökülür sonsuza içimizden

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Ses ve ritme önem verildiği

B)   Kapalı bir anlatımının olduğu

C)   Kendine özgü bir biçeminin olduğu

D)   Duyulmadık yeni sözcükler kullanıldığı

E)   Sözcüklerin çağrışım gücünden yararlanıldığı

2.    

Ben şimdi bir yabancı gibi gülümseyen

Tanımadığın bir ülke gibi

İçinde yaşamadığın bir zaman gibi

Tam kendisi gibi mutluluğun

Beni bekliyorsun

Ve onu bekliyorsun beni beklerken

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Yoruma açık bir anlatımının olduğu

B)   Ses ve ritme önem verildiği

C)   Serbest ölçüyle yazıldığı

D)   Yinelemelerden yararlanıldığı

E)   Yerel söyleyişlerden yararlanıldığı

3.     

Gitsem de her yerde biraz vardır

Hatırda zamansız bir plak

Bir otel kapısı, biraz istasyon

Vardır o seninle birlikte olmak

Buluşur çok uzaktan ellerimiz

Ve nasıl göz gözeyiz ansızın bir infilak

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)    Uyağa yer verilmiştir.

B)   Kendine özgü bir biçemi vardır.

C)   Serbest ölçüyle yazılmıştır.

D)   Seslenmelerden yararlanılmıştır.

E)    İmgelere dayalı bir anlatım içermektedir.

4.    

Oydu bir bakışta tanıdım onu

Kuşlar bakımından uçarı

Çocuk tutumuyla beklenmedik

Uzatmış ay aydınlık karanlığıma

Nerden uzatmışsa tenha boynunu

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Yalın bir dille yazılmıştır.

B)   Somutlamaya başvurulmuştur.

C)   Herkesçe farklı yorumlanabilecek niteliktedir.

D)   İmgelere dayalı bir anlatım içermektedir

E)   Sözcüklerin çağrışım gücünden yararlanıl­mıştır.

5.    

O sahibinin sesi gramofonlarda çalınan şey

İncecik melankolisiymiş yalnızlığının

İntihar karası bir faytona binmiş geçerken ablam

Caddelerinden ölümler aşkı pera’nın

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Serbest ölçüyle yazılmıştır.

B)   İmgelere dayalı bir anlatım içermektedir.

C)   Redife yer verilmiştir.

D)   Soyut tamlamalar yapılmıştır.

E)   Gerçekçi sanat anlayışına bağlılığı yansıt­maktadır.

6.     

Mahallemizde

Senden başka ağaç olsaydı

Seni bu kadar sevmezdim

Fakat eğer sen

Bizimle beraber

Kaydırak oynamasını buseydin

Seni daha çok severdim

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Kendine özgü bir biçemi vardır.

B)   Düz yazıya yaklaşan bir havası vardır.

C)   İnsana özgü nitelikler doğaya aktarılmıştır.

D)   Uyak ve redif, ahengi sağlayan öğelerdendir.

E)   Konuşma dilinin sıcaklığını yansıtan bir anla­tımı vardır.

7.    

Gözlerinde aksi bir derin hiçin,

Kanadın yayılmış, çırpınmak için;

Bu kış yolculuk var, diyorsa için,

Beni de beraber al anneciğim!…

Bu dizelerin konusu aşağıdakilerden hangisi­dir?

A)   Anne sevgisi

B)   Geçmişe yolculuk

C)   Çocukluk özlemi

D)   Yalnızlık korkusu

E)   İnsanlardan kaçış

8.     Bir de İstanbul’a geldim ki: bütün çarşı, pazar

Naradan çalkanıyor, öyle ya… Hürriyet var

Galeyan geldi mi, mantık savuşurmuş… doğru

Vardı aklından o gün her kimi gördümse zoru

Kimse farkında değil, anlaşılan, yaptığının

Kafalar tütsülü hülya ile, gözler kızgın

Bu dizelerden dönemin zihniyetiyle ilgili ola­rak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

A)   Dinî kurallar toplum üzerinde son derece et­kilidir.

B)   Yöneticiler, halkın beklentilerini karşılamak­tan uzaktır.

C)   Halk, sağlanan özgürlük ortamını bilinçsizce kutlamaktadır.

D)   Ekonomik sıkıntılar, toplumun her kesiminde etkili olmaktadır.

E)   Toplumsal çatışmalar, yaşamın her anında kendini göstermektedir.

9.    Ve böylece bu ömür, bu ömür her dakika,

Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.

 Semada yıldızlardan, yerde kurtlardan başka,

Yaşayıp öldüğümü kimseler bilmeyecek!

Bu şiirin teması aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Özlem

B)   Pişmanlık

C)   Ölüm kaygısı

D)   Doğa sevgisi

E)   Yaşama sevinci

10. 

Ak çiçekler domur domur göz verir

Sallandıkça birbirine söz verir

Gökler yere nenni çalar naz verir

Ala şafak söktü uyanın dağlar

İçerik ve biçim özellikleri dikkate alındığında bu dörtlüğün aşağıdaki şiir geleneklerinden hangisine özgü nitelikler taşıdığı söylenebilir?

A)  Divan şiiri                         

B) Tekke şiiri

C)  Halk şiiri                            

D)   Batı şiiri

E)  Garip şiiri

11.

Kocabaş yığıldı çamura

Büyüdü gözleri büyüdü, yürek kadar

Örtüldü gözleri örtüldü hep

Kalır mı Mustafa Kemal’in Kağnısı bacım

Kocabaş’ın yerine koştu kendini Elifçik

Yürüdü düşman üstüne yüceden yüceden

Bu şiirdeki gerçeklik ile ilgili olarak aşağıdaki­lerden hangisi söylenebilir?

A)   Gerçek bir olay fotoğraf gerçekliğiyle yansıtıl­mıştır.

B)   Şair, gerçek bir olayı yeniden kurgulayarak anlatmıştır.

C)   Hayali bir konuya gerçeklik izlenimi verilme­ye çalışılmıştır.

D)   Şairin gerçekliği ile asıl gerçeklik arasında hiçbir fark yoktur.

E)   Sözcükler gerçek anlamlarına uygun olarak kullanılmıştır.

12.  Şiirin, dil ve imge aracılığıyla gerçekliği yoğun­laştıran, en özlü ve en az söze indirgeyen bir an­latımı vardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede söylene­ne örnek gösterilemez?

A)   Yürüyüşün gülüşün ömürdür senin

Sevda yazan gözlerin kömürdür senin

B)   Memleket bir şarkıdır söylenir avaz dilde

Bülbül figan ederken göz kırpar, gözü gülde

C)   Peşinden koşarken kazara görsen

Ürkek bir martıdır uçar gözlerin

D)   Senin yüreğin bir kartal

Rüzgârımda uçan fırtınamda dolanan

E)   Kamyonlar kavun taşır ve ben

Boyuna onu düşünürdüm

CEVAPLAR

1.     

Biter, Kırşehir’in gülleri biter

Çağrışır dalında bülbüller öter

Ufacık güzeller hep yeni yeter

Güzelin kaşında keman görünür

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerin hangi­si söylenemez?

A)   Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B)   Redif vardır.

C)   Yarım uyak kullanılmıştır.

D)   Uyak örgüsü aaab şeklindedir.

E)   Didaktik bir şiirden alınmıştır.

2.    

Ne içindeyim zamanın

Ne de büsbütün dışında

Yekpare geniş bir ânın

Parçalanmış akışında

Bu dizelerde aşağıdakilerin hangisi yoktur?

A)   Uyak                                 

B)  Redif

C) Ölçü                                 

D)  Ulama

E) Düz kafiye örgüsü

3.    

Anlatır özlemini bana derinden

Yanan alnınla, terleyen avuçların

Alevler taşarken gözbebeklerinden

Yakar değdiği yeri parmak uçların

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söyle­nemez?

A)   Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B)   Redif vardır.

C)   Tunç uyak kullanılmıştır.

D)   Düz uyakla yazılmıştır

E)   Ulama vardır.

4.    

Varılırdı daha saydam günlere isteseler

İsteseler yalnızlık giremezdi evlere

Seni sevmek bir kırlangıç olacak bekleseler

Ve uçacak durmadan adaşız denizlere

Bu dörtlüğün uyak örgüsü aşağıdakilerin han­gisidir?

A)  Sarma uyak                     

B)  Çapraz uyak

C)  Düz uyak                          

D) Cinaslı uyak

E) Tunç uyak

5.     Aruz ölçüsünde, kapalı bir heceyi açık hâle getir­mek için, son hecesi ünsüz bir harfle biten bir sözcüğün, kendinden sonra gelen ve ilk hecesi ünlü ile başlayan sözcüğe kendiliğinden bağla­narak okunmasına —- denir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?

A) takti                     

B) ulama                    

C) kasr

D) med                   

E) imale

6.     Aşağıdakilerin hangisinde redif vardır?

A)   Baksan bir uzaklık var hangi yana

Hangi eşyaya dönsen boş bir ayna

B)   Sen bizim köyleri görmedin ki hiç

Yolları toz, çamur, evleri kerpiç

C)   Mor dağlara karargâhlar kurulur

Eteğinde bölük bölük durulur

D)   Ebedî âşığın dönüşünü bekler

Yalan yeminlerin tanığı çiçekler

E)   Erkenden çağırır ya deniz, ya bahçe

Her yerde tükenmez kahkaha, eğlence

7.     Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama yoktur?

A)   Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller

B)   Belki rüyalarındır bu taze açmış güller

C)   Yazıyorum acıyla, yanlış yorumluyorlar

D)   Seni sevmek mevsimler içinde en güzel yaz

E)   Diyemem istesem de, seni unuttum

8.     Aruz ölçüsü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden han­gisi yanlıştır?

A)   Arap edebiyatında ortaya çıkmıştır.

B)   Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.

C)   7’li, 8’li, 11’li gibi kalıplarla yazılır.

D)   Mısra sonlarındaki bütün heceler kapalı, yani uzun sayılır.

E)   Hecelerin uzunluk-kısalık bakımından eşitliği­ne dayanır.

9.       

I. Şiirde her satıra “dize (mısra)” denir.

II. İki dizeden oluşan ve bir bütünlük gösteren bölümlere “beyit” denir.

III.   İkinin üstünde bütünlük oluşturan dizelere “bölüm, küme” denir.

IV.   Dört dizeden oluşan kümeye “dörtlük” denir.

V.   Dize sonlarında yinelenen aynı görev ve an­lamdaki ek ya da sözcüklere “uyak” denir.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin  hangi­sinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.           B) II.           C) III.           D) IV.           E) V.

10.   Gökyüzünü çevir bana

Gezinsin tutkunun alevden dili

Uçarken çıkardığın o ses var ya

Bütün sözcüklerin özeti gibi

Bu dörtlüğün kafiyelenişi ve kafiye çeşidi aşağıdakilerin hangisidir?

A)  ……………a                       B)  ……………a

……………b                              ……………b

……………a                              ……………b

……………b                              ……………a

Yarım                                          Tam

C) ……………a                       D)  ……………a

……………b                              ……………a

……………a                        ……………a

……………b                              ……………b

Zengin                                     Cinaslı

E)  ……………a

……………a

……………a

……………a

Tunç

11. Aşağıdakilerin hangisinde tam uyak yoktur?

A)   Açılmaz ne bir yüz, ne bir pencere

Bakıldıkça vahşet çöker yerlere

B)   Buruşmuş yüzlerde çakmak çakmak

Dudaklar kurudur, kirpikler ıslak

C)   Aşk, o bir masalmış, yalanmış meğer

Seven bir kalp için sığınacak yer

D)   Birden sarar her yerimi bir heyecan

Altın tozuna bulanır geçer zaman

E)   Bütün sevgileri atıp içimden

Varlığımı yalnız ona verdim ben

12.  Aşağıdakilerin hangisinde sözcük hâlinde re­dif vardır?

A)   Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç sakladı

Bir dakika araba yerinde durakladı

B)   Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar

Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar

C)   Önde uzun bir kışın soldurduğu etekler

Sonra dönen, dönerken inleyen tekerlekler

D)   Ey garip çizgilerle dolu han duvarları

Ey hanların gönlümü sızlatan duvarları

E)   Nihayetsiz bir ova ağarttı benzimizi

Yollar bir şerit gibi ufka bağladı bizi

13.   Akşam, yine akşam, yine akşam

Bir sırma kemerdir suya baksam

Bu beyit aşağıdaki aruz kalıplarından hangi­siyle yazılmıştır?

A)   Fe i lâ tün / me fâ i lün / fe i lün

B)   Fâ i lâ tün / fâ i lâ tün / fâ i lün

C)   Mef û lü / me fâ î lü / fe û lün

D)   Fe i lâ tün / fe i lâ lün / fe i lün

E)   Mef û lü / fâ i lâ tü / me fâ î lü / fa i lün

14.   Aruz ölçüsüyle yazılmış bir şiirdeki ölçüyü belirle­yebilmek için şiiri oluşturan hecelerin (.) veya (-) işaretiyle gösterilmesine ve kalıplarının bulunma­sına — denir.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?

A) takti                    

B) ulama                     

C) kasr

D) med                   

E) imale

15.    

I. İz mi karanlıkların yüzünde pençe pençe

II. Bu kara lekeler gözlerin mi zamandan iri

III. Neden bu şarkılar bitiyor söyleyince

IV Adın dudaklarımda kara bir kan gibi

Yukarıdaki  dizeler aşağıdakilerin  hangisine göre sıralanırsa sarma kafiye örgüsü oluşur?

A)   I. – III. – IV – II.                  

B)   I. – II. – IV – III.

C)   I. – III. – II. – IV                  

D)   I. – II. – III. – IV

E)   III. – IV – I. – II.

CEVAPLAR

1.    Aşağıdakilerin hangisinde ek biçiminde redif vardır?

A)   Toz toprak lâl kesilir ve durup onu dinler

Sarı, yeşil, pembe çiçekleriyle bahçeler

B)   Ses verir ud telleri gibi ince ince

Yerin solukları duyulur yağmur deyince

C)   Bir şiiri meşk ediyor gibi fasıl fasıl

Süzülür beyaz kelebekler gibi muttasıl

D)   Hep bir mûsikî ritmiyle kulaklarda çağlar

Sanırsın gökler coşmuş da çemenlere ağlar

E)   Ötelerin gülücükleri gibi damlalar

Dolaşır, ayrı düştüğü deryaları arar

2.      (I) Kısa olan bazı hecelerin ölçüye uydurulması için uzun okunmasına “imale” denir. (II) Arapça ve Farsça sözcüklerdeki uzun heceyi, ölçünün gerektirdiği yerde kısa hece gibi okumaya “zihaf” denir. (III) İki kapalı hece arasında bir açık hece bulunması gerektiğinde sonu bir uzun ünlü ve bir ünsüzle biten birinci heceyi imaleden biraz daha uzun okumaya “med” denir. (IV) Uzun heceyi ha­fifletmeye, inceltmeye “kasr” denir. (V) Son hece­si ünsüz bir harfle biten bir sözcüğün, kendinden sonra gelen ve ilk hecesi ünlü olan sözcüğe ken­diliğinden bağlanmasına ve iki sözcüğün tek sözcük gibi okunmasına “takti” denir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi­sinde aruz ölçüsüyle ilgili bir bilgi yanlışı ya­pılmıştır?

A) I.           B) II.           C) III.           D) IV.           E) V.

3.     Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı var­dır?

A)   Her dizedeki hece sayısının eşitliğine daya­nan ölçüye “hece ölçüsü” denir.

B)   Hece ölçüsüyle yazılmış bir dizenin belli bö­lümlere ayrıldığı yerlere “durak” denir.

C)   Dize sonlarında, görevleri aynı olan eklerin ya da anlamları aynı olan kelimelerin tekrarlan­masına “redif” denir.

D)   Mısra sonlarında, anlamı farklı, yazılışı aynı sözcükler arasındaki ses benzerliğine “uyak” denir.

E)   Uyağı oluşturan sözcüklerden birinin, diğer sözcüğün içinde tam olarak yer almasıyla oluşan uyak türüne “cinaslı uyak” denir.

4.    

Sıdk ile terk edelim her emeli, her hevesi

Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi

İnledikçe eleminden vatanın her nefesi

Gelin imdada diyor bak, budur Allah sesi

Bu dörtlüğün kafiye örgüsü aşağıdakilerin hangisidir?

A)  Çapraz kafiye                  

B)  Sarma kafiye

C) Düz kafiye                        

D) Cinaslı kafiye

E)  Tunç kafiye

5.      

I. Her şey özlem fısıldıyor durmadan II. Kelebek kanadı, gül tomurcuğu

III.   Sanki gönlüm acıların çocuğu

IV.   Geçmiyor hiç bir gün, bağra vurmadan

Bu dizeler çapraz kafiye örgüsüne göre dü­zenlenmek istense aşağıdaki değişikliklerden hangisinin yapılması gerekir?

A)   I. ve III. dizeler yer değiştirmelidir.

B)   III. ve IV. dizeler yer değiştirmelidir.

C)   II. ve III. dizeler yer değiştirmelidir.

D)   I. ve IV dizeler yer değiştirmelidir.

E)   II. ve IV dizeler yer değiştirmelidir.

6.    

Çıkılmaz yokuş tırmanan sarmaşık

Sağar kuytulardan biçim, renk, ışık

Bu iki dizeden şiirin bütünü ile ilgili özellikler­den hangisi kesin olarak saptanabilir?

A) Yazıldığı dönem               

B)  Konusu

C)  Kafiye düzeni                   

D)  Ölçüsü

E)   Nazım biçimi

7.     

Elifin kaşları çatar

Gamzesi sineme batar

Ak elleri kalem tutar

Yazar Elif Elif diye

Bu dörtlüğün uyak türü aşağıdakilerin hangi­sidir?

A)  Yarım uyak                       

B)  Tam uyak

C) Zengin uyak                    

D) Cinaslı uyak

E)  Tunç uyak

8.    Aşağıdaki  beyitlerin  hangisinde tunç uyak vardır?

A)   Bilmezsin ovalar nasıldır bizde

Kağnılar yollarda, yoncalar dizde

B)   Bir şey görürüm mezara benzer

Baktıkça alır, o yâra benzer

C)   Kristal çiçekler açan fıskiye

Ayıklık saçar düş gören bahçeye

D)   Açılmış çiçektir, her gülen dudak

Kılıfta tomurcuk, zor gülen dudak

E)   Tütünsüz bacalar olmasın engel

Hangi doruktaysan artık in de gel

9.    Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif ve zen­gin kafiye vardır?

A)   Durgunluğu var, baş koyacak diz geceler

Düş perdesidir, kavuşturan iz geceler

B)   Artık demir almak günü gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan

C)   Meydanda bütün oyuncular, belli konu

Son perde için bağlayabildim oyunu

D)   Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli

Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli

E)   Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler

Bilmez ki, giden sevgililer dönmeyecekler

10. Aşağıdaki dizelerin hangisi 4+3 duraklı hece ölçüsüyle yazılmıştır?

A)   Kız saçların örmezler

Seni bana vermezler

B)   Sarı kavunu dildim

Çamura düştü sildim

C)   Kahve Yemen’den gelir

Bülbül çemenden gelir

D)   Gözlerin mavi mine

Vuruldum perçemine

E)   Sağ derken sola düştüm

Açık bir kola düştüm

11. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde cinaslı kafiye vardır?

A)   Selâm benden eşe dosta

Karım yorgun, oğlum hasta

B)   Bildir bana nerde, nerde Yarab

Kim attı beni bu derde Yarab

C)   Eyvah ne yer ne yâr kaldı

Gönlüm dolu âh u zâr kaldı

D)   Haydi git, yurduna erkenden var

Sonra de, benim bir sevdiğim var

E)   Ak nergis açtıran bayır al gül de açtırır

Göz görmedik çiçekleri eylülde açtırır

12.

Her şey yerli yerinde; masa, sürahi, bardak

Serpilen aydınlıkta dalların arasından

Yukarıdaki dizelerle,

I.   büyülenmiş bir ceylan gibi

II.   sessizlik dökülüyor

III.   bakıyor zaman

IV.   bir yerde yaprak yaprak

sözlerinin tümü kullanılarak sarma kafiye dü­zeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dize­yi oluşturur?

A) II. ve IV.

I. ve III.                                                      

B) I. ve III.

II. ve IV.

C) IV. ve I.

III. ve II.                                                     

D) IV ve II.

III. ve I.

E) III. ve I.

II. ve IV.

13. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde zengin kafiye vardır?

A)   Gelmedi gün daha, çalmadı saat

Daha uçurmuyor beni bu kanat

B)   Söylenmemiş aşkın güzelliğiyledir

Kâğıtlarda yarım bırakılmış şiir

C)   Geçen her saat her geçen saniye

Gök altun güğümdür coşan maviye

D)   Bir gülüşü olsun görülmemiş kadın

Nasıl ölümsüzsün aynasında aşkın;

E)   Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek

Dağlardan çektiriler, kalyonlar çekilecek

CEVAPLAR

1.    

Haklının elinde olmalı cihan

Mazlumun gözünde seller yanmakta

Bu dizelerde geçen “seller yanmakta” sözün­de, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uy­gun bir söz sanatı vardır?

A)   Bir durumu gerçekte olduğundan daha üstün gösterme

B)   Biz sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma

C)   Birden çok anlamı bulunan sözcüğü uzak an­lamıyla kullanma

D)   Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme

E)   Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bıraka­rak olguyu başka bir nedene bağlama

2.    

Adıma ağaç dediler

Şimdi dinle nelerim var

Biten meyvemi yediler

Daha daha nelerim var

Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangi­sine uygun bir söz sanatı vardır?

A)   Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme

B)   Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma

C)   Bir sözü gerçek anlamı dışında başka bir söz yerine kullanma

D)   Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bıraka­rak olguyu başka bir nedene bağlama

E)   İnsan dışındaki varlıkları kişileştirerek onları insan gibi konuşturma

3.     Aşağıdaki beyitlerin hangisinde “teşbih-i beliğ” vardır?

A)   Şu yalan dünyaya geldim geleli Severim kır atı bir de güzeli

B)   Gelmiş iken bir habercik sorayım Niçin gitmez Yıldız Dağı dumanın

C)  Atılırsın ateşe de, güle de Saf bir su gibidir içinde istek

D)  Yumuşacık beyaz elin Kalem kaşın, ince belin

E)   Bari bakışınla biraz sevgi ver Yüreğime su serpsin bir bakışın

4.    

Bakışların fırtına, duruşun durgun su

Biri alabora eder biri boğar

Şair ilk dizedeki “fırtına” sözcüğünün özelliğini ikinci dizede “alabora etmek”; ilk dizedeki “su” sözcüğünün özelliğini de ikinci dizede “boğmak” şeklinde açıklamıştır.

Düşüncesini böyle açıklayan şair, bu dizeler­de aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurmuştur?

A)  Tecahül-i arif                  

B)  Leff ü neşr

C)  irsal-i mesel                   

D)  Mecaz-ı mürsel

E)  İntak

5.     Karadeniz’in yemyeşil yamaçlarına serpilmiş olan evler, yabani otlar arasından fışkıran renk renk çiçekler gibi görünür bölgeyi ziyaret eden insanlara.

Bu cümlede birbirine benzetilen iki şey, aşağıdakilerden hangisidir?

A)   yamaçlar – çiçekler

B)   çiçekler – evler

C)   çiçekler – insanlar

D)   yamaçlar – evler

E)   insanlar – yamaçlar

6.    

Hâşimî birini severse gönül

Diken bir gül olur, baykuş da bülbül

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi ağırlıktadır?

A)  Tenasüp                        

B)  Cinas

C) Tevriye                          

D)  Nida

E) Telmih

7.    

Karac’oğlan gene coştu bunaldı

İnip aşkın deryasına dolandı

Güzel gitti diye pınar ağladı

Acıdı yüreğim yandı pınara

Şair bu dörtlüğün üçüncü dizesinde, pınarın ağlamasını güzelin gitmesine bağlayarak aşa­ğıdaki sanatlardan hangisine başvurmuştur?

A) Tecahül-i arif                       

B)  Kinaye

C) Tevriye                                

D) Hüsn-i ta’lil

E)  Mecaz-ı Mürsel

8.    Yusuf sabır ile vardı Mısır’a

Bu da gelir, bu da geçer, ağlama

Bu dizelerde  aşağıdaki  söz sanatlarından hangisi vardır?

A)  Teşbih                              

B)  Teşhis

C) Tevriye                             

D) Nida

E)  Telmih

9.   

Akşam oldu ikindi

Mum şamdana dikildi

Herkesin yâri geldi

Benim boynum büküldü

Bu şiirin son dizesindeki “boynu bükülmek” sözünde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?

A) Tevriye                             

B)  Kinaye

C) Tezat                                 

D) Cinas

E) Tariz

10.

Al şalım, yeşil şalım

Dünyayı dolaşalım

Sen yağmur ol, ben bulut

Maçka’da buluşalım

Şair bu dörtlüğün üçüncü dizesinde aşağıda­ki söz sanatlarından hangisine başvurmuş­tur?

A) Tevriye                              

B) Tenasüp

C) Tezat                                 

D) Cinas

E)  Mecaz-ı Mürsel

11.

Kalktı göç eyledi

Avşar elleri

Ağır ağır giden eller bizimdir

Arap atlar yakın eder ırağı

Yüce dağdan aşan yollar bizimdir

Bu dörtlüğün üçüncü dizesindeki söz sanatı aşağıdakilerin hangisidir?

A)   Tezat                                 

B)  Tevriye

C) Telmih                               

D) Cinas

E)  Mecaz-ı Mürsel

12.

Doğan aylar gibi doğar görünür

Kırmızılar giyip çıkar salınır

Ah ettikçe kara bağrım delinir

Sayılmaz benlerin binden ziyade

Bu dörtlüğün son iki dizesinde aşağıdaki açık­lamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A)   Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bıraka­rak olguyu başka bir nedene bağlama

B)   Bir sözü gerçek anlamı dışında başka bir söz yerine kullanma

C)   Sözün etkisini artırmak için bir konuyu, dü­şünceyi, varlığı ya da duyguyu olduğundan büyük ya da küçük gösterme

D)   Herkesçe bilinen bir olaya, ünlü bir kişiye, bir inanca işaret ederek onu hatırlatma

E)   İnsan dışındaki varlıkları kişileştirerek onları insan gibi konuşturma

13.

Yürü behey

Bulgar Dağı

Senden yüce dağ olmaz mı

Sen yaylanın güzelisin

Yanakların ak olmaz mı

Bu  dizelerde  aşağıdaki  söz sanatlarından hangileri vardır?

A)   Kinaye – intak

B)   Teşhis – cinas

C)   Tecahül-i arif – tezat

D)   Telmih – tevriye

E)   Nida-teşhis

14.

Kadir Mevlâm kudretini bildirir

Daim ağlar kullarını güldürür

Menevşeler külahını kaldırır

Yeşil çemenlerde yeler durmayıp

Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarının hangi­lerine başvurulmuştur?

A)   İntak – tevriye

B)   Benzetme – hüsn-i ta’lil

C)   Kişileştirme – cinas

D)   Tevriye – abartma

E)   Tezat – istiare

CEVAPLAR

1.    

Çiğdem der ki: “Ben alayım

Yiğit başına belâyım

Hepisinden de ben âlâyım

Benden âlâ çiçek var mı?“

Bu dizelerde aşağıdaki  söz sanatlarından hangisi vardır?

A) İntak                 

B) Nida                 

C) İstiare

D) Kinaye            

E) Telmih

2.    

Bütün uzuvlarım bana darılmış

Kulağım unutmuş artık sesimi

Hepsi ayrı ayrı hayale dalmış

Bu omuz, bu ayak, bu el benim mi

Bu dörtlüğün son dizesinde aşağıdaki söz sa­natlarından hangisi vardır?

A) Tecahül-i arif                 

B) Tevriye

C) Leff ü neşir                    

D)  İntak

E) Hüsn-i ta’lil

3.    

Renk aldı özge âteşimizde, şarâb u gül

Peymâne söylerim bunu, gülzâr söyleşir

Bu dizelerde şair, “şarap ve gülün kırmızı renk­te olmasını kendi içindeki ateşe bağlayarak” aşağıdakilerden hangisine uygun bir söz sanatı yapmıştır?

A)   Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme

B)   Bir sözcüğü iki anlamını birden sezdirecek şekilde kullanma

C)   Bir sözü gerçek anlamı dışında başka bir söz yerine kullanma

D)   Bir olgunun gerçek nedenini bir yana bıraka­rak olguyu başka bir nedene bağlama

E)   Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma

4.     Kar altında kaldı kara topraklar

Kar suyuna hasret çöller yanmakta

Bu dizelerdeki “çöller yanmakta” sözüyle aşa­ğıdaki söz sanatlarından hangisi yapılmıştır?

A)  Hüsn-i ta’lil                    

B) Abartma

C) İstiare                           

D)  Benzetme

E) Mecaz-ı Mürsel

5.     Üç parmak noksan ölç, ölçersen kile

Dört kuruşa sekiz kuruş et hile

Tatlı söz konuşma bir kimse ile

Hilekarlık hoş sanattır, usanma

Şair bu dizelerde aslında yapılmaması gereken davranışları eleştirmektedir.

Yukarıdaki dizelerde şair toplumsal aksaklıkla­rı eleştirirken aşağıdaki söz sanatlarının han­gisinden yararlanmıştır?

A) Tezat                  

B) Tariz                  

C) Nida

D) Tekrir            

E) Cinas

6.    

Böyle midir sizin ilin töresi

Hele bir yol safa geldin desene

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarının han­gisine başvurulmuştur?

A)  Leff ü neşir                    

B)  İstifham

C) Tezat                             

D)  Cinas

E)  İrsal-i mesel

7.     “İlâhî! Dil verdin, zikrinden ayırma; gönül verdin, fikrinden çevirme. İmân verdin, dâim eyle; ihsan verdin kâim eyle… Bir alîmsin ki ilmine gayet yok. Bir kadîrsin ki kudretine nihayet yok.”

Bu parçadaki “ayırma – çevirme, dâim – kâim, ga­yet- nihayet” sözcükleri kendi arasında kafiyelidir.

Bu açıklamaya göre parçada aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?

A) Cinas                

B) Tekrir               

C) Seci

D) Aliterasyon             

E) Leff ü neşir

8.     Aşağıdaki hangisinde “tezat” vardır?

A)   Hayat boşmuş aşklar yalan Mevsim döner olur hazan

B)   Alçağında al kırmızı taşın var Yükseğinde turnaların sesi var

C)   İncitse ruhumu sitem her yandan Kavrulsam çileden dertten acıdan

D)   O yâre türküler yakar çok ağır Böylece yüreği birazcık soğur

E)   Serin rüzgârlara pencereni aç Karşında fecirle değişen ağaç

9.     

Bilirim ne yapsam hata

Yanlış, attığım her adım

Ellerim elma dalında

Âdem’le Havva ecdadım

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisinin örneği vardır?

A) Teşhis                               

B) Telmih

C) Tezat                                

D) Tenasüp

E) Tevriye

10.  

Ballar balını buldum

Kovanım yağma olsun

Şair, bu dizelerde kolay, basit gibi görünen; ama söylenmesi aslında son derece güç olan bir an­latım ortaya koymuştur.

Buna göre, dizelerdeki söyleyiş özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tecahül-i arif                    

B)  İrsal-i mesel

C) Leffü neşr                        

D)  Mecaz-ı mürsel

E)  Sehl-i mümteni

11.   Sefil bülbül boyun eğmiş bakıyor

Sarı çiçek amber olmuş kokuyor

Senin rûyin, kaddin beni yakıyor

Al giyinip feslendin mi yaylalar

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?

A)  Kinaye                              

B)  İstiare

C) Teşhis                               

D) Tezat

E) Tecahül-i arif

12. “Türkiye” sözcüğünün “Türkiye, sizinle gurur duyuyor.” cümlesindeki kullanışına benzer bir kullanım, aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A)   Bursa, yeşilliğiyle tanınan bir kenttir.

B)   Ülkemizde en fazla turist Antalya’ya gelmek­tedir.

C)   Konya, tahıl üretiminin yüksek olduğu bölge­lerden biridir.

D)   Ankara, dış politikada daha aktif olacağının sinyallerini verdi.

E)   Samsun’daki Atatürk Heykeli sanatsal açıdan da çok değerlidir.

13.

Sen sebepsiz sevdalarla sevilen sevgilisin

Sen şafaksız sabahlara sorulan sevgilisin

Sen sonsuz hasretle özlenen sevgilisin

Sen sonuçsuz sonumun sevgisisin Sen neden sevgisizsin

Bu şiirde şair, anlatımda bir uyum yaratmak ama­cıyla aynı sesleri sık sık tekrarlamıştır.

Bu açıklamaya göre yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği vardır?

A) Aliterasyon                        

B) Leffü neşir

C) Seci                                  

D)  Cinas

E) Tecahül-i arif

14.

Bakmaz mısın Karac’oğlan hâline

Garip bülbül konmuş gülün dalına

Kadrin bilmeyenler alır eline

Onun için eğri biter menevşe

Bu dörtlüğün son iki dizesinde aşağıdaki açık­lamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A)   Bir durumu gerçekte olduğundan daha üstün gösterme

B)   Biz sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma

C)   Birden çok anlamı bulunan sözcüğü uzak an­lamıyla kullanma

D)   Bir olgunun gerçek nedenini bir yana bıraka­rak olguyu başka bir nedene bağlama

E)   Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme

15. Yaramaz

Fitil büyük, yaram az

Seni uslu bıraktım

Niçin oldun yaramaz

Bu dizelerdeki altı çizili sözlerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir ara­da bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangi­sidir?

A)   Hüsn-i ta’lil                       

B)  Teşhis

C) İntak                                 

D) Cinas

E) Mecaz-ı Mürsel

CEVAPLAR

1.

Ne var ki;

Bir kara eylüldü

O kara üzüm gözlerine son bakışım

Yanışım ve de yıkılışım

Üstümden bütün trenler geçti o gün

Bütün otobüsler

Ve bütün gemilerim battı sen gideli

Bu dizelerdeki “üzüm gözler” sözünde aşağı­daki söz sanatlarından hangisi vardır?

A)  Hüs-ita’lil                         

B) Teşhis

C) Leff ü neşir                      

D)  İntak

E) Teşbih-i beliğ

2.     

“Ey ateş, soğu ve selâmet ol”

Ateş soğur

İbrahim, halkının gözleri önünde

Ateşe

Atlas döşeklere iner gibi iner

Şair bu şiirin ilk dizesinde kutsal kitaplardaki Hz. İbrahim’in ateşe atılma olayına telmihte bulunur­ken Kur’an-ı Kerim’deki bir ayeti aynen aktarmak­tadır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisine örnek­tir?

A)  Kinaye                               

B)  Hüsn-i ta’lil

C) Tecahül-i arif                    

D)  İktibas

E) Tevriye

3.      Öykülerini okuduğu yazar için, “Ömer Seyfet­tin’i okumaktan zevk aldım.” diyen öğrenci, aşa­ğıdaki söz sanatlarından hangisine başvur­muştur?

A)  Benzetme                        

B) Tenasüp

C)  Kinaye                              

D) Mecaz-ı mürsel

E)  Hüsn-i ta’lil

4.     

Bugünki işini yarına koma

Yar yıkıldığı gün tozar, demişler

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarının han­gisine başvurulmuştur?

A)   Leff ü neşir                      

B)   Hüsn-i ta’lil

C) Tecahül-i arif                    

D) Kişileştirme

E) İrsal-i mesel

5.      

Bu akşam ışık olduk, renk olduk, ses olduk

Yeniden kışla olduk, asker olduk, tüfek olduk

Şair bu dizelerde anlam yönünden birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanmaktadır.

Bu  dizelerde  aşağıdaki  söz sanatlarından hangisi vardır?

A)  Tenasüp                           

B)   Tekrir

C)  Tariz                                  

D)  Telmih

E) Tevriye

6.     

Söz ola kese savaşı

Söz ola kestire başı

Söz ola ağulu aşı

Bal ile yağ ede bir söz

Bu  dizelerde  aşağıdaki  söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?

A)  Cinas                                

B)  Telmih

C) Tevriye                              

D) Tekrir

E) Tezat

7.     

Seni bir defa gören, Mecnun diye gezermiş

Yüreğinde ateşin, dünyasından bezermiş

Ferhat olur dağları, senin için yararmış

Gece gündüz her yerde, yalnız seni ararmış

Bu  dizelerde  aşağıdaki  söz sanatlarından hangisi vardır?

A)  İrsal-i mesel                     

B)  Nida

C) Telmih                               

D) Teşhis

E) Cinas

8.     

Salındı bahçeye girdi

Çiçekler selâma durdu

Mor menekşe boyun eğdi

Gül kızardı utancından

Bu dizelerde kişileştirilen varlıkların tamamı hangi seçenekte verilmiştir?

A)   bahçe – çiçekler – boyun

B)   çiçekler – menekşe – gül

C)   menekşe – bahçe

D)   bahçe – gül

E)   menekşe – gül

9.    

Yavru güzel olmak için

Yâre bir ben gerek bir ben

Âşık aklın almak için

Yâre bir ben gerek bir ben

Bu şiirin ikinci ve dördüncü dizelerinde geçen “ben” sözcüklerinde aşağıdaki söz sanatların­dan hangisi yapılmıştır?

A) Tevriye                             

B)  Kinaye

C) Tezat                                

D) Cinas

E)  Tariz

10.  

Elâ gözlü nazlı dilber

Seni kandan sakınırım

Kandan değil hey efendim

Seni candan kıskanırım

Şair, bu dizelerde, bir duygusunu daha güçlü an­latabilmek için, ilk söylediği sözden caymış gibi görünmektedir.

Yukarıdaki açıklamaya göre bu dizelerde aşa­ğıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?

A)   Teşhis                               

B)   Rücu

C) Cinas                                

D)  İntak

E) Tevriye

11.  Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir “teşbih” vardır?

A)   Gözlerime ağaçlı bir yol gibi ayrılık

B)   Uzun saçların, bir yaz yağmurunun teması

C)   Sesim, odaya giren bir serçe kadar ürkek

D)  Ve gün avuçlarından kayan gümüş bir balık

E)   Sesin, dudaklarımda fağfur bir Japon tası

12.  Çubuktan

Bir atım vardı

Yayla rüzgârı…

Tahtadan

Bir kılıcım vardı

Taşı ikiye bölerdi

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?

A) Abartma                           

B)  Hüsn-i ta’lil

C) Tevriye                             

D)  Benzetme

E) Mecaz-ı Mürsel

13. 

Ham meyveyi kopardılar dalından

Beni ayırdılar nazlı yârimden

Eğer yârim tutmaz ise salımdan

Onun için açık gider gözlerim

Bu şiirin son dizesindeki altı çizili sözde aşa­ğıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?

A) İntak                                 

B) Tevriye

C) Kinaye                               

D)  Cinas

E) Teşhis

14.  Aşağıdan akça koyun geliyor

Bezirganlar koç yiğide gülüyor

Kitabın dediği günler oluyor

Yoksa gün döndü de ahir zaman mı

Bu dizelerdeki altı çizili sözde aşağıdakiler-den hangisi vardır?

A)  Leff ü neşir                       

B)  İrsal-i mesel

C) Teşbih-i beliğ                   

D) Tecahül-i arif

E) Hüsn-i ta’lil

15.  İlahi her neyi gülzâr ettinse anı ittim. İlahi elime her ne sundunsa anı tattım, ilahi gönlüm oduna ne yaktınsa o tüter. İlahi vücudum bahçesine ne diktinse o biter.

Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerin hangisine örnektir?

A) Seci                                  

B) Leff ü neşir

C) Aliterasyon                       

D) Cinas

E) Tecahül-i arif

16.  Nasıl ağlar hazan erince yapraklar intizar ile bî-mecâl sararıp düşerken

Hayâli kaplar ufku geçen yazın

Artık sâde hâtırası kalacaktır

Leylâklarda müteessir solan

Bu şiirin dize başlarındaki ilk hafler yan yana ge­tirilince “Nihal” sözcüğü ortaya çıkmaktadır.

Bu özellik aşağıdakilerden hangisine örnek­tir?

A)   Leffü neşir                        

B)  Hüsn-i ta’lil

C) Tecahül-i arif                    

D)  Kişileştirme

E) Akrostiş

CEVAPLAR

 1. Garip hareketine tepki olarak doğmuşlardır. Aslında bir dergi etrafında toplanmasalar da  anlayış olarak aynı şiir mantığıyla  yazdıkları için bu topluluğa İkinci Yeni ismi verilmiştir.Şiirde anlamsızlığı savunmuşlardır. Ölçü, uyak gibi ka­lıplara karşı çıkmışlar, edebi sanatlara özgürlük tanı­mışlardır.

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki topluluğa dahil edi­lemez?

A)    Cemal Süreya

B)    Sezai Karakoç

C)    Edip Cansever

D)   Turgut Uyar

E)    Sabahattin Ali

2.  Durum hikayesinin öncüsü sayılır.Hayata sevgiyle yaklaşmış ve  İstanbul’u anlatan  öykücülerdendir.. Eserlerinde daha çok günlük yaşamı dile getirmiştir. Şiirsel anlatımla esere aktardığı balıkçılar, yoksullar, avareler onun hayatının bir parçasıdır. “Son Kuşlar“,”Semaver” “Alemdağ’da Var Bir Yılan” sanatçının eserlerinden bazılarıdır.

Bu parçada sözü edilen sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Reşat Nuri Güntekin

B)   Memduh Şevket Esendal

C)   Sait Faik Abasıyanık

D)   Haldun Taner

E)   Halikarnas Balıkçısı

3. Aşağıdakilerden hangisi Garip akımının özelliklerinden değildir?

A)    Serbest nazımla şiir yazmışlardır.

B)    Günlük hayatın içindeki her şeyi konu edinmişlerdir..

C)    Okumuş,elit,kültürel kesime hitap etmişlerdir.

D)    Esprili, nükteli, şaşırtmaya dayalı şiir yazmışlardır.

E)    Sanatlı söyleyişlerden uzak kalmışlardır.

4.   I.    Yusuf Ziya Ortaç

II.   Enis Behiç Koryürek

III.   Ziya Osman Saba

IV.   Halit Fahri Ozansoy

V.    Vasfi Mahir Kocatürk

Yukarıdaki numaralanmış sanatçılardan hangileri “Yedi Meşale” topluluğunun temsilcilerindendir?

A) I. ve III.                       B) I. ve V.                 C) II. ve IV.

D) III. ve IV.                    E) III. ve V.

5.  Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)   1923 – 1940 arası, Cumhuriyet Dönemi Türk edebi­yatında Anadolu insanı konu edinmiştir.

B)   “Karalama Defteri” adlı yapıtın yazarı Nurullah Ataç, Türk denemeciliğinin önemli isimlerindendir.

C)   Saf şiir anlayışıyla şiir yazan  Ahmet Hamdi Tanpınar, şiirini “zaman, hayal, rüya” gibi kavramlar üzerine kur­muştur.

D)   Tarık Buğra, roman ve öykülerinde daha çok  tarih  ve ortak değer yargılarını işlemiştir.

E)   Cahit Sıtkı Tarancı,bütün şiirlerini aruzla yazmıştır; sadece “Ok” şiirini heceyle yazmıştır.

6.  “Toplumcu – Gerçekçi” yazarlarımız, daha çok köy ve köy­lü sorunlarına yönelmişler, buralardaki eşisizlik, ağalık ve baskı sorunlarına değinmişlerdir.. Halk söyleyişlerine yakın dil kullanmışlardır.Çoğunlukla kahra­manlarını yerel ağızlarıyla konuşturmuşlardır.

Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçada sözü edi­len anlayışa uygun eser vermemiştir?

A)    Yaşar Kemal

B)    Tarık Buğra

C)    Fakir Baykurt

D)   Kemal Tahir

E)    Orhan Kemal

7.  Aşağıdaki eserlerden hangisi Cumhuriyet Dönemi içinde roman yazmış yazarlarımızdan biri  değildir?

A)    Küçük Ağa

B)    Yaşar Ne Yaşar Ne  Yaşamaz

C)    Huzur

D)    Mürebbiye

E)    Ekmek Kavgası

8.  Aşağıdaki eser – tür eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A)    Çamaşırcının Kızı – anı

B)    Havaya Çizilen Dünya – şiir

C)    Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu – öykü

D)    Keşanlı Ali Destanı – oyun

E)    Anayury Oteli – roman

9.  Edebiyatımıza şiir yazarak katkı sağladığı gibi Almanya’dan görüp ülkemize getirdiği radyo oyunları yazmışıtr.”Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü”  ve “Edebiyatımızda Yazarlar Sözlüğü” önemli eserlerindendir.. Modern hayatın, modern şehrin  orta sınıf insan­larını işlemiştir. Kendine özgü bir dille bu insanların ya­şamına ayna tutmuştur. Sonra aile çevresinden toplum ha­yatına yönelmiştir. Şiiirlerinde suskun bir başkaldırı vardır. “Divance” adlı eseriyle soyutlamalara yönelmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi­sidir?

A)    Cahit Külebi

B)    Fazıl Hüsnü Dağlarca

C)    Cahit Sıtkı Tarancı

D)    Behçet Necatigil

E)    Necip Fazıl Kısakürek

10. I.      Cumhuriyet Dönemi edebiyatının önemli şairlerindendir.

II.     Yeşeren Otlar   adlı eseriyle 1955 TDK Edebiyat ödülü almışıtr.

III.   Halk şiirinin kaynaklarından yararlanmıştır; Karacaoğlan’dan etkilenmiştir.

IV.   Dörtlük nazım birimini, yarım ve tam uyağı kullanmıştır.

V.    Cumhuriyet dönemi içinde “Saf şiir” anlayışıyla şiir yazmıştır.

Yukarıda Cahit Külebi ile ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I.              B) II.              C) III.              D) IV.              E) V.

11. Aşağıdakilerden hangisi Sait Faik Abasıyanık’ın eserle­rinden biri değildir?

A)    Yaşasın Deniz

B)    Alemdağ’da Var Bir Yılan

C)    Medarı Maişet  Motoru

D)    Sarnıç

E)    Semaver

12.  Cumhuriyet Dönemi, edebiyatımızda ayrı bir yeri olan dönemdir. Bu dönemde ilke ve inkılaplar hayata geçirlmiştir. Atatürk’ün yanında bulunan Falih Rıfkı Atay bu döneme tanıklık eden kişilerin en önemlilerindendir. Bu dönemi ve yaşadıklarını anlatan eser­ler kaleme almış, tarihin bu sayfalarına ışık tutmuştur. Bu ne­denle onun eserleri bu yönüyle bir adım daha öne çıkar.

Aşağıdaki eserlerden Falih Rıfkı Atay’ın anı türünde yazdığı bir eseridir.

A)    Çile

B)    Zeytindağı

C)    Politikada 45 Yıl

D)   Mor Salkımlı Ev

E)    Defter-i Amal

CEVAPLAR