Metni Anlama ve Çözümleme

1. Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasındaki temel ilkeleri metinden hareketle söyleyiniz.

• Din değişimi
• Kültürel farklılıklar
• Medeniyet değişimi
• Dil anlayışı
• Coğrafi farklılıklar
• Sanat anlayışları
• Lehçe ve şive farklılıkları

2. Okuduğunuz metne göre Türk edebiyatını etkileyen en önemli olay nedir?

Türklerin İslamiyet’e geçmesi

3. İslami Dönem Türk edebiyatının divan ve halk edebiyatı olarak iki ana koldan devam etmesinin nedeni ne olabilir? Açıklayınız.

İslamiyet’e girmeyle birlikte dilimizde değişimler olmuştur ve sanatçılarımız Araapça ve Farsçanın etkisine girmiştir. Bu etki zamanlar ortaya medrese eğitim almış sanatçıları ortaya çıkarmıştır. Bir tarafta halkın kullandığı edebiyat varken diğer tarafta saray etrafında şekillenen bir edebiyat ortaya çıkmıştır.

4. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ile İslami Dönem Türk edebiyatı arasındaki temel farklar nelerdir? Anlatınız.

5. 19. yüzyıldan sonra Batı medeniyetinin örnek alınmasının ve devamında edebî türlerinin kullanılmasının nedenleri nelerdir? Açıklayınız.

19.yüzyıldan sonra her alanda Batı etkisi kendini gösterdiği edebiyatımızda da etkisini göstermiştir. Batı’ya giden aydınlarımız oranın edebiyatından etkilenmiş ve orada gördüklerini edebiyatımıza aktarmışlar.

6. Metinde kullanılan anlatım biçimiyle düşünceyi geliştirme yollarını belirleyiniz.

Açıklayıcı anlatım, öğretici anlatım, örnekleme, tanık gösterme, sayısal verilerden yararlanma, karşılaştırma…

7. Halk edebiyatının köklerinin İslamiyet öncesine kadar gitmesinin nedeni nedir? Açıklayınız.

Halkın kendisinin edebiyatıdır. Nerede yaşamış bir insan varsa onun edebiyatı ortaya çıkmıştır.

Etkinlik

1. a) Aşağıdaki metinlerin Türk edebiyatının hangi dönemine ait olduğunu altlarına yazınız.

Hakka şükür koçlarım devrânudur

Cümle ‘âlem bu demün hayrânudur

Gün batardan gün toğan yire değin

‘Işk erinün bir nefes seyrânudur

İSLAMİ DEVİR TÜRK EDEBİYATI- HALK EDEBİYATI

Nasıl ve nerden, bilmeyeceksin

Bir dal sallanacak yanı başında

Alabildiğine taze ıslak

Bir çocuk başparmağı ağzında

Gözlerini iri iri açacak

BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI

Tag taga kavuşmas, kiş kişike kavuşur.

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI

Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı

Felekler yandı âhımdan murâdım şem’i yanmaz mı

İSLAMİ DEVİR TÜRK EDEBİYATI- DİVAN  EDEBİYATI

1. Aşağıda verilen edebî türlerin Türk edebiyatının hangi döneminde ortaya çıktığını ilgili kutucuğa yazınız.

roman-mesnevi-sav-türkü-ilahi-tiyatro-deneme-nefes-gazel-rubai-sagu-röportaj-semai