Küçük ünlü uyumu kuralı iki yönlüdür:

1. Bir kelimenin ilk hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa sonraki hecelerde de düz ünlü bulunur: anlaşmak, yanaşmak, kayıkçı, ısırmak, ılıklaşmak, seslenmek, yelek, bilek, çilek.
2. Bir kelimenin ilk hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa bunu izleyen ilk hecede dar yuvarlak (u, ü) veya geniş düz (a, e) ünlü bulunur: boyunduruk, çocuk, odun, yorgunluk, yoklamak, vurmak, yumurta, özlemek, güreşmek, sürmek.

Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı Türkçe kelimeler de vardır: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavur-, kavuş-, savur-, yağmur.

Küçük ünlü uyumu, alıntı kelimelerde aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, doktor, horoz, kabul, kitap, konsolos, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur.

Küçük ünlü uyumuna aykırı kelimelere getirilen ekler, kelimenin son ünlüsüne uyar: kavun-u, konsolos-luğ-u, mümin-lik, müzik-çi, yağmur-luk. -ki aitlik eki yalnızca birkaç örnekte küçük ünlü uyumuna uyar: bugünkü, dünkü, öbürkü. Bu ünlü düzenleri ve ilk heceyi izleyen ünlüler aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir: a › a, ı (bakar, alır) o › u, a (omuz, oya) e › e, i (geçer, gelir) ö › ü, e (ölçü, ördek) ı › ı, a (kılıç, kısa) u › u, a (uzun, uzak) i › i, e (ilik, ince) ü › ü, e (ütü, ürkek)

Türkçede, ünlülerin kalınlık-incelik ve düzlük-yuvarlaklık, darlık-genişlik du­rumuna göre iki çeşit ünlü uyumu vardır.

1) Büyük Ünlü Uyumu:

Türkçe bir sözcükte ilk hecenin ünlüsü kalın ise (a, ı, o, u), sonraki hecelerin ünlüsü de kalın (a, ı, o, u); ilk hecedeki ünlü ince ise (e, i, ö, ü), sonraki ünlüler de ince (e, i, ö, ü) olur. Bu özelliğe büyük ün­lü uyumu denir.

2) Küçük Ünlü Uyumu:

Ünlülerin düzlük-yuvarlaklık, darlık-genişlik bakımın­dan uygunluğudur. Bu kurala göre; Türkçede düz ünlülerden (a, e, ı, i) son­ra düz ünlüler (a, e, ı, i) gelir. Yuvarlak ünlülerden (o, ö, u, ü) sonra ya düz-geniş ünlüler (a, e) ya da dar-yuvarlak ünlüler (u, ü) gelir. Küçük ünlü uyu­mu aranırken heceler bir önceki heceye göre değerlendirilir.