1.   —; anlam bakımından aralarında ilgi bulunan iki veya daha fazla kelimenin bir arada kullanıl­masına denir.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)     Tenasüp

B)      Kinaye

C)      İntak

D)     Hüsn-i talil

E)      Cinas

2.   —; söz arasında herkes tarafından bilinen bir olaya, ünlü bir kişiye, bir inanca, yaygın bir ata­sözüne işaret ederek hatırlatmaktır. Maksat şahsı, olayı ya da yeri tamamen vermek değil onlarla ilgili bir hatırlatmada bulunmaktır.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)     Telmih

B)      Tenasüp

C)      Teşhis

D)     Tecahül-i arif

E)      Hüsn-i talil

3.     Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişileştirme yoktur?

A)     Çukurova bayramlığın giyerken

B)      Şubat ayı kış yelini kovarken

C)      Taşlarınız bir birliğe inanır

D)     Rüzgâr eser dallarınız atışır

E)      Kuşlarınız birbiriyle ötüşür

4.            Giyenler düşünsün dar elbiseyi

Ölçülü sözü, hesaplı adımı

Ben kurtuldum kafeste kuş olmaktan

Saltanat sürer gibi uçuyorum

Erik ağacı gelin olduğu gün

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)     Mecaz anlamlı sözcük vardır.

B)      Aliterasyon vardır.

C)      Kişileştirme vardır.

D)     Benzetme yapılmıştır.

E)      Deyim aktarması yoktur.

5.       Bir okçu okuyla kartala nişan alır ve oku fırlatır. Ok kartalın tam kalbine saplanır. Kartal can çeki­şirken okun kanadındaki tüyü fark eder ve “En acı olan şey kendi silahımla vurulmam.” der.

Yukarıdaki parçada hangi söz sanatı vardır?

A)     İntak

B)      Kinaye

C)      Hüsn-i talil

D)     Tecahül-i arif

E)      Ad aktarması

6.     Nükte yapmak için iki anlamı bulunan bir sözcü­ğün mecaz anlamını kastederek kullanma sa­natıdır.

Yukarıda söz edilen sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Kinaye

B)     Teşhis

C)    İntak

D)    Tenasüp

E)     Hüsn-i talil

7.       Uçmak da konmadan kıyısız bir denizde rûh

Benzer mi böyle bir kuşa Tufan içinde Nûh

Yukarıdaki dizelerde olduğu gibi geçmişteki bir olayı anlatan sanata ne ad verilir?

A)     Kinaye

B)      Telmih

C)      Tenasüp

D)     İstiare

E)      Kişileştirme

8.            Aslıma karışıp toprak olunca

Çiçek olur mezarımı süslerim

Dağlar yeşil giyer bulutlar ağlar

Gökyüzünde dalgalanır seslerim

Yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki varlıklardan hangileri kişileştirilmiştir?

A) çiçek – dağ                                    B) dağlar – bulutlar

C) gökyüzü – toprak                       D) bulutlar – çiçek

E) dağlar – toprak

9.            Bilmiyorum dönen kubbe mi su rengindedir

Yoksa gözyaşlarını mı gökyüzünü kaplamıştır

Yukarıdaki ikili dizelerde aşağıdaki söz sa­natlarından hangisinden yararlanılmıştır?

A) Tecahül-i arif                               B) Hüsn-i talil

C) Teşhis                                             D) Tenasüp

E) Cinas

10.          Bahçe, süslenmiş fesleğenlerle bezendi   ,

Meğer sevgili bu gece geleceğini bildirmiş

Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki söz sanatla­rından hangisinden yararlanılmıştır?

A) Mübalağa                     B) Telmih

C) İntak                                               D) Kinaye

E) Hüsn-i talil

11.          Her taraf kırık dökük

Dalların boynu bükük “Kederliyiz” diyorlar

Yukarıdaki dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Kişileştirme

B)      Cinas

C)      Kinaye

D)     Tenasüp

E)      Hüsn-i talil

12.          İçimde damla damla bir korku birikiyor

Sanıyorum her sokak başını kesmiş devler

Yukarıdaki ilk dizede aşağıdakilerden hangi­si yapılmıştır?

A)     Benzetme amacı olmadan bir sözcük baş­ka bir sözcüğün yerine kullanılmıştır.

B)      Bir söz hem gerçek hem mecaz anlamda kullanılmıştır.

C)      Benzetme yoluyla soyut kavram somutlaş­tırılmıştır.

D)     İnsandan doğaya aktarma söz konusudur.

E)      Bir duyuyla ilgili özellik başka bir duyuya aktarılmıştır.

13.          Ey dost senin yoluna

Canım vereyim

Mevla Aşkını komayayın

Od’a gireyin Mevla

Yukarıdaki dörtlükte Hazreti İbrahim’in ate­şe atılma olayı hatırlatılıyor. Buna göre bu­rada aşağıdaki söz sanatlarından hangisin­den yararlanılmıştır?

A)     Mübalağa

B)      Telmih

C)      İntak

D)     Kinaye

E)       Teşhis

www.dersimizedebiyat.org

Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi

CEVAPLAR

1.            Ey gamlı dağların siyah gülleri

Gözlerim karardı çok günden beri

Bu dizelerde olduğu gibi seslenme bildiren sanata ne ad verilir?

A)     Akis

B)      Cinas

C)      Seci

D)     Nida

E)      Terdit

2.            Küçük çocuk, yavaşça salondaki çiçeğe yaklaş­tı, tam çiçeği koparacağı esnada çiçek: “Ne olur yapma!” dedi.

Bu cümledeki en belirgin söz sanatı aşağı­dakilerden hangisidir?

A)     Teşbih

B)      Seci

C)      İstifham

D)     İntak

E)      Kinaye

3.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde “tariz” yoktur?

A)     Meşhur bir kelamdır sen kazan sen ye

El için yok yere ateşe yanma

B)      Hediye namıyla bir şey gönderme

Âdet edip hiç misafir kondurma

C)      Emaneti geri eyleme teslim

Öte beri geçin sakın evlenme

D)     Her nere gidersen eyle talan

Öyle bir yap ki ağlasın gülen

E)      Sen de gider isen bizim illere

Sana neler diycem dur seher yeli

4.    Bu dünya bir değirmendir Daima durmaz döner Âdemoğlu bir fenerdir Sonunda bir gün söner

Bu cümledeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşhis            B) Teşbih          C) Mübalağa

D) İstiare            E) Hüsn-i talil

5.      Göz gördü gönül sevdi seni ey yüzü mahım

Kurbanın olan var mı benim bunda günahım

Yukarıdaki dizelerde,  şair bir anlam  inceliği oluşturmak için sevgilisine âşık olduğunu bilip de bilmezlikten gelmiştir.

Bu edebi sanata ne ad verilir?

A) Tecahül-i arif                               B) Tenasüp

C) Teşbih                                         D) Telmih

E) Tezat

6.   “Ben ağladıkça pembeleşir yanakların ey kara gözlüm.” dizesinde şair sevgilisinin yanakları­nın pembeleşmesini gerçek nedeni dışında başka bir nedene bağlamıştır.

Bu edebi sanata ne ad verilir?

A) Teşhis

B) Kinaye

C) Tecahül-i arif

D) Tekrir

E) Hüsn-i talil

7.     Aşağıdakilerin hangisinde tekrir (yineleme) sanatı vardır?

A)     Çünkü ilm ü hünere ettin edeple rağbet

Daima sahib-i irfan eyle sohbet

B)      Eli boş gidilmez gidilen yere

Rabbim, boş gelmedim ben suç getirdim

C)      Bari gel kabrimi seyret ki perişan hâki

Seni daima sevecek bir yüreğim toprağıdır

D)     Dağlar çekemezken o ağır yükü

İki kat sırtımda pek güç getirdim

E)      Her zulmü, kahrı boğmağa bir parça kan yeter

Şark uyan  yeter, ey şark uyan yeter

8.            Bir elinde gül bir elde cam geldin sakiya

Kangısın alsam gülü yahut ki camı ya seni

Yukarıdaki dizelerde aralarında türlü ilgiler bulu­nan altı çizili sözcükler bir arada kullanılmıştır. Bu edebi sanata ne ad verilir?

A) Teşbih

B) Cinas

C) Tevriye

D) Tenasüp

E) Seci

9.            Kuru bir yaprak gibi kalbini eline al

Diye hıçkırır kaval

Bu dizelerdeki edebi sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A)     Teşbih – intak – hüsn-i talil

B)      Telmih – hüsn-i talil – tariz

C)      Teşbih – mübalağa – istifham

D)     Mübalağa – hüsn-i talil – tecahül-i arif

E)      Kinaye – teşbih – cinas

10.          Art niyetli, dert niyetli, sert niyetli olmayasın

Güler yüzlü tatlı sözlü tok gözlü olasın oğlum

Bu parçadaki cümlelerde altı çizili sözcükler aşağıdakilerden hangisine örnektir?

A)     Aliterasyon

B)      Cinas

C)      Seci

D)     Redif

E)      Ulama

11.          “Sordum sarı çiçeğe, gül sizin neniz olur”

dizesindeki edebi sanat, aşağıdaki dizelerden hangisinde yoktur?

A)     Güle sor bülbüle sor, halimi derdimi dinle

B)      Güller ki bakıp yollarda beklerdi baharı

C)      Güller gibi aylarca hayal ettim uzaktan

D)     Ben yâr için ağlarım niçin bana gül derler

E)      Menekşe güle küsmüş, gülün bundan ha­beri yok

12.          İnce beller dönüyor bürümcükler içinde

Ela gözler erimiş mor çürükler içinde

Bu dizelerde altı çizili sözdeki sanat, aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Teşbih

B)      Tariz

C)      İstifham

D)     Telmih

E)      Ad aktarması

13.          Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi

Bedr’in aslanları ancak bu kadar şanlı idi

Bu dizelerde olduğu gibi geçmişteki bir ola­yı hatırlatan sanata ne ad verilir?

A)     Mübalağa

B)      Tenasüp

C)      İstiare

D)     Teşhis

E)      Telmih

14.     Cehennem olsa gelen göğsümüzde söndürürüz

Bu yol ki hak yoludur dönmek bilmeyiz yürürüz

Bu dizelerdeki en belirgin sanat aşağıdaki­lerden hangisidir?

A)     Cinas

B)      İstifham

C)      Mübalağa

D)     Hüsn-i talil

E)      Tezat

www.dersimizedebiyat.org

Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi

CEVAPLAR

1.            Böyle bağlar

Yâr başın böyle bağlar

Gül açmaz bülbül ötmez

Yıkılsın böyle bağlar

Bu dizelerdeki altı çizili sözcükler arasında görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangi­sidir?

A)     Teşbih

B)      Seci

C)      Aliterasyon

D)     İstiare

E)      Cinas

2.     Aşağıdakilerin hangisinde “teşbih” yoktur?

A)     Ben bir körpe kuzuyum Al kat beni sürüne

B)      Kime derdim söylesem Bu dert sana az derler

C)      Bence ciğerden yaralıyım Gülerim dağlar gibi

D)     Güz yüzlü kömür gözlü sevdiğim Acep nerede kaldı

E)      Dilin bülbül, yüzün gül Sinen cennet bağıdır

3.       Aşağıdakilerin hangisinde “mübalağa” vardır?

A)     Derdim var dağlar gibi Söylesem eller gibi

B)      Ben nasıl güleceğim Yâr bana gül demedi

C)      Ben bir körpe kuzuyum Al kat beni sürüne

D)     Mahmur gözlü sevdiğim Uyanmaya nazlanır

E)      Mevla sabırlar versin Gizli sevda çekene

4.            Geçen gün babama sordum:

–     Niçin canın sıkkın baba?

–    Ceplerim bomboş da ondan, dedi.

Babamın bu yanıtı aşağıdakilerden hangisi­ne Örnek olabilir?

A) Kinaye                            B) Teşbih

C) Tevriye                           D) Telmih

E) Tenasüp

5.            “Sen gece güler, gündüz ağlarsın”

Bu dize­deki edebi sanat aşağıdaki dizelerden han­gisinde vardır?

A)     Sen kalbin atışında, kanın akışındasın

B)      Sen ölüm kuşunun feryadını duyarsın

C)      Sen soğuk kış gecesinde sımsıcak yazsın

D)     Sen şarkılarca ince ve uzun yârsın

E)      Sen ömür boyu yağan dinmek bilmeyen karsın

6.            Önünde dün beyazlar giyinirken kara kış

Bugün sensiz kalan yaz, karalar bağlar ardından

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?

A) İntak                               B) Teşhis

C) Hüsn-i talil                     D) İstiare

E) Tezat

7.            Gelse yârim yanıma

Cümle gamım dağıtır

Vur külüngün Şirinim

Sinem Ferhat dağıtır

Bu dörtlükteki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Tezat

B)      Cinas

C)      Telmih

D)     Kinaye

E)      İstiare

8.            Saatler durunca zaman durur mu?

Su kesilirse gözyaşım kurur mu?

Yukarıdaki dizelerde hangi edebi sanat vardır?

A)     İstiare

B)      Tecahül-i arif

C)      Hüsn-i talil

D)     Teşbih

E)      Tariz

9.            Bir an önce görülsün

Diye Akdeniz

Toroslar’da ağaçlar

Hep çocuk kalır

Bu dizelerde olduğu gibi bir şeyin oluşunu doğal nedeni dışında daha güzel bir nedene bağlama sanatına ne denir?

A)     Hüsn-i talil

B)      Teşhis

C)      Mübalağa

D)     Teşbih

E)      İstifham

10.          Karanfil oylum oylum

Geliyor selvi boylum

Yukarıdaki dizelerde aşağıda açıklanan sa­natlardan hangisi vardır?

A)     Bir sözün söylenen anlamının tam tersinin kastedilmesi

B)      Konuşma yeteneği olmayan varlıkların konuşturulması

C)      Aynı konuyla ilgili kelimelerin bir arada kullanılması

D)     Anlatılan bir durumun olduğundan çok gösterilmesi

E)      Bir sözün benzerlik ilgisiyle kendi anlamı dışında kullanılması

11. Aşağıdaki dizelerden hangisinde duyular arası deyim aktarmasıyla oluşmuş bir me­caz vardır?

A)     Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar

Kapanırdı daha gün batmadan kapılar

B)      Bahçede akasyalar açardı baharla

Ne şirin komşumuzdun sen Fahriye Abla

C)      Önce upuzun, sonra kesik saçların vardı

Tenin buğdaysı, boyun başak kadardı

D)     Gönül verdin derlerdi o delikanlıya

En sonunda varmışsın bir Erzincanlıya

E)      Hâlâ dağları karlı Erzincan’da mısın

Bırak, geçmiş günleri gönlüm hatırlasın

12.          Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski yeni

Kuzular bize söyler yılların geçtiğini

Yukarıdaki dizelerde aşağıda açıklanan sa­natlardan hangisi vardır?

A)     Bir sözü hem gerçek hem mecaz anlamıy­la kullanma

B)      İnsan dışındaki varlıklara insana özgü nite­likler verme

C)      Bir durumu olduğundan fazla veya az gös­terme

D)     Bir sözün söylenen anlamının tam tersini kastetme

E)      Bir konuyu bildiği halde bilmezden gelme

13.          Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir söz sana­tı yoktur?

A)     Anam bir yaz gecesi doğurmuş beni burda

Bu çamlıkta söylemiş son sözlerini babam

B)      Şu karşıma göğüs geren

Taş bağırlı dağlar mısın

C)      Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller

Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller

D)     Gurbet yansın yıkılsın

Sağ gelen hasta gider

E)      Vatan üstünde esen rüzgâr

Ses götürmüş bütün baharlardan

www.dersimizedebiyat.org

Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi

CEVAPLAR

1.     İçimde kor donar, buzlar tutuşur,

Yağan ateş midir, kar mıdır bilmem

İkiliğin ikinci dizesinde görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Telmih

B)    Cinas

C)    İstiare

D)    Tecahül-i Arif

E)    Teşbih

2.     “Çatma kurban olayın çehreni ey nazlı hilal!”

dizesinde hangi edebi sanatlar vardır?

A)    Teşhis – Mecaz-ı Mürsel

B)    Teşhis – Hüsn-i Ta’lil

C)    Cinas – Tevriye

D)    Teşbih – Hüsn-i Ta’lil

E)    Kinaye – Telmih

3.     “Can kafeste durmaz, uçar gider bir gün elbet”

Yukarıdaki dizede görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    İstiare

C)    Kinaye

D)    Tevriye

E)    Telmih

4.     Güğüm bir gün testiye,

“Yola çıkalım” dedi.

Testi “Korkarım” dedi.

Evde kalmak istedi.

Bu dizelerde “güğüm”e insan özellikleri verilerek konuşturma yoluyla yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşhis

B) İstifham

C) Leff ü Neşr

D) İntak

E) Seci

5.       I.    Ağaçlar sonbaharda elbiselerini soyunur.

II.    O zeytin gözlere doyamadım, diyerek sız­lanıyordu.

III.    Taşıma su ile değirmen dönmez.

IV.    Nihat’ın golüyle stat ayağa kalktı.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde bulunan söz sanatları aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A)    Tevriye – Teşbih-i beliğ – Cinas – Teşbih

B)    Kinaye – İstiare – Tevriye – Teşbih

C)    Teşhis – Teşbih-i beliğ – Kinaye – Mecaz-ı Mürsel

D)    Tevriye – Teşbih – Kinaye – Seci

E)    Teşhis – İstiare – Tevriye – Mecaz-ı Mürsel

6.     “O evine çok bağlı bir insandı.” cümlesinde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A)    Gelecek çağ, sevgi çağı olacaktır.

B)    Mum dibine ışık vermez.

C)    Bu adam, tilki gibi kurnaz biridir, dikkat et.

D)    Dost dost diye nicesine sarıldım.

E)    Necip Fazıl’ı okumaktan bir an bile sıkılmam.

7.     Kara gözler, kara gözler

Kararmış kara gözler

Gemim deryada kaldı

Yelkenim kara gözler

Bu dörtlükteki altı çizili sözcüklerle yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Mecaz-ı Mürsel

B)    Kinaye

C)    Tariz

D)    Tevriye

E)    Cinas

8.     Ben gidersem sazım sen kal dünyada,

Gizli sırlarımı aşikar etme.

Yukarıdaki dizelerde ağır basan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Kinaye

B)    Telmih

C)    Tevriye

D)    Teşhis

E)    İstiare

9.     İçmiş gibi geceyi bir yudumda,

Göğün mağrur bakışlı bulutları.

Bu dizelerde ağır basan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    Tecahül-i Arif

C)    Teşhis

D)    Tevriye

E)    İstiare

10.   Çukurova bayramlığın giyerken

Çıplaklığın üzerinden soyarken

Şubat ayı kış yelini kovarken

Cennet demek sana yakışır dağlar

Bu dörtlükteki en belirgin edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    İstiare

B)    Teşbih-i beliğ

C)    Teşhis

D)    İntak

E)    Mecaz-ı Mürsel

11.   Yıllardır bir kılıcım kapalı handa

Kimsesizlik dört yanımda bir duvar gibi

Sanıyorum saçlarımı okşuyor bir el

Kıpırdamak istemiyor göz kapaklarım

Bu dörtlükte görülen edebi sanatlar aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A)    İstiare – Tariz

B)    Teşbih – Mecaz-ı Mürsel

C)    Tezat – Cinas

D)    Kinaye – Teşbih

E)    İstifham – İstiare

12.   Zaman mı tükendi neden durdu saatler

Evvel bahar yaz ayları gelende

Akar boz bulanık neden dereler

Yukarıdaki dizelerde yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tecahül-i Arif

B)    İstifham

C)    Tariz

D)    Tevriye

E)    Kinaye

CEVAPLAR

1.     “Her an kalbimde sivri bir ok.” dizesinde hangi söz sanatı vardır?

A)    Teşbih

B)    Tezat

C)    Tariz

D)    İstiare

E)    Mecaz-ı mürsel

2.     Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden

Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak

Ve bir zaman semaya bakacaksın ağlayarak

Bu dizelerdeki altı çizili sözle yapılan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Mecaz-ı mürsel

B)    Teşbih-i beliğ

C)    Kinaye

D)    Telmih

E)    İstiare

3.     Pazara gittiğimizde bir satıcının “lokuma gel hanım, lokuma” diye bağırdığını işitiriz. Yanına vardığımızda lokum değil de kayısı sattığını fark ederiz.

Satıcı, bu söz oyunuyla hangi edebi sanata başvurmuş olur?

A)    İstiare

B)    Teşbih

C)    Tevriye

D)    Tenasüp

E)    Cinas

4.     Neden

Her aşkın içinden ayrılık geçiyor biraz?

Neden

Seni seviyorum diye bağırıyorum, avaz avaz?

Bu dizelerde görülen en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tecahül-i arif (Bilmezlikten gelme)

B)    İstiare (Eğretileme)

C)    Mecaz-ı mürsel (Ad aktarması)

D)    Telmih (Anımsatma)

E)    Tariz (Dokundurma)

5.     “Elma yanaklı, selvi boylu yâr.”

Yukarıdaki dizede aşağıdaki sanatlardan hangisi vardır?

A)    Aliterasyon

B)    Seci

C)    Kinaye

D)    İstiare

E)    Teşbih-i beliğ

6.     Çağır Karacaoğlan çağır

Taş düştüğü yerde ağır

Gönül sevdiğinden soğur

Görülmeyi, görülmeyi

Bu dörtlüğün ikinci dizesinde yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tecahül-i arif

B)    Mecaz-ı mürsel

C)    İrsal-i mesel

D)    Leff ü Neşr

E)    Terdid

7.     “Evet oğlum, Hoca sevmezdi bilirim Saray’ı

Ama sövmezdi de hoşlanmadığından dolayı”

Bu dizelerde görülen edebi sanat aşağıda­kilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    Telmih

C)    Tekrir

D)    Mecaz-ı Mürsel

E)    Tariz

8.     Kapım dillenir geceleri

Saçların yüzümü örttükçe

Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    Kinaye

C)    Teşhis

D)    İntak

E)    Tevriye

9.     Ağla, ağla halime

Gülme, kapat gözlerini

Görme, hiçbir şey söyleme!

Altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişki­sine benzer bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A)    İyi gün dostu çok olur.

B)    Alçak yerin tepeciği kendini dağ sanır.

C)    Boş çuval dik durmaz.

D)    Dipsiz bir kuyudur aşk.

E)    Bir kız vardı, yok gibi güzel.

10.   Büyüksün İlahi büyüksün büyük

Büyüklük yanında kalır pek küçük

Birinci ve ikinci dizede yapılan söz sanatla­rı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A)    Telmih          Tariz

B)    Tezat            Teşbih

C)    Tekrir            Tezat

D)    Teşbih          Tekrir

E)    Tariz             Telmih

11.   “Dertli bağrımda camdan bir kalp var.” cümlesinde bulunan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    İstiare

B)    Kinaye

C)    Tariz

D)    Terdid

E)    Mübalağa

12.   Nasrettin Hoca’ya bir mecliste sohbet ederken içlerinden biri:

–      “Hocam, kızmayın ama karınız çok geziyor.” der.

–      Hoca da: “İftira etmeyin, o kadar çok gezse de ara sıra bizim eve uğrar.” diye karşılık verir.

Nasrettin Hoca’nın bu sözü aşağıdaki edebi sanatlardan hangisine örnek olabilir?

A)    Mecaz-ı Mürsel

B)    Kinaye

C)    Tariz

D)    İstiare

E)    Tevriye

CEVAPLAR

1.     Bir sözü hem mecaz hem gerçek anlamını düşündürecek biçimde kullanmaya “kinaye” denir.

Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir örnek kullanılmıştır?

A)    Ey kimsesizler, el veriniz kimsesizlere

Onlardır ancak el verecek kimse sizlere

B)    Bir damla inciydi kirpiklerinde

Aşkın ıstıraplarla dolu rüyası

C)    Bulmadım dünyada gönüle mekan

Nerde bir gül bitse etrafı diken

D)    Ne içindeyim zamanın

Ne de büsbütün dışında

E)    Ve günlerden bir gün, bir sabah erken

Kuşluk vaktinde, bülbüller öterken

2.     Eskici dükkanındaki asma saat,

Çelik bir şal atmış omuzlarına.

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmıştır?

A) Benzetme                  B) Abartma

C) Hüsn-i Ta’lil                               D) Cinas

E) Teşhis

3.     Aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi için kullanılan örnek dize yanlıştır?

4.     Yarın dudağından getirilmiş

Bir katre alevdir bu karanfil

Bu dizelerde görülen söz sanatları hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A)    Güzel benzetme – Tenasüp

B)    Benzetme – Tevriye

C)    Tenasüp – Tezat

D)    Güzel benzetme – Aliterasyon

E)    Benzetme – Tenasüp

5.     Rengin uçmuş nen var sunam, ak sunam

Söyle bana, emret, sana can sunam

Bu iki dizede geçen “sunam” sözcükleri arasında hangi söz sanatı vardır?

A)    Benzetme

B)    Abartma

C)    Tevriye

D)    Telmih

E)    Cinas

6.     Ey name sen ol mah-likeden mı gelirsin

Ey hüdhâd-ı ümmid Saba’dan mı gelirsin

dizelerinde “Saba” melikesi Belkıs ile Süleyman kıssası hatırlatılmıştır.

Örneği ve açıklaması verilen bu edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Telmih

B)    Tenasüp

C)    Tevriye

D)    İstiare

E)    İstifham

7.     Bugün keyfim yok

Karnım da aç değil idi

Bir çeyrek inekle

İki kasa ekmek yiyebildim

Bu dörtlük halk arasında söylenen anonim bir söyleyiştir.

Yukarıdaki dizelerde ağır basan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Mübalağa

B)    Telmih

C)    Tenasüp

D)    Asonans

E)    Leff ü Neşr

8.     Kani ol gül gülerek geldiği demler şimdi

Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz

Bu beytin birinci ve ikinci dizesinde görülen edebi sanatlar aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A)    Teşbih – Tezat

B)    Tevriye – Aliterasyon

C)    İstiare – Tezat

D)    Teşbih – İstiare

E)    İstiare – Teşbih

9.     Deniz beni bekliyor.

Yavuklum, sokaklar

Beni bekliyor.

Ben adımı kazıyorum

Yaz gölünde geyik gibi

Yüzen ağaca.

Bu dizelerde ağır basan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    İntak

B)    Seci

C)    Teşhis

D)    Asonans

E)    Tecahül-i Arif

10.   “Murathan Mungan, günümüz edebiyatının güçlü kalemlerindendir.” cümlesinde hangi söz sanatı vardır?

A)    Kinaye

B)    Tevriye

C)    Tecahül-i Arif

D)    Mecaz-ı Mürsel

E)    Seci

11.   “Tatilde onunla yaşadıklarım bir rüya gibiydi.”

Yukarıdaki cümlede yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    İstiare

B)    Teşbih

C)    Tezat

D)    Kinaye

E)    Tevriye

12.   Aşağıdakilerin hangisinde teşhis sanatı yapılmamıştır?

A)    Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış.

B)    Camekandaki kitap beni al diye gözlerimin içine bakıyordu.

C)    Koca şehirde ışıklar dans ediyor.

D)    Her yokuşun bir inişi vardır diyorlar.

E)    Uyanan bir düşünce bir daha kolay kolay uyuyamaz.

CEVAPLAR

1.     “Dişin mi ağrıyor?

Çek kurtul.

Başın mı ağrıyor?

Bir çeyreğe iki aspirin.

Verem misin?

Üzülme onun da çaresi var,

Ölür gidersin…”

Bu dizelerde görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tezat                          B) Terdid

C) Telmih                        D) Tariz

E) Mübalağa

2.     “Doya doya sevemedim kuzumu.” cümlesin­deki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih- Beliğ

B)    Hüsn-i Ta’lil

C)    Açık eğretileme

D)    Kapalı eğretileme

E)    Mecaz-ı Mürsel

3.     “Kaçan balık büyük olur

Kaçamayan ızgara.”

Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcükle yapı­lan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İstiare                        B) Teşhis

C) Teşbih-i Beliğ             D) Cinas

E) Tevriye

4.     “Aramızdan bir çınar daha devrildi.” cümlesin­deki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih-i Beliğ

B)    Mecaz-ı Mürsel

C)    Tecahül-i Arif

D)    Tevriye

E)    Eğretileme

5.     Hiç korkmadım çelişkiden

Onaylanmayan ilişkiden

Ne çoğaldım övgüden

Ne azaldım yergiden

Yukarıdaki dörtlükte altı çizili kelimelerle yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih                        B) Kinaye

C) Tezat                          D) Tevriye

E) Cinas

6.     Bana kaderimin bir oyunu mu bu?

Aldı sevdiğimi, verdi zulümü

Dünyaya doymadan göçüp gideceğim

Yoksa yaşamanın kanunu mu bu?

Bu dörtlükte “şairin bildiği bir durumu bilmezlikten gelme” yoluyla yapılan söz sanatı aşa­ğıdakilerden hangisidir?

A) Rücu

B) İstifham

C) Hüsn-i ta’lil

D) Tecahül-i arif

E) Tenasüp

7.     Her nefeste eyledik yüz bin günah

Bir günaha etmedik hiçbir gün ah

Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundur­ma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Cinas

B)    Tevriye

C)    Hüsn-i Ta’lil

D)    Teşbih

E)    Tenasüp

8.     Deveye, “İniş mi seversin, yokuş mu?” diye sormuşlar; “Düz başıma mı yıkıldı?” demiş.

Yukarıdaki diyalogda görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    Cinas

C)    İntak

D)    Telmih

E)    Seci

9.       I.    Ağlarım yâdıma geldikçe gülüştüklerimiz            (Tezat)

II.    Bizim gemi martı gibi pek oynak                              (Teşbih)

III.    Çal sevdiceğim, çal güzelim, çal meleğim           (Cinas)

IV.    Bakıyorum bugün erkencisin!                                  (Tariz)

V.    Bedr’in aslanları ancak bu kadar şanlı idi             (Telmih)

Numaralandırılmış dizelerden hangisinde parantezle gösterilen söz sanatı yanlış verilmiştir?

A) I          B) II          C) III          D) IV         E) V

10.   Gördükler, cevizler, iğdelerin

Gidin bakın gölgeleri orda mı?

Yukarıdaki dizelerde kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Kinaye

B)    Telmih

C)    Tezat

D)    Tecahül-i Arif

E)    Teşbih

11.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişileştirme yapılmıştır?

A)    Her gün binlerce öykü kaydediyor Beyoğlu’nun kancık sokakları

B)    Şirket kurulurken bana da ortaklık teklif edileceğini sanmıştım.

C)    Minicik adam, kalın sesiyle seyircinin dikkatini çekmişti.

D)    Bu küçük odaya tıkıldık, kaldık.

E)    Yüzünden düşen bin parça, gül biraz!

12.   “Zavallının yüzüne kara çaldılar.” cümlesinde yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangi­sidir?

A)    Abartma

B)    Kinaye

C)    İstiare

D)    Telmih

E)    Tariz

CEVAPLAR

1.     Yeşil ördek yayılıyor çemende

Mehdi günü doğar ahir zamanda

Yukarıdaki dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    Kinaye

C)    Assonans

D)    Telmih

E)    Tevriye

2.     Şişede durduğu gibi durmaz ki kâfir

Tutar insana yaşamayı sevdirir

Yukarıdaki beyitte görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tekrir

B)    Terdid

C)    Rücu

D)    İrsal-i Mesel

E)    Akis

3.     Genç şairlerden biri Necip Fazıl’a bir konfe­ransta şaka yapmak ister. Kürsünün üzerine bir salatalık bırakır. Kürsüye çıkan üstat, durumu inceden sezer ve topluluğa dönerek:

–      İçinizden biri kimliğini düşürmüş, der.

Yukarıdaki fıkrada görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Mübalağa

B)    Tariz

C)    Tezat

D)    İstiare

E)    Nida

4.     “Mutluluk dağlar gibidir; ses verir ama kımıldamaz; bekler ki sen ona gidesin.”

Yukarıdaki cümlede hangi söz sanatlarına başvurulmuştur?

A)    İstiare – teşhis

B)    Cinas – tezat

C)    Hüsn-i ta’lil – tezat

D)    Teşbih – istiare

E)    Teşbih – teşhis

5.     Birçok giden memnun ki yerinden

Çok seneler geçti dönen yok seferinden

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    İstiare (Eğretileme)

B)    Teşbih (Benzetme)

C)    Telmih (Anımsatma)

D)    Tecahül-i arif (Bilmezlikten gelme)

E)    Teşhis (Kişileştirme)

6.     Bir cefam vardı bin oldu

Aktı gözüm yaşı sel oldu

Bu dizelerde görülen edebi sanatlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A)    Teşbih – Mübalağa

B)    İstiare – Kinaye

C)    Tezat – Tecahül-i arif

D)    Cinas – Teşbih

E)    Tevriye – Kinaye

7.     “Yüce dağ başında siyah tül vardır.”

Yukarıdaki dizede görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    Mübalağa

C)    İstiare

D)    İstifham

E)    Seci

8.     Sabret, sabret inci tanem, bekle beni

Döneceğim mutlaka, sabret!

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tekrir – Teşbih

B)    Tenasüp – İstiare

C)    İstiare – Tekrir

D)    Mecaz-ı Mürsel – Teşbih

E)    Tenasüp – Mecaz-ı Mürsel

9.     (I) Körfezin rengini günlerce unutamadım. (II) Kı­yıdan dağları denizi seyrettim bir gün. (III) Dağlar, denizin etrafında bir duvar oluşturuyor. (IV) Yeşil, gösterişli bir kürk gibi. (V) Suyun rengi kimi yerde mavi, kimi yerde yeşil oluyor.

Bu paragrafta numaralandırılmış cümleler­den hangisi ikisinde benzetme sanatı yapılmıştır?

A) I ve II                          B) II ve III

C) III ve IV                       D) I ve IV

E) II ve V

10.   Kitap, Anadolu’nun ortasındaki bu köyün sorunlarını ele alıyor.

Yukarıdaki cümlede aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yapılmıştır?

A)    Teşbih

B)    Ad Aktarması

C)    Teşhis

D)    Telmih

E)    Nida

11.   Yüreğim sıcak, yüreğim soğuk, yüreğim ayaz

Bir gülsen kar yağacak bembeyaz

Bu dizelerdeki edebi sanatlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A)    Teşbih – Teşhis

B)    Tekrir – Teşbih

C)    Tezat – Tekrir

D)    Tezat – Teşhis

E)    Telmih – Tekrir

12.   “Ankara BM’nin son kararına karşı gereken önlemlerin kısa bir sürede alınacağını açıkladı.” cümlesinde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Mübalağa

B)    Tariz

C)    Ad Aktarması

D)    Tenasüp

E)    İstiare

CEVAPLAR

1.     Selamın geçiyor besbelli

Yeşerdi telgraf telleri

Yukarıdaki dizelerde görülen söz sanatının benzeri aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A)    Ekmek Leyla oldu bre dostlarım

Mecnun oldum peşi sıra giderim

B)    Taze elinden gülü vermez misin?

Gül gibi yahut gülüvermez misin?

C)    Sen yoksun diye bahçemde

Çiçekler açmıyor bak

D)    Akşam, yine akşam, yine akşam

Göllerde bu dem bir kamış olsam

E)    Bir ateş düştü canıma

Yararım kimseler bilmez

2.     Beni göğsünde bir gül gibi sayardı

Yar benden incinir şimdi

Yukarıdaki dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tevriye

B)    Tezat

C)    Cinas

D)    Aliterasyon

E)    Kinaye

3.     Sadece benzeyen ve kendisine benzetilen iki öğeden oluşan benzetmelere “kısaltılmış benzetme (teşbih-i beliğ)” denir.

Aşağıdakilerden hangisi bu tanıma uygun bir kullanımda değildir?

A)    Yurt anadır.

B)    Vakit nakittir.

C)    Mehmetçik aslandır.

D)    Ülkem cennettir.

E)    Vakit değerlidir.

4.       I.    Kadın, genç kız kadar hareketliydi.

II.    Alem sele gitti gözüm yaşından.

III.    Eylül küsmüş, sararmış yollarda.

IV.    Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır.

V.    Yarimin kaşları narin bir keman gibi.

İçerdikleri söz sanatlarına göre numaralı dize­leri ikişerli gruplarsak hangisi dışta kalır?

A) V          B) IV          C) III          D) II         E) I

5.     Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini

Yazık olmuş o güzlerden sana akan yaşlara

Bir zamanlar sevginle ateşlenen başımı

Dizlerinin yerine dayasaydım taşlara

Bu dörtlükte altı çizili sözde görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Kinaye

B)    Teşbih

C)    Tenasüp

D)    Cinas

E)    Tevriye

6.     “Sezai Karakoç’u okumak; Satre’i, A. Camus’u, Victor Hugo’yu, Şeyh Galip’i, M. Arabi’yi, M. Akif’i okumaktır.”

Yukarıdaki cümlede görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Mecaz-ı Mürsel

B)    Kinaye

C)    Teşbih

D)    Telmih

E)    Tecahül-i Arif

7.     İstanbul… ey İstanbul ey!

Acılar kraliçesi…

Umudun ve direncin yorgun anası!

Ve ay, çıldırmak üzere olmanın

Çamurlu ikonası!

“Bu dizelerde şair İstanbul’u duyan, düşünen, hareket eden bir insan kişiliğine bürümüştür.”

Böyle bir kullanım hangi söz sanatını örneklendirir?

A) İntak

B) Teşbih

C) Teşhis

D) Telmih

E) İstifham

8.     Prometheus’tum zincire vurulurken

Ciğerimi kartallara yedirdim.

Spartaküs’tüm köleliğin çığlığında,

Aslanlara yem oldum, tükendim.

Kör kuyuların dibinde Yusuf’tum,

Kerbela çölünde Hüseyin.

Zindanlarda Cem Sultan,

Sehpalarda Pir Sultan.

Ve Madımak’ta otuz yedi can…

Yukarıdaki dizelerde bulunan en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tecahül-i arif

B) Cinas

C) Mübalağa

D) Telmih

E) Leff ü Neşr

9.     Dünya kırk kulplu kazan,

Bir kulpundan tut sen de kazan.

Bu dizelerde altı çizili sözcüklerle yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevriye

B) Aliterasyon

C) Cinas

D) Seci

E) Asonans

10.   Vahdedün şarabından

Bir cür’a nûş edeyin

Enel-Hak çağuruben

Dara gireyim Mevla

Bu dörtlükteki söz sanatı aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

A) Telmih

B) Cinas

C) Leff ü Neşr

D) Nida

E) Tezat

11.   Bi lodos lazım şimdi bana,

bi kürek bi kayık.

Zulada birkaç şişe yakut,

yer gök kırmızı.

Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcükte görü­len söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih

B) İstiare

C) Kinaye

D) Cinas

E) Tezat

12.   Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşhis (kişileştirme) sanatı yoktur?

A)    Ben ağlarım çayır ağlar çimen ağlar.

B)    Sakarya’nın sular nâmın söyleşir.

C)    Kuşlar Kemal’im der günler günü çağrışır.

D)    Dev boyunlu morca dağlar divan durmuş bekleşir.

E)    Her geçen seni bizden parça parça götürür.

CEVAPLAR

1.     Sarp, engebeli bir yoldan geçerek köye vardık. (I) Köyün girişinde masum köylüler karşıladı bizi. (II) Yüzleri güneşin etkisiyle kavrulmuş, kararmıştı. (III) Hepsi sanki birer abideydiler. (IV) Abideleri dikilesi, çilekeş, yalnızlığın türküsünü söyleyen köylüler… (V)

Numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bir teşbihten söz edilebilir?

A) V          B) IV          C) III          D) II         E) I

2.     Sen beni bırakıp gidince

Bulutlar ağladı.

Bu dizelerde görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Hüsn-i ta’lil

B)    Mecaz-ı mürsel

C)    Kinaye

D)    Tecahül-i arif

E)    Telmih

3.     Hani her şeyindim ben senin

Hani kor dudaklındım

Hani kırlarda açan çiçektim

Vazgeçilmezdim.

Bu dizelerde bulunan söz sanatları hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A)    İstiare – tezat

B)    Teşbih-i beliğ – tekrir

C)    Tekrir – istiare

D)    Kinaye – tezat

E)    Mübalağa – teşbih-i beliğ

4.     Ucuza yaşamalısın hayatı

Uğraşmasız, kolay

Atın ardından gider bil

Büyürken tay.

Yukarıdaki dörtlükte görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)    İstiare

C)    Tezat

D)    Tevriye

E)    Kinaye

5.     Bulutlar ağlıyor güneş yüzünü asmış

Kelebekler kederli, kuşlar ağaca küsmüş

Yukarıdaki dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşhis

B)    İntak

C)    Teşbih

D)    İstiare

E)    Tezat

6.     Uzun ince bir yoldayım

Gidiyorum gündüz gece

Yukarıdaki dizelerde bulunan söz sanatları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A)    Kapalı istiare        Tezat

B)    Teşbih                  Tekrir

C)    Hüsn-i ta’lil          Cinas

D)    Açık istiare           Tezat

E)    Kinaye                  Tevriye

7.     Kaş, Muğla’nın bir incisi. (I) Şimdiye dek gör­düğüm en harikulade yer. (II) Uzun, sarp geçit­lerden, dağların sırtlarından geçerken içinize iş­lenen o görüntü sizi alıp götürebilir. (III) Evet, evet bu konuda size kefilim. (IV) İsterseniz he­men bir yolcu bileti, birkaç giyecek şey, biraz da para alın ve kendinizi Kaş’a teslim edin; çünkü Kaş’tan size davet var. (V)

Bu paragrafta numaralandırılmış yerlerin hangisinde teşbih, hangisinde teşhis sanatı yapılmıştır?

A)        III                   II

B)         II                   V

C)         V                   II

D)         I                    V

E)         II                    I

8.     Neşesi kalmadı adanın, denizin tadı yok artık

“Biz Heybeli’de bir gece mehtaba çıkardık”

Bu dizelerde görülen en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)     İstiare

C)    Telmih

D)Kinaye

E)    Tezat

9.     “Halk ne düşünürse düşünsün, Ankara’nın ne düşündüğü önemlidir.” cümlesindeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Tevriye

B)    Kinaye

C)    Telmih

D)    Mecaz-ı mürsel

E)    Tezat

10.   Bir gün bana: “Amin Maalouf’u okumayı ne zaman bırakacaksın?” deseler, sanırım o beni bıraktığı zaman derim.

Bu cümlede görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Kinaye

B)    Teşbih

C)    Ad aktarması

D)    İstiare

E)    Tezat

11.   Misafir gelse mutluluk da gelir.

Yukarıdaki atasözünde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşbih

B)     Tenasüp

C)    Hüsn-i Ta’lil

D)    Cinas

E)    İstiare

12.   Hayata sıfırdan başladı

Daha sıfır, daha sıfır

Şimdi çok sıfırlı bir hesabın sahibi

Hâlâ sıfır

Yukarıdaki dörtlükte görülen en belirgin edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Teşhis

B)    Tekrir

C)    Mecaz-ı Mürsel

D)    Telmih

E)    Tezat

CEVAPLAR