• Asıl adı Mehmet olan Evliya Çelebi, yalnız 17. asrın değil Türk edebiyatında bütün zamanların en önemli seyahat yazarıdır.
• Yirmili yaşlarda babasından izinsiz Bursa’ya gidişi ile başlayan seyahat hayatı, 50 yıl boyunca bütün Osmanlı İmparatorluğunu hatta başka pek çok yeri de dolaşmasıyla sonuçlanmıştır.
• Ömrünü seyahatle geçiren sanatçı geriye 10 ciltlik emsalsiz bir Seyahatnâme bırakmıştır. Bu eser; Anadolu, Rumeli, Suriye, Hicaz, Mısır, Irak, Balkanlar, Macaristan, Bosna-Hersek, Girit, Kafkaslar, Rusya, Almanya vs. yerler hakkında bilgiler veren çok değerli bir eserdir.
• Hem gezi hem hatıra türü kapsamında değerlendirilebilecek eser, yer yer öykü tekniğine başvurulduğu için hikâye;halk arasında konuşulan anlatmaya değer olay ve durumları, dikkatli bir gözlem ve incelemeyle aktardığı için de röportaj özelliği de gösterir.
• Seyahatnâme, tarihi ve coğrafi bilgilerin yanı sıra anlatılan yerin sosyal, kültürel özelliklerini de aktarması bakımından ayrıca bir değer taşır.

Eserleri :

Seyahatnâme

Edebiyatımızda gezi türünün başarılı örneklerini veren yazar, usta bir gözlemcidir. Genç yaşta çeşitli ülkeleri dolaşarak yeni yeni şeyler öğrenmesi ve babasının arkadaşlarından dinledikleri, Evliya Çelebi’nin içindeki seyahat isteğini artırmıştır. Bir süre sonra seyahate başlayan yazar, yalnız Anadolu’yu değil birçok ülkeyi de dolaşmıştır.

Evliya Çelebi, elli yıllık süre içinde gezdiği yerleri “Seyahatname’ adlı eserinde anlatmıştır. 10 ciltten oluşan eser, Türk edebiyatında gezi türünde verilen ilk eserlerden sayılır. Gözleme dayalı betimlemeleri, abartılı söyleyişi, mizahlı, günlük konuşma diline yakın üslubu, onu döneminin yazarlarından ayırır. Evliya Çelebi, gözlemleriyle yetinmemiş, tarihi eserleri, onları yaptıranları, insanların yaşam biçimlerini de aktarmıştır.