• İnandırma, aydınlatma, kendi görüşünü kabul ettir­me amaçlanır
• Daha çok; makale, eleştiri gibi türlerde kullanılır
• Kavramları tanımlama ve açıklama önemlidir.
• Konunun aydınlatılması için farklı kişilerin düşünce­lerine başvurulur.
• Sözcükler gerçek anlamında kullanılır.
• Dil, “göndergesel işlev”de kullanılır.
• “Tanımlama, açıklayıcı betimleme, örneklendirme, karşılaştırma, tanık gösterme” gibi düşünceyi geliş­tirme yollarından faydalanılır.

Kanıtlayıcı Anlatım

Son yıllarda yapılan araştırmalar, eğitimde övme ve ödüllendirmenin, yerme ve cezalandırmadan daha iyi sonuçlar verdiğini ortaya çıkarmıştın Bir araştırmacı övme ve yermenin başarı üzerindeki etkisini ölçmek için 4 ve 6.sınıf öğrencilerine bir matematik testi uygu­lamış ve böylece aynı yaşta ve aynı kabiliyette olan öğrencileri dört gruba ayırmıştır. Beş gün üst üste bu gruplara, üzerinde on beşer dakika çalışmak üzere 30 problem vermiştir. Bu deneyde her günkü çalışmadan sonra I. gruptaki çocukların her biri sınıfın önüne çağrılıp kendilerine çok iyi başardıkları söylenmiştir. II. gruptaki öğrenciler gene sınıfın önüne çağırılıp hata­ları belirtilmiş ve başarısızlıktan ötürü azarlanmalardır. III. gruptakilere hiçbir şey yapılmamıştır; bunlar ancak ötekilere yapılan muameleyi görmüşlerdir. IV. grup ise ayrı bir dershanede çalıştırılmıştır. Bunlar ödüllendirilmeyip cezalandırılmadıkları gibi l ve II. grubun tabi olduğu muameleyi de görmemişlerdir. Beş günlük süre içinde i grupta devamlı bir ilerleme görülmüş, II. grup öğrencilerde ikinci gün bir gayret artışı ama sonra bir gerileme meydana gelmiştir, III. grubun başarısı övü­len ve azarlanan gruplara nazaran daha düşük olmuş;grup (hiçbir muameleye tabi olmayanlar) ise hep­sinden daha geri kalmıştır.

İleri sürülen görüşlerin ispatlanmaya çalışıldığı anlatım­dır. Okuyucunun ikna edilmesi için örneklerden, sayısal veri­lerden, belgelerden, tanık göstermeden, karşılaştırmalardan ve tanımlamalardan yararlanılır.

Dil, göndergesel işlevde kullanılır. Bu anlatım tekniği daha çok bilimsel ve felsefi yazılar ile makale ve eleştiri tür­lerinde kullanılır.

Türkiye’de istihdamın yetersiz gelişmesi nede­niyle, eğitimli, vasıflı kişilerin bir kısmının iş bula­madığı bir gerçektir. Türkiye’de işsizlerin % 19,7’si meslek okulu veya üniversite mezunudur. Ayrıca bu oranın giderek artmakta olması dikkat çekicidir (1991 yılında % 10,4 iken, 2000yılında % 19,7ye yükselmiştir). Bu durum Türkiye’de nitelikli işgücü arzına karşılık yeterli istihdam alanı oluşturul­madığını göstermektedir. Türkiye etkili istihdam politikaları geliştirmek ve uygulamak zorundadır.

(Türkiye’de İşsiz Nüfus, Ali Yılmaz)