Varlıkların birbirine karşıt olabilecek durumlarını içeren cümledir.
– Evi birbirine katan, küçük yaramaz, babası eve gelince süt dökmüş kedi gibi bir köşeye siner, sesi soluğu çıkmazdı.

(aynı varlığın karşıt durumları)

– İnsanlar kanlı bıçaklıysa bile, çiçekler sevgi taşır pencereden pencereye.

(farklı varlıkların karşıt durumları)

ÖRNEK

(I) Günü gününe pek uymaz bu kentin.(II) Bir bakarsın, yaz ortasında buz kesmişsin; bir bakarsın, kasım ortasında ceket fazla gelmiş. (III) Geçen eylül ayının son günü kente yağmur yağarken, kentin sırtını dayadığı dağa kar yağıyordu. (IV) Ertesi gün ise mayıs sonu güneşine benzeyen, pırıl pırıl bir hava… (V) Neredeyse tüm ekim ayı, böyle geçti. (VI) Oysa daha güneyimizdeki bir başka kente çoktan kış gelmişti. Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisi kendinden önceki cümlenin açıklaması durumundadır? (ÖSS–2000)
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.

ÇÖZÜM

I. cümlede kentin günü gününe pek uymadığını, II. cümle örnekleyerek açıklamaktadır. Bir bakarsın yaz ortasında buz kesmişsin (günü gününe uymadığının ispatı için bir örnek); bir bakarsın kasım ortasında ceket fazla gelmiş (günü gününe uymadığının bir diğer örneği).

Doğru Seçenek: A