• Övmek ya da yermek amacıyla yazılırlar.
• En az 33 en çok 99 beyitten oluşur.
• Gazel gibi kafiyelenir: aa   ba  ca  …
• İlk beytine “matla”,  en güzel beytine “beytülkasid”,  şairin adının geçtiği beyte “taç beyit” denir.
• Allah’ın birliğini anlatan kasidelere “Tevhit”, 
• Allah’a yakarış için yazılan kasidelere “Münacat”,
• Hz. Muhammed’i övmek için yazılan kasidelere “Naat”,
• Ölüm,  yas vb konuları işleyen kasidelere ”Mersiye”,
• Şairin kendisini övmek için yazdığı kasidelere “Fahriye” denir.

Tam bir kasidede şu bölümler bulunur.

• Tesbib(nesib): giriş bölümüdür,  kasidenin yazılış amacı anlatılır.
• Tegazzül: Aşk,  şarap konularının işlendiği gazel bölümüdür.Bazı kasidelerde bu bölüm bulunmaz.
• Girizgâh: Tek beyittir,  bir vesileyle asıl bölüme geçilir.
• Methiye:  Övgü bölümüdür.
• Fahriye:  Şairin kendini övdüğü bölüm.
• Dua:  Şairin övdüğü kişiye şükranlarını sunduğu bölüm.  

Daha çok din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan şiirlerdir. Kaside şairlerine kaside-gü (kaside söyleyen), kaside-sera ya da kaside-perdaz (kaside yazan) denir. Kaside 6 bölümden oluşur:

Birinci bölüm 15-20 beyitliktir. Bu ilk bölüme, âşıkane duygular yer alıyorsa “nesib“, bahar, tabiat, bayram gibi konulara değiniliyorsa “teşbib” adı verilir.

İkinci bölüm girizgah ya da girizdir. Genellikle tek beyitten oluşur ve burada şair medhiyeye (övgüye) geçeceğini bildirir. Girizgah konuya uygun ve nükteli olmalıdır. Üçüncü bölüm medhiyedir. Bu bölümde asıl konu anlatılır. Beyit sayısı konuya ve şaire göre değişen medhiye bölümü kasidenin en sanatlı beyitlerini içerir. Kasidenin dördüncü bölümü tegazzüldür. Tegazzül, 5-12 beyit arasında değişir. Kasidenin başında ya da sonunda yer alabilir. Bu bölüm her kasidede bulunmayabilir.

Beşinci bölüm fahriyedir. Şair bu bölümde de kendisini över. Kasidenin son bölümü duadır. Bu bölümde önceki beyitlerde övgüsü yapılan kişi için dua edilir.  Kasideler, nesib bölümünde ele alınan konuya göre kaside-i bahariyye, kaside-i ramazaniyye, kaside-i hammamiyye olarak adlandırılır. Uyaklarına göre r harfi ile bitiyorsa kaside-i raiyye, l harfiyle bitiyorsa kaside-i lamiyye, m harfiyle bitiyorsa kaside-i mimiyye diye anlandırılır. Rediflerine göre de, tevhid, münacaat, methiye diye bölümlenir. Kasidenin en güzel beyiti “beyt-ül kaside”dir. Şairin adının geçtiği beyite ise “taç beyit” denir. Diğer şekil özellikleri gazele benzer.