Tarih, coğrafya ve diğer alanlarda verdiği eserler­de çok ileri derecelerde ilmi metotlar kullanmıştır.

Arapça, Farsça, Latince ve Fransızca bilirdi.

Bilim meselelerini Avrupai bir gözle ele alan ilk yazarlarımızdandır.

Devletin işleyişindeki bo­zuklukları eleştiren ve teklifler içeren raporlar hazırlamıştır.

Batı’da Hacı Kalfa diye bilinir.

Eserleri

Cihannüma: (Coğrafi eser)

Keşfü’z-Zünun: (14500 kitabı tanıtan bibliyografya türünde bir ansiklopedik eserdir.)

Fezleke: (Osmanlı tarihle alakalı önemli bir eserdir.)

Takvimü’t Tevarih: Dünya tarihini anlatır.

Mizanü’l-Hak: (Doğruluk Terazisi) (sosyal konulu bir eser)

Düstûru’l Amel: (Davranışların Kuralı)

Tuhafetü’l Kibar fi Esfari’l-Bihar: Türk denizciliğinin zaferlerini anlatır.

Edebiyatçı olmaktan çok bir bilim adamıdır. İyi bir öğrenim görmüştür. Henüz çocuk yaşta katiplik görevine getirilmiştir. Katiplik göreviyle Anado­lu’da çeşitli seferlere katılmıştır. Bu dönemde yaklaşık on yıllık bir süre içinde savaşlarda, kuşatmalarda bu­lunmuştur. Bu sırada yaşadıklarını, gözlemlerini eser­lerinde yansıtmıştır.

Babasından ve zengin bir akrabasından kalan mirasın büyük bölümünü kitaba yatırır. Döneminin ünlü alimle­rinden dersler alır, sabahlara kadar çalışıp kitap okur. Bu arada kendisi de bazı kişilere ders verir. Sonuçta Katip Çelebi, hem ders alır hem ders verir hem de yaz­maya devam eder. Çok kitap okuyan yazarın asıl eğili­mi tarih ve coğrafya üzerinedir.

Katip Çelebi, bilgiye, ahlaki değerlere vb. önem verir. Döneminin toplumsal olayları üzerine kafa yorar, Os­manlının bozulan kurumlarını eleştirir. Eserlerinde aklı ve mantığı ön plana çıkarır. Yirminin üzerinde eser yaz­mıştır. Eserlerinin bazıları çeviri türündedir. “Cihannüma, Keşfü’z Zünun” onun en önemli eserlerindendir. Cihannüma, bir coğrafya eseridir. Modem Türk coğraf­yacılığının başlangıcı sayılabilecek bir eserdir. Katip Çelebi bu eserinde, Doğu ve Batı’daki pek çok coğraf­ya eserinden aldığı bilgileri araştırıp yorumlayarak ak­tarmıştır. Keşfü’z Zünun, İslam dünyasında yazılmış on binin üzerinde eser hakkında bilgi vermektedir Arapça yazılan bu eser, alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir. “Fezleketü’t Tevarih, Türkçe Fezleke, Takvimü’t Tevarih, Tuhfetü’l Kibar fi Esfari’l Bihar, Mizanü’l Hak fi İhtiyari’l Ahakk” adlı eserler de Katip Çelebi‘nindir.

• 1609 – 1657 tarihleri arasında yaşamıştır.
• Asıl adı Mustafa olan bilgin, ordu katipliği yaptığı için bu adla anılmıştır.
• Tarih, coğrafya ve bibliyografya alanlarında önemli yapıtlar vermiş bir bilim adamıdır.
• İslam bilginlerinin eserlerinin yanı sıra, batılı kaynaklardan da yararlanarak kendini yetiştirmiştir.
• Eserlerini süslü anlatımdan uzak, sade denebilecek bir üslupla yazmıştır.
• Çoğu Arapça olan eserlerinin Türkçe olanlarından coğrafya, tarih ve denizcilikle ilgili olanları ünlüdür.
• En bilinen eseri olan Keşfü’z Zünûn (Arapça) bir bibliyografya kitabıdır.
• Eserde üç yüz civarında ilim ve fen dalına ait 1450 kitap alfabetik sıraya göre tanıtılmıştır.
• Bugün bilim dünyasının eline geçmemiş (kayıp) olan eserlerden de bahsetmekte olan Keşfü’z – Zünûn, birçok dile çevrilmiş çok değerli bir eserdir.
• Bilgin, Mizanü’l-Hak ve Düstûrü’l – Amel adlı eserlerinde de içinde yaşadığı sosyal hayatın bozukluklarını anlatmış, İslamiyet’in esasından uzak, yanlış inançları belirtmiş ve Türklerin gelişmesi için manevi ilimlerin tek başına yeterli olmadığını müspet bilimlerin de öğrenilmesi gerektiğini söylemiştir.
• Tuhfetü’l-Kibar fi Esfâri’l- Bihar adlı eserinde ise, büyük savaş ve zaferleri nedenleriyle sıralayarak Türk denizciliğinin kötü gidişine engel olmak istemiştir.
• Batı dünyası kendisini Hacı Kalfa adıyla tanımıştır.

Eserleri :

• Keşfü’z – Zünûn (Bibliyografya kitabı)
• Mizanü’l-Hak (Osmanlı toplumunda tartışma konusu olan dînî ve sosyal konuları ele alıp inceleyen eser)
• Düstûrü’l – Amel (Sosyal bozuklukları ve dini sorunları anlatan eser)
• Tuhfetü’l-Kibar fi Esfâri’l- Bihar (Denizcilik tarihimizdeki başarıları anlatan eser)
• Cihannüma (Coğrafya kitabı)
• Fezleke (1591-1654 yılları arasındaki önemli siyasi olayları anlatan eser)
• Takvimü’t-Tevârih (1648 yılına kadar yaşanan olayları anlatan eser)