Edebiyatçı olmaktan çok bir bilim adamıdır. İyi bir öğrenim görmüştür. Henüz çocuk yaşta katiplik görevine getirilmiştir. Katiplik göreviyle Anado­lu’da çeşitli seferlere katılmıştır. Bu dönemde yaklaşık on yıllık bir süre içinde savaşlarda, kuşatmalarda bu­lunmuştur. Bu sırada yaşadıklarını, gözlemlerini eser­lerinde yansıtmıştır.

Babasından ve zengin bir akrabasından kalan mirasın büyük bölümünü kitaba yatırır. Döneminin ünlü alimle­rinden dersler alır, sabahlara kadar çalışıp kitap okur. Bu arada kendisi de bazı kişilere ders verir. Sonuçta Katip Çelebi, hem ders alır hem ders verir hem de yaz­maya devam eder. Çok kitap okuyan yazarın asıl eğili­mi tarih ve coğrafya üzerinedir.

Katip Çelebi, bilgiye, ahlaki değerlere vb. önem verir. Döneminin toplumsal olayları üzerine kafa yorar, Os­manlının bozulan kurumlarını eleştirir. Eserlerinde aklı ve mantığı ön plana çıkarır. Yirminin üzerinde eser yaz­mıştır. Eserlerinin bazıları çeviri türündedir. “Cihannüma, Keşfü’z Zünun” onun en önemli eserlerindendir. Cihannüma, bir coğrafya eseridir. Modem Türk coğraf­yacılığının başlangıcı sayılabilecek bir eserdir. Katip Çelebi bu eserinde, Doğu ve Batı’daki pek çok coğraf­ya eserinden aldığı bilgileri araştırıp yorumlayarak ak­tarmıştır. Keşfü’z Zünun, İslam dünyasında yazılmış on binin üzerinde eser hakkında bilgi vermektedir Arapça yazılan bu eser, alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir. “Fezleketü’t Tevarih, Türkçe Fezleke, Takvimü’t Tevarih, Tuhfetü’l Kibar fi Esfari’l Bihar, Mizanü’l Hak fi İhtiyari’l Ahakk” adlı eserler de Katip Çelebi‘nindir.