1.      Üniversiteler arası yapılan olimpiyatların bu yılki merkezi

 I

Erzurum, büyük bir heyecan yaşıyor. Herkesin merakla izlediği

II

oyunların sembolü çift başlı kartal ve çifte minare, bu şehrin iki

           III

büyük medresesini simgeli­yor. Düzenlenen bu olimpiyat sayesinde,

IV

dünya insanı da ülkemizin saklı güzelliklerini tanımış oluyor.

V

Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi aşa­ğıda verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?

A)  I. sözcük, çokluk ve tamlayan eki almıştır.

B) II. sözcük, belgisiz zamirdir.

C)  III. söz, belirtili ad tamlamasıdır.

D)  IV. sözcük, birden çok yapım eki almış sıfat-fiildir.

E) V. söz, özne görevindedir.

2.             Derinde sızlayıp  kanayan yaran

                                    I              II

Kalbini dağladıkça üzer her zaman

III

Ak yağınca saça gel zaman git zaman

IV

Sevince elveda, neşeye elveda

V

Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi fiilimsi değildir?

A) I.             B) II.            C) III.             D) IV.             E) V.

3.      Halide Nusret Zorlutuna’nın Milli Mücadele Döneminde kaleme aldığı şiirlerinde hüzünlü bir insanın izlenimleri vardır. Ancak, şiirler titizlikle incelendiğinde şairin bu şi­irlerinde, okuyanlara hem o dönemin havasını yansıta­bilmek hem de mücadele bilinci aşılamak için lirik ve di­daktik öğeleri atbaşı götürdüğü görülür.

Bu parçadaki altı çizili sözle, sözü edilen şairin şi­irleriyle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Gerçekçi bir söyleyişle oluşturulduğu

B)  Sanatsal yetkinlikten yoksun olduğu

C)  Duygunun düşünceye baskın olduğu

D)  Okurları duygusallıktan uzaklaştırarak gerçeklerle yüzleştirmek istediği

E)  Okuru hem duygulandırma hem de bilgilendirme amacı taşıdığı

4.       Kışın olmazsa olmazları vardır ; Soğuklar bastırır, günlerce

                                                            I                           II

ayaz olur, sonra lapa lapa kar… Bazen de çığ haber­leri

                                                III

duyarız ; tonlarca kar, dev bir kartopu halinde yuvarlanır

            IV

dağların yamaçlarından.

V

Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerin­den hangisi yerinde kullanılmamıştır?

A) I.             B) II.            C) III.             D) IV.             E) V.

5.İnsana yönelik bakış açısının değişmeye başladığı Tanzimat Döneminde, yeni türler ve yeni temaların et­kisiyle bazı şair ve yazarların bir taraftan eski edebî ge­lenekten sapmaya başladıkları, diğer taraftan da ta­mamıyla yeni bir edebî gelenek oluşturma yolunda ilerledikleri görülür. Ancak 19. yüzyılda bu, eskiden kopma ve yeniye yönelme olgusu, Tanzimat ve Servet-i Fünûn Dönemi sanatçılarında farklı seviyelerde olmuştur. Sözgelimi bu iki dönem sanatçıları içinde Serveti Fünûncular, daha çok, Batı kültür dünyasından etkilenmiş, Tanzimatçılar ise Doğu kültüründen bes­lenmeye devam etmişlerdir.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinde verilenlere başvurulmuştur?

A)  Kanıtlamaya – kişileştirmeye

B)  Betimlemeye – öykülemeye

C) Açıklamaya – karşılaştırmaya

D)  Kişileştirmeye – benzetmeye

E)  Karşılaştırmaya – tanımlamaya

6.      Nasrettin Hoca, dünyaca tanınmış bir halk filozofudur. Adetâ Türk halkının mizah anlayışının sembolü olmuş­tur. Fıkralarında halk yaşamından kesitler sunmuş, güldürürken düşündürmüştür. Onun fıkralarını dinle­yenler kendi hayatlarından izler bulmuş, hatalarının farkına varmışlardır. Bu durum toplumsal yaşama kat­kıda bulunmuştur. Fıkralarındaki kahramanlar; karısı, çocuğu, komşuları, mahalleli, sokaktaki dilenciler, hır­sızlar ve eşeğidir.

Bu parçadan Nasrettin Hoca ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)  Ününün ulus düzeyinde kalmadığı

B)  Türk mizahıyla özdeşleştiği

C)  Fıkralarının sosyal fayda sağladığı

D)  Fıkralarında yer alan kahramanların kurgu ürünü olmadığı

E)  Fıkralarıyla insanları sadece güldürüp eğlendirme­yi amaçladığı

7.      Yazılarında daha çok, Türk edebiyatının dönemlerini bir arada vermeyi amaçlayan yazar, edebiyatımızı te­peden bakan bir bakış açısıyla yansıtmaya çalışıyor. Okur, böylece dönemler arasında ilgi kurarak edebi­yatımızın geçirdiği evreleri rahatça görebiliyor.

Bu parçada “edebiyatımızı tepeden bakan bir bakış açısıyla yansıtmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Yapıtların sanatsal düzeyini beğenmemek

B)  Genç edebiyatçıların donanımını yetersiz bulmak

C)  Edebiyatımızın gelişim sürecini bütünlük içinde an­latmak

D)  Okurlara edebiyatı sevdirmek için eski dönemlerde ortaya konan yapıtları tanıtmak

E)  Edebiyatçılarımızı tarafsız bir gözle okurlara anlat­mayı amaçlamak

8.      (I) Şiirin sadece Türkiye’de değil bütün dünyada kriz geçirdiği söyleniyor. (II) Bu, yalnız şiir için geçerli bir durum değil elbette. (III) Genel olarak edebiyat büyük ve derin bir kriz yaşıyor. (IV) Görsel dünyanın giderek ağır basması, popüler kültürün daha ziyade bir eğlen­ce kültürü olması bunda oldukça etkili. (V) Ayrıca bu­na okuma alışkanlığının düşük olmasını da eklemek mümkün. (VI) Bir de “çok satanlar”ın edebiyat yapıtı olarak görülüp anlaşılmasını da unutmamak gerekir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin­den başlanarak edebiyattaki krizin nedenlerinden söz edilmiştir?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

9.      Şairlerin şiirini yeniden ele alması, onda bazı değişiklik­ler yapması, edebiyatta tartışılagelen bir konudur. Ce­mal Süreya “Sözcükleri Değiştirmek” adlı yazısında Ok­tay Rifat’ın eski şiirlerindeki bazı sözcükleri değiştirme­sini eleştirir. Şairin bu çabasına olumlu bakmaz. Yaşar Nabi Nayır, Fazıl Hüsnü Dağlarca ve Talip Apaydın’da da benzer değiştirmeler gördüğünü belirtir. Yazara gö­re, bu durumun çeşitli sakıncalar! vardır. Örneğin bir di­zede sözcük değiştirmek isteyen şairin, dizeyi yeniden kurması gerekebilir. — Sanatçı şiirin, sonradan müda­hale kabul etmeyen bu yapısını çok iyi bildiğinden, şiir­lerin olduğu gibi bırakılmasını savunur.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  Dolayısıyla şairler şiirlerinde istediği gibi değişiklik yapabilir.

B)  Oysa şiirin yapısı bırakın bir dizeyi bir sözcük bile değiştirmeye izin vermez.

C)  Bu, bazen şiiri bambaşka yapar, eskisinden güzel hale getirir.

D)  Şairler, okurlarını da düşünerek bazen şiirlerinin dilini sadeleştirme yoluna gitmelidir.

E)  Aslında hiçbir şiir bütünüyle tamamlanmadığından, onda her zaman değişiklik yapılabilir.

10.     (I) Baharın eli kulağındaydı; ıtırlı, baharatlı kokuları şim­diden dört bir yanı tutmuştu. (II) Doğada nice zaman­dır bir kıpırtı, bir telaş… (III) Ağaçları ufak ufak yeşeren yapraklar kaplamıştı. (IV) Bir uyanışın, bir dirilişin belir­tileri günden güne daha açık seçik göze çarpıyordu. (V) Sayılı günler kalmıştı baharın tüm görkem ve albenisiyle insanların karşısına dikilmesine.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümle, sıralı cümledir.

B)  II. cümle, eksiltili cümledir.

C)  III. cümle, bileşik bir isim cümlesidir.

D)  IV. cümle, olumlu, kurallı cümledir.

E)  V. cümle, devrik bir fiil cümlesidir.

11.    ihtiyar, soğumaya yüz tutmuş çayından minik minik yudumlar alırken insan trafiği bugün daha da yoğun olan köy kahvesini tarıyordu gözleriyle. Onca simanın arasında az buçuk samimi olduğu, hiç değilse aya­küstü merhabalaştığı birilerini bulsa şu masaya yalnız başına oturduğundan beri üzerine hayalet gibi çöken sıkıntıdan kurtulacaktı belki de. Ama böyle birileri gö­züne çarpmadı. Kahve, şakırtılı ve telaşlı uğultusu, her zamanki koyu havası, masalardan bulut bulut yükse­len sigara dumanıyla tıpkı dağ başında sis altında kal­mış kasvetli bir kaleyi andırıyordu. Çıngıraklı dış kapı sürekli açılıp kapanıyor, dışarının soğuğu ve karlı ko­kusu kıpkırmızı yüzlerle içeri doluşuyor, dışarı çıkanla­rın boşalttığı ahşap masalar doluveriyordu.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)  Yinelemeler

B)  Benzetmeler

C)  Eksiltili cümleler

D)  Betimleyici öğeler

E)  Farklı duyularla algılanabilen ayrıntılar

12.    (I) Gerçekçi yazınsal bir yapıt da nihayetinde kurgu­lanmış bir metindir. (II) Dolayısıyla yaşananların sert gerçekliğini bu yapıtların olduğu gibi yansıtabilmesi mümkün değildir. (III) Ancak bu yapıtlar arasında ya­şanmış olaylar üzerine temellendirilen ve yaşananları çok değiştirmeden anlatmayı başaran gerçekçi yapıt­lar da az değildir. (IV) Yazar, bu romanında, başkahraman Julien SorePin yaşadığı devirdeki Fransız toplu­munu bütün ayrıntılarıyla gözler önüne sermek iste­miştir. (V) Romanın bir alt başlık olarak “1830 yıllarının tarihî olayları” ifadelerini taşıması yazarın amacının ta­mamıyla gerçekçi bir roman ortaya koymak istediğini kanıtlamaktadır zaten.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra düşüncenin akışına göre “Söz gelişi Stendhal, “Kırmızı ve Siyah”ı gerçekten yaşanmış olan Berthet ve Laforgue olaylarından esinlenerek yazmıştır.” Cümlesi getirilebilir?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

13.    Romantik bir yalnızlık elçisini andıran deniz fenerleri

I                                      II

denizcilere geceleri yol gösterecek bir ışık kaynağını

                                                                     III

hava şartlarından korumak amacıyla eski çağlarda

          IV                                                       V

yapılmıştır.

Bu cümledeki numaralanmış tamlamalardan han­gisi tür bakımından ötekilerden farklıdır?

A) I.             B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

14.    İnsanın   yaşamındaki en güzel yıllar, çocukluk çağını,

               I                 II

daha doğrusu onun belli bir dönemini   oluşturan ilkokul yıllarıdır

                                                  III              IV

sanırım.

   V

Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangisi çekim eki almamıştır?

A)l.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

15.    Ankara Devlet Konservatuvarındaki   klasik Türk müziği

I                                          II

hocamla Tamburi Cemil beyin    plaklarından birini dinlerken ­

                             III                               IV

göz yaşlarımızı tutamamış ve birbirimize bakıp şu soruyu

       V                                            VI

sormuştuk: ‘Acaba sanatçımız sağ olsaydı  şimdi ne yapardık?”

                                                        VII

Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangilerinin yazımı yanlıştır?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                  C) III. ve V.

D) IV. ve VI.                           E) V. ve VII.

16.    Öykülerinin perakende bir anlayışla değil de toptan okunması gerektiğini düşünürüm ünlü yazarın. Öykü­lerini okuduğumda, hep eski bir ahşap konağın ya da büyük bir apartman dairesinin eşyasız bir odasında, yalnız başına ve derin bir sessizlik içinde yazdığını düşlerim onu. Sanırım, bir köy öğretmeni olarak Doğu Anadolu’ya atandığı sıralarda, pencereden karla kaplı bozkırı izlerken doyasıya tattığı ve iliklerine işlemiş olan, dingin bir sessizliktir bu. Bilmem ki insanı uçsuz bucaksız iklimlere alıp götüren bu öyküleri okuyup da sarsılmayan yürek var mıdır?

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A)  Tanıklıklardan yararlanılmıştır.

B)  Devrik cümlelere yer verilmiştir.

C)  Sözde soru cümlesi vardır.

D)  Öznellik ağır basmaktadır.

E)  Nitelendirmelerden yararlanılmıştır.

17.    Ana dilimiz Türkçe, yeryüzünün en eski ve en geniş coğrafya parçasında konuşulan zengin bir kültür, bilim ve sanat dilidir. Bugün artık Türkçe, sadece Anado­lu’da ve Balkanlarda değil, sadece Türkistan’da ve Si­birya’da değil; çalışmak amacıyla Avrupa’ya, Ameri­ka’ya, Avustralya’ya giden vatandaşlarımız sayesinde dünyanın dört bucağında konuşuluyor. 1980’lerin or­talarında UNESCO, hazırladığı bir raporda Türkçenin konuşan kişi sayısı bakımından dünyanın beşinci bü­yük dili olduğunu açıklamış, yaklaşık on iki milyon ki­lometrekarelik bir alanda, birbirine uzak veya yakın lehçeleri ile konuşulduğunu belirtmişti.

Bu parçanın bütününde Türkçe ile ilgili olarak anla­tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Başka ulusların dilleriyle etkileşim içinde olduğu

B)  Geniş bir alanda konuşulduğu

C)  Uluslararası göçlerden olumsuz etkilendiği

D)  Zengin bir sözcük dağarcığına sahip olduğu

E)  Geçmişinin çok eskilere dayandığı

18.    Ünlü bir sanatçı, “Kendinizden önce yazılanların hep­sini okumadan kendinize ait bir şiir yazamazsınız.” de­miştir.

Sanatçı, bu sözüyle aşağıdakilerden hangisini an­latmak istemiştir?

A)  Şiirlerinde kendi yaşamının dışına çıkamayan şair­ler geleceğe seslenemez.

B)  Şiir geleneğinden beslenmeyen şairler, kendinden sonraki kuşakları besleyemez.

C)  Bir şiirin özgün olup olmadığına şairler ya da eleş­tirmenler değil, şairin kendisi karar verir.

D)  Şiirde özgünlüğü yakalamak için geçmiş şiir biriki­minin bilinmesi şarttır.

E)  Başarılı şiir, herkesin kendinden bir şeyler bulabil­diği şiirdir.

19.    Güzel bir romanı okurken kitap, kâğıt, sözcük ortadan kalkar, gitmediğimiz şehirlerde dolaşır, tanımadığımız insanlarla tanışırız. Maksim Gorki, fırıncı çıraklığı yılla­rında, Tolstoy’un bir hikâyesini okurken öylesine ken­dinden geçer ki acaba kâğıdın içinde büyülü bir şey mi var diye havaya kaldırır bakar. Dile bu büyük gücü ve­ren nedir? Ünlü Rus bilgin Pavlov, yaptığı denemelerle köpeklerde suni olarak çeşitli şartlı refleksler oluştur­muştur. Köpeğe acıktığı zaman et verilirken bir de zil çalınır. Bu hareket tekrarlanınca köpeğin ağzından, sa­dece zil sesi ile de salgılar akmaya başlar. Tabii zil se­si karın doyurmaz ama etin hayalini uyandırır. İşte insa­nın hayatında sözcükler de zil sesi gibidir. Gösterdikle­ri eşyanın hayalini göz önünde canlandırır.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi­ne başvurulmamıştır?

A) Açıklamaya                                  B) Tanımlamaya

C) Kanıtlamaya                                 D) Benzetmeye

E) Örneklendirmeye

20.    (I) Gazetelerimizdeki fıkra yazarlığı yalnız bizim ülke­mize özgü bir şeydir. (II) Çünkü gazetenin çıkış yeri olan Batı ülkelerinde, bizdeki anlamda fıkra yazarı yoktur. (III) Dünyada ilk çıkarılan gazeteler, habercili­ğin yanında, edebiyat dergilerinin işlevlerini de üstlen­mişlerdir. (IV) Bundan dolayı gazeteler edebiyatçı ye­tiştiren bir okul olmuştur âdeta. (V) Öyle ki dünya ede­biyatının en başarılı kalemleri gazetelerden çıkmıştır. (VI) Gazetelerin yetiştirdiği bu edebiyatçılar ilk yapıtla­rını da yine bu gazetelerde bölümler halinde yayımla­mışlardır.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa­ragraf hangi cümleyle başlar?

A) II.           B) III.            C)IV.             D)V.            E) VI.

21.           Günler eylülzededir yaz bizden hepten uzaktır

Takvim denizde yüzmeyi bilmez

Zaman gizli bir tuzaktır

Çığlığımız uzun uzun yankılanır içimizde her an

Hüzün hüzün güzler giyinmişizdir izbelerde

Rüzgâr yüzümüzü izinsiz elerken tepelerde

Daha yeni kurtulmuşken gecenin ağından

Güneş gölgemizi sallandırır kefelerde

I.   İmgesel bir söyleyiş içermektedir.

II.   Ses ve ritim önemsenmiştir.

III.   Açık ve anlaşılır bir söyleyişle oluşturulmuştur.

IV.   Uyak ve redif kullanılmamıştır.

V   Yinelemelere yer verilmiştir.

Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralan­mış bilgilerden hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                   C) II. ve V.

D) III. ve IV.                            E) IV ve V.

22.           I.  Herhangi bir konuda bir görüş veya düşünceyi savunmak ve kanıtlamak için yazılan yazılardır.

II.   Güncel konularla ilgili kişisel görüş ve düşüncele­rin kısaca anlatıldığı günübirlik yazılardır.

III.   Bir sanat yapıtının olumlu-olumsuz, iyi-kötü, güzel-çirkin yönlerini ortaya koyan yazılardır.

IV.   Bir topluluğa güzel düşünceler aşılamak, o toplu­luğu duygulandırıp coşturmak amacıyla söylenen güzel ve etkili sözlerden oluşan yazılardır.

Aşağıdaki yazınsal türlerden hangisinin tanımı yu­karıda verilmemiştir?

A) Makale                   B) Deneme                   C) Fıkra

D) Söylev                     E) Eleştiri

23.    —-, Geleneksel Türk Tiyatrosu ürünlerindendir. Manda ve deve derisinden yapılan figürlerin, bir ışık yardımıy­la sahnedeki perdeye yansıtılmasıyla oluşur. Bir gölge oyunudur. Bu nedenle bazı kaynaklarda “hayal-i zili” şeklinde de adlandırılır. Oyununun oynatıldığı perdeye “hayal perdesi” denir. Oyun karanlık bir yerde seyirci­nin olduğu bir mekânda oynanır. Oyunda müziğin önemli bir yeri vardır. Usta-çırak geleneği içinde yeti­şen, oyunu oynatan ustalara “hayalî” denir. Osmanlı toplumunun dilini, inançlarını, siyasal ve sosyal olayla­ra bakışını, gelenek-görenek ve sanatını yansıtan zen­gin bir kaynaktır. Önceden hazırlanmış yazılı bir metin olmadığından, oyun doğaçlama esasına dayanır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenler­den hangisi getirilmelidir?

A) Meddah                             B) Karagöz                  C) Piyes

D) Orta oyunu                        E) Pandomim

24.           Hevâyı ıska uyup kuy-ı yâre dek giderüz

Nesîm-i subha refîküz bahâre dek giderüz

Ederse kand-ı lebün hâtır-ı mezâka hutur

Diyâr-ı Mısra değül Kandehâre dek giderüz

Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiy­le yazılmış olabilir?

A) Murabba                            B) Şarkı                    C) Rubai

D) Gazel                                   E) Mesnevi

25.           I. Ateşten Gömlek

II.   Vurun Kahpeye

III.   Sodom ve Gomore

IV.   Vatan yahut Silistre

V.   Keşanlı Ali Destanı

Yukarıdaki yapıtların hangilerinde Kurtuluş Savaşı yılları işlenmemiştir?

A) I. ve II.                               B) I. ve IV.                  C) II. ve III.

D) III. ve V.                             E) IV. ve V.

26.           Renk aldı özge ateşimizden şerâb ü gül

Peymâne söylesün bunu gülzâr söylesün

Bu dizelerde şair, şarabın ve gülün, rengini (kırmızılığı­nı) kendi içindeki ateşten aldığını belirtiyor.

Bu örnek­te olduğu gibi, bir olayın meydana gelişini, gerçek nedeninin dışında, hayali ve güzel bir nedene bağ­lama sanatına ne ad verilir?

A) Tevriye                               B) Mübalağa                C) Telmih

D) Hüsn-i talil                        E) İstifham

27.    Fatih, millî kültürün canlılığını koruduğu muhafazakâr bir semttir. Neriman, bu semtte mütevazı bir evde, ba­bası Faiz Bey ve hizmetçileri Gülter’le birlikte oturmak­tadır. Ailesini emekli maaşıyla geçindiren Faiz Bey sa­kin yaratılıştı, şefkatli, olgun ve oldukça anlayışlı bir ba­badır. Neriman, aynı mahallede oturan komşu çocuğu Şinasi ile nişanlıdır. Şinasi, Batı kültürüne ve taklitçiliğe karşı millî kültürün yaşatılmasını savunur. Yedi yıldan beri birbirine karşı derin ve duygusal hisler besleyen bu iki gencin ilişkileri muhitçe benimsenmiş, Şinasi bu ailenin fertlerinden biri olarak kabul edilmiştir.

Bu parçada sözü edilen yapıtın türü ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A)  Roman – Ahmet Hikmet Müflüoğlu

B)  Roman – Peyami Safa

C)  Tiyatro – Orhan Asena

D)  Öykü – Memduh Şevket Esendal

E)  Öykü – Ahmet Hamdi Tanpınar

28.    —, “On İkiye Bir Var” adlı öyküsünü, olay öyküsü ve durum öyküsünden farklı bir anlayış ve teknikle kaleme almıştır. “Modern öykü” diye tanımlanan bu tür öykü­lerde yazar, insanların her gün gördükleri fakat düşü­nemedikleri bazı durumların gerisindeki gerçekleri, ha­yaller ve birtakım olağanüstülüklerle gösterir. Öyküde bir “tür” olarak 1920’li yıllarda görülen bu anlayışın en önemli temsilcisi Franz Kafka’dır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenler­den hangisi getirilmelidir?

A)  Refik Erduran

B)  Adalet Ağaoğlu

C)  Haldun Taner                     ‘

D)  Vüsat O. Bener

E)  Sait Faik Abasıyanık

29.    Klâsik edebiyatımızın nazım şekillerindendir. Genellik­le 5-15 bölümden kurulur. Her bölümde 5-10 beyit bu­lunur. Bölümlerin sonunda “vasıta beyti” adı verilen ve diğer beyitlerden farklı uyaklanan bir beyit bulunur. Bu beyit, bölümleri anlamca birbirinde bağlar. Bu şiirlerde genellikle, talihten ve hayattan şikâyet, dini, tasavvufi, felsefi düşünceler anlatılmış, toplumsal yergi niteliğin­de eleştirilere yer verilmiştir.

Bu parçada açıklanan nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Müstezat                           B) Mesnevî              C) Murabba

D) Terkibibent                        E) Nazire

30.    Ahmet Haşim’le ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Şiirlerinde kapalılığı benimsemiştir.

B)  Özellikle sembolist şairlerden etkilenmiştir.

C)  Saf (öz) şiirin önemli temsilcilerinden biridir.

D)  Edebiyatımızda “akşam şairi” olarak ünlenmiştir.

E)  Öykülerini yalın bir anlatımla oluşturmuştur.

31.    Edebiyat-ı Cedide, Servet-i Fünûn dergisi etrafında toplanan genç sanatçıların oluşturduğu, — yılları ara­sında etkili olan bir edebiyat topluluğudur.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıda verilen ta­rih aralıklarından hangisi getirilmelidir?

A) 1896-1901

B) 1860-1896

C) 1909-1911

D) 1911-1923

E) 1923-1940

32.           Karşımızdan gelen acep yâr m’ola

Benim gibi yaralanmış zâr m’ola

Benim sevdiceğim güzel var m’ola

Hakk’ın yarattığı kullar içinde

I.   11’li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.

II.   Uyak ve redif kullanılmıştır.

III.   Alındığı şiirin son dörtlüğüdür.

IV.   Nazım biçimi semaidir.

V.   Hece ölçüsünü tutturmak için ses düşmelerine yer verilmiştir.

Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralan­mış bilgilerden hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                   C)ll.ve V.

D) III. ve IV.                            E) IV ve V.

33.           Gel helal et seni incittimse

Beni affet ne kusur ettimse

Deve güçlükle açıp gözlerini

Dinlemiş sahibinin sözlerini

Bak, demiş, çöller için doğmuşken

Hizmet ettim bu kadar yıl sana ben

Taşlar üstünde dolaştım, gezdim

Yükler altında canımdan bezdim

Bu dizelerde olduğu gibi, insan dışındaki varlıkları konuşturma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nida                          B) İntak                     C) Kinaye

D) Hüsn-i talil                E) Mübalağa

34.           Tadı yok sensiz geçen ne baharın ne yazın

Kalmadı tesellisi ne şarkının ne sazın

Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden yukarıdaki şiire anlamca en yakındır?

A)            Gittin amma ki kodun hasret ile canı bile

İstemem sensiz olan sohbet-i yârân-ı bile

B)            Gülelim oynayalım kâm alalım dünyâdan

Mâ-i tesnîm içelim Çeşme-i nev-peydâdan

C)            Âşık u maşuka benzer âsmân ile zemîn

Kim biri ağladığınca birisi handan olur

D)            Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi

E)            Sakın aldanma cihana olmasun sende gurur

Ne kadar devlet bulursan kendözüni eyle mûr

35.    Emile Zola,  “Kenar Mahalle” romanı yayımlandığında

I                      II

büyük ilgi görmüştür. “Bitmeyen Kavga“da tarım işçi­lerinin grevi ve bu

III

greve önderlik eden iki işçiyi anlat­mış, Amerikan çalışma sistemine sert eleştiriler yönelt­miştir. “Fareler ve İnsanlar”da iki göçmen işçi

IV

arasındaki garip ve karmaşık ilişkinin öyküsünü anlatmıştır.    En önemli yapıtı olan “Gazap Üzümlerinde ise tarımdaki hızlı

V

kapitalistleşme sürecini anlatmıştır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.            C) III.           D) IV.            E) V.

36.           I.  Hakimane gazelleriyle tanınmıştır. (Nâbî)

II. Farsçadan çevirdiği, didaktik özellikler taşıyan “Ka-busname” adlı yapıtı sade nesrin başarılı bir örne­ğidir. (Mercimek Ahmet)

III.   “iskendemame” ve “Cemşid ü Hurşid” adlı mesne­vileri önemli yapıtlarıdır. (Fuzûlî)

IV.   Hiciv türündeki şiirlerini “Siham-ı Kaza” adlı yapı­tında toplamıştır. (Nefî)

V.   “Hadikatü’s Süeda” adlı yapıtı dinsel lirizmin başa­rılı örneklerinden biridir. (Ahmedî)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                  C) II. ve IV.

D) III. ve V                              E) IV. ve V.

37.    —, dergilerde çıkan ilk öykülerinin bazıları “Troya’da Ölüm Vardı” adlı kitabında toplanır. Bu kitabı kuran öy­küler, bir araya getirildiğinde atmosferik bir bütünlüğün parçalan olarak da okunabilir, ilk romanı “Gece”den beş yıl sonra ikinci romanı “Kılavuz” yayımlanır. “Kıla­vuzdan sonra “Ne Kitapsız Ne Kedisiz” adlı deneme ki­tabı ve anlatının sınırlarında gezindiği “Narla incire Ga­zel” adlı kitabı okurla buluşur. “Hayvan” imgesi metin­lerinin en temel parçasıdır. Tilkiden yengece, kirpiden karacaya hemen her metninde bir hayvana rastlarız.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenler­den hangisi getirilmelidir?

A)  Bilge Karasu’nun

B)  Recep Bilginer’in

C)  Yusuf Atılgan’ın

D)  Ferit Edgü’nün

E)  Sabahattin Ali’nin

38.    Tanzimat Dönemi tiyatrosunda daha çok, toplumsal

                      I

ve tarihî konular işlenmiştir. Namık Kemal,   Ziya Paşa,

                                                          II                   III

Abdülhak Hamit  Direktör Ali Bey gibi sanatçılar tiyatro alanında

             IV                        V                  

başarılı yapıtlar ortaya koymuşlardır.

Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisin­de bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

39.    Aşağıdakilerin hangisindeki açıklama ayraç içinde verilenle ilişkilendirilemez?

A)  Her türlü ideolojinin dışında kalınmıştır. (Öz şiir)

B)  Sadece hece ölçüsü kullanılmıştır. (Garip Akımı)

C)  Duyulmadık sözcükler kullanılmıştır. (İkinci Yeni)

D)  Okurların merak duygusunu kamçılama amacı güdülmemiştir. (Modernizmi esas alan eserler)

E)  Kişilerin ruh hali ve çatışmaları yansıtılmıştır. (Bireyin iç dünyasını esas alan eserler)

40.            I.  Oğuz Atay                         Modernizm

II.   Asaf Halet Çelebi             Saf şiir

III.   Nurullah Ataç                 Öz Türkçecilik

IV.   İsmail Habip Sevük         Gezi yazısı

V  Oktay Rifat Horozcu          Beş Hececiler

Yukarıdaki numaralanmış sanatçılardan hangisi kar­şısındakiyle ilişkilendirilemez?

A) I.             B) II.             C) III.            D) IV.           E) V.

41.    Servet-i Fünûn topluluğu dışında tamamıyla kendi sa­nat anlayışlarına göre eser veren bazı yazarlar vardır ki bunlara “Dönemin Bağımsız İsimleri” adı verilir. İşte bu isimlerin en tanınmışı —. Bu yazarımız, romanlarında İstanbul’un kenar semtlerindeki halkın hayatını işlemiş­tir. Buralarda yaşayan karakteristik tipleri, ilginç olayları karikatürize ederek anlatmıştır. Natüralist roman anlayı­şına bağlı kalmış; romanlarında kahramanların yaşadık­ları sosyal çevrenin bütün özelliklerini, dünya görüşleri­ni, yaşayış biçimlerini, giyinişlerini, örf ve âdetlerini ba­şarıyla yansıtmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  Halit Ziya Uşaklıgil’dir

B)  Ahmet Mithat Efendi’dir

C)  Reşat Nuri Güntekin’dir

D)  Hüseyin Cahit Yalçın’dır

E)  Hüseyin Rahmi Gürpınar’dır

42.    “Akıl”a karşı çıkan — göre, sanatçılar, bilinçaltındaki-leri dışa vurarak yapıtını oluşturur. Çünkü insanı yön­lendiren içgüdüler ve bilinçaltıdır. Bu yüzden yapıtta kişinin sevaplarının yanında günahlarının, ahlâka uy­gun davranışlarının yanında uygun olmayanların da bulunması gerekir. Sigmund Freud’un teorilerinden etkilenen —, bu akımın kurucusu sayılmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  sembolistlere – Baudelaire

B)  sürrealistlere – Andre Breton

C)  parnasyenlere – Banville

D)  natüralistlere – Emile Zola

E)  romantiklere – Victor Hugo

43.           I.   Eşrefoğlu Rumî tarafından kaleme alınmıştır.

II.   Tamamı dörtlükler halinde ve hece ölçüsüyle yazıl­mıştır.

III.   Edebiyatımızda siyasetname türünün önemli bir ör­neğidir.

IV.   İnsanlara ve devlet yöneticilerine yapılan öğütleri içermektedir.

V.   Çeşitli kavramları temsil eden dört kişinin kendi ara­larında konuşarak doğrulara ulaşmaya çalışmaları anlatılır.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde Kutadgu Bilig ile ilgili verilen bilgilerden hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                  C) II. ve III.

D) II. ve IV.                             E) IV. ve V.

44.    Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde be­lirtilen sanatçıyla ilgili değildir?

A)  “Parasız Yatılı” adlı öyküsünde okumak isteyen bir kızın dramını anlatmıştır. (Füruzan)

B)  “Çamlıca’daki Eniştemiz” adlı romanı, çocukluk izle­nimlerinin bir ürünüdür. (Cahit Zarifoğlu)

C)  Yazınsal düzeyi düşük yapıtlarında “Server Bedii” takma adını kullanmıştır. (Peyami Safa)

D)  Edebiyatımızda “İstanbul öykücüsü” olarak tanın­mıştır. (Sait Faik)

E)  Köy yaşamını anlattığı “Küçük Paşa” adlı yapıtıyla tanınmıştır. (Ebubekir Hazım Tepeyran)

45.           I. Yine Bir Gülnihal

II.  Tanrılar ve İnsanlar

III.  Buzlar Çözülmeden

IV.  Anayurt Oteli

V.  Saatleri Ayarlama Enstitüsü

Yukarıda numaralanmış yapıtlardan hangileri yazın­sal türü bakımından ötekilerden farklıdır?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                  C) II. ve V.

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

46.           I. Ağıtlar, ölen kişiler ardından söylenir.

II.  Ninni, tek dörtlükten oluşur.

III.  Varsağı, dörtlük şiir birimiyle oluşturulur.

IV.  Koşma, 11 ‘li hece ölçüsüyle oluşturulur.

V.  Destanlarda, sadece toplumsal âfetler anlatılır.

Yukarıdaki numaralanmış yargılardan hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                  C) II. ve V

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

47.    Abdülhak Hamit Tarhan ile ilgili aşağıdaki yargılar­dan hangisi yanlıştır?

A)  Tiyatrolarının hepsini manzum olarak yazmıştır.

B)  Şiirlerinde taşkınlığa ve tezata önem vermiştir.

C)  Romantizmin etkisinde kalmıştır.

D)  Tanzimat Edebiyatı sanatçısıdır.

E)  Tiyatrolarında oynanma amacı gütmemiştir.

48.    Reşat Nuri, “Çalıkuşu”nu oyun olarak yazmış, ancak sahneleme

               I                    II

olanağı bulamayınca roman olarak yayım­lamıştır. Yazarın “Yaprak Dökümü“, “Dudaktan Kalbe” ve “Sinekli Bakkal” romanları gibi,

    III                           IV                           V

bu yapıtı da sinema ve televizyon filmi olarak uyarlanmıştır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.            C) III.           D) IV.            E) V.

49.    Yahya Kemal Beyatlı ile ilgili olarak aşağıdaki yar­gılardan hangisi yanlıştır?

A)  Parnasizmin etkisinde şiirler kaleme almıştır.

B)  “Aziz İstanbul” düzyazı türünde bir yapıtıdır.

C)  Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamıştır.

D)  Sadece “Okun Ucundan” adlı şiirini hece ölçüsüy­le yazmıştır.

E)  Şiirlerinde İstanbul’un güzelliklerinin yanında tarihî ve millî konulara da yer vermiştir.

50.    Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biridir?

A)  Sadece beyit kullanma

B)  Ortak biçim ve türler kullanma

C)  Anlaşılır bir dil kullanma

D)  Sanatta toplumsallığı benimseme

E)  Bütün güzelliğine önem verme

51.    Ahmet Mithat Efendi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  “Esrar-ı Cinayat” roman türünde bir yapıtıdır.

B)  Edebiyatımızda “yazı makinesi” olarak bilinir.

C)  Yapıtlarını yalın bir dille oluşturmuştur.

D)  “Şıpsevdi” adlı romanında yanlış Batılılaşma konu­sunu işlemiştir.

E)  Romanlarında zaman zaman olay anlatımını dur­durup okuru bilgilendirmiştir.

52.    Ömer Seyfettin,  Millî Edebiyat Döneminin ilk öykü

                I                                 II

yazarlarındandır. Romanlarında olduğu gibi öykülerinde

de idealize edilmiş kadın kahramanlar öne çıkmıştır.

III

Öykülerini “Harap Mabetler” ve “Dağa Çıkan Kurt” adlı iki kitapta

                          IV                                V

toplamıştır.

Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisin­de bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.            B) II.            C) III.             D) IV.            E) V.

53.    Bugün Goethe, Tolstoy, Stendhal, Shakespeare ara­mızda yaşamıyor; ancak yapıtlarıyla aramızda yaşa­madıklarını kim söyleyebilir ki?

Bu cümlede aşağıdaki yapıtlardan hangisinin yaza­rının adı anılmamıştır?

A)  Babalar ve Oğullar

B)  Parma Manastırı

C)  Venedik Taciri

D)  Savaş ve Barış

E)  Genç VVerther’in Acıları

54.    —, “Karabibik”i kaleme almadan önce Antalya’nın köy­lerine gidip çevre, kişiler ve kişilerin konuşmaları hak­kında bilgi sahibi olmak için araştırmalar yapmıştır. Do­ğallığı bozmamak için köylülerin konuşmasını bu ro­manda da olduğu gibi vermiştir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A) Ahmet Vefik Paşa

B) Namık Kemal

C) Teodor Kasap

D)  Nabizade Nazım

E)  Recaizade Mahmut

55.           Vefasızlar

Ah sizi vefasızlar

Vefasızın semtinde

Aşk inler vefa sızlar

Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamla­rı ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağı­dakilerden hangisidir?

A) Cinas                                                    B) Seci                      C) İstiare

D) Telmih                                                  E) Tecahül-i arif

56.    —, romanında neredeyse olay yok gibidir. Bu da roma­nı yavaşlatan bir öğedir. Ayrıca kişi sayısı da azdır. Sü­reyya, Suat ve Necip romanın belli başlı kişileridir. Ro­man kişileri; denizi, ormanı, kuşları, mevsimlerin geçişi­ni seyrederken iç dünyalarını ortaya koyarlar.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A) intibah                               B) Sergüzeşt                  C) Eylül

D) Huzur                                 E) Tatarcık

CEVAPLAR

1. Günümüzde öyle şairler var ki onlardan hiçbir ses çıkmıyor. Varlıklarından çoğu kişinin ha­beri bile olmuyor. Bu insanlar yazınımıza öyle eserler kazandırıyorlar ki, zamanla halkın sesi, halkın kalbi oluyorlar.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak is­tenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Halkın sorunlarını anlatmak

B)    Halkın duygu ve düşüncelerini yansıtmak

C)    Halka ulaşıp yol göstermek

D)    Bir zaman sonra halkı anlamak

E)    Gelecek kuşaklara hitap etmeyi bilmek

2.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?

A)    Çiçek te uzatsanız görmeyen korkacak­tır.

B)    Her eserde sanatta olmalıdır.

C)    Bu meslek hiç de kolay değildir.

D)    Kitapta pek çok örnekte vardı.

E)    1975’te geçen önemli yıllardan biridir.

3.     O, acaba hangi yönüyle şair, hangi yönüyle eleştirmendir? (I) Bu durumu birkaç eserini okumakla anlayamayız.(II) Çünkü o, kendini kolay, (III)kolay ele vermez. O kendini, sanatını, kişiliğini bize açmalı. (IV)Yoksa bazı hatalara düşmemiz  işten bile değil, benim düşünceme göre.(V)

Yukarıdaki parçada numaralanmış nokta­lama işaretlerinden hangisi yanlış kullanıl­mıştır?

A) I.         B) II.        C)lll.       D) IV       E) V

4. İnsan ( ) düşlerini gerçekleştireceğine inandığı yolu izlemelidir ( ) Kristof Kolomb’un en çok beğendiğim yanı şudur ( ) Yeni bir dünya keşfetmesi değil ( ) bu düşünce üzerine onu ara­maya gitmesidir ( )

Bu parçada, ayraçlarla belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen nokta­lama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?

A) ( ,)(.)(;)(,) (.)                  B) (,)(:) (;)(,)(…)

C) (!) (.) (:) (,) (.)               D) (,) (.) (:) (,) (.)

E) (,) (.) (:)(;)(…)

5.     Gündüz, hayallerim gece, düşlerim

        Uyandıkça ağlamaya başlarım

        Sevgilim üstünden uçan kuşların

       Tutup kanatların kırmaya geldim

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yok­tur?

A)    Farklı türde eylemsiler

B)    Belirtisiz ad tamlaması

C)    Gövdeden türemiş ad

D)    Çekimli eylem

E)    Soyut yalın ad

6.     Her olayı öyküleştirmek doğru olmaz; çünkü her öykünün kendine özel bir yapısı vardır.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun ne­deni aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Gereksiz sözcük kullanmak

B)   Anlamca yanlış sözcük kullanmak

C)    Çelişen sözcükleri bir arada kullanmak

D)   Sözcüğü yanlış yerde kullanmak

E)    Yanlış işlevde bağlaç kullanmak

 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekiler­den farklı bir düşünce dile getirilmiştir?

A)    Yazın eserlerinde bulunan sözcük sal­kımları arasındaki anlam ilişkileri üzerinde durmalı öğretmenler.

B)    Edebiyat kaynaklarındaki söz öbeklerini anlam bakımından incelemek, onların anlam ilişkilerini öğretmek öğretmenin görevidir.

C)    Edebiyat derslerinde söz grubu çalışma­ları üzerinde durmalı, sözcüklerin gerçek ve mecaz anlam ilişkilerini öğretmenler değerlendirmelidir.

D)    Dilimizdeki sözcük ve söz gruplarının çok farklı anlamlar taşıması dilimizin gücünü ve yetkinliğini gösterir.

E)    Anlamca ilişkili sözcük gruplarını incele­mek, bunlara yönelik çalışmalar yapmak, ders kitaplarının kapsamında, öğretmen denetiminde olmalıdır.

8.     Yazarın yazınsal ürünleri, onun gerçek hayatta yaşadıklarıyla beslenir.

Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cüm­leye en yakındır?

A)    Bir yazarın yaşamı, o yazarın yapıtları için vazgeçilmezdir.

B)    Yazarın kurmaca dünyasıyla beslenen eserleri, gerçeğin eşiğinde yaşar.

C)    Gönül tarlasının açılarıyla beslenir, yazarın çocukları olan eserleri.

D)    Sanatçının düş dünyası, eserlerinin da­marlarındaki kandır.

E)    Yazarın gönül bahçesinde yeşeren güller, farklı farklı güzelliklere sahiptir.

9.     Göründü gökyüzünde martılar

        Nerede hasret kaldığım deniz

        Kayboldu gittiği beldelerde

        Sonsuzluğa bıraktığım gemi

Bu dizelerdeki sözcükler için aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)    Birden fazla türemiş sözcük vardır.

B)    Birden fazla bileşik sözcük vardır.

C)    Birden fazla sözcükte ünsüz benzeşmesi vardır.

D)    Birden fazla zamir vardır.

E)    Birden fazla sıfat tamlaması vardır.

10. Aşağıdakilerin hangisinde, ikinci cümleye geçilirken yapılan değişiklikle, yüklem kişi yönünden güçlendirilip pekiştirilmiştir?

A)    Beni sen yarın ara.

Sen yarın beni ara.

B)    İşin bitince yanıma uğra.

Yanıma işin bitince uğra.

C)    Bu sınıftaki öğrencileri sen ara.

Sen bu sınıftaki öğrencileri ara.

D)    Dün ben bu arabayı satın aldım.

Bu arabayı ben dün satın aldım.

E)     Sen bu kalemi ona ver.

Bu kalemi ona sen ver.

11.   Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)    Sözlü edebiyat döneminde aşk, doğa, kahramanlık konularını hece ölçüsüyle ve dörtlükle anlatan türe koşuk denir.

B)    Türklerin Alp Er Tunga, Göç, Oğuz Kağan gibi doğal destanları vardır.

C)    Türk edebiyatı ve tarihinin ilk yazılı kay­nakları olan Dede Korkut Hikâyeleri akıcı bir üsluba sahiptir.

D)    Sözlü dönemin başlıca ürünleri; destan­lar, koşuklar, sagular ve savlardır.

E)  Muhakemet’ül Lügateyn, Ali Şir Nevai ta­rafından yazılmış, Türkçenin Farsçadan üstün olduğunu gösteren eserdir.

12.   I.     Ne varlığa sevinirim

               Ne yokluğa yerinirim

               Aşkın ile avunurum

               Bana seni gerek seni

          II.Elvan çiçekleri takma başına

             Kudret kalemini çekme kaşına

             Beni unutursan doyma yaşına

             Gez benim aşkımla yâr melil melil

Bu dörtlükler, edebi bilgiler yönünden in­celendiğinde aşağıdakilerden hangisi söy­lenemez?

A)    I. bir ilahiden, II. koşmadan alınmıştır.

B)    I. 8’li, II. 11 ‘li hece ölçüsüyle yazılmıştır.

C)    İkisinde de aşk teması işlenmiştir.

D)    İkisi de aynı şair tarafından söylenmiştir.

E)    İkisi de sade bir dille söylenmiştir.

13. Kimi insanlar vardır Öfkesini çanta gibi ya­nında taşır, lazım olduğunda açıp bakar. Kimi insanlar vardır öfkeleri onları çanta olarak ya­nında taşır. Bu tür insanlar hep zarardadır. Çünkü öfke rüzgârdır. Rüzgâr eken fırtına biçer.

Bu parçanın dil ve anlatımı için aşağıdaki­lerden hangisi söylenemez?

A)    Ek eylem almış birden çok sözcük vardır.

B)    Benzetme yapılmıştır.

C)    Dilin sanatsal işlevinden yararlanılmıştır.

D)   Anlatımı doğallaştırmak için deyimlerden yararlanılmıştır.

E)    Eylemsilerle oluşmuş yan cümlecikler vardır.

14.   Kuzu ağlar, koyun meler yaylada

        Gül çiçekler birbirini sardı gel

        Yine bülbül gülü görmüş rüyada

       Çayır çimen muradına erdi gel

        Güneş vurdu yamaçları, allandı

        Yağmur yağdı, yeşil kulak sallandı

        Sular aktı mor sümbüller pullandı

        Kara yaprak kanadını kırdı gel

Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    Lirik – pastoral nitelikler taşımaktadır.

B)    Kişileştirilmiş varlıklar vardır.

C)    Koşma nazım biçimiyle yazılmıştır.

D)   Özlem teması üstüne kurulmuştur.

E)    I. dörtlük sarma, II. dörtlük mani tipi ka­fiye özelliği göstermektedir.

15.   Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde düşsel öğeler yoktur?

A)    Gonca gülsün has bahçede bitersin

       Bülbül gibi gül dalında ötersin

B)   Baksan o bakışın dağları deler

      Ok kirpiğin değer, bağrımı deler

C)    Yeşertir ovayı gözümün yaşı

        Ahimin okları delmez mi taşı

D)    Güzel bahar yaz ayları yetişti

        Biter lâle sümbül, gül zamanıdır

E)    Bir ah çeksem senin aşkın ateşi

       Kaplar halkevini duman sevdiğim

16.   Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi

        Bu bahar gününde, dertliyi, ümitsizi

        Terfi etmiş memur, sınıf geçmiş öğrenci

       Kadını erkeği, yaşlısı genci

       Bir bayram sabahı kol kola sokaklarda

Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    Ahenk, uyak ve redifle sağlanmıştır.

B)    Sade bir dille yazılmıştır.

C)    İsim ve sıfat tamlamaları kullanılmıştır.

D)    Kurmaca olaylara ve imgesel anlatıma yer verilmiştir.

E)    Eylemsilere yer verilmiştir.

17.   Yağmur yağar mor sümbüller bitirir

        Yel estikçe kokuların getirir

        Sarı çiçek seyran kurmuş oturur

          Karışmış güllere çimenin dağlar

Bu dörtlük şiir bilgisi bakımından incelen­diğinde aşağıdakilerden hangisi söylene­mez?

A)    Ek halinde redif vardır.

B)    Her dize bir yargı içermektedir.

C)    Bir semaiden alınmıştır.

D)    Güzelleme nazım türüdür.

E)    Düz kafiye örgüsüyle söylenmiştir.

 18.              I. Grup                          II. Grup

1.   Okun ucundan      ———-     Mensur şiir

2.   Ferdi ve Şürekası  ———–        Öykü

3.   Koçyiğit Köroğlu   ———–     Tiyatro

4.   Altın Işık                 ———–          Şiir

5.   Hac Yolunda          ————     Gezi yazısı

Yukarıdaki eşleştirmelerin hangisinde yan­lışlık yapılmıştır?

A)1.        B)2.        C)3.       D) 4.       E) 5.

19. Türk şiirinde biçim yönünden yenileşme onunla başlar. Gözleme ve izlenime dayanan her şeyi şiire sokmuştur. Sade bir dilden yana olmamış, süslü bir üslup oluşturmuştur. Doğu ve Batı edebiyatı arasında bir köprü olabile­cek kadar kuvvetli bir kültürü, zengin bir hayal gücü vardır. Aruzun yanı sıra heceyi de kulla­nır. Oyunları sahne tekniğine uygun değildir. “Sanat için sanat” görüşüne bağlı olarak ro­mantik bir duyarlılık içerisindedir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıda­kilerden hangisidir?

A)    Recaizade Mahmut Ekrem

B)   A. Hamit Tarhan

C)    Ziya Paşa

D)    Muallim Naci

E)    Namık Kemal

.

Yukarıdaki hangi ok yönünde Kurtuluş Savaşı’nı işlemeyen bir roman verilmiştir?

A)1.        B)2.       C)3.       D) 4.       E) 5.

21. Bir yazı ilk satırından son satırına kadar aynı anlatım biçimiyle yazılmaz. Yazının akışına, gelişimine göre değişik anlatım biçimleri kul­lanırız. Sözgelimi; —, —, —, — gibi yazı türlerinde açıklayıcı anlatım öteki anlatım tür­lerine göre daha ağır basar. Çünkü bu tür ya­zılar düşün yazılarıdır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda-kilerden hangisi getirilemez?

A) fıkra                         B) makale

C) deneme                  D) röportaj

E) öykü 

22.   Yakup Kadri’nin romanlarında sosyal olayları kronolojik olarak izleyebiliriz.

Buna göre aşağıdaki eserlerin hangisi hak­kında yanlış bilgi verilmiştir?

A)Nur Baba’da, tarikatların toplumda yol açtığı yıkıntı ve yozlaşmalar anlatılır.

B) Hüküm Gecesi’nde, Meşrutiyet dönemin­deki parti kavgaları anlatılır.

C)Sodom ve Gomore’de, işgal yıllarındaki İstanbul’un ahlaki bozuklukları anlatılır.

D)  Panorama l’de, Cumhuriyet’ten sonraki devrimler dönemi anlatılır.

E)Bir Sürgün’de, yanlış Batılılaşmanın top­lumumuzdaki etkisi ve üç kuşakta mey­dana getirdiği çatışmalar anlatılır.

23.   Aşağıdaki yargılardan  hangisi,  Servet-i Fünun için yanlış bir bilgidir?

A) Hikâye ve roman türünde Batılı yazınla yarışacak duruma gelmiştir.

B) Sanat, toplumu eğitmede bir araç olarak kullanılmıştır.

C)Konular İstanbul’la sınırlı kalınarak dar bir salon edebiyatı oluşmuştur.

D)Divan edebiyatı nazım biçimleri bırakıl­mış; sone, balad, terza-rima gibi biçimler kullanılmıştır.

E) Şiirde sembolizm, parnasizm; roman ve öyküde realizm, natüralizmin etkisi görü­lür.

24. Sinema – edebiyat ilişkisinde, filmin romana sürekli ihanet ettiğini, filmin romanı arkadan hançerlediğini söylemek hiç de abartılı olma­yacaktır. Yazar romanı yazarken zihninde kur­guladığı dünya ile yönetmenin filmde kurguladığı dünya arasında mutlaka bir zihni­yet farkı, bir bakış açısı farkı, yaklaşım farkı olacaktır. Bu kaçınılmaz durum iki sanat dalı arasındaki kan uyuşmazlığını da beraberinde getirecektir. Bu nedenle romanı filme uyarla­mayı doğru bulmuyorum.

Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangi­sinden alınmış olabilir?

A) Deneme                  B) Hatıra

C) Röportaj                  D) Eleştiri

E) Fıkra

25.   Aşağıdakilerin  hangisindeki  söz  sanatı ayraç içinde yanlış verilmiştir?

A)     İki kapılı bir handa

Gidiyorum gündüz gece (İstiare)

B)     Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan

Yoluna bir can koyduğum (Teşbih)

C)     Her aşkın sonunda göz yaşı vardır

Akar damla damla sel olur gider (Hüsn-i talil)

D)    O çay akar yorgun mu bilmem

Mehtabı hasta mı solgun mu bilmem (Tecahül-i arif)

E)   Deli eder insanı bu deniz, bu gökyüzü

Göz kırpar yıldızlar, türkü söyler balıklar (Leff ü neşr)

26. Şiirde güzellikten başka amacı olmadığını, güzel sanatlarda fayda aranamayacağını söy­leyen sanatçının nesir alanında da önemli eserleri vardır. Nesir dili şiir dilinden daha sade olan sanatçı; yazılarını nüktelerle, zarif bir dille, zengin bilgisiyle etkili hale getirir. Hac Yo­lunda, Avrupa Mektupları, Suriye Mektupları, Tiryaki Sözleri nesir türündeki bazı eserleridir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Haşim                    B) Cenap Sahabettin

C) Tevfik Fikret                       D) Halit Ziya Uşaklıgil

E) Hüseyin Cahit Yalçın

27. —, Parma Manastırı ile birlikte Stendhal’ın sayısı pek az olan eserlerinin içinde en sağ­lam iki yapıtından biri kabul edilir. Fransız ede­biyatının ve — romanın önemli örneklerin­dendir. Yazar, bu romanın konusunu gazetede çıkan bir yargılama haberinden almıştır. Ro­manda, Julien Sorel isimli ihtiraslı ve akıllı bir gencin hikâyesi anlatılır; arka planda ise dö­nemin Fransa’sının bütün kesimlerine ağır bir eleştiri vardır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıda­kilerin hangisinde verilenler sırasıyla geti­rilmelidir?

A)   Vadideki Zambak – realist

B)    Değirmenden Mektuplar – natüralist

C)    Kırmızı ve Siyah – realist

D)    Kızıl ile Kara – klasik

E)    Germinal – natüralist

28.   Din ve devlet büyüklerini övmek ya da yermek

için yazılan şiirlere kaside adı verilir. Genellikle

I

en az 5. en çok 15 beyitten oluşur. Uyak düzeni aa. ba. ca. da… biçimindedir

II                                III

Kasidenin  ilk bölümüne teşbib adı verilir. Konularına göre

          IV                                      V

tevhid, naat, medhiye… gibi adlar alır.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangi­sinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV.      E) V.

29.   Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)    Tarihsel roman, romantizmin ürünüdür. Bu türün ilk örneğini İngiliz yazar Walter Scott vermiştir. Türk edebiyatında ise Namık Kemal “Cezmi” adlı eserini yaz­mıştır.

B)    Psikolojik roman türünün ilk örneği La Fayette’nin “La Princese de Celeves” adlı eseridir. Türk edebiyatında ise Mehmet Rauf’un “Eylül” adlı eseridir.

C)    Olayları, insanları ve toplumları gerçekçi açıdan yansıtan romanlara realist roman denir. Stendhal’ın Madame Bovary, Tols­toy’un Suç ve Ceza, Mehmet Rauf’un Kırık Hayatlar adlı eseri realist romandır.

D)    Destan türünün zaman içindeki değişimi­nin sonucu olarak oluşan romanın ilk ör­neklerini 15. yüzyılda Fransız yazar Rabelais, modern anlamda ilk örneğini Cervantes vermiştir.

E)  Olayları, insanları ve toplumları bir bilim adamı gözüyle inceleyen natüralistler, gerçekçiliği ileriye götürerek deneysel roman yazdılar. Meyhane, Jack, Fareler ve İnsanlar bu türdendir.

30.   Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

A)    Divan-ı Lügat-it Türk 1072 -1074 yılları arasında Kaşgarlı Mahmut tarafından ya­zılmış, Türkçenin bilinen ilk sözlüğüdür.

B)    Divan-ı Hikmet, hece ölçüsüyle yazılmış dini – tasavvufi içerikli bir eserdir. Ahmet Yesevi tarafından yazılan eser, sade bir dille yazılmış hikmetlerden oluşmaktadır.

C)    Seyrani, aruzla da yazmakla beraber, ger­çek kişiliğini hece ile yazdığı koşma, nefes, destan, semai, devriye tarzındaki şiirlerinde gösterir. Halk şiirimize, hiciv-mizah karışımı değerli örnekler kazandır­mıştır.

D)    Dadaloğlu’nun şiirlerinde kuvvetli bir Divan edebiyatı etkisi görülür. Hecenin yanı sıra aruzla da yazmıştır. Asıl gücü aşk şiirlerindedir. Koşma, semai, varsağı­nın yanı sıra gazel ve kasideler de yaz­mıştır.

E)     Divan edebiyatından etkilenmeyen Pir Sultan Abdal, halk edebiyatı nazım türle­riyle duygu ve düşüncelerini açık bir dille ve hece ölçüsüyle anlatmıştır.

31.   I.       Güzelliğin beş par’etmez

       II.      Bu bendeki aşk olmasa

      III.     Eğlenecek yer bulaman

      IV.     Gönlündeki köşk olmasa

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bil­gilerden hangisi yanlıştır?

A)    Sözcük biçiminde redif vardır.

B)    Ölçüyü tutturmak için ünlü düşmesine başvurulmuştur.

C)    Eylemsiye ve çekimli eylemlere yer veril­miştir.

D)    Dizeler koşul – sonuç ilişkisiyle birbirine bağlanmıştır.

E)    Düz uyak düzeniyle söylenmiştir.

32. Hemingway’ın önemli romanlarından biridir. İspanya iç savaşının anlatıldığı roman, 1940’larda yazılmıştır. Böyle olmasına karşın, hâlâ birçok ülkede çevirisi yayımlanmakta, hâlâ en çok okunan kitaplar arasında yer al­maktadır. Bu ilginin nedeni, bir serüven, bir savaş romanı oluşunda ya da Hemingway’ın o kendine özgü anlatış biçiminde aranabilir. Ro­manda, ülkü birliği etmiş insanların inançlı kavgası yanında, romantizm de etkileyici bir öğe olarak kullanılmıştır.

Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Silahlara Veda

B)    Çanlar Kimin İçin Çalıyor

C)    Irmağın Ötesi

D)   Afrika’nın Yeşil Tepeleri

E)    İhtiyar Adam ve Deniz

33. — “Acımak” romanının ana karakteri — mesleğini çok seven bir öğretmendir. Duygu­sal ve asil ruhludur. Ama zayıflığa, düşkünlüğe ve çirkinliğe karşı asla tahammül edemez. Ya­pılan bir hata için asla mazeret kabul etmez. Babasının vefatından sonra onun hatıra def­terini okur ve en önemli zaafı olan acıma duy­gusundan yoksunluğunu yenmeyi başarır. Bağışlamayı ve acımayı öğrenmiş bir öğret­men olarak Anadolu’daki mektebine geri döner.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda-kilerin hangisinde verilenler sırasıyla geti­rilmelidir?

A)    Hüseyin Rahmi’nin – Feride

B)    Reşat Nuri’nin – Zehra

C)   Orhan Kemal’in – Feride

D)    Halide Edip Adıvar’ın – Tatarcık

E)    Halit Ziya’nın – Zehra

34. (I) Servet-i Fünuncular, baskıcı yönetimi ba­hane ederek bireysel konuları işlemişlerdir. (II) Sanatçılar, genellikle günlük hayatı ele almış­lardır. (III) Toplumla ilgili sorunlar sadece Cenap Şahabettin’in bazı şiirlerinde görülür. (IV) Romanlarda ağır bir dil kullanılmıştır. (V) Seçkin kişilerden seçilen kahramanların ba­şından geçen olaylar genellikle İstanbul’da geçer.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin han­gisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV.       E) V.

35. (I) Yazar roman kişilerini, insanların zaaflarını örneklendirmek için kullanır. (II) Bu kişileri doğru yoldan çıkaran, kötü yapan, içinde ya­şadığı koşullar ya da çevre değil, içgüdüleridir. (III) Hangi sınıftan hangi cinsiyetten, hangi yaştan olursa olsunlar, onları yöneten ve yön­lendiren hep aynı şeydir. (IV) Çünkü aynı ne­denler, aynı koşullarda hep aynı sonuçları doğurur. (V) Bu nedenle yazar, eserinde olay­lara müdahale etmek zorundadır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin han­gisinde “natüralizm” ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.         B) II.        C) III.      D) IV.       E) V.

36. Dünyayı bir hayalden ibaret gören ve gerçeğe sırt çeviren — şair, imgesel bir dünyada yaşar. Ona göre gerçeği olduğu gibi anlatma­nın imkanı yoktur. Duyularımız dış dünyayı ol­duğu gibi değil, onun asıl halini değiştirerek bize ulaştırır. Nasıl düz bir çubuk suda kırık görünürse, dış dünyadaki maddeler de ger­çek durumlarıyla görünmezler.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) parnasyen               B) romantik

C) sembolist                 D) klasik

E) sürrealist 

37. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur?

A)    —, yazarın herhangi bir konu üzerinde kesin sonuçlara varmadan, kişisel görüş ve düşüncelerini rahat bir anlatım içinde verdiği yazı türüdür. (Deneme)

B)    —, ünlü kişilerin yaşamlarını, yaşadıkları döneme katkılarını anlatan yazılara denir. (Biyografi)

C)    Bir kimsenin kendi yaşam öyküsünü ken­disinin yazıp anlattığı yazılara — denir, (otobiyografi)

D)    Bir topluluk önünde belirli bir konuda ya­pılan etkili ve inandırıcı coşkulu konuş­malara — denir, (sohbet)

E)    Bir yazarın başından geçen ya da tanık olduğu olay ve olguları bilgilerine, göz­lemlerine dayanarak anlattığı yazı türüne — denir, (anı)

Yukarıda numaralanmış boşluklara gelebilecek eserlerden hangisi yanlış verilmiştir?

A)    l.’ye Sessiz Ev

B)    II.’ye Oyunlarla Yaşayanlar

C)    III.’ye Yalnızız

D)    IV.’ye Yılanı Öldürseler

E)    V.’ye Kağnı

39. Hikâye ve romanları ile tanınan — güzel, akıcı, yalın bir dili vardır. Onun eserlerini her yaştan insan rahatlıkla okuyabilir. Yazar, hikâyelerinin konularını yaşadığı hayattan seçmiştir. Hikâye ve romanın yanı sıra tiyatro, anı ve fıkra türünde de eserler vermiştir. Bu eserlerinde yer yer mizahi bir anlatım kullanmıştır. Hiciv ve mizah yazılarını “Guguklu Saat” adlı eserinde toplamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)    Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun

B)    Refik Hal it Karay’ın

C)    Memduh Şevket Esendal’ın

D)    Reşat Nuri Güntekin’in

E)    Necati Cumalı’nın

40. (I) “Çalıkuşu”, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın ilk romanıdır. (II) Yazar bu romanı, önce “İstanbul Kızı” adıyla dört perdelik bir oyun olarak kaleme almıştır. (III) Roman günlük konuşma diliyle yazılmıştır. (IV) Türk romanının o zamana kadar İstanbul sınırları içinde kapalı durmasına karşılık, Çalıkuşu, Anadolu’yu çeşitli bölgeleri ve toplumsal sorunları ile ele alarak okuyucuya yeni ufuklar açmıştır. (V) Roman, köy ve taşra insanın yaşayışını anlatan ilk başarılı örneklerdendir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A)l.        B) II.       C) III.      D) IV.      E)V.

41.   Unutamam o güz ikindisini

        Her yanda al al mutluluk

        Terli bir at gibi gülümseyiverdi

        Düşle gerçek arası dörtnala

        Bir koşudan sanki çoğala çoğala

        Gelip yetişivermişti çarçabuk

        Beyaz kulelerle bayraklar arasında

Bu dizeler, Birinci Yeni şiirine ilişkin aşağı­daki özelliklerden hangisine örnek oluş­turmaz?

A)    Ölçü ve uyağı önemsememe

B)    Sıradan her konuyu işleme

C)    Söz sanatlarını kullanmama

D)    Kendine özgü bir tarz oluşturma

E)    Konuşma dilini kullanma

42.   Halit Ziya edebiyatımızda Batılı anlamda ilk  romanları yazan sanatçıdır.

I

Servet-i Fünun döneminde   roman ve   hikâye  türünün en önemli ismidir.

II

Yapıtlarında realizm ve natüralizmin etkisi vardır. Dili süslü, sanatlı ve ağırdır.

III                                                                          IV

Alışılmıştan farklı bir cümle düzeni var­dır. Romanlarında aydın kişileri, öykülerinde halktan kişileri anlatır. Kırık Hayatlar romanındaki kahraman,

 V

Servet-i Fünun sanatçılarını temsil eden bir şairdir.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangi­sinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV.      E)V.

43. Klasik edebiyatın en büyük şairlerindendir. Eserlerini yazdığı dönemde, Osmanlı Türkçesiyle Azeri Türkçesi birbirinden tam olarak ay­rılmamıştır. Şiirleri bugün için Azeri şivesine yakındır. Klasik edebiyatın ortak malzemele­rini dil, şekil, sanat ve mazmunları kullanmakla birlikte şahsi üslubunu geliştirmiştir. Aşk, elem, ayrılık temalarını dini – tasavvufi bir tarzla lirik olarak anlatmıştır. Nesirlerinde süslü, sanatlı ve seçili bir dil kullanır. Hem şi­irleri hem nesirleri kendisinden sonra gelen birçok şair ve yazara örnek teşkil eder.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Baki                         B) Fuzuli

C) Nedim                     D) Nabi

E) Şeyhi

44. Şiir, mensur şiir, deneme ve fıkralar yazan —, nükteli bir üslubu vardır. Şiirlerini Çağla­yan, Türk Yurdu, Hayat, Hisar, Defne gibi der­gilerde yayımlayan şair, vatan, bayrak, millet, kahramanlık, tarih, aşk ve doğa konularını iş­ledi. Hem aruz hem de hece ölçüsünü usta­lıkla kullandı. Klasik Türk Edebiyatı nazım biçimlerinden rubaiye ayrı bir önem verdi ve bu türü edebiyata başarıyla uyarladı.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelebilir?

A)    Arif Nihat Asya’nın

B)    Necip Fazıl’ın

C)   Yahya Kemal’in

D)   Ahmet Hamdi Tanpınar’ın

E)    Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın

45.   Sivas yollarında geceleri

        Katar katar kağnılar gider

       Tekerleri meşeden

       Ağız dil vermeyen köylüler

      Odun mu, tuz mu, hasta mı götürürler

       Sivas yollarında geceleri

       Ağır ağır kağnılar gider

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    Serbest tarzda yazıldığı

B)    Sıradan, günlük olaylara yer verildiği

C)   Yalın bir anlatımının olduğu

D)    İmgelere dayalı kapalı bir anlatıma yer ve­rildiği

E)    Konuşma dilinin söz değerleriyle oluştu­rulduğu

46. Şilte ve yorgan tutuşmuş gibi vücudumu ateş­ler içinde hissediyorum. Yorganı attım ve ya­tağın içinde oturdum. İçime büyük bir boşluk açıldı. Kalbimin çarpıntısından başka hiçbir gücüm kalmamıştı. Bu deruni boşluğu dol­durmak için etrafa kulak verdim. Erenköy, dışarıda geziyor. Birden vücudum gevşedi. Başımı yatağa koydum. Hafif bir titreme… Uyuşukluğa benzer bir uyku….

Bu parçanın dil ve anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır?

A)    Birinci kişinin bakış açısından

B)    Basit ve bileşik zamanlı eylemlerden

C)    Mecaz-ı mürsel ve benzetme sanatından

D)    Dilin göndergesel ve dil ötesi işlevinden

E)    Farklı yapılı cümlelerden

47.   Aşağıdaki   parçalardan   hangisi   sadece gözlemci bakış açısıyla verilmiştir?

A) Toprak damlı, kavruk yüzlü yıkık köyün ortasında kırmızı kiremitli, çam tahtalı, yeni yapı evi; yaz kış gürül gürül akan su­larla fışkırmış gür ağaçlarla dolu bir bahçe…

B) Onun acısına daha fazla dayanamadım, başhekimden izin alıp içeri girdim. Başı öne eğilmiş, gözleri kapanmış bir halde görünce onu ben de yıkıldım.

C)Onlara bir daha bakmak istedi; ama gö­zündeki yaşlar buna engel oldu. Onları nasıl olsa bir daha görürüm düşüncesiyle gözlerini onlara çevirmedi.

D)Aradan yıllar geçmişti. O koç burunlu, iri gövdeli genç adamı görmeyi düşünüyor­dum. Karşımda erimiş, bir deri bir kemik kalmış insanı görünce acılar, bir burgu gibi kıvrılarak girdi yüreğime.

E)Hava kararmış, bulutlar adeta yeryüzüne inmişti. Ben de tarladaki araç gereci top­layıp yola koyuldum. Çok geçmeden iri taneli yağmur başladı, sel beni sürükle­meye başladı.

48. O, şiirlerinde çeşitli temalar işler. Şiirlerinde görülen konu çeşitliliği, onun renkli bir kişiliğe sahip olduğunu gösterir. Şiirleri yabancı dil­lere çevrilmiş, çeşitli ödüller almıştır. Şiirle­rinde sade ve duru bir dil kullanmıştır. Havaya Çizilen Dünya, Çakır’ın Destanı, Nötron Bom­bası gibi çok etkileyici ve evrensel eserleri var­dır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıda-kilerden hangisidir?

A)   Arif Nihat Asya

B)   Zeki Ömer Defne

C)   Fazıl Hüsnü Dağlarca

D)   Coşkun Ertepınar

E)    Cahit Sıtkı Tarancı

49. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde ve­rilen sanatçı hakkında yanlış bilgi verilmiş­tir?

A)    Kendi döneminin en önemli eleştiri ve de­neme yazarıdır. Söyleşi türünde de eser vermiştir. Asıl ününü Türkçenin özleşmesi konusundaki inançlı ve ödün vermez tu­tumuyla sağlamıştır. (Nurullah Ataç)

B)    Romanlarında olaydan çok, kişilerin ruh­sal durumlarını Ön plana çıkarır. Güçlü bir anlatımı ve sağlam bir roman tekniği var­dır. Bazı romanlarında da Doğu – Batı kül­türü üzerinde durmuştur. (Peyami Safa)

C)   Gazeteci olarak fıkra ve makaleleriyle, edebiyatçı olarak da gezi yazılarıyla ünlü­dür. Eserleriyle Türkiye’nin Batılılaşması ve Atatürk inkılaplarının yayılıp korunması için çalışmıştır. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

D)    Hece ölçüsüne yeni bir ses getirmiş, bi­çimi ve kafiyeyi benimsemiştir. Hemen her şiirinde ölüm ile yaşam arasındaki ça­tışmayı yaşar. (Cahit Sıtkı Tarancı)

E)    Şiirlerinde yaşama sevinci, aşk, sevgi te­malarını işleyen sanatçı, roman ve Öykü­lerinde Anadolu halkının sorunlarına eğilir. Süssüz, mecazsız, iç ve dış gözlemleri başarıyla yansıtan bir anlatımı vardır. Ba­şaklar Gebe ünlü şiirlerinden biridir. (Ne­cati Cumalı)

50. Çaldere köyünde güneş batarken geniş yap­raklı incir ağaçlarını koyu bir kızıllık kaplar. Ye­şille kırmızının birleşmesinden doğan bu renk yağmuru gözleri kamaştırır. Sazların arasından süzülen dere, köyün dört saat uzağındaki ır­mağa kavuşmak için acele ile dümdüz ova içinde mavi bir şeridi andırarak uzanır. Kırmızı fesli sakalar, haki elbiseli tarla kuşları, yeşil cüppeli ağaçkakanlar bir an önce huzura ka­vuşmak için yuvalarına uçuşurlar.

Bu parçanın dil ve anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)    Betimleyici öğelerden yararlanma

B)    Hakim bakış açısından yararlanma

C)   Doğa varlıklarına insan özelliklerini ka­zandırma

D)   Amaç – sonuç ilişkisi içeren yargılara yer verme

E)    Beş  duyuya  seslenen   ayrıntılara  yer verme

51. Aşağıdaki verilen görüşler ile edebiyat dö­nemi eşleştirmelerinin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

A)    Kafiye’nin kulak için olduğunu savunma – Servet-i Fünun

B)    Sade bir dille yazmayı amaçlama – Milli Edebiyat

C)    Sanatın şahsi ve saygıya değer olduğuna inanma – Fecr-i Ati

D)  Tiyatro eserlerini halkı eğitmek için araç olarak kullanmayı savunma – Tanzimat I. Dönem

E)    Tam ve zengin uyağa sıkça yer verme –Halk Edebiyatı

52.   İlk hasretiyle gençliğimin ilk elemleri

        Ey paslı tellerinde gülen, ağlayan aruz

        Ey dost yâd edelim eski demleri

       Mademki son sadânı dağıtmış yorulmuşuz

         Biz şimdi başka bir yeni ahenge bağlıyız

         Âşık sazıyla geldi erenler bu meclise

        Yalnız bugün senin gibi ölgün sadalıyız

         Zira bu saz da parçalanır gülmek isterse

 İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bu­lundurulduğunda, yukarıdaki şiirin aşağı­daki şairlerden hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)     İlhan Berk

B)    Cemal Süreya

C)    Halit Fahri Ozansoy

D)    Nazım Hikmet Ran

E)    Orhan Veli Kanık

53. Ahmet Hamdi Tanpınar pek çok alanda eser vermiş ve kendini kabul ettirmiş bir şair ve ya­zardır. Örneğin, şiirlerini Sonsuzluk Kervanı adlı eserinde

                     I

toplamıştır. Önemli romanların­dan biri Huzur‘dur. Bir kısım öyküsünü Abdullah

II                                                      III

Efendi’nin Rüyaları adlı eserinde topla­mıştır. Deneme türündeki yazılarını Beş

                    IV

Şehir  adlı eserinde, incelemelerini de 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi adlı

V

eserinde toplamıştır.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangi­sinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV       E) V

54. Günlerden pazardı. Hırçın bir rüzgâr, dolu ile karışık iri yağmur tanelerini güney yönde önüne ne gelirse suratına suratına çarpıyordu. Bu kıştı, gökyüzü alçalmış, ufuk diye bir şey kalmamıştı. Yolların iki yanından deli deli ır­maklar akıyor, bazı yerlerde su, kaldırımlara kadar çıkıyordu. Çayı sel basmıştı, yatağının dikleştiği yerlerde kocaman kaya parçaları ve ağaç kütükleri yuvarlanıyordu.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine ver verilmemiştir?

A)    Bileşik zamanlı eylemlere

B)    Okura izlenim kazandırmaya

C)    Doğa varlıklarını kişileştirmeye

D)    Tanımlarla anlatımı açıklamaya

E)     Öznel anlamlı yargılara

55.   Ilık bir su gibidir içimde yalnızlığım

       Yalnızlığım, ruhumda uzak bir ses gibidir

       Her sabah ufuklardan mavi şarkılar gelir

       Ve her sabah ürperir içimde yalnızlığım

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bil­gilerden hangisi yanlıştır?

A)    Dizelerde tam uyak vardır.

B)    Söz öbeği biçiminde redif vardır.

C)    Bütün dizeler duraksız olarak söylenmiş­tir.

D)    İmgesel bir anlatıma başvurulmuştur.

E)    Somutlaştırmaya başvurulmuştur.

56. Modern Türk öykücülüğünün en önemli sa­natçılarından olan —, Çehov tarzı öykücülü­ğümüzün ilk temsilcisidir. Hikâyelerinde yalın ve temiz bir Türkçe kullanmış, sıradan insanın günlük yaşamını çok güçlü bir gözlemle an­latmıştır. Toplumun aksayan yönlerine, insan­ların sorunlarına ayna tutar. Küçük insanlar, kimsesizler, ev kadınları, emekliler, memurlar… başlıca kahramanlarıdır. Öykülerinde olayları şimdi oluyormuş gibi anlatır. Bu tür öykülerin­den biri de —.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde verilenler ge­tirilmelidir?

A)    Halikarnas Balıkçısı – Gülen Ada’dır

B)    Sait Faik Abasıyanık – Son Kuşlar’dır

C)    Memduh Şevket Esendal – Mendil Altında’dır.

D)   Ahmet Hamdi Tanpınar – Yaz Yağmuru’dur.

E)    Kemal Tahir – Göl İnsanları’dır

CEVAPLAR

1.             Belki haziranda mavi benekli çocuksun

Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyor

Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden

Belki Yeşilköy’de uçağa biniyorsun

Bütün ıslanmışsın tüylerin ürperiyor

Belki körsün kırılmışsın telaş içindesin

Kötü rüzgâr saçlarını götürüyor

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  İmgelere yer verilmiştir.

B)  Rediften yararlanılmamıştır.

C)  Aliterasyon yapılmıştır.

D)  “Yeşilköy” sözcüğüyle ad aktarması yapılmıştır.

E)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

2.                Sararan yapraklara basa basa yürüyorum

I

Gemici düğümüyle bağlıyorum kıtaları birbirine

                                                  II

Kendimi arıyorum sürekli meşgul çalıyor

                                                  III

Hayalin ateş almaya geliyor, bayağı kırgın 

                                                               IV

İnmek istiyorum bu sensiz dünyadan, inemiyorum

                                              V

Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde imgeye başvurulmamıştır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

3.       Dün gece, evimin bahçesinde oturmuş, tabiatın huzur veren konserini dinlerken gözüm birden gökyüzüne ta­kıldı ve sevdiceğim, kayan bir yıldız görünce ikimiz için de bir dilek tuttum. İnleyişlerim, her ne kadar sana ulaş­masa da, bir şekilde aşkımdan haberdar olduğunu his­sediyorum. Göklerdeki binlerce yıldızdan daha parlak­sın benim için. Gün boyu seni bulmak için bir asker gibi tuttuğum nöbet, geceleri de devam ediyor.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A)  Mecaz anlamlarıyla kullanılan sözcükler vardır.

B)  Lirik anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır.

C)  Benzetmelerden yararlanılmıştır.

D)  Olaylar, gözlemci figürün bakış açısıyla verilmiştir.

E)  Dil, “heyecana bağlı işlev”de kullanılmıştır.

4.      Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde ve­rilen anlatım türüyle uyuşmamaktadır?

A)  Monolog ve diyalog gibi yöntemlerden yararlanılır. (Söyleşmeye bağlı anlatım)

B)  Yaşamdaki olayların gülünç ve alışılmadık yönleri yansıtılmaya çalışılır. (Fantastik anlatım)

C)  Düşünce ve duygular kısa ve nesnel ifadelerle dile getirilir. (Öğretici anlatım)

D)  Genellikle, tarihi olaylar ve kahramanlıklar işlenir, (Des­tansı anlatım)

E)  Dil, “alıcıyı harekete geçirme işlevi”nde kullanılır. (Em­redici anlatım)

5.             Ayrılık yakar yüreğimi yıllar yılı ey yâr

Yine de söyleyemem kimseye duymasın ağyar

Bu dizelerde olduğu gibi, şiirde aynı ünsüz harfle­rin tekrarlanmasından oluşan ahenge ne ad verilir?

A) Asonans

B)  Hüsn-i talil

C)  İç kafiye

D)  Aliterasyon

E)  Mecaz-ı mürsel

6.              _____I. Grup                     II. Grup

I.     Koşma                          Kavuştak

II.     Pişekâr                        Ortaoyunu

III.    Türkü                           Gölge oyunu

IV.     Karagöz                      Âşık Edebiyatı

V.     Sathiye

Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, II. grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?

A) I.              B) II.             C) III.            D) IV.             E) V

7.       Divan sanatçıları mersiye türünde birçok yapıt ortaya

I

koymuştur. “Hüsn ü Aşk“, “Hayrabat“, “Harname“,

                              II                 III                IV

“Beng ü Bade” bu türün başarılı örneklerindendir.

         V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

8.       I.   Esridi Yunus’un canı

Yoldayım illerim kanı

Yunus düşte gördü seni

Sayrı mısın sağlar mısın

II.Köroğlu düşer mi yine şanından

Ayırır çoğunu er meydanından

Kırat köpüğünden düşman kanından

Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır

Bu iki dörtlük karşılaştırıldığında aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlış olur?

A)  Halk şiiri geleneğine bağlı kalınmıştır.

B)  Uyak düzenleri aynıdır.

C)  Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.

D) Ait oldukları şiirlerin son dörtlükleridir.

E)  I. dörtlük “semai”den, II. dörtlük “taşlama”dan alın­mıştır.

9.             Orda, derenin içinde

İki üç akçakavak

Tekerlekler döner, başım döner

Kavaklar yeşeriyor, dön geri bak

Orda, derenin içinde

İki üç çırılçıplak

Alçacık damı düşündükçe

Gözlerim yaşarıyor, dön geri bak

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Serbest ölçüyle yazıldığı

B)  Ahenk oluşturmak için yinelemelerden yararlanıldığı

C)  Modern şiir geleneğine özgü özellikler taşıdığı

D)  Epik şiire özgü niteliklerin ağır bastığı

E)  Konuşma dilinin söz değerleriyle oluşturulduğu

10.           Ağlarım çağlar gibi

Derdim var dağlar gibi

Ciğerden yaralıyım

Gülerim sağlar gibi

Her gelen bir gül ister

Sahipsiz bağlar gibi

Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Artık (yedekli) mani olarak adlandırılır.

B)  Benzetmelere yer verilmiştir.

C)  Cinaslı uyak kullanılmıştır.

D)  Uyak düzeni aabaca biçimindedir.

E)  Rediften yararlanılmıştır.

11.    Yusuf Has Hacip tarafından yazılan “Divan-ı Hikmet“,

                         I                                                          II

“mutluluk veren bilgi” anlamına gelmektedir. Mesnevi

III                                                                IV

biçiminde oluşturulan yapıtta öğütler, sembolik kişiler

V

aracılığıyla verilmiştir.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Ahmet Yesevi” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Kutadgu Bilig” getirilmeli

C)  III. nün yerine “hakikatler eşiği” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Müstezat” getirilmeli

E)  V. nin yerine “gerçek kişiler” getirilmeli

12.           I. Rubaileri ile tanınmıştır. (Ömer Hayyam)

II. Hicviyeleriyle tanınmıştır. (Nedim)

III.  Mahallileşme akımının öncüsüdür. (Neti)

IV.  Sebk-i Hindi akımının temsilcisidir (Şeyh Galip)

V Divan edebiyatının kurucusudur. (Hoca Dehhani)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) l. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV ve V.

13.           Bir güneş gibi doğdun ömrüme

Temmuz ortasıydı takvimler sevgili

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A)            Uzak diyarlara gittiğini söyledi kuşlar

Unutmak için bütün acılarını

B)            Durgun okyanusları andırırdı gözleri

Nasıl da titrerdi baktığım zaman

C)            O çay ağır akar, yorgun mu bilmem

Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem

D)            Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu’yu

Bir baştan başa selam götürür

E)            Rüzgâr söylüyor şimdi o yerlerde

Bizim eski şarkımızı, ah şarkımızı

14.    Eski Türklerde —, — adı verilen cenaze törenlerinde söylenirdi. Ölen kişinin kahramanlıkları, ölümünün verdiği üzüntü saguların içeriğini oluştururdu. Bu şiir­lerde dile getirilen üzüntü yalnızca ölen kişinin yakın­larının ve onu tanıyanlarının üzüntüsü değildir, toplu­mun yasına doğadaki bütün varlıklar ortak edilir. Acun Begi (Dünya İmparatoru) diye anılan —, İran Şahı Keyhüsrev tarafından tuzağa düşürülerek öldürülmesi üzerine söylenen şiir, bu türün başarılı bir örneğidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakileri hangisinde verilenler getirilmelidir?

A)  koşuk – yuğ – Alp Er Tunga’nın

B)  sav – sığır – Oğuz Kağan’ın

C)  ağıt – şölen – Alp Er Tunga’nın

D)  sagu – yuğ – Alp Er Tunga’nın

E)  destan – sığır – Oğuz Kağan’ın

15.     Hoca ormana gitmiş. Oturmuş bir dalın üstüne, başla­mış kesmeye. Aşağıdan geçen bir yolcu Hoca’ya ses­lenmiş: “Be adam! İnsan oturduğu dalı keser mi? Şim­di düşeceksin.” Hoca adama aldırmamış; işine devam etmiş. Az sonra dal kırılmış. Hoca birden yere düşmüş. Düştüğü yerden perişan bir halde seslenmiş: “Düşece­ğimi bildin, ne zaman öleceğimi de söyle bari!”

Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösteri­lebilir?

A)  Kanıtlayıcı anlatıma

B)  Tartışmacı anlatıma

C)  Emredici anlatıma

D)  Mizahi anlatıma

E)  Gelecekten söz eden anlatıma

16.     (I) “Kitab-ı Dede Korkut”, bütünüyle manzum biçimde oluşturulmuş bir yapıttır. (II) Hikâyelere adını veren ve öykülerin anlatıcısı durumunda olan Dede Korkut’un kimliği hakkında kesin bilgi yoktur. (III) Adı efsanelere karışmış bir Oğuz ozanıdır. (IV) Hikâyelerde sık sık or­taya çıkan Dede Korkut, toplumun sorunlarını çözer, öğütler verir, törenleri yönetir, çocuklara ad verir, (V) Her hikâyenin sonunda dua ederek öyküyü bitirir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

17.           Bir safa bahşedelim gel şu dil-i nâşâde

Gidelim serv-i revanim yürü Sadabâd’e

İşte üç çifte kayık iskelede âmâde

Gidelim serv-i revanim yürü Sadabâd’e

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Aliterasyon yapılmıştır.

B)  Uyaktan yararlanılmıştır.

C)  Bir şarkının son dörtlüğüdür.

D)  II. ve IV. dizeler nakarattır.

E)  Yabancı sözcüklerle kurulmuş tamlamalara yer ve­rilmiştir.

18.    – Eserlerinizi oluştururken nasıl bir ruh halinde oluyor­sunuz, ürününüzü ortaya koyarken nasıl bir çaba sarf ediyorsunuz, yoksa yazı kendiliğinden mi ortaya çıkı­yor?

– Hiçbir yazı kendiliğinden ortaya çıkmaz. Eğer böyle yazanlar varsa, yazdıklarının ne kertede edebiyat de­ğeri taşıdığından kuşku duymak gerekir. Öyle bir çırpı­da çıkmaz bu işler, üzerinde çalışmak gerekir.

Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?

A)  Makaleden

B)  Söylevden

C)  Denemeden

D)  Fıkradan

E)  Mülakattan

19.           Cıvıl cıvıl olur bahçesi okulların her sabah

Koşuşur masmavi önlükler bir sağa bir sola

Bu dizelerdeki altı çizili bölümde aşağıdaki açıkla­malardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A)  Bir sözü, benzetme amacı gütmeksizin başka bir söz yerine kullanma

B)  Bir olayı ya da durumu, gerçekte olduğundan da­ha üstün gösterme

C)  Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma

D)  İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma

E)  Bir varlığı anlatmak amacıyla, ona benzetilen baş­ka bir varlığın adını kullanma

20.    Dize ortalarında bulunan ve dize sonlarındaki uyakla uyumlu olan ses benzerliğine iç uyak denir.

Aşağıdaki beyitlerden hangisi bu cümlede söyle­nene örnek gösterilir?

A)             Yâ Rab belâ-yı aşk ile kıl âşinâ beni

Bir dem belâ-yı aşktan etme cüda beni

B)            Bağa sensiz bakamam çeşmime âteş görünür

Gül-i handanı değil serv-i hırâmânı bile

C)            Nedir ey şûh bu bî-hûde gazab n’oldu sana

Meşrebin düşmen-i nâz idi aceb n’oldu sana

D)            Erişip bahara bülbül yenilendi sohbet-i gül

Yine nevbet-i tahammül dil-i bî-karâra düştü

E)            Canıma bir merhaba kıldı ezelde çeşm-i yâr

Şöyle mest oldum ki gayrin merhabasın bilmedim

21.    Dil özellikleri dikkate alınırsa aşağıdaki dizelerden hangisinin Divan Edebiyatı dönemine ait olduğu söylenemez?

A)            Her bâbda bir derde düürür derbeder-i aşk

Hââ ki kedersiz geçile rehgüzer-i aşk

B)            Hevâ-yı aşka uyup kûy-i yâra dek gideriz

Nesîm-i subha refikiz bahara dek gideriz

C)            Bir hümâdır kim şikâr etmiş nice ankâları

Evc-i hüsnünde senin bâz eyleyip per perçemin

D)            Bülbüller kırılır umutsuzluktan yalnızlık korusunda

Eylül dağılmış gönül tenha çalgılar kış uykusunda

E)            Bâis-i bünyâd-ı hüsnün kalb-i virandır senin

Zülfün ejder gösteren bu genc-i pinhândır senin

22.    Döneminin tanınmış şairlerinden olan Şeyhi, tasavvufi

I

düşüncelerini şiirleriyle yaymaya çalışmıştır. En önem­li eseri “Mantıku’t Tayr“ dır. Bu mesneviyi İranlı şair Feridüddin Attar’dan

             II                                     III                                          IV

Türkçeye çevirmiştir. Eserde tasavvufi olaylar sembollerle

V

anlatılmaktadır.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Gülşehri” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Hadikatü’s Süeda” getirilmeli

C)  III. nün yerine “terci-i benti” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Ömer Hayyam’dan” getirilmeli

E)  V. nin yerine “toplumsal olaylar” getirilmeli

23.    Dış dünya, olduğu gibi değil; hissedildiği, algılandığı, duyulduğu gibi yansıtılmalıdır. Anlatımda açıklıktan kaçınılmalı, duygular “telkin” yoluyla duyurulmaya ça­lışılmalıdır. Şiir, açıklayıcı işlevinden ve kalıplaşmış bir hitabetten kurtarılmalıdır. Bireyin duygusal yaşantısı dolaysız bir anlatım yerine simgelerle yüklü ve örtük bir dille anlatılmalıdır. Şiir yazarken mutlaka sözcükle­rin müzikal ve çağrışım gücünden yararlanılmalıdır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada şiir anlayışı belirtilen sanatçılardan biri olabilir?

A)  Paul Valery

B)  Victor Hugo

C) John Steinbeck

D)  Guy de Maupassant

E)  Aleksandre Dumas Pere

24.      I. Aşka ilişkin acı, mutluluk gibi içli duyguların dile getirildiği gazellerdir. (Şuhane gazel)

II.   İçki, yaşama boş verme, yaşamdan zevk alma gibi konularda yazılan gazellerdir. (Rindane gazel)

III.  Öğretici nitelikleri ağır basan gazellerdir. (Hakimane gazel)

IV.   Dizelerinin ortalarında uyak bulunan gazellerdir. (Musammat gazel)

V.   Kadınları ve ten zevklerini konu edinen gazellerdir. (Âşıkane gazel)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen gazel türlerinden hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) I. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

25.     (I) Natüralistler, insanın bütün özelliklerinin tüm çıplak­lığı ile ortaya çıkarılıp yansıtılmasını amaçlamışlardır. (II) Onlara göre sanat, toplumsal çirkinlikleri ortaya çı­karacak olan bir araçtan ibarettir. (III) Bu yüzden natü­ralistler; yapıtlarında yaşamın çirkin ve iğrenç sahne­lerini anlatmaktan çekinmemişlerdir. (IV) Bunu yapar­ken yalın bir dil kullanmış, anlaşılır bir anlatımı tercih etmişlerdir. (V) Daha çok şiir alanında gelişme göste­ren bu akımın temsilcileri öykü alanında da başarılı ya­pıtlar ortaya koymuşlardır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

26.       I. Vatan şairi olarak bilinir. (Namık Kemal)

II. Edebiyatımızda yazı makinesi olarak tanınmıştır. (Ahmet Mithat)

III.  “Durub-ı Emsal-i Osmaniye” adlı yapıtında atasöz­lerini toplamıştır. (Ahmet Vefik Paşa)

IV.  Türkçenin İslam öncesi gelişmesini ve lehçelerini inceleyen “Lehçe-i Osmani” adlı önemli bir sözlük hazırlamıştır. (Şinasi)

V.  Öykü ve roman konularını İstanbul sınırları dışına çıkararak, ilk kez edebiyatımızda köy yaşamını ko­nu edinmiştir. (Nabizade Nazım)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                     B) I. ve V.                    C) II. ve III.

D) III. ve IV.                  E) IV. ve V.

27.    —, şiirlerinde romantizmin etkisinde kalmış, daha çok, karamsar duyguları işlemiştir. Eski edebiyatı sa­vunan Muallim Naci ve çevresiyle girdiği edebiyat tar­tışmalarıyla Edebiyat-ı Cedide akımının doğmasına zemin hazırlamıştır. Böylece, Batı edebiyatının ve yeni düşüncelerin yeni kuşaklara benimsetilmesinde önem­li rol oynamıştır. — adlı romanında, romantizmin insanı komik durumlara düşürdüğünü göstermek istemiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Nabizade Nazım – Karabibik

B)  İbrahim Şinasi – Şair Evlenmesi

C)  Recaizade Mahmut – Araba Sevdası

D)  Samipaşazade Sezai – Sergüzeşt

E) Abdülhak Hamit Tarhan – Macera-yı Aşk

28.    Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangi­si yanlıştır?

A)  Edebiyatımızda ilk tarihi romanı kaleme almıştır.

B)  Şiirlerinde, biçim ve dil bakımından Divan edebiya­tına bağlı kalmıştır.

C)  Tiyatro ile ilgili düşüncelerini de “Talim-i Edebiyat” adlı yapıtında dile getirmiştir.

D)  Oyunlarını yalın bir dille yazmıştır.

E)  Edebiyatı, toplumu geliştirmek için bir araç olarak kullanmıştır.

29.     Falih Rıfkı Atay’ın başarılı yapıtlarından — ile — “Anadolu Notları” adlı yapıtı, gezi türünün önemli ör­neklerindendir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı­dakilerden hangisi getirilmelidir?

A)  Bizim Akdeniz – Refik Halit Karay’ın

B)  Denizaşırı – Yakup Kadri’nin

C)  Tuna Kıyıları – Reşat Nuri’nin

D)  Çankaya – Halide Edip’in

E)  Hac Yolunda – Ziya Gökalp’in

30.    Şinasi’nin yazdığı tek oyun ve edebiyatımızdaki ilk ti­yatro olan “Zor Nikâhı” adlı komedide, görücü usulüy­le evlenme, alaylı bir anlatımla eleştirilir.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisin­de belirtilmiştir?

A)  “Zor Nikâhı” adlı oyunu Şinasi değil, Ahmet Vefik Paşa yazmıştır.

B)  Şinasi birden fazla oyun yazmıştır.

C)  “Zor Nikâhı”nın konusu görücü usulüyle evlenme değil, mutsuzlukla biten bir aşk hikâyesidir.

D)  “Zor Nikâhı” edebiyatımızdaki ilk tiyatro değil, ilk romandır.

E)  Şinasi’nin yazdığı oyun, “Zor Nikâhı” değil, “Şair Evlenmesi”dir.

31.           I. “Şehir Mektupları”nda İstanbul’un gündelik yaşamını yansıtmıştır. (Mehmet Rauf)

II.   Mensur şiirlerini “Siyah inciler” adlı yapıtında topla­mıştır. (Ahmet Rasim)

III.   Eleştirilerini ve makalelerini “Kavgalarım” adlı yapı­tında toplamıştır. (Hüseyin Cahit Yalçın)

IV.   Sosyete yaşamını ele aldığı “Salon Köşelerinde” adlı romanıyla bilinir. (Safveti Ziya)

V.  Şiir hakkındaki düşüncelerini, “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalarda dile getirmiştir. (Ahmet Haşim)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) I. Ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

32.    Ateşi bir türlü düşürülemeyen ikbal, gitgide kötüleş­mekte, ateşler için de sayıklamaktadır. Bir gece, ağa­beyini yanına çağırır ve o geceden sonra Ahmet Ce­mil, kız kardeşini gece gündüz hiç yalnız bırakmaz. Bir gece İkbal, annesi ve Seher’in kolları arasında çırpın­maya başlar. Ahmet Cemil, kardeşini kolları arasına alarak, sımsıkı sarılır ve iki kardeşin kolları son kez bu­luşur. İkbal, ağabeyinin kolları arasında can verir. İk­bal, derin bir yas içinde toprağa verilir. Ahmet Cemil eve döndüğünde kız kardeşinin odasına girip doya doya ağlar. Hayatından yarım yüzyıl geçmiş gibi çök­müş ve yaşlanmıştır.

Bu parçada sözü edilen yapıt, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aşk-ı Memnu                                    B) Mai ve Siyah

C) Ferdi ve Şürekâsı                             D) Hayal içinde

E) Kırık Hayatlar

33.    Edebiyat-ı Cedide şiiri ile ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)  Batı şiirinden alınan biçimler kullanılmıştır.

B)  Parnasizm akımının etkisinde kalınmıştır.

C)  Genellikle, aruz ölçüsü kullanılmıştır.

D)  Daha çok, toplumsal konularda şiirler yazılmıştır.

E)  Yepyeni tamlamalara yer verilmiştir.

34.    Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama bir­likte verildiği yapıtla ilgili değildir?

A)  Şatırzâde Şöhret Bey alafrangalığa özenir, Madam Potiş adlı bir kadınla yaşamak ister. (Şık)

B)  Bihter, İstanbul’un meşhur simalarından Firdevs Hanım’ın kızıdır. (Aşk-ı Memnu)

C)  Romanda gelişen yasak aşk, Suat Hanım’la Necip’in bir yangında ölmeleriyle biter. (Hayal İçinde)

D)  Dehri Efendi, bilim, fen ve edebiyat meraklısıdır; iyi Fransızca bilir. (Mürebbiye)

E)  Ömer Behiç, ailesinin haberi olmadan tıp fakültesi­ne kaydını yaptırır. (Kırık Hayatlar)

35.    Ahmet Haşim ile ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi yanlıştır?

A)  Müzikaliteyi  önemsediğinden,  bütün  şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.

B)  Şiirlerinde, ağır ve sanatlı bir dil kullanmıştır.

C)  Sembolizm akımından etkilenmiştir.

D)  “Bize Göre” düzyazı türünde bir yapıtıdır,

E)  Şiirlerini “Piyale” ve “Nadide” adlı yapıtlarında top­lamıştır.

36.     Edebiyatımızda halkın arılayabileceği bir dille, halk için

                                                            I

yazma ilkesi      Milli Edebiyat döneminde Şinasi ile başlamıştır.

                                     II                                   III  

Yine bu dönemde Ziya Paşa da şiirimizin, halk diliyle ve hece ölçüsüyle

IV                                                         V

yazılması gerektiğine dikkatleri çekmiştir

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

37.           Biz o şi’ri isteriz ki çifte giden babalar

Ekin biçen genç kızlarla odun kesen analar

Yanık sesin dinlerlerken gözyaşların silsinler

Başlarını açık, beyaz sinesine koysunlar

Yüreğinin, özleriyçün çarpındığın duysunlar

Bu çarpıntı, bu ses nedir? Neler diyor? Bilsinler

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden han­gisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)  ilhan Berk

B)  Mehmet Emin Yurdakul

C)  Sezai Karakoç

D)  Orhan Veli Kanık

E)  Melih Cevdet Anday

38.    Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat akımının il­kelerinden biri değildir?

A)  Türkçede kullanılan Arapça ve Farsça dilbilgisi ku­ralları kaldırılmalı

B)  Başka Türk lehçelerinden sözcük alınmamalı

C)  Konuşmada İstanbul ağzına uyulmalı

D)  Konuşma diline girmiş Arapça ve Farsça sözcükler atılmamalı

E)  Edebiyatta tümüyle evrensel nitelikler öncelikli ol­malı

39.     1911’de Genç Kalemler dergisinde Turan adlı şiirini ya

I                 II                                  III

yılmayarak “Bütün Türkçülük” düşüncesini benimsedi­ğini duyuran Ziya

                                                                                                           IV

Osman Saba, şiirde hece ölçüsünü ve Türkçeyi yerleştirmede etkili

V

olmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

40.     (I) Anadolu’yu çocukluğundan başlayarak tanıyan Re­şat Nuri Güntekin, en çok Anadolu’nun bilinmezlik içinde oluşundan etkilenmiştir. (II) “Çalıkuşu” ve “Yeşil Gece” onun Anadolu’yla ilgili romanlarıdır. (III) “Eski Hastalık”, “Yaprak Dökümü”, “Acımak” ise eğitimle birlikte toplumdan aileye yöneldiği romanlarıdır. (IV) Bir­çok yazar gibi istibdat yıllarından etkilenen yazar, “Damga”, “Harabelerin Çiçeği” romanlarında bu ko­nuya değinmiştir. (V) “Dudaktan Kalbe”, “Seviyye Ta­lip”, “Tatarcık” romanlarında ise bireysel konuları ele alınmıştır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

41.    “Sinekli Bakkal” romanının başkahramanı Rabia ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Kişiliğinin oluşmasında emekli bir bakan olan de­desi Naim Efendi etkili olmuştur.

B)  Kız Tevfik diye bilinen ortaoyuncusunun kızıdır.

C)  Ramazan ayında camileri gezer mukabele okur ara sıra mevlitlere çağrılır.

D)  Selim Paşa’nın konağına gitmesiyle geleneklerine bağlı, ancak Batı eğilimli bir karakter sergiler.

E)  Mevlevi olan Vehbi Dede’den musiki dersi alır.

42.    Cumhuriyet Dönemi edebiyatımızda Anadolu’nun de­ğişik bölgelerindeki köy yaşamı birçok yapıta konu ol­muştur. — Yılkı Atı, — Yılanların Öcü, —- Ortakçının Oğlu romanları bunun başarılı örneklerindendir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Orhan Kemal’in – Halikamas Balıkçısı’nın – Saba­hattin Ali’nin

B)  Dursun Akçam’ın – Kemal Bilbaşar’ın – Necati Cumalı’nın

C)  Kemal Tahir’in – Tarık Buğra’nın – Samim Kocagöz’ün

D)  Halikamas Balıkçısı’nın – Memduh Şevket’in – Sa­bahattin Ali’nin

E)  Abbas Sayar’ın – Fakir Baykurt’un – Talip Apaydın’ın

43.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Halide Edip, “Ateşten Gömlek” ve “Vurun Kahpe­ye” adiı romanlarıyla Anadolu’ya açılmış, Milli Mü­cadele yıllarında Anadolu’nun çeşitli sorunlarını yansıtmıştır.

B)  Sadri Ertem, “Çıkrıklar” romanında endüstride baş­layan gelişme nedeniyle dokuma tezgâhlarının durmasının meydana getirdiği işsizlik sonucu köy­den kente başlayan göçü ele almıştır.

C)  Sabahattin Ali’nin ilk romanı olan “Kuyucaklı Yu­suf”, Anadolu’da bir kasabanın toplumsal yapısını, aşk öyküsüyle süsleyerek verir.

D)  Memduh Şevket Esendal, ilk romanı “Huzur”da, II. Abdülhamit döneminde İstanbul’da yaşayan bir paşa ailesinin yaşamını ele alır.

E)  Mithat Cemal Kuntay, tek romanı olan “Üç istan­bul’da, Abdülhamit’in istibdat yönetiminin son yıl­larından başlayarak, II. Meşrutiyet, İttihat ve Terak­ki ile Mütareke yıllarının İstanbul’unu verir.

44.     Doğu Anadolu’yu anlatan “Cemo” ve “Memo” romanlarıyla

                                                          I                  II

tanınan Kemal Bilbaşar, “İnce Memed” romanın­ın da Kaynarca

                       III                         IV

Antlaşması’ndan sonraki yılları ele alır.

                       V

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

45.     (I) Yakup Kadri’nin, Anadolu’ya açılışının romanı Yaban”dır. (II) Olaylarının Eskişehir, Kütahya. Simav do­laylarında geçtiği romanda Milli Mücadele yıllarının Anadolu’su verilirken, köyün ve köylünün durumu yansıtılır. (III) “Çankaya” romanında Milli Mücadele yıl­ları ile Cumhuriyetin ilk yıllarının Ankara’sı verilerek bir kalkınışın öyküsü anlatılır. (IV) “Kiralık Konak’ roma­nında, Tanzimat döneminden başlanarak, kuşaklar arasındaki çatışma verilir. (V) İki cilt halinde yayımla­nan “Panorama” romanında Cumhuriyetin ilanından 1952’ye değin geçen yılların değerlendirilmesi yapılır.

Bu parçada numaralanmış cümleleri hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

46.     Kemal  Tahir,  “Yorgun  Savaşçı“:   Samim  Kocagöz,

                   I                             II                             III

“Kalpaklılar”  adlı oyunlarında Kurtuluş Savaşı yıllarımıza ışık

     IV                            V

tutmuşlardır.

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.               B) II.            C) III.            D) IV             E) V.

47.     Dilde özleşme hareketinin savunucularındandır. Türkçedeki yabancı sözcükleri kullanmamış, dille düşünce arasında dolaysız bir ilişki olduğunu, somut düşünme geleneğinin doğabilmesi için kavramların saydam, hangi kökten geldiklerinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamıştır. Bazı yazılarında an Türkçe kullandığı için anlaşılmaz olarak sert bir biçimde eleştirilmiştir. Deneme ve eleştiri türündeki yapıtlarıyla yazınımızın gelişimine katkıda bulunmuştur.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Suut Kemal Yetkin

B)  Nurullah Ataç

C)  Cevdet Kudret Solok

D)  Falih Rıfkı Atay

E)  Refik Halit Karay

48.     Edebiyatımızda bazı yazarlar belli yapıtlarıyla öne çık­mıştır. Nitekim, —- öne çıkan yapıtı

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin getirilmesi uygun değildir?

A)  Orhan Kemal’in – Tanrılar ve İnsanlar’dır

B)  Rıfat Ilgaz’ın – Hababam Sınıfı’dır

C)  Sait Faik Abasıyanık’ın – Semaver’dir

D)  Ahmet Hamdi Tanpınar’ın – Beş Şehir’dir

E)  Melih Cevdet Anday’ın – Mikado’nun Çöpleri’dir

49.    Yusuf Ziya Ortaçla ilgili aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A)  Fıkralarıyla, edebiyatımıza siyasal mizahın başarılı örneklerini kazandırmıştır.

B)  “Akından Akına” ve “Yanardağ” şiir türünde yapıtla­rıdır.

C)  Beş Hececiler topluluğuna dahil olduktan sonra şi­irlerini hece ölçüsüyle yazmaya başlamıştır.

D)  “Şermin” adlı yapıtında çocuk şiirlerini bir araya getirmiştir.

E)  “Binnaz” adlı oyunu, hece ölçüsüyle yazılmış başa­rılı bir tiyatro yapıtıdır.

50.    Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ay­raç içinde verilen sanatçıyla ilgili değildir?

A)  Edebiyatımızda, tek romanı olan, köy yaşamını an­lattığı “Küçük Paşa” adlı yapıtıyla tanınmıştır. (Ebubekir Hazım Tepeyran)

B)  Midas’ın Kulakları, Midas’ın Altınları, Midas’ın Kör­düğümü adlı yapıtları, absürd tiyatronun başarılı örnekleridir. (Güngör Dilmen)

C)  “Sahnenin Dışındakiler” i!e “Saatleri Ayarlama Ens­titüsü” adlı romanlarında da iki uygarlık arasında bocalayan Türk toplumunu resmetmiştir. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

D)  “Server Bedii” takma adıyla yayımladığı “Cingöz Recai” isimli polisiye dizi romanları büyük ilgi gör­müştür. (Peyami Safa)

E)  “Lüzumsuz Adam”, “Mahalle Kahvesi”, “Havada Bulut” gibi öykülerinde; esnaf, işsizler, aylaklar gi­bi dertli insanlara, toplumun acı çeken kesimlerine eğilmiştir. (Ömer Seyfettin)

51.      I. Devrin ileri gelenleri ile yaptığı röportajlarını “Diyorlar ki” adı ile kitap haline getirmiştir. (Ruşen Eşref Ünaydın)

II. Dilimizin gelişmesinde ve özellikle Cumhuriyet’ten sonraki Türk gezi edebiyatının oluşumuna öncülük yapmıştır. (Falih Rıfkı Atay)

III.   “Tütün Zamanı”, “Acı Tütün”, “Yağmurlar ve Top­raklar” adlı romanlarında tütün ekicilerinin ve tütün işçilerinin sıkıntılarını, yaşam koşullarını dile getir­miştir. (Necati Cumalı)

IV.   “Küçük Ağa”, “Küçük Ağa Ankara’da” romanlarıyla Kurtuluş Savaşı’nı anlatan yazarlar arasına katılır. (Attilâ İlhan)

V.  Sokaktaki Adam ve Zenciler Birbirine Benzemez adlı romanlarında kent insanının yaşayışına, sorun­larına eğilmiştir. (Tarık Buğra)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                      B) I. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

52.    Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ayraç içinde verilen sanatçının yapıtıyla ilgili değildir?

A)  Bu oyununda, insan  kötü şeyVer yapsa da mutluluğu yakalayacağını söyleyen Tanrı ile bunun tersini savunan Mefistofeles iddiaya girer. (Goethe)

B)  Normal bir evliliğin mutluluğuyla evlilik dışı bir aş­kın yol açtığı düş kırıklıklarını Anna’nın kişiliğinde yansıtmıştır. (Tolstoy)

C)  Çarpık adalet anlayışını, vicdanının verdiği acıya da­yanamayıp suçunu polise itiraf Raskolnikov’la irde­lemiştir. (Dostoyevski)

D)  Danimarka Prensi Hamlet, derin bir acıya kapılarak öç almaya karar verirse de bunu bir türlü gerçek­leştiremez. (Shakespeare)

E)  Werther, büyük kentin yarattığı ruhsal çöküntüden doğaya kaçarak Wahlheim’e yerleşen aydın bir gençtir. (Gogol)

53.    —, yapıtlarıyla —- öncülüğünü yapmıştır. Yapıtlarında, daha çok, yaşadığı dönemin siyasal, ekonomik ve toplumsal sorunlarının birey üzerindeki etkilerini; in­sanların yükselme tutkusu, para kazanma hırsı gibi konuları işlemiştir. Yapıtlarında nedenselliği ve olayla­rın arka planıyla ile karakterler arasındaki ilişkiyi açık­lamakta ustadır. “Eugenie Grandet” ve “—” tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A)  Emile Zola – natüralizmin – Germinal

B)  Gustave Raubert – realizmin – Madam Bovary

C)  Victor Hugo – romantizmin – Sefiller

D)  Honore de Balzac – realizmin – Vadideki Zambak

E)  Lamartine – romantizmin – Graziella

54. Aşağıdakilerden hangisi Maksim Gorki, Balzac ve Charles Dickens’ın ortak özelliğidir?

A)  Modern öykücülüğün öncüleri olmaları

B)  Realizm akımının temsilcileri olmaları

C)  Romantik dramın ilkelerini belirlemeleri

D)  Fransız edebiyatı sanatçıları olmaları

E) Öykülerinde natüralizme bağlı kalmaları

55.    Yazıldıkları dönemden bu yana uzun zaman geçmesi­ne rağmen; Üç Silahşörler, Parma Manastırı, Oliver Twist, İhtiyar Adam ve Deniz adlı yapıtların hâlâ Okun­masını sadece içeriklerine bağlamak doğru değildir.

Bu cümlede yapıtı anılmayan sanatçı aşağıdakiler­den hangisidir?

A)  Stendhal

B) John Steinbeck

C)  Ernest Hamingvvay

D)  Charles Dickens

E) Aleksandre Dumas Pere

56.     Romanda baba ve oğul karakterleri iki Rus jenerasyo­nu arasındaki artan bölünmüşlüğü. Yevgeny Bazarov ise nihilist görüşleri ve eski düzen karşıtlığı ile “ilk Bol­şevik’leri temsil eder. —-, bu romanı. 1830’ların libe­ralleri ile güçlenen nihilist hareket arasında artış gös­teren kültürel sınıfçılığa tepki olarak yazmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Çehov                                                  B) Turgenyev

C) Gogol                                                   D) Tolstoy

E) Dostoyevski

CEVAPLAR

1.       Onun romanlarında çeşitli bilgiler vardır. Örneğin bir ro­manına “Gemiye binmiştim ki…” diye başlar ve hemen ardından “Gemi dedim de aklıma geldi.” gibi bir girişle gemiler üzerine bilgi vermeye yönelir. Fenikeliler zama­nındaki ilkel gemilerden başlayarak bu araçların geçir­diği bütün tarihsel gelişmeleri sıralar; kürekli, yelkenli, sonra buharlı gemilere kadar gelip dayanır. Böylelikle okuyucu, romanı okuma kaygısında iken, farkında ol­madan, bir sürü bilgi edinmiş olur.

Bu parçada, romanlarındaki anlatım tarzıyla ilgili açıklama yapılan Tanzimat sanatçısı aşağıdakiler-den hangisi olabilir?

A)  Sami paşazade Sezai

B)  Ahmet Mithat Efendi

C)  Recaizade Mahmut Ekrem

D)  Abdülhak Hamit Tarhan

E)  Hüseyin Rahmi Gürpınar

2.       (I) Realizm, romantizmin aşırı duygusallığına tepki ola­rak ortaya çıkmıştır. (II) Yaşamı olduğu gibi anlatan gerçekçi bir akımdır. (III) İnsan ve toplum gerçeğinin yansıtılmasına özen gösterilir. (IV) Bu akımın temsilci­lerine göre toplum büyük bir laboratuvar, insanlar de­ney aracı olarak kabul edilir. (V) Balzac, Stendhal, Flaubert ve Dostoyevski önemli temsilcilerindendir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

3.     Cumhuriyet Dönemi yazarlarından Refik Halit Karay, daha çok

I

deneme ve eleştiritüründeki yapıtlarıyla ta­nınmıştır.Türkçenin arılaşması

II                                                                                               III

için önemli çalışmalar ortaya koymuştur. “Karalama Defteri” ve “Sözden

                                                                                    IV                                 V

Söze  yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Nurullah Ataç” getirilmeli

B)  II. nin yerine “öykü ve anı” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Türkçenin sanatsal bir nitelik kazan­ması” getirilmeli

D)  IV nün yerine “Memleket Hikâyeleri” getirilmeli

E)  V. nin yerine “Sürgün” getirilmeli

4.      —, ölüm törenlerinde, ölen kişilerin erdemlerini ve on­ların yokluğundan duyulan acıları dile getiren şiirlerdir. Bu ürünler, Halk edebiyatında —, Divan edebiyatında — olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

A)  Koşma – koçaklama – kaside

B)  Sagu – ağıt – mersiye

C)  Koşuk – semai – gazel

D)  Sav – koşma – mesnevi

E)  Destan – ağıt – methiye

5.      Türkçülük akımını benimsemiş, Milli Edebiyat’ın tanın­mış romancıları arasında yer almıştır. Ünlü “Sultanah­met Mitingi” ile halkı coşturmuş ve Milli Mücadele’nin bizzat içinde rol almıştır. Romanlarındaki belli başlı ko­nular, Kurtuluş Savaşı, çocukluk hatıraları ve aşktır. Yapıtlarında, kadının eğitilmesine ve toplum içindeki konumuna özellikle yer vermiş, yazıları ile kadın hak­ları savunuculuğu yapmıştır. Birçok kitabı sinemaya ve televizyon dizilerine uyarlanmıştır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Halide Nusret Zorlutuna

B)  Halide Edip Adıvar

C)  Reşat Nuri Güntekin

D)  Ömer Seyfettin

E)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu

6.             Tüyden hafif olurum böyle sabahlar

Karşı damda bir güneş parçası içimde kuş cıvıltıları, şarkılar

Bağıra çağıra düşerim yollara

Döner döner durur başım havalarda

Sanırım ki günler hep güzel gidecek

Her sabah böyle bahar

Ne iş güç gelir aklıma, ne yoksulluğum

Derim ki: “Sıkıntılar duradursun!”

Şairliğimle yetinir

Avunurum

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Serbest ölçüyle oluşturulmuştur.

B)  “güneş parçası” sözü, ad tamlamasıdır.

C)  Konuşma dilinin söz değerleriyle oluşturulmuştur.

D)  Beş Hececiler şiirinin niteliklerini taşımaktadır.

E)  “Bağıra çağıra” ikilemesi zarf görevindedir.

7.      Yazın yaşamı boyunca herhangi bir edebiyat toplulu­ğunun içinde yer almamış, yapıtlarında her kesimden insana yer vermiştir. Yer yer kahramanlarıyla alay eden sanatçı, karşılıklı konuşma tekniğin başarıyla kullan­mıştır. Yapıtlarındaki kişileri, yöresel şiveleriyle yansıt­mıştır. “Tesadüf”, “Melek Sanmıştım Şeytanı” ve “Ni­metşinas” yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangi­sidir?

A)  Refik Halit Karay

B)  Ahmet Rasim

C)  Mehmet Akif Ersoy

D)  Hüseyin Rahmi Gürpınar

E)  Ahmet Hamdi Tanpınar

8.       Naim Efendi, bir ana kadar müşfik, dul bir kadın kadar titizdir. Beş yıl kadar önce karısı Nefise Hanımefendiyi kaybetmiştir. Geçmişine her yönüyle bağlı bir Osman­lı beyefendisidir. Naim Efendi’nin kızı Sekine Hanım. tembel ve iradesiz bir kadındır. Kocası Servet Bey ise; kırk beş yaşlarında, alafranga hayata düşkün bir in­sandır. Düyûn-ı Umumiye müfettişlerindendir. Müslü­manlıktan ve Türklükten nefret eder. Aldığı terbiye ve yaşadığı çevre arasındaki çelişkiden dolayı daima bir çırpınma ve isyan içerisindedir. Onun sayesinde artık Naim Efendi konağında Türkçe konuşulmaz olur.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Yaprak Dökümü

B)  Bugünün Saraylısı

C)  Sinekli Bakkal

D)  Saray ve Ötesi

E)  Kiralık Konak

9.     Ziya Paşa ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Terkib-i bent ve terci-i bentleriyle tanınmıştır.

B)  I. Dönem Tanzimat Edebiyatı sanatçılarındandır.

C)  “Şiir ve İnşa” makalesinde, Halk şiirinin bizim ger­çek şiirimiz olduğunu savunmuştur.

D)  “Zafername” adlı Divan şiiri antolojisinin önsözün­de Divan şiirine övgüler ortaya koymuştur.

E)  Tiyatro ve roman türünde yapıt kaleme almamıştır.

10.            Kan akıyor gel de gör

Bağrımdaki yaradan

Saklasın daim seni

Yeri göğü yaradan

Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamla­rı ayrı iki sözü bir arada kullanma sanatına ne ad verilir?

A) Tariz                                  B) Tevriye                       C) Cinas

D) Tenasüp                             E) Kinaye

11.           Dağlara, denizlere, ovalara

Uzansaydık yağarak iplik iplik

Tohumları susamış tarlalara

Bahar, gölge ve yağmur götürseydik

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  II. ve IV. dizeler tam uyak oluşturmuştur.

B)  “Tohumları susamış” sözü, sıfat-fiil grubudur.

C)  Bütün dizelerde redif vardır.

D)  “Uzansaydık” sözcüğü, bileşik zamanlı bir fiildir.

E)  Birden çok ulama vardır.

12.     Romanın başkahramanı, Manchalı bir asilzadedir ve şövalye romanlarının etkisi altında haksızlıklara karşı savaşmak uğruna, sıska atı Rossinante ile evinden ay­rılır. İlk macerası yel değirmenleriyle savaşmak olur, yaralanır ve eve dönüşünde komşusu onu yaralı bir halde yolda bulur. İyileşir iyileşmez aynı maceraları tekrarlamak üzere yanına yardımcısı Sancho Panza’yı da alarak yola koyulur.

Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarı aşağıdaki­lerden hangisidir?

A)  Robenson Crusoe – Daniel Defoe

B)  Don Kişot – Cervantes

C)  Savaş ve Barış – Tolstoy

D)  Suç ve Ceza – Dostoyevski

E)  Sefiller – Victor Hugo

13.     (I) Bu koy, Latin Amerika’nın en büyük penguen kolo­nisine ev sahipliği yapıyor yüzyıllardır. (II) Bu dev kolo­nide yaklaşık bir milyon penguenin yaşadığı sanılıyor.(III)  Tabii böylesine kalabalık bir ortamda demir atınca teknemizin etrafı bir anda meraklı penguenlerle doldu.(IV) Su üzerinde daha çok, siyah bir ördeği andıran bu su kuşları bizimle tanışmak için temkinli bir biçimde epeyce etrafımızda dolanıp durdu. (V) Bu sıcakkanlı ve sevecen kuşlar, sonunda bizden bir zarar gelmeyece­ğini anlayınca bizi bağırlarına bastı. (VI) Tabii biz de he­men çantalarımızdan çıkardığımız yiyeceklerden onla­ra uygun ne varsa vermeye başladık.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişileştirme sanatı yoktur?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                 C) II. ve VI.

D) III. ve IV                             E) V ve VI.

14.           Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da

Hatta sevda yüzünden ölmek de ayıp değil

Bütün iş Tahir’le Zühre olabilmekte

Yani yürekte

Bu dizelerde görüldüğü gibi, herkesçe bilinen bir olay ya da kişiyi hatırlatma sanatına ne ad verilir?

A) Teşbih                                B) Telmih                  C) Mübalağa

D) Hüsn-i talil                        E) Tecahül-i arif

15.    Aruz sevindi, kudretli Oğuz beyleri ile Basat’a karşı geldi. Başat babasının elini öptü, ağlaştılar, bağrıştılar. Anasının evine geldi. Anası karşı geldi, oğlancığını bağrına bastı. Başat anasının elini öptü, görüştüler, ağlaştılar. Oğuz beyleri toplandı. Yemeler içmeler ol­du. Başat der: Beyler, kardeş uğruna Tepegöz ile bu­luşacağım, ne buyurursunuz, dedi. Kazan Bey burada söylemiş, görelim hanım nasıl söylemiş:

Kara ejderha oldu Tepegöz

Gök yüzünde çevirdim yenemedim Başat

Kara kaplan oldu Tepegöz

Kara kara dağlarda çevirdim yenemedim Başat

Kükremiş aslan oldu Tepegöz

Kalın sazlarda çevirdim yenemedim Başat

Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­daki yapıtların hangisinden alınmış olabilir?

A)  Kutadgu Bilig’den

B)  Orhun Anıtları’ndan

C)  Kitab-ı Dede Korkut’tan

D)  Kitab-ı Miglate’den

E)  Risaletü’n Nushiye’den

16.     Hoca’ya: “Efendi, padişah mı büyük, yoksa çiftçi mi?” diye sormuşlar. “Çiftçi büyük elbet!” demiş Hoca ve eklemiş: “Çünkü çiftçi buğday yetiştirip vermezse pa­dişah acından ölür.”

Bu parçada görüldüğü gibi gülmece öğeleriyle yüklü, okuyana ders vermeyi amaçlayan Anonim Halk Edebiyatı ürünü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra

B) Bilmece

C) Meddah

D) Halk hikâyesi

E) Tekerleme

17.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dil, dil ötesi işle­vinde kullanılmamıştır?

A)  Eylemlerin belirli bir zamanda, kişi ile birlikte olum­luluk ya da olumsuzluk göstererek biçimlenişlerine eylem çekimi denir.

B)  Sözde özne, yüklemi edilgen çatılı eylem olan bir cümlede, gerçekte nesne olan bir varlığın özne gi­bi görünmesidir.

C)  Çekim ekleri, eklendiği sözcüklerin anlamını veya türünü değiştirmez, onlardan yeni sözcükler türet­mez.

D)  Noktalama işaretlerinden virgül ve noktalı virgül, anlatımda bazen bağlaç yerine kullanılır.

E)  Gemilerin barınmalarına, yük alıp boşaltmalarına, yolcu indirip bindirmelerine yarayan doğal veya yapay sığınaklara liman denir.

18.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan ye­re ayraç içindeki sözcük getirilirse bilgi yanlışı or­taya çıkar?

A)    Bir gölge oyunu olan bu halk tiyatrosunda —, ay­dın ya da yarı aydın tipi temsil eder. (Hacivat)

B)   Âşık edebiyatı şiir biçimlerinden semai ve varsağı — hece ölçüsüyle söylenir, (sekizli)

C)   Âşık edebiyatı nazım biçimlerinden biri olan — konularına göre türlere ayrılır, (koşma)

D)   —, anlatılmak istenen düşünce son iki dizede yer alır. (Manide)

E) —, iki başoyuncunun yanında yardımcı oyuncu­lar da yer alır. (Meddahta)

19.    Aşağıdakilerin hangisinde, ayraç içinde belirtilen sanatçı, özelliği bildirilen edebiyat akımının temsil­cisi değildir?

A)  Şiirde müzikal değeri olan sözcükler kullanma (Charles Baudelaire)

B)  Yapıtlardaki kahramanları, ait olduğu kesimin ağ­zıyla konuşturma (Aleksandre Dumas Pere)

C)  Çevre betimlemelerine, örf ve âdetlerin anlatımına önem verme (Charles Dickens)

D)  Yapıtlarda, olaylar karşısındaki duygu ve görüşleri­ni açıkça anlatma (Schiller)

E)  Yapıtlarda konuya değil; söyleyiş mükemmelliğine önem verme (Pierre Corneille)

20.           Biz bülbül-i muhrik-dem-i gülzar-ı firakız

Ateş kesilir geçse saba gülşenimizden

Şair, bu dizelerde: “Biz, ayrılığın gül bahçesinde öyle­sine ateşli ahlar eden bir bülbülüz ki eğer saba yeli bi­zim şakıdığımız bahçeden geçecek olsa ateş kesilir.” diyerek serinlik verme özelliğiyle bilinen saba yelini, ayrılık ateşiyle dolu bir bahçeden geçirirken bir uçtan rüzgâr olarak estirip diğer uçtan ateş olarak çıkart­maktadır. Bu dizelerde olduğu gibi, bir şeyi ya ola­mayacağı bir biçimde anlatma ya da olduğundan çok veya az göstermeye ne ad verilir?

A) Tecahül-i arif                     B) Tevriye               C) İstiare

D) Mübalağa                          E) Mecaz-ı mürsel

21.      I. Mahallileşme akımının en önemli temsilcisidir.

II.  Şiirlerinde tasavvufi konulara ağırlık vermiştir.

III.  Mesnevilerinde aşk konusunu işlemiştir.

IV.  Gerçek yaşamı ve doğayı şiire getirmiştir.

V.  Yeni buluşlarla süslediği şarkılarıyla ünlüdür.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde belirtilen yargı­lardan hangileri Nedim ile ilgili olarak söylenemez?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                  C) II. ve V.

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

22.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlış vardır?

A)  Karacaoğlan, Halk şiirinin şekil ve söyleyiş özelliklerine bağlı kalmış; şiirlerinde daha çok, aşk ve doğa güzelliklerini dile getirmiştir.

B)  Âşık Veysel, şiirlerinde; insan, yurt ve doğa sevgisini dile getirmiş; şiirlerini “Dostlar Beni Hatırlasın adlı yapıtında toplamıştır.

C)  Hacı Bektaş Veli, “Makâlat” adlı yapıtında tasavvuf konularını bölümler halinde dile getirmiştir.

D)  Pir Sultan Abdal, yalın bir dille, Halk şiiri geleneği ne uygun şiirler söylemiştir.

E)  Yunus Emre, “Vesiletü’n Necat” adlı mevlid türür deki yapıtında, Hz. Muhammed’in (SAV) hayatır dan kesitler ortaya koymuştur.

23.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama yoktur?

A)            Uçun kuşlar, uçun doğduğum yere

Şimdi dağlarında mor sümbül vardır

B)            Sular sarardı, yüzün perde perde solmakta

Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta

C)             Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

D)            Saadet benziyor boş bir seraba

Düşüyor her seven gönül azaba

E)             Ya şevk içinde harab ol ya aşk içinde gönül

Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahut gül

24.     Rubai, Türk edebiyatına İran edebiyatından geçmiş bir şiir

                I

biçimidir. Dörtlük şiir birimiyle ve hece ölçüsünün kendine özgü

                         II                                    III

kalıplarıyla yazılır. Tek dörtlükten oluşan bu türün en başarılı

                                           IV

örneklerini Ömer Hayyam ortaya koymuştur.

                                V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV            E) V

25.    Halk edebiyatıyla ilgili olarak aşağıdaki yargılar­dan hangisi yanlıştır?

A)  Şiirin yanında düzyazı alanında da yapıtlar oluştu­rulmuştur.

B)  Aşk, doğa güzellikleri, ayrılık, ölüm, yiğitlik gibi ko­nular işlenmiştir.

C)Doğadan yararlanılarak oluşturulmuş söz sanatla­rından yararlanılmıştır.

D)Genellikle hece ölçüsü kullanılmakla birlikte aruz ölçüsü de kullanılmıştır.

E)  İnsanın iç dünyasını esas alan soyut bir şiir anlayı­şı benimsenmiştir.

26.    Yazınsal türlerin bazılarında bir düşünce kanıtlanmaya çalışılır. Bu yazılarda bilimsel bir dil kullanılır. —, bu yazınsal türe örnek gösterilebilir.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi bilgi yanlışlığına yol açmaz?

A) Makale                              B) Deneme                C) Sohbet

D) Günlük                               E) Mektup

27.           I.   Aynı uyak düzeniyle oluşturulmaları

II.   Aynı şiir birimiyle yazılmaları

III.   Divan edebiyatı şiir biçimleri olmaları

IV.   Şiir birimi sayılarının sınırsız olması

V.   Sadece aşk konusunun işlenmesi

Yukarıda numaralanmış özelliklerden hangileri mesnevi ile kasidede ortaktır?

A) I. ve II.                               B) I. ve V.                    C) II. ve III.

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

28.            Artarak gönlümün aydınlığı her saniyede

Bir mehabetli sabah oldu Süleymaniye’de

Kendi gök kubbemiz altında bu bayram saati

Dokuz asrında bütün halkı, bütün memleketi

Yer yer aksettiriyor mavileşen manzaradan

Kalkıyor tozlu zaman perdesi her an aradan

Gecenin bitmeye yüz tuttuğu andan beridir

Duyulan gökte kanat, yerde ayak sesleridir

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden han­gisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)  Orhan Veli

B)  Nazım Hikmet

C)  Cemal Süreya

D)  Edip Cansever

E)  Yahya Kemal Beyatlı

29.     Recaizade Mahmut Ekrem ile ilgili aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A)  “Talim-i Edebiyat” adlı yapıtında edebiyat alanında­ki bilgilerini bir araya getirmiştir.

B)  Edebiyatımızda ilk gerçekçi romanı yazmıştır.

C)  “Afife Anjelik” tiyatro türünde bir yapıtıdır.

D)  “Nağme-i Seher” ve “Yadigârı Şebap” şiirlerinin yer aldığı yapıtlarıdır.

E)  “Demdeme”de, döneminin şairlik anlayışı üzerinde durmuş, şiirle ilgili görüşlerini açıklamıştır.

30.     Romanın merkezi Mümtaz ve Suat’ın Nuran’a olan aşklarıdır. Mümtaz ve Nuran birbirini sevmekte ve ev­lenmeyi tasarlamaktadırlar. Ümitsizliğe düşen Suat ise intihar eder. Bu trajedi nedeni ile Nuran’dan ayrılan Mümtaz’ın iç dünyası yıkılmıştır. Radyoda II. Dünya Savaşı’nın başladığı haberi verildiği sırada, Suat’ın ha­yalini gören Mümtaz, merdiven başına yıkılır. Ahmet Hamdi Tanpınar, bu romanında aşkın yanı sıra İstan­bul’a olan sevgisini de dile getirmektedir.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Huzur

B)  Beş Şehir

C)  Çamlıca’daki Eniştemiz

D)  Esir Şehrin İnsanları

E)  Demirciler Çarşısı Cinayeti

31.    Şiirleriyle Dünya edebiyatına damgasını vuran ve ro­mantik ekolün üstadı olarak kabul edilen Lamartine, ay­nı zamanda lirizmini romana taşımayı başarmış güçlü bir nesir ustasıdır, iki kez Doğu’ya seyahat etmiş, ikinci seyahati sırasında Abdülmecid tarafından kabul edile­rek, kendisiyle görüşmüştür. İslam dini ve peygamberi hakkındaki görüşlerini eserlerinde dile getirerek övgüy­le söz etmiştir. “Graziella”, gerçek aşkın hayatın en ol­gun meyvesi olduğu ana fikrinden yola çıkarak kaleme aldığı güçlü bir aşk klasiğidir.

Bu parçada dil, aşağıdaki işlevlerin hangisinde kullanılmıştır?

A)  Göndergesel işlevinde

B) Alıcıyı harekete geçirme işlevinde

C)  Kanalı kontrol işlevinde

D)  Heyecana bağlı işlevinde

E)  Şiirsel işlevinde

32.    Amerikan edebiyatı sanatçısı Mark Twain, yapıtlarında, toplum

                I                                                 II

gerçeklerini mizahi bir dille ele almıştır. İlk ro­manı “Gazap Üzümleri“

                                                                                                     III

yayımlanana kadar yazarlık konusunda değişik çalışmaları olmuştur.

İlk kitabını “Mississippi’de Hayat” ve “Huckleberry Finn’in Maceraları

                                IV                                              V

” adlı yapıtları izlemiştir.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

33.     Servet-i Fünun Edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

A)  Sanat toplum içindir, görüşü benimsenmiştir.

B)  Şiirde sadece hece ölçüsü kullanılmış, şiir, düzya­zıya yaklaştırılmıştır.

C)  Öykü ve romanda, romantizm akımının etkisinde kalınmıştır.

D)Muallim Naci ve Nabizade Nazım bu dönemin en önemli romancılarıdır.

E)  Batı’dan alınan sone, terzarima gibi nazım şekilleri kullanılmıştır.

34.    Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde be­lirtilen sanatçıyla ilgili değildir?

A)İlahi aşkı işlediği “Leyla ile Mecnun” mesnevisiyle ta­nınmıştır. (Şeyh Galip)

B)Yapıtlarında aşk ve kahramanlık konularının yanın­da tasavvufa da yer vermiştir. (Kadı Burhaneddin)

C)Divan edebiyatının ilk temsilcisi olarak kabul edilir. (Hoca Dehhani)

D) Hicviyelerini “Siham-ı Kaza” adlı yapıtından topla­mıştır. (Nefi)

E)  “İskendername” ve “Cemşid ü Hurşid” adlı mesne­vileri önemli yapıtlarıdır. (Ahmedi)

35.    Oyunlarında özgürlük, isyan, doğa, ihtilal gibi toplum­sal konuları başarıyla işlemiştir. Önemli yapıtlarından biri olan “Wilhelm Tell”de; bir özgürlük savaşçısının öyküsünü anlatır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Racine                               B) Moliere                  C) Goethe

D) Corneille                            E) Schiller

36.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur?

A)  Âşıkın çok bela gelir başına Tahammül gerektir düşman taşına

B)  Aşk atına binmiş olsan yarışmaz Gözüm kanı deryalara karışmaz

C)  Yârim sensin dilberlerin iyisi Gözüme görünmez dünya perisi

D)  Aşk u sevda ile düştüm bu derde Tuttum günahımdan yüzüme perde

E)  Aşkın beni deryalara daldırır Bazı ağlatır da bazı güldürür

37.           Bir olmaz emelin düştüm peşine

Vuruldum hüsnünün şen güneşine

Kara gözlerinin aşk ateşine

Yanıp da bahtiyar ölmek isterim

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Tam uyak vardır.

B)  Son dize bileşik bir cümledir.

C)  Bütün dizelerde ulama vardır.

D)  Zincirleme ad tamlaması vardır.

E)  Ünsüz benzeşmesi vardır.

38.    Cumhuriyet’ten sonraki Türk gezi edebiyatının oluşu­munda çok önemli bir yeri vardır. Gezi yazısı türünde ki birçok yapıtında, Türkiye ile diğer ülkeler arasında karşılaştırmalar yaparak önemli noktalara değinmiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Reşat Nuri Güntekin

B)  Falih Rıfkı Atay

C)  Ahmet Hamdi Tanpınar

D)  Memduh Şevket Esendal

E)  Sait Faik Abasıyanık

39.    Tanzimat sanatçılarından Abdülhak Hamit, Divan şiirinin kurallarını

                 I                                                  II                   III

değiştiren yenilikçi kişiliğiyle tanınmıştır. Romantizmin etkisinde kalmış,

                                                                                    IV

şiirlerinde daha çok, ölüm  konusunu  işlemiştir .  Romanlarında tekniğe

                                                                                                    V

önem vermemiş, daha çok tarihi konuları işlemiştir.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V

40.    Bir kimsenin, başından geçen ya da karşılaştığı olay­ları üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra kaleme aldığı yazılardan oluşan yapıtlardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede açıklanan ya­zınsal türe örnek gösterilebilir?

A) Anayurt Oteli

B)  Mikadonun Çöpleri

C) Zoraki Tabip

D)  Kırık Hayatlar

E)  Zoraki Diplomat

41.    Aşağıdaki özelliklerden hangisi Sait Faik ve Mem­duh Şevket’te ortaktır?

A)  Milli Edebiyat akımının temsilcileri olmaları

B)  Roman türünde yapıt kaleme almamaları

C)  Sanatlı ve ağır bir söyleyişe sahip olmaları

D)  Öykülerini durum üzerine temellendirmeleri

E)  Yapıtlarında Burgazada ve etrafında gelişen olay­ları yansıtmaları

42.           I. Sabahattin Ali tarafından yazılmıştır.

II.  Tiyatro türünde kaleme alınmıştır.

III.  Köyün muhtarı, elindeki yetkiyi çıkarları için kullan­maktadır.

IV.  Bir köy sorunu üzerinden halk-yönetici çatışması anlatılmıştır.

V.  Haceli’nin, Bayram’ın evinin önüne ev yapmak için araziyi almasıyla trajik olaylar başlar.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde belirtilen yar­gılardan hangileri “Yılanların Öcü” adlı yapıt ile ilgi­li olarak söylenemez?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                  C) II. ve V.

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

43.     Reşat Nuri’nin toplumsal yönü ağır basan bu romanın­da, medresede yetişen; ancak sonra öğretmen okulu­nu bitirerek Ege Bölgesi’ndeki bir kasabada, gerici ve çıkarcı birtakım güçlerle savaşan, idealist bir gencin serüveni ele alınıyor. Atatürk Devrimleri’nin o coşkulu havası içinde, çok güçlü sezgi ve gözlemlerle kaleme alınmış bu romanda, toplumumuzun o günkü büyük sorunları tartışılıyor. Roman, bir bakıma en önemli kah­ramanı Şahin Hoca’nın kişiliğini oluşturan niteliklerin, mücadelesi ve uğradığı yenilgilerin öyküsüdür.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Yaprak Dökümü

B)  Çalıkuşu

C)  Yeşil Gece

D)  Yorgun Savaşçı

E) Ateşten Gömlek

44.                       I. Grup                                       II. Grup

I.    Müştak Bey                        Aşk-ı Memnu

II.    Adnan Bey                         Şair Evlenmesi

III.     Rakım Efendi                  Araba Sevdası

IV.    Mahpeyker                       İntibah

V.     Kondaraki

Yukarıda I. grupta verilen kahramanlardan hangisi, II. grupta verilen yapıtlardan biriyle ilişkilendirilemez?

A) I.              B) II.             C) III.            D) IV,             E) V

45.    Aşağıdaki yapıtlardan hangisinin yazınsal türü, ötekilerden farklıdır?

A)  Gülünç Kibarlar

B)  Sardalya Sokağı

C)  Babalar ve Oğullar

D)  Karamozov Kardeşler

E)  Nötre Dame’ın Kamburu

46.    Fazıl Hüsnü Dağlarca, “Kalpaklılar“: Halide Edip Adıvar,

                          I                               II                        III

“Vurun Kahpeye” adlı romanlarında Kurtuluş Savaşı yıllarını işlemişlerdir.

          IV                                   V

Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa­ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Samim Kocagöz” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Çakır’ın Destanı” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Reşat Nuri” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Çalıkuşu” getirilmeli

E)  V. nin yerine “oyunlarında” getirilmeli

47.    Oğuz Atay’ın bu romanında genç mühendis Turgut Özben, yakın arkadaşı Selim Işık’ın kendini bir taban­cayla vurduğunu gazetelerden öğrenir. Olayın çok et­kisinde kalır, intiharın sebeplerini merak eder. Bu amaçla araştırmalara girişir. İlkin Selim’in arkadaşla­rından Metin ve Esat’la görüşür. Metin kendisine şun­ları anlatır: Metin’in Zeliha adlı bir kızla ilişkisi vardır. Se­lim, kızın ona uygun düşmediğini söyler. Fakat Metin kı­zı bırakınca, bu kez Selim ona tutulur. Metin bunun üze­rine yeniden kıza yanaşır. Kız ise bir süre sonra onlar­dan ayrılır, başkasıyla evlenir. Belli aşamalardan sonra Turgut bir trene binip gider ve ortadan kaybolur.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Aylak Adam

B) Tutunamayanlar

C)  İçimizdeki Şeytan

D)  Ölü Kentin Nabzı

E)  Sokaktaki Adam

48.     “Saatleri Ayarlama Enstitüsü”yle —, “Fanim Bey ve Biz”iyle —, “Cumbadan Rumba”sıyla — Cumhuriyet dönemi Türk romanında önemli bir yere sahiptir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakilerden hangisi getirilmelidir?

A)  Ahmet Hamdi Tanpınar – Abdülhak Şinasi Hisar -Peyami Safa

B)  Abdülhak Şinasi Hisar – Peyami Safa – Ahmet Ham­di Tanpınar

C)  Peyami Safa – Ahmet Hamdi Tanpınar – Abdülhak Şinasi Hisar

D)  Ahmet Hamdi Tanpınar – Peyami Safa – Abdülhak Şinasi Hisar

E)  Peyami Safa – Abdülhak Şinasi Hisar – Ahmet Ham­di Tanpınar

49.           İyi ki bilmiyor kalabalıklar

Yağmura bakmayı cam arkasından

İnsandan insana şükür ki fark var

Birine cennetse birine zindan

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A)  I. ve III. dizeler tam uyak oluşturmuştur.

B)  II. ve IV. dizeler zengin uyak oluşturmuştur.

C)  Redif kullanılmamıştır.

D)  “bilmiyor” sözcüğünde ünlü daralması vardır.

E)  II. dizede “a” sesiyle aliterasyon yapılmıştır.

50.    Servet-i Fünun Edebiyatı’nın önde gelen romancılarından

I

Mehmet Rauf’un  Suat Hanım ile Necip Bey arasındaki yasak aşkı

                II                                      III

anlattığı “Aşk-ı Memnu“, edebiyatımızda ilk psikolojik romandır.

                       IV                                                      V

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.              C) III.            D) IV.            E) V.

51.    İstanbul halkının yaşamını, gelenek ve görenekle­rini fıkra ve sohbetlerinde, başarılı bir biçimde an­latan, hiçbir edebiyat topluluğuna bağlı olmayan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mehmet Akif                                     B) Ahmet Haşim

C) Ahmet Rasim                                    D) Hüseyin Cahit

E) Refik Halit Karay

52.     “Rübâb-ı Şikeste”nin karşısına “Türk Sazı” adlı yapıtıy­la çıkmış, aruz vezninin tumturaklı ve tantanalı edası karşısında, hece vezniyle şiirler yazmıştır. Yunan Harbi sırasında yayımlanan “Türkçe Şiirler” isimli küçük şiir kitabıyla tanınmış, halk diliyle Türklüğün heyecanını ve idealini haykırdığı için yeni bir çığırın müjdecisi olmuştur.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Tevfik Fikret

B)  Ziya Gökalp

C)  Mehmet Emin Yurdakul

D)  Ali Canip Yöntem

E)  Mehmet Akif Ersoy

53.     15. yüzyıl Bektaşi şairlerinden olan Kaygusuz Abdal,

                 I                                                                  II

hece ölçüsünün yanında aruz ölçüsüyle de şiirler yazmıştır.

                    III

Daha çok, Bektaşilik ilkelerini softa görüşle alay derecesinde  savunduğu

şathiveleriyle  tanınmıştır. “Mecalis-i Seba” ve “Mektubat” tanınmış

       IV                                                                      V

yapıtlarıdır

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.            D) IV.            E) V.

54.     Düzyazılarında Osman Mazlum imzasını kullanmıştır. “Papirüs” dergisini aralıklarla çıkarmıştır. Kendine öz­gü söyleyiş biçimi ve şaşırtıcı buluşlarıyla, zengin biri­kimi ile, duyarlı, çarpıcı, yoğun, diri imgeleriyle İkinci Yeni şiirinin en başarılı örneklerini vermiştir. “Göçebe”, “Üvercinka” ve “Güz Bitiği” şiir türündeki yapıtlarıdır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Ece Ayhan

B)  İlhan Berk

C)  Cemal Süreya

D)  Oktay Rifat Horozcu

E)  Ahmet Kutsi Tecer

55.           I. Kemal Tahir – Üç İstanbul

II.  Aziz Nesin –  Hababam Sınıfı

III.  Yaşar Kemal – Binboğalar Efsanesi

IV.  Haldun Taner – Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu

V.  Tevfik Akdağ – Lacivert Kanatlı Bir Kuştur Gece

Yukarıda numaralanmış sanatçı-yapıt eşleştirmele­rinden hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                   C) II. ve V.

D) III. ve IV                             E) IV. ve V.

56.    Tanıdıklardan biri, yazdığı romanın müsveddelerini Neyzen Tevfik’e göstererek fikrini sorar. Neyzen be­ğenmediğini ifade edince, adam: “iyi ama siz hiç ro­man yazmadınız ki!” Neyzen Tevfik şu cevabı verir: “Ben yumurtanın tazesini bayatını iyi anlarım. Ama bu

güne kadar hiç yumurtlamadım.”

Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösteri­lebilir?

A)  Lirik anlatıma

B)  Epik anlatıma

C)  Emredici anlatıma

D)  Fantastik anlatıma

E)  Mizahi anlatıma

CEVAPLAR

1.

Bülbül yetişir bağrımı hûn etti figânın

Zabt eyle dehânın

Hançer gibi deldi ciğerim tîğ-ı zebanın

Tesîr-i lisânın

Âh etse n’ola bülbül-i dil mesnedim üzre

Tâ mahşer olunca

Çok çekti gam-ı harını gül-zâr-ı cihanın

Bu bâğ-ı fenanın

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Uyak ve redif kullanılmıştır.

B)  Müstezat türünün özelliklerini taşımaktadır.

C)  Birden çok ünlü düşmesi vardır.

D)  Halk şiiri geleneğinin biçim ve içerik özelliklerine bağlı kalınmıştır.

E)  Yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklü bir söyleyiş­le oluşturulmuştur.

2.            Bir kere sevdaya tutulmayagör

Ateşlere yandığının resmidir

Âşık dediğin, Mecnun misali kor

Ne bilsin âlemde ne mevsimidir

Bu dizelerde görüldüğü gibi, herkesçe bilinen bir olay ya da kişiyi hatırlatma sanatına ne ad verilir?

A) Teşbih                              B) Telmih                  C) Mübalağa

D) Hüsn-i talil                       E) Tecahül-i arif

3.       Dize ortalarında iç uyaklı olan gazellere musammat gazel denir. Musammat gazeller genellikle aruzun iki eşit parçaya bölünebilen kalıplarıyla yazılır. Bu eşit parçalardan ilk üçü kendi aralarında uyaklanarak her beyit küçük bir dörtlük biçimini alır.

Buna göre, aşağıdaki beyitlerden hangisinin mu­sammat bir gazelden alındığı söylenebilir?

A)             Aşk içre azâb olduğun andan bilürem kim

Her kimse ki âşıktır işi âh u figândır

B)            Dili bend edip o perçem eder âşıkânı derhem

Behey âfitâb bilmem ne kara belâ imişsin

C)            Yaktım tenimi vasi günü şem tek amma

Bil kim bu tedârük şeb-i hicranın içindir

D)            Seni seyr etmek için reh-güzer-i gül-şende

İki cânibde durur serv-i hırâman saf saf

E)            Yâd etme kara gözlülerin merdüm-i çeşmin

Merdüm deyip aldanma ki içtikleri kandır

4.       Şinasi ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangi­si yanlıştır?

A)  Edebiyatımızda Batılı tarzda ilk tiyatro olan “Şair Evlenmesini kaleme almıştır.

B)  Fransızcadan yaptığı çevirileri “Tercüme-i Manzu­me” adlı yapıtında toplamıştır.

C)  Noktalama işaretlerini ilk olarak kullanmıştır.

D)  “Durub-ı Emsal-i Osmaniye” adlı yapıtında, Os­manlı atasözlerini bir araya getirmiştir.

E)  Ülkemizde ilk özel gazete olan “Takvim-i Vekayi”yi çıkarmıştır.

5.            Gül erken

Niçin açmış gül erken

Ben aklımı kaybettim

Nazlı yârim gülerken

Bu maninin türü aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Düz (tam) mani

B)  Kesik (cinaslı) mani

C)  Karşılıklı (deyiş) mani

D)  Yedekli (artık) mani

E)  Ayaklı (doldurmalı kesik) mani

6.       Bu tarihi romanda, haksız yere vatana ihanetle suçla­nan, cesur ve genç bir denizcinin serüvenleri anlatılır. Bir komploya kurban giden Dantes, mahkemeye çıka­rılmadan tutuklanarak Marsilya yakınlarındaki İf Şatosu’na gönderilir. Burada Rahip Faria ile tanışması ha­yatının akışını değiştirir. Kader arkadaşı onu eğitmekle kalmaz, ona Monte Cristo Adası’nda saklı hazinenin sırlarını da açıklar. Faria’nın ölümüne kadar geçen on dört yılın sonunda Dantes’in beklediği fırsat karşısına çıkar ve hapishaneden kurtulur, hazineyi bulur, ardın­dan Monte Cristo Kontu kimliğine bürünerek öcünü al­maya hazırlanır.

Bu parçada sözü edilen yapıtın yazarı aşağıdakiler­den hangisidir?

A)  Aleksandre Puşkin

B)  Victor Hugo

C)  Guy de Maupassant

D)  Madam de La Fayette

E)  Aleksandre Dumas Pere

7.      Tanzimat edebiyatının I. döneminde, Namık Kemal ile Şinasi

                                    I                                                II

arasında başlayan eski edebiyat-yeni edebiyat tartışması

III

 II. dönemde,  Muallim Naci ile Recaizade Mahmut

IV                                  V

arasında kendini göstermiştir.

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.           E) V.

8.       Ahmet Rasim, 1865’te istanbul’da, Fatih semtinin Sarı-güzel Mahallesi’nde doğmuştur. İlk öğrenimini mahal­le mekteplerinde görmüş, Darüşşafaka’ya kaydolmuş­tur. Burada çalışkan bir öğrenci olarak tanınmış, sınıfı yükseldikçe okul dışındaki düşünce ve sanat hareket­leriyle ilgilenmeye başlamıştır. Burayı birincilikle bitir­miş ve Telgraf Nezareti Fen Kalemine kâtip olmuştur. Telgraf Nezaretinde çalışırken, bir yandan da gazetele­re yazılar vererek basın hayatına atılmıştır. Yayımlanan ilk yazısı, Ahmet Mithat’ın Tercüman-ı Hakikat gazete­sinde basılan ve Fransızcadan çevrilmiş olan “Yolcu” adlı bir parçadır. Bir süre sonra da telgrafhanedeki gö­revinden ayrılarak kendini yalnız gazeteciliğe vermiştir.

Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösteri­lebilir?

A)  Kanıtlayıcı anlatıma

B)  Tartışmacı anlatıma

C)  Fantastik anlatıma

D)  Öğretici anlatıma

E)  Destansı anlatıma

9.            Ne ilmim var ne taatim

Ne gücüm var ne kuvvetim

Meğer senin inayetin

Kıla yüzüm ak Çalabım

Yarlığagıl sen Yunus’u

Bu günahlı kullar ile

Eğer yarlığamaz isen

Key katı firak Çalabım

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Redif kullanılmıştır.

B)  Birden çok ulama vardır.

C)  İkinci dörtlükte şairin adı geçmektedir.

D)  Zengin uyak kullanılmıştır.

E)  İçerik ve biçim olarak tekke şiiri geleneğine özgü nitelikler taşımaktadır.

10.          Hoyrattır bu akşamüstüler daima

Gün saltanatıyla gitti mi bir defa

Yalnızlığımızla doldurup her yeri

Bir renk çığlığı içinde bahçemizden

Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan

Lavanta çiçeği kokan kederleri

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) İmge                                 B) Bağ-fiil                      C) Uyak

D) Ad tamlaması                  E) Serbest ölçü

11.          Savaş sonrası sayımlarda

Şu kadar ölü, şu kadar yaralı

Kadın, erkek sayısız kayıp

Elden ayaktan düşmüş

Geride bir o kadar da sakat

O kadar günleri anımsayalım diye

Zorumuz ne, insan kardeşlerim

Amacınız kökümüzü kurutmaksa

Yetmiyor mu tayfunlar, taşkınlar

Bunca aç, bunca sayrı, kırım, kıyım

Bu dizelerin, biçim ve içerik özelliklerinden yola çıkı­larak aşağıdakilerden hangisinin şiir anlayışını yan­sıttığı söylenebilir?

A)  Fecr-i Aticilerin

B)  ikinci Yenicilerin

C)  Toplumcu Gerçekçilerin

D)  Beş Hececilerin

E)  Servet-i Fünunculann

12.          Bakıp ol şûh ile nâz ü niyâze meşk ederiz

Gülün tebessümüne bülbülün teranesine

Bu beytin ilk mısrasında “naz” ve “niyaz” sözcükleri söy­lenmiş, ikinci mısrada da “naz”ın karşısına “gül”, “ni­yazın karşısına da “bülbül” getirilmiştir.

Bu örnekte gö­rüldüğü gibi, beyit içerisinde birinci mısrada bulu­nan birden fazla unsurla ikinci mısrada ilgi kurma sanatına ne ad verilir?

A) Tariz                                  B) Tevriye                     C) Kinaye

D) Hüsn-i talil                       E) Leff ü neşr

13.    – Nereye gidersin?

Ahmet Haşim, mahzun mahzun önüne baktı:

–  Bilir misin nereye giderim? Otelime, dedi. Otel sahibi F. Bey’i tanırsın. Basit, basit olduğu için de insana ra­hatlık veren bir adamdır. Onunla laflarız, izmir ahvaline dair dedikodular ederiz. Bazen de birlikte Kordon ge­zintilerine çıkarız. Ahmet Haşim bu sözleriyle, sanırım ki, Kordonboyu’ndaki hayatını cazip göstermeye ve Karşıyaka’ya gönlümle bağlı olduğumu bildiği hâlde beni de yanına çekmeye çalışıyordu. Bütün bunları söylerken keyifle nargilesini fokurdatmayı da unutmu­yordu. Dedim ki:

– Senin nargile içtiğini hiç görmemiştim.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A)  Kısa cümleler kullanılmıştır.

B)  Bileşik çekimli eylemler vardır.

C)  Eylemsi gruplarına yer verilmiştir.

D)  Söyleşmeye bağlı anlatıma özgü nitelikler taşımak­tadır.

E)  Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmıştır.

14.          Bir buse mi bir gül mü verirsin dedi gönlüm

Bir nîm tebessümle o âfet gülü verdi.

Bu dizelerde “gülü verdi” sözüyle hem çiçek olan gül, hem de gülmek eylemi anlatılmak istenmiştir. Dolayı­sıyla sözcük her iki anlamda anlaşılacak biçimde kul­lanılmıştır. Bu örnekte görüldüğü gibi, nükte yapmak amacıyla iki anlamı bulunan bir sözcüğün uzak an­lamını kastederek kullanma sanatına ne ad verilir?

A) İstiare                        B) Tevriye                     C) Cinas

D) Hüsn-i talil                E) Tecahül-i arif

15.     Kazdağı’nın Adalar Denizi’ne bakan yamaçlarından bi­rindeki bir Yörük obasına gidip dört beş gün kalacaktım. Edremit pazarına çıra ve bal satmaya geldiği zamanlar ahbap olduğum ve devlet kapısında birkaç ufak işine yardım ettiğim uzun boylu, ak sakallı bir Yörük beni da­vet etmiş: “Çadırda yatmayı gözün tutarsa buyur! Taze bal yersin, kana kana acı su içersin!” demişti. Ben ona, bir daha kasabaya indiği zaman yanına katılıp geleceği­mi söylediğim hâlde, sıcak, rüzgârsız bir günün saba­hında, aklıma esiverince, yalnız başıma yola düzülmüş-tüm. Yerini aşağı yukarı bildiğim obaya, uğradığım köy­lerden sora sora, öğleye kadar varacağımı umuyordum.

Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

B)  Zaman ve mekân bellidir.

C)  Haber cümlelerine yer verilmiştir.

D)  Olaylar, oluş sırasına göre anlatılmıştır.

E)  Olaylar, gözlemci figürün (müşahit) bakış açısıyla verilmiştir.

16.          Düşünerek konuşan adamın sözü, sözün iyisidir

Gevezelik eden dil, karşı konulmaz bir düşmandır

Sözünü başıboş bırakma, dilini sıkı tut

Dilin başıboşluğu bir gün başa bela olur

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A) Satirik                               B) Epik                    C) Didaktik

D) Pastoral                            E) Dramatik

17.    Çevremizi saran evrene ve dünyaya karşı ilgisiz görü­nen —-, insanın iç dünyasını ve bütün duygularını en gizli ve çıplak yönleriyle dışa vurmuş, olduğu gibi an­latmışlardır. Bu sanatçılar, kendi içlerine kapanıp ken­dilerini gözlemlemiş, iç gözleme önem vermişlerdir. Yapıtlarında fantastik ve korkunç olayları yansıtmışlar­dır. Franz Kafka, Thomas Stearns Eliot, James Joyce bu akımın önemli temsilcileridir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  parnasyenler

B)  sembolistler

C)  natüralistler

D)  romantikler

E)  ekspresyonistler

18.    Geleneksel Türk Tiyatrosunun köye yönelik bir biçimi olan —, bütün varlığı ile köy gerçeğini işler. Oyunların konusu köy hayatıdır. Köydeki sosyal hayat, köyün geleneksel yapısı, yöresel ve ortaklaşa köy kültürü, köylü ve hayvanlar, köylü ve bitkiler konu olarak işle­nir. Kimi oyunlarda doğrudan doğruya, tüm gerçekliğiyle, doğa, taklit edilir. Çeşitli bölgelerde değişik çe­şitlemeleri olan bu oyunlar dışında, yöresel oyunlar mevcuttur. “Arap Oyunu”, “Şeytan Çık Oyunu”, “Saya Gezmesi”, “Köse ile Gelin” ve “Koyun Gütme” bunlar­dan bazılarıdır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  orta oyunu

B)  karagöz

C)  halk hikâyeleri

D)  komedya

E)  köy seyirlik oyunu

19.          Emrâhî bu razın keşfine delil

İstersen evvelce sen kendini bil

Meşhurdur söylenir dillerde ey dil

Sağ iken bir şahsın kadri bilinmez

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Redif kullanılmıştır.

B)  Birden çok ünlü düşmesi vardır.

C)  Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır.

D)  Tam uyak kullanılmıştır.

E)  İçerik ve biçim olarak halk şiiri geleneğine özgü ni­telikler taşımaktadır.

20.    Geçen akşam eve geldim. Dediler

– Seyfi Baba Hastalanmış, yatıyormuş

–  Nesi varmış acaba

– Bilmeyiz, oğlu haber verdi geçerken bu sabah

– Keski ben evde olaydım… Esef ettim, vah vah Bir fener yok mu, verin… Nerede sopam

Kız çabuk ol! Gecikirsem kalırım beklemeyin Zira yol hem uzun, hem de bataktır

– Daha âlâ, kalınız

Teyzeniz geldi, bu akşam, değiliz biz yalınız

Bu dizelerin biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alındığı söylenebilir?

A)  Terki b-i bentten

B)  Kasideden

C)  Mesneviden

D)  Mensur şiirden

E)  Manzum hikâyeden

21.          Bir lamba hüznüyle

Kısıldı altın ufuklarda akşamın güneşi

Söndü göllerde aks-i giryeveşi

Gecenin avdet-i sükûniyle

Yollar

Ki gider kimsesiz, tehî, ebedi

Yollar

Hep birer halî-s pür-sükût oldu

Akşamın sine-i gubârında

Ahmet Hâşim’in “Yollar” adlı şiirinden alınan bu parça­da görüldüğü gibi, aruzun değişik kalıplarıyla oluştu­rulan, anlatılmak istenen duygu ve düşüncenin bir di­zede veya bir beyitte tamamlanma şartı olmayan şiir biçimine ne ad verilir?

A)  Terci-i bent

B)  Serbest müstezat

C)  Mensur şiir

D)  Murabba

E)  Terkib-i bent

22.    Faruk Nafiz Çamlıbel, şiire heceyle başlamış, serbest ölçüyle hemen

                    I                                    II

her konuda çok ürün vermiştir. Bir şii­rinde “Türkçem benim ses bayrağım.” diyen ozan kendine özgü bir dil yapısı, bir biçim

    III

oluşturmuştur. Kurtuluş Savaşı’mızla ilgili epik şiirler de kaleme almıştır.

                                           IV

“Çocuk ve Allah“ tanınmış yapıtlarından biridir.

                  V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.            E) V

23.    Romanın kadın kahramanı Leylâ, Necdet’in hem ni­şanlısı hem de yakın akrabasıdır. Buna rağmen Nec­det’in gururunu hiçe sayar. Bir taraftan Necdet’le ni­şanlılığını sürdürürken diğer taraftan da bir İngiliz subayı ile gizli bir aşk yaşamaktadır. Aslında iyi bir kız olan Leylâ, bütün yaptıklarını modernlik ve yabancı bir ülkeye duyduğu hayranlık adına yapmaktadır. Leylâ’yı bu şekilde yetiştiren babası Sami Bey’dir. Kurtuluş Savaşı’nın bitmesi üzerine Leylâ hatasını anlar ve Nec­det’e döner. Necdet, ruhen de kirlendiğini düşündüğü Leylâ’yı reddeder.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Çalıkuşu

B)  Yılanların Öcü

C)  Aşk-ı Memnu

D)  Sodom ve Gomore

E)  Ateşten Gömlek

24.     Bu anlayışı benimseyen sanatçılar, sosyal olaylara ve toplumsal sorunlara yönelmişlerdir. Eserlerinde köy hayatını ve köylülerin sorunlarını ele alan bu sanatçı­lar, yapıtlarda yurt gerçeklerini anlatmak gerektiğini savunmuşlardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen sanatçılar arasında yer almaz?

A)  Sabahattin Ali

B)  Talip Apaydın

C)  Abbas Sayar

D)  Orhan Kemal

E)  Ahmet Hamdi

25.    Orhan Asena, Cumhuriyet Dönemi tiyatro yazarlarımızdandır. Şiirle edebiyat dünyasına giren sanatçı, tiyatrolarıyla üne kavuşmuştur. Tiyatrolarının konularını daha çok tarihî olaylardan almıştır. Örneğin “—” adlı oyununda, Kabakçı isyanı’yla tahttan indirilmiş olan III. Selim’in öldürülmesi ve sonrasında gelişen olayla­rı anlatmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  Devlet Ana

B)  Hüküm Gecesi

C)  Tohum ve Toprak

D)  İstanbul’un İç Yüzü

E)  Pembe İncili Kaftan

26.     Parklarda serçeler gelip parmaklara konar, kumrular omuzlara yerleşir, göllerde ve havuzlarda altın gözlü balıklar, kendilerine uzanan ele dostça yaklaşırlardı. Hayvanla insanın bu güzel arkadaşlığına, gördüğüm bütün Avrupa şehirlerinde rastladım. Bu dostluk, bazı yerlerde hayvana bir nevi şımarıklık bile vermiştir. Ve­nedik’te San Marko Meydanı’nda seyyahlar, hatıra fo­toğrafı çıkartmak için ellerinde yem, güvercinlerin te­nezzül edip yaklaşmalarını beklerler. Bir gün kuşların il­tifatına bir türlü mazhar olmayan şişman bir kadının asabiyetten hıçkıra hıçkıra ağladığını görmüştüm. Kuş­lar her nedense bu kadını sevmemişti.

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki parçanın aşağıdakilerin hangi­sinden alındığı söylenebilir?

A)  Biyografiden

B)  Masaldan

C)  Gezi yazısından

D)  Makaleden

E)  Bibliyografyadan

27.     1860-1885 yılları arasında Fransa’da, sanatçıların etkisi

I

altında kaldıkları parnasizm, sadece tiyatro sanatına özgü bir akımdır.

                                        II                    III

“Sanat, sanat içindir.“ ilkesinin benim sendiği bu akım, romantizme tepki

IV                                                                                                V

olarak doğmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.            E) V.

28.    Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerin İlhan Berk’e ait olduğu söylenemez?

A)            Sen gittiğim o ülkesin varılmıyorsun

Vurmuş sonrasız nasıl en güzel sulara

Güzelliğin balıklan gibi İstanbul’un

Şimdi her yerde ne güzeldiniz o kalmış

B)            Bir adasın sen çok eski bir atlasta

Çok eski bir halkın su aldığı

Ben güneş, alkol, sıkıntı adanda senin

C)            Usumda ben sizinle ne güzel gökler tuttum

Büyüttüm kiliseler gibi yalnızlığımı

Baktım yazılarıma, kentlerime görüyorum

D)            Hem nice şiirlerde nice aşklarda

Tarar saçımızı ölüm

Aşk ki bazan solgun bir ilçedir

Sürdürür derinliğini

E)            Hasretinle geçiyorken bu gençlik çağım

Ey sevdiğim, ben ümitsiz değilim gene

Ak düşünce saçlarının kumral rengine

Kollarında son âşıkın ben olacağım

29.    Süleyman Nazif, ilk dönem şiirlerinde bireysel duygulanışların

I

yanı sıra toplumsal içerikli ve özgürlükçü bir dü­şünceyi savunmuştur. Sonraları Servet-i Fünunculara katılmıştır.

II

“Çal Çoban Çal“, “Tarihin Yılan Hikâyesi” ve “Gurbet Hikâyeleri“

           III                                 IV                                             V

yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.            E) V.

30.     Beyit sayısında sınırlama olmayan mesnevilerde, genellikle ;

I                                                                  II

din ve devlet büyüklerine övgüler dile getirilmiştir.

                           III

Her beyti kendi içinde uyaklı olan bu uzun şiirler,

genellikle aruz ölçüsünün kısa kalıplarıyla yazılmıştır.

                   IV                       V

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “dörtlük” getirilmeli

B)  II. nin yerine “mersiyelerde” getirilmeli

C)  III. nün yerine “aşk, tarihi olaylar gibi öykülenmeyi gerektiren geniş kapsamlı konular” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “hece” getirilmeli

E)  V. nin yerine “en uzun” getirilmeli

31.    Tekke edebiyatı şairlerinden Kaygusuz Abdal  sathiye,

I                                             II                   III

Pir Sultan Abdal kaside türünde söylediği şiirleriyle tanınmıştır.

        IV                       V

Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa­ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Divan edebiyatı” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Nefi” getirilmeli

C)  III. nün yerine “hicviye” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Nedim” getirilmeli

E)  V. nin yerine “nefes” getirilmeli

32.    —, Garip akımına bağlı kaldığı şiirlerinde sıradan in­sanların günlük yaşamlarına ağırlık vermiştir. “Perçem­li Sokak” adlı yapıtıyla anlamla anlamsızlık arasındaki gelgitlerin anlamsıza yaklaştığı — şiirine yönelmiştir. “Elleri Var Özgürlüğün” ve “Aşk Merdiveni” tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Ziya Osman Saba – Yedi Meşale

B)  Oktay Rifat Horozcu – İkinci Yeni

C)  Sabri Esat Siyavuşgil – Yedi Meşale

D)  Faruk Nafiz Çamlıbel – Fecr-i Âti

E)  Orhan Veli Kanık – İkinci Yeni

33.    Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur?

A)  Herhangi bir yerin ya da kurumun gezilerek orada görülenlerin kişisel yorumlar ve fotoğraflarla des­teklenerek oluşturulan yapıtlara — denir, (röportaj)

B)  Daha çok, güncel konularla ilgili görüş ve düşünce­lerin kısaca anlatıldığı, günübirlik gazete yazılarına —- denir. (fıkra)

C)  Bir yazarın, düşüncelerini, sorulu cevaplı bir üslupla karşısındakiyle konuşuyormuş gibi anlattığı yazılara — denir. (söyleşi)

D)  Yiğitlik, savaş ve yurt sevgisi gibi konuların dile geti­rildiği şiirlere — şiir denir. (dramatik)

E)  insanoğlunun hırslarını, kavgalarını göstermek ama­cıyla yazılmış; çoğu felaketle sonuçlanan manzum tiyatro yapıtlarına — denir. (tragedya)

34.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem uyak hem de redif kullanılmıştır?

A)            İçimde hiç sönmeyen bir fetih sevdası var

Yavuz gibi diyorum, bu dünya insana dar

B)            Konmadı zülfüne gönül bilerek

Hayrandır; uçmayı unutsa gerek

C)            Durmadan çalkanan bir kızıl deniz

Bir damla yaş gibi duruyor sessiz

D)            Kara haber; tipi eser, savrulur

Bir yanardağ gibi içim kavrulur

E)            Bu başımda esen, bir kavak yeli

Ben ondan deliyim, o benden deli

35.          Sıdk ile terk edelim her emeli, her hevesi

Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi

İnledikçe eleminden vatanın her nefesi

Gelin imdada diyor, bak budur Allah sesi

Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­daki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Şarkı                                 B) Kaside                   C) Müstezat

D) Murabba                          E) Rubai

36.          I. Türki-i Basit akımının en önemli temsilcisidir.

II.  “Siham-ı Kaza” adlı ünlü bir mektubu vardır.

III.  “Tuhfetü’l Haremeyn” adlı yapıtında Kerbela Olayı’nı anlatmıştır.

IV.  Azeri Türkçesiyle şiirler yazmıştır.

V.  Şiirlerinde tasavvufi konulara ağırlık vermiştir.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde belirtilen yargı­lardan hangileri Fuzuli ile ilgili olarak söylenebilir?

A) I. ve II.                             B) II. ve III.                  C) II. ve V,

D) III. ve IV.                         E) IV. ve V.

37.    —, Cumhuriyet Döneminde, modernizmi esas alan romanlarda işlenen başlıca konular arasında yer alır.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilemez?

A)  Kölelik ve cariyelik sorunsalı

B)  Gecekondulaşmanın toplumsal yaşama etkileri

C)  Geleneğe başkaldırış, toplumdan kaçış

D)  Karmaşık bir varlık olarak insan

E)  Bireysellik ve bireyin kozmik yalnızlığı

38.          I. Mesnevi türünde yapıtı vardır.

II.  “Tazarruname” şiirlerinin yer aldığı yapıtıdır.

III.  ilahileriyle tanınmıştır.

IV.  Ağır ve sanatlı bir anlatımı vardır.

V.  Tekke edebiyatının temsilcilerindendir.

Yukarıda numaralanmış yargılardan hangisi, Yunus Emre için söylenemez?

A) I. ve II.                     B) I. ve III.                 C) II. ve IV.

D) III. ve V                   E) IV. ve V.

39.    Ömer Seyfettin ile ilgili aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A)  Dilde sadeleşme hareketine öncülük etmiştir.

B)  “Kaşağı” ve “Bomba” öykü türünde yapıtlarıdır.

C)  Olay anlatımına dayalı öyküler yazmıştır.

D)  “Celaleddin Harzemşah” tarihi roman türünde bir yapıtıdır.

E)  “Genç Kalemler” dergisindeki dil ve edebiyatla ilgi­li yazılarıyla tanınmıştır.

40.    — bu romanında, Abdi Ağa, Dikendüzü’nde beş kö­yün sahibidir. Köy halkına zulüm etmektedir. Baskıyı, haksızlığı, zulmü, içine sindiremeyen İnce Memed başka bir köye kaçar. Abdi Ağa duyunca ince Memed’i geri getirtir. Kendisine ve anasına dayanılmaz zulümler, baskılar uygular. Mevsim boyunca yetiştir­dikleri ürünlerin dörtte üçünü ağalık hakkı diye alır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  Kemal Tahir’in

B)  Yaşar Kemal’in

C)  Kemal Bilbaşar’ın

D)  Refik Halit Karay’ın

E)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun

41.          I.   Ağır, süslü ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.

II.   Kulak için uyak benimsenmiştir.

III.   Muhammes denen takma adlar kullanılmıştır.

IV.   Soyut bir şiir anlayışı benimsenmiştir.

V.   Beyit ve dörtlük şiir birimleri kullanılmıştır.

Yukarıda divan edebiyatı ile ilgili numaralanmış yargıların hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. ve II.                     B) I. ve V.                    C) II. ve III.

D) III. ve IV                  E) IV ve V.

42.    Cumhuriyet Dönemi sanatçılarımızdan Nurullah Ataç,

I

deneme ve eleştiri türünde başarılı yapıtlar kaleme al­ınmıştır.

              II

“Avrupa Mektupları“, “Okuruma Mektuplar” ve “Karalama Defteri“

                 III                                   IV                                          V

yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV            E) V

43.     Cahit Külebi, şiirlerinde çocukluğunun ve gençlik yıllarındaki

                        I

izlenimlerini yansıtır. İlk şiir kitabı “Adamın Biri“

                                                                       II

adlı yapıtından sonra yayımladığı “Üvercinka”da Garip

                                                                    III

şiirine yaklaştığı görülür. “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda“

                                                                    IV

adlı yapıtı, Nevit Kodallı’nın “Atatürk Oratoryosu”na temel

V

oluşturmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV            E) V

44.    Aleksandre Puşkin ile ile ilgili olarak aşağıda veri­len bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Rus edebiyatı sanatçısıdır.

B) Yapıtlarında, romantizmin etkileri vardır.

C) “Yüzbaşının Kızı”, adlı romanı en tanınmış yapıtıdır.

D) “Maça Kızı”, öykü türünde bir yapıtıdır.

E)”Müfettiş”, toplumsal yaşamın aksayan yönlerini eleştirdiği bir oyunudur.

45.    Semai ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A)  8’li hece ölçüsüyle oluşturulur.

B)  Dörtlük sayısında bir sınırlama yoktur.

C)  Sadece ilahi aşk teması işlenir.

D)  Şairin adı ilk dörtlükte yer alır.

E)  Tekke edebiyatına ait bir şiir biçimidir.

46.    Şemsettin Sami ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Edebiyatımızda ilk yerli romanı yazmıştır.

B)  Batılı yazarlardan çeviriler yapmıştır.

C)  Sözlük ve ansiklopedi türünde çalışmaları vardır.

D)  Servet-i Fünun Döneminin önde gelen sanatçılarındandır.

E)  Türk edebiyatının ilk yazılı ürünleriyle ilgili incele­melerde bulunmuştur.

47.    Aşağıdaki kahraman adlarından hangisi ötekiler­den farklı bir yapıta aittir?

A) Feride                              B) Rabia                   C) Peregrini

D) Kız Tevfik                          E) Vehbi Dede

48.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmamıştır?

A)            Açma pencereni perdeleri çek

Mona Roza seni görmemeliyim

B)            Uyu da turnalar girsin rüyana

Bakma tuhaf tuhaf göğe bu kadar

C)            Artık inan bana muhacir kızı

Dinle ve kabul et itirafımı

D)            Bir mumun ardında bekleyen rüzgâr

Işıksız ruhumu sallar da durur

E)            Neredeysen çık gel, özlemimi duy artık

Bekletme daha fazla, gayrı gücüm kalmadı

49.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yoktur?

A)  Fransız yazar John Steinbeck, yapıtlarında, yoksul ve sömürülmüş kitlelerin sorunlarına eğilmiştir.

B)  Pierre Corneille, romantizmin ilkelerini benimsemiş ve tragedya türünde yapıtlarıyla tanınmıştır.

C)  Emile Zola, özellikle Aisopos’tan yararlanarak yaz­dığı fabl türündeki yapıtlarıyla tanınmıştır.

D)  İspanyol sanatçı Cervantes’in “Don Kişot” adlı ro­manı modern romanın başlangıcı sayılmaktadır.

E)  Shakespeare, “Haydutlar” adlı oyununda despot yö­netime başkaldırma temasını işlemiştir.

50.    Aşağıdakilerden hangisi olay çevresinde oluşan, anlatmaya

bağlı edebî metinlerden biri değildir?

A) Masal                    B) Destan                    C) Roman

D) Dram                     E) Hikâye

51.     “Makalat” adlı yapıtında Hazreti Âdem’in yaratılışı, şeytan ve şeytani işler, Allah’ın birliği gibi konuları dile getiren sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyh Galip                                    B) Hoca Dehhani

C) Gülşehri                                        D) Nevizade Atai

E) Hacı Bektaş Veli

52.          Her şey gider, bu kubbede kalacak

Âşık sesi, şair sesi, er sesi

Bizi bundan sonra sarıp alacak

Tanrı sesi, sanat sesi, yâr sesi

Bu dizelerde görüldüğü gibi, sözün etkisini güç­lendirmek amacıyla, sözcük veya sözcük grubunu yineleme sanatına ne ad verilir?

A) Aliterasyon                      B) Tevriye            C) Mübalağa

D) Tekrir                               E) Tecahül-i arif

53.    Necip Fazıl ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  “Çile” şiirlerinin yer aldığı bir yapıtıdır.

B)  “Sakarya Türküsü” tanınmış şiirlerinden biridir.

C)  Toplumsal gerçekçi şiirin öncülerindendir.

D)  “Reis Bey” ve “Tohum” oyun türünde yapıtlarıdır.

E)  Şiirlerinde duru bir dil kullanmıştır.

54.    Aşağıdakilerden hangisi şiirde ahenk sağlayan öğe­lerden biri değildir?

A) Durak                               B) Asonans

C) Ölçü                                  D) Uyak

E) Hüsn-i talil

55.    Alman romantizminin kurucularındandır. Şiirlerinde lirik bir anlayışı benimsemiştir. Yalnızca edebiyatla değil eği­tim, doğa bilimleri ve felsefe de içinde olmak üzere pek çok konuyla yakından ilgilenmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gogol                                B) Shakespeare             C) Goethe

D) Balzac                                E) Stendhal

56.          Geceler çok soğuk geceler sessiz

Nasıl yaşarım şimdi ben sensiz

Hani bana verdiğin o sözler

Hani o gülen masum gözler

Alışamadım bir türlü yokluğuna gül bebeğim

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  “Alışamadım” sözcüğü bileşik eylemdir.

B)  I. ve II. dizelerde sadece redif kullanılmıştır.

C)  Birden çok sıfat-fiil vardır.

D)  III. ve IV. dizelerde zengin uyak vardır.

E)  “Nasıl” ve “şimdi” sözcükleri zarf görevindedir.

CEVAPLAR

1.            Bak sevdiğim dünya sensiz de dönüyor

Yaşanabiliyormuş sen olmadan da bak

Susuyorsam seni sevdiğimdendir ancak

Zannetme ki gönlümdeki yangın sönüyor

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Bileşik fiillere yer verilmiştir.

B)  Farklı uyak türleri kullanılmıştır.

C)  “s” harfiyle aliterasyon yapılmıştır.

D)  Birden çok bağlaç kullanılmıştır.

E)  Ünsüz türemesi ve ünsüz yumuşaması vardır.

2.       Mandalina, ılıman iklimde yetişmekte olan turunçgiller familyasına ait bir meyve türüdür. Turuncu, sarı renkler­de olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Tür­kiye’de en çok Akdeniz ve Ege bölgelerinin kıyı kesim­lerinde yetiştirilmektedir. Zengin bir B ve C vitamini kaynağıdır, Kanı temizler. Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur. Yüksek tansiyonu ve kolesterolü düşürmede etkili olur. Damar sertliği ve felçte faydalı­dır. Sinirleri yatıştırıcı etkisi vardır. Grip olanlara iyi ge­lir. Bağışıklık sistemini korur.

Bu parçada dil, aşağıdaki işlevlerin hangisinde kullanılmıştır?

A)  Göndergesel işlevinde

B)  Alıcıyı harekete geçirme işlevinde

C)  Kanalı kontrol işlevinde

D)  Heyecana bağlı işlevinde

E)  Şiirsel işlevinde

3.       İslâmiyet’ten Önceki Türk Edebiyatı ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)  Aprunçur Tigin, Kül Tarkan, Asıg Tutung bilinen ilk Türk şairlerinden bazılarıdır.

B)  Şairler, şiirlerini kopuz adı verilen saz eşliğinde söylemişlerdir.

C)  Bu dönemin şairleri; ozan, kam, baksı, şaman gibi isimler almışlardır.

D)  Şiirler; sığır, şölen, yuğ adı verilen törenlerde söy­lenmiştir.

E)  Varsağı, semai ve koşma gibi ortak şiir biçimleri kullanılmıştır.

4.            Her şey o kadar anlamsızdı ki, yaz

Bunu bir daha pekiştirdi

Avuçlarımı sıcak tutar, bulundururdum

Sevgisiz ve gereksiz kalmak için

Öyle, kendime yorgun hazırlamışlar beni

Şehir ki aydınlıktan görünmeyen birini

Açılmış iskambiller gibi bilerken

Orada, içimde şimdi

Dört güneş bir arada

Gözlerimde hiç bitmeyen bir deli

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden han­gisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)  Enis Behiç Koryürek

B)  Edip Cansever

C)  Faruk Nafiz Çamlıbel

D) Yusuf Ziya Ortaç

E)  Ahmet Kutsi Tecer

5.            Her şey yerli yerinde; masa, sürahi, bardak

Serpilen aydınlıkta dalların arasından

Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman

Sessizlik dökülüyor bir yerde yaprak yaprak

Her şey yerli yerinde, bir dolap uzaklarda

Azapta bir ruh gibi gıcırdıyor durmadan

Bir şeyler hatırlıyor belki maceramızdan

Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgârda

Ahmet Hamdi Tan pınar’in “Her Şey Yerli Yerinde” ad­lı şiirinden alınan bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Değişik nesneler, şairin duygu, hayal ve düşünce­leri de katılarak yansıtılmıştır,

B)  Soyut bir kavram olan “zaman” benzetme yoluyla somutlaştırılmıştır.

C)  Sarma uyak düzeniyle oluşturulmuştur.

D)  Bütün dizelerde uyak ve rediften yararlanılmıştır.

E)  Dolabın gıcırdama nedeni, geçmişten bir şeyler hatırlama nedeniyle açıklanarak hüsn-i talil sanatı yapılmıştır.

6.       17. yüzyılın en tanınmış tasavvuf şairidir. Tasavvuf dü­şüncesine gönül bağlamış, bunun etkisiyle diyar diyar dolaşmıştır. En son Mısır’da bulunmuş ve eğitimini bu­rada ilerletmiştir. Yunus tarzı ilahileriyle yaygın bir şöh­rete sahip olmuştur. Aruzla yazdığı şiirlerinde de kendi­sine Fuzuli’yi ve Nesimi’yi örnek almıştır. Şiirlerinin ya­nı sıra bilimsel çalışmaları da vardır. Tefsir ve tasavvufla ilgili yazdığı Arapça ve Türkçe eserler bunun gösterge­sidir. “Divan-ı İlahiyat” tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pir Sultan Abdal                                B) Şeyh Galip

C) Hacı Bektaş Veli                                D) Niyazi-i Mısri

E) Hoca Dehhani

7.     Falih Rıfkı Atay, edebiyatımızda yalın, akıcı anlatımıyla gezi yazısının

                        I                                                                                              II

bağımsız bir tür olmasında etkili olmuştur. “Bizim Akdeniz“, “Denizaşırı“

III                       IV                          

ve “Anadolu Notları” bu türde kaleme aldığı yapıtlarıdır.

V

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Reşat Nuri Güntekin” getirilmeli

B)  II. nin yerine “anının” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Ateş ve Güneş” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Vatan Yolunda” getirilmeli

E)  V. nin yerine “Tuna Kıyılan” getirilmeli

8.  Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden biri değildir?

A)  Yaşanmış ya da yaşanabilir olaylar anlatılır.

B)  Yer ve zaman belirsizdir.

C)  Aynen tekrar edilen klişe bölümler vardır.

D)  Olaylar -miş’li geçmiş zaman kullanılarak anlatılır.

E)  Sonunda iyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır.

9.       — edebiyatının tanınmış sanatçılarından Şehitler, ro­mantik dramın en önemli isimlerindendir. Oyunlarında genellikle özgürlük, isyan, ihtilal gibi konuları işlemiş­tir. —- adlı oyununda özgürlüğü için savaşan dağlı bir kahramanın öyküsünü anlatmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Fransız – Cromwell

B)  Fransız – Gülünç Kibarlar

C)  Alman – VVilhelm Teli

D)  Alman – Faust

E)  İngiliz – Venedik Taciri

10.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Klasisizm, edebiyatta Eski Yunan ile Roma sanatını temel alan tarihselci bir yaklaşım ve bir estetik tu­tumdur.

B)  Romantizm, doğduğu çağın akılcılığına tepki ola­rak duygu ve düş gücüne önem verir.

C)  Öykü ve romanda etkili olan parnasizmde, sanat­sal biçim ve sanatsal içerik kaygısı ön plandadır.

D)  Empresyonist sanatçılar, dış dünyayı olduğu gibi değil, kendilerinde uyandırdıkları izlenimlerle yapıt­larına aktarmışlardır.

E)  Edebiyatta gerçekçilik geleneğini daha da ileri gö­türen natüralistler, gerçeklen ahlaksal düşünceler­den uzak bir tutumla anlatmışlardır.

11.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama vardır?

A)            Ben sana mecburum bilemezsin

Adını mıh gibi aklımda tutuyorum

B)            Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık

Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar

C)            Yaşamak seninle bir başka zamanı

Bir başka zamanda seni yaşamak

D)            Tarihin dilinden düşmez bu destan

Nehirler gazidir, dağlar kahraman

E)            Kaderde senden ayrı düşmek de varmış

Doğrusu bunu hiç düşünmemiştim

12.    —-, Divan edebiyatının 18. yüzyılda yaşamış, son bü­yük şairidir. — “Hayrabad’ına nazire olarak ve Mevlana’nın “Mesnevi”sinden etkilenerek yazdığı “Hüsn ü Aşk” adlı mesnevisinde, tasavvuf konusundaki düşün­celerini ortaya koymuştur. Bu yapıtında sembolik bir anlatım kullanan şair, hayal gücünden ve masal öğe­lerinden de yararlanmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda kilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Şeyhi – Nabi’nin

B)  Şeyh Galip – Nabi’nin

C)  Fuzuli – Şeyh Galip’in

D)  Baki – Ali Şir Nevai’nin

E)  Nabi – Şeyhi’nin

13.          Uzaktadır her şey; gökyüzü, deniz

Her an peşimizden koşan gölgemiz

Özlenen limanlar, yanan yıldızlar

Uzaktadır her şey; anneler, kızlar

Uzaktadır her şey, hep… yalnız ölüm

Her yerde, her an yakınımız, ölüm

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

B)  Bütün dizelerde tam uyak kullanılmıştır.

C)  Birden çok sıfat-fiil kullanılmıştır.

D)  Bütün dizelerde redif kullanılmıştır.

E)  Bileşik sözcük kullanılmıştır.

14.    Sürgün yıllarında edindiği Anadolu izlenimlerini dile getirdiği “Memleket Hikâyeleri” memleket edebiyatının genişleyip benimsenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu yönüyle sonradan serpilip gelişen “köy edebiya­tının öncüleri arasına girmiş, 1920’lerden sonra daha yalın bir dil kullanmıştır. Daha sonra da yurt dışına sür­gün edilmiş ve bu sürgünlerini şöyle değerlendirmiştir: “Her iki gurbetim de çok faydalı oldu. Birincisinde Ana­dolu’yu, ikincisinde dünyayı tanıdım.”

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Reşat Nuri Güntekin

B)  Refik Hal it Karay

C)  Memduh Şevket Esendal

D)  Faruk Nafiz Çamlıbel

E)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu

15.          I. Şarkı türündeki şiirleriyle tanınmıştır. (Nedim)

II.  Hiciv türündeki şiirleriyle tanınmıştır. (Nefi)

III.  Sanatkârane   nesrin   başarılı   bir   örneği   olan “Tazarruname”yi yazmıştır. (Âşık Paşa)

IV. Didaktik nitelikler taşıyan “Garipname” adlı mes­neviyi kaleme almıştır. (Sinan Paşa)

V.  Divan Edebiyatı’nın kurucusudur. (Hoca Dehhani)

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle birlikte veri­len sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                       B) II. ve III.                   C) II. ve V.

D) III. ve IV.                   E) IV. ve V.

16.     Reşat Nuri’nin; “Kiralık Konak” romanında, namuslu bir memur olan Ali Rıza Bey’in, eşi ve kızları yüzünden içine düştüğü kötü durum anlatılır.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisin­de belirtilmiştir?

A)  “Kiralık Konak” roman değil, bir tiyatrodur.

B)  “Kiralık Konak”ın konusu yanlış Batılılaşmadır.

C)  “Kiralık Konak” Reşat Nuri’nin değil, Yakup Kadri’nin romanıdır.

D)  Reşat Nuri’nin; Ali Rıza Bey’in, eşi ve kızları yüzün­den içine düştüğü kötü durumu anlattığı romanı “Yaprak Dökümü”dür.

E)  Romanın başkahramanı Ali Rıza Bey değil, Naim Efendi’dir.

17.     Natüralizmin öncüsü olan —, — “İnsanlık Komedya­sına benzer bir kurguyla hazırladığı “Rugen Macquartlar” roman dizisiyle Fransa toplumunun derinleme­sine bir çözümlemesine girişmiştir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Pierre Corneille – Racine’in

B)  Emile Zola – Balzac’ın

C)  John Steinbeck – Shakespeare’in

D)  Alphonse Daudet – Moliere’in

E)  Gustave Flaubeıt – Victor Hugo’nun

18.     Fecr-i Âti yazarı Halit Ziya Uşaklıgil, edebiyatımızda

                 I                                    II

Batılı roman ve öykü tekniğine uygun, ilk başarılı örnekleri

III

vermiştir. Romanlarında aydın kişileri ve çevrelerini

                                                                   IV

öykülerinde ise halkın yaşayış ve âdetlerini anlatmaya çalışmıştır.

V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.            C) III.            D) IV.             E) V

19.    Aşağıdakilerin hangisinde aynı edebiyat akımın­dan etkilenmiş ve aynı ulustan olan sanatçılar bir arada verilmiştir?

A)  Moliere – Lamartine – Victor Hugo

B)  Dostoyevski – Tolstoy – Balzac

C)  Schiller – Aleksandre Dumas Pere – Puşkin

D)  Charles Baudelaire – Paul Valery – Paul Verlaine

E)  Charles Dickens – Emile Zola – Gustave Flaubert

20.      I. Sergüzeştname – İskendername

II. Vesiletü’n Necat – Risaletü’n Nushiye

III.  Mecalisü’n Nefais – Mecalis-i Seba

IV.  Sazımdan Sesler – Dostlar Beni Hatırlasın

V.  Budalaname – Kitab-ı Miglate

Yukarıda numaralanmış dizilerin hangilerinde aynı sanatçıya ait yapıtlar bir arada verilmiştir?

A) I. ve II.                     B) II. ve V                    C) I. ve III.

D) III. ve IV.                  E) IV ve V

21.    Aşağıdakilerden hangisi, Hüseyin Rahmi Gürpınar ile Ahmet Mithat Efendi’nin ortak bir yönüdür?

A)  Sembolizm akımınının en önemli temsilcisi olmak

B)  “Sanat için sanat” görüşünü benimsemek

C)  Romanlarında, olayın akışını keserek açıklamalara yer vermek

D)  Tiyatro, öykü, roman, gezi, tarih, anı gibi değişik türlerde yapıtlar vermek

E)  Edebiyat-ı Cedide topluluğunun en önemli temsil­cileri olmak

22.    Aşağıdaki kahraman-yapıt eşleştirmelerinden han­gisi yanlıştır?

A)  Kâmuran – Feride – Çalıkuşu

B)  Seniha – Hakkı Celis – Kiralık Konak

C)  Ayşe – Peyami – Ateşten Gömlek

D)  Lâle – Kör İsmail – Tatarcık

E)  Ahmet Celal – Emine – Mai ve Siyah

23.     Pembe İncili Kaftan’ıyla, —; Alemdağ’da Var Bir Yılan’ıyla, —; Dağa Çıkan Kurt’uyla —, öykücülüğümüz­de önemli bir yere sahiptir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Halide Edip – Ömer Seyfettin – Sait Faik

B)  Ömer Seyfettin – Sait Faik – Halide Edip

C)  Sait Faik – Halide Edip – Ömer Seyfettin

D)  Ömer Seyfettin – Halide Edip – Sait Faik

E)  Halide Edip – Sait Faik – Ömer Seyfettin

24.          Âşıkım, dağlara kurulu tahtım

Çobanlar bağrımı dağlar da geçer

Günümü yıl eden şu kara bahtım

Engin gurbetlerden çağlar da geçer

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Bütün dizelerde redif vardır.

B)  Ünsüz yumuşamasına uğramış bir sözcük vardır.

C)  I. ve III. dizeler, zengin uyak oluşturmuştur.

D)  “dağlar” ve “çağlar” sözcükleri tunç uyak oluştur­muştur.

E)  “kurulu” sözcüğünde hem fiilden fiil hem de fiilden isim yapım eki vardır.

25.    —, birçok şiirinde, Bağdat’ta geçen çocukluğuna ait hatıraları bulmak mümkündür. Ancak, şiirinin asıl kay­nağını Fransız — aramak gerekir. Bu akımın etkisinde aşk ve doğa üzerine, müzikalitesi yüksek, sadece aruz ölçüsü ile şiirler yazmıştır. Şiir anlayışını, “Şiir anlaşılmak için değil, duyulmak için kaleme alınır. Şiire anlam vermeye kalkanlar güzelim bülbülü eti için kesenlere benzerler.” sözü özetler durumdadır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Yahya Kemal’in – parnasizminde

B)  Ahmet Hamdi’nin – sembolizminde

C)  Ahmet Haşim’in – sembolizminde

D)  Cenap Şahabettin’in – parnasizminde

E)  Süleyman Nazif’in – romantizminde

26.     Samipaşazade Sezai, İstanbul’a esir olarak getirilen

                        I

Dilber’in acılarla dolu yaşamını anlattığı “Sergüzeşt“

    II                                                                       III

adlı romanını, romantik bir anlayışla yazmıştır.

             IV              V

Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa­ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Şemsettin Sami” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Dilaşup’un” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “tiyatrosunu” getirilmeli

E)  V. nin yerine “realist” getirilmeli

27.    Tanzimat Edebiyatı ile Divan Edebiyatının karşılaş­tırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Tanzimat şiirinde bütün güzelliği, Divan şiirinde ise parça güzelliği önemlidir.

B)  I. Dönem Tanzimat Edebiyatı sanatçıları, yapıtlarını halk için; Divan Edebiyatı sanatçıları ise yüksek zümre için oluşturmuştur.

C)  Divan Edebiyatı’nda şiirlerin hepsi beyitlerle, Tanzi­mat Edebiyatı’nda ise dörtlüklerle yazılmıştır.

D)  Divan Edebiyatı’nda şiir, Tanzimat’ta ise düzyazı öteki türlerden daha ağırlıklıdır.

E) Divan Edebiyatı’nda da Tanzimat Edebiyatı’nda da aruz ölçüsü kullanılmıştır.

28.    Türk şiirinde ve Türk romanında da memleket ruhuna ve manzarasına çok bağlı eserlerle daha insani ve ev­rensel bir kadro içinde kalanları ayırmak mümkündür; hele Edebiyat-ı Cedide’den sonra özellikle büyük harp­ten sonra Türk şiirinde de romanında da memleket ru­hu çok galip görünüyor; o derece ki halk şiirlerinden il­ham almamış genç bir şairimiz yok gibidir ve olayı ta­mamen hiç değilse kısmen Anadolu’da veya Trakya’da geçmeyen bir romanımıza pek az rastlanır. Memleket ruhu bu mudur? Ayrı mesele. Fakat bugünkü Türk ya­zın adamlarına hâkim olan ruh budur.

Bir makaleden alınan bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Bağlama gruplarına yer verilmiştir.

B)  Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmıştır.

C)Düşüncenin anlaşılır duruma getirilmesi için örnek­lemeye başvurulmuştur.

D)  Ad ve eylem cümlelerine yer verilmiştir.

E)  Kanıtlayıcı anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır.

29.      I. Firak-ı Irak – Süleyman Nazif

II.  Salon Köşelerinde – Safveti Ziya

III.  Bağbozumu – Hüseyin Siret Özsever

IV.  Siyah İnciler – Mehmet Emin Yurdakul

V.  Saray ve Ötesi – Halit Fahri Ozansoy

Yukarıda numaralanmış yapıt-sanatçı eşleştirmele­rinden hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                        B) I. ve III.                   C) II. ve IV.

D) III. ve IV.                    E) IV. ve V.

30.          Hoyrattır bu akşamüstüler daima

Gün saltanatıyla gitti mi bir defa

Yalnızlığımızla doldurup her yeri

Bir renk çığlığı içinde bahçemizden

Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan

Lavanta çiçeği kokan kederleri

Hoyrattır bu akşamüstüler daima

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  imgelerden yararlanılmıştır.

B)  Uyak ve rediften yararlanılmamıştır.

C)  “Lavanta çiçeği” ve “renk çığlığı” sözleri, belirtisiz ad tamlamasıdır.

D)”Yalnızlığımızla” sözcüğünde hem ünlü düşmesi hem de ünsüz yumuşaması vardır.

E)  “a” harfiyle asonans, “ç” harfiyle aliterasyon yapıl­mıştır.

31.          Beni canımdan ayırdı, âh, gönlümü yıktı temelden

Seni sevmek de suçmuş ki bilmedim, yandım ezelden

Beni sana, seni bana kavuştursun Mevlam tez elden

Seni sevmek de suçmuş ki bilmedim, yandım ezelden

Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­daki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Murabba                                          B) Kaside                   C) Şarkı

D) Türkü                                               E) Rubai

32.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde belir­tilen söz sanatı yoktur?

A)  Ayrıldık ayrılalı gözüm kan ağlar Aramıza örülmüş aşılmaz ağlar (Cinas)

B)  Rüzgâr söylüyor şimdi o yerlerde Bizim eski şarkımızı, âh şarkımızı (İntak)

C)  Ayak izlerine dokunmak için ey sevgili Dalgalar, gezdiğin sahillere gelir (Hüsn-i talil)

D)  Etsem de abestir sitem-i hare tahammül Gül yağını eller sürünür çatlasa bülbül (Tevriye)

E)  Arayıp sormaz oldun kınalı meleğim Bir kuş uçur da ne haldesin bileyim (İstiare)

33.    —- sanatçısı —, Fransız şiirinden yaptığı çevirileri “Tercüme-i Manzume” adlı küçük bir kitapta toplamış­tır. Divan şiiri tarzındaki şiirlerini ise —- adlı yapıtta top­lamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Tanzimat – Ziya Paşa – Eşar-i Ziya

B)  Servet-i Fünun – Tevfik Fikret – Rübab-ı Şikeste

C)  Tanzimat – Şinasi – Müntehabat-ı Eşar

D)  Servet-i Fünun – Cenap Şehabettin – Tamat

E)  Fecr-i Âti – Ahmet Haşim – Piyale

34.     Servet-i Fünuncuların çağdaşı olan sanatçı, onların aksine, “toplum için sanat” düşüncesiyle, bağımsız olarak yapıt vermiştir. Sayısı yetmişi bulan yapıtlarının yarısı romandır. Bunlar, natüralist anlayışla oluşturul­muş birer töre romanıdır. Konular İstanbul’un zengin-fakir bütün çevrelerinden alınmış, kahramanlar çok çeşitli tiplerden seçilmiştir. Toplumsal sorunlar, batıl inançlar, gelenekler, moda tutkuları, toplumun ve kişi­lerin çeşitli görünüşleri… yalın ve doğal bir anlatımla dile getirilmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Mehmet Rauf

B)  Halit Ziya Uşaklıgil

C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

D)  Hüseyin Cahit Yalçın

E)  Hüseyin Rahmi Gürpınar

35.     Kaynağı İslam dini olan imani şiirleri ve manzum öy­küleri ile tanınmıştır. Türk şiirine gerçek realizmi getir­miştir. Aruzu Türkçeye büyük bir ustalıkla uygulamış­tır. Şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. Dini lirizm şiirlerinin en belirgin özelliğidir. Şiirlerinde canlı tablolar çizmiş, şiirlerinin konularını günlük olaylardan almıştır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Yahya Kemal Beyatlı

B) Ahmet Hamdi

C)  Mehmet Akif Ersoy

D)  Ahmet Haşim

E)  Cenap Sahabettin

36.    —, şiirlerini Azeri lehçesiyle yazmıştır. Ona göre ya­şam, acı çekmekle özdeştir. Sevgiliden ayrılmanın acı­sı, sevgiliye duyulan aşktan ilahi aşka geçişi anlattığı — adlı mesnevisi en önemli yapıtıdır. Kendisine bağ­lanan maaşı almasında güçlük çıkaran memurları şikâyet etmek için yazdığı — adlı mektubu edebiyatımızdaki en ünlü yergilerden biridir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

A)  Katip Çelebi – Keşfü’z Zünun – Cihannüma

B)  Mevlana – Fihi Mafih – Mektubat

C)  Şeyhi – Hüsrev ile Şirin – Hamame

D) Ali Şir Nevai – Mecalisü’n Nefais – Mizanü’l Evzan

E)  Fuzuli – Leyla ile Mecnun – Şikâyetname

37.            I.  Haksızlığa, rüşvete, toplumsal dengesizliklere, kaba sofuluğa, ahlaksızlığa karşı yazdığı taşlamala­rıyla tanınmıştır. (Seyrani)

II.   “Makalat” adlı yapıtında, tasavvufla ilgili konuları bölümler halinde anlatmıştır. (Hacı Bektaş Veli)

III.   Koçaklamalarıyla tanınmıştır. (Köroğlu)

IV.   Divan şiirinden etkilenmemiş, hece ölçüsüyle söy­lediği nefesleriyle tanınmıştır. (Kaygusuz Abdal)

V Tasavvufi konuları alaylı bir üslupla işlediği şathi-yeleriyle tanınmıştır. (Pir Sultan Abdal)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II.                     B) I. ve V.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV                  E) IV. ve V

38.     Gılgamış Destanı’ndan esinlenerek yazdığı “Tanrılar ve İnsanlarıyla, —; Frigya mitinden esinlenerek yazdığı “Midas’ın Kulaklarıyla, —; tiyatro tarihimizde önemli bir yere sahiptir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Attilâ ilhan – Recep Bilginer

B)  Refik Erduran – Haldun Taner

C)  Ahmet Kutsi Tecer – Melih Cevdet

D)  Orhan Asena – Güngör Dilmen

E)  Tarık Buğra – Ahmet Muhip Dıranas

39.     Edebiyatımızda köy ve taşra insanının yaşayışını anlatan

I

ilk başarılı örnekler arasında Reşat Nuri Güntekin’in

II

“Çalıkuşu“, Ebubekir Hazım Tepeyran’ın “Küçük Şeyler“

      III                               IV                                      V

adlı romanları sayılabilir.

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.            C) III.            D) IV             E) V

40.    —, “Sodom ve Gomore” adlı, belgesel niteliği taşıyan —, I. Dünya Savaşı ve Mütareke Dönemi istanbul’un-daki ahlak ve düzen bozukluğunu gözler önüne ser­miştir.

Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakil­erden hangisinin getirilmesi gerekir?

A)  Halide Edip Adıvar – romanında

B)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu – romanında

C)  Refik Halit Karay – tiyatrosunda

D)  Turan Oflazoğlu – tiyatrosunda

E)  Ahmet Hamdi Tanpınar – romanında

41.    Şiirin iç yapısıyla dış yapısı arasında bir uyum bulun­ması gerektiği düşüncesinden hareket eden sanatçı, otuzlu yılların başlarına değin süren yoğun şairlik ya­şamında, lirizmin ağır bastığı şiirler yayımlamıştır. Duy­gularını değişik biçimde yansıtışı, değişik benzetmeler kullanarak şiirlerini renklendirişiyle bu yılların şairleri arasında ayrı bir yer edinmiştir. Şiirlerini “Örümcek Ağı”, “Kaldırımlar” adlı iki kitapta toplamış, daha son­ra, yaptığı seçmelere yenilerini ekleyerek “Ben ve Öte­si”, “Sonsuzluk Kervanı” ve “Çile”yi yayımlamıştır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Yahya Kemal Beyatlı

B)  Necip Fazıl Kısakürek

C)  Mehmet Akif Ersoy

D)  Fazıl Hüsnü Dağlarca

E)  Ziya Osman Saba

42.    Toplumu derinden etkileyen olaylar -savaş, göç, istila,yangın, salgın hastalık, sel, deprem vb.- sonunda, halk arasında kendiliğinden oluşan oldukça uzun şiir­lerdir. Bu şiirlerde, kahramanlara olağanüstü özellikler yüklenir, Bu şiirler, genellikle bir sanatçı tarafından top­lanarak bir araya getirilir.

Bu parçada açıklanan, İslamiyet Öncesi Türk Ede­biyatı ürünü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Destan                              B) Koçaklama                  C) Sav

D) Koşuk                               E) Sagu

43.    Ali Şir Nevai ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Türk dil birliğini kurmaya çalışmıştır.

B)  Edebiyatımızda hamse sahibi ilk sanatçıdır.

C)  Edebiyatımızda, şairlerin yaşamlarının yer aldığı ilk tezkireyi yazmıştır.

D)  “Hadikatü’s Süeda”da, Türkçenin   Farsçadan üs­tün bir dil olduğunu ortaya koymaya çalışmıştır.

E)  Dördü Türkçe, biri Farsça olmak üzere beş divanı vardır.

44.    “Mantıku’t Tayr” adlı yapıt ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  Mesnevi biçiminde yazılmıştır.

B)  Feridüddin-i Attar tarafından kaleme alınmıştır.

C)  Şeyh Galip tarafından Türkçeye çevrilmiştir.

D)  Çevirisine değişik yapıtlardan kıssalar eklenmiştir.

E)  Çeşitli sembollerle örülmüş tasavvufi hikâyelerden oluşmaktadır.

45.          Mütenekkiren seyahat ederim

Oktay Rifat’la Melih Cevdet’tir

En yakın arkadaşlarım

Bir de sevgilim vardır, pek muteber

İsmini söyleyemem

Edebiyat tarihçisi bulsun

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Serbest ölçüyle yazıldığı

B)  Sıradan, günlük olaylara yer verildiği

C)  Yalın bir anlatımının olduğu

D)  İmgelere dayalı bir anlatım içerdiği

E)  Yabancı sözcükler kullanıldığı

46.     1920’li yılların sonunda “835 Satır” ve ‘Jokond ile Si-Ya-U” adlı şiir kitaplarıyla kamuoyunu etkilemiş, şiiri­mizde ayrı bir yer edinmiştir. Şiirde kullanılan, kullanıl­mayan sözcükler diye bir ayrım yapmamış, dizeleri kullanmaya getirdiği özgürlükle de özgür şiir biçiminin gelişmesinde büyük bir rol oynamıştır. Rusya dönüşü öz, biçim ve içerik bakımından yeni şiirleriyle serbest ve toplumcu şiirin öncüsü olmuştur.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Cevdet Kudret Solok

B)  Orhan Velik Kanık

C)  Melih Cevdet Anday

D)  Nazım Hikmet Ran

E)  Sabri Esat Siyavuşgil

47.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Fazıl Hüsnü Dağlarca, bireyin iç ve dış dünyasıyla birlikte yurt ve dünya insanına değin genişleyen bir çemberde genel olarak, insanın, davranış ve çatış­malarını yansıtmıştır.

B)  Doğu-Batı, madde-ruh ve insan psikolojisi konula­rını ele alan Sait Faik Abasıyanık, yazınsal düzeyini yetersiz gördüğü bazı yapıtlarını Server Bedii imza­sıyla yayımlamıştır.

C)  “Duvar” adlı kitabındaki şiirlerinde toplumcu bir çiz­gide görünen Attilâ ilhan, daha sonraki yıllarda oku­yucularına, zengin imgeler, değişik benzetmelerle renklendirilmiş, insanın duygularını yansıtmaya yö­nelik şiirler kaleme almıştır.

D)  Samim Kocagöz’ün, Kurtuluş Savaşı’mızı destansı bir dille anlattığı, yaşamış kahramanların da yer al­dığı belgesel roman olan “Kalpaklılar” ve “Doludiz­gin” tanınmış yapıtlarıdır.

E)  Behçet Necatigil, toplumsal konulu şiirlerinde ge­nelde dar gelirli insanların yaşamına eğilerek, daha çok kendi yaşadığı semti ve o semtteki yaşayışı yansıtmıştır.

48.    Aşağıdakilerin hangisinde natüralizm ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Determinizm anlayışı edebiyata getirilmiştir.   .

B)  Toplum bir laboratuvar, insan deney konusu, sa­natçı da bilgin olarak görülmüştür.

C)  Romanlarda kahramanların portreleri ince ayrıntı­larına kadar verilmiştir.

D)  Dil, her seviyedeki insanın anlayabileceği bir dü­zeyde tutulmaya çalışılmıştır.

E)  Yapıtlarda, sadece yaşamın güzel yanları yansıtıl­maya çalışılmıştır.

49. Aşağıdakilerden hangisi klasik tragedya ve klasik komedyanın ortak özelliklerinden biridir?

A)  Yaşamın sadece acıklı ve korkunç yönlerini ele al­maları

B)  İlk örneklerinin Eski Yunan Edebiyatı sanatçıları tarafından verilmesi

C)   Konularını genellikle tarih ve mitolojiden almaları

D)   Kahramanlarının sıradan insanlardan oluşması

E)  Kaba sayılacak çirkin ve kötü davranışları sahnede göstermeleri

50.          Fuzuli rind-i şeydadır, hemişe halka rüsvadır

Görün kim bu ne sevdadır, bu sevdadan usanmaz mı

Şair, bu dizelerde kendisinin çılgın bir rind olduğunu ve halka rezil olduğunu söylüyor. Bu durumdan habe­ri yokmuş gibi, kendisine, bu sevdadan usanıp usan­mayacağını soruyor.

Bu dizelerde şairin başvurduğu söz sanatı aşağı­dakilerden hangisidir?

A) Hüsn-i talil                       B) Abartma                C) Kinaye

D) Tecahül-i arif                   E) Tariz

51.    Sanatı, halkı uyandırmak, topluma fayda sağlamak, düşüncelerini yaymak için bir araç olarak görür. Tiyat­royu eğlencelerin en faydalısı olarak gören sanatçı, “Celalettin Harzemşah” adlı oyunun önsözünde tiyat­ro ile ilgili düşüncelerini belirtmiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerin hangi­sidir?

A) Şinasi                                B) Ziya Paşa          C) Namık Kemal

D) Ahmet Mithat                 E) Muallim Naci

52.     Halk hikayeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılar­dan hangisi yanlıştır?

A)  Bütünüyle manzum olarak oluşturulur.

B)  Kahramanlar gerçek yaşamdakilere yakındır.

C)  Oluşturuldukları dönemdeki sosyal ve toplumsal yapıyı yansıtır.

D)  Daha çok sevgi, aşk, kahramanlık gibi konular işle­nir.

E)  Anlatılan olaylardaki olağanüstülükler oldukça sı­nırlıdır.

53.    Ders çalışmak için bilgisayarın başına oturan ancak bilgisayarda oyun oynayan çocuğuna: “Oğlum, gel bi­raz dinlen, çok ders çalışmaktan hasta olacaksın.” di­yen bir anne, aşağıdaki söz sanatlarından hangisi­ne başvurmuştur?

A) Tevriye                             B) Abartma                  C) Tariz

D) Tecahül-i arif                   E) Hüsn-i talil

54. Milli Edebiyat dönemi sanatçıları ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)  Dilde sadeleşme düşüncesini savunmuşlar, bunu yapıtlarında uygulamışlardır.

B)  Türkçe karşılıkları olan Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaların kullanılmasına karşı çıkmışlardır.

C)  Yazı dilinde İstanbul Türkçesinin esas alınması ge­rektiğini ileri sürmüşlerdir.

D)  Yerli ve milli konulara yer vererek yapıtlarında, Ana­dolu insanının yaşamını yansıtmışlardır.

E)  Batı edebiyatından aldıkları sone, terzarima gibi ye­ni nazım biçimlerini kullanmışlardır.

55.          Bu şehr-i Sitanbul ki bi-misl ü behâdır

Bir sengine yek pare Acem mülkü fedadır

Bir gevher-i yekpare iki bahr arasında

Hurşîd-i cihan-tâb ile tartılsa sezadır

Bu parçanın nazım biçimi aşağıdakilerden hangi­sidir?

A) Rubai                                B) Mesnevi                       C) Şarkı

D) Murabba                          E) Kaside

56.     Memduh Şevket Esendal’la ilgili aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A)  Çehov tarzı öykücülüğün bir temsilcisidir

B)  “Otlakçı” öykü türünde bir yapıtıdır.

C)  Yapıtlarını, konuşma diliyle oluşturmuştur.

D)  Kahramanlarını sıradan insanlardan seçmiştir.

E)  “Ayaşlı ve Kiracıları” tiyatro türünde bir yapıtıdır.

CEVAPLAR

1.       13. yüzyılın sonları 14. yüzyılın başlarında yaşadığı sa­nılan —, İranlı şair Feridüddin-i Attar’ın “Mantıku’t Tayr” adlı yapıtını Türkçeye çevirmesiyle tanınmıştır. Bu çevirisine Attar’ın birçok hikâyesini almamış; onla­rın yerine “Mesnevi”den, “Kelile ve Dimne”den ve “Kabusname”den kıssalar eklemiştir. Hüthüt’ün “akıl”ı, Simurg’un “Tanrı”yı sembolize ettiği yapıtta asıl anlatıl­mak istenen, “Vahdet-i Vücut (varlığın birliği)” anlayışıdır. Sanatçının ayrıca din ve tasavvuf konularını işle­yen …….. adlı bir yapıtı vardır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Ali Şir Nevai – Mizanü’l Evzan

B)  Gülşehri – Felekname

C)  Fuzuli – Leyla ile Mecnun

D)  Süleyman Çelebi – Vesiletü’n Necat

E)  Kâtip Çelebi – Keşfü’z Zünun

2.       Klasisizm ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A)  Sanat, sanat içindir ilkesi benimsenmiştir.

B)  Eski Yunan ve Latin edebiyatları örnek alınmıştır.

C)  Akıl, sağduyu ve insan doğasına önem verilmiştir.

D)  Tiyatroda üç birlik kuralına uyulmamıştır

E)  Yapıtlarda değişmez tiplere yer verilmiştir.

3.    Cumhuriyet’in ilk yıllarında, Ankara’da, Ayaşlı İbrahim Efendi adında biri, dokuz odalı bir apartman dairesini oda oda kiraya vermektedir. Bir köy ağasının oğlu olan Ayaşlı İbrahim, eşkıyalık, zaptiye çavuşluğu, arzuhalci­lik, otelcilik gibi türlü işlerle uğraşmış bir adamdır. Oda­larda, kadın, erkek, genç, ihtiyar, evli, bekâr çeşitli in­sanlar oturmaktadır. Romanda, Türkiye’nin çeşitli kat­manlarından gelen bu insanların ayrı ayrı maceraları ve birbirleriyle olan ilişkileri anlatılmaktadır.

Bu parçada sözü edilen yapıtın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Reşat Nuri Güntekin

B)  Falih Rıfkı Atay

C)  Memduh Şevket Esendal

D)  Ahmet Hamdi Tanpınar

E)  Sait Faik Abasıyanık

4.       Aşağıdakilerin hangisinde verilen sanatçılar, sıra­sıyla Beş Hececiler ve Garipçiler topluluğuna aittir?

A)  Yusuf Ziya Ortaç – Ziya Osman Saba

B)  Melih Cevdet Anday – Yusuf Ziya Ortaç

C)  Orhan Veli Kanık – Oktay Rıfat Horozcu

D)  Orhan Seyfi Orhon – Oktay Rıfat Horozcu

E)  Ahmet Muhip Dıranas – Enis Behiç Koryürek

5.               I. imgeye ve hayal gücüne ağırlık vermişlerdir.

II.  Öyküleyici anlatım yolunun terk edilmesi gerektiği­ni savunmuşlardır.

III.  Edip Cansever, Turgut Uyar ve Ece Ayhan önemli temsilcilerindendir.

IV.  Şiirde sadece toplumsal sorunları yansıtmışlardır.

V.  Halk şiiri biçimlerini kullanmışlardır.

İkinci Yeni topluluğu ile ilgili olarak yukarıda numa­ralanmış yargılardan hangileri yanlıştır?

A) I. ve II.                                B) I. ve III.                    C) II. e IV.

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

6.             Akşamları kıpkızıl kesilir ufuklar

Bendeki yalnızlık ve ayrılık ateşinden

Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı yapılmıştır?

A)  Bir olayın meydana gelişini, gerçek sebebinin dı­şında güzel bir nedene bağlama

B)  Bir anlam inceliği meydana getirmek için, bildiğini bilmezlikten gelme

C)  Birbirine karşıt kavram ya da durumları bir arada söyleme

D) Aralarında ortak yön bulunan iki unsurdan zayıf olanı güçlü olana benzetme

E)  İnsan dışındaki varlıklara, insana ait özellikler yük­leme

7.             Bak, şu gönül çırpınıyor

Yaralı bir kuş gibi

Bekliyorum, gelmiyorsun

Sanki unutmuş gibi

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  II. ve IV dizeler tam uyak oluşturmuştur.

B)  Bütün dizelerde redif kullanılmıştır.

C)  III. dize yapı bakımından sıralı cümledir.

D)  Benzetme sanatından yararlanılmıştır.

E)  Birden çok ünlü daralması vardır.

8.       Şiire aruz ölçüsü ile başlayan —-, sonra hece ölçüsüy­le — anlayışına bağlı olarak yurt sevgisi, gurbet, aşk gibi konularla ulusal kurtuluş heyecanını yansıtan şiir­ler yazmıştır. Genç yaşta memleketten göç etmiş ol­ması onda derin bir gurbet duygusu oluşturmuştur. Bu yüzden birçok şiirinde gurbet temasına rastlanır. “Gur­bet”, “Bingöl Çobanları” adlı şiirlerinden dolayı Gurbet Şairi adıyla anılmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Melih Cevdet Anday – Garip

B)  Kemalettin Kamu – Milli Edebiyat

C)  Fazıl Hüsnü Dağlarca – Öz Şiir

D)  Sezai Karakoç – ikinci Yeni

E)  Ali Canip Yöntem – Milli Edebiyat

9.      Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  ‘Atabetü’l Hakayık” mesnevi biçiminde yazılmış bir aşk hikâyesidir.

B)  “Divan-ı Hikmet”, dörtlükler halinde yazılmış öğre­tici şiirlerden oluşmaktadır.

C)  İslamiyet Öncesi Türk şiirinde dil, yabancı etkiler­den uzak, arı bir Türkçedir.

D)  Kitab-ı Dede Korkut’ta şiir ile düzyazı iç içedir.

E)  “Üç Şehitler Destanı” ve “Kaybolmuş Cennet” ya­pay destan örnekleridir.

10.           Konuşurken doğru yalan bilmezsen

Helâli haramı yiyip seçmezsen

Nasibin kesilir de sular içmezsin

Dünya mülkü senin olsa ne fayda

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Ulama yoktur.

B)  Didaktik şiire özgü nitelikler taşımaktadır.

C)  “Konuşurken” ve “yiyip” sözcükleri bağ-fiildir.

D)  “Dünya mülkü” belirtisiz ad takımıdır.

E)  II. ve III. dizeler yarım uyak oluşturmuştur.

11.    Yazın adamlarının yaşamlarının ve yapıtlarının anlatıl­dığı yapıtlardır. Bu yapıtlarda amaç, kişilerin, okura bütün yönleriyle tanıtılmasıdır. Divan edebiyatında bu tür yapıtlara tezkire adı verilirdi. Ali Şir Nevai’nin Mecalisü’n Nefais ve Sehi Bey’in “Heşt Behişt” adlı yapıt­ları bu türün başarılı örneklerindendir.

Bu parçada açıklanan yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anı                                                     B) Günlük                     C) Deneme

D) Biyografi                            E) Otobiyografi

12.    Zengin bir Divan edebiyatı kültürüyle yetişmiş, Batı edebiyatı özelliklerini benimsemiştir. Batı tarzındaki yapıtlarında başarılı olamamış, en güzel şiirlerini Divan tarzında söylemiştir. Bu yönüyle eskiden kopamayan yeniyi ise uygulayamayan, bir ikilem içinde kalmıştır. Divan şiirine olan tutkusu onun bir antoloji hazırlama­sında etkili olmuştur. Edebiyatımızda terkib-i bent şairi olarak tanınmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Namık Kemal

B)  Ziya Paşa

C)  Abdülhak Hamit Tarhan

D)  Muallim Naci

E)  Recaizade Mahmut Ekrem

13.    Shakespeare: “Hamlet“, “Macbeth” ve “Othello” adlı

                 I                        II                 III                     IV

romanlarında unutulmaz karakterler ortaya koymuştur.

V

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

14.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde I. Dönem Tanzimat Edebiyatı ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Namık Kemal ve Şinasi bu dönemin önde gelen sanatçılarıdır.

B)  Eski şiir biçimleriyle yeni konular işlenmiştir.

C)  Dilde sadeleşme düşüncesinde başarılı olunmuş, yapıtlar sade bir dille oluşturulmuştur.

D)  Sanatçılar, düşüncelerini halka ulaştırmak için ede­biyatı bir araç olarak kullanmıştır.

E)  Öykü ve romanlarda konular genellikle günlük ya­şamdan veya tarihten alınmıştır.

15.    Âşık Edebiyatı, “âşık” adı verilen halk şairlerinin ürünlerinden

I

oluşmuştur. 11’li hece ölçüsüyle söylenen  koşma , 8’li hece ölçüsüyle

                         II                                               III          IV

söylenen mani bu dönemin şiir biçimlerindendir.

                    V

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa­ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Anonim Halk Edebiyatı” getirilmeli

B)  II. nin yerine “8’li” getirilmeli

C)  III. nün yerine “koşuk” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “7’li” getirilmeli

E)  V. nin yerine “semai” getirilmeli

16. Birçok romanında Doğu-Batı sorunsalını karakterlerde somutlaştırarak işlemiştir. Bu romanlarında düşünceyi öne çıkardığından, bazı eleştirmenlerce eleştirilmiştir. Maddi kaygılarla yazdığı “Cingöz Recai” isimli polisiye dizi romanları büyük ilgi görmüştür.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Peyami Safa

B)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu

C)  Haldun Taner

D)  Halide Edip Adıvar

E)  Memduh Şevket Esendal

17.     Mehmet Rauf, edebiyatımızın ilk psikolojik romanı

                      I                                                          II

sayılan “Eylül“ adlı yapıtı ile tanınmıştır. Aşka, güzelliğe, sanata

                 III

olan tutkusunu ve kırgınlıklarını anlattığı  mensur şiirlerini

                                                                                     IV

de “Kırık Hayatlar” adlı yapıtında bir araya getirmiştir.

                V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

18.     Bu romancılar, biçim güzelliğinden ödün vermeden yapıtlarında yaşamı tüm yönleriyle yansıtmayı amaçla­mışlardır. Böyle olunca da yaşamda ne varsa romana bunların hepsi girmiştir. Hatta bir romanın niteliği, yan­sıttığı yaşamın nesnelliği ile ölçülür hale gelmiştir. —, bu anlayışta yapıtlar veren yazarlardan biridir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki sanatçı adlarından hangisi getirilemez?

A)  Gustave Flaubert

B)  Honore de Balzac

C)  Dostoyevski

D)  Stendhal

E)  Aleksandre Dumas Pere

19.     Halikarnas Balıkçısı, roman ve öykülerinde çoğunlukla

                         I                                    II

Ege. Akdeniz kıyı ve açıklarındaki denize bağlı gelişen olayları