Son yıllarda televizyonlarda dinleyicilerin de katıldığı tartışma programları yapılıyor. Seyirciler arasında dolaşan mikrofon, program sunucusunun söz hakkı verdiği kişilerin, konuyla ilgili görüşlerini taşıyor ekrana.

Bu parçada sözü edilen sözlü anlatım türü, aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Yunus Emre, XIII.-XIV. yüzyıllarda yaşamıştır. (II) Risaletü'n Nushiyye (Öğütler Kitabı) adlı bir mesnevisi vardır. (III) Bugün "Yunus Emre Divanı " adıyla bilinen eseri, ölümünden sonra başkaları tarafından düzenlenmiştir. (IV) Tasavvufi aşk, evrensel insan sevgisi, kardeşlik... temalarını işlemiştir. (V) Aruz ölçüsünü kullanmayan Yunus Emre, böylelikle hece ölçüsünün benimsenip yerleşmesini sağlamıştır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

---- önemli yapıtlarından biri olan Yorgun Savaşçı ile Samim Kocagöz'ün ---- adlı yapıtı, Türk edebiyatında Milli Mücadele'yi başarıyla yansıtan romanlardandır.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Duyguyu, düşünceyi ve hayali ustalıkla kaynaştıran ----, şiirlerinde tarih, İstanbul, aşk, doğa, deniz, ölüm ve sonsuzlukla ilgili duygularını işlemiştir. Türkçeyle aruz ölçüsünü uyumlu bir biçimde kaynaştırmış ve Türk edebiyatında aruzun son önemli temsilcisi olarak ün yapmıştır. İç uyuma çok önem vermiş, şiirlerini titiz bir işçilikle oluşturmuştur.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Fecr-i Âti topluluğu, aşağıdakilerden hangisini amaçlamamıştır?

Ben, bu sorunun tek ve doyurucu bir karşılığı bulunmadığı kanısındayım. Sanatçı kişilikleri Cumhuriyet ^ ten önce kabul edilmiş birçok yazar, Cumhuriyet döneminde yeni yaşam koşullarından etkilenerek yeni ürünler vermiş. "Yaban " , "Ankara " gibi romanlarına bakıp Yakup Kadri ^ yi Cumhuriyet dönemi romancısı sayarsak aynı yargının, 1923-1945 yılları arasında 25 romanı çıkan Hüseyin Rahmi için de geçerliliği söz konusu olacaktır. Edebiyat-ı Cedide ^ nin en önemli yazarı olduğu halde 1930 ^ lu yıllarda Varlık dergisinde sık sık öyküleri yayımlanan Halit Ziya için de öyle. Öte yandan, bu iki yazarın Cumhuriyet kültürüyle kurduğu ilişki Yakup Kadri ^ den çok farklı.

Bu parçada "tek ve doyurucu bir karşılığı olmadığı " belirtilen soru, aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Ahmet Hamdi Tanpınar Bursa'da Zaman, Abdullah Efendi'nin Rüyaları, Huzur, Beş Şehir gibi farklı türlerde kaleme aldığı eserleriyle tanınmıştır.

Bu cümlede, aşağıdaki metin türlerinden hangisine örnek yoktur?

Aşağıdaki ikiliklerin hangisinde kişileştirmeye başvurulmamıştır?

Faruk Nafiz Çamlıbel ^ in "Han Duvarları " şiirinin önemi, Anadolu ve halk gerçekleriyle yüz yüze gelen aydınların duyduğu ezikliği göstermesinden gelir. Kuşkusuz, yazıldığı yılları düşünürsek açık, arı, yalın bir dili vardır. Şair, şiirinin arasına serpiştirdiği koşma biçimindeki dörtlüklerle de halk şiiriyle bir kan bağı kurmak istemiştir. Ancak, şairin bakış açısı dıştandır. Bu yüzden Anadolu doğasını ve Anadolu insanının dünyasını tam bir gerçekçilikle anlayamaz. Duygusallığa kayar, kaçar gerçeklerden.

Bu parçada sözü edilen şiirle ilgili aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?

Şinasi ^ nin 1862 ^ de kurup tek başına yayımladığı Tasvir-i Efkar (I), birçok Tanzimat yazarının çalıştığı gazete olacaktır. Ayrıca, Ali Suavi ^ nin çıkardığı Muhbir(II), Recaizade Ekrem ^ in başyazarı olduğu Hürriyet (III), Ahmet Mithat ^ ın Tercüman-ı Hakikat (IV) adlı gazetesi, Teodor Kasap ^ ın Diyojen ^ i (V)... boyutlarının küçüklüğüne, sürümlerinin azlığına karşın düşünce yaşamımızda sanıldığından çok fazla etkili olmuştur.

Bu parçada numaralanmış adlardan hangisi, bir bilgi yanlışına yol açmıştır?

Homeros ^ un destanları, kahramanlar resmi geçidi gibidir. Ama ben onun iki kahramanını severim: "İlyada " daki Akhilleus ve "Odysseia " daki Odysseus. Akhilleus ----, Odysseus ise ----. Değerleri belki aynıdır; ama ben Akhilleus ^ u daha çok severim; zira altın kendini hemencecik belli eder. Odysseus ise insanın ancak uzun zamanda sayabileceği bozuk paralarla dolu bir çantadır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

(I) Ünlü bir yazarımız, romanını İngilizce yazma nedenini açıklarken ilginç düşünceler öne sürüyor. (II) Ona göre, Türkçenin sözvarlığı yeterli değilmiş. (III) Dili özleştirme çalışmaları, binlerce anlamdaş sözcüğü dilin dışına sürerek Türkçeyi iyice yoksullaştırmış. (IV) Aynı anlamı veren, aynı kavramı karşılayan sözcüklerin dilin anlatım zenginliğine hiçbir katkısı yokmuş. (V) Dilden atılan her sözcükle birlikte o sözcüğün içerdiği tarihsel-toplumsal değerler de atılıyormuş. (VI) "İstiklal " atılıyor, yerine "bağımsızlık " getiriliyormuş; "hakikat " atılıyor, yerine "gerçek " getiriliyormuş; böylece "istiklal " ve "hakikat " sözcüklerinin kattığı zenginlik yok ediliyormuş. (VII) Oysa ister Arapça ve Farsçadan gelsin, ister Batı dillerinden gelsin, hiçbir sözcük dilden atılmaya çalışılmamalıymış.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi, düşüncenin bütünlüğünü bozduğu için parçadan çıkarılmalıdır?

           Uzun sulardan trenler kalkıyor

Islak bir istasyona iniyorum akşamları

Adım başında bir gazete ölüsü

Bozuk bir şemsiye gibi kapanıyor gün

Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Duygularını saklamayı olgun insan olmanın bir göstergesi olarak algılayan kişilere göre, her şeyin akılcı bir çözümü vardır. Oysa aklın ve akılcı çözümlerin açık ve anlaşılabilir bir tanımı yoktur. Ayrıca buna gerek de yoktur; çünkü duygular ve düşünceler, bazılarının sandığı gibi birbirine karşıt iki eğilim değil, tek ve bölünmez bir bütünün iki ayrı yüzüdür. Tıpkı bir dağın iki ayrı yamacı gibi... İnsanı anlamak ise dağın iki ayrı yamacını aynı anda görebilmek demektir.

Bu parçada geçen "İnsanı anlamak dağın iki ayrı yamacını aynı anda görebilmek demektir. " sözüyle anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

İkilemelerin bir bölümünde, ikilemeyi oluşturan sözcüklerin her ikisi de iyelik ekiyle birlikte yönelme durum eki alır.

Aşağıdakilerin hangisinde, bu açıklamayı örneklendiren bir kullanım vardır?

Halit Ziya Uşaklıgil ^ in Balzac, Zola ve Flaubert gibi gerçekçilerden öğrendiği bir şey vardı: Karakterlerin kişilikleriyle olaylar arasındaki nedensellik bağı. Romanda olayların gelişimi, karakterlerin kişiliklerine bağlı olmalıydı. Ve karakterler de bu olayların, üzerlerinde yaptığı etkiye göre değişmeliydi. Uşaklıgil, bu ilkeyi titizlikle uygular. Aşk-ı Memnu ^ dan önceki romanımızda, karakterlerle olaylar  arasında böyle zorunlu bir bağ görmeyiz. Örneğin Felatun Bey ^ le Rakım Efendi romanındaki Rakım Efendi ^ nin, İntibah ^ taki Ali Bey ^ in, Sergüzeşt ^ teki Dilber ^ in başından birtakım olaylar geçer; ama bu olaylar, tümüyle tesadüflere bağlıdır ve onlar başlarına gelenlerin etkisiyle değişmezler. 

Bu parçadan yola çıkılarak "Uşaklıgil " le ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?

Nicedir bir sevda öyküsü yazmayı kuruyorum. Düşler, gerçekler, anılar üşüşüyor başıma. Söze nereden başlayacağımı bir türlü bilemiyorum. Birkaç dakika önce su gibi akacağını düşündüğüm sözcükler, imgeler, fikirler, beynimi bir kartal gagasıyla didikleyip duruyor. Sokakta sesin soluğun kesildiği bir gece yarısı... Parmaklarım hareketsiz... Kafamın içinde çaresiz bir beyin... Sözcükler sözlüğün içinde tek tek soluk alıyor; ama gelip kol kola girmiyorlar bir türlü. Her şey donmuş. Bütün organlarım, kağıt, kalem, kahramanlarım... Gece derinleştikçe derinleşiyor. Ağır bir doğum sancısı... Çok ağır, çok uzun... Derken... Gün ışığı, karanlığın en koyu yerinden yüzünü gösteriyor. Yağmurdan ıslanmış ovalara, karanlığın içinden ışık yağıyor. Beynim canlanmaya, parmaklarım sabırsızlıkla kıpırdanmaya başlıyor. Önümde yazının iki kanatlı penceresi ardına kadar açık artık.

Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Milli Edebiyat akımını başlatanlar, ---- çıkardıkları ---- dergisiyle ----, Ali Canip Yöntem ve Ziya Gökalp ^ tir. Bu akımın başlıca özellikleri, dilde yalınlık, halk edebiyatının şiir biçimlerinden yararlanma, hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde yerlilik olarak özetlenebilir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

"Gidip uyuyayım bari, yapacak bir şey yok. " diyordu; çünkü  kendini kandıramayacak kadar yorgun ve bitkindi.

Bu cümlelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Bu romanda yazar, Anadolu'nun Kurtuluş Savaşı yıllarındaki hüzünlü tablosunu çizer. Roman kahramanının kişiliğinde ortaya serdiği iç hesaplaşmayla Anadolu'nun geri kalmışlığından Osmanlı aydınını sorumlu tutar. Bu nedenle söz konusu eser, edebiyatımızda ilk tezli romanlardan sayılır.

Bu parçada sözü edilen yazar ve romanı, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

----, Cumhuriyet dönemi tiyatrosuna yön veren oyun yazarlarındandır. Sağlam dili, gelişmiş tekniği ile dikkat çeker. Konularını çoğunlukla Anadolu medeniyetlerinin engin tarihinden ve mitolojisinden alır. Ben Anadolu, Akad'ın Yayı gibi yapıtlarında mitolojiden; Hasan Sabbah, Mithat Paşa gibi yapıtlarında tarihten esinlenir. Eserlerinde Türkiye'nin yakın tarihini de konu edindiği görülür. Birçok ödüle layık görülen sanatçı ilk olarak, "Midasın Kulakları " ile Sinema ve Tiyatro Derneği birincilik ödülünü almıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

           I. Grup                                   II. Grup

I. Müstezat                              Tek dize

II. Kıta                                     Mesnevi

III. Orta nesir                            Ziyade

IV. İran edebiyatı                     Hicviye

V. Azade                                Beyit

Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, II. grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?

Onlar, sanat ve edebiyatta realizmin mümkün olmadığını ileri sürdüler; onlara göre, insan, dış evreni olduğu gibi değil, duyduğu gibi yansıtır. Bu duyuş ve anlatış da sanatçıdan sanatçıya değişir. "Dış evrenin, insan prizmasından geçerek yansıması " sözüyle anlatmak istedikleri budur.  Bu şairler, şiirde anlam açıklığına karşı çıktılar, onu düzyazı için gerekli saydılar.

Bu parçada "onlar " diye söz edilen sanatçıların bağlı olduğu sanat akımı aşağıdakilerden hangisidir?

Abdülhak Hamit Tarhan, Tanzimat tiyatrosunun en verimli isimlerindendir. (I) Tiyatro türündeki ilk eseri, Macera-yı Aşk ^ tır. Bunu, Sabr ü Sebat, İçli Kız ve Duhter-i Hindu izler. (II) Hamit, tiyatrolarının bazılarını düzyazıyla bazılarını da nazımla yazmıştır. (III) Tiyatrolarında "sosyal fayda " ilkesine bağlı kalmıştır. (IV) Başlangıçta tiyatro tekniğine oldukça uyan Hamit, sonraları tiyatrolarını okunmak için yazmıştır. (V) Dili oldukça ağırdır, yabancı sözcüklerle doludur.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

Edebiyat-ı Cedide şiirinde sembolizm ve parnasizm akımlarının etkileri

                                                     I

görülür. Bu yolla şiirde yeni bir duygu, hayal ve estetik anlayışı oluşturulur. Batı edebiyatında gelişen sone, terza rima gibi nazım biçimleri kullanılır, ayrıca klasik şiirin

                                                                                                                                                                II

nazım biçimlerinden biri olan müstezat değiştirilerek "serbest müstezat "   adı verilen

                                           III                                     IV

bir nazım biçimi oluşturulur.  Şiirde bu gelişmeler olurken roman alanında önemli bir

                                                                                              V

gelişme olmamıştır.                                                              

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

            I. Aynı konuyu işlemeleri

II. Dörtlüklerle yazılmaları

III. Aruz ölçüsünün kullanılması

IV. Didaktik nitelik taşımaları

V. Hakaniye lehçesiyle yazılmaları

Yukarıdakilerden hangileri "Kutadgu Bilig, Atabetü'l Hakayık, Divan-ı Hikmet " in ortak özelliğidir?

Bir sanatçı köyü, çobanı, kavalı, kıvrılarak akan ırmağı, bacasından duman tüten evleri, kırmızı yanaklı kızları, yeşillikleri, mavilikleri anlatmış. Bir başkası köy rengi diye sarı ve bozu kullanmış. Yorgun insanları, güçsüz hayvanları, solgun çocukları, kuru dereyi, özellikle yoksulluğu yazmış. Birincisi gerçek olmayanı anlatmış, ikincisi ise gerçeği anlatmış; ama donuk ve üzücü gerçeği... Yaşanan durumu eleştirmiş; ama bu eleştiriyi yaparken bize gelecekte yaşanabilecek hiçbir güzellikten söz etmemiş.

Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

            Bahar mevsimidir hemdem-i saba olalım

Gül ile dost kokusuyla aşina olalım

Şeyhi ^ nin bu beytinde "bahar, gül, mevsim, koku " sözcükleri bir arada kullanılarak ---- sanatı yapılmıştır.

Yukarıda boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Tam bir kaside çeşitli bölümlerden oluşur. Bunlardan biri, ----.

Yukarıda verilen bilgiye göre boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

Aşağıdakilerin hangisinde, yazar-eser-tür eşleştirmesinde yanlışlık yapılmıştır?

            Bakkal mısın teraziyi neylersin

İşin gücün yoktur gönül eylersin

Kulun günahını tartıp neylersin

Geçiver suçundan bundan sana ne

Bu dizeler, tasavvufi düşünceleri alay edermiş gibi işleyen ---- nazım türüyle yazılmış bir şiirden alınmıştır.

Yukarıda boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

----, kim ne derse desin "an " ın geleceğe taşınmasıdır. Bir  başka söyleyişle, "an " ın veya "an " ların ölümsüzleştirilmesi, sonsuza aktarılmasıdır. Bu bakımdan fotoğrafa benzer. Deklanşöre basıldığı dakikanın donması gibi "an " ın yakalanıp iletilmesidir.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

Bir araştırma, ülkemizde gazete okuyucularının ilginç özelliklerini ortaya sermiş: (I) Gazetelerde spor sayfalarını, daha çok erkek okuyucular okuyor. (II) Moda ve sosyete sayfalarını ise daha çok kadınların izlediği anlaşılıyor. (III) Önemli bir uluslararası bunalım olmadıkça gazetelerdeki dış haberleri, daha çok üniversite düzeyindeki okuyucuların okuduğu, diğer okuyucuların bu haberlere ilgi duymadığı görülüyor. (IV) Araştırma sonuçları net olarak ortaya koyuyor ki ortalama gazete okuyucuları, küçük bir kısmına ilgi duydukları, "seyredilerek " tüketilen gazeteleri yeğlemektedir. (V) İnsanların çoğu, para verip aldıkları gazetelerin ancak üçte biri kadarını okumaktadır.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisine, "Daha açık bir anlatımla söylersek " sözü getirilebilir?

Bu edebiyat topluluğu üyelerinin ortak özellikleri, şiire aruzla başlamışken daha sonra özellikle Ziya Gökalp ^ in yönlendirmesiyle hece ölçüsünün esas alınmasını savunmalarıdır. Gerçekçi bir memleket edebiyatını savunmalarına karşın romantik bir memleketçilikten öteye geçememişlerdir. Bu edebiyat topluluğu Milli Edebiyat döneminde ve Cumhuriyet ^ in ilk yıllarında şiire egemen olmuştur.

Bu parçada sözü edilen edebiyat topluluğu, aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yancümlecik, ötekilerden farklı görevdedir?

Aşağıdaki tanımlardan hangisi, ayraç içinde verilen kavramla uyuşmamaktadır?

Aşağıdakilerden hangisi, romanı biyografiden ayıran en belirleyici özelliktir?

(I) Bir yazar olarak Nabokov, gerçek bir estetikçi gibi davranır. (II) Karakter ve kurgu gelişimi yerine ayrıntılara önem verir. (III) Düşünsellik ve simetri hep ön plandadır. (IV) Dil öyle ustaca ve titizlikle oluşturulmuştur ki metni bir kale gibi sarar ve okuru daha ilk cümleden büyü gibi içine alır. (V) Romanın bir ileti taşımaması ve okurların karakterlerle asla özdeşleşmemesi gerektiğini savunan Nabokov ^ a göre, okurun romandan alacağı tat, üslubu yaratan ayrıntılarda saklıdır. (VI) Okur, ormanda bir patikada yürür gibi, romanın şurasına burasına konmuş işaretlere, yolların güzelliğine vermelidir dikkatini.

Bu parça iki paragrafa bölünse, ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?

            Elinde Bursa çakısı

Boynunda kırmızı yazma

Değnek soyarsın akşama kadar

Fulya tarlasında

Ben sana hayran

Sen cama tırman

Bu dizeler, Orhan Veli şiirinin aşağıdaki özelliklerinden hangisine örnek gösterilemez?

1870 ^ ten sonra uzun hikaye ve kısa roman arası eserler yazmış, 1874 ^ te de Monte Kristo ^ dan esinlenerek ilk romanını kaleme almış olan sanatçı, roman okuru yetiştirmek için çok çaba harcamıştır. Bunun için dönemin ihtiyaçları çerçevesinde her konuyu, olası etkilere ve modalara açık bir tutumla romanlarında işleyerek popüler roman çığırının ilk temsilcisi olmuştur. Dağınık kurgusu, anlatımı, ikide bir okura öğüt verecek ölçüde kendini romanda hissettirmesi gibi eksikliklerine rağmen yenileşme döneminde Türk romanına katkıda bulunmuştur.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerin hangisinde uyak türü ötekilerden farklıdır?

Dünyanın bugüne kadar gelmiş geçmiş tüm insani birikiminin kodlandığı, bu birikime ait özlerin birer koda dönüştürüldüğü, teknolojinin egemen olduğu bir tarihsel süreçten geçiyoruz. Beyaz kağıtların yerini bilgisayar ekranları, mektupların yerini elektronik postalar alıyor artık. İletişimin elektronikleştiği bu çağda, bir edebiyat türü olarak mektubun gerilemesinin, önem yitirmesinin de önüne geçilemiyor kuşkusuz. Öte yandan edebiyatın çok katmanlı anlam yapısı, çok boyutlu teknolojik uygulamalarla daha zengin görsel biçimler edinebiliyor. Eskiden yalnızca yurtdışıyla bağlantısı olan ve yabancı dil bilen yazarlar, farklı ve yabancı kültürlerden pek çok yapıtla buluşuyorken günümüz sanatçısı, yurtdışıyla bağlantısı olmasa da, bu yapıtlarla daha sık ve daha kolay buluşabiliyor.

Bu parçanın bütününde aşağıdakilerin hangisinden söz edilmiştir?

Romanda olduğu gibi, tiyatroda da kişiler, yazarın söze karışmadığı ölçüde yaşayabiliyor.

Aşağıdaki yargılardan hangisi, bu cümleye anlamca en yakındır?

Yirmi beşinde şöhretin zirvesine erişen şair, elli beşinde unutulmuştu ( ) Eskisinden kötü yazmıyordu ( ) ama yine de kaybettikleri pek çoktu ( ) Güncellik, tazelik, yenilik, duyarlılık( )

Bu parçada boş parantezle belirtilen yerlere, aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

            Ölüm uzak balkonundan yıldızların

Ağarırken Edirne eteklerinde

Bu dizelerle,

I. eylül yüzünde

II. dalgınlığı

III. ayışığı çizerdi

IV. kan tutan ince kızların

söz öbekleri kullanılarak sarma uyak düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istense, son iki dize aşağıdakilerden hangisiyle oluşturulabilir?

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde verilen bilgi yanlıştır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

Eğer okursanız "Karamazov Kardeşler " de, en koyu günah katmanlarının altında bulunabilecek insanca ışığa; "Kral Oidipus " ta, hataları nedeniyle kendisini başkalarını yönetmeye artık layık görmeyen insanoğlunun trajedisine ve erdemine; "Faust " ta, "şeytan " simgesi aracılığıyla, insanoğlunun yaşamı boyunca kendi vicdanına karşı verdiği amansız savaşa; "Hamlet " in kişiliğinde de yüce değerlere gönül veren, ama çabalarında kararlı olmayan bir soylunun dramına tanıklık edersiniz.

Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada anılan eserlerin yazarlarından biri değildir?

20. yüzyılın başlarında, sanat ile bilim arasında çok kesin sınırlar olduğu düşünülürdü. ---- Bir yanda izlenimlerden kaynaklanan sanatsal dünya, diğer yanda tertemiz pozitivist bilimsel dünya vardı ve bu iki dünya birbirlerine karşı durmakta direniyordu. Bu anlayışla bilim adamları yoğunlaştıkları konuyu duygusal ve çevresel bağlardan koparıp inceliyor, sanatçılar ise bilimsel yargıları fazla steril buluyordu.

Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Yenileşme döneminde öykü ve romanın yanında Türk edebiyatına giren türlerden biri de edebiyat eleştirisidir.

Aşağıdakilerden hangisi, Tanzimat (yenileşme dönemi) edebiyatında, sözü edilen türe ait bir eser değildir?

18. yüzyılın en önemli eseri ve Türkçe mesneviler arasında Leyla vü Mecnun'a denk bir şaheser sayılan Hüsrev ü Şirin, tasavvufi aşkı konu edinen alegorik bir mesnevidir. Şeyh Galip'in bu eseri yazma amacı, Nabi'nin Hayrabat'ından daha güzel bir eser yazılabileceğini göstermektir.

Bu parçadaki bilgi yanlışı, aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?

(I) Söyleşi yazarları, alıntılara değil, kendi kültür birikimlerine dayanarak yazarlar. (II) Okuduklarından kendilerinde kalanla geçerler yapıtlarının karşısına. (III) Araştırmacı, incelemeci olmadan önce, bir kültür, bir beğeni adamı olmaları gerekir. (IV) Bu ise işin başında sağlanabilecek bir şey değildir. (V) Bunun için yılların deneyimi, görgü, bilgi, beğeni, ayrıca yazarlık gücü gereklidir.

Bu parçadaki numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Eski bir caminin avlusunda, kalın gövdeli, asırlık bir çı­narın altındaki tahta sırada oturuyorum. Ağacın dallarına toplaşmış kargaların yaygarasından başka ses yok. Gün yeni ağarıyor. Biten geceye mi sitem ediyor kargalar, günü mü karşılıyor, yoksa aralarında çözümlenememiş bir so­rundan ötürü mü bu kıyameti koparıyor, anlayamadım.

Bu parça için aşağıdakilerin hangisi söylenemez?

Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

            Çayın rengi ne kadar güzel

Sabah sabah

Açık havada

Hava ne kadar güzel

Oğlan çocuk ne kadar güzel

Çay ne kadar güzel

Orhan Veli ^ nin bu dizelerinden yola çıkarak onun şiir anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle­nemez?

Yedi Meşale topluluğunun şiirden hiç kopmayan tek şairidir. İlk şiirleri Servet-i Fünun dergisinde yayımlanan sanatçı genellikle hece ölçüsüyle yazmıştır. Öykülerinde çoğunlukla anılarını anlatan sanatçı, eserlerinde; çocukluk özlemi anılara düşkünlük, aile sevgisi, kadere boyun eğiş, ölüm ve ötesi gibi konuları işlemiştir.  "Sebil ve Güvercin­ler " ,  "Geçen Zaman " ,  "Nefes Almak " şiir;  "Mesut  Insanlar Fotoğrafhanesi " ,  "Değişen Istanbul "   ise hikaye türündeki yapıtlarıdır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Sorun apaçık ortada:  İnsanımız televizyon seyretmeyi, kitap, gazete, dergi okumaya tercih ediyor. (II) Bu tercih beraberinde pek çok sorunu da getiriyor. (III) Görme yo­luyla kazanılan kültür, yaşamı hemen hemen tek başına belirlemeye başlıyor. (IV) Basılı ürünlerin okunmaması, daha doğrusu giderek azalan oranlarda okunması, dün­yayı okuma yoluyla algılama, yorumlama yetisini ortadan kaldırıyor. (V) Dilin çeşitli bağlamlarda ve düzlemlerde zengin olanaklar sergileyen kullanımından yoksun kalma değişik iletişim sorunları doğuruyor.

Yukarıdaki numaralı cümlelerle ilgili aşağıdaki açık­lamaların hangisi yanlıştır?

İleride, bu satırlar bir kimsenin gözüne değerse, defterin güzelliğine şaşılmasın! Onu, bugün, Mahmutpaşa ^ dan satın aldım; ama az kaldı canım pahasına. Aman Yarabbi! İstanbul ^ umuza böyle ne oldu? Kalabalıktan tramvaylara binmek kabil değil ki! Bu, tramvaya binmek değil; ezilmek, üst baş parçalamak... Ne oldu halkımıza Yarabbi? Bu her yeri dolduran kifayetsiz, kaba, kötü dilli insan kalabalığı nereden geldi? Evde yalnızlığıma, sokakta bu kalabalığa dayanamıyorum, ağlayacak hale geliyorum. İşte böyle, avunmak için, avare bir kuş gibi çırpınıyorum. Şu defterle de dertleşmesem çıldıracağım.

Bu parçanın yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

Şiir yazmaya Servet-i Fünun dergisinde başlamıştır. İlk şiiri Cenge Giderken ile tanınmıştır. Tüm şiirlerinde sade bir dil ve hece ölçüsü kullanmıştır. Konularını toplumun sıkıntılarından, sosyal-epik hayat sahnelerinden almıştır. Didaktik şiirler yazmıştır. Türkçe şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Zafer Yolunda, Dante ^ ye önemli yapıtlarındandır.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisi­dir?

"Güleriz hep ağlanacak halimize "   cümlesindeki söz sanatının benzeri, aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır?

Yazın hayatına İstiklal Savaşı yıllarında başlayan şair hece ölçüsüyle yazdığı milli heyecan şiirleriyle tanınmış ve sevilmiştir. İlk şiirlerinde vatan sevgisi, milli mücade­le; sonraki şiirlerinde aşk, gurbet, yalnızlık gibi konuları işlemiştir. Milli Mücadele yıllarında savaşın kazanılması için çalışmış, bazı  şiirleri marş ya da  şarkı olmuştur.  "Bingöl Çobanları "   adlı  şiiri Türk edebiyatındaki en güzel pastoral şiir örneklerinden biridir.

Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden han­gisidir?

Düz yazıda cümle içinde yapılan uyağa  ----  denir.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilebilir?

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Aşağıdakilerden  hangisi Tanzimat Edebiyatı ^ nın bi­rinci dönemi için söylenemez?

Aşağıdakilerden hangisi, Divan Edebiyatı ^ nın genel özelliklerinden değildir?

I.   Realizmde sanatçılar, anlattıklarını gözleme ve bel­geye dayandırmayı amaçlar.

II.   Eserlerde günlük hayatta rastlanabilen, yaşanmış ya da yaşanması mümkün olaylar anlatılmıştır.

III.   İnsan, davranışlarıyla, tutkularıyla çok yönlü olarak en ince ayrıntısına kadar anlatılır.

IV.  Çevre ve doğa tasvirine çok önem verilir. Çevre ve doğa betimlemesi, eseri süslemek için yapılır.

V.   Sanatçılar eserlerinde kendi kişiliklerini gizler, ken­dilerinin dışındaki olay ve kişileri nesnel bir gözle inceleyerek ele alırlar.

Yukarıda numaralı cümlelerin hangisinde realizm akımıyla ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

Öykülerinde, konu ve olaydan çok,  şiirsel etki yaratacak durumlardan kesitler sunan sanatçımız genellikle deniz insanlarını, balıkçıları anlatır. Bir  İstanbul öykücüsü olarak bilinir. Bu ünlü öykücümüz için insan çok önemlidir.

Bu parçada tanıtılan sanatçımız aşağıdakilerden han­gisidir?

Bu dizelerin sahibi 1904 ^ te Çatalca ^ da doğdu. Istanbul Yüksek Öğretmen Okulu ^ nu bitirdi. Öğretmenlik, millet­vekillik, gazetecilik yaptı. Ulusal kaynaklara dayalı, birey­sellikten toplumsallığa yönelen duyguları halk deyişlerinin potasında eritmesini bildi. "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor, Yastığımın Rüyası, Aynalarda Kalan " yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada sözü edilen şair-yazar aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Don Kişot, Cervantes ^ in aynı adı taşıyan romanının kahramanıdır. (II) Bu ölmez kahramanı her çağ kendi anlayışına göre hayal etmiştir. (III) 18. yüzyılın Don Kişot ^ u zarif ve güzel bir adamdır. (IV) Romantiklerin Don Kişot ^ u, saçları rüzgarda, gözleri ufuklarda, Werther kılıklı bir şövalyedir. (V) Daha sonraki resimlerde aynı kahraman, atı kadar ihtiyar ve çirkindir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki açıklamaların hangisi doğru değildir?

Romantizmin etkisinde kalan sanatçılar, özgürlüğe büyük değer verirler. Bu akımın bizdeki temsilcilerinden Namık Kemal, politik özgürlüğe önem verdiği halde Abdülhak Hamit, sanat alanında basmakalıp duygu, biçim ve anlatım tarzlarını kırmayı amaçlamış; politik etkinliklerde bulunma­mıştır. Abdülhak Hamit ^ in Türk edebiyatına getirdiği en büyük yenilik; yeni, orijinal, kendi kendisi olma fikridir.

Bu parçaya göre Namık Kemal ^ le Abdülhak Hamit ^ in ortak yönü, aşağıdakilerden hangisidir?

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

Dışarıda lodos başlamıştı. Alsancak ^ ta akşam oluyordu. Körfezin dalgaları kıyıyı dövüyor, vapurlar fındıkkabuğu gibi sallanıyor, şehri hüzün kaplıyordu. İzmir alışıktı haya­tını alt üst eden bu lodoslara. Küllerinden doğan aşkların, küllerinde boğulanların kentiydi burası.

Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Ege ve Akdeniz ^ i anlatan eserlerinde şiirsel bir dil kullan­mıştır. Deniz, deniz insanları, doğa, onun eserlerinde önemli yer tutar. Sürgün olarak gittiği Bodrum ^ a yerleşen sanatçı sık sık dostlarıyla yaptığı deniz yolculuklarında tanıdığı süngerciler, onun eserlerine girmiştir. Denizcilik terimlerini eserlerine yansıtmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerin han­gisidir?

Konusu aşk, sevgi olan, Halk Edebiyatı  şiirleridir. Dörtlük­lerle yazılır. Halk Edebiyatı ^ mızda bu türün en güzel örnek­lerini Karacaoğlan vermiştir.

Bu parçada aşağıdaki nazım türlerinden hangisi an­latılmaktadır?

Aşağıdaki cümlelerde sembolizmle ilgili verilen bilgi­lerden hangisi yanlıştır?

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı var­dır?

Hece ölçüsüyle  şiir yazan önceki topluluğun  şiirlerini ger­çekçilikten uzak bulan----, "canlılık, samimiyet ve sürekli yenilik " ilkeleriyle yola çıktılar. Ancak bu üç ilkeden de yoksundular. Öncelikle biçimde bir yenilik getiremediler. Özde ise  "Verlaine "   ve özellikle  "Baudelaire "   gibi Fransız şairlerini örnek aldılar. Bu topluluğun üyelerinin çoğu,  şiiri bırakarak başka alanlara geçti. Grubun sanatçılarından----, şiir çalışmalarını sürdürdü. Çocukluk özlemi, anılara düşkünlük, ev - aile sevgisi, küçük mutluluklarla yetinme gibi konuları işledi.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki­lerden hangisi getirilmelidir?

Cumhuriyet dönemi yazarlarından Tarık Buğra ^ nın Kurtuluş Savaşı ^ nı ve Anadolu halkının  geleneksele, dinine ve yurt sevgisine bağlılığını anlatan yapıtı aşağıdakilerden  hangisidir?

Anadolu ^ yu bir baştan bir başa dolaşarak güçlü duygu ve tasvirlerle örülmüş memleket şiirleri yazmıştır. "Ayşe ^ nin Aşkı " adlı küçük manzum hikayesinde şiirle hikayeyi birleştirmiştir.  Şiirlerini hece ölçüsü ve sade bir Türkçeyle oluşturan bu  şairin  "Deniz Sarhoşları "   ve  "Yayla Dumanı " şiirleri yurt tasvirleri ile süslenmiştir. Şiirlerini "Sarıkız Mermerleri "   adı altında bir araya toplamıştır.

Bu parçada tanıtılan şair, aşağıdakilerden hangisi­dir?

Şiirinde yalnızlık ve ölüm konularını sıklıkla işleyen  şairin en ünlü eseri  "Otuz Beş  Yaş " şiiridir. Biçime önem veren sanatçı heceye yeni söyleyiş olanakları hazırlamıştır. Ga­rip akımından etkilenerek serbest şiirler de yazan şairin şiirleri, romantizmden sembolizme kadar değişik akımlara açık niteliktedir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

Son dönem Türk edebiyatında aşağıdaki yazarlardan hangisi deneme türünde öne çıkmış yazarlardan biri değildir?

I.  Şiirdeki sınırlayıcı kurallar olmadığı için mensur şiirde sanatçı, duygularını daha özgürce dile getirir.

II.   Divan edebiyatındaki secili nesir ile mensur şiir ara­sında bir benzerlikten söz edilemez.

III.   Mensur şiir, sanatlı söyleyiş ve tema bakımından şiire benzer.

IV.   Mensur şiir, dil ve anlatım özellikleri bakımından düz­yazı yapısındadır.

V.   Mensur şiirin yapısı nazım biçimi, nazım birimi, dize, ölçü, uyak düzeni gibi öğelerden oluşur.

Mensur şiirle ilgili yukarıdaki açıklamalardan hangi ikisinde yanlış bilgi verilmiştir?

Hilmi Yavuz ^ un edinilmesi zor olan yetenek ve hünerlere sahip olduğu bir alan var, biliyoruz: Önemli ve seçkin bir şair. Bir de bizi edinilmiş birikim ve donanımı ile karşı karşıya getirdiği alan var: Deneme.

Hilmi Yavuz ^ un kalem oynattığı bu iki yazınsal tür hakkında,

I.   Şiir,doğuştan gelen bir yetenekle yazılır.

II.   Şiir, denemeye göre yazarın daha çok donanımlı olmasını gerektirir.

III.   Şairin,  şiirlerinde de denemelerindeki gibi bir birikim görülür.

yargılarından hangisi ya da hangileri kesin olarak söylenebilir?

Türkçede roman geleneği;  ----  döneminde tercüme edilen ----  romanıyla başlar. Edebiyatımızda ilk roman çevirisi olan bu roman  ----  adlı Fransız yazara aittir. Eseri dilimize ----  çevirmiştir.

Parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler­den hangisi getirilmelidir?

Hayatı hakkında kesin bir bilgiye sahip değiliz. Söylentilere göre Bektaşi tarikatına bağlı Taptuk Emre ^ nin tekkesinde kendisini yetiştirmiştir. Şiirlerinde tasavvuf anlayışını ve Allah ^ a ulaşma arzusunu hece ölçüsüyle, dörtlükler ha­linde yalın bir dille anlatmıştır.

Bu parçada sözü edilen ozanımız aşağıdakilerden hangisidir?

Sanatçı ---- romanında Osmanlının kuruluşunu anla­tır. Anadolu romanını başlatan sanatçının tarihe ilgisi bir başka romanına yansır. ---- romanında Osmanlı Devleti ^ nin mütarekeyi imzalamasından 1920 ortalarında Milli Mücadele ^ nin güçlendiği döneme kadar olayları bir Osmanlı yüzbaşısı ve  İttihat ve Terakki üyesi olan Yüzbaşı Cemil ^ in hikayesi üzerinden anlatır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin han­gisi sırasıyla getirilebilir?

Aşağıdakilerin hangisinde Divan nazın türünün açık­lamasında bir yanlışlık yapılmıştır?

Türk koleksiyoner ve izleyicisinin Orhan Peker ^ in sanatına gönülden bir bağlılık duymasının haklı birçok gerekçesi var. Bir kere ortak belleği, hafızayı okşayacak imgeler üze­rine kuruludur onun sanatı. Olabildiğince samimi ve içten, ulaşılamaz ressam tavırlarına bürünmeden ve her şeyden önemlisi de hiçbir üslup oyununa başvurmadan resim ile izleyicisini karşı karşıya getirme gayretindedir. Kullandığı boyanın taşkınlığı ve bir imza gibi geride bıraktığı fırça kullanımına rağmen klasik bir gösterene dönüşmeden kendisini aradan sıyırır. Seyircinin, gösterdiği imge ile empatik bir ilişki kurmasına zemin hazırlar.

Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?