- Servet-i Fünûn edebiyatının popüler olduğu zamanlarda eser vermeye başlayan sanatçı, bu topluluğun edebi görüşlerini benimsemez.
- Dönem sanatçılarından farklı olarak, ekonomik yönden sıkıntılı bir çocukluk geçirmiş ve eğitimini yarıda bırakmak zorunda kalmıştır.
- 1890 yılında ilk eseri olan “Fazilet ve Asalet”i yayımlayan yazar, bu küçük eserinde “ruh asaletinin soy asaletinden üstün olduğu” fikrini savunur.
- 1921 yılında Ankara’ya giderek Milli Mücadele hareketine katılan sanatçı, şairliğinin ilk yıllarında, Servet-i Fünûn hareketi doruk noktasındayken, dönemin şiir anlayışının tam tersi özellikler gösteren şiirler yazdı.
- Şiirlerinde hece ölçüsünü ve halk söyleyişlerini kullanan sanatçı, konu olarak da sosyal konuları tercih etmiştir.
- “Halkın da anlayabileceği bir dille ve halk için yazmak” prensibini benimsemiş olan Mehmet Emin Yurdakul, 1897 yılındaki Osmanlı -Yunan savaşının başlaması üzerine ilk şiiri olan “Anadolu’dan Bir Ses” ya da bilinen adıyla “Cenge Giderken”i yayımlar. Bu şiirin, o günkü heyecanlı ve milli hava içinde büyük bir ilgiyle karşılanması şairin diğer eserlerinin arka arkaya yayımlanmasına neden olur.
- Mehmet Emin Yurdakul, hiçbir şiirinde kişisel duygularını ya da özel hayatını konu olarak ele almamıştır.
- Mehmet Emin Yurdakul, hiçbir şiirinde aruz ölçüsünü kullanmamıştır.
- Halkın diliyle halka dönük bir şiir arayışında olan Mehmet Emin, şiirlerinde halk edebiyatı nazım biçimlerini pek kullanmamıştır.
- Eserlerinde sosyal hizmet amacı taşıyan sanatçının şiirlerinde, lirizm yoktur.
- Didaktik bir tavır gösteren şiirleri bu nedenle anlatım açısından biraz kurudur. Bununla beraber, şiiri “büyük halk kitlesine mâl etmeye çalışmak” amacı taşıyan şairin; Türk şiirinde, geleceği parlak bir dönemin öncüsü olmuştur.
ESERLERİ
ŞİİRLERİ
Türk Sazı
Ey Türk Uyan
Tan Sesleri
Ordunun Destanı
Dicle Önünde
Hastabakıcı Hanımlar
Zafer Yolunda
Turan’a Doğru
İsyan ve Dua
Aydın Kızları
Mustafa Kemal
Ankara
NESİRLERİ
Türk’ün Hukuku
Dante’ye
]]>- Milliyetçi, halkçı bir şairdir.
- Sade bir dille ve hece ölçüsüyle şiirler yazmıştır.
- Şiirlerinin konularını devrin gerçeklerinden, toplumun dertlerinden, lirik-epik hayat sahnelerinden almıştır.
- Uyarıcı, öğretici şiirler yazmıştır.
- “Milliyetçi Şair“, “Türk Şair” diye de anılır.
- 1897 Yunan Savaşı sırasında yazdığı ve Asır gazetesinde yayımladığı “Anadolu’dan Bir Ses yahut Cenge Giderken” adlı şiiri “Ben bir Türküm, dinim cinsim uludur.” diye başlar. Bu şiir, onun tanınmasında çok önemli rol oynamıştır. Kuşkusuz, bu şiir, bir Osmanlı aydınının Türklük bilinciyle duyduğu kıvancı açıklayan ilk şiir olması bakımından önemlidir. Bu açıdan Mehmet Emin Yurdakul edebiyatımızda “Milliyetçilik” akımının şiirdeki ilk temsilcisi olarak kabul edilir.
En önemli eserleri şunlardır:
Türkçe Şiirler,
Türk Sazı,
Ey Türk Uyan,
Tan Sesleri,
Zafer Yolunda,
Turan’a Doğru,
Mustafa Kemal,
Ankara.
“Ben bir Türküm, dinim cinsim uludur.”
Ben bir Türk’üm dinim, cinsim uludur
Sinem, özüm ateş ile doludur
İnsan olan vatanının kuludur
Türk evlâdı evde durmaz, giderim.
Bu topraklar ecdâdımın ocağı
Evim köyüm hep bu yurdun bucağı
İşte vatan! İşte Tanrı kucağı!
Ata yurdun evlât bulmaz, giderim.
Yaradanın kitabını kaldırtmam
Osmancığın bayrağını aldırtmam
Düşmanımı vatanıma saldırtmam
Tanrı evi viran olmaz giderim.
Tanrım şâhid duracağım sözümde
Milletimin sevgileri özümde
Vatanımdan başka şey yok gözümde
Yâr yatağın düşman almaz, giderim.
Ak gömlekle gözyaşımı silerim
Kara taşla bıçağımı bilerim
Vatanımçün yücelikler dilerim
Bu dünyada kimse kalmaz, giderim.
- ”Türk Şairi“, “Milli Şair” unvanlarıyla anılmıştır.
- Milli duyguları dile getirdiği ilk şiiri Cenge Giderken‘le heceyle şiir yazma eğiliminin öncülüğünü yapmıştır.
- Anadolu insanının acılarını, düşmana karşı mücadelesini coşkun bir dille anlatan ilk şairdir.
- Bütün şiirlerinde sade bir dil ve hece ölçüsü kullanmıştır.
Eserleri:
Şiir: Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destanı, Aydın Kızları, Zafer Yolunda, Ankara, Turan’a Doğru, İsyan ve Dua
]]>