1.1908 yılında II. Meşrutiyetin ilanından sonra Osmanlı toplumunda “Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük” olmak üzere 4 fikir akımı ortaya çıktı.

2. Tanzimat döneminde Türk toplumu hızlı bir biçimde Batılılaşma hareketi içine girdi. Osmanlı toplumunun da hızlı bir şekilde dağılmaya başlaması “Osmanlıcılık ” fikrinin daha da yaygınlaşmasına vesile oldu. Bu fikir özellikler devlet eliyle de desteklenmiştir. II. Meşrutiyetin ilanından sonra da Osmanlıcılık rağbet görmeye başladı.

3. Balkan harbinde Osmanlı tebaası altındaki toplumların ayaklanması ve buradaki son topraklarında eden çıkması ve elde Türk ve Müslüman toplumların kalması Türkçülük ve İslamcılık fikrinin ortaya çıkmasına ve halkın bu iki fikir akımını benimsemesine vesile oldu.

4. İslamcılık fikri II. Meşrutiyet’ten sonra daha yaygınlaşmış ve özellikler Mehmet Akif’in çabalarıyla edebiyata yansımıştır.Fakat bütün çabalara rağmen halkın büyük çoğunluğu İslamcılık fikri etrafında birleşemedi.

5. Bütün bunlarla beraber özellikle Avrupa ‘da yaygın olan milliyetçilik düşüncesi Osmanlı devletini de etkilemiş ve artık Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık benimsenmez olmuş ve Türkçülük düşüncesi güç kazanmıştır. İttihat ve Terakki’nin Büyük Turan ideolojisi de bu fikir akımına katkıda bulunmuştur.

6. Türkçülük düşüncesi sadece Milli edebiyat döneminde değil bundan önce de görüldüğü zamanlar olmuştur.Tanzimat döneminde Ahmet Vefik Paşa , Şemsettin Sami, Ahmet Cevdet Paşa gibi yazarlar tarafından başlatılan dil ve tarih çalışmaları 20. yüzyılın başlarında Türkçülük fikrinin doğmasına yol açmıştır.

7. Ahmet Vefik Paşa’nın “Lehçe-i Osmani” adlı sözlüğü Şemsettin Sami’nin Kamus-ı Türki adlı eseri aynı zamanda Ahmet Cevdet Paşa ‘nın çıkardığı gazetenin altında “Türk gazetesidir” ifadesinin bulunması Türkçülük anlayışının gelişmesini sağladı.

8. Mehmet Emin Yurdakul’un 1897 yılında “Cenge Giderken” isimli şiirinde “Ben bir Türküm; dinim, cinsim uludur.” dizesini kullanması Milliyetçilik düşüncesinin ve Milli edebiyatın müjdecisi olarak değerlendirilmesi gereken bir durumdur.

1. Milli edebiyatçılar dilimizin  Arapça ve Farsçanın etkisinde yapay bir dil olduğunu belirtmişlerdir.
2. Servetifünun ve Fecriati edebiyatının yazarlarını Türkçeyi yabancılaştırmakla  ve yozlaştırmakla suçlamışlardır.
3. Edebiyatın kullandığı dilin halkın dili olması gerektiğini vurguladılar.
4. Konuşma dilini yazı diline dönüştürme düşüncesi  zamanın yazarlarının büyük çoğunluğunca benimsenmiştir, böylece Osmanlıcadan  Türkçeye dönülmüştür.
5. Milli edebiyat akımıyla  birlikte yeni ve halka dönük halk diline önem veren yeni bir edebiyat akımı ortaya doğmuştur.
6. Şiirde Halk edebiyatı nazım biçimlerinden hece kullanılmış, aruz yerine hece tercih edilmiştir.Fakat geçiş dönemi özelliği olduğunda hem hece hem de aruz kullanılmıştır.
7. Konularını yerli hayattan ya da tarihten almıştır. İstanbul’un dışına çıkılmış ve Anadolu insanı  edebiyata konu edinmiştir

NOT: Milli edebiyat dönemine kadar bütün dönemlerde İstanbul ve İstanbul insanı anlatılmıştır fakat bu dönemden sonra Anadolu insanı  ve  yaşamı edebiyata konu edinmeye başlamıştır. Kurtuluş Savaşı gibi konuları ele almışlardır.

8. Milli edebiyat yazarları  eserlerini “Türk Yurdu , Türk Derneği , Türk Ocağı, Halka Doğru, Türk Sözü , Yeni Mecmua ve Dergah” dergilerinde  yayınlamışlardır.

MİLLİ EDEBİYATIN SANATÇILARI

Ömer Seyfettin

Ziya Gökalp

Ali Canip Yöntem

Mehmet Emin Yurdakul

Fuat Köprülü

Halide Edip Adıvar

Reşat Nuri Güntekin

Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Refik Halit Karay

Falih Rıfkı Atay

Memduh Şevket Esendal

Ahmet Hikmet Müftüoğlu

Halide Nusret Zorlutuna

Ruşen Eşref Onaydın

Hamdullah Suphi Tanrıöver

 NOT:  Milli edebiyat yazarları Cumhuriyet ilan edildikten sonra karşımıza Cumhuriyet edebiyatı yazarları olarak karşımıza çıkarlar. Sadece Ömer Seyfettin, 1920 yılında  vefat ettiği için katılamamıştır.