Dize sonlarında görevleri aynı olan eklerin ya da anlamları aynı olan sözcük­lerin tekrarlanmasına redif denir.

• Redifler, daima mısranın en sonunda bulunur yani uyaktan sonra gelir
• Kafiye olmayan şiirlerde şiirin ahengini redif sağlar.

Redifler yüklem seslerinin özelliğine göre

•      ek halinde redif

•      sözcük halinde redif

şeklinde gruplandırılabilir.

a) Ek ile Yapılan Redif

Tabirin sığmaz kaleme

Derdin dermandır yâreme

İsmin yayılmaz âleme

Aşıklarda meşk olmasa

Aşık Veysel

Yunus bu sözleri çatar

Sanki yağı bala katar

Halka meta’ların satar

Yükü cevherdir, tuz değ

Bu dizelerde, “çatar, katar, satar” sözcüklerindeki “-ar” (geniş zaman çekimi) ekleri aynı görevde olduğu için ek halinde rediftir, “at” ise tam uyaktır.

Aradılar bir tenhada buldular

Yaslandılar şivgalarım kırdılar

Yaz bahar ayında bir ad verdiler

Yandım gittim ala dağlı kar iken

Bu dörtlükte kullanılan

bul-dular

kır-dılar

ver-diler

sözcüklerindeki kırmızıyla gösterilen ekler -di’li geçmiş zaman ekini mavi ile gösterilen ekler ise III. çoğul şahıs ekini örneklendirdiği için rediftir.

b) Sözcük ve Sözcük Grubu ile Yapılan Redif

Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun

Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun

Derdimiz var güneş içinde

Ağaçlarımız var yaprak içinde

Söz öbeği şeklinde oluşturulan redif de vardır.

Safa-yı aşkı kim anlar kiminle söyleşelim

Vefa-yı aşkı kim anlar kiminle söyleşelim

Bu mısralardaki safa ve vefa sözcüklerindeki “fa’lar uyak diğer söz öbekleri (-yi aşkı kim anlar kiminle söyleşelim) aynı görevde ve anlamda olduğundan rediftir.

Sözlük anlamı “yedek, arkadan gelen”dir. Şiirde, dize sonlannda tekrarlanan, aynı anlam ve görevdeki ek. sözcük ya da sözcük gruplarına “redif” denir. Redif, di­zelerin en sonunda yer alır. Kafiyeden sonra gelir. Kimi şiirlerde kafiye yoktur, ahenk sadece redifle sağlanır.

Bağından her güzel bir gül seçerdi

Bundan mı sarardın soldun, ey gönül

Kadınlar geçerdi, kızlar geçerdi

Bir zaman aşk için yoldun, ey gönül

Bu dörtlüğün 1, ve 3. dizelerinin sonundaki sözcükler­de geçen “-erdi” sesleri geniş zaman eki ve hikaye eki olduğu için rediftir. Aynı sözcüklerdeki “-eç” sesleri ise sadece ses benzerliği olduğu İçin tam uyaktır. 2. ve 4. dizelerin sonunda yer alan “-dun, ey gönül” rediftir. Çünkü burada eklerin ve sözcüklerin görevi ve anlamı aynıdır, “yol” ve “sol-” sözcüklerin deki “-ol” sesleri ise sadece ses benzerliği olduğu için  tam uyaktır.

Redif, çeşitli biçimlerde karşımıza çıkabilir.

Ek hâlinde redif: Aynı görevdeki eklerin dize so­nunda bulunmasıyla oluşur.

Kimisi dağlarda gezer

Kimisi İncisin dizer

Al giyen bağrımı ezer

İlle mavili mavili

Köroğlu

Bu dörtlükte “gez-“, “diz-” ve “ez-” sözcüklerine gelen “er” eki geniş zaman ekidir. Bu ekler her üç dizenin sonunda da aynı anlam ve görevde kulla­nılmıştır. O hâlde burada ek hâlinde bir redif vardır.

Veysel günler geçti yaş altmış oldu

Döküldü yaprağım güllerim soldu

Gemi yükün aldı gam ilen doldu

Harekete kimse mani olamaz

Aşık Veysel Şatıroğlu

Bu dörtlükte “ol-“, “sol-” ve “dol-” sözcüklerine gelen “-du” eki görülen geçmiş zaman ekidir Bu ekler her üç dizenin sonunda da aynı anlam ve görevde kulla­nılmıştır. O hâlde burada ek hâlinde bir redif vardır.

Sözcük hâlinde redif: Aynı anlam ve görevdeki sözcüklerin dize sonlarında bulunmasıyla oluşur.

Yâr kolunda burma olsam

Yedikleri hurma olsam

Alçım alçım sürme olsam

Yâr kaşına sürse beni

Karacaoğlan

Bu dörtlüğün İlk üç dizesinin sonunda yer alan “ol­sam” sözcükleri aynı anlam ve görevdedir. Bir baş­ka deyişle aynı sözcük üç dizenin de sonunda tek­rar etmiştir. Burada sözcük hâlinde redif vardır.

Ek ve sözcüğün birlikte oluşturduğu redif: Dize sonlannda aynı görevdeki bir ekin ardından gelen aynı anlam ve görevdeki bir sözcükten oluşur.

Yuvamı çiçekledim, sen bir meleksin diye

Yollarını bekledim görüneceksin diye

Faruk Nalız Çamlıbel

Bu dizelerin sonundaki “diye’ sözcükleri aynı söz­cük olduğu için rediftir. “Meleksin” ve “görünecek­sin” sözcüklerinin sonundaki “-sin”‘ eki de II. tekil şahıs eki olduğu için aynı anlam ve görevdedir. O hâlde burada redif, “-sin diye” biçiminde bir ek ve bir sözcükten oluşmuştur.

Söz öbeğinden oluşan redif: Dize sonlannda bu­lunan aynı anlam ve görevdeki söz öbeklerinden oluşur.

Çektiğim cefalar yar senden çeldi

Bana bu sitemler kar senden geldi

Basımdaki duman kar senden çeldi

Ben kara bağlayım ala kendine

Aşık Veysel Şatıroğlu

Bu dörtlüğün ilk üç dizesinin sonunda yer alan “senden geldi” sözü bir söz öbeğidir ve redif ola­rak kullanılmıştır.

Ey köyleri hududa bağlayan yaslı yollar

Dönmeyen yolculara ağlayan yaslı yollar

Faruk Nalız Çamlıbel

Bu dizelerin sonunda yer alan “yaslı yollar” rediftir. “Bağlayan” ve “ağlayan” sözcüklerindeki “-an’ eki sıfat fiil eki “-y-” de kaynaştırma ünsüzüdür. Dola­yısıyla burada redif, “yan yaslı yollar” biçimimde bir ek ve söz öbeğinden oluşmuştur.