Bir doğrunun, bir gerçeğin; araştırmanın, inceleme, gezip görme ya da soruşturma yoluyla yansıtıldığı yazı türüdür. Dergi ve gazete yazısıdır.
Röportaj çok yönlü, çok boyutlu bir yazı niteliği taşır. Öyküsel bir anlatımdan yararlanılır. Röportajda okuyucu yaşamın içine çekilir, röportajın yansıttığı doğrularla, gerçeklerle yüz yüze getirilir. Yazar, anlattıklarına okurlarını inandırmak için kişi, eşya, eser ya da yer ile ilgili yaptığı incelemeleri fotoğraflarla süsler. Röportaj yazarı, önce konuyu iyice öğrenir, konuyla ilgili gerekli incelemeler yapar, belgeler toplar ve yazısında bunlardan yararlanır. Yazının sonuna kendi izlenimlerini ve düşüncelerini de ekler. Bu yüzden röportajda öznellik hâkimdir.
Olaylar, birinci tekil kişi ağzından anlatılır.
Okuru yaşamla, yaşamın özüyle karşı karşıya getirme röportajların belirleyici bir niteliğidir. Bu yönüyle röportaj ne bir roman, ne bir öykü ne de bir oyundur. Gazeteciliğin önemli bir dalıdır. Bilgiyi, haberi, gerçeği açık, yalın, çarpıcı bir dille okura ileten bir yazı türüdür.
Röportaj, gazeteciliğin ve televizyonculuğun gelişmesi ile ortaya çıkmıştır. Gazetecilerin yoğun olarak yararlandığı bir türdür.
Dünya edebiyatında; Jack London, Hemingway röportaj örneği vermiş sanatçılardır. Türk edebiyatında özellikle Yaşar Kemal, röportaj türünde önemli örnekler vermiştir. Ayrıca Fikret Otyam, Mete Akyol, Dursun Akçam da röportaj örneği vermiş yazarlardır.
]]>Röportaj, gazete ve dergilerde (günümüzde televizyon ve radyolarda, internet ortamında) yayımlanan öğretici boyutlu yazılardır.
RÖPORTAJIN ÖZELLİKLERİ
1. Bir olayı, bir durumu, bir doğruyu ya da gerçeği, araştırma, inceleme, gezip görme yoluyla ya da soruşturma yöntemiyle yansıtır.
2. Röportajda bütün anlatım biçimlerinden (açıklama, tartışma, öyküleme, betimleme) yararlanılır.
3. Sanatsal nitelik taşımasıyla birlikte gezip görmeye, inceleme ve araştırmaya da dayanır.
4. Röportaj, tek bir yazıdan oluşabileceği gibi, aynı konuda yazılmış bir yazı dizisi biçiminde de olabilir.
5. Röportaj yazarı, ele aldığı konuya göre fotoğraf, resim, bilimsel araştırma sonuçları, istatistiki veriler, edebiyattaki diğer anlatım türlerinden gerekirse yararlanabilir. Bu, yazarın inandırıcılığını artırır. Yazarın bu yöntemlere yönelmesi sadece doğruyu, gerçeği yansıtmakla kalmaz, bunların ardında yatan nedenleri de okura sunar.
6. Öğretici metinler içinde değerlendirilir.
7. Anlatma ve yansıtma özelliklerinden dolayı öteki öğretici metinlere oranla da etkili ve zengindir. Bu da röportajın okunmasını kolaylaştırır.
8. Röportaj yazılarında, yazının ilgi çekici bir nitelik taşıması gerekir.
9. İyi bir röportaj, uzun araştırma ve çalışmalardan sonra oluşturulabilir.
10. Röportaj, gazeteciliğin gelişimiyle aynı oranda gelişen bir türdür. Yazının görsellikle ve iletişim-ulaşım olanaklarıyla zenginleşmesi, bu türü daha da geliştirmektedir.
11. Gerçek, yalın bir dille anlatılır.
12. Okuru sıkmamak, röportajın temel amaçlarından biridir.
13. Röportajda yaşatarak öğretme amacı vardır. Bu nedenle röportaj yazarı öykü ve roman tekniğinden yararlanabilir.
]]>