1.   Aşağıdakilerin hangisinde bir varlıktaki niteliğe ilişkin açıklama istenmektedir?
A)Kitabı alabilmek için kaç para gerekiyordu?
B)Nereden bir ev kiralamayı düşünüyorsunuz?
C)Kardeşinle kaç yıldır görüşemiyorsun?
D)Kaza yapan sürücünün evini kim biliyordu?
E)Bu semtte nasıl bir ev kiralayacaksınız?
2.“Boş” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Otelde boş yatak kalmamıştı.” cümlesindeki göre­viyle kullanılmıştır?
A)Uzun zamandır boş oturuyor, çalışmıyordu.
B)Boş konuşunca canım sıkılıyor, kendimi kaybedi­yorum.
C)Kitaplarımı yerleştirecek boş kutu bulamadım.
D)Müdürün söylediklerinin hepsi boş çıkmıştı.
E)Evleri uzun zamandır boş duruyordu, kimse ilgi­lenmiyordu.
3.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “geri” sözcüğü sıfat görevinde kullanılmıştır?
A)İşletme müdürü aldığı malların hepsini geri ver­miş.
B)Yangından sonra koca evden geriye kurtardığı çanta kalmıştı.
C)Maçın sonuna doğru geri alanda hiçbir oyuncu yoktu.
D)Müteahhit, sözünde durmayınca paramızı geri alamadık.
E)Geri gelen mektupların çoğu adres değişikliğin- dendi.
4.Sıfat tamlamaları “-lık” eki alarak bileşik sıfat oluşturur.
Aşağıdakilerin hangisinde böyle bir bileşik sıfat vardır?
A)Odaya çok güzel bir çiçeklik almaya karar verdim.
B)İnsan kırk yıllık komşusuna böyle mi davranır?
C)Onunla dostluk kurmak bana göre değil, demişti.
D)Kışlık malzemelerin çoğunu memleketinden geti­riyordu.
E)Hiçbir şey insanlık onurundan daha önemli ola­maz.
5.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ad, birden çok sıfatla nitelenmiştir?
A)Soğuk kış günlerinde sobanın başına oturup kestane pişirirdik.
B)Kar yağınca bahçedeki ağaçlara konan kuşlar yiyecek ararlardı.
C)Suların ve havanın aşırı soğuması su sayaçlarının patlamasına neden olurdu.
D)İşini bilen, becerikli ve titiz bir ustaya patlayan sayacı yaptırdı.
E)Usta çalışırken işin inceliklerini bana tek tek an­latırdı.
6.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfata örnek vardır?
A)Göçmen kuşlara dönmüşüm, gezerim yalnız ve acılı.
B)Bu vicdansızın bana ettiğini hiçbir yerde okuya­mazsınız.
C)Yaklaş ki kor dudakların yaksın ılık nefesimi.
D)Gece tükenir, benim yalnız yüreğim muradına ermez.
E)Sıcak bir bakış yüreğimi alır götürür, onun etrafına.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pekiştirilmiş sözcük diğerlerinden farklı türde kullanılmıştır?
A)Bahar gelince sapsan çiçekler açar bahçemizin kuytu köşelerinde.
B)Bu gurbet illerde yapayalnız kaldım; kimsesiz ça­resiz.
C)Hafta sonları tertemiz elbiselerimizi giyer, akra­baları ziyarete giderdik.
D)Taze, ekşi, yemyeşil erikleri pazar tezgahlarında görür, ağzımız sulanırdı.
E)Evimizin önündeki bomboz tepeler yeşerirdi ni­san yağmurlarında.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisiz sıfat yoktur?
A)Güneş ovanın üstünde bütün görkemiyle yükse­liyordu.
B)Eline geçen her fırsatı kendi lehine çevirmeyi bi­lirdi.
C)Birkaç sevdalı bulut, suya hasret bitkilere su ver­mişti.
D)Kimi insanlar çingene pazarlığı yapmaya bayılı­yordu.
E)O yıllarda hepimiz, kirletilmiş umutlarımızın temi­zini arıyorduk.
9. Aşağıdaki altı çizili sıfatlardan hangisi yapıca di­ğerlerinden farklıdır?
A)Çevremizdeki insanlara dikkat etmemiz gerekti­ğini söyledi.
B)Düzenlenen toplantılarda velilere sınav konu­sunda rehberlik yapıldı.
C)Düşünen insan yetiştirmek için ana dile gereken önemi vermeliyiz.
D)Sanatsever insanlar sanatı bulunduğu yerden farklı noktaya taşırlar.
E)Bilinçli okuyucu eleştirmenlerin düşüncelerini her zaman dikkate almaz.
10. Bir sıfat tamlamasında ad ile sıfatın yeri değiştirilip ada iyelik eki getirilerek kurallı birleşik sıfat oluşturulur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun kurallı birleşik sıfat vardır?
A)Eski müdür geniş salonlu bir ev almak istiyordu.
B)Uzun boylu adam kapıdan geçerken kafasını çarptı.
C)Kanadı kırık bir kuş balkonumuzda çaresiz bekli­yordu.
D)Birtakım sorunlarını arkadaşlarıyla paylaşmayı düşünüyordu.
E)Anılarla dolu bu evde sayısız güzel anlar yaşa­mıştı.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik sıfat vardır?
A)Yüksek duvarlı bir evde dünya ile bağlantısını kesmiş bir halde yaşadı.
B)Hayatın vazgeçilmez güzelliklerinden bahsede­rek onu hayata bağlamıştı.
C)Yüzüstü çamura düşünce arkadaşlarım hep bir­likte halime gülmüştü.
D)Eski dönemlerden kalma şatonun duvarlarında acayip resimler vardı.
E)Sessiz ve karanlık bir köşede tek başına oturu­yordu Mücella Hanım.
12. Aşağıdakilerin hangisinde “basit, türemiş, bileşik sıfatların üçüne de örnek vardır?
A)İmkansız bir sevdayı yaşıyor gönlümüz bu son­baharda.
B)Vurdumduymaz insanlar bizlere çok sorun çıkar­mışlardı.
C)Gözü yaşlı neslin, umutsuz son temsilcisini de toprağa verdik.
D)Zindan duvarlarına yazılıydı yürek burkan sevda­mız.
E)Kuşlar altın kulelerde yine göç hazırlığına başla­mıştı.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “küçültmeli sıfat” kullanılmamıştır?
A)Yağmurdan sonra oluşan gölcükler karşıya geç­memizi engelliyordu.
B)Ufacık çocuğun peşinde birkaç kişi koşuyordu etrafa aldırmadan.
C)Azıcık gayretle pek çok şeyin hallolduğunu göre­ceksiniz.
D)Dağın zirvesine ulaşmak için daracık geçitlerden geçtik.
E)Üç kişi küçücük çadırda sabahlayınca kendimize gelemedik.
14.Aşağıdaki dizelerin hangisinde kurallı birleşik sı­fat kullanılmıştır?
A)Çıngıraksız, rehbersiz deve kervanı
İpekli mallarını kimseye göstermez
B)Bu ömür, her dakika böylece
Buz parçası gibi az az eriyecek
C)Topraktan başlayıp toprağa uzanan
Tenha ve korkulu bir köprüdür ömrüm
D)Anladılar doğdu içinden bir an
O mavi gözlü, dolaşık saçlı peri
E)Esiyor tane tane yine beyaz bir soğuk
Yine hangi ağaçta döküldü bu yaprak
15.  Aşağıdakilerin hangisinde soru anlamı sıfatla sağlanmıştır?
A)Bu yollar hangi sılaya çıkar arabacı?
B)Bunca derdine hangisi çare oldu, dersin?
C)Kim sorar gençliğin boşa gitmiş umudunu?
D)Ufuk çizgisinde ne görmüş hayalperestler?
E)Böyle nereye kadar gidecek bu sorumsuzluk?
16.  Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcük, bir ad tamlamasının sıfatı olarak kullanılmıştır?
A)Küçük çocuğun minik elleri pamuk gibi yumuşa­cıktı.
B)Her akşam işyerimin önünde bir kırmızı gülle beklerdi.
C)Bu yaşta uzun yolculuklara çıkıp macera aran­maz.
D)Biz barış elçilerine gönlümüzü açmış bir milletiz.
E) Bu ıssız dağ köylerinde kışın güzelliği ayrı yaşanır.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik sıfata yer verilmiştir?
A)Kötü içerikli oyunlar çocukları ölüm makinesine çeviriyor.
B)Uzmanlar söylese de kimse bir oyun ile çocukla­rın değişeceğine inanmıyor.
C)Suç makinesine dönüşen çocukların zararları kendine oluyor.
D)Bilgisayar oyunları çocukları hayal âleminde ge­zintiye çıkarıyor.
E)Beni dinlendiren, avutan tek şey oyundur, diyor gençler.
18.(I) Çanakkale Zaferi her yıl farklı etkinliklerle ülkenin dört bir yanında kutlanıyor. (II) En görkemli ve an­lamlı kutlamalar Çanakkale’de yapılıyor. (III) Şehit­likler ziyaret ediliyor, siperleri ve tabyaları gezenler savaşın nasıl bir atmosferde yaşandığını yerinde gö­rüyor. (IV) Çanakkale’ye gidemeyenler için savaşın yaşandığı her yerin maketleri yapılmış. (V) Bu güzel maket sergisini gezerken askerlerin içtiği “buğday çorbası” da ikram ediliyor.
Bu parçada numaralı cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)I. cümlede hem niteleme hem de belirtme sıfatı kullanılmıştır.
B)II. cümlede bir sözcük birden çok sıfatla nitelen­miştir.
C)III. cümlede soru sıfatına yer verilmiştir.
D)IV. cümlede belgisiz sıfat vardır.
E)V. cümlede ikiden fazla sıfat tamlamasına yer ve­rilmiştir.
CEVAPLAR

 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yalandan” sözcüğü , nitelik bildirmektedir ? ÖYS-1981

A) Bizi oyalamak için , yalandan bir kavga çıkardılar .

B) Kimseye doğrudan zarar yalandan yarar gelmez .

C) O günden beri, şaka bile olsa, yalandan tiksinirim .

D) Aklını başına alsın , yalandan dolandan vazgeçsin !

E) İyiyi kötüden , doğruyu yalandan ayırt etmesini bil !

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ikilemeler , görev yönünden diğerlerinden farklıdır ? ÖYS-1982

A) Durup   durup el bağlayalar karşına yaran saf saf

B) Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden

C) Yüce yüce yaylalarım sana yaylak olsun

D) Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir

E) Gidiyorum gurbeti gönlümde duya duya

3.  “Onun böyle sözler söyleyeceğini ummazdım .”

Hangi   cümlede “böyle”   kelimesi bu cümledeki ile aynı görevde ve anlamda kullanılmıştır ? ÖYS-1983

A) Böyle arkadaşlıklar hiç hoşuma gitmiyor .

B) Böyle söyleme, gücenirim .

C) Böyle güzel bir  maç hiç seyretmemiştim .

D) Olay böyle duyulmuş anlaşılan .

E) Demek ki o da böyle düşünüyormuş .

4.  Aşağıdaki dizelerin hangisinde “böyle” kelimesi ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır ? ÖSS – 1986

A) Böyle ferman etti Cahit !

B) Bu rüzgâr her vakit böyle esmeyecek !

C) Bu meclis böyle kalmaz , mestler mahzun olur bir gün .

D) Yıldırımsız ve baltasız

Bir orman  böyle   devrildi.

E) Eve   tuz ve ekmek götürmeyi Böyle havalarda unuttum.

5. Kimi sıfat takımlarında adla sıfatın yeri değiştirilip, ada bir iyelik eki ( -i , -si ) eklenerek bir sıfat grubu (bileşik sıfat) oluşturulur.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu yolla yapılmış bir sıfat grubu vardır? ÖSS-1987

A)Okul müdürümüz uzun boylu, sert bakışlı, oldukça genç biriydi.

B) En büyük arzusu , salonu geniş bir eve sahip olmaktı.

C) Güzel değil fakat okunaklı bir yazısı vardı.

D) Bahçedeki iri gövdeli çınarın altında oturmayı çok severdi.

D) Okulun yıkık bahçe duvarını nihayet onarmışlardı.

6. Kimi niteleme sıfatlarını pekiştirmek için , sıfatın ilk sesli harfine kadar olan kısmı m, p, r, s harflerinden yakışanı ile kapatılır ve bir örnek olarak sıfatın başına getirilir.

Aşağıdaki   cümlelerin hangisinde bu tanıma uymayan bir pekiştirme sıfatı   kullanılmıştır ? ÖSS- 1987

A)Tabladaki balıklar denizden yeni çıkmış gibi dipdiri duruyordu.

B)  Şehrin birçok yerinde tertemiz parklar , bahçeler vardı.

C)  Vücudu şişmanlıktan şekilsizleşmiş , yusyuvarlak olmuştu.

D)  Bu dümdüz yolda yolculuk ne kadar rahat oluyor.

E)  Seksen yaşında olmasına karşın sapasağlam , dinç bir insandı.

7.  Tembeller başarılı olamaz .

Bu   cümledeki “tembel” kelimesi “sıfat olduğu halde isim olarak” kullanılmıştır .

Aşağıdakilerden hangisinde böyle bir kelime vardır ? ÖYS-1987

A)  Fidanlar susuz kalmış .

B)  Gençler ağaç dikiyor .

C)  Askerler bahçede spor yapıyor .

D)  Çocuklar eve döner dönmez uyudu .

E)  Arabalar yolun kenarına park edilmiş .

8. Aşağıdaki cümlelerin hangilerinde geçen “iyi”  sözcüğü “Okuldayken çok çalışkan bir öğrenciydi .” cümlesindeki “çok   çalışkan” sözü ile aynı görevde kullanılmıştır ? ÖYS-1988

A)  Onun gibi iyi insan az bulunur .

B)  İyi dinlersen öğrenirsin .

C)  Bu gece iyi uyudum .

D)  Yeni gelen makine iyi çalışıyor .

E)  Bu soruyu iyi cevapladın .

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük , sözcük türü bakımından ötekilerden farklıdır ? ÖYS-1988

A) Yeni bir  kitaplık alması gerekli .

B) Bugünlerde sende  bir durgunluk  var .

C) Ağır işittiği için kulaklık kullanıyor.

D) Yalnızlık en korktuğu şeydi.

E) Kışlık odun ve kömürünü yazdan  aldı.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisin-de – den , -dan ( -ten , tan ) eki alan sözcük niteleme sıfatı olarak kullanılmıştır ? ÖSS-1989

A) Sıcaktan çok bunalıyoruz.

B) Bunu ben de sonradan öğrendim .

C) Onu yakından tanırım.

D) Ankara’ da uzaktan akrabalarım var.

E) Olanları çoktan unuttum.

11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, somut bir addan türeyip somut bir varlığı niteleyen sıfat vardır ? ÖYS-1989

A) İçindeyim şimdi o alaca sessizliğin

B) Ne vefalı komşumuzdun sen Fahriye Abla

C) Bırak yorgun başları bu taşlarda uyusun

D) Sonsuz ufuktan ah o ne coşkun gelişti o .

E) Geyikli örtüyü ser  masaya , dinlen biraz

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne adlaşmış bir sıfattır ? ÖYS-1991

A) Hastayı rahatsız etmemek için , odasına girmedik .

B) Bu sınıfın en çalışkanını tanımak isterdim .

C) Yaralı, kazayı bütün  ayrıntılarıyla ilgililere anlatmış.

D) İyilikten etkilenmeyecek kişi yoktur .

E) Bu yılki güzellik yarışmasında jüri , bir Hintli’yi birinci seçmiş .

13. Aşağıdaki   cümlelerin hangisinde bir ad , birden çok sıfatla nitelenmiştir ? ÖYS-1991

A) Sıcak yaz akşamlarında balkonda oturup geç saatlere kadar  konuşurduk .

B) Onun ne kadar terbiyeli , titiz ve çalışkan bir insan olduğunu herkes bilir .

C) Bahar gelince köşkün büyük bahçesinde güller, karanfiller, nergisler açardı .

D) Büyük   şehirlerde , yeşil alanların korunması ve çoğaltılması çalışmalarına önem veriliyor .

E) Onunla oturup uzun uzun , geçmişten , okul günlerimizden söz ettik .

14. Aşağıdakilerin hangisinde pekiştirmeli niteleme sıfatları vardır ? ÖYS-1992

A)            Memleket isterim

Gök mavi , dal yeşil , tarla sarı olsun .

B)            Eğilmiş arza kanar , muttasıl kanar güller

Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller .

C)            Koskocaman yıldızlar altında upuzun bir

yol ve minnacık bir ev

D)            Akşam , yine akşam , yine akşam

Göllerde bu  dem bir kamış olsam .

E)            Masa da   masaymış  ha

Bana mısın demedi bu kadar yüke

15. Kimi niteleme sıfatlarının ilk ünlüsüne kadar olan bölümü,m, p, r, s ünsüzlerinden yakışanı ile bir önek haline getirilir ve sözcüğün başına eklenerek sıfat pekiştirilir . Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan bir pekiştirme sıfatı vardır . ÖSS -1993

A) Bayram olmasına karşın caddeler ıpıssızdı .

B) Gülünce bembeyaz dişleriyle daha da sevimli oluyordu .

C)Köyleri, ağaçsız, yeşilliksiz, çırçıplak    bir      ovanın ortasındaydı.

D)İlk kez , böylesine özü sözü doğru , sımsıcak bir insanla arkadaş olmuştu.

E)  Bu sapasağlam ayakkabıları bu kadar çabuk nasıl eskittiğini doğrusu anlayamadım.

16.  Çekim eki almış her sıfat adlaşmıştır .

Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük bu kurala örnek   gösterilebilir ? ÖSS -1994

A)  En büyük zevki rahatçakoltuğuna oturup televizyon izlemekti.

B)  Evleri caddeye çok yakın , daracık bir sokağın başındaydı.

C)  Aralarında nedeni bilinmeyen bir soğukluk vardı.

D)  Birden başlayan sıcaklarherkesi bunalttı.

E) Kumaşlardan     kırmızılı     olanı daha çok beğendim.

17 . Aşağıdaki    dizelerin    hangisinde soru       anlamı,   soru       sıfatıyla sağlanmıştır ? ÖYS-1994

A) Deniz   ufkunda   bu top sesleri nerden geliyor ?

B) Hangi çılgın bana zincir vuracakmış ? Şaşarım !

C) Kim  bu  cennet vatanın uğruna olmaz ki feda ?

D) His var mı bu âlemde nekahet gibi tatlı ?

E) Nasıl tahammül eder eski , hasta bir tekne ?

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük hem belirtme hem de niteleme sıfatı almıştır ? ÖSS-1996

A)  İçeriye orta yaşlı bir kişi girdi.

B)  İnsana tepeden bakan , itici biriydi.

C)  Gözü eski , cumbalı evleri arıyordu.

D)  O yıllarda çift düğmeli , dar yakalı ceketler modaydı.

E)  Her gün aynı yorgun , asık yüzleri görmekten bıkıp usanmıştı.

19.  Aşağıdaki cümlelerin hangisin-de bir adlaşmış sıfat vardır ? ÖYS-1996

A)  Otel sahibi bizi güler yüzle karşıladı .

B)  Yürüyüşe çıkan konuklar henüz dönmediler .

C)  Eski yöneticileri toplantıya çağırmışlar .

D)  Sınıfın çalışkanı , bu sınav sonunda belli olacak.

E)  Kendilerine yöneltilen sorulara cevap vermedi .

20.  Türemiş sıfatlar , adlarla fiillerin kök     ya da gövdelerine yapım ekleri getirilerek oluşturulur .

Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bu yolla yapılmış bir sıfat vardır ? ÖSS-2000

A) Güneş balçıkla sıvanmaz .

B) Korkunun ecele faydası yoktur .

C) Her   ağacın meyvesi olmaz .

D) Mızrak çuvala sığmaz .

E) İşleyen demir pas tutmaz .

CEVAPLAR