1.   Aşağıdakilerden hangisi beyitlerle kurulan nazım biçimlerinden değildir?

A) Gazel                                 B) Kaside

C) Rubai                                 D) Kıt’a

E) Mesnevi

2.    Aşağıdakilerden hangisi Tekke edebiyatı na­zım türleri arasında yer almaz?

A) İlahi                                   B) Nefes                                 C) Nutuk

D) Devriye                              E) Güzelleme

3.             Dinle sana bir nasihat edeyim

Hatırdan gönülden geçici olma

Yiğidin başına bir iş gelende

Anı yad ellere açıcı olma

Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisi­ne örnek olabilir?

A) Pastoral                             B) Didaktik                             C) Dramatik

D) Epik                                    E) Lirik

4.  Konusunda uzman kişilerce yazılan bilimsel ni­telikli yazılardır. Gazete ve dergilerde okuyucu­ya bilgi vermek, okuyucunun düşüncelerini de­ğiştirmek, belli bir tezi kanıtlamak amacıyla ya­yımlanır. Ele alınan olay, sorun, konu objektif (nesnel) bir yaklaşımla incelenir.

Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Fıkra                                  B) Deneme

C) Makale                               D) Eleştiri

E) Röportaj

5.             Bahçemize üç gül diktim biterse

Şakıyıp dalında bülbül öterse

Benim vadem senden evvel yeterse

Mezarıma çift taş dikin kırmızı

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   11’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.

B)   Redif vardır.

C)   Yarım kafiye kullanılmıştır.

D)   Nazım biçimi koşmadır.

E)   Ulamaya yer verilmemiştir.

6. (I) Arap edebiyatından alınmıştır. (II) Aşk, doğa, şarap, eğlence konulan işlenir. (III) Beyit nazım birimiyle yazılır ve 5-15 beyitten oluşur. (IV) İlk beyit “matla(doğuş)”, son beyit makta (kesiş)”, en güzel söylenmiş beyit de “beytü’l gazel” adı­nı alır. (V) Şairin adı, matla beytinde geçer.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi­sinde gazel ile ilgili bilgi yanlışı vardır?

A) I.          B) II.         C) III.        D) IV.         E)V.

7.  Divan edebiyatında XVIII. yüzyılda kullanılmaya başlanan bir nazım biçimidir. Dörtlüklerle yazılır. Halk edebiyatındaki türkü nazım biçiminin etkisiy­le doğduğu söylenir. En ünlü şairi Nedim’dir. Dörtlükler “aaaa/bbba/ccca biçiminde uyaklanır. Aşk, doğa, içki, kadın gibi konular işlenir.

Yukarıdaki parçada aşağıdaki nazım biçim­lerinden hangisinden söz edilmiştir?

A) Şarkı

B) Murabba

C) Rubai

D) Müstezat

E) Terkib-i bent

8.   Aşağıdakilerden hangisi koşma nazım türle­rinden değildir?

A) Taşlama                            B) Ağıt

C) Güzelleme                         D) Koçaklama

E) Semai

9.  Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının genel özelliklerinden biri değildir?

A)   Dil süslü ve sanatlıdır. Arapça ve Farsça kelime ve tamamlamalara sıkça yer verilir.

B)   Şiirde konu bütünlüğü aranmaz. Beyit bütünlü­ğü esastır. Her beyit ayrı bir konuyu işleyebilir.

C)   Anlamdan çok söyleyiş önemlidir. Ne söy­lediği değil, nasıl söylediği önemlidir.

D)   Kafiye göz içindir. Genellikle yarım kafiye kullanılmıştır.

E)   Şiire başlık konmaz. Her şiir, redifle veya konusunun adı ile anılır.

10.   Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özelliklerinden birisi değildir?

A)   Bu edebiyat, halk diline bağlıdır.

B)   Dil ve anlatımda süslü söyleyişe yöneliş yoktur.

C)   Halkın içinden doğan eserler, konu tema ve duyarlık bakımından halkın hayatına sıkı sıkıya bağlıdır.

D)   Şairler, genellikle okumamış kişilerdir.

E)   Toplum hayatını ilgilendiren sorunlara deği­nilmemiştir.

11.  Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve dü­şünceler öne sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara — denir. An­latım yalın ve yoğundur, nesnel bir nitelik taşır.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Makale                              B) Fıkra

C) Günlük                               D) Deneme

E) Anı

12. Yazılarımdaki herhangi bir konuyu, kesin kural­lara varmadan, kanıtlamaya kalkmadan, okuyu­cuyu inandırmaya zorlamadan yazarım. Ken­dimle konuşuyormuş gibi bir hava sezdiririm. Samimi bir dil kullanırım. Böyle söyleyen biri aşağıdaki nesir türlerin­den hangisinden yararlanmıştır?

A) Makale              B) Fıkra             C) Deneme

D) Hikâye               E) Anı

13.  Yazarın, güncel olayları, özel bir görüşle, güzel bir üslupla, kanıtlama gereği duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılardır. Yer yer nükteli sözler söz konusudur. Yazar düşüncelerini kanıtlama yoluna gitmez. Okuyucuyla konuşuyormuş gibi bir hava sezdirir. Türün ünlüleri, Ahmet Rasim, Falih Rıfkı, Ahmet Haşim, H. Cahit Yalçın, Pe­yami Safa’dır.

Yukarıda özellikleri verilen tür, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra                                  B) Deneme

C) Makale                               D) Roman

E) Anı

CEVAPLAR

 1.             Hani o, bırakıp giderken seni

Bu öksüz tavrını takmayacaktın

Alnına koyarken veda buseni

Yüzüme bu türlü bakmayacaktın

Yukarıdaki dörtlükte hangi kafiye türü kulla­nılmıştır?

A) Cinas – tunç

B) tam – yarım

C) zengin – cinas

D) yarım – tunç

E) tunç – tam

2.     Aşağıdakilerin hangisinde tunç kafiye kulla­nılmıştır?

A)       Uzaktan gelirken derin akisler

Kapadı geçtiğim yolları sisler

B)       O, beyaz bir kuştu ak kanatlıydı

Yel gibi dağları aşan atlıydı

C)       Hayaldi, hayâlden bile tatlıydı

Ne ışık bıraktı, ne iz bıraktı

D)       Gezer çamlar altında hasta bir kadın

Baş örtüsü, göğsümde bir tül kanadın

E)       Bayıltıyor hararet otu, taşı, böceği

Fazla güneş içmiş de ortada ayçiçeği

3.  Aşağıdakilerden hangisi trajedinin özellikle­rinden değildir?

A)   Konusunu, yaşanılan hayattan ve günlük olaylardan alır.

B)   Kahramanları tanrılar, tanrıçalar ve soylu kimselerdir.

C)   Kusursuz bir üslubu vardır, kaba sözlere yer verilmez.

D)   Eser baştan sona kadar ağırbaşlı, ciddi bir hava içinde geçer.

E)   Çirkin olaylar, seyircinin gözü önünde ger­çekleştirilmez, sahne arkasında gerçekleş­tirilebilir.

4. Bir yazarın kendisinin yaşadığı ya da tanık ol­duğu olayları, sanat değeri taşıyan bir üslupla anlattığı yazılardır. Geçmişteki olay üzerine ya­zılır. Yazar, olayları kendi bakış açısından anla­tır. Türün ünlüleri, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Rasim, Halit Ziya, Hüseyin Cahit, Falih Rıfkı’dır.

Yukarıdaki parçada aşağıdaki türlerden han­gisinden söz edilmiştir?

A) Anı

B) Günlük

C) Fıkra

D) Deneme

E) Makale

5.             Gölgeler içinde ağaçlar yorgun

Her tarafta yetim bir tevekkül var

Sanki fısıldıyor Anadolu’nun

Uyuyan ruhuna ninniler rüzgâr

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Birden fazla varlık kişileştirilmiştir,

B)   İstiare sanatı vardır.

C)   Tam kafiye kullanılmıştır.

D)   Redif yoktur.

E)   Düz uyak kullanılmıştır.

6. Ulusların yaşamlarında büyük yankılar oluştu­ran tarihsel, toplumsal olayların hayallerle süs­lenerek dilden dile değişmelere uğrayarak oluş­muş manzum öykülere -— denir. Aşk ve sevgi konularının duygusal bir coşkuyla dile getirdiği şiir türüne ise — adı verilir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A)   Epik şiir, lirik şiir

B)   Lirik şiir, dramatik şiir

C)   Epik şiir, pastoral şiir

D)   Dramatik şiir, lirik şiir

E)   Epik şiir, didaktik şiir

7.   Dört dizeden oluşur. Uyak düzeni aaxa’dır. An­lam bütünlüğü gösterir. Konusu önemli bir dü­şünce, bir nükte, bir yergi olabilir. Bu nazım bi­çiminde şair mahlasını kullanmaz.

Yukarıdaki parçada aşağıdaki nazım biçim­lerinden hangisinden söz edilmiştir?

A) Mesnevi

B) Rubai

C) Murabba

D) Kıt’a

E) Müstezat

8. Koşma,  (I) Âşık edebiyatının en çok kullanılan nazım şekillerindendir. Semaide (II)  konu olarak savaş, kahramanlık, isyan, yangın gibi konular ele alı­nır. Varsağı (III)  Anadolu’nun güneyinde yaşayan Varsak boylarına ait şairler tarafından söylenir. Destan (IV)  ise 8’li hece ölçüsüyle yazılıp özel bir besteyle söylenir.

Yukarıdaki parçadaki bilgi yanlışlığı numa­ralanmış bölümlerden hangilerinin değişti­rilmesiyle giderilebilir?

A) I. ve II.                              

B) I. ve IV.                             

C) II. ve III.

D) II. ve IV.                                           

E) III. ve IV.

9.             Bir ıssız ev gibi gezdiğin bu yurt

Yıllarca döktürür sana gözyaşı

Yavrunun derdiyle ah eder

Bayburt Turnanın özlemi yakar Maraş’ı…

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   Benzetme sanatı yapılmıştır.

B)   Mecaz-ı mürsel vardır.

C)   Zengin kafiye kullanılmıştır.

D)   Hece ölçüsü kullanılmıştır.

E)   Sarma kafiye düzeni vardır.

10.           Kafiye düzeni yönüyle birbiriyle benzerlik gösteren nazım şekilleri aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Rubai, tuyuğ, türkü

B)   Tuyuğ, türkü, murabba

C)   Rubai, tuyuğ, mani

D)   Tuyuğ, murabba, şarkı

E)   Rubai, murabba, türkü

11.           Lâle yaktı ciğerini gül-i handanın için

Serviler kesti kolunu kadd-i hıramanın için

Yukarıdaki beyitle ilgili olarak aşağıdaki yar­gılardan hangisi doğru değildir?

A)   Türkçe olmayan kelimeler vardır.

B)   Aruz vezniyle yazılmıştır.

C)   Farsça tamlamalara yer verilmiştir.

D)   Bir gazelin son beytidir.

E)   Teşhis sanatı vardır.

12. Halk şiirinin en uzun biçimidir. Nazım birimi dörtlüktür. Kimilerinde dörtlük sayısı yüzü ge­çer. Genellikle 11’li hece kalıbıyla söylenir. Kendilerine özgü ezgileri vardır. Toplumsal ko­nuları işler (savaş, isyan, doğal afet gibi).

Yukarıdaki parçada hangi nazım biçimi hak­kında bilgi verilmiştir?

A) Türkü

B) Koşma

C) Semai

D) Varsağı

E) Destan

CEVAPLAR

 1.  Romanın içeriğine ve yazarın üslubuna genel anlamda diyecek yok. Ancak betimlemeler bü­tün özgünlüğüne ve akıcığına rağmen kitabın önemli bir bölümünü işgal ediyor. 15. sayfada başlayan bahçe betimlemesi, 25. sayfaya ka­dar aralıksız sürüyor. Bu da romanda olması gereken hareketliliği durağanlığa çeviriyor.

Bu parçada aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A) Fıkra

B) Makale

C) Deneme

D) Eleştiri

E) Sohbet

2.  (I) Ölçü, şiirde dizeleri oluşturan hecelerin sayı­sı ya da uzunluk kısalık açısından denkliğine dayanır ve şiirin ahengini sağlayan unsurlardan biridir. (II) Türk edebiyatında hece ve aruz ölçü­süyle serbest ölçü kullanılmıştır. (III) Hece ölçü­sü, Divan edebiyatında yaygın olarak kullanılır ve hecelerin sayısının eşitliğine göre uygulanır. (IV) Aruz ölçüsü, hecelerin uzunluk ve kısalık uyumuna dayanır. (V) Serbest ölçüde ise her dize bir öncekinden üç hece kısa olmalıdır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangilerinde bilgi yanlışı yapılmıştır?

A) I. ve III.                                              B) II. ve IV.                             C)ll.veV.

D) III. ve V.                                            E) IV. ve V.

3.  (I) Öykü, yaşanmış ya da yaşanabilir nitelikteki olayları anlatır. (II) Yer, zaman öyküde belirgin değildir. (III) Olay ya da durum ve kişiler öykü­de bulunan unsurlardır. (IV) Klasik öykünün us­tası Fransız yazar Guy de Maupassant’tır. (V) Bizim edebiyatımızda da Ömer Seyfettin ve Refik Halit’i sayabiliriz.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi­sinde bilgi yanlışlığı vardır?

A) I.           B)ll.          C) III.       D) IV.          E)V.

4.  İslamiyet öncesi Türk edebiyatındaki “sa­gunun, Divan ve Halk edebiyatındaki karşı­lığı aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?

A) Hicviye – taşlama            B) Mersiye – ağıt

C) Münacaat – ağıt              D) Semai – mersiye

E) Mersiye – varsağı

5.  Gazel,  (I) 5 ile 15 beyit arasında değişen beyit sayısına sahiptir. Gazeller  (II) sınırsız beyit sayısına sahiptir. Kasidelerde,  (III) din ve devlet büyüklerine övgü söz konusudur. Mesneviler  (IV) ise aşk, şarap ve güzellik konularını ele alır.

Yukarıdaki parçada bilgi yanlışlığı numara­lanmış bölümlerden hangilerinin değiştiril­mesiyle giderilebilir?

A) I. ve III.                             

B) I. ve IV.             

C) II. ve III.

D) II. ve IV.             

E) III. ve IV.

6.    Aşağıdaki eserlerden hangisi farklı türde ya­zılmıştır?

A)   Hüküm Gecesi

B)   Seyahatname

C)   Avrupa Mektupları

D)   Anadolu Notları

E)   Hac Yolunda

7.  I.    Bir sanat, edebiyat ve düşün yapıtının içe­riğini doğru ya da yanlış yönleriyle ele alan düşünce yazısıdır. II.    Kişinin kendi kalemiyle yine kendisini anlatmasıdır, yazıyı kaleme alan bunu kişisel yaşamıyla sınırlı tutar, III.  Gözlem ve izlenimlerden hareket ederek geçmişin tanıklığını yapan düzyazı türüdür. IV. Bilimsel içerikli, nesnel yazılar olup bu yazı­larda ciddi ve tutarlı bir üslupla bir düşünce kanıtlanmaya çalışılır.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde, aşağı­daki düzyazı türlerinden hangisinden söz edilmemiştir?

A) Biyografi

B) Anı

C) Eleştiri

D) Makale

E) Otobiyografi

8.             Bir zaman dünyaya bir adam gelmiş

Okunu kör nefsin kılıçla çelmiş

Yukarıdaki ikili dizede hangi kafiye türü kul­lanılmıştır?

A)       Zengin

B)       Tam

C)       Cinas

D)       Yarım

E)       Tunç

9.  Tiyatro yapıtlarındaki şiir bölümlerine verilen addır. Trajedi, komedi ve dramlarda bu türün en tipik örneklen görülür.

Burada sözü edilen şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?

A)       Lirik

B)       Dramatik

C)       Didaktik

D)       Epik

E)       Pastoral

10.   Aşağıdakilerin  hangisinde bilgi yanlışlığı vardır?

A)   Yazarın, kendi yaşamını doğrudan kendisi­nin anlattığı yazı türüne biyografi denir.

B)   Anı, geçmişte yaşananı aktarır; günlük ise yaşananı günü gününe kaydeder.

C)   Divan edebiyatında sanatçıların kısa ya­şam öykülerini anlatan eserlere “tezkire” denir.

D)   Fıkra; gazetelerin belirli köşelerinde güncel konulan, yazarın kendi düşüncesine göre yorumladığı yazılara denir.

E)   Tiyatro, insanı ve toplum yaşamını sahne­de göze ve kulağa aynı anda seslenerek canlandıran türdür.

11.   Aşağıdakilerin hangisinde “Tekke-Tasavvuf Edebiyatı” ile ilgili yanlış bilgi verilmiştir?

A)   İlahi aşkı (gerçek aşkı) arayan ve dünyaya pek değer vermeyenlerin oluşturduğu bir edebiyattır.

B)   Gazel, şarkı, tuyuğ, murabba, semai gibi ürünleri vardır.

C)   Şairlerin amacı insanlığı iyiye, doğruya, gü­zele yöneltmek olduğu için toplumcu; son­suz bir insan sevgisi ve hoşgörüsü taşıdığı için evrensel bir edebiyattır.

D)   Temelde hece ölçüsü kullanılmış, bazen aruz tercih edilmiştir.

E)   Ahmet Yesevi, Yunus Emre, Hacı Bayram Veli, Hacı Bektaş Veli temsilcilerinden bazı­larıdır. 

12.    İnsan yaşamını dramatik olaylara, çatışmalara dayanarak konuşturma yöntemiyle sahneleme­ye tiyatro denir. Tiyatronun konusunu daha çok tarihten, mitolojiden alan ve kahramanın acıklı, trajik durumunu ön planda işleyen türüne — denir. Olayların gülünç yönlerini aktaran tiyatro türüne de — denir; — ise hayatın hem ağlatan hem güldüren yanlarını birlikte yansıtır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A)   piyes, melodram, dram

B)   feeri, trajikomik, dram

C)   trajedi, komedi, dram

D)   dram, komedi, melodram

E)   trajedi, feeri, komedi

13. Gazellerde genellikle konu bütünlüğü bulun­maz; yani şiirdeki beyitler, anlamca birbirine bağlı olmaz. Anlam bütünlüğü taşıyan gazelle­re “—” denir.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) yek – ahenk                          B) beytü’l gazel

C) matla                                   D) makta

E) mahlas beyti 

CEVAPLAR

1.             Elif kaşların çatar

Gamzesi sineme batar

Ak elleri kalem tutar

Yazar elif, elif diye

Konu ve şekil bakımından koşmanın güzel­lemesine benzeyen yukarıdaki dörtlük halk edebiyatı nazım biçimlerinden hangisinden alınmıştır?

A) Hoyrat                               B) Semai               C) Destan

D) Mani                                 E) Varsağı

2.     Aşağıdakilerin  hangisinde zengin  kafiye yoktur?

A)       Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar

Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar

B)       İçimde tüten bir şey hava, renk, eda, iklim

O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sev­gilim

C)       Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale

Ve kavuşmuş rüyalar, onda ermiş visale

D)      Tarihin gözleri var, surlarda delik delik

Servi, endamlı servi, ahirete perdelik

E)       Şahadet parmağıdır göğe doğru minare

Her nakışta o mana: Öleceğiz ne çare

3.             –    Hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla söylenir.

–     Koşma gibi kafiyelenir.

–    3-5 dörtlükten oluşur.

–    Son dörtlükte şairin adı geçer.

–     Koşmanın yiğitlik, kahramanlık konularını işleyen türüdür.

Yukarıda özellikleri verilen şiir türü aşağıda­kilerden hangisidir?

A) Semai                               B) Koçaklama

C) Güzelleme                       D) Ağıt

E) Taşlama

4.    Aşağıdakilerin hangisinde Âşık edebiyatı nazım türleri bir arada verilmiştir?

A)   Güzelleme – taşlama – koçaklama – ağıt

B)   Mani – türkü – ağıt – koçaklama

C)   Türkü – güzelleme – koçaklama – ağıt

D)   Taşlama – varsağı – ağıt – mani

E)   Mani – taşlama – ağıt – nefes

5.  Çoban ve kır yaşamını anlatan, doğa güzellikle­rini dile getiren şiirlerdir. Anlatım bir kişinin ağ­zından olur ve kır yaşamının güzelliğini anlatır­sa “idil”, çoban yaşamını karşılıklı konuşmalar­la anlatırsa “eglog” adını alır.

Yukarıda tanıtılan şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Epik                                   B) Dramatik

C) Didaktik                           D) Pastoral

E) Lirik

6.             Bulamadım şu halimden anlayan

Gönül hasta, dudak hasta, dil hasta

Yağmur yağar, dağı taşı ıslatır

Yaylalardan uzak kalan sel hasta

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söy­lenemez?

A)   Koşmanın “güzelleme” nazım türündendir.

B)   II. ve IV. dizelerdeki “dil” ve “sel” sözcükle­rinde yarım uyak vardır.

C)   Koşmanın ilk dörtlüğü olup xaxa biçiminde uyaklanmıştır.

D)   II. ve IV. dizelerdeki “hasta” sözcükleri re­diftir.

E)   Söz sanatı yapılmamıştır.

7. Halk edebiyatında “taşlama” denen alaycı yergi şiirinin Divan edebiyatındaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazel                                                B) Mersiye                            C) Murabba

D) Hicviye                                             E) Mesnevi

8. Aşağıdakilerden hangisi pastoral şiirin özel­liklerinden biri değildir?

A) Türk edebiyatında Faruk Nafiz Çamlıbel ve Kemalettin Kamu bu türde şiirler yazmıştır.

B)Doğayla insan arasındaki tarih boyunca sü­ren çatışmaları, gerginlikleri konu alır.

C) Bir kişinin ağzından kır betimlemesi yapan pastoral şiirlere “idil”, çobanları ve kır yaşa­mını karşılıklı konuşmalarla anlatanlara “eglog” adı verilir.

D)Bu türün dünya edebiyatındaki en güzel ör­nekleri Virjillus’un kaleminden çıkmıştır.

E) Çoban yaşamını ve kır güzelliklerini yalın bir söyleyişle ele alan şiirlerdir.

9. Aşağıdakilerden hangisi, insan hayatını ve insanın görüp yaşadıklarını, anlatmakla sı­nırlı yazı türlerinden değildir?

A) Anı                                     B) Eleştiri

C) Otobiyografi                    D) Biyografi

E) Gezi

10.  Dünya edebiyatına Fransız yazar Montaig­ne’nin kazandırdığı tür, herhangi bir konuda ya­zarın kişisel duyuş ve görüşlerini iddiasız biçim­de aktarmasını sağlar. Belgelere, kanıtlara da­yanması gerekmediği için özgürce seçilen bir konu, rahat bir dille ve açık yüreklilikle okuyucu­nun beğenisine sunulur.

Bu parçada özellikleri aktarılan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anı                                     B) Sohbet

C) Fıkra                                  D) Deneme

E) Eleştiri

11. Yaşamın ağlatan ve güldüren yanları birlikte verilir. Sevinç, umut, kuşku, tasa, facia ve ko­miklik gibi yaşamın türlü biçimleri bu türde bir araya getirilir. Böylece yaşamı olduğu gibi yan­sıtır.

Burada sözü edilen tiyatro türü aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Trajedi                                             B) Opera               C) Operet

D) Dram                                E) Komedi

12.           Dedim bu Ömer’in aklını aldın

Dedi sevdiğine pişman mı oldun

Dedim dilber niçin sararıp soldun

Dedi hep çektiğim dil yarasıdır

Yukarıdaki mısralar aşağıdaki şiir türlerin­den hangisinin örneği olabilir?

A) Lirik                   B) Pastoral                           C) Dramatik

D) Epik                   E) Didaktik

CEVAPLAR

1. Bir yazarın, gazetecinin herhangi bir olayı, kişi­yi, konuyu kendi anlayışına göre yorumlayarak yazdığı, genellikle fotoğraflarla desteklenen ve soru-cevap yöntemine dayalı gazete, dergi ya­zısı türüne — denir.

Bu parçada verilen bilgilere göre boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)   Günce (Günlük)

B)   Anı (Hatıra)

C)   Gezi (Seyahat)

D)   Yaşamöyküsü (Biyografi)

E)   Röportaj (Mülakat)

2. Urfa’ya girerken “Peygamberler Şehrine Hoş­geldiniz!” tabelası karşılıyor bizi. Yazın yakıcı sıcağında “Halilurrahman Camisi”nin serin av­lularında dolaşıyoruz. Hazreti İbrahim’in yaşa­dığı yeri ziyaret etmenin manevi zevki bütün yorgunluğumuzu alıyor. Daha sonra Hazreti Eyüp Peygamberdin hastalığı süresince kaldığı mağaraya taş merdivenlerden iniyoruz.

Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden han­gisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A) Anı

B) Gezi

C) Eleştiri

D) Öykü

E) Roman

3.   Aşağıdakilerden  hangisi,  Divan  nesrinin özelliklerindendir?

A)   Noktalama işaretlerinden yararlanılması

B)   Kullanılan cümlelerin kısa olması

C)   Yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklü bir dil kullanılması

D)   Söz ve ses sanatlarına yer verilmemesi

E)   Söyleyiş güzelliğine değil düşünceye ağır­lık verilmesi

4. İnsanı ve toplum yaşamını çok boyutlu yansıtan edebi türdür. Yer, zaman, kişi ve olaydan olu­şan dörtlü ayağı vardır. Eserdeki olay ve kişiler öncesi ve sonrasıyla işlenir. Öyküyle bazı açı­lardan benzeştiği hâlde öyküden çok daha ge­niş kapsamlıdır. Dünya edebiyatında önemli bir temsilci Cervantes sayılabilir.

Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Deneme

B) Roman

C) Otobiyografi

D) Tiyatro

E) Masal

5. Aşağıdakilerin hangisinde gazete yazısı tür­leri birlikte verilmiştir?

A)   Fıkra, makale, şiir

B)   Makale, roman, deneme

C)   Fıkra, makale, röportaj

D)   Anı, eleştiri, senaryo

E)   Mektup, makale, otobiyografi

6.  Hatıra (anı) türündeki yazılarda aşağıdaki özelliklerden hangisi aranmaz?

A)   Yaşananları günü gününe yazma

B)   Geçmişte yaşananları yansıtma

C)   Birinci kişi ağzından anlatma

D)   İçtenlikle yoğrulmuş bir anlatım benimseme

E)   Gözlem ve izlenimleri aktarma

7. Divan edebiyatına Türkler tarafından kazandı­rılmış bir nazım şeklidir. Halk edebiyatındaki “türkü”nün karşılığıdır. Bestelenmek için yazılır. Aşk ve güzellik konularını işler. Dörtlüklerle ku­rulur ve abab – cccb – dddb… biçiminde uyakla­nır. En tanınmış şairi Nedim’dir.

Bu parçada tanıtılan nazım şekli, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rubai                 B) Gazel              C) Kaside

D) Tuyuğ                 E) Şarkı

8. Aşağıdaki dizelerden hangisi, tümüyle Di­van edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?

A)   Şarkı – murabba – koşma – kaside – tuyuğ

B)   Şarkı – türkü – devriye – rubai – mersiye

C)   Nefes – muhammes – kaside – mani – destan

D)   Kaside – müstezat – gazel – şarkı – mesnevi

E)   Terkib-i bent – tuyuğ – semai – müstezat -rubai

9. Bir varmış bir yokmuş, evvel zaman içinde kal­bur saman içinde, develer tellal iken, pireler berber iken, ben ninemin beşiğini tıngır mıngır sallar iken bir Keloğlan varmış.

Yukarıdaki parça hangi yazı türünün girişin­den alınmış olabilir?

A) Masal                                               B) Ninni                                                C) Anı

D) Destan                                             E) Sohbet

10.           Bu tümsek, koparken büyük zelzele

Son vatan parçası geçerken ele

Mehmet’in düşmanı boğduğu sele

Mübarek kanını kattığı yerdir

Bu dörtlükte olduğu gibi savaş, kahramanlık gibi konuları işleyen şiir türüne ne ad verilir?

A) Lirik şiir                            B) Didaktik şiir

C) Epik şiir                            D) Dramatik şiir

E) Pastoral şiir

11. İslamiyet öncesi Türkler, “yuğ” denen ölüm törenle­rinde ölenin iyiliğinin, yiğitliğinin anlatıldığı ölüm şi­irlerine “sagu” adını verir. Divan edebiyatında sa­guya —, Halk edebiyatında ise — denir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) hiciv – taşlama                                B) mersiye – tuyuğ

C) mersiye – ağıt                                  D) rubai – varsağı

E) ağıt – kaside

12.           Ormanda büyüyen adam azgını

Çarşıda pazarda insan beğenmez

Medrese kaçkını softa bozgunu

Selam vermek için kesan beğenmez

Bu  dörtlükle  ilgili  olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)   Bir taşlamadan alınmıştır.

B)   Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

C)   Kafiye örgüsü düz kafiyedir.

D)   Redif kullanılmıştır.

E)   Uyak düzeni abab’dir.

13.   Aşağıdaki dizelerin hangisinde, hem redif hem de tam kafiye vardır?

A)            Haydi Abbas vakit tamam

Akşam diyordun işte oldu akşam

B)            Bu aşka o hangi kudretle daldım

Tanrı’ya yükseldim arşa alçaldım

C)            Bir söğüt yeşili üstümüzde göğümsü

Yeşil üstünde bir gök mavisi gönlümsü

D)            Ne istersin bir günlük doğan böcek gibi

Günle beraber yanmış günle sönecek gibi

E)            Ardımda binbir gönül ıstırabından derin

Matemimi tutacak bir mukaddes kaderin

 CEVAPLAR

1.             İlk ışık öptü camlardan

Toprak gülümsedi mor mor

Çok şükür Tanrı’m topraktan

Yine merhamet tütüyor

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Tam uyak

B) Zengin uyak

C) Hece ölçüsü

D) Redif

E) Kişileştirme sanatı

2.             Artık demir almak vakti gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan

Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol

Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol

Bu beyitlerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Tunç kafiye                           B) Tam kafiye

C) Zengin kafiye                        D) Redif

E) Mesnevi kafiye düzeni

3.              I.    Beyit sayısı 33 ile 99 arasında değişen bir nazım biriminin giriş bölümüne “nesib” veya “teşbib” denir.

II.    Beyit sayısı 5 ile 15 arasında değişir, konu olarak aşk, şarap ve güzellik işlenir.

III.   Edebiyatımıza Iran edebiyatından geçmiş­tir, beyit sayısı 10 ile 25 bine kadar uzana­bilir.

IV.  Uzun mısralardan sonra kısa mısra getiril­mesiyle oluşturulan bir nazım şeklidir, mat­la beyti yoktur.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde aşağı­daki nazım biçimlerinden hangisinden söz edilmemiştir?

A) Gazel                                 B) Mesnevi                                            C) Kaside

D) Kıta                                    E) Müstezat

4.  — kuruluşu ve kafiye düzeni yönüyle murabbaya benzer. Bestelenmek için yazıldıklarından fazla uzun değildir. Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım şeklidir. Divan edebiya­tında bu türün en önemli temsilcisi — dir.

Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sıra­sıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A)   Tuyuğ, Ali Şir Nevai

B)   Rubai, Nesimi

C)   Şarkı, Nedim

D)   Tuyuğ, Nabi

E)   Terkib-i Bent, Bakî

5.  Ben, gazetedeki köşemde güncel konuları ken­di düşüncelerim doğrultusunda günübirlik yo­rumlarım. Edebiyattan spora, siyasetten ekono­miye birçok konuda günlük konuşma diliyle kı­sa, ama yer yer esprili yazılar yazarım.

Bu açıklamayı yapan yazarın yazdığı yazı tü­rü aşağıdakilerden hangisidir?

A)       Deneme

B)       Fıkra

C)       Makale

D)       Sohbet

E)       Günlük

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem tunç kafiye hem de redif vardır?

A)        Bir gece mavisinde erimiş dağ, deniz, renk

Gökten iri yıldızlar sarkıyor hevenk hevenk

B)        Altın salkımlardan bağların tütüyor yaz

Gök içinde aydınlık, kırlar içinde beyaz

C)        Dönüyor pullu cepken, dönüyor pullu şalvar

Kirpikler arasında bakışlar yalvar yalvar

D)       Işıl ışıl yanıyor bellerdeki silahlık

Kalbe tatlı bir sızı akıyor ılık ılık

E)        Bir masal gecesine vurdukça ay ışığı

Birer destan oluyor yüzlerin kırışığı

7.   Mısra sonlarında tek sesin benzerliğine daya­nan kafiyeye yarım kafiye  (I) denir. Zengin kafiye, (II)  üç ya da daha fazla sesin benzerliğine bağlıdır. Cinaslı kafiye, (III)  mısra sonlarındaki yazılışları görevleri, anlamları aynı olan kelime ve eklerin tekrarına verilen addır. Redif  (IV) ise yazılışları ve okunuşları aynı olduğu hâlde anlamları ve gö­revleri birbirinden tamamen farklı sözcükler ta­rafından oluşturulur.

Yukarıdaki parçada bilgi yanlışlığını gider­mek için numaralanmış yerlerden hangileri yer değiştirmelidir?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                              C) II. ve III.

D) II. ve IV.                             E) III. ve IV.

8.      

Röportaj, bir gerçeği araştırma, inceleme, soruşturma yoluyla yansıtır.

         I

Anı, yazarın yaşadığı ve tanık olduğu olaylardan beslenir. Günlük,

  II                                                                                                       III

sıradan bir insanın ya da ünlü birinin günü günü­ne tuttuğu notlardan oluşur. Biyografi, ünlü bir kişinin yaşam öyküsünü kendi kalemiyle

                   IV

anlat­masıdır. Gezi ise bir yazarın yurt İçinde ve dışında yaptığı

 V

seyahatlerde gördüklerini okuyu­cuya aktarmasıdır.

Bu parçada numaralanmış terimlerden han­gisinin açıklaması yanlıştır?

A)l.          B) II.         C) III.        D) IV.         E) V.

9. Aşağıdakilerin hangisi, sadece Tasavvuf edebiyatı nazım türlerinden oluşmuştur?

A)   Nefes, semai, deme, ilahi

B)   İlahi, gazel, devriye, sathiye

C)   İlahi, kaside, devriye, mesnevi

D)   Tuyuğ, şathiye, varsağı, deme

E)   Devriye, nutuk, ilahi, şathiye

10.  Bir olayı, bir durumu, yaşamdan bir kesiti veya bir kişiyi kısa bir zaman dilimi içinde belirli bir yanıyla anlatan yazılara — denir. Fransız ya­zar Maupassant’ın adıyla anılana —, Rus ya­zar Çehov’un adıyla anılana ise — denir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A)   hikâye, olay, durum hikâyesi

B)   hikâye, durum, olay hikâyesi

C)   tiyatro, dram, trajedi

D)   roman, psikolojik, polisiye roman

E)   roman, polisiye, psikolojik roman

11.  Aşağıdakilerden hangisinde, bilgi yanlışı ya­pılmıştır?

A)   Divan edebiyatında sanatçıların kısa biyogra­filerini anlatan eserlere “tezkire” denir.

B)   Günlük gazetelerde güncel konuları işleyen kısa yazıların yanı sıra esprili kısa hikâye­lere de “deneme” ismi verilir.

C)   Meddahlık; taklitçilikle hikâyeciliğin birleşti­ği tek kişilik geleneksel halk tiyatrosudur.

D)   Sefaretname, Osmanlı elçiliklerinin görevli oldukları ülkelerdeki gezi ve elçilik notlarına denir.

E)   Süslü nesir, Divan edebiyatında edebi sa­natlarla, secilerle dolu yazılardır.

12.           I. Bir sanat ya da fikir eserinin olumlu veya olumsuz yanlarını çeşitli ölçütlere göre de­ğerlendiren yazılardır.

II. Yazarın okuyucusuyla konuşuyormuş gibi samimi bir dille yazdığı kısa yazılardır.

III. Konularını daha çok tarih ve mitolojiden alan ve acıklı olayları işleyen tiyatro türüdür.

Yukarıda özellikleri sayılan yazı türleri aşa­ğıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru ola­rak verilmiştir?

A)   Eleştiri, dram, makale

B)   Eleştiri, deneme, trajedi

C)   Sohbet, trajedi, röportaj

D)   Sohbet, trajedi, eleştiri

E)   Fıkra, melodram, eleştiri

CEVAPLAR

1.  1884 yılında doğan Halide Edip, Milli edebiya­tın ünlü kadın romancısıdır. Oldukça yalın bir dili vardır. İlk romanlarında güçlü kadın tipleri yaratmıştır. Kurtuluş Savaşı’nı, Doğu — Batı kül­tür farklılıklarını romanlarında işler. Kimi yapıt­larında, Pan-Türkizm çizgisinde olduğu görülür. “Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye” önemli ro­manlarıdır.

Yukarıdaki  yazının  türü,  aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eleştiri                               B) Otobiyografi

C) Deneme                             D) Biyografi

E) Anı

2. Önemli kişilerin yıkımlarını konu alır. Çatışma, tutkusal gerilim en önemli motiflerdir. Çözümü gerçekleştirecek olay, bu motiflerden doğar. Dil mükemmeldir, akıl ve mantık ön plandadır. Sophokles’in “Kral Oidipus” ve “Elektra” adlı eserlerini bu türe örnek verebiliriz. Üç birlik ku­ralı değişmez özelliğidir.

Parçada sözü edilen tiyatro türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tragedya                               B) Komedya

C) Dram                                      D) Melodram

E) Epik tiyatro

3.  Özgürce seçilen bir konuda gelişen, düşünsel boyutlar içeren bir düzyazı türüdür. Bu türde ya­zar, karşısında bir okuyucu olduğunu hesaba katmaz, bir yazarımıza göre o, “ben” den yola çıkar. Yazar, asla kanıtlamalara gitmez, yoru­mu okuyucuya bırakır. Suut Kemal Yetkin, Sa­bahattin Eyüboğlu edebiyatımızda bu türün temsilcileri sayılabilir.

Parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra                                  B) Makale

C) Eleştiri                                               D) Deneme

E) Röportaj

4.  Divan edebiyatındaki mersiyenin karşılığı Halk edebiyatında -— adını alır. Yine Divan edebiya­tındaki hicviyenin karşılığına Halk edebiyatında -— denir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A)   Ağıt, koçaklama

B)   Güzelleme, taşlama

C)   Ağıt, güzelleme

D)   Taşlama, destan

E)   Ağıt, taşlama

5.  Ünlü bir şairin şiirine karşı başka bir şair ta­rafından aynı ölçü ve uyakla yazılmış şiire ne ad verilir?

A) Nazire                                B) İnşa

C) Tezkire                               D) Münşeat

E) Mersiye

6.    Aşağıdakilerden  hangisi,  parantez  içinde belirtilen şiir türünün bir özelliği değildir?

A)   Kahramanlık şiiri diye bilinir; bir milletin ha­yatını yakından ilgilendiren tarihi olayları di­le getirir. (Epik şiir)

B)   Akıldan çok duygulara seslenen, insanda bir güzellik hissi uyandırmaya çalışan şiir türüdür. (Lirik şiir)

C)   Acıklı ve üzüntü verici olayları konu edinir; manzum olarak yazılan tiyatrolarda söz ko­nusudur. (Didaktik şiir)

D)   Tabiat, kır hayatı ve çobanlarla ilgilidir; ço­banlar ve çobanların hayatındaki ilginç olayları ele alır. (Pastoral şiir)

E)   Toplum hayatında aksayan yönleri, düzen­sizlikleri güldürü öğesini de katarak dile ge­tiren şiirlerdir. (Satirik şiir)

7.             I. Bir yazarın veya kişinin o güne ait duygularını, düşüncelerini, tarihini de belirterek or­taya koyan yazı türüdür.

II. Bir yazarın günlük aktüel olaylarla ilgili duy­gu ve düşüncelerini, okuyucuyla konuşur­casına anlattığı yazılardır.

III. Gezilip görülen yerlerin ve onlarla ilgili izle­nimlerin anlatılmaya çalışıldığı düzyazı çe­şididir.

IV.  Kahramanları, olağanüstü varlıklar olan, bi­linmeyen bir yerde tamamen hayal ürünü olayların anlatıldığı sözlü edebiyat türüdür.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde, aşağı­daki düzyazı türlerinin hangisinden söz edil­memiştir?

A)       Masal

B)       Sohbet

C)       Gezi

D)       Günlük

E)      Hikâye

8.    Aşağıdaki sınıflandırmaların hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

A)   Gazel      aruz      beyit      aa-xa-xa…

B)   Koşma    hece      dörtlük   abab-cccb…

C)   Mesnevi aruz       beyit      aa-bb-cc-dd…

D)   Rubai      hece      dörtlük   aaxa

E)   Mani       hece     dörtlük   aaxa

9.   Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı dört dizelik bir nazım biçimidir. Uyak düzeni (aaxa) mani ve rubaiyle benzeşir. Rubaiyle konu bakı­mından da ortaklığı vardır. En tanınmış şairi Kadı Burhanettin’dir.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?

A) Şarkı                                                  B) Tuyuğ                C) Kıta

D) Murabba                            E) Mani

10.  Aşağıdakilerden hangisi “rubai”nin özellikle­rinden biri değildir?

A)   Dört mısradan oluşur ve kendine özgü ka­lıpları vardır.

B)   Kafiye düzeni, aaxa şeklindedir.

C)   Edebiyatımıza Arap edebiyatından geçmiştir.

D)   Türk edebiyatında XIV. yüzyıldan itibaren yazılmaya başlanmıştır.

E)   Felsefi düşünceler, nükteli tasavvufi kav­ramlar, ele aldığı konular arasında yer alır.

11. Sanatın yalnızca bir süs varlığı olarak ele alın­dığı Divan edebiyatında aşırı bir yabancılaşma görülür. Sanatın yaşamın bir parçası olarak ka­bul edildiği halk şiirinde ise bütün örnekler, kuş­lar, sevgililer, yerlidir, Anadolu’dur. Çünkü Halk ozanı duyduğunu değil gördüğünü anlatır şiirin­de. Halk ozanının şiirinde Divan şairlerinin do­ğadışı varlıklarını göremeyiz. Sözgelimi, Halk şiirinde atmaca tavuğu yer, pilici kapıp uçar. Di­van şiirinde ise güzelin sözleri olan doğan, se­venin gönlünü avlar.

Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Fıkra                                  B) Makale               C) Biyografi

D) Röportaj                            E) Sohbet

12.   Aşağıdaki dizelerden hangisi tümüyle Âşık edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?

A)   Destan, koşma, nutuk, varsağı

B)   Koşma, varsağı, destan, deme

C)   Deme, semai, koşma, varsağı

D)   Destan, varsağı, semai, koşma

E)   Semai, devriye, nefes, destan

13. Aşağıdakilerden hangisi, gezi yazısının özelliklerinden biri değildir?

A)   Gezilen yerleri tarih, coğrafya, kültür vb. açılardan yansıtır.

B)   Amaç, okuyucuyu gezilen yer hakkında bil­gilendirmektir.

C)   Sıradan bir olayı bile bilimsel bir dille yansıtır.

D)   Gözlemleri  aktarırken  hayal  unsurlarına pek yer vermez.

E)   İnsanda gezme, görme duygusunu uyandırır.

www.dersimizedebiyat.org

Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi

CEVAPLAR

 1.  Şiirde dize sonlarında yazılışları aynı, anlam ve görevleri farklı ses, hece ve sözcük benzeşme­lerine uyak denir. Benzeşme ikiden çok sesle (harfle) olursa — uyak, iki sesle olursa — uyak, tek sesle olursa — uyak adını alır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?

A)   zengin, tam, yarım

B)   tunç, tam, zengin

C)   yarım, tam, cinaslı

D)   yarım, redif, zengin

E)   yarım, tam, zengin

2.             Tarihin gözleri var surlarda delik delik

Servi, endamlı servi, ahirete perdelik

Bu iki dizeden, şiirin bütünüyle ilgili olarak aşağıdaki özelliklerden hangisi kesin olarak saptanabilir?

A) Nazım biçimi                    B) Ölçüsü

C) Kafiye düzeni                   D) Kafiye çeşitleri

E) Nazım birimi

3.   Aşağıdaki dizelerden hangisi tümüyle Tekke edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?

A)   Nutuk, deme, hicviye, varsağı

B)   Deme, nefes, devriye, semai

C)   Nefes, ilahi, devriye, semai

D)   İlahi, devriye, nutuk, koşma

E)   Nutuk, deme, devriye, nefes

4.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak yoktur?

A)       Çobanlar ateş yakmış karşı dağın üstünde

Telli pullu bir gelin ay çardağın üstünde

B)       İnce beller dönüyor bürümcükler içinde

Ela gözler erimiş mor çürükler içinde

C)       Sen bana en sadık bir arkadaştın

Gönlümde ateştin gözümde yaştın

D)       Çıraların sesine ses verdikçe yamaçlar

Dallı yemenilerden uçuyor sırma saçlar

E)       Vurdukça efelerin yere çıplak dizleri

Sarsıntıdan dağların uçuyor benizleri

5.             Bir bahçedeyiz şimdi şehitlerle beraber

Bizler gibi ölmüş o yiğitlerle beraber

Lakin kalacak doğduğumuz toprağa bizden

Şimşek gibi bir hatıra nal seslerimizden

Yukarıdaki mısralar aşağıdaki şiir türlerin­den hangisinin örneği olabilir?

A) Pastoral             B) Dramatik              C) Lirik

D) Didaktik              E) Epik

6.             Yokuşa yukarı keklik sekişli

İnişe aşağı tavşan büküşlü

Düşmanın görünce şahin bakışlı

Kuğuya benziyor boynu kır atın

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)        Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B)        Didaktik bir şiirdir.

C)        Kafiye kullanılmıştır.

D)       Tezat sanatına yer verilmiştir.

E)        Benzetmeye başvurulmuştur.

7.       Aşağıdaki dizelerin hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?

A)        Bir vakte erdi ki bizim günümüz

Yiğit belli değil mert belli değil

B)        Kesilir kelleler boşatır kanlar

Yığın olur leşler meydan içinde

C)        Ok atılır kalasından

Hak saklasın belasından

D)       Her gelip geçtikçe selam vereyim

Nişangah taşına yüzün süreyim

E)        Aç mısın yok mudur ekmeğin aşın

Odan ne karanlık yok mu atlasın

8.  Kaside  (I) genellikle övgü amaçlıdır. Beyit sayısı 33 ile 99  (II) arasında değişir. Şairin adının geçtiği beyte taç beyit  (III) denir. Kasidenin ilk beytine makta (IV) adı verilir, en güzel beytine ise beytü’l kasid  (V) denir.

Yukarıda numaralanmış yerlerden hangisin­de bir bilgi yanlışı vardır?

A)l.          B) II.         C) III.        D) IV.       E)V.

9.             Hırçın fırtınadan örselenmeden dal

Ateş yanar gibi açılan çiçek

Yavrusuna bakan kaplandan uysal

Kaynağı eğilmiş ceylandan ürkek

Yukarıdaki dörtlüğün kafiye düzeni aşağıda­kilerden hangisidir?

A) Çapraz kafiye                       B) Düz kafiye

C) Sarma kafiye                         D) Tunç kafiye

E) Cinaslı kafiye

10.   Aşağıdakilerden hangi ikisi Divan edebiyatı nazım şekillerinden değildir?

A) Gazel – kaside                   B) Kaside – mesnevi

C) Müstezat – kıta                  D) Tuyuğ – rubai

E) Nefes – semai

11.  Aşağıdaki    beyitlerin    hangisinde    redif yoktur?

A)        Dünyaya geldiğim anda

Yürüdüm aynı zamanda

B)        Güzel yüzün görülmezdi

Bu aşk bende dirilmezdi

C)        O beyaz bir kuştu, ak kanatlıydı

Yel gibi dağları aşan atlıydı

D)       Benim gördüğüm bir kelebek

Dolaşıyor çiçek çiçek

E)        Tabirin sığmaz kaleme

Derdin dermandır yâreme

12.           Düşünme boş gelse posta tatarı

Siperden akın var yarın dışarı

Aşağıdakilerden hangisi, kafiye çeşidi yönün­den yukarıdaki beyitle benzerlik gösterir?

A)        Aşina çehre azaldıkça duraktan durağa

Acı bir hatıra enkazı çöker ortalığa

B)        Arka bir dalgalı umman yığını

Önde bilmem geçidin nereye çıkıp yardığını

C)        Uzaktan gelirken derin akisler

Kapadı geçtiğim yolları sisler

D)       Siyah uzun saçların beyazlandığı zaman

Aşkımızın şahidi olan yollarda gezin

E)        Hani o gezmeler kırda denizde

Hani o cümbüşler sazlar temmuzda

CEVAPLAR