1.     “1911 yılında o zaman bizim olan Selanik’te Ömer Seyfettin ve Ali Canip’in çıkardıkları Genç Kalemler dergisinin edebiyat tarihimizde büyük bir önemi vardır.”

Bu derginin edebiyat tarihimizdeki önemi nereden kaynaklanmaktadır? (1982/ÖSYS)

A)    Yazarlarının, sanatta “toplumculuk” fikrini savunmasından

B)    “Sade Türkçe”nin bir dava olarak ilk kez bu dergide ele alınmış olmasından

C)    Milli edebiyat döneminin ilk yayın organı olmasından

D)    Ömer Seyfettin’in sade Türkçe ile yazdığı hika­yelerinin yayımlandığı bir dergi olmasından

E)    Bugünkü ulusal sınırlarımız dışında ya­yımlanan Türkçe, edebi ve bilimsel bir dergi olmasından

2.     Kurtuluş Savaşı döneminin havasını yansı­tan romanlarımızdan üçü, aşağıdakilerden hangisinde bir araya getirilmiştir?

(1978/ÖSYS)

A)    Vurup Kahpeye, Sinekli Bakkal, Kiralık Konak

B)    Ateşten Gömlek, Ankara, Sinekli Bakkal

C)    Yaban, Sodom ve Gomore, Akşam Güneşi

D)    Vurun Kahpeye, Yaban, Ateşten Gömlek

E)    Yaban, Çalıkuşu, Ankara

3.     Arapça, Farsça terkiplerinin hiç lüzumu yoktur. Bunlar ancak süs içindir. Kimin gösterecek, teşhir edecek fikri yoksa onları çok kullanmıştı. Eğer terkipler terk olunursa tasfiyede büyük bir adım atmış olmaz mı?… Tabii insan, konuşulan lisandır.

Bu parça, savunulan düşünce, dil ve an­latım özellikleri yönünden aşağıdaki zaman dilimlerinden hangisinde yazılmış olabilir?

(1978/ÖSYS)

A) 1908 – 1923

B) 1861 – 1895

C) 1896 – 1901

D) 1839 – 1860

E) 1940 – 1960

4.     “Tarihi ve sosyal olaylardan her birini bir roma­nına konu edinerek, Tanzimat dönemiyle Ata­türk Türkiyesi arasındaki dönem ve kuşakların geçirdikleri sosyal değişiklik ve bunalımları, yaşayış ve görüş ayrımlarını işledi; düşünce ve teze dayanan özlü yapıtlar verdi.”

Yukarıda sözü edilen yazarımız, aşağıdaki­lerden hangisidir? (1979/ÖSYS)

A)    Yakup Kadri Karaosmanoğlu

B)    Halit Ziya Uşaklıgil

C)    Mehmet Rauf

D)    Hüseyin Rahmi Gürpınar

E)    Hüseyin Cahit Yalçın

5.     “Yıkılmış değerleri düzeltmek, eski görüşe dönmek değildir. Eski görüşün kurduğu biçimler, yeni görüşün malı olur. … anlayışına dönmemiştir; Avrupa’da Rönesans’ın, antik anlayışa dönmediği gibi.”

Bu parçada, düşüncenin akışına göre, boş bırakılan yere hangi adlar dizisi gelmelidir?

(1981/ÖSYS)

A)    Namık Kemal, Divan edebiyatı

B)    Cenap Şehabettin, Tanzimat edebiyatı

C)    Yahya Kemal, Divan edebiyatı

D)    Tevfik Fikret, Namık Kemal

E)    Ahmet Haşim, Cenap Şehabettin

6.     Aşağıdakilerden hangisi, “Milli Edebiyat akımı”nı belirleye özelliklerden biri değildir?

(1975/ÖSYS)

A)    Anlatımda gerçekçilikten kaçınma

B)    Hece veznini kullanma

C)    Halk edebiyatından yararlanma

D)    Memleket hayatını yansıtma

E)    Dilde sadeleşmeye gitme

7.     Şiirlerinde sonsuzluğa ulaşma duygusu, ölüm kaygısı, aşk ve lirizm başlıca temalar olarak görülür. Eski şiiri günümüzde de yaşatmış bir şairdir. İstanbul’un doğa güzelliklerini yansıtan bir şair olarak tanınmıştır. Divan şiirini çağdaş bir yorumla veren şiirleri de vardır.

Yukarıda sözü edilen şair kimdir?(1988/ÖSYS)

A)    Yahya Kemal Beyatlı

B)    Ahmet Haşim

C)    Faruk Nafiz Çamlıbel

D)    Ahmet Hamdi Tanpınar

E)    Cahit Sıtkı Tarancı

8.     Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrasına uzanan bir zaman diliminin romanına konu edinmiştir. Büyük değişimlerin ve bunalımların yer aldığı bu zaman dilimi içinde, kuşaklar arasındaki görüş farklılıklarını ve çatışmaları, halk–aydın çelişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel ve sosyal olayları yansıttığı romanları birbirini bütünleyen bir zincirleniş içinde, çağdaş, siyasal ve sosyal tarihimizin panoramasını vermektedir.

Bu yargılarla değerlendirilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir? (1989/ÖSYS)

A)    Refik Halit Karay

B)    Hüseyin Rahmi Gürpınar

C)    Reşat Nuri Güntekin

D)    Yakup Kadri Karaosmanoğlu

E)    Halide Edip Adıvar

9.     Dilde sadeleşme hareketi, “Yeni Lisan” adıyla aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde yer almıştır? (1990/ÖSYS)

A)    Tanzimat

B)    Servet-i Fünûn

C)    Fecr-i Âti

D)    Milli Edebiyat

E)    Cumhuriyet

10.   Aşağıdakilerden hangisi, M. Emin Yurdakul, Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin’in ortak      özelliğidir? (1991/ÖSYS)

A)    Fecr-i Âti topluluğuna dahil olmaları

B)    Genç Kalemler hareketinin başında bulun­maları

C)    Hem nesir hem de nazım alanında eser vermeleri

D)    Fikir adamı kişiliklerinin, sanatçı kişilikle­rinden güçlü olması

E)    Türkçülük akımının öncüleri sayılmaları

11.   Yazar, eserde Karagöz ve Ortaoyunu hakkında oldukça ayrıntılı bilgi verirken çocukluğunda gittiği bu oyunlardan edindiği izlenimlerden yararlandığını şöyle anlatıyor: “Ramazan gecelerinde Ahmet Ağa, beni Karagöz ve Ortaoyunu izlemeye götürüyordu. Kız, erkek alay alay çocuk, hatta büyükler kahvenin bahçesine dolardı. İlkin “Soytarının Kızı’ adıyla ve İngilizce olarak basılan eserimdeki Kız Tevfik tipi, bu akşamların bende bıraktığı izlenimlerden çok şey almıştır.”

Bu paragrafta sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir? (1993/ÖSYS)

A)    Peyami Safa – Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

B)    Reşat Nuri – Yaprak Dökümü

C)    Halide Edip – Sinekli Bakkal

D)    Reşat Nuri – Çalıkuşu

E)    Halide Edip – Tatarcık

12.   Çağdaş Batı şiirleriyle eski Türk şiirinin bileşi­mini gerçekleştirerek aruz ölçüsünü, yaşayan Türkçeye uygulamış, geçmiş değerlere bağlı, kendine özgü bir şiir geliştirmiştir. Hece–aruz tartışmalarının en güzlü dönemlerinde, hece ölçüsünü küçümseyip, şiir için ölçünün esas değil, sadece bir araç olduğuna inanarak biri dışında bütün şiirlerini aruzla yazmıştır.

Bu şair aşağıdakilerden hangisidir?(1993/ÖSYS)

A) Muallim Naci                                            B) Yahya Kemal

C) Ahmet Haşim                                            D) Mehmet Akif

E) Tevfik Fikret

13.   Yazarın ilk romanıdır. Gerçekçi bir eserdi. Üç ayrı kuşak arasındaki görüş, duygu ve yaşayış ayrılıkları üzerinde durulur. Bu ayrılıklar yüzünden ailenin çözülüşü gösterilir. Hikaye ve roman edebiyatımızın geleneksel temaların­dan biri olan aşırı Batı hayranı züppe tipi, başarılı bir biçimde çizilir.

Bu parçada sözü edilen eser ve yazar aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?(1995/ÖSYS)

A)    Felatun Bey ile Rakım Efendi – Ahmet Mit­hat Efendi

B)    Kiralık Konak – Y. Kadri Karaosmanoğlu

C)    Fahim Bey ve Biz – A. Şinasi Hisar

D)    Şıpsevdi – H. Rahmi Gürpınar

E)    Ayaşlı ve Kiracıları – Memduh Şevket Esendal

14.   Yakup Kadri Karaosmanoğlu, toplumumuzun Tanzimat’tan günümüze değin geçirdiği aşa­maları, çalkantıları romanlarında göstermeye çalışmıştır. Örneğin Hep O Şarkı’da Abdülaziz dönemini, Bir Sürgün’de II. Abdülhamit döne­mini ve Jön Türkler’i … adlı romanında Mütare­ke dönemi İstanbul’unun bozukluk ve çöküntü­lerini, … adlı romanında Kurtuluş Savaşı yılarında aydın–halk ilişkilerini işlemiştir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?(1996/ÖSYS)

A)    Panorama, Yaban

B)    Nur Baba, Ankara

C)    Hüküm Gecesi, Kiralık Konak

D)    Sodom ve Gomore, Yaban

E)    Panorama – Ankara

15.   Temel düşünceleri, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmaktı. Bu amaçla İstanbul ağzı örnek alındı. Tamlamalar sadeleştirildi; Türkçeleşmiş yabancı sözcüklere pek dokunulmadı. Bu yolla yepyeni, pırıl pırıl bir Türkçe doğdu. Böylece Osmanlıcadan ulusal dile bir geçiş sağlandı.

Türk dilinde yukarıda sözü edilen yeniliği gerçekleştirenlere ne ad verilir?

(1996/ÖSYS)

A)    Tanzimatçılar

B)    Edebiyat-ı Cedideciler

C)    Genç Kalemler

D)    Garipçiler

E)    İkinci Yeniciler

CEVAPLAR

1.     Aşağıda verilen belirtici niteliklerden hangi­sine Tanzimat romanında rastlanmaz?

        (1974/ÖSYS)

A)    Konular genellikle günlük hayattan ya da tarihten alınır.

B)    Cariyelik kurumunu ve alafrangalık özentisini işler.

C)    Kişiler genellikle tek yönlü ele alınır; iyiler mükâfatlandırılır.

D)    Olayların akışında rastlantılara çok yer verilir.

E)    Romanın içinde bilgi ve öğüt vermekten kaçınılır.

2.     “Hemen hemen konusuz denecek kadar basit olan bu güldürünün iki büyük özelliği vardır: Bir yandan, bize edebiyatımızın o güne dek semtine uğramadığı yeni bir gerçekliğin kapısını açar; ömür yandan da ortaoyunu ve meddah hikayeleri gibi yerli sanatlardan yararlanır. Böylece, yazarın ulusal bir tiyatroya varacak en kısa yolu aradığı muhakkaktır.”

Bu yazıya göre, aşağıdaki yazarlarımızın hangisi, hangi yapıtıyla, nasıl ulusal tiyatroya varacak en kısa yolu aramıştır?

(1978/ÖSYS)

A)    Namık Kemal, “Vatan Yahut Silistre” oyunuyla, vatan sevgisini dile getirerek

B)    Abdülhak Hamit, “Eşber” adlı yapıtıyla, vatan sevgisini her şeyin üstünde tutarak

C)    Şinasi, “Şair Evlenmesi” oyunuyla, halk geleneğinden yararlanarak

D)    Ahmet Vefik Paşa, “Zoraki Takip” oyunuyla, Moliere’in bir yapıtını Türkçeye uyarlayarak

E)    Abdülhak Hamit, “Sabr ü Sebat” adlı yapı­tıyla, atasözlerimizi bol bol kullanarak

3.     “Gerçek köy ve doğal tasvirleri yanında, köy­lünün ufak tefek tasalarını, köylü psikolojisini güzel bir gerçeklikle veren “Karabibik” adli hikaye ile edebiyatımıza ilk olarak “iç konuşma” dediğimiz teknik girmiş oluyor.”

Burada “iç konuşma” ile anlatılmak istenilen aşağıdakilerden hangisidir?

(1979/ÖSYS)

A)    Bir konuşma içinde başkalarının konuşmasını verme

B)    İki üç kişinin kendi aralarında çok yavaş sesle konuşmaları

C)    Başkalarının anlayamayacağı bir dille konuşma

D)    İki kişinin kendi aralarında kararlaştırdık­ları imlerle (işaretlerle) konuşması

E)    Ruhsal durumu yansıtan kendi kendine konuşma

4.     “Bizde roman Halit Ziya ile başlar. Namık Ke­mal’in romanı, sadece denemede kaldı. Onunla hemen aynı yıllarda işe başlayan Mithat Efen­di’nin halka okuma zevkini aşılamaktaki hizmeti inkar edilemez. Fakat sanat yapıtının ilk koşulu olan, biçimden daima yoksundu. Birçok sorun­lara dokunmasına, hayatımızdaki aykırılıkları görmesine, hatta şöyle böyle sürükleyici olaylar bulma yeteneğine karşın yazdıklarına hiçbir ha­yat sıcaklık geçiremedi. Bulduğu bazı yerli tipler, romancılık sanatına, ancak başkalarının     elinde yeniden yoğrulduktan sonra mal oldu.”

Parçada Ahmet Mithat’ın romancılığına iliş­kin özelliklerden hangisine değinilmemiştir?

(1982/ÖSYS)

A)    Okuyucunun genel bilgisini genişletmeyi amaçlaması

B)    Geniş halk kitlelerine okumayı sevdirmesi

C)    Romanlarının teknik yönden kusurlu olması

D)    Kimi romanlarında “Realizm” izlerinin bulunması

E)    Kimi romanlarında yerli hayat sahnelerine rastlanması

5.     Ziya Paşa’ya karşı kargınlığı vardı; biraz da bu kırgınlığın etkisiyle olacak Harabat’ın çıkışını iyi karşılamadı. Birinci cildi için Tahrib-i Harabat’ı ikincisi için de Takip’i yazdı.

Bu paragrafta kendisinden söz edilen kişi, aşağıdakilerden hangisidir? (1986/ÖSYS)

A)    Şinasi

B)    Ahmet Vefik Paşa

C)    Ahmet Mithat Efendi

D)    Abdülhak Hamit

E)    Namık Kemal

6.     Nabizade Nazım’ın Karabibik adlı eseri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

(1987/ÖSYS)

A)    Edebiyatımızda Realizmin başarılı bir örneğidir.

B)    Kırsal kesim gerçeğine ilk kez değinilmiştir.

C)    Romandan çok, uzun hikaye özelliklerine sahiptir.

D)    Kişilerin bulundukları çevreye göre yazılmış başarılı ilk eserdir.

E)    İlk psikolojik roman örneğidir.

8.     Kimilerine göre edebiyattaki bilgiler, bilim ortamından edebiyat ortamına bir tür çeviridir. Edebiyat, bilginlerin daha önce araştırıp bulduğunu halka yayan bir araçtan başka bir şey değildir. Edebiyat yazarı, coğrafya, fizik, sosyoloji, tarih gibi erişebildiği her kaynağa uzanır. Belli sonuçları, halk için yorumlamak, halka açmakla görevlidir bu tür edebiyat.

Yukarıda belirtilen edebiyat anlayışına uygun eserler veren yazarımız kimdir?

(1987/ÖSYS)

A)    Namık Kemal

B)    Şemsettin Sami

C)    Ahmet Mithat Efendi

D)    Halit Ziya Uşaklıgil

E)    Yakup Kadri Karaosmanoğlu

7.     Türk edebiyatında Batılı roman türünün ilk örneği olarak anılan, 1859’da Fenelon’dan Divan edebiyatının sanatlı, ağdalı anlatımıyla özet olarak dilimize çevrilen eser ve bu ese­rin çevirmeni aşağıdakilerden hangisidir?

(1987/ÖSYS)

A)    Kamelyalı Kadın – Ahmet Mithat Efendi

B)    Sefiller – Şemsettin Sami

C)    Emil – Ziya Paşa

D)    Telemak – Yusuf Kamil Paşa

E)    Robenson Hikayesi – Ahmet Vefik Paşa

9.     Fransız edebiyatını örnek alan Tanzimat şairi ve yazarları büyük ölçüde

I

romantizmin etki­sinde kaldı. Bu akımın özgürlük düşüncesi

II

toplumculuk anlayışı Tanzimat yazarlarına çekici geldi.

III

Tabiatı taklit etmeye çalışan  şeyde akıl ve mantığı ön plana alan bu

IV

akımdan  N.Kemal, A.Mithat,A.Hamit, R.Mahmut Ekrem gibi sanatçılar

V

etkilendi.

Yukarıda numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? (1990/ÖSYS)

A) I          B) II          C) III          D) IV         E) V

10.   Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (1990/ÖSYS)

A)    Edebiyatı, düşüncelerini halka yaymak, bu yolla toplumu geliştirmek için araç olarak kullanmıştır.

B)    Eski edebiyata karşı olduğu halde yeni düşünce ve kavramları yaymak amacıyla yazdığı şiirlerinin çoğunda, biçim ve dil bakımından eskiye bağlı kalmıştır.

C)    Batı şiirini tanıtmak amacıyla Fransız şairlerinden manzum çeviriler yapmıştır.

D)    edebiyattaki yerini, nesir alanında özellikle makale, piyes, roman, eleştiri, tarih türünde yazdığı eserler belirlemiştir.

E)    Yazıda konuşma dilinin kullanılmasından yana olmuş ve özellikle tiyatrolarını oldukça sade bir dille yazmıştır.

11.   Aşağıda verilen bilgilerden hangisi Şinasi’ye ait değildir? (1993/ÖSYS)

A)    Dil ve edebiyat üzerinde görüşlerini Lond­ra’da çıkan Hürriyet gazetesinde yayımla­dığı “Şiir ve İnşa” makalesinde anlatmıştır.

B)    Şiirlerinde konu birliğine ve bütün güzelliğine önem vermiştir.

C)    Fransızcadan manzum olarak Türkçeye çe­virdiği bazı şiirleri, asıllarıyla birlikte Tercû­me-i Manzume adlı bir kitapta toplanmıştır.

D)    Batı edebiyatı yolunda eser veren ilk Türk sanatçıdır.

E)    Düşüncelerini yalın ve açık bir anlatımla söylemeye, konuşma dilini yazı dili haline getirmeye çalışmıştır.

12.   Onun tiyatro eseri, sahne tekniği açısından zayıf olduğu gibi dil açısından da oynamaya elverişli değildir. Piyeslerin bir bölümü manzum, bir bölümü nesir, bir bölümü de nazım–nesir karışık olarak yazılmıştır. Bunların birkaçının konusu günlük hayattan alınmış fakat çoğunda tarihi bir olay işlenmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdaki­ler­den hangisidir? (1995/ÖSYS)

A) Abdülhak Hamit

B) Muallim Naci

C) Şinasi

D) Ahmet Vefik Paşa

E) Şemsettin Sami

13.   Bu sanatçımızın adı anılınca öteki dallarda verdiği ürünlerden çok, şiiri gelir akla. Şiirlerinde değişik dönemler vardır. Gençlik yıllarında biçim ve içerik yönünden eski şiirin izinde yürürken, Şinasi ile tanıştıktan sonra asıl yolunu bulmuştur. Şiirlerde eski biçim yine sürmüş ama içerik değişmiştir. Özellikle de sosyal konulara ağırlık vermiştir. Ancak vatan ve özgürlük aşkını dile getiren şiirleriyle daha çok tanınır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (1995/ÖSYS)

A) Ziya Paşa

B) Cenap Şehabettin

C) Namık Kemal

D) Recaizade M. Ekrem

E) Tevfik Fikret

14.   Tanzimat Edebiyatı’nın kurucularındandır. Şiir de yazmış olmakla birlikte asıl ününü gazete­cilik alanındaki çalışmalarıyla sağladı. Çıkardı­ğı Tasvir-i Efkâr gazetesinde halkın anlayacağı bir dille yazmanın gerektiğini savundu. Düzya­zıda noktalama işaretini kullanarak düşüncele­rini kısa, yalın cümlelerle anlattı. Konuşma di­lini başarıyla kullanarak Batı tekniğine uygun tiyatronun ilk örneğini de o verdi.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdaki­lerden hangisidir? (1998/ÖSYS)

A) Namık Kemal

B) Ziya Paşa

C) Şinasi

D) Şemsettin Sami

E) Agâh Efendi

15.   …, Türk edebiyatında … tarzda yazılmış … tiyatrodur. Yapıtın … (1859) ve … (1860) yıllarda Türkiye’de Türkçe oyunlar oynanan tiyatro yoktu.

Yukarıda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir? (2006/ÖSYS)

A)    Zavallı Çocuk – özgün – bir – beğenildiği – yayıldığı

B)    Afife Anjelik – yeni – son – bilinmediği – tanınmdığı

C)    Şair Evlenmesi – batılı – ilk – yazıldığı – basıldığı

D)    Hasan Mellah – bilinen – gerçek – övüldüğü – yerildiği

E)    Aşk-ı Memnu – modern – klasik – okunduğu – sevildiği

16.   Tanzimat edebiyatıyla ilgili aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır? (2006/ÖSYS)

A)    Makale, fıkra, deneme gibi Batıdan alınmış yazı türleri bu dönemde gazeteler     aracılığıyla edebiyatımıza girmiştir.

B)    Yeni nazım şekilleriyle birlikte Divan edebiyatı nazım şekilleri de kullanılmıştır.

C)    Ahmet Mithat, Şemsettin Sami bu dönemin romancılarındandır.

D)    Vatan, millet, adalet, hürriyet gibi kavramlar bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.

E)    Bu dönemde çıkan resmi gazeteler, Tercümân-ı Ahvâl ve Tasvîr-i Efkâr’dır.

CEVAPLAR

1.     Aşağıdaki özelliklerden hangisi Divan nesrinde yoktur? (1974/ÖSYS)

A)    Dilin, yabancı kelime ve tamlamalarla yüklü olması

B)    Söz ve ses sanatlarına önem verilmesi

C)    Söyleyiş güzelliğinden çok düşünceye önem verilmesi

D)    Kullanılan cümlelerin çok uzun olması

E)    Noktalama işaretlerine yer verilmemesi

2.     Bir merhaleden güneşle derya görünür

Bir merhaleden iki dünya görünür

Son merhale bir fasl-ı hazandır ki sürer

Geçmiş gelecek cümlesi rüya görünür

Bu parçanın nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? (1974/ÖSYS)

A) Rubai                                         B) Murabba

C) Tuyuğ                                         D) Şarkı

E) Musammat

3.     “Divan şiiri, özellikle kasidelerde, bir bakıma en az yarar güden şiirdir. Divan

1

şairi, gazellerde  salt söz ustalığına önem verir, bu ustalığı ile duygulandırır

2

okuyucusunu. Mesnevilede Di­van şairi halk hikayecisi ile birleşir. Gazellerde ise

3                                                                                     4

şiire yararın karıştığı daha belirgindir.

Bu paragrafta bilgi yanlışlığı vardır. Parag­raftaki numaralandırılmış sözcüklerden hangilerinin yerleri değiştirilirse, bu yanlışlık giderilmiş olur? (1976/ÖSYS)

A) 2 ve 3                                         B) 4 ve 1

C) 1 ve 2                                        D) 3 ve 1

E) 4 ve 3

4.     Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?

(1977/ÖSYS)

A)    Mecaz manzumlarla yüklü olması

B)    Dış dünyaya yönelik somut konuların işlenmesi

C)    Şekil güzelliği sağlamak için eşanlamlı sözlere yer verilmesi

D)    Kişisel sevinçlere ve acılara çok az yer verilmesi

E)    Tasavvufla ilgili terimlere geniş ölçüde yer verilmesi

5.     Aşağıdaki dizelerin hangisinde konularına göre adlandırılan şiirler birlikte verilmiştir?

(1978/ÖSYS)

A)    kaside – gazel – rubai – mersiye

B)    terkibibent – kaside – naat – güzelleme

C)    müstezat – ağıt – mesnevi – hicviye

D)    şarkı – nefes – taşlama – terciibent

E)    mersiye – koçaklama – tevhit – ilahi

6.     “Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib

Kılma derman kim helâkim zehri dermanımdadır.”

Bu beyitte, Divan edebiyatının ortak konu­larından hangisi işlenmiştir? (1981/ÖSYS)

A)    Aşk acısından duyulan mutluluk

B)    Sevgiliye duyulan özlem

C)    Aşk ıstırabının insanı olgunlaştıracağı inancı

D)    Sevginin cefasının sürüp gitmesi için Tanrı’ya yakarış

E)    Aşk derdine derman bulunamayış

7.     Beni ağlayan beni kim, üstüme gelmez ölicek

Bir avuç toprak atar bad-ı sabadan gayrı.”

Yukarıdaki dizeler, Divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen yaygın yargılardan hangisiyle bağdaşmaz? (1981/ÖSYS)

A)    Bütün şiirlerde aruz ölçüsü kullanılmıştır.

B)    Yapıt, değişmez kurallara göre, güçlü bir düzen içinde ve çoklukla beyit beyit işlenir.

C)    Söz ve anlam sanatlarına sık sık başvurulur.

D)    Biçim ve söyleyiş kaygısı oldukça ağır basar.

E)    İnsandan kopuk, insanı anlatmayan soyut bir dünyası vardır.

8.     Nedim’le Fuzuli’yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (1984/ÖSYS)

A)    Nedim, şiirine günlük hayatı yansıtmış; Fuzuli ise bundan kaçınmıştır.

B)    İkisi de kasideden çok gazelde başarılı olmuştur.

C)    Fuzuli tasavvuftan esinlenmiş, Nedim tasavvufla hiç ilgilenmemiştir.

D)    İkisinin de dili, çağdaşlarına göre daha sadedir.

E)    İkisinin de, “Divan”larından başka, “Mes­nevi”leri de vardır.

9.     “Fuzuli, Leyla ve Mecnun’u ile bütün edebiya­tımız boyunca tek başına kalmış bir eserin sa­hibidir. Baki’nin Mersiye’si gibi, onun Mesne­vi’si de uzun zamanı kapatan eserlerdendir. Çağdaşı Yahya Bey gibi, Atai gibi bu yola heves edenler az çok bölgesel konuları ele almışlar ya da çevriye özenmişlerdir.

Parçaya göre, Fuzuli’nin Mesnevi’si ile Baki’nin Mersiye’sinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? (1985/ÖSYS)

A)    Uzun zaman, eşdeğerde benzerlerinin yazılmamış olması

B)    Şairlerinin bu türlerde başka eser vermemiş olmaları

C)    Bu eserlerle “mesnevi” ve “mersiye” devrinin kapanmış olması

D)    Türlerinin ilk örnekleri sayılmaları

E)    İki büyük çağdaş şair tarafından yazılmış olmaları

10.   Aşağıdaki dizelerden hangisi, tümüyle Divan edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?

(1986/ÖSYS)

A)    gazel – şarkı – murabba – mani – mesnevi

B)    rubai – muhammes – destan – tuyuğ – masal

C)    tuyuğ – kaside – murabba – türkü – gazel

D)    müstezat – mersiye – gazel – naat – münacat

E)    şarkı – ağıt – rubai – müstezat – mani

11.   Aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisin­de, şairlerin büyük bir çoğunluğu, şiiri, top­lumsal amaçlarından, bilimsel içeriklerden uzak, salt şiirsel değerleri ön plana alarak yazmışlar ve ortak biçimler içinde kalıplaş­mış ortak kavramlar kullanmışlardır?

(1987/ÖSYS)

A)    Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı

B)    Milli Edebiyat

C)    Servet-i Fünûn Edebiyatı (Edebiyat-ı Cedide)

D)    Tanzimat Edebiyatı

E)    Divan Edebiyatı

12.   Baki, gelmiş geçmiş Divan şairlerimizin çoğun­dan daha az eser vermiş, bir küçük Divan bırakmıştır. Buna karşın Divan edebiyatımızın en büyük şairlerinden biri olarak bilinir. Bu ba­şarının belli başlı nedenini, onun… aramalıyız. Baki’nin tek dizesi bile, yazarını hemen belirler.

Bu parçada boş kalan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (1988/ÖSYS)

A)    yergilerindeki hünerinde

B)    dilindeki sadelikte

C)    seçtiği konuların güzelliğinde

D)    kendine özgü üslubunda

E)    aruzdaki ustalığında

13.   Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere Divan edebiyatında ne ad verilir?

(1991/ÖSYS)

A) Tezkire                                       B) Münşeat

C) Hamse                                       D) Velayetname

E) Siyer

14.   Kasidelerinde kullanıldığı ağır dil, gazellerinde, özellikle şarkılarında oldukça sadeleşir. Farsça ve Arapça şiirleri de olmakla birlikte şiirlerinin çoğu Türkçedir. Kasidelerinden çok, yeni bu­luşlarla süslediği şarkı ve gazelleriyle ünlüdür. Gazellerine, “Malumdur bemin sühanım mah­las istemez.” diye haklı olarak övünecek derecede kişiliğinin damgasını vurmuştur.

Bu parçada tanıtılan Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir? (1992/ÖSYS)

A) Fuzuli                                         B) Baki

C) Nedim                                        D) Nefi

E) Nabi

15.   Çepçevre bahar içinde bir yer gördük

Ferhat ile Şirin’i beraber gördük

Baktık geceden fecre kadar ellerde

Yıldızlara yükselen kadehler gördük

Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? (1992/ÖSYS)

A) Rubai                                         B) Mani

C) Şarkı                                           D) Murabba

E) Nefes

16.   Aşağıdaki eserlerden hangisi 15. yüzyılda “mesnevi” biçiminde yazılmış bir yergidir?

(1994/ÖSYS)

A) Tazarruname                             B) Kabusname

C) İskendername                            D) Harname

E) Garipname

17.   Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin matla (ilk) beytidir? (1994/ÖSYS)

A)    Bahar erdi yine düştü letafes gülistan üzre

Yine oldu zemin lütfu galip asman üzre

B)    Gül devri ayş eyyamdır zevk usafa hengamıdır

Aşıkların bayramıdır bu mevsim-i ferhunde dem

C)    Cefa taşın ne gam atsa Hayali sana alçaklar

Belagat meyvesin hasıl eden nahl-i hünersin sen

D)    Bu derv içinde benim padişeh-i mülk-i sühan

Bana sunuldu kaside bana verildi gazel

E)    Azırın yadıyle memnak olsa müjganım n’ola

Zayi olmaz gül temannasıyla vermek hare su

18.   Gazelin ilk beytine matla, genellikle şairin adı bulunan sen beytine tegazzül

I                                                                      II

en güzel beytine beytü’l gazel denir. Her beyti aynı konudan bahseden gazele

III

yek-ahenk, her beyti aynı derecede güzel gazele yek-avaz adı verilir.

IV                                                                           V

Bu parçadaki numaralı terimlerden hangisi­nin açıklaması yanlıştır? (1995/ÖSYS)

A) I          B) II          C) III          D) IV         E) V

19.   Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (1996/ÖSYS)

A)    Uyak düzeni aa, ba, ca… biçimindedir.

B)    Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir.

C)    Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır.

D)    Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.

E)    Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir.

20.   Bir şairin, başka bir şairin şiirini konu ve biçim yönünden örnek alarak aynı ölçü, aynı uyak ve aynı redifle yazdığı benzer şiire ne ad verilir? (1997/ÖSYS)

A) Muhammes

B) Nazire

C) Murabba

D) Taştir

E) Meseddes

21.   Divan şiiriyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (1997/ÖSYS)

A)    Yabancı sözcüklerle ve kurallarla yüklü bir dil kullanılmıştır.

B)    Ölçü olarak aruz kullanılmıştır.

C)    Kavramlar, ortaklaşa kullanılan kalıplaşmış sözlerle anlatılmıştır.

D)    Konular genellikle gerçek yaşamdan alınmıştır.

E)    Şiirler “divan” adı verilen kitaplarda toplanmıştır.

22.   Bize İran edebiyatından geçmiştir. Dört dizeden oluşur. Aruz ölçüsünün kendine özgü kalıplarıyla yazılır. Az sözle önemli bir şey söylenerek sağlanan anlam yoğunluğu, başta gelen özelliğidir. Genelde felsefeyle ilgili düşünsel temalar işlenir.

Bu parçada sözü edilen Divan şiiri biçimi aşağıdakilerden hangisidir? (1998/ÖSYS)

A) Gazel                                         B) Müstezat

C) Murabba                                    D) Rubai

E) Kaside

23.   Aşağıdakilerin hangisinde bir yazar, kendisi­ne ait olmayan bir yapıtla birlikte verilmiştir?

(1998/ÖSYS)

A)    Yusuf Has Hacip – Kutadgu Bilig

B)    Kaşgarlı Mahmut – Divanü Lügati’t-Türk

C)    Ahmet Yesevi – Divan-ı Hikmet

D)    Ali Şir Nevai – Muhakemetü’l-Lügateyn

E)    Kâtip Çelebi – Hüsn ü Aşk

24.   15. yüzyılda Mercimek Ahmet’in Farsçadan çe­virdiği Kabusname, 15. yüzyılda

I                                                   II

derlenip yazıya geçirildiği tahmin edilen Dede Korkut Hikayeleri, 17. yüzyılda

III

Evliya Çelebi’nin Keşf’üz Zünun’u  düzyazı türümüzün öyküye kaynaklık eden ilk

IV

ürünleri olarak alınabilir. Klasik Osmanlı düzyazı­sının ürünlerinden olan gazavatnameler ile menakıbnameler de yine bu türün kaynakları arasında

V

sayılabilir.

Bu parçada numaralandırılmış sözlerden hangisi bilgi yanlışlığına yol açmaktadır?

(1998/ÖSYS)

A) I          B) II          C) III          D) IV         E) V

25.   Divan edebiyatı diye adlandırdığımız düşünüş ve yazış biçiminin tam anlamıyla başlaması, Türklerin Anadolu’ya egemen oldukları 13. yüzyıl sonlarına rastlar. Bu edebiyat, … etkisi altında yeni edebiyatın doğduğu 19. yüzyılın ortalarına kadar sürer. İlk Divan şairi diyebile­ceğimiz şair ise 13. yüzyılda yaşamış olan …

Bu parçadaki boş yerlere sırasıyla aşağıda­kilerden hangisi getirilmelidir? (2006/ÖSYS)

A)    Fransa – Sultan Veled’dir.

B)    Batı – Hoca Dehhani’dir.

C)    Avrupa – Yusuf Has Hacip’tir.

D)    Tanzimat – Ahmet Yesevi’dir.

E)    Halkçılık – Âşık Paşa’dır.

CEVAPLAR

1.     “Yeşile koşan Londra’yı gördükçe hep denizi kovalayan İstanbul’u düşündüm.” cümlesinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?

(1974/ÖSYS)

A) Teşbih                                        B) Teşhis

C) Mürsel mecaz                            D) Tekrir

E) Kinaye

2.     Kurban olam kurban olam

Beşikte yatan kuzuya

Bu beyitte aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi yapılmıştır? (1976/ÖSYS)

A) Cinas                                          B) İstiare

C) Benzetme                                  D) Kişileştirme

E) Abartma

3.     Ey benim sarı tamburam,

Sen ne için inilersin?

İçim oyuk, derdim büyük

Ben onun’çün inilerim.

Sazın gerçekten de içi oyuktur. Ama burada anlatılmak istenen başka bir şeydir.

Böyle bir yazın sanatı (edebi sanat) aşağı­dakilerden hangisinde vardır? (1979/ÖSYS)

A)    Güleriz ağlanacak halimize.

B)    Şu karşıma göğüs geren,

Taş bağırlı dağlar mısın?

C)    Sakinler meclisten çekmiş ayağı.

D)    Kısmetimdir gezdiren, yer yer seni,

Arşa çıksan akıbet yer yer seni.

E)    Gül hasretinle yollara tutsun kulağını.

4.     Ne efsunkâr imişsin ah ey didar-ı hürriyet

Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten

Aşağıdaki dizelerin hangisinde, yukarıdaki beytin ikinci dizesindeki sanata benzer bir sanat vardır? (1980/ÖSYS)

A)    Karlar altında bir ilkbaharım ben

B)    Kar değil gökyüzünden yağan beyaz ölümdü

C)    Şu bakır zirvelerin ardından

Bir süvari geliyor kan rengi

D)    Ruhu her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter

E)    Ben garip çizgilerle uğraşırken baş başa

Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa

5.     “Menekşeler külahını kaldırır”

dizesindeki edebi sanat, aşağıdaki dizelerden hangisinde vardır? (1981/ÖSYS)

A)    Güzel gitti diye pınar ağladı

B)    Ak kuğular sökün etti yurdundan

C)    Gül budamış dal dal olmuş

D)    Kara yerde mor menekşe biter mi?

E)    Gözlerim kapıda kulağım seste

6.     Dağ dağ o güzel ses bütün etrafı gezindi;

Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi.

Bu dizelerdeki kişileştirme, aşağıdakilerden hangisinde yoktur? (1982/ÖSYS)

A)    Bir sarmaşık uyanıyordu uykusundan;

Geriniyordu bir eski duvarın sıvasından

B)    Bir bulut geldi üstüne bahçenin,

Bütün ağaçların keyfi kaçtı.

C)    Toros dağlarının üstüne

Ay, un eledi bütün gece

D)    Eskici dükkanındaki asma saat,

Çelik bir şal atmış omuzlarına

E)    Ay, zeytin ağaçlarından yere damlıyordu;

Açtım avucumu altına tuttum

7.     “Sakin ve rüzgârsız havalarda, bacalar üzerinden bir türlü savrulup dağılmayan dumanlar birbiri üzerine nasıl birikirse, bu sesler de öylece göğün boşluğunda toplanıyor, kolay kolay dağılmıyordu.

Bu cümlede birbirine benzetilen iki şey aşağıdakilerden hangisidir? (1984/ÖSYS)

A)    Hava – Rüzgâr

B)    Rüzgâr – duman

C)    Hava – Ses

D)    Duman – Gök

E)    Duman – Ses

8.     “Anadolu” kelimesinin, “Anadolu, hepimize hınç, şüphe ve emniyetsizlikle bakıyordu.” cümlesin­deki kullanılışına benzer bir kullanım, aşağı­dakilerden hangisinde vardır? (1984/ÖSYS)

A)    Ankara, bütün Orta Anadolu’ya bir iç kale vazifesi görmüştür.

B)    Erzurum, Türkiye coğrafyasına 1890 metreden bakar.

C)    O günlerde Konya’nın nasıl yaşadığını ve ne düşündüğünü bilmiyoruz.

D)    İstanbul’un asıl manzarasına bir sivil mimari oluşturmuştur.

E)    Bursa kadar muntazam bir devrin malı    olan bir şehir bilmiyorum.

9.     “Ey saz benizli yolucu, sen, söyle bana,

Kuş uçmaz, kervan geçmez sema yolunda;

Gündüzün, gecenin hangi kovuğunda

Dinlenmek için gidip yatacaksın?”

Burada şairin “yolcu” diye seslendiği “ay”dır.

Bunu, şiirdeki hangi sözlerinden çıkarabiliriz?

(1985/ÖSYS)

A)    sema yolunda

B)    kuş uçmaz, kervan geçmez

C)    saz benizli

D)    gündüzün, gecenin hangi kovuğunda

E)    dinlenmek için gidip yatacaksın

10.   “Artık dağlar sırtlarından kürklerini attılar. Fakat henüz sabahları serince olduğundan,       omuzlarına sislerden birer atkı alıyorlar. Şimdi rüzgâr ağaçlar arasında ılık ılık esiyor. Hece böcekler, görülecek şey!”

Parçada kişileştirilen varlık, aşağıdakiler­den hangisidir? (1985/ÖSYS)

A) böcekler                                     B) sisler

C) rüzgâr                                        D) ağaçlar

E) dağlar

11.   Kalem böyle çalınmıştır yazıma

Yazım kışa uymaz, kışım yazıma.

Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? (1986/ÖSYS)

A)    benzetme (teşbih)

B)    cinas

C)    kişileştirme (teşhis)

D)    abartma (mübalağa)

E)    istiare

12.   Durgun bir akşamın erguvan örtüsünü

Yırtarken çekinerek gecenin kara eli

Yorgun bir gölge, omzunda bir günün yükü

Sürüklüyor ufuklara ağır adımlarını

Bu dizelerde kişileştirilen varlıklar aşağıda­kilerin hangisinde verilmiştir? (1987/ÖSYS)

A)    Yorgun omuz – sürüklenen ufuklar

B)    Durgun bir akşam – ağır adımlar

C)    Erguvan örtü – bir günün yükü

D)    Akşamın örtüsü – omuzun yükü

E)    Gecenin kara eli – yorgun bir gölge

13.   Kısmetindir gezdiren yer yer seni

Arşa çıksan akıbet yer yer seni

Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? (1988/ÖSYS)

A) Mecaz                                        B) Cinas

C) Kinaye                                        D) İstiare

E) Hüsn-i ta’lil

14.   Anavarza at oynağı

Kana bulanmış gömleği

Kıyman a zalımlar kıyman

Kör karının bir deyneği

Yaşlı bir kadının öldürülen tek oğlu için duyduğu acıyı dile getiren bu dörtlükte,     aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? (1988/ÖSYS)

A)    Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme

B)    Bir sözcüğü, iki anlamını birden sezdirecek biçimde kullanma

C)    Bir sözcüğü, gerçek anlamı dışında başka bir sözcük yerine kullanma

D)    Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bıra­karak olguyu başka bir nedene bağlama

E)    Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma

15.   Adam, elini uzattı; tam onu koparacağı sırada, mor menekşe: “Bana dokunma!” diye bağırdı.

Bu cümledeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? (1989/ÖSYS)

A)    Teşbih (benzetme)

B)    Tezat

C)    İstiare

D)    Kinaye

E)    İntak (konuşma)

16.   İlahi, kabul senden ret senden; şifa senden, dert senden… İlahi, iman verdin, daim eyle; ihsan verdin, kaim eyle.

Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdaki­lerden hangisine örnektir? (1989/ÖSYS)

A) İmale                                         B) Seci

C) Aliterasyon                                D) Redif

E) Cinas

17.   Yalnız zaman olur bazı akşamlar

Bir kadın çehresi; yanarken camlar

Bir lahza belirir loş aynalarda

Bu dizelerde geçen, “yanarken camlar” sö­zünde, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? (1990/ÖSYS)

A)    Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme

B)    Bir sözü benzetme amacıyla bir söz yerine kullanma

C)    Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma

D)    İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma

E)    Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, hoşa giden bir nedene bağlama

18.   Yapıtlarında daha çok kırsal kesim insanlarını anlatan birkaç yazar, Yakup Kadri Karaosman­oğlu’yla görüşmeye gider. Bu ilgiden çok hoşnut olan Yakup Kadri, bir ara merakla konuk yazarlara nerelerden geldiklerini sorar. Yazarlardan biri gülerek: “Yabandan geliyoruz üstat, Yaban’dan!” der.

Parçada geçen “Yaban’dan geliyoruz.” sözünde, aşağıdaki açıklamaların hangisine uygun bir söz sanatı vardır? (1990/ÖSYS)

A)    Bir anlam inceliği yaratmak için bildiğini bilmezlikten gelme

B)    Bir sözcüğü alışılmış anlamının dışında bir anlamda kullanma

C)    Söylenmek isteneni en az sözcükle anlatma

D)    Bir gerçeği sezdirmek için bir sözü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma

E)    Söz arasında, bilinen bir duruma işaret etme

19.   Nedir can kim anı sen nazenin canane vermezler

Sana aşık olanlar yoluna cana ne vermezler

Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

(1991/ÖSYS)

A) Cinas                                          B) Hüsn-i ta’lil

C) Teşhis                                        D) Tevriye

E) İntak

20.   Aşağıdaki dizelerin özellikle hangisinde bir abartma vardır? (1991/ÖSYS)

A)    Bir ah çeksem dağı taşı eritir.

Gözüm yaşı değirmeni yürütür.

B)    Bu topraklar ecdadımın ocağı

Evim, köyüm hep bu yerin bucağı

C)    Ne doğan güne hüküm geçer

Ne halden anlayan bulunur.

D)    Derdim çoktur hangisine yanayım

Yine tazelendi yürek yarası

E)    Yükseğinde büyük namlı karın var

Alçağında mor sümbüllü bağım var

21.   (I) Dik, sarp bir doruğa tırmanan bir dağcıyı andırıyor deneme yazarı. (II) Yamaçta ayağını koyacağı bir yer arıyor. (III) Elleriyle tutunacak bir yer seçiyor. (IV) İpini takacağı bir kaya parçası gözlüyor; adım adım tırmanıyor, sınaya sınaya yükseliyor. (V) Tepede, ulaştığı noktada, bir dağcı gibi güven duygusu sarıyor içini.

Yukarıdaki cümlelerin hangisinde benzetmeye yer verilmiştir? (1992/ÖSYS)

A) I ve III                                         B) I ve V

C) II ve III                                        D) II ve IV

E) IV ve V

22.   Aşağıdakilerin hangisinde bir kinaye vardır?

(1992/ÖSYS)

A)    Gönül sevdiğinden soğur

Görülmeyi görülmeyi

B)    Gölgesinden dinlendiğim

Koca çamlar yerinde mi

C)    Şu karşıma göğüs geren

Taş bağırlı dağlar mısın

D)    Elbet bir devasız dertten

Doğan göz bir zaman ağlar

E)    Uçtu kuşların kervanı

Her biri bir dala gider

23.   Aşağıdaki dizelerden hangisinde dört öğesi de bulunan bir “teşbih” vardır? (1995/ÖSYS)

A)    Her hatıra bir damla yaş oldukça gözümde

B)    Gördüm deniz dedikleri bin yaşlı ejderi

C)    Canlandı hayalimde o mazideki yazlar

D)    Her gölge bir insan kadar inceydi, derindi

E)    Ben böyle değildim, bu deniz böyle değildi

24.   Aşağıdaki beyitlerin hangisinde “cinas” vardır?

(1995/ÖSYS)

A)    Gönlümle oturdum da hüzünlendin o yerde,

Sen nerdesin ey sevgili, yaz günleri nerde.

B)    Kısmetindir gezdiren yer yer seni

Arşa çıksan akıbet yer yer seni

C)    Akşam lekesiz, saf, iyi bir güz gibi akşam;

Ta karşı bayırlarda tutuşmuş iki üç çam

D)    Gözlerin mahmur olurmuş her zaman

Pek yamansın, pek yamansın, pek yaman

E)    Görmeden mecnunların sahradaki cem’iyyetin

Sevdiğim meşk-i nigah eylesin ahularla sen

25.   Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir söz sanatı yoktur? (1996/ÖSYS)

A)    Düşlerimde bir güzel

Bakışı ayva çürüğü

B)    Tam otların sarardığı zamanlar

Yere yüzükoyun uzanıyorum

C)    Asılı salkımlardır çocuklar

Anaların uzun eteklerinde

D)    Saçların uçuşuyor rüzgârda

Her telinde ayrı bir kalp çarpıyor

E)    Acılarım, acılarım benim

Çiçeğe durmuş badem ağacı

26.   Tablasındaki taze salatalıkları övmek için, “Badem bunlar, badem” diye bağıran satıcı, aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurmaktadır? (1995/ÖSYS)

A) Benzetme                                  B) Tenasüp

C) Kinaye                                        D) Hüsn-i ta’lil

E) Mecaz-ı mürsel

27.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, tırnak içine alınmış sözlerde bir söz sanatı vardır?

(1997/ÖSYS)

A)    Ben, sizin sandığınız gibi “ünlü biri” değilim.

B)    “Beş sınıflı, tek öğretmenli” bir ilkokulda okudum ben.

C)    Dergi yöneticilerinin bu “hoşgörülü tutum”u duygulandırdı beni.

D)    Emekliliğin nasıl “güç bir iş” olduğunu bilmiyorum henüz.

E)    “Aslanın ağzındaki”ne yetişmek için koşuşturup duruyorum.

28.   Çocuğun birine sormuşlar:

–      Ne olacaksın?

–      Adam olacağım, demiş.

Çocuğun bu yanıtı aşağıdakilerden hangisi­ne örnek olabilir? (1998/ÖSYS)

A) Benzetme                                  B) Kinaye

C) Tenasüp                                     D) Mecaz-ı mürsel

E) Hüsn-i ta’lil

29.   (I) Güneş yavaş yavaş yükselirken antik kent aydınlanmaya başlıyor. (II) Güneşle birlikte, kentin geçmişindeki bilinmeyen yönlerin de ortaya çıkacağını sanıyor insan; ama bir süre sonra yanıldığını anlıyor. (III) Yüzyıllardır yalnızlığa alışmış, unutulmuş bu kentin geçmişini düşünüyor. (IV) Acaba bu tiyatro sahnesinde kaç oyun sergilendi, odeonda ne gibi sorunlar tartışıldı, ölümüne savaşlar nasıl yaşandı buralarda? (V) Bugün, bütün bunlardan habersiz, tarih sahnesindeki rolünü tamamlamış ve mağrur bir sessizliğe gömülmüş bir kentle karşı karşıyayız.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişileştirme sanatı vardır?

(2006/ÖSYS)

A) I ve II                                          B) I ve IV

C) III ve IV                                       D) III ve V

E) IV ve V

CEVAPLAR

1.     Aşağıdakilerden hangisi “Klasik tragedya (tra­jedi)”nin bir özelliği değildir? (1977/ÖSYS)

A)    Konuların tarih ve mitolojiden alınması

B)    Kişilerin soylu tabakadan seçilmesi

C)    Kahramanın iç çatışmasının ve kamuoyu­nun koro ile yansıtılması

D)    Çirkin ve korkunç olayların sahnede gös­terilmesi

E)    Üç birlik kuralına uyulması

2.     “Ben gazetedeki köşemde roman eleştirileri yapmam. Zaten bu köşenin görevi de eleştiri değildir. Amacım, okuyucuya bazı günlük so­­runları tanıtmak, bu sorunlar hakkında düşünce­­lerimi, derinliğe inmeden, kanıtlamaya kalkma­dan söylemektir. Kısa, yoğun, günübirlik yazılardır bunlar.” diyen bir sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir? (1984/ÖSYS)

A) Mektup                                      B) Fıkra

C) Deneme                                     D) Makale

E) Anı

3.     “Her gün yazıyorum. Her gün gazetede çıkıyor bunlar. Güncel sorular yanında edebiyat yazıları da yazıyorum. Bunlar, hikayelere benzer, hikayeciler biçiminde oluşturuyorum. Yazılarımı bu türün bilinen, alışılmış tekniğiyle değil, kendi istediğim gibi yazdım ve okuyucu da bunu benimsedi. Bu da benim için sürekli edebiyat çalışması oluyor.”

Yazarın paragrafta sözünü ettiği yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? (1985/ÖSYS)

A) Makale                                      B) Deneme

C) Fıkra                                           D) Hikaye

E) Günlük

4.     Aşağıdakilerin hangisinde doğal destanlar bir arada verilmiştir? (1988/ÖSYS)

A)    İlyada, Kalevala, Oğuz Kağan

B)    İlyada, Kaybolmuş Cennet, Oğuz Kağan

C)    Kaybolmuş Cennet, Kalevala, Şehname

D)    İlyada, Kurtarılmış Kudüs, Kalevala

E)    Kurtarılmış Kudüs, Şehname, Odysseia

5.     Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran bu türün temsilcisi sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

(1989/ÖSYS)

A) Boileau                                      B) La Fontaine

C) Montaigne                                 D) Voltaire

E) J. J. Rousseau

6.     Yazar, bir toplum gerçeğini belirtmek istiyor. Bir çevreyi, bu çevrenin kişilerini görmüş, biliyor. Bundan bir roman çıkarmak istemiş. Ne var ki romanı okuyup bitirdikten sonra, zihnimizde yalnız birtakım olayların izleri kalıyor. Bir de yazarın bunlara karşı yergici tutumu. Yazarın tutumunu beğeniyor, öfkesine katılıyoruz. Ama bu, kitabı deneme ile röportaj arası bir yapıt olmaktan kurtaramıyor. Daha doğrusu ona bir roman tadı kazandırmıyor.

Bu parçada, aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

(1989/ÖSYS)

A) Günlük                                       B) Eleştiri

C) Anı                                             D) Fıkra

E) Makale

7.     Aşağıdakilerden hangisi masalın özellikle­rinden biri değildir? (1989/ÖSYS)

A)    Olayların belli bir zamana bağlanmaması

B)    miş’li geçmiş zamanla anlatılması

C)    Belli bir yazarının bulunmaması

D)    Milli duygularla inançları işlemesi

E)    Eğitici nitelik taşıması

8.     Aşağıdaki yapıtlardan hangisi öbürlerinden farklı bir türde yazılmıştır? (1991/ÖSYS)

A)    Anna Karenina

B)    Vadideki Zambak

C)    Gülünç Kibarlar

D)    Tom Sawyer’in Maceraları

E)    Madam Bovary

9.     Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur? (1991/ÖSYS)

A)    Harname

B)    Şikayetname

C)    İskendername

D)    Garipname

E)    Zafername

10.   Aşağıdakilerden hangisi Klasik komedyanın özeliklerinden biri değildir? (1992/ÖSYS)

A)    Karakterleri çoğunlukla üst tabakadan, soylu kişilerden seçme

B)    Konuları, çağdaş toplumdan, günlük yaşantıdan alma

C)    Toplumsal çelişkilerin gülünç yanlarını vurgulayarak düşündürmeyi amaçlama

D)    Vurma, yaralama gibi acı verici olayları izleyicinin gözü önünde canlandırma

E)    Birbiri ardınca kesintisiz sürüp giden diyalog ve koro bölümlerinden oluşma

11.   Aşağıdaki eserlerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?

(1992/ÖSYS)

A)    Şermin

B)    Okun Ucundan

C)    Garip

D)    Türk Sazı

E)    Altın Işık

12.   Türk edebiyatında bu türün örnekleri, Cumhu­riyet’ten sonra verilmeye başlanmıştır. Ahmet Haşim’in “Bize Göre” ve “Gurabahane-i Lakla­kan” adlı yapıtlarındaki kimi parçalar, edebiya­tımızda bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Türün en başarılı temsilcisi ise, Nurullah Ataç olarak bilinir. Sabahattin Eyüboğlu, Suut Kemal Yet­kin de bu türün ustaları arasında yer alır.

Bu parçadaki sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir? (1994/ÖSYS)

A) Öykü                                          B) Anı

C) Roman                                       D) Deneme

E) Gezi

13.   Tragedya türü ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (1996/ÖSYS)

A)    Acıklı yönü ağır basan bir tiyatro türüdür.

B)    Ana karakterlerin halktan olması en önemli özelliğidir.

C)    Konuları, mitolojiden ve tarihten alınır.

D)    Zaman, yer ve olay birliği kuralına uyulur.

E)    Klasik bir dil ve üslup anlayışıyla yazılır.

14.   Tanzimat’a kadar Türk toplumunda onun yerini destanlar, efsaneler, mesneviler ve Halk hikayeleriyle masallar tutmuştur. Bir edebiyat türü olarak bize Tanzimat’tan sonra Batı’dan gelmiştir. İlk örnekler de Fransız edebiyatından yapılma çevirilerdir. Bunlardan ilk tanıdığımız yapıt, Yusuf Kamil Paşa’nın bir çevrisidir.

Bu parçada sözü edilen edebiyat türü aşa­ğıdakilerden hangisi olabilir? (1996/ÖSYS)

A) Hikaye                                       B) Tiyatro

C) Gezi                                           D) Anı

E) Roman

15.   Aşağıdaki destanlardan hangisi, birlikte verildiği ulusa ait değildir? (1997/ÖSYS)

A)    Manas – İran

B)    Ramayana – Hint

C)    Niebelungen – Alman

D)    Kalevala – Fin

E)    Ergenekon – Türk

16.   Yazarın, özgürce seçtiği bir konuda iddia ve ispatlama kaygısı gütmeden düşüncele­rini konuşma havası içerisinde “ben”li anla­tımla oluşturduğu yazı türüne ne ad verilir?

(1997/ÖSYS)

A) Deneme                                     B) Anı

C) Eleştiri                                       D) Röportaj

E) Makale

17.   Bu, son bir yıl içinde okuduğum romanlar arasında etkisinden uzun süre kurtulamadığım bir çeviri roman. Yazar, bu romanında öncekilerden farklı bir yol izlemiş. Bir kahramanın çevresinde gelişen bir öykü kurgulamış. Abartıyla yalınlığı, komediyle trajedinin özeliklerini bir arada kullanmış. Bir yıl gibi bir zaman dilimini çok az geri dönüşlerle anlatmış. Haftalarca “çok satanlar” listesinde yer alan bu çeviri yapıt, Türk okurundan gördüğü ilgiyi Fransız ve İngiliz okurlarından görmemiş. Bu durum, çevirmenin başarısı olarak değerlendirilebilir.

Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?

(2006/ÖSYS)

A) Makale                                      B) Deneme

C) Eleştiri                                       D) Fıkra

E) Günlük

CEVAPLAR

1.     Al bir kalpak giymişti, al

Al bir ata binmişti, al

Zafer ırak mı, dedim.

Aha, diyordu.

Bu parça, duygu örgüsü yönünden aşağıdaki türlerden hangisine en yakındır?

(1975/ÖSYS)

A)    Didaktik – lirik

B)    Lirik – pastoral

C)    Pastoral – didaktik

D)    Epik – lirik

E)    Epik – pastoral

2.     Yıldız arıyorum gökler dolusu

Zaman oraya varmamış olsun

Yukarıdaki dizelerde,

I.   çiçekler arıyorum

II.   görmemiş olsun

III.   dağlar dolusu

IV.   bahçıvan kokusu

sözlerinin tümü kullanılarak çapraz kafiye düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse, aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur? (1977/ÖSYS)

A) III, II, I, IV                                   B) II, III, IV, I

C) I, II, III, IV                                   D) IV, III, I, II

E) I, III, IV, II

3.     “Rüzgâr tersine esiyor… Niçin?

Eski günler geri mi gelecek?”

Yukarıdaki dizelerde,

I.    kozasında böcek

II.    doğmak için

III.    bildiği hayata

IV.    kımıldıyor

sözlerinin tümü kullanılarak sarmal kafiye düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse, aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur? (1978/ÖSYS)

A) I, II, IV, III                                   B) III, II, IV, I

C) IV, I, III, II                                   D) IV, II, III, I

E) III, I, II, IV

4.     Hayır, hayal ile yoktur benim alışverişim;

İnan ki her ne demişsem görüp de söylemişim.

Bu iki dizenin, şiir bütünü ile ilgili özellikler­den hangisi kesin olarak saptanabilir?

(1986/ÖSYS)

A)    Nazım biçimi

B)    Kafiye düzeni

C)    Ölçüsü

D)    Konusu

E)    Yazıldığı dönem

5.     Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır?

(1987/ÖSYS)

A)    Bir garip rüya rengiyle

Rüzgârdaki yaprak bile

B)    Savrulmada gül şimdi havada

Gün doğmada bir başka ziyada

C)    Söylenmemiş aşkın güzelliğiyledir

Kâğıtlarda yarım bırakılmış şiir

D)    Bin bahçeli beldemizi yad ellere bıraktık

Gölgesinde barınacak tek ağacım yok artık

E)    Bizim mahalle de İstanbul’un kenarı demek

Sokaklarında yürünmez ki yüzme bilmeyerek

6.     Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır? (1991/ÖSYS)

A)    Ağaçlar kökünden kopacak gibi

Bir türlü dinmiyor başlayan tipi

B)    Çınla ey coşkun deniz, kayalıklarda çınla!

Sar bütün kumsalları o dolaşık saçınla

C)    Kardır yağan üstümüze geceden

Yağmurlu, karanlık bir düşünceden

D)    Dağlar, omuz omuza yaslanan dağlar

Sular karınca paslanan dağlar

E)    Kervan yürür peşi sıra düşemem

Yıldız akar uçsam da yetişemem

7.     Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle

Seğirtir kaval sesinde sağa sola

Çobandır köyün yamacında

Yayar davarı da çömelir

Meşe dallarının altına

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden han­gisine özgü bir nitelik vardır? (1991/ÖSYS)

A) Lirik                                            B) Dramatik

C) Didaktik                                     D) Epik

E) Pastoral

8.     Uyandım baktım ki sabah

Güneş vurmuş içime

Kuşlara yapraklara dönmüşüm

Pır pır eder durur, bahar rüzgârında

Bu dizelerde Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisi örnek gösterilebilir? (1992/ÖSYS)

A)    Edebi sanatlara yer vermemesine

B)    Nükteli bir söyleyiş yeğlemesine

C)    Doğa betimlemesine başvurmasına

D)    Ölçü ve uyağa önem vermemesine

E)    Toplumsal sorunlara değinmesine

9.     Siz bakarsanız bir şey göremezsiniz

Benim yurdumdur orası

Ardıçlar, gürgenler, tozlu yollar

Tokat’la Niksar arası

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

(1994/ÖSYS)

A) Redif

B) Uyak

C) Ölçü

D) Eksiltili cümle

E) Dilek–koşul kipi

10.   Sıladan geliyorsunuz

Ne var ne yok bizim oralarda

Çiçek açmış mı erikler

İpek perdeli pencerenin altında

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (1994/ÖSYS)

A)    Bir özlem dile getirilmiştir.

B)    Kişileştirme sanatına başvurulmuştur.

C)    Ölçü ve uyak yoktur.

D)    Birinci dize kurallı bir cümledir.

E)    Üçüncü ve dördüncü dizeler, anlamca birbirini bütünlemektedir.

11.   Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde redif yoktur? (1995/ÖSYS)

A)    Ey, genç kanı kaynayan pınar

Ey, altında yatıp kaldığım çınar

B)    Uzaktan görenler yine aldanır

Gözlerde bir hayal gibi canlanır

C)    Ey, kumrulu bahçem, sümbüllü bağım

Ey, bülbüllü derem, mineli dağım

D)    Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller

Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller

E)    Akşam, sanki boşluk içime dolar

Dağların cilası gittikçe solar

12.   Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski, yeni,

Kuzular söyler bize yılların geçtiğini,

Arzu, başlarından yıldızlar gibi yüksek,

Önümüzde bir sürü, yanımızda bir köpek

Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden han­gisine özgü bir nitelik vardır? (1996/ÖSYS)

A) Lirik şiir                                      B) Didaktik şiir

C) Pastoral şiir                                               D) Epik Şiir

E) Dramatik Şiir

13.   Aşağıdakilerin hangisinde tam uyak vardır?

(1998/ÖSYS)

A)    Çiğdemin, menekşen kokar

Güzeller göğsüne takar

B)    Kuş olsam gezsem havayı

Arayıp bulsam yuvayı

C)    Geldim o dost ilinden

Koka koka gülünden

D)    Birin bilir birin bilmez

Bu dünya kimseye kalmaz

E)    Arı vardır uçup gezer

Teni tenden seçip gezer

14.   Uzak, çok uzağız, şimdi ışıktan

Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan

Dönmeyen gemiler olduk açıktan

Adımızı soran, arayan var mı?

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? (1998/ÖSYS)

A)    Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B)    Redif vardır.

C)    Uyak düzeni aaab’dir.

D)    “Yalnızlık”tan söz edilmektedir.

E)    Bir destandan alınmıştır.

15.   Ela gözlerine kurban olduğum

Yüzüne bakmaya doyamadım ben

İbret için gelmiş derler cihana

Noktadır benlerin sayamadım ben

Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (2006/ÖSYS)

A)    11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B)    Redif vardır.

C)    Tam uyak kullanılmıştır.

D)    Koşma türünün özelliklerini taşımaktadır.

E)    Benzetme sanatından yararlanılmıştır.

16.   Kaman civarına bahar gelince

Yıkılır ovadan yörük çadırları,

Yücesinde pare pare duman tutmuş

Düldül Dağ’ın yaylasında mekân kurulur.

Hoş gelmişsin ilkbahar!

Nisan ayı içinde donanır dağlar,

Donanır yeşilinden, alından

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

(2006/ÖSYS)

A) Lirik                                            B) Pastoral

C) Epik                                            D) Didaktik

E) Dramatik

CEVAPLAR

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) İlk TBMM, 23 Nisan 1920’de Ankara’da top­landı.

B)30 Ağustos 1922’de, Başkumandanlık Meydan Savaşı zaferle sonuçlandı.

C) Saltanat, 1 Kasım 1922’de kaldırıldı.

D) Cumhuriyet, 29 Ekim 1923’de kuruldu.

E) 1 Kasım 1928’de, yeni Türk harfleriyle İlgili yasa kabul edildi.

(ÖSS 1984)

2. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?

A) Ucuzca bir otel arıyordu.

B) Ahbapca bir tutum takındı.

C) Kendisinden yaşca hayli küçüktü.

D) Başını hafifce öne eğdi.

E) Beğenmediğini açıkca söyledi.

(ÖSS 1985)

BU TESTİ ONLİNE ÇÖZMEK İÇİN TIKLAYINIZ.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Bize hep; “iyi bir kitap okuru olmakla övünü­nüz.” derdi.

B) “Bugünlerde işlerimiz iyi,” diyerek ellerini ovuş­turdu.

C)”0 zamanlar buğdaylarımız bu değirmende övütülürdü.” diye söze başladı.

D) Öğrencilerine her zaman dürüst olmayı öğüt­lerdi.

E) Doktor, anneme : “Günde üç öğün yemek yi­yin.” dedi.

(ÖSS 2004)

4. Yayınevimiz 2003’de kuruldu. 60’a yakın şiir kitabı yayımladık. Tüm

                               I

olumsuzluklara karşın şiirde bugün bir hareketlilik yaşanıyor. İyi şiir

II

yazılıyor mu? Evet. Güçlü bir şiir geliyor. Ne var ki yayımladığımız kitaplar çok

III

satılmıyor. Bu, büyük yayınevlerindede aşağı yukarı böyle

IV                      V

Yukarıdaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?

A) I.          B) II.         C) III.        D) IV.        E) V.

5. Aşağıdaki    cümlelerin    hangisinde   kesme işareti (‘) yanlış kullanılmıştır?

A) Siz’de toplantıya katılmalısınız.

B) TV’deki açık oturumu izledin mi?

C)22.6.1995’te on sekiz yaşına gireceğim.

D) Dr. Sinan Bey’i mi arıyorsunuz?

E) İlkokul öğrencileri İzmir’in kurtuluşunu canlan­dırdı.

(ÖSS 1995)

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Üzerinde eskimiş, rengi atmış bir palto vardı.

B) Kipriklerine kadar toza toprağa bulanmıştı.

C) Evler uzaktan belli belirsiz görünüyordu.

D) Irmağın kıyısında oynayan çocuklar vardı.

E) Akşam, arabalara binerek köye döndüler.

(ÖYS 1990)

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözün yazımı yanlıştır?

A) Ben buraları karış karış bilirim.

B) Aradan aşağı yukarı on yıl geçti.

C) Yeni deniz altılar alınacakmış.

D) Sabahleyin apar topar yola çıktılar.

E) İkinci asma köprü yarın trafiğe açılıyor.

(ÖSS 1992) 

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Art arda yaşadığımız sıkıntılar doğruyla yanlışı ayırdetmemizi sağladı.

B) Onu gördükten sonra kendi durumuna şükretti.

C) O ana kadar sesimi çıkarmadım, sabrettim; ama daha fazla dayanamadım.” dedi.

D) Azmetti; karşılaştığı bütün engelleri yenerek amacına ulaştı.

E) Böylesine güzel bir günde bana hayat: zehretti.

(ÖSS 2000)

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükte bir yazım yanlışı vardır?

A) Onunla öyleyin lokantada buluşacağız.

B) Havuzdaki nilüferlere hayran kaldık.

C) Moraran elini ovuşturup duruyordu.

D) Amcam bu hastanede operatördü.

E) Binanın alt katında çamaşırhane varmış.

(ÖSS 1998)

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Bu toplantıya Yusuf’da katıldı mı?

B) O da gitse olmaz mıydı sanki?

C) Bu tür çalışmalar da yararlı oluyor mu?

D) O da çok başarılı bir öğrenci değil miydi?

E) O da İzmit’te mi oturuyor?

(ÖYS 1987)

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yan­lışı vardır?

A) Aradığın bilgiyi ansiklopedinin 6’ncı cildinde bulabilirsin,

B) Mektubuna “Sayın Başkan” diye başlayabilir­sin.

C) Konser, yarın akşam saat 20.30’a ertelenmiş.

D) 1975te Liseyi, 1979’da Üniversiteyi bitirmiş.

E) 22 Mart Pazartesi günü göreve başlayacak­mış.

(ÖSS 1993)

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Arkadaşları,   bu   kadar   sorumsuz   davran­masının nedenini bir türlü öğrenemediler.

B) Kuşkonmaz, saksıda yetiştirilen, uzun saplı, ince ve küçük yapraklı bir süs bitkisidir.

C) Tartışmacı, öne sürdüğü savın doğruluğunu kanıtlıyamadı.

D) Panele,   üniversite   öğrencileriyle   öğretim üyeleri katılmıştı.

E) Aile büyüklerinden öğrenilen el sanatları, yöre halkının geçim kaynağını oluşturuyor.

(ÖSS 2002)

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözün yazımı yanlıştır?

A) Şu ana kadar toplantının konusuyla ilgili her hangi bir açıklama yapılmadı.

B) Bu konu üzerinde biraz daha durmanız gere­kiyordu.

C) Nedense birtakım insanlar bu gerçeği kabul et­miyor.

D) O  gün, kentte heryer bayraklarla donanmıştı.

E) Akşama doğru hava birdenbire değişmişti.

(ÖSS 1994)

www.dersimizedebiyat.org

Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi

CEVAPLAR

1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, imlâ ve nok­talama yönünden doğru yazılmıştır?

A) Bu iklim özelliğini de iyice anlayabilmek için Napoli’de dört beş saatlik bir gezinti kâfi gelir.

B) Bu iklim özelliğimde iyice anlayabilmek için Napoli’de dört, beş saatlik bir gezinti kâfi gelir.

C)Bu iklim özelliğini de iyice anlayabilmek için Napolide dört-beş saatlik bir gezinti kâfi gelir.

D)Bu iklim özelliğini de iyice anlaya bilmek için Napolide dört beş saatlik bir gezinti kâfi gelir.

E) Bu iklim özelliğini de iyice anlayabilmek için Napoli’de dört beş saatlik bir gezinti kafi gelir.

(ÜSS 1975)

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yan­lışı vardır?

A) Dün  akşamki televizyon filmini  beğenerek izledim.

B)Ağaçdaki kuş yuvasına bakmak için hepimiz can atıyorduk.

C)Bu yaz tatilinde güneşin ve denizin tadını çı­karacağım.

D) Gelecek ayın 15’inde sınıf arkadaşlarımla buluşacağız.

E) Öyle sanıyorum ki sen bu sınavda başarılı olursun.

(ÖYS 1989)

BU TESTİ ONLİNE ÇÖZMEK İÇİN TIKLAYINIZ.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yan­lışı vardır?

A) Anlaşma metnine her iki tarafta sadık kaldı.

B) Kimsenin etkisinde kalmadan, amaçların ve is­teklerin doğrultusunda karar vermelisin.

C)Bu işte başarılı olamayacağını anladığı için hemen istifa dilekçesini verdi.

D) Kasabadan ayrılırken karşıdaki yamaçta gör­düğümüz kır evleri ilgimizi çekti.

E) Bu soğukta dışarı çıkarsan yine hastalanırsın.

(ÖSS 1999  İPTAL EDİLEN )

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Bu tedaviden sonra hastalığın seyri değişti.

B) Yıllık izninin bir bölümünü bu ay kullanıyor.

C) Organ nakliyle yaşama döndürülen hastaların sayısı gün geçtikçe artıyor.

D) Çağırılmadığı için akşamki davette o yoktu.

E)  Uzun süre yağmur altında yürüdükten sonra sığınacak bir yer buldu.

(ÖSS 2008)

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Zonguldak’a giderken Karabük’den geçecek miyiz?

B) Otobüs Adana’dan saat kaçta hareket ede­cekmiş?

C) İzmit’ten Ankara’ya kaç saatte geldiniz?

D) Kars’tan İstanbul’a otobüsle mi döneceksiniz?

E) İstanbul’u gece hiç uçaktan seyrettiniz mi?

(ÖYS 1988)

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?

A) Son donem şairleri bu antolojiye alınmamış.

B) Voleybolcular otobüslerine bindiler.

C) Kardeşi bu filmin yönetmenliğini üstlenmiş.

D)Antırenör bugünkü çalışmayı erken bitirdi.

E) Bu zürafa hayvanat bahçesine yeni gelmiş.

(ÖSS 2002)

 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bir takım” sözü bitişik yazılmalıdır?

A) Bir takım ansiklopediye dünyanın parasını ödedim.

B) Bir takım insanlar iki şiir yazmakla şair olunur sanıyorlar.

C) Kendisine beyaz, güzel bir takım almış.

D) Bu oda ancak bir takım koltuk alır.

E) Bir takım çocuk elbisesi 6000 lira olmuş.

(ÖSS 1986)

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Şemsiyeni yanına alıyor musun?

B) Onunla görüşmeyen yıllar oldu.

C) Sen de ablanla gitmeyecek miydin?

D) Bu soruyu tam olarak anlıyamamış.

E) Mektubuna cevap yazmayacak mısın?

(ÖYS 1995)

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bitişik yazıl­ması gereken “de”, ayrı yazılmıştır?

A) Size bu mektupla birlikte bir öykü de gönderiyorum.

B) Eksik olmasın; beni de düşünüp bir tane gön­dermiş.

C) Uzun cümlelerinde bir tadı, bir güzelliği vardır.

D) Su, hava, ışık, bitki, bir de insanlarının yumu­şak huyu…

E) Sıkıntılı günlerim de arkadaşlarıma giderim.

(ÖSS 1982)

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde rakamdan sonra gelen ekin yazımı yanlıştır?

A) Emek Mahallesi’nde 20’nci Sokakta oturu­yoruz.

B) Geçen yıl Cumhuriyet’in 70’nci yılını kutladık.

C) Babam bu saati 17’nci yaş günümde almıştı.

D) Bu romanın yakında 6’ncı baskısı yapılacak.

E) Lisenin 2’nci sınıfında okuyorum.

(ÖYS 1994)

11. “Ek olan -ki kendinden önceki kelimeye bitişik yazılır ve ünlü uyumlarına uymaz. Bağlaç olan ki ayrı bir kelimedir. Kendinden önce ve sonra gelen cümleleri bağlar ve ayrı yazılır.”

Bu kurala göre aşağıdaki cümlelerden hangi­sinde ki’nin yazımı (imlası) yanlıştır?

A) Türk tiyatrosundaki bu duraklamanın nedenleri üzerinde durmak gerek.

B) Öyle sanıyorum ki zevk kadar kişiden kişiye değişen bir kavram yoktur.

C) Yazıda o kadar çok terim kullanılmış ki sık sık sözlüğe bakmak gerekiyor.

D) Kitabın başındaki şiirlerden onun dünyaya ba­kış açısı hemen anlaşılır.

E) Görülüyorki o, yazılarında yeni düşünceler su­nan bir kişi değildir.

(ÖSS 1983)

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Arkadaşım önerilerimi kabul etti.

B) Öyle bir şey söylemediğine yemin etti.

C) Dükkânını başkasına devir etti.

D) Konuklarını biraz önce yolcu etti.

E) Bu haber onu memnun etti.

(ÖSS 1997)

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Bu konudaki kararımı size bildirmeyeceğim.

B) Konuşmasında bu konuya da değinecek.

C) Bebeği bütün gün kardeşi oyalıyacak.

D) Onun bu işi başaracağını söyleyebilirim,

E) Onu kime verdiğimi anımsayamıyorum.

(ÖSS 2005)

www.dersimizedebiyat.org

Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi

CEVAPLAR