“Tedriç” sözcük anlamıyla “derecelendirme” demektir. Edebiyatta ise bir düşünceyi derece derece yükselten veya indiren bir düzen içinde sıralamaya tedriç denir. Tedriç iki türlüdür:

a) Yükselen Dereceleme

Anlatımda, kavramların küçükten büyüğe, azdan çoğa doğru sıralan­masıdır.

• Geçsin günler, haftalar, aylar, mevsimler, yıllar zaman sanki bir rüzgâr ve bir su gibi aksın
• Makber, makber değil bir türbe, türbe değil bir mabet, mabet değil bir küre, küre değil bir sonsuz uzay olmalıydı.

b) Alçalan Dereceleme

Anlatımda kavramların büyükten küçüğe, çoktan aza doğru sıralan­masıdır.

• İki asker mızrak mızrağa, kılıç, kılıca, hançer hançere vuruşmaya başladılar.