1. Bu yazarın öykülerini okumayalı çok olmuştu. Son öy­küsü bu özlemimi gidermekle kalmadı, aynı zamanda yazarın, öykü alanında kendi açtığı kanaldan ilerleye­rek zirveye yükseldiğini de gösterdi.

Bu parçada altı çizili sözle, söz konusu yazarla il­gili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Öykü alanında bir çığır açtığı

B)  Daha nitelikli öyküler yazmak için çaba gösterdiği

C)  Öyküleriyle genç öykücülere yeni ufuklar açtığı

D)  Özgün sanat anlayışıyla, öykücülükte en üst düze­ye ulaştığı

E)  Öğretici anlatımıyla, belli bir okur kitlesine seslen­diği

2. Aşağıdakilerin hangisinde virgül (,) için yapılan açık­lama, verilen örnekle uyuşmamaktadır?

A)  Ara sözlerin başında ve sonunda kullanılır.

      Kayseri’ye, iki yıl görev yaptığı bu şehre, yıllar son­ra tekrar gelmişti.

B) Sıralı cümleyi oluşturan yargıları ayırmada kullanılır.

     Edebiyattaki bazı eksiklikleri görmüş, bunlarla ilgili görüşlerini     özgürce dile getirmiş bir eleştirmendir o.

C)Aktarma cümlelerden sonra kullanılır.

    Mehmet, sizinle ben de gelmek istiyorum, dedi.

D) Eş görevli sözcükleri ve söz öbeklerini ayırmak için kullanılır.

     Kırmızı, yeşil, mavi renklerin egemen olduğu tablo­lar sergide göz doldurdu.

E)  Cümlede vurgulanmak istenen özneden sonra kul­lanılır.

      Eve gelen konuklar, geçmiş güzel günlerden söz ettiler.

3. Çevirmen, çevirisini yaptığı yapıtla okur arasından çe­kilmelidir. Çünkü en iyi çeviri yapıt, okurun, çevirmeni hissetmediği yapıttır.

Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa­ğıdakilerden hangisidir?

A)  Çevirmenin, çeviri yaparken yapıtına kişiliğini kat­maması

B)  Çevirmenin, başka dillerdeki çevirileri de incelemesi

C)  Çevirinin, çağdaş çeviri akımlarından etkilenmesi

D)  Çevirmenin, her iki dilin inceliklerini iyi bilmesi

E)  Çevirmenin, çeviri yaparken okurların kültür düze­yini dikkate alması

4.   Aşağıdaki cümlelerin hangisi ayraç içinde verilen bilgiyle uyuşmamaktadır?

A)Şairin ilk dönem şiirlerindeki imgeler, sonraki şiirle­rine nazaran daha özgün ve anlamsal yoğunluk açı­sından daha derindi. (Bir karşılaştırma yapılmıştır.)

B)Romanlarında kendi yaşamından kesitleri öyküleyici anlatımdan da yararlanarak anlatmayı sürdü­rüyor yazar. (Nesnel bir yargı dile getirilmiştir.)

C)Öykücünün eşsiz betimlemeleri okuru kendine hay­ran bırakıyor. (Bir beğeni dile getirilmiştir.)

D)Şair belli sembollerle, duygu ve düşüncelerini ka­palı bir söyleyişle dile getiriyor. (Biçemle ilgili bir özelliğe değinilmiştir.)

E)Onun, hiçbir kurala bağlı kalmadan özgürce dü­şüncelerini dile getirdiğini bütün yapıtlarında göre­biliyoruz. (Bir tahminde bulunulmuştur.)

 5. Öyküde üslup, ilk cümleden itibaren okuru kendine bağlamalıdır. Öyküde işlevi olmayan hiçbir unsur yer almamalıdır. Giriş cümlesiyle merak uyandırmayan, okuru kendine bağlayamayan öykü, baştan kaybet­miştir diye düşünüyorum. Bunun yanında sürükleyicilik de çok önemli tabii. Okura, bir solukta okutabilmeli öykü kendini. Yazılanları çekici kılacak içtenlik, inan­dırıcılık da olmalıdır öyküde. Öyle ki bir trende geçen öyküde, okur kendini kahramanlardan biri gibi görme­li ya da en azından yolculardan biri saymalıdır.

Böyle düşünen bir yazardan aşağıdakilerden han­gisini söylemesi beklenemez?

A)  Öykü, daha başlangıçta okuyucunun ilgisini çeke-bilmelidir.

B)  Öyküde akıcı bir anlatım olmalıdır.

C)  Öykücü, okuru, yapıtında anlattıklarına inandırabil­melidir.

D)  Başarılı bir öyküde gereksiz ayrıntı yer almamalıdır.

E)  Öykücü,  konularını yalnızca gerçek yaşamdan seçmelidir.

6. (I) “Edebiyat Yazıları”, Arif Damar’ın 1958 ile 2003 ara­sı edebiyat dergileri ve gazetelerde yayımlanmış yazı­larını, kendisiyle yapılmış söyleşileri bir araya getirmiş. (II) Damar bu yazılarda, kimi zaman bir şiirden, şair­den, hatta bir dizeden yola çıkıyor; kimi zamansa ka­nıtlar göstererek tarihsel bir yanlışı düzeltiyor. (III) Ken­di kuşağından ya da genç kuşaktan bir şairin yeni bir kitabını, sevdiği bir şiirini tanıtıyor. (IV) Bütün bu yazı­ların bir ortak paydası şiirse, diğer ortak paydası da sevgidir, içtenliktir. (V) Şiirlerinde yeni imgelerin, yeni söyleyişlerin peşinden koşar; asla kullandığı bir imge­yi tekrar kullanmaz. (VI) Bu içtenlik ve sevgi, onun ya­şamının her anını kuşatıyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi dü­şüncenin akışını bozmaktadır?

A) II.             B) III.             C) IV            D) V            E) VI. 

7. Klasiklerden gelişigüzel seçilen birkaç çarpıcı ifadenin altına usta çizerlerden birkaç desen atıldı ve onlardan çizgi roman oluşturuldu. Özellikle yetkin olmayan, re­simli gazeteleri, magazin haberlerini seven okur da klasikle aynı adı taşıyan bu yapıtlara ilgi gösterdi. Kafkalar, Shakespeare’ler ayaküstü; hızlıca okunur oldu. Ancak kimsenin ayırdında olmadığı bir durum vardı ki o da klasik yapıtlara böyle yaklaşılamayacağı, bu tür bir okumanın o eseri ve yazarı anlamanın ötesinde tam tersine ona dair tüm enginliği yok edeceği gerçe­ğiydi. Ama ne yazık ki yoğun düşünceler, özgün tas­virler içeren yapıtlar böylelikle kuşa döndü.

Bu  parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Klasik yapıtların sanatsal özelliklerini sadece yetkin okurların fark edeceği

B)  Günümüzde klasiklerin düzeyinde yapıt kaleme alı­namadığı

C)  Çizgi romanın ülkemizde nitelikli bir gelişiminin ol­madığı

D) Önemli yapıtların çizgi romana çevrilmesinin onlar­daki anlamsal derinliği yok ettiği

E) Belli bir birikimden yoksun sanatçıların klasiklere öykünen yapıtlar kaleme aldığı

8. (I) Puşkin yeni Rus yazınının kurucusu, Rus yazın dilinin oluşturucusu kabul edilir. (II) Şiir, roman, öykü ve tiyat­ro yapıtlarıyla Rus yazın dilinin anlatım evrenini genişlet­miş; yeni ve değişik anlatım yolları kullanmıştır. (III) Puş­kin, modern Rus edebiyatının oluşmasında yadsınamaz bir yeri bulunan yazın ve düşün adamıdır. (IV) Puşkin, klasik Batı edebiyatını ve Rus düşüncesini sentezleyerek Rus edebiyatında “romantik akımı” başlatan yazar­dır. (V) Yapıtlarında halkın sesi olmuş ve gönlünde taht kurmuştur.

Puşkin’in ele alındığı bu parçayla ilgili olarak aşa­ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, bir varsayımda bulunulmuştur.

B)  II. cümlede, biçeminden söz edilmiştir.

C)  III. cümlede, Rus edebiyatına olan katkısından bahse­dilmiştir.

D)  IV. cümlede, bir yazın akımının öncüsü olduğu anlatıl­mıştır.

E)  V. cümlede halkça beğenildiği belirtilmiştir.

9. Sanatçı, Anadolu âşık-hikâyecilerinin geleneğine gö­bek bağıyla bağlı kalmıştır. Onu ta çocukluğundan baş­layarak Anadolu sözlü geleneğinin destansı türleri bü­yülemiştir. Bu yolda Türk âşıklarını dinlemiş Batı roman­cıları arasında Gogol, Puşkin gibi, romana destansı bo­yutlar katan sanatçılardan etkilenmiştir. Onun anlatma­ları, sıradan aşkların bir tekrarı değildir. O, âşıkların da­ğarcıklarını yeni konularla zenginleştirmiş, eski nakışla­ra kendi nakışlarını, yeni renk ve biçim bileşimleri kat­mıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)  Halk şiiri geleneğine bağlı olduğu

B)  Anlatımsal yönden klasik sanatçılardan etkilendiği

C)  Var olan hikâye geleneğine yeni öğeler kattığı

D)  Küçük yaşlardan itibaren edebiyata ilgi duyduğu

E)  Edebiyata âşık tarzı şiir yazarak başladığı

10. Bu sanatçımızın yapıtlarındaki yetkinlik yalnızca hikâye tekniğini çok iyi bilmesinden kaynaklanmıyor. O, Doğu ve Batı edebiyatlarını çok iyi biliyor ve bu edebiyatların çizgilerini, sembollerini ustaca kullanıyor. Yapıtlarında­ki karakterleri, sadece maddi gereksinimleri olan bir varlık olarak almayıp onların ruh dünyasını ve derinliği­ni de yansıtıyor yapıtlarında.

Bu parçada sözü edilen sanatçı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Kahramanlarını iç ve dış özellikleriyle yansıttığı

B)  Öykü türünün inceliklerini iyi bildiği

C)  Zengin bir edebiyat birikimine sahip olduğu

D)  Nitelikli yapıtlar ortaya koyduğu

E)  Öykülerinin konusunu fantastik olaylardan seçtiği

11. Yılda yalnızca birkaç şiir yazarım. Bu az yazış, “ku­yumcu titizliği” denilen biçimde yazdığımı da göster­mez. Tersine, çok az yazarım ama, zorlanarak şiir yaz­dığım hiç olmadı. Aylarca ozan olduğumu unuttuğum çok olmuştur. Kimi kez de bir şiiri tasarlarım. Dizeler gelir, dizeler gider, unutulur. Sonunda içerikle biçimsel sorunları çözebildiğimde, bir gün birden kâğıda döke­rim bunları. Örneğin, en çok dikkat çeken şiirlerimin yazılışları yarım saati, bir saati geçmemiştir.

Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı yoktur?

A)  Şiirlerinizi oluştururken zorluk çeker misiniz?

B)  Şiirlerinizi yazarken nasıl bir yol izlersiniz?

C)  Bir şiiri kaleme almanız ne kadar sürenizi alır?

D)  Şiir yazmaya ara verir misiniz?

E)  Sizce, şiirde söyleyiş konudan daha mı önemlidir?

12. Bir yazar, gerçek bir yazarsa, adını ansalar ne olur an-masalar ne olur! Bizim işimiz dünyayı, insan gönlünü zenginleştirmek değil mi? Çanağında balın olsun, arı­sı Yemen’den gelir, diye bir söz vardır. Bu söze çok güvenmek gerek. Sen eserini olgunlaştır, gönlünce yap, arısı Yemen’den gelir. Bundan kuşku duymamak gerek. Üç bin beş yüz yıllık Homeros’un arısı yüzyılla­rın ötesinden gelip onu arayıp bulmuyor mu? Ün için çalışsan çabalasan, ünlü olsan eline ne geçer ki.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yetkin bir yapıt ortaya koyan bir sanatçının er ya da geç mutlaka beğenileceği

B)Kendi toplumunun değerlerini yansıtmayan bir ya­zarın başarılı olmasının mümkün olmadığı

C) Bir sanatçının kısa sürede tanınma amacı taşıması­nın doğal olduğu

D)Yaşadığı dönemin sorunlarına sırt dönen sanatçıla­rın kalıcı olamayacağı

E)Okurların ancak güncel konularda yapıt kaleme alan sanatçılara ilgi göstereceği

13.   Yeryüzü toprağında dilden dile aktarılan söylencelerin bir kaynağı vardır : İnsanoğlu . İnsan, sıradan bir dillendirmeyi asla kabullenmez ;

            I                   II                                                                                        III

orasından, burasından çekip uzatır , kesip biçer, ekler. Anlatılanlara

                                                           IV

kendinden bir şeyler katar ; olayı düş dünyasında biçimlendirir.

                                               V

Bu parçada numaralanmış noktalama işaretlerin­den hangisi yanlış kullanılmıştır?

A) I.              B) II.            C) III.             D) IV.              E) V.

14. (I) Hasanpaşa ile Acıbademin kesiştiği noktada kü­çük bir ev bulunuyor. (II) Belki küçük, ama içinde on­larca maket evi barındırıyor. (III) Yemyeşil bahçesine bakan balkonun bulunduğu salonun bir köşesinde, bütün detaylarına dikkat edilerek yapılmış bir dolu karakteristik Türk evi bulunuyor. (IV) Tozlanmış cumba­lar, artık dökülmeye başlamış panjurlar, balkondan sarkan kilim ve çamaşırlarıyla hepsi asıllarının birer mi­nik kopyasıdır. (V) Gerçekten görülmeye değer nitelik­te maketlerdir bunlar.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlenin yüklemi çatısı yönüyle geçişsiz bir ey­lemdir.

B)  II. cümlede yüklem türemiş bir eylemdir.

C)  III. cümlede, pekiştirmeli niteleme sıfatına yer veril­miştir.

D)  IV. cümlede belgisiz zamir yer almaktadır.

E)  V. cümle basit bir eylem cümlesidir.

15.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlı­şı vardır?

A)  Arkadaşım bu sitedeki 27’nci blokta oturuyor.

B)  Bu yaz Doğu Anadolu gezisine çıkmayı düşünüyor.

C)  Komşumuz DSİ’de uzun süredir çalışıyordu.

D) Firma bir kampanya düzenleyerek birçok ürünü in­dirimli fiyattan satışa sundu.

E)  Okulumuzda düzenlenen santranç turnuvasına on bir takım katıldı.

16. Ona bir işi yaptırabilene aşk olsun! İstenilen işi yapma­mak için bir takım bahaneler, gerçekleştirilemeyecek koşullar ileri sürerdi. Güçlük çıkarmakta üstüne yoktu.

Kendisinden böyle söz edilen bir sanatçı aşağıda­ki deyimlerden hangisiyle nitelendirilebilir?

A)  Su koyuveren

B)  Ölçüp biçen

C)  Kendi havasında olan

D)  İpe un seren

E)  Canı burnunda olan

17. (I) 1941 yılında yayınlanan Yedinci Şafak’ta, Alman­ya’nın savaş dönemleri destansı bir biçimde ele alın­mış ve sanatçının dünya çapında tanınmasını sağla­mıştır. (II) Eleştirmenler roman için “Alman sanatının doruğu” değerlendirmesini yapmıştır. (III) Sanatçının sürgünde iken kendisine anlatılan bir olaydan esinle­nerek yazdığı roman, savaş sırasında yaşananların öy­küsünü anlatır. (IV) Sanatçı, savaşta tutukluların kaçış serüvenini anlatırken onların geçmiş yaşamlarını ve Al­man halkının ruh halini de romana katar. (V) Yedinci Şafak, aslında bütün bir Almanya tablosu çizmekte ve yaşananları tüm gerçekliğiyle ortaya dökmeye çalış­maktadır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sözü edilen romanın içeriğiyle ilgili bir bilgiye değinilmemiştir?

A) I.             B) II.            C) III.             D) IV.             E) V.  

18.    Her kentin kendine özgü bir öyküsü var; dağ başında, ovada, bir

                      I

su kıyısında olması fark etmez. Biri çıkar bir yerinden başlar

                                                                                  II           III

anlatmaya, ilgi çekici ise dilden dile aktarılır, Bir çınar ya da zeytin ağacı

altında anla­tılan öykü bir bakarsınız ki ovaya yayılmış. Ne gariptir ki

                                                   IV                                V

sonunda öykü, anlatanı gelip bulur.

                               VI

Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangilerin­de birden çok çekim eki kullanılmıştır?

A) I. ve II.                               B) I. ve VI.                   C) II. ve IV

D) III. ve IV.                            E) V ve VI.

19. Bugüne kadar reklam filmi tekliflerini kabul etmedim. Oynamam için topluma faydası olması lazım oynaya­cağım filmin. Çünkü sadece ticari kaygılarla ürün orta­ya koymak toplumsal sorumlulukla bağdaşmaz. Ancak ne acı ki pek çok tiyatro oyuncusu reklam filminde oy­nadı, para ve şöhrete ulaşmak için bu kutsal görevleri­ni terk etti. Toplumun bugünkü hedefsiz ve sıkıntılı du­ruma gelmesinin bence en önemli sebebi, sanatçıların taşın altına ellerini koymamaları topluma bilinç aşılama görevinden uzak olmalarıdır

Bu parçada altı çizili sözden hareketle, sözü edilen sanatçılarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir?

A)  Yaşamları sadece ekonomik durumlarını üzerine bina ettikleri

B)  Sanatsal duyarlıkları her şeyin üstünde tuttukları

C)Sorunların çözümü için gereken sorumlulukları al­maktan uzak oldukları

D)  Televizyona çıkarak ünlü olma amacı taşıdıkları

E) Toplumu belli düşünceler etrafında yönlendirdikleri

20. (I) İstanbul’a ilk kez geldiniz. (II) Güneşli pırıl pırıl bir sa­bah Haydarpaşa Garı’nın, sevenlerin ayrıldığı o otantik mekanın, denize açılan basamaklarından iniyorsunuz. (III) Karşınızda, kentin minareler, kubbeler, camilerle gö­ğe yükselen görüntüsü… (IV) Tarihî Yarımada’da ya da kentin tarihi özelliklerini yitirmemiş kesimlerinde yapıla­cak yürüyüşler sizi cami medrese çeşme kilise ve hav­ra gibi yapılarla buluşturacak. (V) Tarihi güzellikleri do­yasıya görebileceksiniz.

Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlenin dolaylı tümleci bir özel isimdir.

B)  II. cümlede bir ara söz kullanılmıştır.

C)  III. cümlede iyelik eki almış bir sözcük vardır.

D)  IV. cümlede, birden çok yan cümle yer almaktadır.

E)  V. cümlede tezlik fiiline yer verilmiştir.

21. Dünyamızın geldiği noktaya üzülüyor ve hatta kaleme aldığı roman, öykü, oyun ve makalelerde de bu konula­rı işliyor yazar. Öykülerinde “periler” gibi fantastik öğe­ler kullanılarak ekosistemin ve ülkemizdeki doğal zen­ginliklerin korunması konusunda çocuklara dersler ve­riyor. Bu ifadeden, kuru bir didaktiklikte ekoloji dersleri verildiği sanılmasın: Öykülerin, şirin kurgusuyla, basit bir arıtma sistemiyle denizlerin temizlenebileceği, trolle değil de kontrollü balıkçılıkla denizlerdeki canlılığın ko­runabileceği ve bacalara filtre koyularak atmosfer kirlili­ğinin önüne geçilebileceği dile getirilmektedir.

Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağı­dakilerden hangisine ulaşılamaz?

A)  Yazarın sosyal bir duyarlığa sahip olduğuna

B)  Farklı türlerde yapıtlar kaleme aldığına

C) Sadece öğreticiliği esas alan bir yaklaşım benimse­mediğine

D)  Etkili bir anlatımla çocuklara çevre bilinci kazandır­maya çalıştığına

E)  Yapıtlarındaki dili yetersiz bularak hep bir arayış içinde olduğuna

22. (I) Çok az yazar henüz hayattayken klasikler arasında­ki yerini alır. (II) Tolstoy da bu yazarlarımızdan biri ve aradan geçen bunca yıl da asla onun değerinden ve okuruyla kurduğu yakın ilişkiden bir şey eksiltmedi. (III)  Bugün yazılmış kadar taze metinleri ve yıllar önce­sinden bugünü de çözümleyebilen derin gözlemciliğiyle Tolstoy, insanların çelişkili yönlerine ışık tutar. (IV) Savaş ve Barış, bir okurun hayatta rastlayabilece­ği çok nadir hazineler arasında yer alır. (V) Okurunun dünyasında onun kadar iz bırakan, okuru onun kadar biçimlendiren yapıtların sayısı bir elin parmaklarını geçmez. (VI) Yapıt, yaşamda her zaman umutlu olma­mız için bizi uyarır, umutsuzluğa asla pirim vermez.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa­ragrafın numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş­laması uygun olur?

A) I.              B) II.            C) III.             D) IV.              E) V.

23. Usta sanatçı, son romanındaki ölümsüz karakterleriyle edebiyatımıza asla silinemeyecek biçimde damgasını vurmuştur, insanın en karışık durumlarından birini kara mizahla yüklü bir dille anlatır. Otorite ile doğru kavramı arasında sıkışıp kalan, doğruculuğundan ödün verme­mek için daha çözümsüz durumlara düşen, bu arada gittikçe insanı anlamaktan uzaklaşıp, salt ilkelerini sa­vunan bireyin başına gelenlerin acıklı bir güldürüsüdür. Yapıt edebiyatımızda en çok okunan mizahi yapıtlar­dan biridir.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)  Çoğullaştırmalar

B)  Açıklama

C)  Karşılaştırma

D)  Devrik cümle

E)  Öznellik

24.    Benzin fiyatlarına, yarından geçerli olmak üzere, yüz­de üç indirim yapıldı.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?

A)  “yapıldı” yerine “yapılacak” sözcüğü getirilerek

B)  “indirim yapıldı” yerine “indirime gidildi” sözü geti­rilerek

C)  “fiyatlarına” yerine “fiyatlarında” sözcüğü getirile­rek

D)  “geçerli olmak üzere” yerine “itibaren” sözcüğü getirilerek

E)  “Benzin” yerine “petrol” sözü getirilerek

25. Eğer bir okur şiirde anlatılanlarla yaşam arasında bir mantık çatışmasına düşüyorsa bütün sorumluluk şai­rindir, çünkü şair —.

Bu cümle aşağıdakilerin hangisiyle sürdürülmeli­dir?

A) yaşamla tutarlı bir şiir evreni kurmayı başarama­mıştır

B)toplumsal sorunlardan uzak duramamış, yalın bir söyleyiş oluşturmuştur

C) öğreticiliğe dayalı didaktik şiirler yazmaktan uzak durmamalıdır

D)okurların alışık olduğu söyleyiş biçimlerini kullan­mamayı tercih etmiştir

E)geleneksel anlatım yollarını terk etmemiş, sıradan söyleyişlere yer vermiştir

26.           I. Betimleme                     niteleyici öğeler

II.  Öyküleme                    1. kişili anlatım

III.  Açıklama                     imge ağırlıklı söyleyiş

IV.  Tartışma                     sözde soru cümlesi

V.  Örneklendirme           somutlama

Yukarıdaki numaralanmış terimlerden hangisi, kar­şısındakiyle ilişkilendirilemez?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

27. Benim yapıtlarımda kullandığım dil, yazın dilidir, so­kaktaki halkın dili değildir. Sadece halkın dilinden fay­dalanılmış bir dildir o. Buradan bir edebiyat yapıtının taşıması gereken dilsel nitelikleriyle ilgili şunu söyle­yebilirim. “—.” Yapıtın dili bu özellikleri taşımadığı za­man herkesin konuştuğu dilden farklılıklar da taşımaz. O zaman da taklitten öteye geçemediği için, mekanik bir özellikler gösterir. Yazar dil oluşturmalıdır. Özgün­lüğe ulaşmasının başka yolu yoktur, dilsel bir senteze varmalıdır.

Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)Yapıtlar seçkin bir dille oluşturulmamalı, halkın dili­ni aynen yansıtmalıdır.

B)Anlamı herkesçe bilinen sözcüklerin seçildiği sade bir dildir yazın dili.

C)Bir yapıtın dili, yaygın dilden ayrılan yönlere sahip, kendine özgü bir yapıda olmalıdır.

D)Sanatlı söyleyişlerin çokça yer tuttuğu, anlaşılması çaba gerektiren bir niteliğe sahiptir.

E)Konuşma dilini tümüyle yansıtan bir nitelikle ortaya konmuştur öykü ve romanlarım.

28. Yazarken pek çok alandan beslenmeyi seviyorum. Çünkü temelsiz, belli bir disiplinden yoksun yapıt or­taya koymak benim yazın anlayışıma uymuyor. Özel­likle tarihsel kurgusu ön plana çıkan metinler yazar­ken epeyce araştırma yapıyorum, konuyla ilgili yayın­ları tarıyorum. Araştırmayı sadece bilgi edinmek için yapmıyorum. Bilgiyle birlikte okuduğum her şeyden geriye kalan duyguyu, izlenimi de çok dikkate alıyo­rum. Bu araştırmaları yapmaktaki amacım

Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa­ğıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) anlattıklarımı daha mantıklı ve bilimsel bir temele dayandırmaktır.

B) okurun beklentilerini önemsediğimi göstermektir.

C)tarihçilerin ya da bilim adamlarının ayrımına vara­madıkları gerçekleri belirtmektir.

D) eleştirmenlerden olumlu yönde eleştiriler almaktır.

E)okuru yaşam gerçeklerinden uzaklaştırarak hayali yaşantılara ulaştırmaktır.

29. Ozanın kişiliği ile şiirlerini birbirine karıştırmak doğru değildir. Ayrı şeylerdir bunlar. Bizi ilgilendiren, o kişinin ozanlığıdır, şiirleridir. Kişiliğinin ve davranışlarının, şiiri­nin özüyle uyuşması, bütünleşmesi beklenemez ozan­dan. Şiir, bir duygu kasırgası, bir hayal esintisi, bir coş­ku melteminden doğar ve çoğu zaman da gerçekle bağdaşmaz.

Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Şiirin yoğun bir duygulanma sürecinden sonra oluş­tuğu

B)  Şiirde çoğu zaman gerçek olmayan şeylerin anlatıl­dığı

C)  Şiirde söyleyiş güzelliğinin önemli olduğu

D)  Ozanın güzelliklerin peşinde koşması gerektiği

E)  Şiirin, ozanın yaşamıyla özdeşleştirilmemesi gerek­tiği

30. Yakup Kadri Yaban adlı romanında, bir aydınla, kendi mutsuzluklarını yaşayan köylüler arasında iletişim ku­rulamaması™ anlatır. Roman kahramanıyla özdeşleşen ve onun ağzından konuşan yazar, dolaysız bir anlatım yoluyla bir özeleştiriye girişir. O ana dek kendi ülkelerini ve büyük çoğunluğu görmezden gelmiş olan aydınların tarihsel suçluluklarını ortaya koyar. Yaban romanı, Türk yazınında yeni birçok roman öğesi içerse de önceki tüm roman yazarlarının öğretici tutumundan kendini kurtaramaz.

Bu parçada Yaban romanıyla ilgili olarak aşağıdaki­lerden hangisine değinilmemiştir?

A) İçeriğinin ne olduğuna

B)Edebiyatımızda ortaya konan diğer yapıtlarla ben­zer yönler taşıdığına

C) Açık, anlaşılır bir dil kullanıldığına

D)Anlattıklarıyla okurlara kendi yaşamlarını sorgula­ma ihtiyacı hissettirdiğine

E)  Yazarının kendi düşüncelerini roman kahramanı aracılığıyla ortaya koyduğuna

31. (I) Küçük Prens, Fransız yazar ve pilot Antoine de Saint-Exupery’nin kendi yaşam izlenimlerinden hareketle kaleme aldığı en ünlü yapıtıdır. (II) Basit bir çocuk kita­bı gibi görünen ama aslında yaşam, sevgi ve aşk hak­kında derin anlamlar içeren Küçük Prens bu yönüyle büyüklere de hitap ediyor. (III) Sahra Çölü’ne düşen pi­lotun Küçük Prens’le karşılaşması ile başlayan kitapta Küçük Prens’in ağzından Saint-Exupery, insanların ha­talarını, çocuksu bir bakışla ele alır. (IV) Yapıtta ayrıca Saint-Exupery’nin çizimlerinin yer aldığı ilginç resim bölümleri de vardır. (V) Tüm dünyada ilgiyle okunan roman, çocuk edebiyatının klasikleri arasında ayrı bir yere sahiptir.

Küçük Prens’in ele alındığı bu parçadaki numara­lanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenler­den hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, bir karşılaştırma yapılmıştır.

B)II. cümlede, yetişkinlere seslenen yönlerinin de ol­duğu ortaya konuyor.

C)  III. cümlede, içeriğiyle ilgili bilgiler veriliyor.

D)  IV. cümlede, görsel bölümlerinin de olduğu söyle­niyor.

E) V. cümlede, evrenselliğini dilin kullanılış biçimiyle kazandığı belirtiliyor.

32. Bu sanatçımızın yüreği yaşamı boyunca sevgi dağıt­mıştır çevresine. Bakıyorsunuz, en yakın dostlarıyla sürdürdüğü içtenliği, yeni tanıdığı biriyle de sürdüre­biliyor. Gençlerle genç, yaşlıyla yaşlı olabiliyor. Yalnız­ca insanlarla değil, tüm canlılarla dost, bu güzel in­san. Mahallesindeki köpeği bile sevgiyle selamlaya­rak geçiyor, nesnelerin bile değerini biliyor. Evin her köşesi değer verdiği nesnelerle dolu. Eline aldığı bir şeyi yerine koymadan oturmuyor. Yıllardır elini attığı yerde, istediğini bulmaya alışmış, düzenli bir yaşam süren biri.

Bu parçada tanıtılan sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)  Etrafındaki tüm varlıklara sevgiyle yaklaştığı

B)  insanlarla arasındaki yaş farkını kolayca aştığı

C)  Uzak, yakın herkese aynı içtenlikle yaklaştığı

D)  Yalnız yaşamaktan hoşlandığı

E)  Titiz ve düzenli bir insan olduğu

33.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somut bir addan türeyen bir sözcük somut bir adı nitelemiştir?

A)  Babam toplantıda hüzünlü bir şiir okudu.

B) Öğretmenimiz, sevgili öğrenciler diye söze başladı.

C)  Buraya taşlı bir yoldan yürüyerek geldik.

D)  iş konusundaki tekliflere soğuk baktı.

E)  Her sabah bu keyifli mekânda kahvaltı yapıyoruz.

 34. Bu köyde sırtımızı köy meydanındaki çınar ağacına dayayarak kahve içmek ve kendi iç dünyamızın sesini duymak istiyoruz.

Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) işaret sıfatı                        B) Ad tamlaması                   C) Bağlaç

D) isim-fiil                             E) İlgeç

35.Aşağıdakilerin hangisinde gereksiz sözcük kullanı­mından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A)  Salona girince tablolardaki renklerin canlılığı göze çarpıyor.

B)  Cam ürünleriyle dolu mağazada küçük kazalar da olurdu.

C)  Karnelerini alan çocuklar, sanki mutluluktan uçu­yor gibiydi.

D)  Çaldığı bütün kapılardan olumsuz cevap alınca ümidi kırıldı.

E)  Ders çalıştıktan sonra, biraz dolaşmak için bahçe­ye çıktı.

36.   Aşağıdaki dizelerin hangisinde karşıtlığı çağrıştı­ran bir durum söz konusudur?

A)            Ne zaman seni düşünsem

Bir ceylan su içmeye iner

B)            Çiçeğe durmuş bir nevbaharım ben

Karlar içinde bir ilkbaharım ben

C)            Her tasadan sıyrılmışım büsbütün

Bir rüya âleminde dolaşıyorum

D)            Gidelim sevdiğim bir uçtan bir uca

Göstereyim sana ayrılık nice

E)            Açılmaz ne bir yüz ne bir pencere

Bakıldıkça hüzün çöker yerlere

37. Onun öykülerini ilk okuduğumda çok sıkılmış, anlaşıl­maz bulmuş ve kendi kendime, şimdi bunlar da öykü mü yani, demiştim. 1980’li yılların sonuydu. O günler­de başka bir yazarın yapıtlarını okumuş, onun öyküle­ri hakkında da aynı şeyleri söylemiştim. Sonraki yıllar­da, her iki yazarın yapıtlarını yeniden okudum ve ikisi­ne de hayranlık duydum. O günden beri yapıtlarını ilk defa okuduğum bir yazarı, dönüp dönüp defalarca okurum, eksik ve yanlış bir değerlendirme yapmamak için.

Bu parçada yazar, özellikle aşağıdakilerin hangisi­ni anlatmak istemiştir?

A)  Bir yapıtı değerlendirirken sanatçının yaşamını da hesaba katmak gerektiğini

B)  Bir yazarın, sadece bir yapıtına bakılarak değerlen­dirilebileceğini

C)  Okumuş olduğu yapıtları neden bir daha okuma gereği duyduğunu

D)  Bir yapıtın, her okurda farklı duygular uyandırabile­ceğini

E)  Bir yapıt hakkında okurların farklı görüşler ortaya koyabileceğini

38. Moliere, yalnız Fransa’nın değil, dünyanın en büyük güldürü yazarlarından biridir. Güldürerek eğitme ve öğretme anlayışını getirmiştir tiyatroya. Oyunlarında insanların ve toplumun iç yüzünü yansıtmış; çirkinlik­leri, gülünçlükleri, ikiyüzlülükleri gözler önüne sermiş­tir. insanoğlunun bu yönlerini genelleyip bütünleştire­rek ayrı ayrı karakterlerde toplamıştır. Bu yüzden onun güldürülerinde, çağlar boyunca rastlanan, bugün de rastlayacağımız, kibarlığa özenen, sonradan görme insanlarla, hastalarını sömüren bilgisiz hekimlerle, cimrilerle karşılaşırız.

Bu parçada Moliere ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A)  Konularını gerçek hayattan aldığına

B)  Didaktik öğeler içeren oyunlar yazdığına

C)  Ününün ülke sınırlarını aştığına

D)  Yapıtlarını özgün bir anlatımla ortaya koyduğuna

E)  Yapıtlarında değişmez tipler oluşturduğuna

39. (I)1930lu yıllarda halk kış aylarında, kahvehanelerde karagöz gösterilerini izler; bölümler halindeki hikâye­ler anlatan âşıkları dinlerdi. (II) Hikâyeler “arkası yarın” biçiminde düzenlenir, dinleyicinin merak duygusunu canlı tutardı. (III) Karagöz gösterileri yirmi sekiz gün boyunca her akşam gösterilir, her oyunun sonunda ertesi günkü oyunun adı verilirdi. (IV) Meddahlar da, âşıklar gibi kış ayları boyunca her akşam hikâye anla­tırdı. (V) Bu bakımdan kış ayları, yıl içinde gösterilerin çokça olduğu bir çeşit tiyatro mevsimi gibiydi,

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinin yerine “Bu hikâyeler televizyondaki diziler gibi zincir­leme anlatılır, halk hikâyenin gerisini öğrenme isteği duyardı. ” cümlesi getirilebilir?

A) I.             B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

40. Her yazar, kendi ruhunun, kişiliğinin rengine, yöneliş­lerine göre bir yapıt ortaya koymak için sözcüklerle bir yolculuğa çıkar. Bu, uzun ve sıkıntılarla dolu bir yolcu­luktur. Bu yolculukta sözcükler, yazarın biricik malze­mesidir, Yazar onlarla yatar, onlarla kalkar, onlarla bü­tünleşir. Sözcükleri evirip çevirir, onlara var olan an­lamlarının dışında anlamlar kazandırır. Böylece, onca yazar içinde fark edilebilmeyi hak edecek bir üslup bulma hedefine ulaşmaya çalışır.

Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarı­lamaz?

A)  Yazma sürecinde sözcükler, yazarın yaşamının bir parçası olur.

B)  Yazar, toplumsal sorunlara çözümler üreten kişidir.

C)  Yazar, sözcükleri bilinen anlamları dışında kullana­bilmelidir.

D)  Özgünlüğü yakalamak, yazarın amacı olmalıdır.

E)  Yazar, sözcük seçerken zorlu bir süreç geçirir.

 CEVAPLAR

1.      İnsan yıldan yıla daha şaşırtıcı (hayret duygusu uyandıran), daha

                                                   I

doyurucu (kapsamlı bilgiler İçeren) yeni metinlerle karşılaşmak ister

        II

ama çoğu zaman eski metin­lerin çekiciliğine (içeriğine) kapılır. Bunun

                                                             III

birçok nede­nini var belki, fakat en önemlisi, bazı edebi metinlerin gücünden hiçbir şey yitirmeden (etkileyiciliklerini hiç kaybetmeden)

                        IV

hem tarihsellikleri bakımından önemli sayılmaları hem de günümüze

                                                                                                         V

seslenmeleridir . (kalıcılığı yakalayabilmeleridir)

Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin yerine ayraç içinde verilen söz kullanıldığında, anlamca bir değişiklik olur?

A) I.             B)ll.           C) III.             D) IV.            E) V.

2. Ünlü bir yazarımız, “Gerçek dışı bir kurguyla yazılan roman ve hikâye, okuyanda dış görünüşü güzel bir yapay çiçeği koklayıp da hayal kırıklığına uğramak gi­bi bir his bırakır.” der.

Yazarın, bu sözüyle anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir?

A)Sanat yapıtlarının herkesin anlayabileceği bir dille yazılması gerektiği

B)Roman ve öyküde anlatılan olayların   özgün bir kurguyla oluşturulması gerektiği

C)Her sanatçının yapıtında ilgi çekici bir konu işleme­sinin onu kalıcı kılacağı

D)Gerçek hayatla kan bağı olmayan yapıtların, okur­lara tam anlamıyla estetik zevk vermeyeceği

E)Yazarların günlük hayattaki olayları açıkça anlat­maması gerektiği

3.    Yapıtlarımda hiçbir karakteri idealize etmemeye çalışı­yorum. Hatta onlara bilinçli olarak bazı kusurlar yükle­meye de dikkat ettiğimi söyleyebilirim. Eğer böyle yap­mamış olsaydım roman kahramanlarım karton karak­terler gibi olurdu.

Bu parçada yazarın altı çizili sözle oluşturduğu ka­rakterlerle ilgili olarak anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Günlük yaşamdaki kişilerden hiçbir farklılık taşıma­ması

B)  Yazardan bağımsız hareket eden tiplerden oluş­ması

C)  Sadece belli bir kitleyi temsil etmeleri

D)  Zihinde kolayca canlandırılması

E)  İnandırıcı özelliklerini kaybetmesi

4. (I) Fransız seyyah Melling, “İstanbul’a Galata Kulesi’nden bakmayan, İstanbul’u görmüş sayılmaz.” diyor. (II) Aslına uygun bir şekilde restore edilen kule doyum­suz bir İstanbul manzarası sunuyor. (III) Hem Boğaziçi’ni görüyor hem Haliç manzarasına hakim durum­dadır. (IV) Güneş Piyer Loti sırtlarından batarken Haliç üzerinde ateşler yanıyor, kuzeydeki evlerin camları tu­tuşuyor. (V) izleyiciler için bu keyifli anlar, Galata Kulesi’yle gerçek anlamına kavuşuyor.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümle, iç içe bileşik bir cümledir.

B)  II. cümle, olumlu, kurallı bir fiil cümlesidir.

C)  III. cümle, bağlı cümledir.

D)  IV. cümle, sıralı bir cümledir.

E)  V. cümle, yan cümlesi özne görevinde olan bileşik bir cümledir.

5. Ülkemizde okullarda yapılan müzik dersleri, insanımıza bir müzik kültürü kazandıramıyor. Çocuklarımız, okul döneminden sonra müzik kültürümüzün kırıntısını bile hatırlamıyor. Dostlarım arasında sıkça gözlemlediğim bir durum var: Sohbet sırasında konu müziğe gelince herkes bu konuda yüzeysel bir bilgiye dahi sahip ol­madığını hemen belli ediyor. Aslında halkımız, müziğin değerli bir sanat dalı olduğunda hemfikirdir. Ama okul­larımızda tam anlamıyla öğretilemeyen bilgileri sonra­dan öğrenmek için bir fırsat bulmaları çok zor. Yaşam koşulları, neredeyse, insanlarımızın böyle bir bilgi edin­mesini imkansız kılıyor.

Bu parçanın bütününde ülkemizdeki müzik eğitimi­mizle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi anlatılmak istenmiştir?

A)Sadece ulusal değerlerimize yer verilmesi gerektiği

B)Okullarımızda verilen bilgilerin daha kalıcı biçimde insanlara kazandırılması gerektiği

C)Öğrenilen bilgileri uygulamak için öğrencilere fırsat verilmesi gerektiği

D)Çabuk unutulan bilgilerin daha sık hatırlatılmasının doğru olacağı

E)Özel bir müfredatın uygulanacağı okulların açılma­sı gerektiği

6. (I) Ülkemizde şiir yazma geleneği yaygın bir şekilde devam etmektedir. (II) Ancak bir yazınsal tür olarak şii­rin sorunlarını ele alıp inceleme ve bu alanın başlı ba­şına bir bilim olabileceği düşüncesi fazla gündeme gelmiş değil. (III) Yazınımızda dil ve yazın sorunlarına ilişkin bilimsel incelemeleri ise uzun zamandır takip edebiliyoruz. (IV) Hatta bu alanda yapılan çalışmalar­da belli bir mesafe alındığını da rahatlıkla söyleyebili­riz. (V) Bireysel nitelikli değerlendirmeleri bir yana bı­rakırsak dil bilim ve genel olarak yazınsal incelemele­re verilen önemi henüz şiirde göremiyoruz. (VI) Biz hiç değilse bu alana ilgiyi çekmek amacıyla böyle bir in­celemeye giriştik.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde şiir alanındaki çalışmaların yetersiz olmasından söz edilmektedir?

A) I. ve II.                               B) II. ve IV.                  C) II. ve V.

D) III. ve V                              E) IV. ve VI.

7. Türkiye’de tarih son yılda gündemden hiç düşmüyor. Tarih kitapları en çok satan kitaplar arasında. Ancak il­gi çeken kitapların çoğu, akademik dünyanın dışında­ki araştırmacılar tarafından yazıldığı için içinde birçok hatayı barındırıyor. Akademisyenlerin yazdığı kitaplar ise halk için yazılmadığı ve ele alınan konu genellikle tartışmalı olarak incelendiği için genel okuyucunun il­gisini çekmiyor. Akademik bilgilerle bir edebiyat yapı­tının üslubu birleştirildiğinde yazılan kitaplar amacına ulaşmış olur.

Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?

A)Tarih konulu kitapların sayısında artış olmalıdır.

B)Akademik seviyedeki yazarlar, yeterince tarih kita­bı yazmamaktadır.

C)Popüler yazarlar tarafından tarihsel gerçekler, hiç değiştirilmeden eserlere yansıtılmalıdır.

D)Tarihsel gerçekleri bir yazınsal yapıt tadında anla­tan kitaplar yazılmalıdır.

E) Yapıtlarda tarihsel olaylar günümüz şartlarına göre sorgulanmalıdır.

8. Yazın çalışmalarımda yapmak istediğim şey, hayatın çiziklerini, çatlaklarını sözcüklerle kapatmaya ve boya­maya çalışmaktır. Karamsarlığa ve umutsuzluğa asla yer vermem yapıtlarımda. Kendine ya da başkasına kötü bir şey yapmak isteyen birisi, benden bir şeyler okuyunca bundan vazgeçmeli, diye düşünürüm.

Bu parçada “hayatın çiziklerini, çatlaklarını sözcüklerle kapatmaya ve boyamaya çalışmak” sözüyle anlatıl­mak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Okuru, geçmişe yönlendirerek yaşamın sıkıntıların­dan uzaklaştırmak

B)Sosyal yaşamla ilgili kalıcı tespitler yaparak okurun bunlardan yararlanmasını sağlamak

C)Olay ve durumları, okurlara olumsuz duygu yaşat­mayacak şekilde anlatmak

D)Yapıtları oluştururken okurun hayal gücünü hare­kete geçirecek anlatımlar kullanmak

E)Okurun gündelik yaşamdaki olayların nedenlerini araştırmasını sağlamak

9.     Orhan Veli Kanık’ın şiirlerine sık sık konu olan köprü , Galata

                                                                                             I

Köprüsü’dür. Bu köprü altıyla başka , üstüyle  bambaşka bir İstanbul

                                                         II

sunar insanlara. Altında turisti , öğrencisi, esnafı, gezgini İstanbul

                                                 III

hülyalarıyla balık ziyafeti çekerken , üstü oltalarıyla harıl , harıl balık

                                                        IV                                 V

tutanlarla bir bakışta Topkapı Sarayı’nı , Ayasofya’yı görmek

                                                               VI

isteyenlerindir.

Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden hangisi yerinde kullanılmamıştır?

A) I. ve III.                              B) II. ve IV.                C) III. ve V.

D) IV. ve VII.                          E) V ve VI.

10. (I) Daha çok mazide yaşayan bir yazar olmayıp haya­tın içinde, kalabalıklara karışırım çoğu zaman. (II) İn­sanları tanımak ve yazı malzememi zenginleştirmek için bu gereklidir. (III) Son kitabımda özellikle daha ön­ce yazmadığım yerlerin, örneğin Çatalca ve Büyükçekmece’nin hikâyeleri bulunuyor. (IV) Buralara yaptığım gezilerde gördüğüm bir gerçek şu ki artık toplumumuz­daki insanlar birbirinden kopuk bir yaşam sürüyor ne yazık ki. (V) Aynı zamanda yaygın modalar, anlayışlar, markalar, teknoloji hayatımıza yön veriyor.

Bir yazarın kendisini anlattığı bu parçadaki numa­ralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenler­den hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, toplumsal yaşamdan kopuk olmadığın­dan söz ediyor.

B)  II. cümlede, I. cümledeki yargının gerekçesine yer veriyor.

C)  III. cümlede, yapıtının içeriğiyle ilgili bilgi veriyor.

D)  IV. cümlede, üzüntü veren bir durumun nasıl düzel­tileceğini dile getiriyor.

E)  V cümlede, yaşamımızı etkileyen unsurlardan söz ediyor. 

11. Bütün turistlerin gittiği yerleri gezme biçimi genellikle aynıdır ( ) Bugün pek çok gezginin köşe bucak gezdi­ği Avrupa’yı bir de farklı gözlerle keşfetmeye ne dersi­niz  ( ) Size sunacağımız, yaşayacağınız deneyimi unu­tulmaz kılacak birçok seyahat yöntemimiz var ( ) tren, bisiklet, vapur, fayton ( )

Bu parçada ayraçla () belirtilen yerlere, aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sıra­sıyla getirilmelidir?

A) (.) (…) (:) (…)                                    B) (.) (.) (;) (…)      C) (:) (.) (:) (?)

D) (:) (?) (;) (…)                     E) (.) (?) (:) (…)

12.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bo­zukluğu vardır?

A)Sanatsal etkinliklere katılmaktaki amacım zihnimi dinlendirmek içindir.

B)Bu okul, başarılarıyla çevresindeki okullardan farklı olduğunu göstermiştir.

C)Bu iş yerinde çalışanlar, iş yoğunluğundan özel zevklerine zaman ayıramıyor.

D)Aldığımız yeni eşyaları arkadaşlarım çok beğendi.

E)Ev ararken çok yer gezdiğimiz için yorgun düş­müştük.

13. Sanayi Devrimi’ndeki parlak günlerinden uzaklaşma­sına rağmen son günlerde atağa geçen tren seyahati­nin asıl güzelliği, muhteşem yol manzaraları ve nostal­jik ruhunda saklıdır.

Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde sı­rasıyla, doğru olarak verilmiştir?

A)  Nesne – yüklem

B)  Özne – dolaylı tümleç – yüklem

C)  Özne – yüklem

D)  Özne – zarf tümleci – nesne – yüklem

E)  Nesne – özne – zarf tümleci – yüklem

14. Şimdilerde herhangi bir parkta oturmuş, çiçeklerin ko­kusunu duymanın sevincini yüzlerinde taşıyan insanları görmek, kimseyi şaşırtmadığı gibi mutlu da etmektedir.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki deği­şikliklerden hangisiyle giderilebilir?

A)  “yüzlerinde” sözcüğü atılarak

B)  Yüklemden önce “herkesi” sözcüğü getirilerek

C)  “Şimdilerde” yerine “Her gün” sözü getirilerek

D)  Yüklem “mutlu etmiştir” şeklinde değiştirilerek

E)  “görmek” yerine “fark etmek” sözü getirilerek

15.    Mevlana Celaleddin Rumi, 17 Aralık 1273’te bu dünya­yı geride kalanlara bırakarak özlediği yere, o çok sevdiğinin yanına göç eder.

                      I                                                                             II

Sanatçı, her yıl “Şeb-i Arus” törenleriyle anılır. Sema başlar,

                  III                                               IV

semazenler dönerek kelebeklerle yarışır.

                                                            V

Bu parçada altı çizili sözlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  I. sözcük, zarf-fiildir.

B)  II. söz, yardımcı fiille yapılan birleşik eylemdir.

C)  III. söz, sıfat tamlamasıdır.

D)  IV. sözcük, basit yapılıdır.

E)  V sözcük, işteş fiildir.

16. ister karadan konforlu otobüslerle ister denizden poy­razın kulaklarınızdaki uğultusunu duyarak seyahat edin, Bursa’ya geldiğinizde gezi seçeneklerinizin çok­luğu karşısında şaşırıp kalacaksınız.

Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han­gisi yanlıştır?

A)  “çokluğu” sözcüğü, hem yapım hem çekim eki al­mıştır.

B)  “karşısında” sözcüğü ilgeçtir.

C)  Bağlaç kullanılmıştır.

D)  “uğultusunu” sözcüğü yansımadan türemiştir.

E)  Kurallı, olumlu bir eylem cümlesidir.

17.    Ege Bölgesi’ni gezerken Denizli’ye de uğramazsanız  UNESCO’nun

                 I                                                                                   II

korunması gereken yerler arasında gösterdiği bembeyaz bir cennetin, Pamukkale’nin güzelliklerini hiç bir zaman keşfedemezsiniz.

        III                                        IV                           V

Bu parçada numaralanmış bölümlerden hangisinin yazımı yanlıştır?

A) I.             B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

18.    (I) Renklerin üzerimizde farklı etkileri vardır. (II) Kırmızı renk, uyanık ve tetikte olmayı sağlar. (III) Hatta kan ba­sıncınızı artırır ve adrenalin salgılamanıza yardımcı olur. (IV) Dikkat çekici ve mutluluk verici etkisi olduğundan logolarda en çok kullanılan renktir. (V) Evinizi kırmızıya boğmak sıkıcı olabilir ama dengeleyerek eve dağıttığı­nız minik kırmızı objeler içinizi açar.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)I.  cümlede zincirleme ad takımı kullanılmıştır.

B)II.  cümlenin yüklemi türemiş bir fiildir.

C)III. cümlede isim-fiile yer verilmiştir.

D) IV. cümlede yüklem, ek eylemle çekimlenmiştir.

E)V. cümlede iyelik eki almış sözcüklere yer verilmiştir.

19.    Sanatçının bu öykülerinde anlattıklarının hepsi okurla­rın yaşam dünyasının çok uzağında olsa da o, -—

Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre aşa­ğıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?

A)kısa sürede okunacak öyküler oluşturma çabasın­da olmadığını gösteriyor.

B) gerçek yaşamdaki insanlara benzemeyen kahra­manlar oluşturuyor.

C)öykülerini okuyanları ortak bir sanat anlayışı etra­fında toplayamıyor.

D) engin bir sözcük birikimiyle öykülerini yazıyor.

E) okurlarının yüreğine dokunmayı ve anlattığı hayat­lara onları ortak etmeyi başarıyor.

20.           Zannetme ki her şey bitti sevdiğim

Bir gün yeşerecek şu sararmış yapraklar

Ve bundan sonra kim severse dünyada

Seni ve beni hatırlayacaklar

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Ünlü daralması                     B) Ünsüz yumuşaması

C) Ünsüz türemesi                    D) Ünlü düşmesi

E) Ünsüz benzeşmesi

21.    (I) Yapıtlarımın açık ve arı bir dili olsun diye on beş ya­şımdan beri kalemimi terbiye etmeye çalışıyorum. (II) Bu hassasiyeti, benim gibi birçok sanatçıda da görmek beni mutlu ediyor. (III) Dilde yalınlığı yakala­mak, metne doğallık ve tazelik kazandırır. (IV) Sözcük­lerle oynayıp onlara cambazlık yaptırmak, okuyucuyu yapıtınızdan soğutur. (V) Bunun yanı sıra daha önce yazılmamış konularda yazmak yazdıklarınızı zamana karşı dayanıklı kılar.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde I. cümlede belirtilen yargının gerekçelerine yer ve­rilmiştir?

A) II. ve III.                             B) II. ve IV.                C) III. ve IV.

D) III. ve V.                             E) IV. ve V.

22. (I) Yeni bir yazarın, yazın alanına inebilmesi için arka­sında güçlü bir desteğin olması lazım. (II) Yazdığınız eseri koltuğunuzun altına alıp yayınevlerinin kapısını çaldığınızda “Biz de sizi bekliyorduk.” demiyorlar hiç­bir zaman. (III) Yazar adaylarının böyle bir imkanı yok­sa kendilerini gösterebileceği tek alan edebiyat yarış­maları kalıyor. (IV) Ben de bu yolu denedim mecbu­ren. (V) Edebiyatımızın birçok ismi adını ilk yapıtlarıy­la duyurma fırsatı yakalamıştır. (VI) Tanpınar adına dü­zenlenen ve seçici kurulunda usta sanatçıların olduğu yarışmada bircilik almak bana yüksek motivasyon sağladı.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?

A) II.            B) III.           C) IV              D) V          E) VI.

23. (I) Türk şiirinin yüzyıllardan beri oluşturduğu köklü bir gelenek var, şiirimiz bu birikim üstünde gelişerek ken­di varlığını devam ettirmeye çalışıyor. (II) Bu arada ya­şanılan döneme bağlı olarak yazılan bu ürünlerin bir­birinden farklı özellikler göstermesi de gayet doğaldır. (III) Çünkü her şiirin ayrı bir ırmağı vardır ve her ırma­ğın rengi, tadı farklıdır. (IV) Günümüzde şiir kaynakları­mızın eskisine göre çeşitlilik göstermediğini itiraf et­mek gerekiyor. (V) Teknolojiyle küçülen bir dünyada yaşıyoruz ve tüketim anlayışının talan ettiği bir kültür or­tamındayız. (VI) Bu daralmış sanat ortamında büyük beklentiler içine girmemek gerekiyor.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense, ikinci pa­ragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?

A) II.            B) III.            C) IV           D) V           E) VI.

24. (I) Günümüzde roman hâkim tür olarak edebiyata ve yayıncılık alanına damgasını vurmaya devam ediyor. (II) 2010’da tüm zamanların rekoru kırılarak 500’den fazla roman yayımlandı. (III) Çok satanlar listelerinde edebiyat yapıtı olarak sadece romanlar yer aldı, tek bir öykü ya da şiir kitabı göremedik. (IV) Ancak bu çokluk nitelik olarak büyük bir sayıya ulaşamadı. (V) Popüler gazetecilik kitaplarının ve biyografilerin roman adı altın­da basıldığını, listelerde yer edebilen yetkin roman sa­yısının sınırlı olduğunu görüyoruz.

Roman türünün ele alındığı bu parçada numaralan­mış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, yazın dünyasında önemli bir yerinin ol­duğu belirtiliyor.

B)  II. cümlede, sayısal verilerden yararlanılarak bir sap­tama yapılıyor.

C) III. cümlede, diğer edebi türlere benzer yönlerinin ol­duğu belirtiliyor.

D) IV cümlede, sayısal çokluğun kaliteyle doğru oran­tılı olmadığından söz ediliyor.

E)  V. cümlede, popülerliğin, nitelik açısından yeterlilik ve yetkinlik için bir ölçüt olmadığından söz ediliyor.

25. Ağaçlarda patlayan tomurcuklar, kirlenen her şeyi te­mizleyecekmiş hissi veren yağmurlar, güneşin parıltı­ları ve dumanı tüten toprak… Evet, bahar mevsimi Ku­zey Yarımküre’de ısınma turlarına başladı bile. Kış mahmurluğundan sıyrılmaya çalışan tabiat, yine karşı­mıza çıkmaya hazırlıyor kendini. Takvimler 21 Martı gösterdiğinde ise bahar gelişini resmen ilan etmiş ola­cak ve doğanın coşkulu daveti dört bir yanımızı kuşa­tacak. Gezmek, fotoğraf çekmek, yürümek, kendimizi, doğayı dinlemek… İşleriniz yoğun olsa da yılın bu za­manında kendinizi doğaya bırakın.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)  Sözde soru cümlelerine yer verme

B)  Anlatıcının duygusal etkilenmesi yansıtma

C)  Tekdüzeliği kırmak için devrik cümlelerden yarar­lanma

D)  Eksiltili cümlelere yer verme

E)  Varlıkları ayırt edici özellikleriyle verme

26.   Aşağıdaki cümlelerin hangisi ayraç içinde verilen kavramla uyuşmamaktadır?

A)  Küçük çocuk annesine bahçede oynamak istediği­ni söyledi. (Dolaylı anlatım)

B)  Kardeşim eve gelmekte hiç bu kadar gecikmemişti, başına bir şey gelmiş olmasın. (Kaygı)

C) Genç sanatçılar ilk yapıtlarında bile okurda iyi bir iz­lenim bırakabilir yeter ki ayakları yere sağlam ba­san bir anlatım yakalasın. (Koşula bağlılık)

D)  Sanatçı, sadece kendi gökyüzünde uçmak yerine yapıtlarıyla uçsuz bucaksız maviliklere açılmayı bir amaç haline getirmelidir. (Doğallık)

E) Şiirde bir romanı dolduracak nitelikteki olaylar birkaç satıra sığabilecek şekilde anlatılabilir. (Özlü söyleyiş)

27. (I) Ünlü eleştirmen, bu kitabını, yazın dünyasında yap­tığı uzun yolculuktan edindiklerini okurlarla paylaşıp bir dost üslubuyla onlara kılavuzluk yapmak amacıyla ta­sarlamış. (II) Yedi bölüm halinde ortaya çıkan kitapta her bölümde amacına uygun temel metin parçaları gö­ze çarpıyor. (III) Kitap, yazarın yazın tecrübesinin ürünü olarak sanatsal çalışmaları anlama çabası içindeki okurlara yol göstermek için ortaya çıkmış. (IV) Çalışma ayrıca, klasik bir kitap metni yerine, kesin yargılara var­mayan bir anlatım özelliği de taşıyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangileri an­latılmak istenen düşünce yönünden birbirine en yakındır?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                   C) II. ve III.

D) II. ve IV.                             E) III. ve IV.

28. Sığacık, ilk bakışta pek özelliği olmayan ama küçük bir dikkatle olağanüstülüğü fark edilen bir sahil köyü. Körfezinde Eşek, Kanlı ve Küçük adlarında kara ile bağlı üç küçük adacığı da bulunuyor. Sığacık denize girmek için pek uygun değil, deniz için tepeyi aşıp Akkum’a gidiliyor. Burada plaj ve güzel kumsallar bulu­nuyor. Akkum’dan doğu yönüne ilerlediğinizde güzel bir çamlık içinde dinlenme yerleri var. Serin bir rüzgâr sizi ürpertiyor. Seferihisar ve çevresinin denizinin özelliği buz gibi oluşu. Burada öyle yaz sıcağında ılık duş alıyormuşsunuz gibi bir deniz yok.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)  Mecaz anlamlı sözcüklere yer verilmiştir.

B)  Değişik yapılı cümleler kullanılmıştır.

C)  Tanımlarla anlatıma açıklık getirilmiştir.

D)  İzlenimlere dayalı bir anlatım yapılmıştır.

E)  Farklı duyulara yer verilmiştir.

29. Abartılı olmamak koşulu ile bilgisayar oyunlarının ve internetin çocuk zekâsının gelişiminde olumlu etkisi vardır. Çocuklar, kendilerine hakim olamadıkları için bilgisayar başından kalkamıyorlar maalesef. Ama bil­gisayarla kıvamında uğraşırlarsa göz ve parmak koor­dinasyonu gelişiyor, herhangi bir nesneye fiziksel ha­kimiyet artıyor. İnternette çeşitli araştırmalar için yap­tıkları aramalarda yeni bilgiler öğreniyorlar. Bilgisayar­la kontrollü bir ilişki içinde olunursa olumlu bir etkiden söz edebiliriz.

Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söylenmiş olabilir?

A)Teknolojik gelişmelerin çocuklar üzerindeki olum­suz etkileri nelerdir?

B)Bilgisayar ve internet sizce çocuklar üzerinde nasıl bir etki bırakıyor?

C)Eğitim sisteminin bilgisayar destekli olması için ne­ler yapılabilir?

D)Kitapların giderek gözden düşmesi ve yerini bilgi­sayarın alması yayın dünyasını nasıl etkiler?

E)Her çağın kendi dönemindeki insan alışkanlıklarına yön vermesi kaçınılmaz mıdır?

30. Bir zamanlar edebiyatın gücüne, bir şeyleri değiştirebi­leceğine kuvvetle inanırdım. Yıllarım, bu inancın etkisiy­le gelişen bir tutkunun peşinden koşmakla geçti. Ede­biyat, günbegün kirlenen, saflıktan uzaklaşan bir dün­yada temiz ve uyanık kalmanın güçlü kalelerinden biriy­di. —. Doğrusu bu ya edebiyatın geçmişten beri önü­müze serdiği büyük birikim, edebiyatın güzel dünyalar kurabileceğine inanmamıza yetiyordu. Ne var ki günü­müzde bu birikimin bu amaç doğrultusunda kullanıldı­ğını söylemek çok zor.

Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)Yazarların duygu dünyası daha düşsel öğeler içer­mekteydi

B)Sanatçılar edebiyat dünyasındaki her gelişmeyi sı­kı sıkıya takip ederdi.

C)Edebiyatı savunmak yaşanabilir bir dünyayı savun­mak demekti

D)Edebiyat yapıtları birçok tartışmaya konu olabiliyor, şimdikinin tersine rahatlıkla eleştirilebiliyordu.

E)  Yazarlar gerçeği anlatsa da bunu kurmaca bir an­latım içinde verebiliyordu

31. Çizgi roman önemli bir sanat dalı olmasına rağmen ül­kemizde pek de ciddiye alınmıyor. Son yıllarda yaban­cı yazar ve çizerlerin çevirileriyle bizde de biraz önem­senir oldu. Ancak çizgi roman Batı’nın tersine bizde hep dışlanmıştır; bu yüzden deneyimin, geleneğin ol­madığı bir sanat dalı olarak kalmıştır. Hâlbuki çizgi ro­man ciddi bir iş. Senaristleri, çizeri, boyacısı bu konu­da uzman sanatçıları var. Biraz sinema ve tiyatrodan etkilenmiş bir sanat. Aynı zamanda çizgi roman bizim ruhumuzdaki çocuk yanları ortaya çıkarıyor. Ayrıca çizgi, karikatürle akraba olduğundan mizahi öğeler de taşır.

Bu parçada çizgi romanla ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisine değinilmemiştir?

A)  Farklı sanat dallarından etkilendiğine

B)  Edebiyatımızda önem verilmeyen bir tür olduğuna

C)  Güldürü unsurlarını da barındırdığına

D)  Çalakalem herkesin yapabileceği bir iş olmadığına

E)  Güncel konuları anlatmaya olanak tanıdığına

32. Yazınsal açıdan bugüne dek biriktirdiğimiz değerleri­mizin, sanatçılar aracılığıyla kuşaklar boyu aktarıldığı ve bu zenginliklerin günümüz yazın adamları eliyle geleceğe taşınacağı açıktır. Bu çerçevede kimi sanat­çıların bu aktarma sırasında asıl kahraman gibi ötekilerinse yazın dünyasında olmasa da olur bağlamında görülmesi kabul edilebilir mi? Faruk Nafiz’i, Halit Ziya’yı, Sait Faik’i şair, romancı, öykücü olarak alıp Muazzez Tahsin’i, Kerime Nadir’i, Asaf Halefi bunlardan saymaktan kaçınacak mıyız? Gerçekçi bir tutum olabilir mi bu? O halde —

Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdakiler­den hangisi ile sürdürülebilir?

A)ne zaman niteliksiz bir yapıt görürsek bunun geç­mişin bir birikiminden yararlandığını söyleyebiliriz.

B)sanatçılar önemli yazınsal değerleri geleceğe taşı­mak adına da kalem oynatmalıdır.

C)yazın dünyamızdaki yazarlarımız, hiçbiri göz ardı edilmeden değerlendirilmelidir.

D)sanatçının görevi, yazın dünyasının kalburüstü de­ğerlerini bize fark ettirmek olmalıdır.

E)gerçek eleştirmen sanat dünyasında herkesi aynı ölçütlerle değerlendirmemelidir.

33. Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için ya­pılacak birçok şey var: Öncelikli olarak bir yetişkin tara­fından onlara çeşitli zamanlarda yaşlarına uygun kitap­lardan okunması gerekiyor. Birçok ebeveynin yapmadı­ğı bir şeyi yapabilir, bütçe ayırıp çocuğu düzenli olarak kitapçıya götürebilirsiniz. Kitapçıya gitmeyi alışkanlık haline getiren bir çocuk, önce kitap almayı sonra da bolca okumayı öğrenir. Tabi anne babanın kitap oku­madığı bir evde çocuğunun kitap okuması da biraz zor! Kitap okuma alışkanlığını kazandırmanın yollarından bi­ri de evde bulunan kitaplık sayılarını artırmaktır.

Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi ailelerin, çocuklarına kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için yapması gerekenlerden değildir?

A)  Daha çok bilgi verici yayınları tavsiye etme

B)  Birlikte kitap alışverişinde bulunma

C)  Yaşanılan mekânlarda kitap bulundurma

D)  Örnek olmak için kitap okuma

E)  Seviyelerine uygun kitapları onlara okuma

34. İnsan okuduklarından hareketle kendini sorgulayabil­men. Edebiyatın bize en büyük katkısı da bu değil mi? Öyle olduğunu sandığımız gerçekliğin, aslında hiç de öyle olmayabileceği kuşkusunu düşürmek içimize! Bu, neden önemli peki? Neden sürekli bundan söz ediyor yazarlar? Çünkü insan, zayıflıkları ve korkularıyla yüzleşemediği için her zaman kolay çözümlere teslim olu­yor. Ama edebiyat, duyularımız yoluyla farklı bir dene­yim yaşamamızı sağlıyor.

Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?

A)  Edebiyat, insanları yaşamda yüzleşemedikleriyle kar­şılaştırdığından onlara sorgulama gücü kazandırır.

B)  Yazarlar, bazen kendi yaşamlarını okurlara anlat­maktan kaçınırlar.

C)  Edebi türler arasında sürekli bir etkileşim vardır.

D)  Her sanat dalının anlatım yolları birbirinden farklıdır.

E) Yazarların yapıtlarında arzu etmelerine rağmen aynı konuları işlemeleri birbirini tekrar ettikleri anlamına gelmez. 

35. Gazete, resmiyetten çıkıp özel sektöre geçince Tanzi­mat aydınlarının elinde etkili bir yayın haline gelir. Tan­zimat Döneminde kitap satışları iki bin civarındadır. Günlük veya haftalık yayımlanan gazete tirajları da ki­taba yakın bin ile iki bin arasında. Gazetenin kitaptan en önemli farkı ise hemen çıktığı günlerde tükenmesi. Ayrıca kitaba göre dilinin halkın her kesiminin kolayca anlayabileceği bir seviyede olması da yaygınlaşmasın­da etkili. Böylece Tanzimat Dönemi’nde uzun sürede okunabilecek kitap türünün yerini aynı kitleye birkaç gün içinde ulaşabilecek gazeteler almaya başlar.

Bu parçada Tanzimat Dönemiyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?

A)Gazetenin kitap türünün yerini alacak biçimde bir gelişim göstermesinden

B)  Kitap satışlarının az olmasının nedenlerinden

C)  Yayın dünyasının yeteri kadar gelişmeme sebeple­rinden

D)  Gazetelerin toplumu bilgilendirmek amacıyla kulla­nılmasından

E) Roman ve öykü türünün gazeteden daha fazla okuyucu bulmasından

36. — Çünkü yaşamda karşımıza çok nadir çıkan fırsatlar gibi, ilham da ancak uyanık ve şuurlu bir zekâ tarafın­dan iyi kullanıldığında yapıcıdır. Sadece şairler, sanat­çılar değil, herkes ilhamın etkilerine açıktır. Fakat şair­lerde ve sanatçılarda ilham; şiir, resim, beste şekillerini alırken ötekilerde ilhamın farkına bile varılmaz.

Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağı­dakilerden hangisi getirilmelidir?

A)  Büyük sanat yapıtlarının temelinde alın teri vardır.

B)  Büyük sanatçı, ilham denen şeyi ustaca kullanmayı bilen insandır.

C) Sanatçının bilgisi, yeteneği, sanat görüşü yapıtın oluşumunda ilhamdan daha etkilidir.

D)  Sanatçılar da diğer insanlar gibi günlük yaşamdan etkilenir.

E)  İlhamın sanatçıyı harekete geçiren büyülü bir gücü vardır.

37. Sait Faik’in öykülerinin asıl kaynağı, yaşadığı hayatı herkesten bambaşka biçimde görme biçimiydi. On­dan önce öykü yalnızca geleneksel biçimlerde yazılı­yor, bilinenden başka daha hangi biçimler alabileceği konusunda düşünülmüyordu. O, Fransız Edebiyatı’nı iyi tanıyordu, gerçeküstücülükten etkilendiği kuşku­suzdu. Onlardan aldıkları öylesine dolaylıdır ki titiz bir çözümlemeyle bile tek tek gösterilmesi olanaksızdır. Oluşturduğu öykü dünyası Batı’daki örneklerinin geri­sinde olmak bir yana belki pek çoklarının önündeydi.

Bu parçadan Sait Faik’le ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi çıkarılamaz?

A)  Öykülerinin kendi yaşamından izler taşıdığı

B)  Kahramanlarını betimlerken yalın bir dili tercih ettiği

C)  Kendine özgü bir bakış açısı yakaladığı

D)  Başkalarından aldıklarını iyi özümsediği

E)  Öykü tarzında bazı değişiklikler meydana getirdiği

38. Elbette. Eğer bizler masalları yaşatmazsak, güncel şe­kilde kurgulamazsak, çocuklara masal geleneğimizi taşımazsak onların hepsi unutulur gider. Çünkü masal da sözlü edebiyat ürünüdür. Dilden dile aktarılmazsa en fazla akademik kitaplarda çoluk çocuktan yoksun yaşar masallar o zaman.

Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir?

A)  Masallar için yok olup gitme gibi bir tehlikeden söz edilebilir mi?

B)  Artık çocuklara masal anlatılmıyor mu?

C)  Çocuklar, en çok, masalları mı sever?

D)  Sizce çocuk eğitiminde masallardan yararlanılabi­lir mi?

E)  Masallar yalnızca çocuklara mı hitap etmektedir?

39. Sanatçımız, toplumsal yaşamdan kesitler sunarak ön­celikle toplumsal sorunların acısını daha çok duyan in­sanların yaşantılarını irdeledi. Genç kuşak yazarları arasında dil yetkinliğine en çok önem verenlerden bi­ri olarak başarılı ürünler verdi. Öncü bir yazar olarak benimsendi. Tekniğe, yapıya, kendine özgü bir anla­tım biçemi kurmaya özen gösterdi. Klasik cümle düze­nini değiştiren dil anlayışıyla soyutlamalara varmaya çalıştı. Bu soyutlamalar içinde kişilerin iç dünyaları, yer yer iç konuşmalarla gerçeklik kazanır. Son yapıtla­rında biçimsel arayışları derinleştirdiği görülür.

Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A)  Yapıtın biçem özelliklerine dikkat ettiğine

B)  Toplumsal olaylara tarafsız bir şekilde yaklaştığına

C)  Yapıtın teknik özelliklerini ustaca kurguladığına

D)  Farklı bir cümle düzeni oluşturduğuna

E)  Karakterleri gerçekçi bir biçimde yansıttığına

40. Kısa öykünün ustalarından olan Ömer Seyfettin, Edebiyat-ı Cedide yazarlarının ağdalı, Batı öykünmecisi di­line karşı arınmış halk dilini kullanmasıyla öykücülüğü­müzde bir dönüm noktası olmuştur. Onun Türkçülük anlayışı Osmanlıcılık ve İslamcılıkla da iç içe girerken kahramanlık öykülerinde milliyetçi yaklaşımlar öne çıkmıştır. Geleneksel dil ve yazın anlayışlarını aşmaya çalışan tutumuyla çağdaş öykücülüğümüzün başlan­gıcında özel bir yeri vardır. Yaşadığı dönemdeki Bal­kan Savaşlarını anlattığı öykülerin yanında gündelik hayatı anlattığı öykülerinin de önemli olduğunu belirt­mek gerekir.

Bu parçadan Ömer Seyfettin’le ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)  Çeşitli düşünsel akımlardan etkilendiği

B)  Öykülerinde yalın bir dil kullandığı

C)  Var olan edebiyat anlayışının dışında kaldığı

D)  Çevresinde gelişen olayları konu edindiği

E)  Yapıtlarında dille ilgili görüşlerine yer verdiği

CEVAPLAR

1. Aşağıdakilerin  hangisinde  ikinci  cümle  birinci cümlede kullanılan deyimin anlamını içermez?

A)  İki arkadaş kafa kafaya vermiş düşünüyordu.

Yaptıkları her işte birbirlerine yardım ederlerdi.

B)  Bu kadar güzel yapılan bir işe bile burun kıvırdı.

Sınıftaki arkadaşlarının çoğunu beğenmeyip küçüm­serdi.

C)  Çocuğun tedirgin hali yüzünden içime kurt düştü.

Davranışlarından  dolayı  hepimiz  ondan  şüphe­lendik.

D)  Bir yıldır telefon bile açmayan arkadaşına gönül koymuştu.

Söylediklerimi yapmayınca ona çok gücendim.

E)  İşe geç kalma ihtimalini de hesaba katıyordu.

Akşama işlerinin hepsini yetiştirememe olasılığını da dikkate almıştı.

2. Cemil Meriç dilinin zenginliği, anlatımının kıvraklığı sayesinde, zengin birikimini ve düşüncesini çok kolay ve yalın bir dille aktarır. O, en çetrefil konuları an­latırken bile heyecanlı bir maceradan söz ediyormuş gibi söylediklerini soluk soluğa takip etmemizi sağlar eserlerinde. Ele aldığı konulara herkesten farklı bir bakışı vardır ki: “Hayret, bunları ben niye daha önce­den düşünmedim?” dersiniz.

Bu  parçada  Cemil  Meriç’in  yapıtlarının  hangi yönünden söz edilmemiştir?

A) Özgünlüğünden                    B) Akıcılığından

C) Sadeliğinden                         D) Toplumsallığından

E) Üslubundan

3. 50’li, 60’lı yılların orta halli İstanbul evlerinde kitap aşkı bugünkü gibi sönük değildi, insanlar kitaplardan konuşurlardı. Yahya Kemal’den, hatta Fikret’ten, Namık Kemal’den, Abdülhak Hamit’ten dizeleri ezbere söylemek adettendi.

Bu parçada geçen altı çizili sözle anlatılmak iste­nen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Kitap okumanın belirli bir çaba gerektirdiği

B)  Okumanın insanın yaşamını zenginleştirdiği

C)  Yazarların topluma olumlu etkileri olduğu

D)  insanların kitap okuma heyecanı taşıdığı

E)  Edebiyatsız bir toplumun ilerleyemeyeceği

4. Ahmet Ümit “Beyoğlu Rapsodisi” adlı romanında Beyoğlu yaşantısını, Beyoğlu’nun kültürel mozaiğini, yerel terimlerini anlatmıştır. Yazar, romanda içeriği ve biçimi hiç nefes darlığı çekmeden uyumlu bir biçimde buluşturmuştur.

Bu parçada “hiç nefes darlığı çekmeden” sözüyle eserin anlatılmak istenen yönü aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Özgün bir üslupla oluşturulduğu

B)  Sade bir dille kaleme alındığı

C)  Üslup ve konu arasındaki bağın kolayca kurulduğu

D)  Kısa zamanda yazıldığı

E)  Konunun gerçeklere uygun olduğu

5. Günümüzde kimse sekiz yüz sayfalık roman okumu­yor artık. Okumaya fırsatımız yok. Çok değerli bir yapıt dahi olsa… Bu yüzden roman akıcı olsun ve ola­bildiğince sözünü kısa tutsun istiyorum. Romancı, oku­run tamamlamasına fırsat verecek yerler bırakmasın romanda.

Bu parçada geçen, “okurun tamamlamasına fırsat ve­recek yerler bırakmamak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Romandaki sayfa sayısını azaltmak

B)  Romanları yalın bir dille yazmak

C)  Her şeyi apaçık anlatmak

D)  ilgi çekici konulara yer vermek

E)  içerikte düşsel öğelere yönelmek

6. (I) Yazarımız, bu eseriyle 1998 yılında Sabahattin Ali Öykü Ödülü’nü aldı. (II) Eser, okura değişik dünyaların kapılarını açan öykülerden oluşuyor. (III) Yazar, öykü­lerinde masaldan aldığı imgelerle, gerçeği büyülü bir şekilde sunuyor. (IV) Büyük bir ustalıkla kullandığı Türkçeyle fantastik bir dünya kuruyor. (V) Bu özellik­leriyle öykücülüğümüze yepyeni, taze bir tat getiriyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde öznellik yoktur?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

7. (I) Şairin Anadolu şiirleri, var olan tüm düşüncelerin usta bir ozanın elinde yoğrulmuş şeklidir. (II) Nasıl, bir insan bütün evrenin küçük bir örneği ise bu şiirlerde de öyle bir durum söz konusudur. (III) Şair, bu şiir­lerde alışılagelen ve aranan ritmik ses uyumunu bir yana bırakmıştır. (IV) O, dizelerini şiirine seçerek koy­duğu sözcüklerin içinde saklı bulunan sesle yarat­mıştır. (V) Bunun yanında sözcüğün ses gücü değil, taşıdığı enerji etkili kılmıştır bu şiirleri.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde somutlama yapılmıştır?

A) I.           B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

8.        I. Baharda tomurcuklar patlayıp çiçek açar.

II.  Sessizliği akarsuyun şırıltısı bozuyordu.

III.  Küçük çocuk arıların vızıltısından korkmuştu.

IV.  Karşısındakini sakin sakin dinleyen adam birden gürledi.

Yukarıdaki numaralı cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangileri gerçek anlamıyla kullanıl­mamıştır?

A) I. ve II.                    B) I. ve III.                    C) I. ve IV.

D) II. ve III.                  E) II. ve IV.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmıştır?

A)  Bu işi tek başınıza nasıl yaptınız?

B)  Dünkü yarışmada kim birinci oldu?

C)  Siz hangi türdeki şiirlerden hoşlanırsınız?

D)  Ahmetler hangi mahallede oturuyor?

E)  Seyirciler içeriye ne zaman alınacak?

10. (I) Denemeci, her tümcesini pırıl pırıl işlemek zorun­dadır, hiçbir zaman vurdumduymaz bir dil işçisi ola­maz. (II) Çalıştığı alan, hitap ettiği okur kitlesi üstün bir başarı ister ondan. (III) Denemeci okuyucuya zaman zaman ilginç bilgiler sunsa bile, asıl amacı okuyucuyu düşündürmektir. (IV) Konu seçiminde olduğu gibi an­latımda da özgürdür denemeci. (V) Anlaşılır olmak kadar, özgünlük de denemecinin ilk hedeflerinden­dir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi bir önceki yargının gerekçesidir?

A) II.           B) III.           C) IV.            D) V.            E) VI.

11.  İnsan, bir kitabı okuduktan sonra evreni algılayışı değişmiyorsa o, gerçek sanat eseri değildir.

Bu  sözleri  söyleyen  birinin,  okuduğu  kitapta aradığı özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Özgün bir söyleyişinin olması

B)  Sıradışı bir konuda yazılması

C)  Kişinin yaşama bakışını etkilemesi

D)  Gerçekleri anlatıyor olması

E)  Sanat eseri niteliği taşıması

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlananı hem niteleme hem belirtme sıfatı almış bir ad takımı vardır?

A)  Yeniden, yaşadığı topraklara dönecekti.

B)  Burada hissettikleri, düşündüklerinden farklıydı.

C)  Güneşin açık koyu renkleri gökyüzünü kaplamıştı.

D)  Parkın iki yaşlı ağacı hayata küsmüştü sanki.

E)  Bu şehir, insana tertemiz bir hava solutuyordu.

13.   Kaldırın bugün

Ne kadar engel varsa

Güneşle aranızda,

Elinizin değdiği her şey

Gökyüzü koksun

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Bileşik sözcük                   B) Ekeylem            C) Bağlaç

D) Çekimli fiil                        E) ilgeç

14.   Aşağıdakilerin hangisinde yüklemi durum yönüyle tamamlayan bir sözcük vardır?

A)  Ilık bir yaz sabahı kamp yerinden ayrıldık.

B)  Denizin beyaz köpüklü dalgaları sahile vuruyordu.

C)  Turnuvanın ilk maçını çok rahat kazandık.

D)  Her tarafı kaplayan rengarenk çiçekler bizi büyüle­mişti.

E)  Ağaçlı yolda ilerlerken çocukluk günlerimi hatır­ladım.

15.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ekfiil yoktur?

A)  Babamın hediye ettiği kalem kaybolmuştu.

B)  Yarışmacılar, soruları doğru cevaplamıştı.

C)  Spor yapmak, çocukların gelişimi için önemlidir.

D)  Bence konser bir gün öncesinden iptal edilmeliydi.

E)  Kar yağışı, çocukları çok sevindirdi.

16. (I) Montaigne’in Denemeleri’ni uzun bir önsözle ver­meyi gerekli görmedim. (II) Çünkü Montaigne, eserini zaten kendisini tanıtmak için yazmış. (III) Onunla okuyucu arasına girecek olan herkes boş sözler söylemek tehlikesine düşer. (IV) Üstelik Montaigne’i Türk okurları çok yakından tanımaktadır. (V) Çünkü Avrupa’dan bize gelen her kitapta payı olan bu büyük düşünce kaynağı, Avrupa’nın kurucu beyinlerinin en önemlisidir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur?

A) I.           B) II.            C) III.             D) IV.             E) V.

17. (I) içeriği ne olursa olsun, bir sorunu çözmek için in­sanların düşünce alışverişinde bulunmaları gerekir. (II) Uygarca konuşma ve tartışma becerisinin gelişmediği toplumlarda, bir sorunu çözme çabaları kısa sürede çatış­maya dönüşür. (III) Böylece, var olanı çözmek şöyle dursun, soruna yenileri eklenir. (IV) Dünyanın birçok ülkesinde görülen gerginliklerin kökeninde, iletişim yetersizliği yatar. (V) Ayrıca çağdaş toplum olabilmek için yeni iletişim becerileri kazanılması gerektiği de yadsınamaz.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri birbirine anlamca en yakındır?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                   C) II. ve III.

D) II. ve IV.                             E) IV. ve V.

18.    Toplum tarafından iyice benimsenen sinema, tiyatro­nun açtığı yolda ilerlemiş bir sanattır. Fakat birçok sı­navdan geçip şu an yakaladığı başarıyla tiyatroyu ikin­ci plana atacak bir sanat dalı olmuştur.

Bu parçada geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisi farklı görevde kullanılmıştır?

A) benimsenen                      B) geçip                  C) ilerlemiş

D) açtığı                                 E) atacak

19.    Ben senin en çok sevgi dolu yüreğini sevdim.

                   I

Tüm çocuklara kanat geren anneliğini

                II

Nice sevgilerin bir pula satıldığı bir dünyada

III                                           IV

Sensin, her şeyin üstünde tutan, sevdiğini

   V

Bu dörtlükte geçen altı çizili sözcüklerden hangi­leri yapısı yönüyle diğerlerinden farklıdır?

A) I. ve II.                     B) I. ve III.                   C) II. ve III.

D) III. ve IV.                 E) IV. ve V.

20.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tümleci yoktur?

A)  Bir saat sonra kasabanın iki kilometre uzağındaki konaklama yerinde buluşacağız.

B)  Son sınavda başarılı olamayanlar gelecek hafta yeni bir sınava alınacak.

C)  Yarışlara iyi hazırlanmak için verilen programı ek­siksiz uygulamalısın.

D)  Çarşıda meydana gelen kazada yaralanan üç kişi hastaneye kaldırılmış.

E)  Yetkililer, göldeki kirliliğin azalması için bir dizi ön­lem aldı.

21.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hem … hem …” bağlacı özneleri birbirine bağlamıştır?

A)  Derneğimiz, hem öğretmenlerin hem öğrencilerin katılacağı bir gezi düzenledi.

B)  Personel şefi, hem bugün hem yarın yarım gün çalışacağımızı söyledi.

C)  Kaymakam, bugün hem yeni alışveriş merkezinin hem eğlence parkının açılışını yapacak.

D)  Bu konuda araştırma yapmak için hem dergileri hem gazeteleri inceleyelim.

E)  Kitap fuarına hem çocuklar hem de yetişkinler çok büyük ilgi gösterdi.

22.    Okulun kitaplığında bulamadığım yazıları  araştırmak

            I                                           II             III

için şehir kütüphanesine gittim; görevlilerin yardımıyla

                                                         IV

ancak birkaç yapıta ulaşabildim.

 V

Bu cümlede geçen altı çizili sözcüklerden hangisi çekim eki almamıştır?

A) I.             B) II.            C) III.            D) IV.             E) V.

23.   Aşağıdaki cümlelerde geçen ikilemelerden hangisi görev yönüyle diğerlerinden farklıdır?

A)  Aysun, okuluna ve arkadaşlarına yeni yeni alışıyor­du.

B)  Birkaç saat içinde siyah siyah bulutlar gökyüzünü kaplamıştı.

C)  Kardeşinin yaptığı yaramazlıkları babasına bir bir anlattı.

D)  Topladığı  yardım  paketlerini  üçer üçer ihtiyaç sahiplerine dağıttı.

E)  Temizlik yaptıktan sonra, evin her tarafı pırıl pırıl görünüyordu.

24. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcükler­den hangisinin kökü tür yönüyle diğerlerinden farklıdır?

A)  Uzun çalışmalar sonunda kitabını bitirdi.

B)  Acele etmeliyiz, hava biraz sonra kararacak.

C)  Çocuğun yaralı halini görünce gözleri yaşardı.

D)  Öğrenciler haftaya buluşmak üzere sözleştiler.

E)  Yağmurlar kesilince ırmağın suyu azaldı.

25. Köylüler çalıştıkları bahçelerden birinde bizi konuk etmek isteyince arkadaşlarımız, bu daveti seve seve kabul etti.

Bu cümlenin öğelerinin sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A)  Zarf tümleci – dolaylı tümleç – özne – yüklem

B)  Zarf tümleci – özne – belirtili nesne – zarf tümleci -yüklem

C)  Özne – belirtili nesne – zarf tümleci – yüklem

D)  Özne – zarf tümleci – zarf tümleci – yüklem

E)  Dolaylı tümleç – belirtili nesne – zarf tümleci -yüklem

 26. Ünlü bir sanatçı: “Şu mavi gök altında, söylenmedik söz kalmamıştır; sanatçıyı farklı kılan söyleyiş güzel­liğidir.” der. Bu sözle vurgulanan gerçek açıktır. Çağlar boyunca sanatçılar her konunun kapısını de­falarca çalmışlardır. Öyleyse asıl sorun konuların de­ğişmemesi değil —

Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)  değinilmemiş konular bulanamamasıdır.

B)  özgün anlatımın yakalanamamasıdır.

C)  yapıtların topluma cevap verememesidir.

D)  sanatçıların bazı konuları birkaç defa ele almasıdır.

E)  okurun duygularına seslenilememesidir.

27. Sanatçı, eserine yerleştirdiği yaşam gerçeğini; coşku­larını, tutkularını, duygularını, dilin kendisine sunduğu olanakları kullanarak biçimlendirir. Dolayısıyla yazınsal yaratı dilsel bir ürün olduğu kadar, insan elinden çık­mış bir yapıttır da. — Bu, kimi yapıtlarda oldukça giz­lenmiştir ve örtülü bir şekilde yer alır. Bu gizliliğe rağ­men yetkin bir okur, yazınsal türde yazarın sesini, soluğunu sözcüklerin ardından rahatlıkla duyar.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygundur?

A)  Başarılı bir yapıtın konusu gerçeklerdir.

B)  Herkes bu tür yazılar yazabilir.

C)  Her yapıt, dokusunda sanatçının vurduğu damgayı taşır.

D)  Sanatçının anlattıklarını her okur kendine göre yo­rumlar.

E)  Okur, bir sanat yapıtında kendinden bir şeyler bul­malıdır.

28. (I) Bursa’dan Gemlik’e geçtiniz mi hiç? (II) Bir şiirse-ver, yol kenarındaki tabelaya şu dizeleri yazdırmış; “Gemliğe doğru / Denizi göreceksin / Sakın şaşırma!” (III) Garip’in 1945 baskısının ilk şiiridir bu. (IV) Bu, aynı zamanda benim, Orhan Veli’nin en çok sevdiğim şi­iridir. (V) Orhan Veli’nin şiiri, cumhuriyetin yetiştirdiği ilk kuşağın, birdenbire yaşamayı, yaşamdaki sevinci ve üzüncü bulmasının şiiridir. (VI) Gerçekten, sevinç ve üzünç, bazen azalan bazen çoğalan bir şekilde Orhan Veli’nin şiirlerinde yer alır. (VII) Gemlik denizi karşısında duyduğu o sevinç şaşkınlığı, Keşan’dan Korudağı’na ve oradan yine Saros körfezine baktığın­da birdenbire bir üzünç türküsüne dönüşür.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag­raf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar?

A) II.           B) III.           C) IV.            D) V.            E) VI.

29.   Vazgeçmeyeceğim hiçbir şeyden

Yürüse de dünya üzerime

Göze almışım ölmeyi bir kere

Ne çevirebilir ki beni sevginden

Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisiyle çekimlen­miş bir fiil yoktur?

A)  Gelecek zaman kipi                   B) Dilek-şart kipi

B)  Geniş zaman kipi                       D) Gereklilik kipi

E) Geçmiş zaman kipi

30.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “olmak” sözcüğü yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır?

A)  Şu ana kadar girdiği tüm sınavlarda başarılı oldu.

B)  Dün, hastanemizde yaklaşık yirmi doğum oldu.

C)  Okuldan eve dönerken bir kazaya tanık oldum.

D)  Bu konuda bize konferans vermeniz yararlı oldu.

E)  Annem yeni evimizi görünce mutlu oldu.

31.   Gerçek sanatçı, içinden çıktığı toplumu eğitmek gibi bir görevi olduğunu asla unutmamalıdır.

Bu cümle için aşağıdakilerden hangisi söylene­mez?

A)  Öznesi sıfat tamlamasıdır.

B)  Yüklemi basit çekimli bir fiildir.

C)  Birden fazla türemiş sözcük vardır.

D)  İsim tamlaması kullanılmıştır.

E)  Edat kullanılmıştır.

32. Sonbahara doğru kasabamızın sabahları pek güzelleşir. Güneş, ovanın doğu sınırını pembe bir şe­rit gibi çizen Emir Dağları’nda yüzünü göstermeden uyanırız. Kasabanın arkasından yükselen dağlar hafifçe morarmıştır ve gökyüzü gümüş rengindedir. Yüzümü yıkamak için bahçedeki çeşmeye gittiğim za­man göğsüm genişler, güçlenirim. Ağaçlara bakarak üç beş defa derin derin nefes alıp, veririm. Sonra içimde belli belirsiz bir boşluk oluşur ve ben: “Niçin bi­raz daha erken kalkamadım?” diye üzülürüm.

Bu  parçanın  anlatımında aşağıda verilenlerden hangisi ağır basmaktadır?

A)  Öyküleme – açıklama

B)  Açıklama – karşılaştırma

C)  Öyküleme – betimleme

D)  Karşılaştırma – betimleme

E)  Öyküleme – örneklendirme

33. (I) Bugün edebiyatımızda işini ciddiye alan, çalışkan romancılara ihtiyaç var. (II) Belgesellerin ilgi görmeye başlamasını bu eksikliğe bağlıyorum. (III) Artık belge­siz, tümüyle imge ürünü romanlar yazılmayacak, okunmayacak anlamına gelmez bu. (IV) Ama bugün tezli ve gerçekçi romanlara daha çok ilgi gösteriyor ro­man okuyucusu. (V) O yüzden romancılık, artık bir “meslek” olmalı, romancılar kendilerini sadece bu işe adayarak, belgeler ışığında, titiz araştırmalar sonucun­da romanlarını yazmalıdır.

Bu parçada anlatılmak isteneni içeren en genel yargı aşağıdakilerden hangisidir?

A) I.            B) II.           C) III.           D) IV.           E) V.

34. Ahmet Haşim ne yazık ki uzun zamandır yeni neslin dil bakımından ulaşamayacağı bir yerde duruyor. Bugünkü gençliğe bakınca Türkçenin Bakî’leri, Yahya Kemal’leri yetiştirmiş olduğuna inanmak çok güç. Onlar sanki başka bir dilin başka bir kültürün şairleri. Başka bir dilin dedim; çünkü Türkçeyi sonunda birkaç yüz sözcükle konuşulan bir dil yapmayı başaran nes­limizin, yalnız edebiyatla değil dille bugüne aktarıl­ması gereken kültürle bağlantısını sağlamak da bu kısıtlı sözcük kadrosuyla çok güç artık.

Bu  parçada yazar aşağıdakilerin  hangisinden yakınmaktadır?

A)  Eski şairlerimizin dilinin ağır olmasından

B)  Yeni neslin ulusal sorunlara eğilmemesinden

C)  Türkçenin söz dağarcığının daraltılmasından

D)  Dilimizin eskisi gibi büyük şair yetiştirememesin-den

E)  Yeni sanatçıların, yapıtlarında kültürel konulara yer vermemesinden

35. (I) 1539’da kaleme alınan “Ziyafetname” adlı eserden, yemeklerde kullanılan sebzelerin İstanbul’daki bostanlarda yetiştirildiğini; baklagillerin ise eyaletler­den getirildiğini anlıyoruz. (II) Artık işlevini yitirmiş olsa da bugün bu yerlerden bazıları İstanbul’da semt ismi olarak anılıyor. (III) Bu merkezlere “kapan” ismi verili­yordu. (IV) Uzak eyaletlerden gelen malzeme, İstanbul’un belirli merkezlerinde cinsine göre toplanıyor, kalite kontrolü yapılıp fiyatı belirleniyordu. (V) Bunlar­dan en ünlüsü, “un hali” anlamına gelen Unkapanı semtidir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirirse parça anlamlı bir bütün olur?

A) I. ve III.                    B) II. ve IV.                 C)   ll.ve V.

D) III. ve IV.                  E) IV. ve V.

36. (I) Dil, toplumsal bir iletişim ve anlaşma aracıdır. (II) Bu yönden dilin en önemli niteliği, anlaşılabilir ol­masıdır.(III) Dil, başıboş büyüyüp gelişen bir canlı değildir. (IV) Bu da dilin doğal ve yalın olmasını gerektirir. (V) Çünkü dil düşünceyi, insanların anlaya­bildiği ölçüde aktarır. (VI) Düşünceler ancak bu yolla paylaşılıp geliştirilebilir.

Bu  parçada  numaralanmış  cümlelerin  hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?

A) II.           B) III.            C) IV.            D) V.            E) VI.

37. Yıldızların yeryüzüne indiği bir geceydi. Saros Körfezi’ne yaklaşırken arabanın açık penceresinden uzanıp etrafı dinledim. Tek duyulan ağustos böceklerinin korosuydu. Ayışığı, yol boyunca geçtiğimiz ayçiçeği tar­lalarını, ince uzun sazları, çam ormanlarını hiç üşen­meden laciverde boyuyordu. Ama asıl merak ettiğimiz Saros’un o ünlü mavişiydi. Ancak bu maviyi görmek için gün doğumunu beklemek gerekiyordu.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)  Gözlemlerden yararlanılmıştır.

B)  Kişileştirme yapılmıştır.

C)  Farklı duyulardan yararlanılmıştır.

D)  Niteleyici sözcükler kullanılmıştır.

E)  Tanımlamaya yer verilmiştir.

38. Eleştirmenler, gazetelerin kültür sanat sayfalarında yeni çıkan bir yapıt için: “yalın ve açık bir anlatım, şi­irsel bir roman, okuyucuları başka dünyalara götüren bir roman, büyüleyici…” gibi ifadeler kullanıyorlar. Oysa gerek bir roman sanatı, gerekse eleştiri için bu ve benzer ifadelerin hiçbir önemi yoktur. Örneğin bir anlatım nasıl yalın ve açık olabilir? Çarpıcı kullanımlar neye göre çarpıcıdır? Bunun ölçütü nedir? Bir ro­manın beni başka dünyalara götürme garantisi nedir? Bu yüzden birçok değerlendirmenin, kanıtlanabildiği tartışılabilecek yargılardan oluştuğunu söylemek yanlış olmaz.

Bu parçada asıl vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Eleştirinin, öznel ifadelerle yapılamayacağı

B)  Bir sanat yapıtını eleştirmenin yanlışlığı

C)  Eleştirinin gazetelerde yapılmaması gerektiği

D)  Her sanat yapıtı için farklı bir değerlendirme yapıl­ması gerektiği

E)  Gerçek bir eleştirinin zaman içerisinde yapılabile­ceği

39. Kitap, baştan sona kişisel gelişim konusunda gençlere yardımcı olmayı amaçlıyor. Örneğin, kırsal bölgeden pırıl pırıl bir genç büyük bir kente geliyor; ama onu mutsuz edebilecek birçok olay bekliyor. Ayrıca, kentlerde oturan gençler de daha güzel yaşa­mak, hayatlarını daha dolu ve anlamlı kılmak istiyorlar. Ama bunun nasıl yapılacağını bilmiyorlar. İşte bu konularda gençlere yardımcı olmak için yazılan bu kitabın çağdaş ülkelerde de örneklerine bol bol rastlıyoruz.

Bu parçada sözü edilen kitapla ilgili olarak aşağı­dakilerden hangisine değinilmemiştir?

A)  Kişilere faydalı olmak amacıyla yazıldığına

B)  Problem yaşayan gençlere yol göstermeyi amaçla­dığına

C)  Farklı çevrelerde yaşayan insanlara da seslendiğine

D)  Pek çok ülkede benzerlerinin bulunduğuna

E)  Yaşanmış  örneklere  yer  vererek  anlatımını güçlendirdiğine

40. Ben bu savı destekleyemem. Çünkü değişik türlerde yazanlar var ve her türde başarılı olmuşlar. Şair Necati Cumalı’nın çok güzel şiirleri var, hikayeci Cumalı’nın çok güzel öyküleri var; Cumalı’nın Derya Gülü çok sevdiğim bir tiyatro oyunudur. Ya da şair-hikâyeci-tiyatro yazarı-denemeci Sabahattin Kudret Aksal… Ama yalnızca şiir yazmış olan Edip Cansever’e de tutkunum… Bana gelince biraz da yaşamın akışı içinde değişik türlere yöneldim, ilk dönemler öykü ve roman dışında bir şey düşünmüyordum. Ama söylediğim gibi bazı yönlendirmeler beni eleştiriye, denemeye itti.

Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir?

A)  Yazarlarımız arasında çeşitli türde yazanlar var mı?

B)  Her edebiyatçı şiir yazmalı mı sizce?

C)  Çeşitli türlerde aynı başarıyı yakalamak mümkün müdür?

D)  Yazarlığınızın hangi döneminde öykü ve roman yazdınız?

E)  Sanatçının, sadece bir türde yazması gerektiği görüşüne katılıyor musunuz?

   CEVAPLAR

1. (I) Isparta’da her yıl mayıs ve haziran aylarında sabah erkenden kalkar insanlar. (II) Güllerin yanına, güneşin ilk ışıklarıyla birlikte varırlar. (III) Gül toplamak, kolay iş değildir. (IV) Zarar verir diye makas kullanılmaz, diken­lere alışık eller toplar onları. (V) Öğleye kadar, o gün açan güller tarladan toplanmak zorundadır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı­daki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlenin yüklemi geçişsiz bir eylemdir.

B)  II. cümle, basit bir eylem cümlesidir.

C)  III. cümle, iki öğeli bir ad cümlesidir.

D)  IV. cümle sıralı bir cümledir.

E)  V. cümle, olumsuz bir cümledir.

2. Picasso, “Bir süre önce bir arkadaşım neşe içinde tab­lomun neyi göstermek istediğini anladığını söylemişti, arkadaşıma göre tabloda üç müzisyen varmış; halbu­ki ben yan yana üç ağaç çizmiştim!” diyor.

Bu olaydan hareketle sanatla ilgili aşağıdaki genel­lemelerden hangisine ulaşılabilir?

A)  Yetkin sanat ürünleri sanatseverlerin görüşleri doğ­rultusunda oluşturulmalıdır.

B)  Bir sanat yapıtında sanatçının anlatmak istediğiyle sanatseverlerin o yapıttan anladığı birbirinden fark­lı olabilir.

C)  Gerçek sanat, toplumun yaşama bakışını değiştirir, ona daha önce tanık olmadığı güzellikleri sunar.

D)  Bir sanatçının, okurları yönlendirmek amacıyla orta­ya koyduğu yapıtı kendisinin açıklaması doğru bir yaklaşım değildir.

E)  Sanat, doğadaki gerçekliği hiç değiştirmeden an­latma yoludur.

3.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk­luğu vardır?

A)  Güzel şeyler yapmak için bazı değerleri yıkmak zo­runda değiliz.

B)  Eğitimli kişilerin, iş hayatında daha sistemli çalıştık­larını biliyordum.

C)  İnsanlara bundan sonra, hak ettikleri değeri göste­receğim.

D)  Vapur sefer tarifeleri yeniden düzenlendi.

E) Yetkililer, bu ay içinde güvenlik önlemlerini artıra­caklarını söylediler.

4. (I) Adada eşsiz ve yemyeşil Marta Koyu’nu tam karşı­ma alıp yoluma devam ediyorum, arada sırada adanın tek ulaşım aracı faytonlar yolu kapatıyor. (II) Hatta ak­şam vakti olduğundan, mesaileri bitmiş dolaşmaya çı­kan birkaç sahipsiz at kısa bir süreliğine de olsa yeni yol arkadaşlarım oluyor. (III) Kalpazankaya’ya ulaşıp, en uçtaki restoranın yan tarafındaki minik ve sık merdi­venlerden aşağıya iniyorum. (IV) Sahile inince dikkati­mi ilk çeken, denizi ikiye bölen minik kumsalın ucunda­ki kaya parçası oluyor. (V) Koyun, adını bu kaya parça­sından aldığı, bunun bir öykü gibi halk arasında anlatı-la anlatıla bir söylenceye dönüştüğü belirtiliyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde varlıklar niteleyici özellikleriyle verilmemiştir?

A) I.             B)ll.            C) III.            D) IV.           E) V.

5. Hangi şartta olursa olsun bir eleştiri mutlaka nesnel ol­malı ve yapıtın yazarının kişiliğinden bağımsız bir nite­lik göstermelidir. Çünkü öznel eleştiri yapıldığında “Be­nim için yazar değil yapıt var.” diyen bir eleştirmen da­hi, beğenmediği bir yapıtı en acımasız sözlerle yerden yere vururken, kendi benliğinden bir parçayı yapıtına yansıtan yazarı da zedelediğinin, okurların gözünde o yazarı bir “hiç”e indirdiğinin farkında olmaz.

Bu sözleri söyleyen bir yazarın aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenemez?

A)  Gerçek eleştiri ölçülü bir biçimde yalnız ortaya ko­nan ürüne yönelik olmalıdır

B) Belli kriterlere yaslanmadan salt beğenileri ölçü­sünde eleştiri yapanlar, yapıtın yazarına zarar vere­bilir.

C)  En nitelikli eleştiri, kişisellik gömleğinden sıyrılmak­la ortaya konur.

D) Eleştirmenin de bir insan olduğunu ve değerlendir­melerinin, beğenilerinden bağımsız olamayacağı akıldan çıkarılmamalıdır.

E) Bir eleştiri, ele alınan yazarın kişiliğini değil, o yaza­rın yapıtını sanatsal açıdan değerlendirmelidir.

6. Sanatçı şiirlerinde tarihten mitolojiye kadar pek çok sanat ve bilim dalıyla ilgili kavramlara ve ayrıntılara yer veriyor. Okurlarının zihinsel bir çabayla anlatmak iste­diklerine ulaşmasını bekliyor. Sanatçı art alanı geniş bir şiir evreni kurduğu için onu anlamak isteyen okur­ların bir altyapıya sahip olması gerekiyor.

Bu parçada “art alanı geniş bir şiir evreni kurmak” sö­züyle şairin şiirleriyle ilgili olarak anlatılmak iste­nen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Herkesçe farklı bir biçimde anlaşılmaya olanak ta­nıması

B)  Geri planında geniş bir bilgi birikimini ve kültürü barındırması

C)  Okuru belli bir dünya görüşüne yönlendirmesi

D)  Sanatçının yaşamını yansıtan bir niteliğe sahip ol­ması

E) Toplumun yaşam biçimini yansıtması

7. (I) Gölyazı’da, gözün gördüğü tüm açılara rengârenk sandallar yerleştirilmiş. (II) Her üç evden birinde san­dal olması, balıkçılığın önemli bir geçim kaynağı oldu­ğunun göstergesidir. (III) Ağ onarmak, sandal boya­mak, olta hazırlamak, balık almak ya da satmak gün­lük yaşamın olağan bir parçasıdır. (IV) Köy kahvesi, yaşlı balıkçıların av bilgilerini gençlere aktardığı bir okul işlevi görüyor. (V) Hastaları doktora yetiştiren, bahçe mahsulünü evlere ve pazarlara taşıyan sandal­lar, Gölyazı halkı için yaşamın ta kendisi demek.

Gölyazı’nın ele alındığı bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han­gisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, bir gözlem belirtilmiştir.

B)  II. cümlede, bir saptama yapılmıştır.

C)  III. cümlede, günlük yaşamla ilgili uğraşlardan söz edilmiştir.

D)  IV. cümlede, yaşlıların, deneyimlerini gençlere ak­tardığından söz edilmiştir.

E)  V. cümlede, ulaşım olanaklarının gelişmediğinden söz ediliyor.

8. (I) Ahmet Hamdi Tanpınar, derin bir kültürle Türk tari­hini ve içinde yaşadığı dönemi sentezlemiş bir sanat­çıdır. (II) Olaylara ve kişilere kendine has bir perspek­tifle yaklaşan sanatçı her eserine kendi şahsiyetini, bi­rikimini ve duygusallığını bir mühür gibi basar. (III) Dü­şünce yapısını “Kökü mazide olan bir atiyim.” diye ta­nımlayan Yahya Kemal Beyatlı’dan ve şiir estetiği yö­nüyle de Ahmet Haşim’den etkilenmiştir. (IV) Roman­ları, şiirleri, denemeleri, edebiyat tarihi ve eleştiri çalış­malarıyla Türk edebiyatının dört başı mamur yazarları arasında yer alır. (V) Yazınımızda şairliği ve romancılı­ğı birlikte yürüten, mükemmel bir biçimle yazan nadir yazarlardan biridir.

Tanpınar’ın ele alındığı bu parçadaki numaralan­mış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, yazın dünyasındaki özgün yerinden söz edilmiştir.

B)  II. cümlede yapıtlarının, kişiliğinden izler taşıdığı be­lirtiliyor.

C)  III. cümlede, öykündüğü sanatçılardan söz edilmiş­tir.

D)  IV. cümlede yetkin bir sanatçı olduğu belirtiliyor.

E)  V. cümlede, bir beğeni dile getirilmiştir.

9.             I. Her dönemde el üstünde tutulan yapıtlar ortak in­sani değerleri anlatır.

II. O üstüne vazife olmayan işlere burnunu sokmazdı.

III.  Yaşlanınca işlerden elini eteğini çekmiş, emekliliği­ne alışmaya çalışıyordu.

IV.   O, her işi yapar, ekmeğini taştan çıkarırdı.

V.   Eşyaları elden geçirince eşyaların hepsi kullanıla­cak duruma geldi.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde kullanılan de­yimlerle ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan han­gisi yanlıştır?

A)  I. cümledeki deyim, çok değer vermek ve saygı göstermek

B)  II. cümledeki deyim, yapılan tekliflere ilgisiz kalmak

C)  lll.cümledeki deyim, yaptıklarıyla artık uğraşmaz ol­mak

D)  IV. cümledeki deyim, en zor koşullarda bile geçimi­ni sağlamak

E)  V. cümledeki deyim, eksiklik veya bozuklukları gi­dermek

10. Yazarlar, yazınsal yapıtlarda dili kendince kullanır, an­lamı herkesçe bilinen sözcüklere yeni ve değişik an­lamlar yükler. Sözcükleri gerçek anlamından sıyırarak mecaz ve yan anlamlarıyla kullanmayı bilir. Bir yazan, bilim adamından ayıran en önemli yön de dili bu şekil­de kişiselleştirmek ve zenginleştirmektir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisi sanatçıların yazınsal yapıtlarda dili kullanma biçimlerini örneklendirmez?

A)İçimde oluşan duygu selini size anlatmak ve adeta patlamış bir yanardağ gibi rahatlamak istiyorum.

B) Keşke ben de uçabilsem kuşlar gibi, bütün ağırlık­larımdan kurtularak yaşadığımın ayrımına varsam.

C) O, yumuşak sesiyle herkesin sempatisini kazandı, bir anda salonda dostça bir hava esti.

D)Sabah kalktığımda soğuk hava bana kış aylarında olduğumu hatırlattı.

E) Aklımın iplerini kalbimin eline verince hayatta bazen yanlış kararlar verebiliyorum.

11.   Yapılan araştırmalar, eski köy evlerinin pek çoğunun                              yapımında antik çağdan kalma taşlar kullanıldığını ka­nıtlamış. Taşın ve ahşabın uyumlu birlikteliğini yaşatan  bu köylerde mimarinin antik çağdan Osmanlı ya uzanan kronolojik evrelerini izlemek mümkün.

Bu parçada numaralanmış sözlerle ilgili olarak aşa­ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. sözcük, bir sıfat-fiildir.

B)  II. sözcük, ad tamlamasını niteleme göreviyle kulla­nılan bir sıfattır.

C)  III. sözde, bağlaç tamlayanları bağlamıştır.

D)  IV. söz, bir sıfat tamlamasıdır.

E)  V. sözcük, bir varlığın neye ait olduğunu belirten bir ek almıştır.

12.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A)  Salı günü İTÜ’de düzenlenecek konferansa katıl­mayı düşünüyorum.

B)  Ali Bey bugün işe bir az geç geleceğini söyledi.

C) 10 Mart 2009 Pazartesi günü oynanan maçta iki futbolcu sakatlanmıştı.

D) Kitapta madde başlıkları alt alta sistematik bir bi­çimde sıralanıyordu.

E)  Akşamüzeri ailece yürüyüş yapmak için parka git­miştik.

13.   Çam, köknar ve ladin ağaçlarıyla çevrili geniş bir alana yayılan

                                                                   I

Kafkasör Yaylası; dik yamaçları, el değmemiş ormanları ve uçurumların kenarında ilerleyen adrenalin  düzeyi yüksek dağ yollarıyla, off-road

                        II

tutkunları için  bulunmaz parkurlar saklıyor. Farklı kültürlerin izlerinin

     III                                                      IV

olduğu bu yaylada insanların dostluk içinde yaşadığı da ayrıca

                                                                              V

belirtilmesi gereken bir durumdur.

Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin hangile­rinde aynı ses olayı vardır?

A) I. ve II.                       B) I. ve V.                     C) II. ve IV.

D) III. ve IV                    E) IV. ve V.

14.    İstanbul halkı , lüfere “boğazın sultanı” ve “boğazın dişlisi” gibi

                               I

isimler vermiştir. Çok sevilen lüferin, gelişme evrelerine göre koruk ,

                                                                                                               II

defne , çinekop , sarıkanat ve kofana şeklinde isimlendirildiğini

          III            IV

biliyoruz. Balık sev­dalıları , sonbaharın başında Boğaz’ın Karadeniz

V

girişinde sabırla bekleyerek mevsimin ilk lüferini avlama­ya koyulur.

Bu parçada numaralanmış virgüllerden hangileri yüklemdeki işi yapanı belirtmeye yönelik kullanıl­mıştır?

A) I. ve II.                               B)l. ve V.                  C) II. ve IV.

D) III. ve IV.                            E) IV ve V.

15. Kabına sığmayan ( ) gün geçtikçe gelişip büyüyen modern bir kent Diyarbakır. Neden mi kabına sığmıyor ( ) işte size yanıtı ( ) Genç nüfusun dinamizmi ve şeh­re kattığı hareketlilikten başka, tiyatro festivalleri ve yaz konserleri gibi organizasyonlar durmaksızın de­vam ediyor ( ) Bunun yanında tarihi güzelliklerini de unutmamak gerekir tabii ki

Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sıra­sıyla getirilmelidir?

A) (,) (?) (:) (…)                              B) (;) (,) (;) (?)

C) (;) (,) (?) (.)                                D) (,) (,) (:) (.)

E) (,) ( ) (?) (…)

16. (I) Edebiyatımızda, halkın rahatlıkla anlayabileceği, ya­lın bir dille ve saz eşliğinde şiirler söyleyen şairlere “saz şairi” adı verilir. (II) Bunlara halk şairi veya âşık da denir. (III) Okur-yazar olmayan bu âşıklar köy köy, ka­saba kasaba dolaşarak sanatlarını ortaya koymuşlar­dır. (IV) Halk şiirinde daha çok; aşk, gurbet, yalnızlık, tabiat gibi temalar işlenmiştir. (V) Ayrıca sosyal olaylar ile dini, tasavvufi konulara da yer verilmiştir. (VI) Bu şi­irler, sonraki halk şairleri ya da halk tarafından dilden dile aktarılarak günümüze kadar getirilmiştir.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa­ragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş­lar?

A) II.            B) III.            C) IV.            D) V.            E) VI.

17. “İğne atsan yere düşmez” dedirten istiklal Caddesi’nden tünele yaklaştıkça kalabalık azalmaya, koşuş­turmaların yerini de sükunet almaya başlar. Tünel mey­danına sapmadan sola doğru kıvrılınca belli belirsiz müzik sesleri gelir kulağınıza. Kuledibi doğaçlama seremonilerle karşılar sizi. Üzerinde bulunduğunuz cad­denin hemen girişinde, Galata Mevlevihanesi’nin önün­de Galip Dede’nin türbesi bulunur. Yokuş aşağı salın­maya devam edince aklınıza gelen hemen her tür ens­trümanı bulabileceğiniz dükkânların, pul koleksiyoncu­larını cezbeden tezgâhların, sahafların, renk renk elbi­seler ve göz kamaştıran takılarla bezenmiş mağazala­rın önünden bir bir geçersiniz.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)  Devrik cümlelerle tekdüzeliğin kırıldığı

B)  Betimleyici öğelere yer verildiği

C)  Anlatıcının duygusal etkilenmesini yansıttığı

D)  İkilemelere yer verildiği

E)  Birinci kişili anlatımın kullanıldığı

18.    Aşağıdakilerin hangisinde nesne bir isim tamlama­sıdır?

A) İki bin metre yükseklikte bulunan bu tesisin manza­rası büyüleyiciydi.

B)  Arkadaşlarımla geçen hafta tiyatro salonunda buluş­tuk.

C)  Çocukluğumda akşam yemeklerini her zaman evi­mizin balkonunda yerdik.

D)  Kardeşim geçen yıl üniversiteden mezun oldu.

E)  Belediye, üst geçidi üç ay içinde tamamlamayı planlıyormuş.

19.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayraç içindeki sö­zün anlamını içeren bir söz yoktur?

A)  Annem misafirlerin geleceğini duyunca dağınık du­ran eşyaları alelacele topladı. (çabucak)

B)  Hiç durmadan yürüsek bile oraya ancak akşama varabiliriz. (sürekli olarak)

C)  O, romanlarını ince eleyip sık dokuyarak oluşturan dikkatli biridir.(titiz bir biçimde)

D) O, insanlarla olan ilişkilerinde belli bir seviyeyi koru­mayı ilke edinmiştir. (düzeyli olmak)

E)  Çalıştığı her kurumu daha ileri taşımak için elinden geleni yapardı. (farklı olmak)

20. Hayır, bu benim için bilinçli bir seçim değil. Yani yerel söyleyişler, deyimler diye bir ayrı kulvar yok benim an­layışımda. Bir öykünün mekânı Orta Anadolu ise o ağ­zı kullanacaksın. Bilmiyorsan, yazamazsın. Eğer bir Doğu Anadolu insanını İstanbul Türkçesiyle konuşturursan olmaz. Kurgu, mekân, zaman hepsi birden sar­sılır. Bunların örneklerini çokça görebilirsiniz. Yani, an­lattığın çevreyi diliyle yaşayacaksın ki ortaya gerçekçi, etkileyici bir yapıt çıksın.

Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine verilmiş bir yanıt olabilir?

A)  Yapıtlarınızda salt İstanbul dışındaki kentlerde ge­çen olayları anlattığınız doğru mu?

B)  Herkesçe kullanılmayan argo söyleyişleri çokça kullanmanız yapıtınızın değerine gölge düşürüyor mu?

C)  Yapıtlarınızda yöresel dil ve ağızlardan yararlanma­nızın özel bir nedeni var mı?

D)  Gerçek bir yazarın içinde yaşadığı çevreyi anlatma­sı gerektiği görüşüne katılıyor musunuz?

E)  Mecazlı söyleyişe önem vermeniz okurlarca olum­lu karşılanıyor mu?

21. (I) Dili ciddiye almadan öykü yazamazsınız. (II) Düşü­nün ki, bir bina yapıyorsunuz ama demirin çapını, har­cın çimento oranını ciddiye almıyorsunuz. (III) Bu du­rumda o binanın sağlam olmasını beklemek yanlış olur. (IV) Öykü bu yönüyle romandan daha öte dil işçi­liği ister. (V) Çünkü öyküde olayı yayma değil yoğun­laştırma vardır, yani bir betimleme yapacaksınız diye­lim romanda bunun için sayfalarca yeriniz var. (VI) Ro­manın öyküden daha çok okunduğu da bir gerçektir. (VII) Ama romanda bu şekilde uzunca anlattığınız duy­guyu öyküde bir iki cümle ile vermeniz gerekecektir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi dü­şüncenin akışını bozmaktadır?

A) II.            B)lll.            C)IV.            D)V.            E) VI.

22.           I. Okuldan çıkınca arkadaşlarımla birlikte bu boş ar­saya gelir, burada futbol oynardık.

II. Sanatçı, bu yapıtlarında köy gerçekliğini etkili bir biçimde anlatıyor.

III.  Misafirlerin akşam bize geleceğinden doğrusu ha­berim yoktu.

IV.  Kahvehanenin kapısını yavaşça açarak sobanın ol­duğu bölüme doğru yürüdü.

V.   Annesi ona her konuda yardımcı olmaya çalışıyor.

Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümle, yüklemleri eylem olan bir sıralı cümledir.

B)  II. cümle özne, dolaylı tümleç, nesne, zarf tümleci ve yüklemden oluşmuştur.

C)  III. cümle, olumsuz bir isim cümlesidir.

D)  IV. cümle, bileşik, kurallı bir eylem cümlesidir.

E)  V. cümlede yeterlik fiili kullanılmıştır.

23.   Birçok ilden hem nüfus hem de coğrafya olarak daha büyük olan Tarsus; Adana ile Mersin’in tam ortasında ve ikisine yaklaşık aynı

 I

uzaklıktadır. Efsaneler, tarihi alanlar ve damak çatlatan lezzetlere bir

        II                                                                                        III

de insanların güler yüzlü sıcaklığı eklenince bu kentte kendinizi

            IV                                                                 V

bulmak için kaybolmak isteyeceksiniz.

Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi ya­pıca ötekilerden farklıdır?

A) I.             B) II            C) III.            D) IV.           E) V.

24. (I) Günümüzde bazı yaşlı yazarlar, yapıtlarıyla edebi­yat çevrelerinde bir hayli gürültü kopardı. (II) Çünkü bu yazarlar, yapıtlarında, yaşamakta olan birçok aydı­nı ve sanatçıyı özel yaşamlarını merkeze alarak eleş­tirdiler. (III) Bu yazarlarımızın yaptığı gibi birçok genç yazar da dikkatleri yapıtlarına çekebilmek için aynı gayretlerin içine girmeye başladı. (IV) Böyle yolları de­neyen yazarların bir anda ilgi odağı haline gelmesi kimseyi şaşırtmamalıdır. (V) Fakat, yazarları tanıtmak için etkili bir yol olsa da bunun edebiyat dışı bir yön­tem olduğunu söylemek gerek.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “yazarların dikkat çekmek için başvurduğu yol” belir­tilmiştir?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

25. Onun öykülerinde Türk toplumunun son dönemde yaşadığı toplumsal serüvenin derin izlerini görürüz. O, tıpkı bir toplumbilimci gibi, ülkede yaşanan değişimi ve bunun toplum ve birey üzerindeki etkisini irdeler. Son öyküsünde de belirli bir dönem toplumsal yapıda yaşanan olumsuzlukları işliyor. Döneminin gözde eği­limleri olan bireyselleşmeyi, yalnızlığı, özgürlük tutku­sunu, yükselme hırsını öyküde gündeme getirerek, bunların insanları nasıl açmazlara sürüklediğini öne çıkarıp eleştiriyor.

Bu parçada, sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A)  Öykülerinde farklı konular işlediğine

B)  Olayları bir sosyolog gibi ele aldığına

C)  Toplumsal sorunlara çözüm önerilerinde bulundu­ğuna

D)  Son öyküsünün, öncekilerle içerik yönüyle benzer­likler gösterdiğine

E)  Toplumun son dönemde geçirdiği değişimlere ya­pıtlarında yer verdiğine

26. Bu roman, edebiyatın ruhuna aykırı olarak, Türkiye’de yayımlanmadan haftalar önce gündeme gelmeye baş­lamıştı. Kitabı ilk konu edinen, ünlü eleştirmenlerimiz­den biri oldu. Bu eleştirmenimiz, bir yazısında daha ya­yımlanmadan yüz bin adet sipariş aldığını “müjde” di­ye duyuruyordu okurlarına. Ona göre bu durum Türk okuyucusunun da artık ‘küresel okur’ niteliği kazandı­ğının göstergesiydi. Yıllarını Türk edebiyatına vermiş, söz sahibi bir eleştirmenin bile, edebi özelliklerden yok­sun bir kitabın çok satılmasını bu denli sevinçle karşıla­dığını görünce, edebiyat adına üzülüyor insan. Acaba bu eleştirmenimiz, bu türden kitapları alanların okur de­ğil, müşteri mantığıyla hareket ettiğini bilmiyor mu?

Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada yazarın eleş­tirdiği noktalardan biri değildir?

A) Yazınsal nitelik taşımayan bir yapıtın çok satılması

B)Yetkin bir eleştirmenin, çok satılan ama niteliksiz yapıt adına sevinmesi

C) Bir yapıtın yayımlanmadan önce gündeme taşın­ması

D) Eleştirmenlerin, değerlendirmelerinde yapıtlardan çok yazarları öne çıkarması

E)Bir eleştirmenin okurlara yönelik yanlış değerlen­dirmelerde bulunması

27. Yıllardan beri değişmeyen bir alışkanlıktır: Ünlü bir sa­natçı öldü mü bütün basın ve yayın organları ölenin arkasından bir ağıt yakma yarışına girer. Öleni uzaktan yakından tanıyanlar hemen kaleme sarılır ve onunla il­gili anılarını, acılarını, izlenimlerini sıralar. Bütün bunla­rın yapılmasına karşı değilim; ama —-

Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşa­ğıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?

A)  ölen bir sanatçının arkasından olumlu yazılar yazıl­ması kadar doğal bir şey olamaz.

B)  birçok sanatçının  gerçek  değeri,  ölümlerinden sonra anlaşılmıştır.

C)  bu tür yazıların, sanatçının sağlığında da yazılması gerektiği düşüncesindeyim.

D)  bu durumda sanatçının kişiliği ön plana çıkarılır, ya­pıtları arka planda kalır.

E)  gerçek sanatçılar, yapıtlarıyla, öldükten sonra da yaşamaya devam eder.

28. Şiirin yeni boyutlar, yeni tatlar oluşturması insanla gö­bek bağını koparmamasına bağlıdır, insanı; kini, öfke­si, acısı, umudu, sevgisi ve tutkusuyla kavramasına bağlıdır. Böyle olmaz da, insandan koparsa şiir çoraklaşır kendiliğinden. Çünkü — Ozanlar insanı sıkı sıkı­ya kavramaya çalıştıkları oranda şiirlerini kalıcı kılabi­lirler.

Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)  şiiri besleyen öğeler, insanda gizlidir.

B) şiir, toplumun tamamına aynı mesafede kalabildiği sürece yaşayabilir.

C)  şiir, insanların sorunlarına çözümler ürettiği sürece varlığını korur.

D)  şiir, sokaktaki insanın konuştuğu dilden beslenir.

E)  şiir, sadece gerçekleri anlattığında okuyucuyu etki­ler.

29. Çoğu zaman insanlar, yazmanın bir yetenek işi oldu­ğunu, dolayısıyla sonradan kazanılamayacağını sanır. Oysa güzel ve doğru yazmak her şeyden önce kendi­ni yetiştirmekle olur. Bu yolda yapılan denemelerle, bir de dilimizi iyi kullanan usta sanatçıları okumakla olur. Duyduğunu, düşündüğünü, anladığını etkili bir biçim­de anlatmak; insanlar için sıkıcı, bunaltıcı bir yolculuk olmaktan ancak bu şekilde çıkar.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler-den hangisidir?

A)  Dil, yazıda ve konuşmada iyi kullanıldığı ölçüde doğru anlaşılmayı sağlar.

B)  Ünlü yazarların yapıtlarını okumak geniş bir ufuk kazanmak için ilk adımdır.

C) Nitelikli yazmak, o alanda sürekli çalışmayı ve yet­kin yapıtları okumayı gerektirir.

D)  Yazarlık, yeteneğin yanında ilhama açık olmayı da gerektirir.

E) İyi yazılar ortaya koyabilmek için yazmaya erken yaşta başlanmalıdır.

30. Yalnız bizim değil, Batı’nın edebiyat dünyasını da sar­san yeni eğilim, en çok, “eleştiri” alanında su yüzüne Çıktı. Eskinin seçkinci edebiyat anlayışı, önemli bir sar­sıntı yaşadı. Eleştiri bir çeşit rütbe kaybına uğradı; onun yerini dergilerde, gazetelerde kısa kitap tanıtım­ları, televizyon ekranında kitapların arka kapaklarında­ki yazıları okumaya indirgenmiş ve genellikle çok satı­lan kitapların listesinden ibaret haberler aldı. Görselli­ğin ön plana çıktığı yeni dönemde televizyonda yazar­la söyleşilerle yetiniliyor; sanatçının, yapıtın başka bir kişi tarafından değerlendirilmesine ihtiyaç duyulmuyor.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır?

A)  Kitaba eskisi kadar önem verilmemesinden

B)  Eleştirinin, gerçek niteliğinden uzaklaştırılmasından

C)  Televizyonun, kitap okumanın yerini almasından

D)  Eleştirmenlerin, eskiler kadar donanımlı olmama­sından

E) Eleştirmenlerin, sanatçıları ve yapıtları tanıtmada yetersiz kalmasından

31. — Bu düşüncemi dergilerde yayımlanan şiirler de kuv­vetlendiriyor. Edebiyatın inceliklerini kavramış, bu yön­de kendini geliştirmiş çok sayıda genç şair var ve da­ha pek çoğunun ayak sesleri şimdiden duyuluyor. Bu, şiirimiz adına çok ümit verici bir durum. Bunun yanı sı­ra onların işlerinin bizimkinden daha zor olduğunu da söylemeliyim. Çünkü günümüz şiirseverleri, şairlerden her seferinde yapıtlarının düzeyini yükseltmelerini bek­liyor.

Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)  Şairlerin yetkinliğinin yaşla birlikte azaldığı düşün­cesindeyim.

B)  Yeni dönem şairlerimiz ne yazık ki dile önem ver­miyorlar.

C)  Edebiyat dergilerinde en çok yer alan yazınsal tü­rün şiir olduğu söylenebilir.

D)  Şiirimizin geleceğinden çok  umutlu olduğumu söylemeliyim.

E)  Edebiyatın nabzının tutulduğu yerler dergilerdir.

32. Latinlerin “Çevirmen haindir.” sözü bir gerçeğin ifade­sidir. Bir çevirmen ne kadar dikkat ederse etsin, çevir­diği yapıtı gereği gibi aktaramaz. İçeriğini bütünüyle yansıtsa da biçemini tam olarak yansıtamaz. Bu dü­şünceden hareketle, onca zahmet çekip çevirdiğim yapıtı beğenmeyip yayınevlerine teklif etmekten vaz­geçtiğim çalışmalarım olmuştur. Peyami Safa’nın şu sözü bu düşünceyi destekler niteliktedir: “Çevirmen, çevrilen yapıtın yazarı kadar çile çekmezse, o çeviri­den hayır gelmez.”

Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Çevirmenliğin çok yaygın bir meslek olduğu

B)  Çevirmenin her iki dilin özelliklerini de iyi bilmesi gerektiği

C)  Çeviride çevirmenin yapıtı kendince yorumlaması gerektiği

D)Çevirmenin, çeviri sırasında yapıtın sanatsal özel­liklerini korumasının şart olmadığı

E) Bir yapıtı başka bir dile hakkıyla çevirmenin çok güç bir uğraş olduğu

33. Günümüzde sanatçıya yol gösterecek, eksikliklerini ona söyleyecek yapıcı eleştirilere çok ihtiyacımız var. Eleştiri alanındaki bu eksiklik devam ettiği için insan, bunu gidermenin bir yolunu bulmalı. Kütüphanemin bu anlamda çok büyük bir yararı var benim için. Ben kitaplarla çevrili bir adayım, burada bir yığın eleştirme­nim var benim. Bir şey yazarken kitaplardan biri “Hışt!” diye sesleniyor bana, kalkıp gidiyorum, ne di­yor acaba, diye. Ona bir bakıyorum: “Evet, yanlış yap­maktayım şu anda. Aslında böyle de düşünülebilir.” diyorum kendi kendime. Böylece, yaptığım yanlışları, bu dostlarım sayesinde düzeltebiliyorum.

Bu parçanın bütününde aşağıdakilerin hangisin­den söz edilmektedir?

A)  Kişinin, yapıttan hakkında özeleştiri yapmasının gerekliliği

B) Günümüzde yapılan eleştirilerin, sanatçıların kişili­ğine yönelik olduğu

C)  Günümüzde eleştirinin, sanatçının sadece olum­suz yanlarını ortaya koymak şeklinde anlaşıldığı

D)  Eleştiri alanındaki eksikliği, sanatçıların kendi ola­naklarıyla nasıl giderebileceği

E)  Eleştirel düşüncenin toplumun her alanında olması gerektiği

34. Bir yazarın kişiliğinden çok, yazdıkları, okuru ilgilendi­rir. Okuduğumuz bir romanı veya öyküyü sevmemiz, beğenmemiz için yazarının nasıl biri olduğunu, neler­den hoşlandığını öğrenmemiz hiç de gerekli değildir. Büyük bir romancının yapıtlarına karşı duyduğumuz hayranlık, onun hayat hikâyesini öğrenmekle ne artar ne eksilir. Aksine, büyük sanatçıların hayat hikâyeleri­nin, yapıtları okunduktan sonra öğrenilmesi, okuru on­ların yapıtlarından soğutabilir. Çünkü —.

Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?

A)  biyografide nesnel bir anlatım kullanılır

B)  bazı yazarlar, yaşamlarını yapıtlarına yansıtmazlar

C) yazarların, okurun hayalindeki yaşamlarının büyü­sü gerçek yaşamlarının öğrenilmesiyle kaybolur

D)  okurlar, yakından tanıdığı yazarların yapıtlarına ilgi gösterirler

E) okurlar, toplumsal yaşama sırt çevirmiş yazarların yapıtlarını inandırıcı bulmazlar

35. Ünlü eleştirmen, Türk sineması adına belki, çoğu uz­man kişinin bile haberdar olmadığı önemli bir kaynak sunuyor. Yazar, bu yapıtında başlangıcından günümü­ze kadar geçen zaman içinde sinemamızın aşamaları­nı, günün gelişen modalarını ve tiplemelerini anlatıyor. Bunları sadece kuru bilgiler vererek değil; derinlikli, ciddi ve göz ardı edilmemesi gereken görüşlerle ele alıyor. Yapıtın içine daldığımızda, yazarın tüm detaycı-lığını, arşivci yanını ve keskin dilini de görüyoruz. Zen­gin görsel içeriğinden baskısına kadar oldukça titiz bir çalışmanın ürünü olan yapıt, kendi alanında içerik ve hacim olarak sık sık başvurulacak bir kaynak özelliği taşımaktadır.

Bu parçada sözü edilen yapıtla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Yeteri kadar bilinmediği

B)  Geniş bir içeriğe sahip olduğu

C)  Yazarının üslup özelliklerini yansıttığı

D)  Sinemamızın tarihsel sürecini ortaya koyduğu

E)  Alanında bir ilk yapıt olduğu

36. Çocuk kitaplarında, çocukların ilgi duyacağı her konu, çocuğun

yaşına ve düzeyine uygun bir dille işlenir. Bu kitaplar, çocuğun ufkunu genişletir; onun sorun çöz­me, düşünme, üretme yeteneklerini ve hayal dünyası­nı geliştirir. Çocukta evrensel olaylara karşı ilgi uyan­dırır. Çocuğun fark gözetmeksizin insanları sevmesi­ne, olgun davranışlar kazanmasına, gelenek ve göre­nekleri öğrenmesine ve yerel değerlere saygılı olması­na yardımcı olur.

Bu parçada çocuk kitaplarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A)  Çocukların anlayabileceği bir anlatımının olduğuna

B)  Çocukları insanlığı ilgilendiren konulara yönlendir­diğine

C)  Çocukların düş evrenini zenginleştirdiğine

D)  Çocuklarla birlikte yetişkinlere de seslendiğine

E)  Çocukların, bütün insanları ayrım yapmadan sev­mesini sağladığına

37. Sanatçı yüksek öğrenimini İngiltere’de sinema alanın­da yapmış, çeşitli ödüller kazanan çizgi film çalışmala­rının yanı sıra görsel anlatım ve kurgu sorunları üzeri­ne yayımlanmış çeşitli ders kitabı, öykü, makale ve in­celemeler kaleme almıştır. Yazı ve sanat çalışmalarının tümü ancak eğitimli bir sanatsever kitlenin anlayacağı bir nitelik gösteriyor. Yazarımız zamana aldırış etme­den yapıtlarını yayımlıyor, çünkü ilk öyküsünden son­ra yayınladığı romanı için yedi yıl beklemişti. Ayrıca müze tasarımı çalışmalarına ağırlık veren sanatçı çok sayıda sergi de düzenlemiştir.

Bu parçada, sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A)  Araştırmacı bir kişiliğe sahip olduğuna

B)  Değişik sanat dallarıyla ilgilendiğine

C) Yapıtlarını yayımlamakta acele etmediğine

D) Yazın dünyasında herkesçe tanındığına

E) Ortaya koyduğu ürünlerin belli bir kesime seslendi­ğine

38. (I) Sanatçı öykülerinde acılı, yalnız, yenilmiş insanların dünyasını anlatır. (II) Bu öyküleriyle çağıyla ve içinde yaşadığı toplumla yüzleşir, doğru ve yanlış bulduk­larını çekinmeden söyler (III) Yaşadıklarını, deneyimle­ri, zaaflarını eksiksiz tutanak altına almaya çalışır. (IV) Onun öyküleri, klasik öykü tarzıyla bağlantılarını tü­müyle koparmasa da şiirsel bir söyleyişle oluşturul­muştur, denilebilir. (V) Öykülerde bir görüntü, bir ses yazarın yaşadıklarını çağrıştırıcı, hatırlatıcı bir imgeye dönüşüyor.

Bir sanatçının öykülerinin ele alındığı bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, içeriğinden söz edilmiştir.

B)  ll.cümlede, sanatçının sosyal eleştirilerini öyküleri yoluyla ortaya koyduğu belirtiliyor.

C)  III. cümlede, yaşadıklarını gerçekçi bir biçimde ka­leme aldığı belirtiliyor.

D)  IV. cümlede, biçemiyle ilgili bilgiler veriliyor.

E) V. cümlede, anlaşılması çaba gerektiren bir anlatımı olduğu belirtiliyor.

39. Kendisine has bir imlâ tarzı geliştirmiş olan Attilâ İlhan dil konusunda da çok keyfi davranır. Günlük dilde artık kullanılmayan çok eski kelimeleri, Fransızca veya Al­manca kelimelerle beraber kullanır. Bunlar, hem yaza­rın dikkati çekme çabasını, orijinal olma merakını hem de karmakarışık bir dünyada yaşadığımızı okuyucuya hissettirme gayretini gösterir. Sinema tekniğini kulla­nan Attilâ ilhan adeta kamerasını kalabalıklar üzerinde gezdirerek yaşamı olduğu gibi aktarır.

Bu parçadan Attilâ İlhan’la ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)  Dili kullanma konusunda özgür davrandığı

B)  Yapıtlarındaki anlatım özellikleriyle yaşam arasında paralellikler kurmaya çalıştığı

C)  Gerçekçi bir anlatım tarzı kullandığı

D)  Özgün olma çabası içinde olduğu

E)  Her kesimden insana seslenme amacı taşıdığı

40. Sanatçı bugüne kadar on öykü kitabı yayımladı. Her öyküde değişik bir konu, gündelik yaşamdan esinle­nen bu öykülerin dikkati çeken özelliği oldu hep. Öy­külerinde, değişen bir toplumun sıradan bireyler üze­rindeki etkisi, kimi zaman şiirsel ve hüzünlü, kimi za­man ironik ya da trajikomik olarak, bazen de deneysel bir kurgu ile karşımıza çıktı. Bütün bu arayışlar, yazarı, kendini tekrar etmekten korudu ve sanatçı temeldeki sanatsal duyarlığından bir şey yitirmedi.

Bu parçada anlatılan yazarla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?

A)  Okurlarının tepkisine göre yapıt oluşturduğu

B)  Farklı temalar ve anlatım yolları kullanmasının sıradanlaşmasını engellediği

C)  Toplumsal sorunları hiç değiştirmeden anlattığı

D)  Öykülerinde yaşamının ayrıntılarına yer verdiği

E)  Okurları düşünsel yönden geliştirmeyi amaçladığı

CEVAPLAR

1. Karadeniz’de farklı ülkelerin balıkçıları arasında mey­dana gelen pek çok anlaşmazlık ortaya çıkınca ulusla­rarası sözleşmelerle çözüme kavuşturulmuştur,

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?

A)  “farklı” yerine “yer alan” getirilerek

B)  “sözleşmelerle” sözü “antlaşmalarla” yapılarak

C)  “pek çok” yerine “çok” getirilerek

D)  Yüklem etken çatılı yapılarak

E)  “ortaya çıkınca” sözü cümleden çıkarılarak

2. Aşağıdakilerin hangisinde birinci cümle, ikinci cüm­lede kullanılan deyimin anlamını içermez?

A) Günlerdir gizlediklerini artık herkese söylüyordu.

Arkadaşıyla arasında var olan sıkıntıları açığa vurdu.

B)Annem sürekli, başka bir kente göç eden akraba­larımızdan söz ederdi.

Genç kız hafta sonu seyrettiği filmi ağzından dü­şürmüyordu.

C)Çok zor olan bu işi de başarması hepimizi şaşırttı.

O, verilen bu görevi de eline yüzüne bulaştırdı.

D)Usta, yaptığı yanlışlara rağmen ısrarla çırağın hiç­bir kusurunun olmadığını savunuyordu.

O ne kadar haylaz olursa olsun ailesi ona asla toz kondurmaz.

E)Parkta ağlayan bu küçük çocuğu sanki daha önce de gördüm.

Seninle toplantıya gelen bu genci bir yerden gö­züm ısırıyor.

3.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A)  Tüyap Fuarı 31 Ekim -7 Kasım 2010 tarihlerinde İstanbul’da düzenleniyor.

B)  Türküleriyle gönülden gönle köprüler kuran bir müzisyendi o.

C)  Sizi bugün de okuldan aileniz almayacak mıydı?

D)  Yeni odası yan yana iki dolap sığamayacak kadar küçüktü.

E)  Sıcak hava dalgası, Türkiye’nin güneyinde etkili olacakmış.

4. Okur; kendi sanat peteğini öremeyen, başkasının se­siyle konuşan yazarlara dönüp bakmaz pek. Okurun yazarlardan beklediği, başkasında olmayan anlatımı ve özü yakalamasıdır. Ne yazık ki, edebiyatımızda kendi sesini bulan çok az yazar var, buna karşın yetkin yazarlara öykünen onlarca sanatçı kimliğini oluştura­mamış yazar görebiliyoruz.

Bu parçada “başkasının sesiyle konuşmak” sözüyle sanatçılarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağı­dakilerden hangisidir?

A)  Toplumsal gelişmelerin gerisinde kaldıkları

B)  Okurların düşün evrenine katkı yapmaktan uzak ol­dukları

C)  Yazın dünyasında belli akımların sözcülüğünü yap­tıklarından özgür olamadıkları

D)  Başarılı yazarları taklit ettiklerinden kendilerine has bir edebiyat anlayışına ulaşamadıkları

E)  Belli bir yazınsal birikimden yoksun oldukları

5. (I) Müjdeleyici bir mevsimdir bahar. (II) Sonbahar kışı, ilkbahar ise yazı müjdeler bize. (III) Geçiş mevsimi de diyebiliriz bahara. (IV) Yaz deyince güneş ve deniz ak­la gelir. (V) Sonbaharda gördüğümüzse, sararan yap­raklar ve fırtınalı havadır.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, türemiş bir sözcük sıfat görevinde kul­lanılmıştır.

B)  II. cümledeki “ise” bağlaç göreviyle kullanılmıştır.

C)  III. cümlede, yeterlik fiiline yer verilmiştir.

D) IV. cümledeki “güneş ve deniz” sözü, nesne göre­vinde kullanılmıştır.

E) V. cümle bir isim cümlesidir.

6. (I) Sanatçı, edebiyata şiirler yazarak başlamış, eleştiri yazılarıyla da adını duyurmuştur. (II) Eleştirilerinde asıl ölçüt, yapıtın sanatsal bir haz vermesidir; güzellik duy­gusu uyandırmayan bir yapıtın değerli olmadığını id­dia etmiştir. (III) O nedenle, bilimsel eleştiri değildir sanatçının yazıları; yani o, edebî metinleri belirli bir bilim­sel yöntemle, tema, dil, biçim, kurgu tekniği bakımın­dan çözümlemez. (IV) Bundan dolayı, çağdaşı şiir eleştirmenlerinden farklıdır eleştiri anlayışı. (V) Edebi­yatımızda yeri dolduramayacak nadir yazarlardandır.

Bir sanatçının ve eleştiri yazılarının ele alındığı bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki­lerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümlede, eleştiri dışındaki bir türle yazarlığa adım attığından söz ediliyor.

B)  II. cümlede, yapıtları kişiselliğin dışında objektif öl­çütlerle ele aldığı belirtiliyor.

C)  III. cümlede, eserleri yapısal yönleriyle ele almadığı ortaya konuyor.

D)  IV. cümlede, eleştirel yaklaşım açısından dönemin­deki sanatçılardan ayrıldığı anlatılıyor.

E) V. cümlede, edebiyatımızda önemli bir yeri olduğun­dan söz ediliyor.

7. Tamamen yeni eserlerden oluşacak bir öykü seçkisi ha­zırlamak yıpratıcı bir süreçtir; Yazarlar kılı kırk yaran bir tutumla seçilecek, öykülerden niteliksiz olanlar geri çevrilecek, basılmaya değer olanlar editörlük sürecin­den geçirilecek. Böyle bir durumda kendini pek çok çi­çeğin olduğu bereketli bir bahçeden renk renk çiçekler topluyor gibi hisseder insan ama tek sıkıntısı sepetinin her çiçeği alacak kadar geniş olmamasıdır.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)  Kişisel görüşlerin belirtildiği

B)  Somutlamaya yer verildiği

C)  Düşüncenin örneklerle belirginleştirildiği

D)  Yinelemeye yer verildiği

E)  Kalıplaşmış sözlerin yer aldığı

8. Bütün sanat dallarının var oluş nedeninin, çevremiz­deki güzellikleri başka bir düzlemde yeniden kurmak olduğunu düşünüyorum. Örneğin bir ağaç öyle bir an­latılmalı ki yapıtı okuyanlar ağaçlara bakınca onda da­ha önce görmedikleri özellikleri fark etmeli. Ben bir ağacın ne denli mükemmel bir güzelliğe sahip oldu­ğunu Van Gogh’tan öğrenmiştim. Bir ağacın meyve vermesinin basit görülmesine rağmen ne değişik an­lamlara geldiğini sıra dışı bir roman kahramanı olan Ouasimodo’dan.

Bu  parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Her sanat dalının kendine özgü bir anlatım yolu ol­malıdır.

B)  Her sanatçının yaşama bakışı birbirinden farklıdır.

C) Okurlara ancak klasikleşmiş yapıtların yazınsal bir tat vermesi mümkündür.

D) Sanat ürünlerinin insanlara günlük hayatta fark edi­lemeyen ayrıntıları sunmaları gerekir.

E)  Her sanatçı yapıtında istediği şeyi anlatmakta öz­gürdür.

9. (I) Dergilerde yayımlanan şiirleri ve günümüzün edebi­yat dünyasını inceleyen birisi olarak Türk şiirinin yarın­larından çok umutluyum. (II) Edebiyat meselelerimizi kavramış, çok sayıda genç şair var ve daha pek çoğu­nun ayak seslerini şimdiden duyuyoruz. (III) Bunun ya­nı sıra bu gençlerin işlerinin bizim kuşaktan daha zor olduğunu da söylemeliyim. (IV) Yazın dünyasından tecrübeli diyebileceğimiz sanatçılar, bu gençlere yol göstermek şöyle dursun, gençlerin yaptıkları çalışma­ları küçümsüyor. (V) Söz konusu sanatçıların bu kü­çümseyici tavırlarının, gençlerin önündeki en büyük engel olduğunu düşünüyorum.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin­den başlayarak olumsuz nitelikli eleştiriye yer veril­miştir?

A)l.              B) II.            C)lll.             D) IV.           E)V.

10. (I) Sanat, yaşamı estetik bir biçimde anlatmanın en iyi yoludur. (II) Bu yol, kendisini keşfeden herkes için top­lumsal yaşayıştan ve hissedişten kopuş anlamına gelir. (III) Sıradan söyleyişlerle yetinmek, sanatçı için yolun sonu demektir. (IV) Ayrıca sanat dünyasında silinmez bir iz bırakmak, bir sanatçının kendisine yepyeni bir yol çizmesine bağlıdır. (V) Sadece sanat alanında değil, dünya tarihinin iz bırakan aktörlerine baktığınızda, hep­sinin yeni bir dünya oluşturma derdinde oldukları görü­lür.

Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümle, öznel bir nitelik taşımaktadır.

B)  II. cümlede, sanatın, insanı yaşamdan uzaklaştırdı­ğı belirtiliyor.

C)  III. cümlede, farklı anlatımların peşinde koşmama­nın, sanatçının üretkenliğini bitirebileceği üzerinde duruluyor.

D)  IV. cümlede, kalıcılığın özgünlüğe bağlı olduğu belirtiliyor.

E)  V cümlede, insanların yaşanabilir bir dünya oluş­turma gayreti içinde olmadıklarından söz ediliyor.

11.    Şiirleriyle tanınan sanatçı, bu öyküsünde —

Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanır­sa öykünün hem biçemi hem de içeriğiyle ilgili bir değerlendirme yapılmış olur?

A)toplumun geniş kesimlerine seslenebilmek için ço­ğunluğun kullandığı sözcükleri kendince kullanı­yor.

B)anlaşılması çaba gerektiren bir dille, kendi iç dün­yasının sesini dinleyenlerin yaşamını yansıtıyor.

C)ses, anlam ve çağrışım yönünden öne çıkan söz­cükleri belli bir elemeden geçirerek kullanıyor.

D)kendine özgü bir anlatım benimsiyor ve en az söz­cükle çok şey anlatmayı amaçlıyor.

E)sosyal mesajlar verme kaygısı taşıyan yazarlara karşı salt biçeme yaslanan bir yapı kuruyor.

12. Bunun bilinçli bir seçim olduğunu söyleyemem. Ben ilk yapıtlarımdan beri karmaşık bir kurguyu tercih eden bir yazarım. Okuyucunun dikkatini ilk sayfadan tetikte tut­mak benim için önemlidir. Son iki kitabımda da söyle­mek istediklerimi bir anlatıcı yerine dedektiflerimi kulla­narak anlatmayı tercih ettim. Bulmaca çözer gibi oku­mayı seven okurlarımı da hesaba katınca polisiye türünde karar kıldım diyebilirim.

Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söylenmiş olabilir?

A)  Günümüzde polisiye roman türü neden daha çok ilgi görmektedir?

B) Sizce yazarlık dünyasına adımlarını atan gençler nasıl bir yol izlemeliler?

C)  Yazdığınız son yapıtlarınız okurlar üzerinde nasıl bir etki bıraktı?

D) Sizi daha çok, okurların ilgisini canlı tutacak polisi­ye romana yönelten neydi?

E) Okurlarınıza edebiyatı sevmeleri için hangi türlerde yapıt okumalarını tavsiye edersiniz?

13. Şairler, geçmişle bağını koparamaz. Necatigil’in dedi­ği gibi; şair, geriye baka baka ilerler. Öyleyse bir şairi bütün bir şiir tarihi içinde değerlendirmeliyiz. Çünkü o şairin büyüklüğü ya da küçüklüğü öteki şairlerle karşı­laştırılarak ortaya konabilir. Ben de bundan dolayı bir şairi değerlendireceksem onu şiir tarihinin içinde ele alıyorum.

Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine verilmiş bir yanıt olabilir?

A)  Şairleri değerlendirmenin nesnel ölçütleri var mıdır?

B)  Günümüz şairlerinin edebiyat tarihine bakışı nasıl olmalıdır?

C)  Bir şairi değerlendirirken nasıl bir yol izliyorsunuz?

D)  Sizce toplumcu temalara yer vermeyen bir şair ba­şarılı olabilir mi?

E)  Şiir tarihinde kendisinden söz edilen her şair ger­çekten başarılı sayılabilir mi?

14.   Çok sayıda medeniyet ve kültüre ev sahipliği yapan

                                                                          I

ülkemizin her köşesi bir açık hava müzesidir. Anadolu, yüzyıllar

II

boyunca sayısız insana, inanca, kültüre vatan olmuştur. Bütün bu

                        III

milletlerin vakti geldiğinde tarih sahnesinden çekilmeleriyle, üzerinde

                                                        IV

bıraktıkları tarihi vesikaları günümüze kadar vefayla saklamıştır.

                                                          V

Bu parçada numaralanmış sözlerle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A)  I. söz, bir sıfat-fiil grubudur.

B)  II. söz, tamlayanı adıl olan bir isim tamlamasıdır.

C)  III. söz, bir sıfat tamlamasıdır.

D)  IV. söz, bir belirtisiz isim tamlamasıdır.

E)  V. söz, bir edat grubudur.

15.   Yaklaşan kış mevsiminin size sunabileceği keyifler ne­lerdir ?

                                                                                                        I

Öncelikle bu mevsimde yapılabilecek en güzel şey, bir fincan kahvenin eşliğinde kitap okumaktır. Ev­de, yolculukta , iş arası kısa molalarda

                                                                      II

birkaç sayfa ki­li tap okumak size iyi gelecektir. Müze gezmek, sevdik­lerinizle sıcak sohbetlere katılmak, değişen vitrinleri izlemek, bedeninizi yeni mevsime hazırlamak . Liste böyle uzayıp gidebilir. Tabii

                                                          III                                         IV

bu arada mevsim sebzeleri ve meyvelerinin tadına varmayı sakın unutmayın !

                  V

Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerin­den hangisi yerinde kullanılmamıştır?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

16. — çünkü yapıtlarımda yaşamı tüm gerçekliğiyle, hiç değiştirmeden anlatma ilkesine bağlıyım. Bu yüzden birçok okurum kitaplarımı okurken anlattıklarımın göz­lerinin önünde canlandığını söyler. Belki de yapıtlarım yaşama ayna tuttuğu için yönetmenlerce, beyaz per­deye aktarılmak isteniyor.

Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?

A)  Yazdıklarımın ilgi çekici olaylarla başlamasına dikkat ederim.

B)Sinemaya uyarlanan yapıtlardaki gerçekliğin bire bir yansıtılamadığını düşünüyorum.

C)  Bir yazarın kendi hayal süzgecinden geçirmediği bir yaşantıyı dile getirmesini kabullenemiyorum.

D)  Ben yapıtlarımda yaşam sahnelerini bir fotoğraf gi­bi sunarım okura.

E)  Gerçek bir sanatçı okurun yaşam felsefesini dikka­te almalıdır.

17.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bo­zukluğu vardır?

A)  Oyuncular perde arkasındaki yerlerini alıyor, biz seyirciler de oyunun başlamasını bekliyorduk.

B)  Çevresindeki yoksullara yardım eder, onlarla bire bir ilgilenirdi.

C)  Her sabah aynı saatte işe gidiyor, akşamları eve geç saatlerde dönüyorduk.

D)  Tatil günlerinde evden çıkmaz, telefonlara bile ce­vap vermezdi.

E)  Boş zamanlarımda deniz kıyısına iner, orada saat­lerce kitap okurum.

18. (I) Fransız edebiyatının usta yazarlarından Stendhal, yazdığı değişik türdeki yapıtlarla realizm akımının unu­tulmazları arasında kabul edilmiştir. (II) “Parma Manas­tırı” adlı yapıtında Rönesans döneminde bir İtalyan prensliğinde yaşanan entrikalar etkili bir dille anlatılır. (III) Roman kahramanı Fabrice del Dongo’nun özgür­lük tutkusu ve toplum yaşamına ters düşen davranış­ları dile getirilir. (IV) 19. yüzyıl İtalyan ve Fransız toplum­larının eleştirisinin yapıldığı “Parma Manastın” bu yö­nüyle, yayımlanır yayımlanmaz edebiyat çevrelerinin ve birçok eleştirmenin beğenisini kazanır. (V) “Parma Ma­nastırı” sadece Stendhal’ın değil, Dünya edebiyatının da önemli yapıtları arasında yer almaktadır.

“Parma Manastırı” adlı yapıtın ele alındığı bu par­çada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakiler-den hangisi yanlıştır?

A)  l.cümlede, yazarının, bir edebiyat akımının başarılı temsilcisi olduğu belirtiliyor.

B)  II.cümlede, bir değerlendirme söz konusudur.

C)  III. cümle, içerikle ilgili bir yargıdır.

D)  IV. cümlede, yazın dünyasının dikkatini çeken sos­yal tahlillere sahip olduğundan söz ediliyor.

E)  V. cümlede, yapıtın evrenselliğe ulaşmasının ge­rekçelerine yer verilmiştir.

19. Yazar, Tatlıca Şelalelerini keşfedişini yapıtında şöyle anlatıyor (I) Geniş yapraklı ağaçların (II) patikaların et­rafında yer alan gürgenlerin arasından yukarılara çıktı­ğımda birkaç metre yükseklikten dökülen bir şelale gördüm (III) Daha sonra yukarıya yaptığım zorlu çıkış­larla başkasını, başkasını… inanılacak gibi değildi (IV) Karışık geniş yapraklı ağaçların boy verdiği dar vadi boyunca eşsiz (V) harikulade şelaleler yer alıyordu.

Bu parçada numaralanmış yerlerden hangilerine vir­gül (,) getirilmelidir?

A) I. ve II.                     B)l. ve V.                  C) II. ve V.

D) III. ve IV.                 E) IV. ve V

20. Okul kitaplarında sadece savaşlara, barışlara, antlaş­malara ve liderlerin yaşamöykülerine yer verildiğinden bizler tarihin bunlardan ibaret olduğunu varsaydık. Ne yazık ki bu olayların merkezinde olan insan öğesi bizim tarih derslerimizde pek yer bulamıyor kendisine. Bu yüzden olayları yüzeysel bilgilerle geçiştiren tarih ki­tapları okumak istemiyor insanlarımız. Çünkü —. Bu­nun en somut örnekleri okurların çokça ilgi gösterdik­leri sosyal tarih anlayışıyla kaleme alınmış olan “Safranbolu’nun Tarihi” gibi yapıtlardır. Bu yapıtta tarih bo­yunca Safranbolu’nun geçirdiği aşamaları okurken bu­rada yaşayan insanların, etiyle kemiğiyle birer canlı varlık olarak yer aldığını görebiliyoruz.

Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)  okurlar insan odaklı toplumsal olayların tüm yönle­riyle anlatıldığı yapıtlara ilgi gösterirler

B)  herkesin tarih kitabı yazamayacağı gerçeği göz ar­dı edilmemelidir

C)  bu konuları anlatırken duygu ve düşünce dengesi­nin korunmasına dikkat etmek gerekir

D)tarihsel olayları anlatan yapıtların doğru bilgileri içer­mesi gerekmektedir

E)kuru bilgilerle ele alınan kitaplarının okul müfredatlarından çıkarılması uygun olacaktır

21. Bu yazarın romanında, toplumun içinden seçtiği ve çok canlı olarak verdiği kişiler, karamsarlıklarda dik­kat çeker. Olaylar da onları karamsarlığa itecek yön­de, gerçekçi olmayan rastlantılarla gelişir. Yazarın za­man zaman olayların akışına müdahale ettiğini de gö­rürüz. Romanın en başarılı yönü biçemidir. Yazar, ro­manında daha çok, kısa cümleler kullanmış, karşılıklı konuşmalara sıkça yer vermiş ve bir sohbet havası içinde yapıtını oluşturarak okuyucunun ilgisini çekme­yi başarmıştır.

Bu parçada sözü edilen yapıtta ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)  Anlatımının, yapıtın öne çıkan yönü olduğu

B)  Yazarının yaşamından izler taşıdığı

C)  Gerçekçilikten uzak yönleri olduğu

D)  Söyleşi havası içinde oluşturulduğu

E)  Yaşamdaki karakterlerle kurgulandığı

22. Şiirin iletisi, onun şiirselliğini gölgelememelidir. Aksi­ne, dizelerde anlatılmak istenen şey, estetiğin arkasın­da bir gölge gibi sezilmelidir. Okur, estetik yönden haz duyduğu şiirde verilen mesajı çok da farkında olma­dan alır zaten. Verilmek istenen mesajın, estetiğin önüne geçtiği şiirler, şiir olmaktan çok, vezinli, kafiyeli eğitici bir düzyazıdır aslında.

Bu parçada şiirle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Şiirde, okura verilmek istenen bir mesaj mutlaka olmalıdır.

B)  Şiirde anlatılmak istenen, söyleyiş güzelliğinin önü­ne geçmemelidir.

C)  Şiirde, daha önce işlenmemiş konuları işlemek, şiiri okunur kılar.

D)  Şiirler, okurların beklentileri göz önüne alınarak ya­zılmalıdır.

E)  içerikle anlatımın bir bütün oluşturduğu şiirler gele­cek kuşaklara kalabilir.

23. (I) Edebiyat tarihinin birçok başyapıtı sadece okunmak için değil, sahnelenmek üzere yazılmıştır. (II) Oynanan bu yapıtlar, gerek izleyiciler gerek eleştirmenler tarafın­dan değişik yönlerden irdelenir. (III) Tiyatro eserlerinin nasıl sahnelendikleri, kostüm dekor işçiliği ve en önem­lisi oyunculuk kalitesi bu değerlendirmelerde öne çıkar. (IV) Çünkü sahnede kötü bir oyuncu, Hamlet’in sözle­rindeki şiirselliği tamamen yok edebilir ya da çok dra­matik bir sahneyi gülünç hale sokabilir. (V) İşte bu yüz­den bir oyunun özündeki anlamsal boyut, ancak met­ni okunarak görülebilir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin­den sonra Ama bir tiyatro yapıtının asıl değeri bu de­ğerlendirmelerle ya da sahnede oynanmasıyla değil, bire bir yazıldığı metinden anlaşılır. ” cümlesi getiri­lirse parçanın anlam bütünlüğü sağlanır?

A) I.            B) II.             C) III.              D) IV.             E) V.

24. Kitap okumak, bir alışkanlık işi olmaktan çok, bir yete­nek işidir bence. Tıpkı resim yapmak gibi bu yetenek, ilkokulda ortaya çıkar, ortaokulda gelişir; lisede ise ya­pılması gereken, bu yeteneğe yön vermektir. Okuma yeteneği olmayan birini, okumaya yönlendirmek için ne yaparsanız yapın, bir yararı olmaz.

Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağı­dakilerden hangisidir?

A)  Kitap okumak, güzel sanatlarla ilgilenmek gibi kişi­nin duygusal yönden gelişmesini sağlayan bir uğ­raşıdır.

B)  Okuma, herkeste bulunmayan, sonradan kazanıl­mayacak bir özelliktir.

C)  Çocuklara uygun kitapların önerilmesi onların oku­ma yeteneğini kazanması için önemlidir.

D)  Okuma alışkanlığı insanlara, ancak okul dönemin­de kazandırılabilir.

E)  Çok kitap okumakla insan, düşüncelerini daha iyi ifade edebilir hale gelir.

25. (I) Buz gibi bir hava, lapa lapa yağan kar, tatil yapma düşüncesini uyandırıyor içimizde. (II) Birkaç günlük ka­çamakla hem doğanın kışa bürünmüş yüzünü keşfet­mek hem de doyasıya kayak yapmak istiyoruz arka­daşlarla. (III) Kayak deyince Uludağ, Kartepe gibi kayak merkezleri geliyor herkesin aklına. (IV) Ilgaz Dağı ise in­san elinin ulaşamadığı güzellikleriyle farklı bir alternatif olarak duruyor karşımızda. (V) Bunu değerlendirmek ve bilmediğimiz güzellikleri keşfetmek için yola koyuluyo­ruz hemen. (VI) Ilgaz Dağı, aslında Batı Karadeniz Bölgesi’nde bulunan Çankırı ve Kastamonu illeri boyunca devam eden sıradağların genel adıdır. (VII) Dağın en yüksek noktası ise Kastamonu’nun 30 km. kadar güne­yindeki Büyük Hacettepe’dir.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa­ragraf hangi cümleyle başlar?

A) II.            B) III.            C) IV.             D) V.            E) VI.

26. Şimdiki genç yazarlar yazın dünyasında yalnız kendile­rinin var olduğunu sanıyor. Hemen kendilerini öne çı­karma peşine düşüyor, usta yazarların ürettiklerine ça­ğın gerisinde kaldığı gerekçesiyle dudak bükebiliyor­lar. Üstelik yıllardır emek veren yazara, şaire saygı göstermek yerine, onların kendilerine saygı göstermesini bekliyorlar. Deneyimli bir yazarın yapıtını incelemeyen, üslup özelliklerine dikkat etmeyen bir yazarın önemli yapıtlar ortaya koyabilmesi de mümkün değildir, bu da edebiyatımızın geleceği adına beni endişelendiriyor.

Bu sözleri söyleyen kişi, genç sanatçılarla ilgili özel­likle aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?

A)  Salt başkalarına öykünerek yapıt ortaya koymala­rından

B)  Yapıtlarında sadece kendi gözlemlerinden söz et­melerinden

C)  Kolay yoldan maddi kazanç sağlamak için eser üretmelerinden

D)  Hep aynı biçim ve içerikte yapıtlar yazmalarından

E) Usta edebiyatçıları görmezden gelerek kendilerini öne çıkarmalarından

27. Edremit ormanlarının çehresi sonbaharla birlikte değişi­yor. Yemyeşil, capcanlı tablo yavaş yavaş tarifsiz bir hü­zünle solgunlaşıyor adeta. Toprak kokusu keskinleşi­yor, dereler coşkun şarkılar söylüyor. Buraların sakinle­ri sonbaharda bağ evlerinin kapısına kilit vurup kışlık evlerine çekiliyor. Yağmur damlaları, dokundukları yap­rakları ağır ağır toprağa düşürüyor. Dağların yukarıların­da, ormanın içinde gözden ırak kalmayı başarmış evle­rin bacalarından hafif hafif duman yükseliyor. Kışın eli kulağında, gökyüzünden kar yağdı yağacak.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A)  Öznel yargılara yer verilmiştir.

B)  Yinelemelere yer verilmiştir.

C)  Varlıklar niteleyici özellikleriyle verilmiştir.

D)  Bitirilmemiş cümleler kullanılmıştır.

E)  İnsana ait özellikler doğaya aktarılmıştır.

28. Çizgi roman, edebiyatın sahip olmadığı görsel araçla­ra sahip bir sanat dalı. Batı’da bu sanat dalı ciddi bir iş: Senaristleri, çizeri, boyacısı hatta konuşma balonlarını hazırlayan usta bir ekibiyle ortaya konuyor. Oldukça yaygın ve sevilen bir yazın türü olarak dikkatleri üzeri­ne çekiyor. Türkiye’de ise çizgi roman birkaç önemli çi­zerin az sayıda eseri dışında çok boş bir alan duru­munda. Bu alanda deneyim ve birikim yok. Renkler, şekiller iyi kullanılırsa okur dünyasında yeni açılımlar oluşturabilecek bu alana hiç el atılmadığını görüyoruz ne yazık ki.

Bu parçadan çizgi romanla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?

A)  Toplumsal eleştiriler için en uygun tür olduğu

B)  Ülkemize Batı’dan giren bir tür olduğu

C)  Ürün ortaya koymak için bir ekip çalışmasının ge­rekmediği

D)  Ülkemizde bu türe gereken önemin verilmediği

E)  Görsel unsurlar taşımasıyla romandan üstün yön­lerinin olduğu

29.   Mezopotamya ovasını üstten gören Mardin ili, ünlü taş I evlerini

                        I

gezmeye gelen turistleri hayranlık içinde bırakıyor. Tarihî dokuyla

                               II

bütünleşmiş taş evlerin arasında daracık sokaklarda gezmek son

                           III

derece keyifli. Üç di­nin temsilcilerinin yaşadığı nadir şehirlerden biri olan Mardin’de Kasımiye Medresesi, Ulucami, Deyrulzafaran

IV

Manastırı gezilebilecek farklı yerlerden bazıları.

                         V

Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?

A)l.              B) II.            C)lll.            D) IV.            E) V.

30. O, Türk yazınında hem bir yazar, hem de bir gazeteci olarak ismi anılması gerekenlerden biridir. Gazetelerde yazdığı yazılar ülkede en çok konuşulan, tartışılan ko­nular arasında ön sıraya oturmuştur. Eleştirmenlerle ters düşmek pahasına da olsa prensiplerinden, hiçbir zaman ödün vermemiştir. Bunun yanında değişik tek­nikler kullanarak yazdığı anıları ve gezi yazılarıyla yazı­nımıza değişik bir renk getirmiş, bu türlerin yazınımız­da benimsenmesini ve yaygınlaşmasını sağlamıştır. Ayrıca yazarların anlaşılır bir Türkçeyle yazı yazması için üstün gayret göstermiş, bunda da büyük ölçüde başarılı olmuştur.

Bu parçada, sözü edilen sanatçı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A)  Gazete yazılarıyla gündemi belirlediğine

B)  Yazarları dil konusunda yönlendirdiğine

C)  Gazeteciliğinin yazarlığından daha başarılı olduğuna

D)  İlkelerine sıkı sıkıya bağlı olduğuna

E)  Bazı yapıtlarıyla edebiyatımıza yenilik getirdiğine

31. (I) Dil, bireyi ve toplumu yüceltir, onların sosyal an­lamda gelişmesini sağlar. (II) insanların kaynaşmasın­da, kültürün oluşmasında dil kadar etkili bir araç yok­tur. (III) Fakat bir toplumda dilin kullanımı yazınsal tür­lerde bile farklılıklar gösterebilir. (IV) Bu farklılıklar için­de dilin en kusursuz biçimini, en duru anlatımını kom­pozisyonda buluruz. (V) Çünkü kompozisyon, dil ku­rallarına uyarak düşünce ve duyguları güzel ve etkili bir biçimde anlatma sanatıdır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde tanımlama yapılmıştır?

A) I.             B) II.            O) III.             D) IV.             E) V.

32. Ülkemizde tartışılan, konuşulan birçok konu, gerçek ve kuşatıcı sonuçlara ulaşılamadan geçilir, yarım kalır. Çünkü tartışılan ve konuşulan konular çok hızlı değişir. Su yüzüne çıkan ve tartışılma şansını bin yılda bir ya­kalamış bir konu veya kavram, tam da uzmanlarının eline düşecekken ve asıl söylenmesi gerekenler söy­lenecekken başka bir konuya geçiliverilir. Geçtiğimiz günlerde de “Sanat ve sanatçı nedir?” tartışması tam başlıyordu ki işin önemli yanlarına dokunulamadan bu tartışma gündemden düşüp gitti.

Bu parçada asıl vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Kesin sonuçlara bağlanmamış birçok olay ve kav­ram vardır.

B)  Konusunda uzman olan kişiler, sadece belli konu­larda tartışmalara girmek istemektedir.

C)  Sanat ve sanatçı ülkemizde yeteri kadar değer gör­memektedir.

D) Gündem sürekli değiştiğinden tartışılması gereken konular gerektiği gibi ele alınamamaktadır.

E)  Basın yayın organları sanatsal uğraşlara az yer ver­mektedir.

33. Aslında ne tiyatroyu ne sinemayı ne televizyonu birbi­rinden ayırdım, birini diğerine üstün görmedim, sade­ce tiyatro oyunculuğu ve yazarlığıyla daha uzun süre uğraştım. Hepsine aynı ciddiyetle yaklaştım. Benim için yaptığım işlerde özgün, samimi olmak ve bu top­rakların kokusunun bulunması önemliydi. Bu arada ortaya koyduğum ürünlerin hepsi eleştirmenlerce be­ğenildi, bu da benim yazın dünyasında emin adımlar­la ilerlediğimi gösteriyor.

Bu sözleri söyleyen kişi aşağıdakilerden hangisiy­le nitelendirilemez?

A)  Başarılı ürünler ortaya koyduğuna inanan

B)  Okurların beklentilerini dikkate alan

C)  Yeni ve içten ürünler ortaya koyma amacı taşıyan

D)  Ulusal bir bakış açısına sahip olan

E)  Yazınsal türler arasında bir ayrım gözetmeyen

34. Yazın dünyasında genç sanatçıların yapıtlarına ünlü bir yazarın ön söz yazmasını onlara gelecek eleştiri oklarına karşı bir kalkan görevi görmesini anlamam mümkün değil. Bu, o gençlerin, “Benim kendi ayakla­rım üzerinde duracak cesaretim ve yeteneğim yok.” demesinden başka bir anlam taşımıyor.

Bu parçada “ünlü yazarların, eleştiri oklarına karşı bir kalkan görevi görmesi” sözüyle, genç yazarlarla ilgi­li olarak anlatılmak İsten aşağıdakilerden hangisi­dir?

A)  Önemli yazarların beğenisini başarıya ulaşmak için tek ölçüt olarak benimsedikleri

B)  Çabucak üne kavuşmayı düşündükleri

C) Geniş kitlelere seslenmelerini sağlayacak düzeyli bir edebiyat birkimi elde edemedikleri

D) Edebiyat dünyasının usta adlarını görmezden gele­rek onları küçümsedikleri

E)  Yetkin yazarları, eleştirilerden korunmak için kullan­dıkları

35. Ben hayatımı farklı işlerle ama hep yazarak kazandım. Televizyon muhabirliği bana kısa, yoğun ve net cüm­leler kurmayı öğretti. Daha sonra gazete ve dergilerde röportajlar ve yazı dizileri hazırladım. Hareket alanımın daha geniş olduğu bu yazılarda anlaşılır, akıcı yazma­ya daha fazla özen gösterdim. Ben en çok da deneme türünde yazarken keyif aldım ve mutlu oldum. Çünkü bu yazılarda kuralıları ben belirleyebiliyordum.

Kendisinden böyle söz eden bir yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Basındaki yazılarını yalın bir anlatımla oluşturduğu

B)  Yaşamını yazarlıktan elde ettiği gelirle sürdürdüğü

C)  Kendisini deneme yazarken özgür hissettiği

D)  Yazılarında eleştirel bir tavır takındığı

E)  Sözü uzatmadan anlatma ilkesine bağlı olduğu

36. (I) Yaklaşık otuz yıllık birlikteliğimizde kültür ve sanatımı­zın her alanından sizleri haberdar ettik. (II) Yeni yazarlar, sanatçılarla tanışmanıza aracı olduk uzun yıllar. (III) Bir­çok yazar ve sanatçının adını ilk kez dergimizin sayfala­rında gördünüz. (IV) Dergimizin ilk sayılarında okudu­ğunuz adların bazıları, ne yazık ki bugün aramızda bu­lunmuyor; onları büyük bir özlem ve sevgiyle anıyoruz. (V) O günlerin genç kalemleri, ilk ürünleriyle ödül liste­lerinde yer alanlar, artık ustaların arasında sayılıyor.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A)  I. cümle, olumlu, basit bir cümledir.

B)  II. cümle, girişik bileşik bir cümledir.

C)  III. cümle, kurallı bir cümledir.

D)  IV. cümle, sıralı bir cümledir.

E)  V. cümle, içinde ara söz bulunan bir isim cümlesidir.

37.   Türkiye’nin dört bir yanına ilkbahar güzellikleriyle gelir.

                                                                               I

Karadeniz’e yağmurla gelen ilkbahar, Toroslar’da ise kış boyunca

tepeleri kaplayan beyaz örtünün erimesiyle başlar. Bir yandan eriyen

                                                            II             III

karlar, su kaynaklarını ve çağlayanları beslerken diğer yandan Toros

                          IV

Dağları eteklerinde açan otları besler.

V

Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi birden fazla çekim eki almamıştır?

A) I.            B) II.            C) III.            D) IV.            E) V.

38. Yurt dışında düzenlenen bir kitap fuarına davet edilmiş­tim. Orada yazar dostlarımla sohbet ederken içlerinden biri, son romanımın İngilizce çevirisini benim yapıp yap­madığımı sordu. Yapmadığımı çünkü iyi derecede İngi­lizce bilsem de kendimi kısıtlanmış ve aynı kitabı ikinci kez yazıyormuş gibi hissedeceğimi söyledim. Oysa ya­zar dostum, “Yanılıyorsun, bu romanı sen yazdın; onu sanat nitelikleri kaybolmayan bir kitap olarak ancak sen çevirebilirsin.” deyince gerçek çevirinin ne olduğu­nu anladım.

Bu parçada çeviriyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi anlatılmak istenmiştir?

A) Bir yapıtın, ancak yazarı tarafından başarılı bir bi­çimde çevrilebileceği

B)  Her yazarda eserlerinin başka dillerde de yayım­lanması isteğinin olmasının doğal olduğu

C)  Sanat yapıtlarının alanında uzman kişilerce bilim­sel bir anlayışla çevrilmesi gerektiği

D)  Hiçbir yapıtın özgün özellikleri korunarak çevrilme­sinin mümkün olmadığı

E)  Sanatçının eserlerini yazdıktan sonra onların üze­rinde herhangi bir değişiklik yapmaması gerektiği

39. Bu yaylada çiçek tomurcukları, anları davet eder; arılar bu tomurcuklardan kovandaki peteklerine çiçek özleri taşır.

Bu cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene­mez?

A)  Birden çok basit çekimli eylem vardır.

B)  Dolaylı tümlece yer verilmiştir.

C)  Belirtisiz isim tamlaması kullanılmıştır.

D) Yüklemler çatı bakımından geçişlidir.

E) Ayrılma durum eki (-den, -dan), tamlayan eki göre­viyle kullanılmıştır.

40. Yapıtlarınızda sırf heyecan olsun diye aksiyon sahnele­rine bolca yer vermeniz, yapıtın yazınsal niteliğine göl­ge düşürüyor. En başta öyküyü ve karakterleri, hareket sahnelerine uygun tasarlarsınız o zaman olay akışı için­de aksiyona bol bol imkân doğabilir ki buna diyecek bir şey yok. Ancak olmadık yerde, yapıtı gereksiz sahne­lerle doldurarak okuru aldatırsanız salt ticari amaçla ürün ortaya koymuş olursunuz ki bu da yazın dünyasın­daki ömrünüzü, yaşadığınız günle sınırlandırmış olur.

Bu sözleri söyleyen eleştirmenin vurgulamak iste­diği aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Romanda aksiyon unsurlarının dengeli bir biçim­de kurgulanması gerektiği

B)  Gerçek dışı olaylara yer vermenin yapıtın niteliğini olumsuz etkilediği

C)  Romanlarda anlatılanların gerçek yaşamdan seçil­mesi gerektiği

D)  İyi bir yazarın, yazın dünyasında ortaya konmuş başarılı örnekleri incelemesi gerektiği

E)  Romanlarda okurun dikkatini çekecek aksiyon un­surlarına yer verilmesi gerektiği

CEVAPLAR