Ünsüzler, ses yolunda bir engele çarparak çıkan seslerdir. Bunlar ünlülerle birleşmedikçe okunamaz.

Türkçede yirmi bir ünsüz harf vardır:

Ünsüz Harfler b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, I, m, n, p, r, s, ş,t, v, y, z

• Türkçede ünsüzler, ses tellerinin titreşime uğrayıp uğramamasına gö­re sert ünsüz (ses telleri titreşmeden oluşur) ve yumuşak ünsüz (ses tellerinin titreşmesiyle oluşur) olmak üzere ikiye ayrılır:

Sert Ünsüzler:            ç, f, h, k, p, s, ş, t

Yumuşak Ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, I, m, n, r, v, y, z

• Ünsüzlerin oluşumu sırasında ses yolu ya kapalıdır ya da dardır. Buna göre ünsüzler ikiye ayrılır:

1) Sürekli Ünsüzler: Ses yolunun daralma durumunda oluşan ünsüzlerdir.

2) Süreksiz Ünsüzler: Ses yolunun ka­palı durumunda oluşan ünsüzlerdir.

Sürekli Ünsüzler:     f, ğ, h, j, I, m, n, r, s, ş, v, y, z

Süreksiz Ünsüzler:   b, c, ç, d, g, k, p, t

•  Bir ünsüzün boğumlanma (ciğerlerden gelen havanın, ağız ve burun­daki çeşitli nokta ve bölgelerde engellemeye uğrayarak ses olarak çık­ması) noktasına o ünsüzün çıkağı denir. Çıkak bakımından ünsüzler dörde ayrılır:

Dudak Ünsüzleri:          b, f, m, p, v

Diş Ünsüzleri:                c, ç, d, j, n, s, ş, t, z

Damak Ünsüzleri:         g, ğ, k, I, r, y      

Gırtlak Ünsüzleri:          h