Cinas (Sesteş) Sanatı Nedir, Örnekleri, Hakkında Bilgi

CİNAS (SESTEŞLİK) SANATI

Hem yazılışları hem söylenişleri bir, anlamları farklı iki sözcüğü bir arada kullanmaya cinas denir.
Cinasın en yaygın iki biçimi şudur:
a)    Tam Cinas:
Söyleniş ve yazılışları bir, anlamları farklı iki sözcükle yapılan cinastır.

Bir güzel şuha dedim: İki gözün sürmelidir.
Dedi: Vallahi seni Hind’e kadar sürmelidir

Kısmetindir gezdiren yer yer seni
Göğe çıksan akıbet yer yer seni            (İbni Kemal)

Bağ bana
Bahçe sana bağ bana
Değme zincir kâr etmez
Zülfün teli bağ bana              (Anonim)
 
b)    Yarım (Ayrık) Cinas:
Cinaslı sözlerden biri, iki ayrı sözcük halinde ise yarım cinas oluşur.

Ah kim ömrüm cihan mülkünde cânansız geçer
Ben cihan mülkün niderem çünkü cân ansız geçer          (Ahmet Paşa)

Her nefeste işledim ben bir günâh
Bir günâh için demedim bir gün âh      (Süleyman Çelebi)

Haylice vakit oldu
Ben bu derde yanalı
Binme nâmert atına
Ya mıhı düşer ya nalı             (Anonim)