CÜMLEDE ANLAM – 19
1. “Dostumuz bizi her nedense hatırlamışlar.” cümlesinde “-ler” eki anlatıma aşağıdakilerden hangisini katmaktadır?
A) saygı B) sitem C) üzüntü
D) küçümseme E) sevgi
(ÜSS 1978)
2. Bir yazıda sözcükler özenle seçilerek kullanılmalı; yazı, özlü ve düşünsel yönden zengin olmalı, yeniden okunmaya değer nitelikler taşımalı; aksi halde yarın yaşarlığını koruyamaz.
Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleye en yakındır?
A) İçeriğinin gerektirdiği biçimsel özellikleri taşıyan bir yazının yarınlara kalma olasılığı fazladır.
B) Bir yazının değerini, niçin yazıldığı değil, nasıl yazıldığı belirler.
C) Bir yazının gelecekte varlığını sürdürebilmesi, biçim ve içerik bakımından güçlü olmasına bağlıdır,
D) Üzerinde titizlikle durulan ayrıntıların anlaşılır, işlevsel ve nitelikli olması bir yazıya gerçek değerini kazandırır.
E) Bir yazarın başarısı, geleceğe yönelik yargıları yoğun bir anlatımla sunmasıyla Ölçülür.
(ÖYS 1996)
3. Her ressam, aynı doğa parçasını tuvaline farklı biçimlerde yansıtır
Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olmaz?
A) Doğa, her sanatçı için değişmez bir konu alanıdır
B) Çünkü olaylara, durumlara bakış açısı sanatçıdan sanatçıya değişir
C) Bu, aynı zamanda biçemle ilgili bir durumdur
D) Bunda sanatçının doğayı algılama biçiminin etkisi vardır
E) Bunu, yaratıcılığın bir gereği sayabiliriz
(ÖSS 2005)
4. Her şeyi bütün yönleriyle açıkça ortaya koyma, büyük sanatçılara özgü bir tutum olamaz çünkü düş gücüne bir şey bırakılmadığı zaman okurun dünyası sınırlanır, bu da onun sıkılmasına yol açar.
Bu cümlede sanatçıyla ilgili olarak anlatılmak İstenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Değişik yeteneklere sahip olmalıdır.
B) Farklı yorumlara açık ürünler ortaya koymalıdır.
C) Yapıtlarıyla, insanı değiştirmeye yönelmelidir.
D) Okuru duygulandırma amacı gütmelidir.
E) Söylemini okurların düzeyine göre belirlemelidir.
(ÖSS 2007)
5. “Kıyıya dikine inen bu sokak gül kokuyor, hanımeli kokuyordu; ama insan kokmuyordu.”
Cümlesindeki “insan kokmamak” sözü, gerçek anlamının dışında kullanılmıştır. Benzer bir kullanım, aşağıdaki cümlelerin hangisinde görülmektedir?
A) Denizin yarattığı bu güzelliklerde göz nuru yoktu.
B) Yalılarda oturanların inceli kalınlı seslerini İşitiyorduk.
C) Deniz küçük dalgalıydı, kıyılar sebze artıklarıyla doluydu.
D) Kıyı boyunca yürürken resimden, müzikten konuştuk.
E) Gezintiden dönenlerin neşelerine diyecek yoktu.
(ÖSS 1985)
6. (I) Üç adasıyla Malta, Sicilya’nın güneyinde, Akdeniz’in ortasında, (II) Malta’nın üç adasından biri olan Gozo, İlginç kayalıkları, mağaraları ile birçok doğal güzelliğe sahip. (III) Adada ağaç olmadığı ve tarih boyunca dışarıdan getirildiği için, evlerin neredeyse tamamı taştan yapılmış. (IV) Zengin kireçtaşı yatakları burada taş işçiliğinin gelişmesinin en önemli nedeni. (V) Her köyün, kusursuz işçiliğe sahip kiliseleri, mimaride taşa mahkûm olmanın yansıması olarak yorumlanabilir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde olumlu bir durum olumsuz bir ifadeyle anlatılmaktadır?
A) I. B) ll. O) III. D) IV. E) V.
(ÖSS 2001)
7. I.Başarılı eleştirmen, yazarın anlatım pürüzlerini ele alır, anlatımla anlatılanlar arasındaki ilişkiyi kurar, geri kalanın yazarın işi olduğunu bilir.
II. Eleştirmenler, dost oldukları yazarların yapıtlarını değerlendirirken nesnellik süzgecini iki kez kullanmalıdırlar.
III. Eleştirmenden, yazarın yaşamı üzerinde durması değil, yapıtlarına yeni yorumlar getirmesi beklenir,
IV. Eleştirmen yorum ve değerlendirmeleriyle yazarları yönlendirici olmalıdır.
V. Eleştirmenin sorumluluğu, yazarın değil, yapıtın bilinmeyen yönlerini bulup ortaya koymaktır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
(ÖSS 2007)
8. (I) Günümüzden otuz yıl önce yayımlanan bu romanı yazar yeniden gözden geçirmiş. (II) İlk baskısını çok aradım. (III) En sonunda bulabildim. (IV) Bunu ikinci baskısıyla karşılaştırdım. (V) Yazar, bazı düzeltmeler yapmak bazı fazlalıkları çıkarıp atmakla çok iyi etmiş,
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yorum söz konusudur?
A)I. B) II. C)lll. D) IV. E) V.
(ÖYS 1996)
9. I. Yapıtlarını sık sık okuduğumuz bir şairin dilini, sözcüklere yüklediği yeni anlamlan çabuk kavrayabiliriz.
II. Kendilerinden önceki şairlerden etkilenmeyenler, sürekli biçim ve içerik arayışı içinde olan şairlerdir.
II. Kimi şairler zaman geçtikçe şiirlerinde, hep aynı düşüncelere ve hayallere yer verirler.
IV Sürekli aynı düşünceyi işleyen şairlerin şiirlerini anlamak daha kolaydır.
V. Bir süre sonra özgünlüklerini yitirerek kalıplaşan şairler de vardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II.
B) II. ve III.
C) II. ve IV
D) III. ve V.
E) IV ve V
(ÖSS 2002)
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eşitlik kavramı söz konusudur?
A) Elmayı ortasından İkiye bölüp yansını ona uzattı.
B) Ne o ne bu, ikisinin ortasını bulmaya çalış.
C) Ortada bir masa, masanın iki yanında da sandalyeler vardı.
D) İşin ortasında bıraktı, çekip başka yere gitti.
E) Kahvenin şekeri mümkünse orta olsun.
(ÖSS 1987)
11. Yıllar önce okuduğumuz bir kitabı ikinci kez okuduğumuzda kitap aynı kitaptır ama ondan aldığımız tat eskisinden daha fazladır,
Aşağıdakilerden hangisi anlam bakımından bu cümleye en yakındır?
A) Bir kitapta anlatılanlar zamanla değişik anlamlar kazanır.
B) Bir kitabın okuyucusuna vereceği haz, sonraki okunuşunda biraz daha artar.
C)Bir kitabın her okunuşta aynı zevki vermesi onun değerini gösterir.
D) Bir kitabın anlaşılabilmesi için birkaç kez okunması gerekir.
E) Okuyucunun bir kitaptan aldığı tat, onu okuyuş biçimine göre değişir.
(ÖYS 1992)
12. “Onun bir de ‘Hint Filozofları’ adlı eseri vardı. Bana ilkin Hindistan penceresini o kitap açmıştı.”
Aşağıdakilerden hangisi, anlamca, ikinci cümlenin yerini tutar?
A) Bana Hindistan’ı ilkin, o kitap sevdirmişti.
B) O kitabı okuyuncaya dek, Hindistan üzerine bir şey bilmemenin ezikliğini duyuyordum.
C) O kitaptan Hindistan üzerine bir şeyler öğrenmiştim; ancak bu bilgim yetersizdi.
D) Hindistan’ı o kitapla tanımaya başlamıştım.
E) O kitap, Hindistan’ı tümüyle değil, bir bölümüyle tanıtıyordu.
(ÖSS 1984)
13. (I)” Edebiyatın temel öğesi nedir?” sorusuna verilen cevaplar bir noktada birleşmektedir. (II) Edebiyat yapıtının en önemli aracı, yapıtaşı dildir, (III) Ama dil. bir edebiyat yapıtının değerini tek başına belirlemez; ancak kurgusu ve konunun işleniş biçimiyle birlikte bir ölçüt olabilir. (IV) Bir yapıtı, yalnız dil açısından yüceltmek ya da onun değersiz olduğunu belirtmek yerine onu bütün öğeleriyle birlikte ele almak, değerlendirmek gerekir
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) l. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
(ÖSS 1992)
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, önerinin gerekçesi de açıklanmıştır?
A) Daha az konuşup daha çok iş yapın.
B) Başarının bir parçası olun, eleştirmeni değil.
C) Sabır bir erdemdir, sakın ondan vazgeçmeyin.
D) Çabalarla amaçları birbirine karıştırmayın,
E) Başkalarını eleştirdiğiniz kadar kendinizi de eleştirin.
(ÖSS 1999)
15. Bence otobiyografik bir eser, hiçbir zaman edebi bir eser niteliği taşımaz; çünkü edebi bir eser, yaratıcılık gerektirir, buluş gücü gerektirir.
Bu cümleden aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?
A) Bir kişinin gerçek yaşamıyla sınırlı kalan bir yapıt edebiyat değeri taşımaz.
B) Yaşanılanları olduğu gibi yansıtma, edebi eserin yapısıyla bağdaşmaz.
C) Kendi yaşamını anlatan yazarların yapıtlarında yaratıcılık bulunmaz.
D) Bir yapıtın edebi değer taşıması, yazarının ortaya koyduğu sanatsal buluşlara bağlıdır.
E) Gerçek yaşamdaki kişileri anlatma, giderek yazarların yaratıcılığını sınırlar.
(ÖYS 1997)
CEVAPLAR
| 1.B | 6.E | 11.B |
| 2.C | 7.D | 12.D |
| 3.A | 8.E | 13.E |
| 4.B | 9.D | 14.C |
| 5.A | 10.A | 15.E |
