4. “Eşek ve Efendileri” fablının olay örgüsünü çıkararak bu olayları hikâye biçiminde yazmanın mümkün olup olmadığını söyleyiniz.
Bahçıvan eşeğiyken durumunu beğenmeyen bir eşek dericiye eşek olduğunda eski durumunu özlemektedir çünkü her taraf leş kokuyormuş. Sonrasında kömürücüye eşek olur fakat orada durumunu beğenmez. Elindekiyle yetinmeyi öğretir kader ona.
Hikaye biçiminde yazılabilir sonuçta hikaye de fabl da olay çevresinde gelişen edebi metindir.
5. Okuduğunuz fablda “paylaşma, fedakâr olma, alçakgönüllü olma, tahammül etme, kanaatkâr olma, davranışlarını kontrol etme” gibi değerlerin hangisi ya da hangileri vurgulanmıştır?
Tahammül etme, kanaatkâr olma davranışları vurgulanmıştır.
6. Fablın sonunda verilmek istenen iletiyi bularak şairin bu iletiyi neden insan dışındaki varlıkların üzerinden verdiğini tartışınız.
Fabl genellikle çocukların ve gençlerin okuduğu bir türdür. Bu türde hayvanlara insan davranışları ve özellikleri yüklenerek çocukların dikkatleri daha kolay çekilmektedir. Ayrıca “kurnaz tilki” “hızlı tavşan” gibi benzetmeler çocukların bazı kavramları daha iyi anlamasını sağlamaktadır.
7. Okuduğunuz fabldan teşhis ve intak sanatına örnekler gösteriniz.
Eşeğin konuşması teşhis ve intak sanatına örnektir.
1. ETKİNLİK
Aşağıda verilen özelliklerin hangi türe ait olduğunu belirleyiniz. Daha sonra masal ve fabl türleri arasındaki benzerlik ve farklılıkları maddeler hâlinde defterinize yazınız.
| Özellik | Masal | Fabl |
1 | Olağanüstü kişilere yer verilir. | X |
|
2 | Nasihat etme, ders verme amacı güdülür. | X | X |
3 | Öyküleyici ve betimleyici anlatım türleri kullanılır. | X | X |
4 | Kötülerin kaybettiği, iyilerin kazandığı klasik “mutlu son”la biter. | X |
|
5 | Olay çevresinde gelişen edebî bir türdür. | X | X |
6 | Metnin başında, ortasında ve sonunda tekerlemelere yer verilir. | X |
|
7 | Olağanüstü ve hayalî mekânlar vardır. | X | X |
8 | “Bir gece yarısı, ertesi gün, üç ay sonra, günlerden bir gün” gibi belirsiz zaman ifadeleri vardır. | X |
|
9 | Olaylar ilahi bakış açısıyla anlatılır. | X |
|
10 | Düzyazı şeklinde anlatılır ya da yazılır. | X |
|
11 | Varlık kadrosu insan dışı varlıklardan oluşur. |
| X |
12 | Genellikle sonunda küçük bir hayat dersi verilir. | X | X |
13 | Şiir veya düzyazı şeklinde olabilir. |
| X |