Metni Anlama ve Çözümleme
- Okuduğunuz metinde yazar, Oblomov’un tembelliğini nasıl tasvir etmiştir? Anlatınız.
Sabahleyin yataktan kalkıp, kahvaltı edip divanına uzanınca başını ellerine alır, gücünü kuvvetini esirgemeden düşünceye dalardı. Sonunda kafası bu sıkı çalışmadan yorulur ve rahat bir vicdanla kendi kendine “Eh, bugün insanlık için yeterince çalıştım.” derdi. O zaman Oblomov biraz dinlenmeye karar verir, çalışma yatışını değiştirerek daha rahat, hülyalara daha elverişli bir yatışla uzanırdı. Ciddi işleri bir yana bırakarak içine kapanmak, kendi yarattığı bir hayal dünyasında yaşamak Oblomov’un en büyük zevki idi.
- Okuduğunuz metinde Oblomov’un yapmak istediği ve yapamadığı hayalleri nelerdir?
Başka ülkelerde yaşamak ve daha sonra kendi ülkesine dönmek istiyor.
- Oblomovluk kavramı parçada nasıl yorumlanmıştır? Açıklayınız.
Tembellik kavramı ile bütünleşmiştir. “İlya İliç Oblomov, zengin bir Rus aristokratın oğludur. Ailesinden kalan mirasla geçinmektedir. Oldukça tembel, uyuşuk biridir. Oblomov, yerinden hareket etmez. Tüm gününü evde ve kırda dinlenerek geçirir. Hizmetli Zahar, onun isteklerine yetişmekte zorlanır.” Şeklinde ifade edilmiştir.
- Okuduğunuz metinde ayrıntılı betimlemeler yapılmasının nedeni nedir? Açıklayınız.
Betimleme, olay çevresinde geçen metinlerin en önemli özelliğidir. Bu vesile ile okuyucu metnin içinde yaşatmak hedeflenir. Yapılan tasvirlerle kişiler ve mekanlar daha iyi anlaşılır.
- Romandan hareketle Rus halkının sosyal yaşamıyla ilgili neler öğreniyoruz?
Sınıf farklılıklarının olduğu bir sosyal yapıya sahip.
- Beş yıl geçti. Dünyada ve Viborg Mahallesi’nde birçok değişiklik oldu. Bayan Pşenitsin’in evinin önündeki boş sokağın öbür tarafına yazlık evler yapılmıştı. Bunlar arasında, hükümet konağına benzer büyük bir bina bizim rahatlık ve gamsızlık yuvasının pencerelerine bir zamanlar sevinçle dolan güneşe engel oluyordu. Küçük ev büsbütün küçülüp bir kulübe hâline gelmişti. Yıkanmamış, tıraş olmamış bir adam gibi bitkin, perişan görünüyordu… Evin içinde de her şey ne kadar değişmişti! Orada başka bir kadın oturuyor, başka çocuklar oynuyordu.
Yukarıda, okuduğunuz metinden alınmış bir bölüm bulunmaktadır. Bu metinde hangi anlatım biçimleri kullanılmıştır?
Yukarıdaki metinde betimleme ve öyküleme kullanılmıştır.
Betimleme ve özelliklerini öğrenmek için BURAYA tıklayabilirsiniz.
Öyküleme ve özelliklerini öğrenmek için BURAYA tıklayabilirsiniz.
]]>- Aşağıdaki cümlelerin yüklemini bularak yüklemin türünü belirleyiniz.
- Dünyada ve Viborg Mahallesi’nde birçok değişiklik oldu.>>Fiil Cümlesi
- İlk çıkanlar dilencilerdi.>>İsim Cümlesi
- Zahar, efendisinin odasına gelirken mırıldanıyordu.>>Fiil Cümlesi
- Ciddi işleri bir yana bırakarak içine kapanmak, kendi yarattığı bir hayal dünyasında yaşamak Oblomov’un en büyük zevki idi.>>İsim Cümlesi
- Otuz iki, otuz üç yaşlarında bir adamdı bu.>>İsim Cümlesi
- Aşağıdaki cümleleri yüklemine göre isim cümlesi olacak şekilde tamamlayınız.
- Adalet, insan topluluğunun EN ÖNEMLİ DEĞERİDİR.
- Ayakta ölmek, diz üstü yaşamaktan İYİDİR.
- Bir kişiye yapılmış haksızlık, bütün topluma yöneltilmiş DEMEKTİR.
- Cennet anaların AYAKLARI ALTINDADIR.
- En verimli yağmur BAHAR YAĞMURUDUR.
- Hiçbir miras doğruluk kadar DEĞERLİ DEĞİLDİR.
- İnsanın kendini fethetmesi EN BÜYÜK ERDEMDİR.
- Sevdiği bir işi bulan insan MUTLUDUR.
- Aşağıdaki parçada ayraçla boş bırakılan yere uygun noktalama işaretlerini getiriniz.
Beyoğlu( ‘ ) na çıkan dik yamacıyla caddelerin en büyüğü Yeni Çarşı(, ) buradaki kavşakta son bulur ( ; ) burası tepeye kurulmuş bir Hristiyan mahallesidir ( . ) Adı geçen caddenin her iki yanında ( , ) asmadan çardakların altında (, ) yanyana kapılarıyla birbirini izleyen Türk kahvehanelerin önü tıkış tıkış küçük tabure ve masalarla doludur ( . ) Bütün gün boyunca gemilere ( , ) rıhtıma ( , ) gümrüğe ( , ) yolcuların bavullarını ( , ) kasaları ve büyük balyalarını indirip çıkarmaktan canları çıkmış yüzlerce hamal (, ) buralara şöyle bir nefes almak için gelir( . ) Akşamın dinlenme sevinciyle birbiri ardınca gelen bu geniş omuzlu, yorgunluk nedir bilmez insanlar (. ) İstanbul( ‘ )da henüz bilinmeyen kamyon ve yük arabalarının yerini tutar( . )
]]>Bir gazete haber metni yazınız. Bu metin, gerçek olabileceği gibi kurgusal bir metin de olabilir. Metni yazarken aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz. Metninizi 5N 1K ve ters piramit yöntemlerine uygun yazdıktan sonra görselle destekleyiniz. Örnek olarak daha önce kullanılan gazete haber metinlerini inceleyebilirsiniz. Yazacağınız haber metnini bu ilkelere göre değerlendiriniz.
- Metninizi öncelikle 5N 1K ilkelerine göre şekillendiriniz.
- Kim
- Ne
- Nasıl
- Neden
- Nerede
- Ne zaman
- Ters piramit tekniğini kullanabilirsiniz.
- Üst başlık, başlık ve alt başlıkları belirleme
- Özetleyici giriş
- Ayrıntılar
- Olayın geçmişi
- Sonuç
- Haberle ilgili görsel kullanınız.
Adana’da katliam gibi kaza: 4 ölü, 4 yaralı
Kaza, akşam saatlerinde Değirmendere Mahallesi Tarsus- Adana-Gaziantep (TAG) Otoyolu İskenderun yol ayrımı yakınında meydana geldi. Abdulgani Öner yönetimindeki 33 CAL 47 plakalı otomobil, aynı yönde ilerleyen Yunus Emre Ağca’nın kullandığı 54 BZ 339 plakalı hafif ticari araç ile çarpıştı.
Çevredekilerin ihbarı üzerine olay yerine polis, itfaiye ve sağlık ekibi sevk edildi. Kaza yerine gelen sağlık ekibinin yaptığı kontrolde, araçlarda bulunan Dilşah Öner, Şükriye Öner ile Makbule Güner ve Şehmus Güner’in yaşamını yitirdiği belirlendi.
Kazada yaralanan otomobil sürücüsü Abdulgani Öner Osmaniye Devlet Hastanesi’ne, Yunus Emre Ağca, Bayram Gökdemir ve Şehmus Öner ise Ceyhan Devlet Hastanesi’ne kaldırılarak tedaviye alındı. Hayatını kaybeden 4 kişinin cesedi, olay yerinde yapılan incelemenin ardından morga kaldırıldı.
Polis, kazayla ilgili soruşturma başlattı.
- Kim:Abdülgani Öner,Dilşah Öner,Şükriye Öner ,Makbule Güner,
- Ne: Kazanın olması ve 4 kişi ölüp 4 kişinin yaralanması
- Nasıl: Aynı yönde iki aracın çarpışması
- Neden: Kaza olması
- Nerede: Değirmendere Mahallesi Tarsus- Adana-Gaziantep (TAG) Otoyolu İskenderun yol ayrımı
- Ne zaman:Akşam saatlerinde
Metni Anlama ve Çözümleme
- Evliya Çelebi, okuduğunuz metinle nasıl bir amaç gütmüş olabilir? Söyleyiniz.
Evliya Çelebi, ünlü bir gezgin olup gezdiği yerlerdeki dikkat çekici özellikleri tanıtmak amacıyla kaleme almıştır. Hemen hemen gittiği ve gördüğü her yerin özelliklerini nesnel ve öznel bir şekilde ifade etmiştir. Buradaki amaç da gezdiği yeri tanıtmaktır.
- Metinde açıklama, öyküleme, betimleme yapılan yerleri tespit ediniz.
Açıklama: Diyârbekir eyâletinde Hazzo beğiyle sınırdaşdır… Erzurûm hâkinde Mamrevân beğiyle …Van deryâsı kenârından Van sancağından Ahlat beği ile hudûddaşdır ammâ cânib-i şarkîsi hâki cümle Van deryâsıdır kim andan öte alâkası yokdur.
Betimleme: Ehl-i beled andan gâfildir kim o cebelden cümle Van deryâsı ve Van kal’ası ve Rahova sahrâsı ve Muş ovası ve Deliklikaya deresi el-hâsıl ol kadar eflâke ser çekmiş kûh-ı bî-hemtâ değil iken ana hâ’il olan kûh-ı bülend-i azîmin mâverâsında olan sahrâlar ve kurâ vü kasabâtlar cümle nümâyândır.
Öyküleme: Anınçün Hüsrev Paşa merhûm mâl-ı Kârûn harc edüp bu sahrâ içre bu hanı inşâ edüp yemîn ü yesârına kemerler edüp içinden ibâdullah âyende vü revendegân güzer ederlermiş.
- Okuduğunuz metinden yaklaşık yüzyıl önce Matrakçı Nasuh tarafından çizilen Bitlis minyatüründeki görselle metinde anlatılanları karşılaştırınız. Benzerlikleri söyleyiniz.
Bezerlik göstermiştir. Zaten minyatürler o dönemde var olan özellikleri değiştirmeden gerçeğine uygun bir şekilde ortaya koyar.
- Metinde yazarın mübalağalı anlatımlarının olduğu yerleri belirleyiniz.
Van deryâsı ve Van kal’ası ve Rahova sahrâsı ve Muş ovası ve Deliklikaya deresi el-hâsıl ol kadar eflâke ser çekmiş kûh-ı bî-hemtâ değil iken ana hâ’il olan kûh-ı bülend-i azîmin mâverâsında olan sahrâlar ve kurâ vü kasabâtlar cümle nümâyândır.
- Metinde Evliya Çelebi, Bitlis ile ilgili ne tür bilgi ve yorumlar verilmiştir? Aşağıdaki kutucuklara yazınız.
|
Bilgi |
Yorum |
|
Bitlis ne zaman ve nerede kurulduğu ile ilgili bilgiler verilmiştir. (cânib-i şarkda Hakkarî hâkiminin ve Sultân kal’asıyla hudûddaşdır ve cânib-i cenûbda Şirvân beğiyle hem-cenâhdır…Diyârbekir eyâletinde Hazzo beğiyle sınırdaşdır… Erzurûm hâkinde Mamrevân beğiyle …Van deryâsı kenârından Van sancağından Ahlat beği ile hudûddaşdır ammâ cânib-i şarkîsi hâki cümle Van deryâsıdır kim andan öte alâkası yokdur.) |
Tarihi ve coğrafi bilgilerin dışında aktardıkları Evliya Çelebi’nin yorumlarıdır. (Seyf Alî refîkimizin bir sefîh gulâmı bu gâr bir mu’attal kehfdir, deyü kelbin leşin alup gârın kapusundan içeri niçe atdı ise ol ân tarfetü’l-ayn içre lâşe-i kelb-i bî-cânı taşra pâre pâre ve dilim dilim ve şilim şilim ve çilim çilim taşra atıldı. Hemân hakîrin aklı başından gidüp hândan taşra firâr etdim, ammâ zehrem çâk oldu.) |
- Metinde yazarın bakış açısı(kurgusal/sanatsal/bilimsel) nasıldır? Değerlendiriniz.
Yazar tanıttığı yerlerin öncelikle coğrafi, tarihi ve folklorik özelliklerini anlatırken yoruma kaçmadan izah etmiştir. Yani açıklayıcı anlatım yolunu seçmiştir. Fakat anlatımda daha sonraki bölümlerde sanatsal özellikler ağır basmaktadır ki bu yazarın genel özelliğidir.
- Yazar hangi kaynaklardan araştırma yapmıştır? Söyleyiniz.
Bölge ile ilgili daha önce yazılmış tarih kitaplarından faydalanmıştır. Bunun yanında bölge halkının folklorik özelliklerinden de yararlanılmıştır.
- Okuduğunuz metinde hangi tarihî karakter ve olaylara atıflar yapılmıştır?
Makedonyalı İskender, Ahlat Beylikleri, Diyarbekir eyaletleri Hazzo Beylikleri…
]]>