10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı BirYay Yayınları Kitap Cevapları 98. sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Metni Anlama ve Çözümleme
- Okuduğunuz mânilerde gerçek anlamı dışında kullanılan sözcük ya da söz öbeklerini bulunuz.
Buna aklım ermiyor> aklım ermiyor
Hiç boşuna ah çekme> ah çekme
Değme zincir kâr etmez> kâr etmez
Derdim var dağlar gibi
- Okuduğunuz mânilerin ahenk unsurlarını (ölçü, durak, kafiye, kafiye düzeni, redif, ses ve söyleyiş) tespit ediniz.
Kuş kafese girmiyor Buna aklım ermiyor Hiç boşuna ah çekme Annem beni vermiyor | Ölçü:7’li Hece ölçüsü Durak:4+3 Kafiye:-r yarım kafiye Kafiye düzeni : aaxa Redif: -miyor |
Bayburt’a giden yollar Uzadıkça uzarlar, Geçme bizim kapıdan Eller bana kızarlar. | Ölçü: 7’li Hece ölçüsü Durak:— Kafiye:-lar zengin kafiye Kafiye düzeni : aaxa Redif: yok |
- Okuduğunuz mânilerin temasını tespit edip aşağıdaki tabloya yazınız.
Düz Mâni | Ayrılık | İstek |
Kesikli Mâni | Aşk | Sevgili |
Yedekli Mâni | Şikayet | Şikayet |
- Okuduğunuz mânilerde asıl duygu ve düşünce hangi dizelerde ifade edilmiştir? Bu bölümlerin dışında kalan dizelerin işlevi nedir? Açıklayınız.
Manilerde ilk iki dize doldurmadır, son iki dize de asıl söylenmek istenen duygu ve düşünceyi ifade eder.
- Mânilerin halk kültüründe nasıl bir yeri vardır? Okuduğunuz mânilerden yola çıkarak düşüncelerinizi söyleyiniz.
Maniler köy ve kasabalarda halkın duyguve düşüncelerini ortaya koyar. Gelenek içerisinde aileden çocuklarına düzenli bir şekilde aktarılan bir durumdur. Duyguları aktarılmasında önemlidir.
Etkinlik
Aşağıda verilen mânileri tamamlayınız.
Ayva külde pişer mi?
Gül yanaktan düşer mi?
SEN ORADA BEN BURADA
BANA GÜLMEK DÜŞER Mİ
Şu dağlar garip dağlar
İçinde garip ağlar
KİMSE GARİP OLMASIN
GARİP İÇİN KİM AĞLAR
Sarardı
Bağda güller sarardı
SEN BENİM NAMERT KOLUM
NE GÜZELLER SARDI
Dağlar dağladı beni
Gören ağladı beni
AYIRDI ZALİM FELEK
DERDE BAĞLADI BENİ