ANLATIM BOZUKLUĞU – 13

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, “ben” ke­limesi çıkarılınca anlam bozulur?

A) En çok ben merak ediyordum.

B) Ben hemen evimize koştum.

C) Yarışta ben hepsini geçmiştim.

D) Ben 1963 yılında doğdum.

E) Ben geç geleceğini biliyordum.

(ÖSS 1985)

2. Ona, buraya gelmeden önce mi sonra mı telefon ettin?

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisiyle giderilebilir?

A) “Ona” sözcüğü, “sonra mı” sözünün arkasına getirilerek

B) “buraya” sözcüğü kaldırılarak

C) “gelmeden” yerine’ “gelince” sözcüğü getiri­lerek

D) “mi” yerine “veya” sözcüğü getirilerek

E) “önce mi” den sonra “geldikten” sözcüğü geti­rilerek

(ÖSS 1991)

3. Öğrenciyi, düşünmeye ve yaratıcı olmaya yönel­ten ve herhangi bir konu üzerinde eleştiri yap­masını sağlayan bir anlayış, eğitim sistemimize henüz yerleşmedi.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

A) Dolaylı tümlecin cümlenin başında kullanama­masından

B) Öznenin birden fazla sözcükten oluşmasından

C) Gereksiz yere bağlaç kullanılmasından

D) Tamlayan eksikliğinden

E) Gereksiz yere zarf tümleci kullanılmasından

(ÖSS 1997)

4. Birbirine karşı davranışlarının nasıl olması ya da olmamasını anlatıyor.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisiyle giderilebilir?

A) “olması” yerine “olmasını” sözü getirilmeli

B) “karşı” sözü atılmalı

C) “karşı” dan sonra “olan” sözü getirilmeli

D) “olmasının” yerine “olmaması gerektiğini” sözü getirilmeli

E) “davranışlarının” sözü cümle başına getirilmeli

(ÖYS 1987)

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Bu, eleştirmenlerin söylediği kadar etkileyici bir film değil.

B) Seyircilerle biz eleştirmenler bir kez daha ters düştü sanırım.

C) Yönetmen bundan önceki filminde daha başarılıydı.

D) Seyircinin filme gösterdiği İlgi, benim düşüncelerimin yanlış olduğunu ortaya koyuyor.

E) Bir belgesel yapılmak İstenmişse de amaca ulaşılamamış,

(ÖYS 1992)

6. Öğrencilerin en çok yaptıkları yanlışlardan biri de aynı özneyi almayan yüklemleri, bir arada kullan­malarıdır,

Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamaya örnek olabilir?

A) Onlar gene beni yerer, kendilerini överler.

B) Televizyon karşısında oturmuştum; haberleri izliyordum

C)Bu olaylar onu yorgun düşürmüş, sağlığını bozmuştu.

D) Bu tür dergilerin sayısı azalıyor, okunmaz oluyor.

E) Avcılık tek  başına yapılmıyor;  tanıdıklarla yapılıyor.

(ÖYS 1988)

7. “300 bin lira ile kaybolan THY Kopenhag bürosu­nun muhasebecisi aranıyor,” cümlesinde bir anlam karışıklığı vardır.

Bu karışıklığın gider­ildiği en uygun biçim aşağıdakilerden hangi­sidir?

A) THY’nın 300 bin lira ile kaybolan Kopenhag bürosunun muhasebecisi aranıyor.

B) THY Kopenhag bürosunun 300 bin lira ile kay­bolan muhasebecisi aranıyor.

C) 300 bin lira İle kaybolan THY bürosunun Ko­penhag muhasebecisi aranıyor.

D) THY Kopenhag bürosunun kaybolan muhase­becisi 300 bin lira ile aranıyor.

E) 300 bin lira ile kaybolan Kopenhag bürosunun THY muhasebecisi aranıyor.

(ÜSS 1977)

8. Alınan bu karar, savaşta askerin daha çok  ölme­sine yol açtı.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?

A) “bu” sözcüğü atılarak

B) “daha çok” sözü “askerin” sözcüğünden önce kullanılarak

C)”yol açtı” sözü yerine “neden oldu” sözü ge­tirilerek

D) “alınan” sözcüğü atılarak

E) “savaşta”  sözcüğü  “askerin”  sözcüğünden sonra kullanılarak

(ÖSS 1999-İPTAL DİLEN)

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Yaşamını zenginleştiren, anlam kazandıran birçok dostu vardır.

B) Her yıl arkadaşıyla Bodrum’a gider, orada uzun bir tatil yapar.

C) Sınıfta kaldığına çok üzüldü, bunu kimseye söyleyemedi.

D) Yolda arkadaşlarıyla karşılaştı, onlara, olanları anlattı.

E) Yeni bir ev aldı, içini istediği gibi döşedi,

(ÖYS 1993)

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Yanılmıyorsam, onunla ilişkisi olduğunu tahmin ediyordum.

B) Evden erken çıkabilirsem, arkadaşıma uğra­mayı düşünüyorum.

C) Onunla bir daha karşılaşırsam, bu konuyu tartışacağım.

D) İşlerimi bitirebilirsem, sizinle yürüyüşe çıka­cağım.

E) Yağmur yağmazsa, açık havada dolaşacağım.

(ÖYS 1990)

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Uzun süre ayakta kalabilmesi İçin bu yapı, neme dayanıklı cam, kireç ve tuğla tozundan oluşan harçla yapılmıştır,

B) Bir kamu kuruluşuna ait sevimli konukevinin önünde fotoğraf çektirdikten sonra oradan ayrıldık.

C) Oraya gitmeye karar verirseniz, bu gezi için en az İki gün ayırmanız gerekir.

D) Her sabah erkenden kalkarak açık havada yürüyüş yapmanın kalp sağlığını olumlu yönde etkilendiğini öğrendik.

E) Adaylar yirmi beş yaşından büyük olmalı ve sağlık kontrolünden geçmiş olması gerektiğini söyledi.

(ÖSS 2001) 

12. (I) Araç yapabilme insanın insanlaşmasında önemli bir aşamaydı, (Il) Önceleri herkes yeteneği ölçüsün de kendi aracını yaptı ve kullandı, (III) Birlikte yaşamanın başlamasıyla her insan ortak­laşa üretilen bir aracın en iyi yapabildiği bölümünü üstlendi. (IV) Halk arasında da en İyi yaptığı işle sevilir sayılır duruma düştü. (V) Böylece insan yeteneklerinin keşfedildiği bu çalışmalarla sanatta yaratıcılığa giden ilk adımlar atıldı.

Bu    parçadaki    numaralanmış    cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) l.          B) II.          C)lll.          D) IV.          E) V.

(ÖSS 2007)

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Bu çarşının en eski, en tanınmış esnafı benim.

B)Bu kitabında yazar, başkalarından duyduk­larını değil, yalnızca gördüklerini anlatıyor.

C) Yetersiz kalan ilgi yoksunluğundan bu sanat unutulmuş.

D) Bu aileden birçok çalışkan ve başarılı insan çıkmış.

E) Bu kitabı okursan, bilmediklerini öğrenir, unut­tuklarını anımsarsın.

(ÖSS 2004)

14. Türkçede bir cümlenin öznesi, birinci ve üçüncü tekil kişiden oluşuyorsa, yüklemi birinci çoğul kişi olur.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymamaktan kaynaklanan bir anlatım bozuk­luğu vardır?

A) O akşam ben kendi odama, Fatma da kendi odasına çekilmişti.

B) Teyzemlerin yeni evlerine taşınmasından sonra siz bu eve yerleştiniz.

C)Havalar böyle giderse bir süre daha kah­valtımızı balkonda yapabileceğiz.

D) Ben de bir tabak alıp sofraya oturayım.

E) Babasıyla annesi, bu evi üç yılda zar zor yap­tırabildiler.

(ÖSS 1998)

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Burada, en çok eski arkadaşlarımı arıyor, özlüyorum.

B) Konunun az bilinen bir yönüne ışık tutuyor, ay­dınlatıyor.

C) Yeni çıkan kitapları alıyor, hemen okuyorum,

D) Gezilerinde yeni yerler görüyor, değişik insan­lar tanıyor.

E) Yaptıklarını yeterli bulmuyor, eleştiriyor.

(ÖSS 1990)

 CEVAPLAR