ANLATIM BOZUKLUĞU – 15

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinden altı çizili sözcük çıkarılırsa cümlenin anlamında bir değişme olmaz?

A) Buradaki gerçek, kanımca sanat gerçeğidir.

B) Her şey sanki aynı anda olup bitiyor gibidir.

C) Bunun  nereden  kaynaklandığını  kestirmek oldukça güçtür.

D) Oyunda ayrıca, gülünç bulunabilecek mantık­sızlıklara rastlanıyor.

E) Yaşamdaki gerçek ile sanattaki gerçek çoğun­lukla aynı değildir.

(ÖSS 1990)

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Şiirlerinde bol bol abartılmış sözcükler seçmesi yüzünden hitabet havası taşımaktadır.

B) Günümüzde dergiler ve gazeteler, deneme türü-nün gelişip yaygınlaşmasına uygun bir ortam hazırlamaktadır,

C) Osmanlı İmparatorluğunda Lale Devrinde çe­viri çalışmaları yapıldığı biliniyor.

D) Bence edebiyat eleştirisinin edebiyat in­celemesiyle bir arada, iç içe düşünülmesi gerekir.

E) Sanatın başlıca amacının güzellik olduğunu savunan yazarın, bu konuda söylediklerine bir göz atalım.

(ÖSS 1996)

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı anlama gelen sözler gereksiz yere bir arada kullanıl­mıştır?

A) Kahvaltıdan önce tüm öğrenciler, ellerinde süpürgeler, derslikleri ve spor salonunu temiz­liyorlar.

B) Bu gençler, ölmek üzere olan, can çekişen bir sanat dalını canlandırmak için yetiştiriliyorlar.

C) Onlar, işyerlerini temiz ve düzenli tutmayı, vazgeçilmesi olanaksız bir görev bilmişler.

D) Öğrenciler, öğretmenlerine ve arkadaşlarına her zaman saygılı davranıyorlar,

E) Bu eğitim merkezinde, gençlere oyma mobilya ve dekorasyon işleri öğretiliyor.

(ÖSS 1995)

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Okuduğu romanda olaylar geliştikçe onun da heyecanı artıyordu.

B) Bir şey okurken ya da dinlerken tüm dikkatimi onun üzerinde yoğunlaştırmaya çalışırım.

C) Hiç beklemediğim bu davranışı karşısında ona nasıl bir tepki göstereceğimi bilemedim.

D) Büyük kentlerde insanlar, sürekli bir koşuş­turma içindedir.

E) Gelişme çağındaki gençler, kendinin ve çev­renin yönlendirmesiyle yanlış yapabilirler.

(ÖSS 2005)

5. Tarihte bu uluslar, öteki ulusların arasına kay­naşmışlardır.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?

A) “Tarihte” yerine “Tarih boyunca” sözü getirilmeli

B) “uluslar” yerine “devletler” sözcüğü getirilmeli

C) “bu” sözcüğü atılmalı

D) “ulusların arasına” yerine “uluslarla” sözcüğü getirilmeli

E) “öteki” sözcüğü atılmalı

(ÖSS 2004)

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Trenin zamanında kalkmaması, yolcuların canını sıkıyor,

B) Büyük kentlerdeki ulaşım sorunu gün geçtikçe büyüyor.

C) Yağmurlu günlerin ardından güneşli günlerin gelmesi bekleniyor.

D) Görevlilerin beyaz kravat ve koyu renk ceket giymesi gerekiyor.

E) Bu yıl, tahıl üretiminin daha da artacağı umu­luyor.

(ÖYS 1992)

7. Sevda Hanım’a bu mahalledeki bütün kadınlar dert yakınır, sorunlarını anlatır.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?

A) “bu mahalledeki bütün kadınlar” yerine “bu ma­hallenin bütün kadınları” sözü getirilerek

B) “dert yakınır” yerine “dert yanar” sözü getiri­lerek

C) “bütün” sözcüğü atılarak

D)  “sorunlarını anlatır”dan önce “ona” sözcüğü getirilerek

E) “anlatır” yerine “anlatırlar” sözcüğü getirilerek

(ÖSS 2007)

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Tiyatrolarımızda bu ay, on yeni oyun sahnele­meyi düşünüyoruz.

B) Müzik alanında çok önemli bir yeri olan bu fes­tivalin yaşatılması gerekir.

C)Bu sanatçıların çalışmaları üç yıldır ilgiyle izlenmektedir.

D) Şehrimizde çeşitli kültürel ve sanat etkinlikleri gerçekleştirildi.

E) Edebiyatını ve balesini tanıdığınız bu ulus, yakında resimde de varlığını gösterecektir.

(ÖSS 1991)

9. Söz konusu yazarla benim düşüncelerimiz hatta duygularımız birbirine benziyor.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

A) İyelik eki almış kişi zamirinin gereksiz kullanıl­masından

B) Özneyle yüklem arasında uyuşmazlık olma­sından

C) Gereksiz yere bağlaç kullanılmasından

D) Yüklemde anlam kayması olmasından

E) Belirteç eksikliğinden

(ÖSS 1999-İPTAL DİLEN)

10. Her isteği yerine gelse de yüzü yine de gülmez.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisiyle giderilebilir?

A) “her isteği” yerine “İstedikleri” sözü getirilmeli

B) “gelse de” yerine “gelse bile” sözü getirilmeli

C) “gülmez” den önce “hiç” sözü getirilmeli

D) “yerine gelse de” sözü yerine “yapılsa da” sözü getirilmeli

E) “yine de” sözü atılmalı

(ÖYS 1987)

11. Sorun, arkadaşımızın bizi bu konuda iyi aydınlat­mamış olduğundan kaynaklanıyor.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek için aşağıdaki değişikliklerin hangisi yapıl­malıdır?

A) “aydınlatmamış”    yerine    “aydınlatamamış” sözcüğü getirilmeli

B) “olduğundan” yerine “olmasından” sözcüğü getirilmeli

C) “kaynaklanıyor” yerine “kaynaklandı” sözcüğü getirilmeli

D) “arkadaşımızın  bizi” yerine ” arkadaşımızı bizim” sözü getirilmeli

E) “kaynaklanıyor” yerine “kaynaklanmış olabilir” sözü getirilmeli

(ÖYS 1988)

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kavuşmak” sözcüğü yerinde kullanılmamıştır?

A) Sonunda gün kavuştu karanlık bastı.

B) Şişmanlamıştı, ceketinin önü kavuşmuyordu.

C)Bu dere, biraz ileride Sakarya’ya kavuşu­yordu.

D) Öteki kentler gibi bu kent de çirkin bir görün­tüye kavuştu.

E) Biricik oğluna kavuşmuş, yılların özlemi dinmişti.

(ÖYS 1994)

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, aynı anlama gelen sözcükler gereksiz yere bir arada kul­lanılmıştır?

A) O, çok çalışkan, titiz bir öğrencidir.

B) Bir  eserin,   nasıl   incelenip  eleştirileceğini öğrenmen gerekir.

C) Son günlerde durmaksızın çalışıyor, çok yoru­luyordu.

D) Sigara içmenin sağlığımıza ve sıhhatimize zarar verdiği kesin olarak biliniyor.

E) Onu, herkes mutlu ve sevecen bir insan olarak tanırdı.

(ÖYS 1990)

14. Öğrenci sayısının kalabalık olması bu sonucu doğuruyor.

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

A) Yüklemin şimdiki zamanda olmasından

B)  Dolaylı tümleç eksikliğinden

C) Yanlış sözcük kullanılmasından

D) Nesnenin yanlış yerde bulunmasından

E) Gereksiz yere işaret sıfatı kullanılmasından

(ÖYS 1997)

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ise” kelime­sine gerek yoktur?

A) Mektup yazmış ise gelmekten vazgeçmiştir.

B) Bunun nedeni ise beni çok sevmemesidir.

C) Olayı ancak kendin gördün İse tanıklık yapa­bilirsin.

D) Bunu yapan o ise gidip kendisiyle konuşun.

E) Yanlış öğrenecek ise hiç Öğrenmesin.

(ÖSS 1986)

CEVAPLAR