DEYİMLER (1881-2001 ÇIKMIŞ SORULAR)
1. Aşağıdakilerin hangisinde “ara” kelimesi başka kelimeyle birlikte deyimleşmiştir ? ÖSS-1983
A) Arada evler,evlenmeler, ölümler duruyor
Arada yaz, kış, bahar, dünya dönüyor
B) Benden şans, senden ona, onlardan bize
Gitmek gelmek arada , başka dünyalara .
C) Ne bulduysak arada bulduk
Seninle benim aramda, onlarla aramızda .
D) Hastalıklar arada
Tehlikeli değilse yararlı
E) Derken dürülür defter, başkasına gelir sıra
Seni aradan çıkarırlar .
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “denk” kelimesi, deyim içinde kullanılmıştır ? ÖSS-1987
A) Dengin olmayan kişilerle arkadaşlık etmeni istemiyorum .
B) Bu iki çuvalın ağırlıklarının denk olduğunu sanmıyorum .
C) Tatilde, denk getirebilirsem iki
gün de İstanbul’da kalacağım .
D) Kardeşlere verilen hediyelerin denk olmasına dikkat etmeliydiniz .
E) Dikkat ettim, terazinin kefeleri denk değildi .
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, cümlede kullanılan deyimin açıklaması yoktur ? ÖSS-1992
A)Onu birden karşımda görünce çok şaşırdım, gözlerime inanamadım .
B)Hazırlanan taslağı henüz iyice incelemedim, ona şöyle bir göz attım .
C)Konuşmasında, dinleyicilerin ilgisini çekmeyen, konu dışı gereksiz şeyler söyledi, ağız kalabalığı etti .
D)İşe başlamadan önce deneyimli kişilerin görüşlerini sormalı, onların fikrini almalısın .
E)Bu konu günlerce çalıştı, sonunda işin üstesinden geldi .
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki deyim açıklamasıyla birlikte verilmiştir ? ÖSS-1994
A) O gün şafak sökerken uyanmış , yola çıkmak üzere hazırlanmıştı .
B) Şimdilik sabrediyor , zamanı gelince her şeyi ortaya dökmeyi düşünüyordu .
C) Herkes aynı sorun üzerinde düşünüyordu ama hiç kimse onu açıkça dile getirmiyordu .
D) Ona en çok duyarlık gösterdiği yönden saldırmış, onu can evinden vurmuştu .
E) Bu duruma gerçekten çok üzülüyordu ama elinden hiçbir şey gelmiyordu .
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde açıklama, kullanılan deyime uygun değildir ? ÖYS-1996
A) Hiçbir şeyle ilgilenmeyen , sorumluluk duygusundan yoksun, dünya yıkılsa umrunda olmayan bir kişiydi .
B) Çevresindekilerden daha üstün niteliklere sahip olduğunu düşünen, kendini beğenmiş biriydi .
C)Nereden nasıl yarar sağlanacağını bilir, her işe burnunu sokardı .
D)Bu olaydan sonra büyük bir karamsarlığa ve umutsuzluğa kapıldı , dünyası zindan oldu .
E) Söylediğiniz işle yakından ilgileniyor, onun üzerinde duruyordu .
6. Aşağıdakilerin hangisinde ikinci cümle, birinci cümlede kullanılan deyimin anlamını içermez ? ÖSS -1998
A) İş inada binmeseydi böyle çalışmazdı. Onun kendisine yardımcı olacağını, güçlük çıkarmayacağını anlamıştı .
B) O her işten yüzünün akıyla çıkmıştır . Bu işi de eksiksiz olarak ve başarıyla tamamladı .
C)Sen hiç merak etme, o işini bilir . O, nereden, nasıl yarar sağlanacağını çok iyi hesaplar .
D) Sonunda o da işin içinden sıyrıldı.Bu karışık işten kendini kurtardı.
E) Canını dişine takıp işini bitirmeye çalıştı .Verilen görevi başarmak için her türlü tehlike ve sıkıntıyı göze aldı .
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılan deyim, açıklamasıyla birlikte verilmiştir ? ÖSS-1993
A) Arkadaşını gözüm ısırıyor; daha önce bir yerde görmüş gibiyim .
B) O her zaman böyledir; hep işin kolayına kaçar .
C) Dün akşam, yolculuk heyecanından olacak, gözüme uyku girmedi .
D) Çocuklarının para sıkıntısı çekmesini istemez; onlara bol harçlık verirdi .
E) O olayı düşündükçe, tüylerim diken diken oluyor .
8. Yaşamımızda çok önemli bir yeri olan ekmek sözcüğü pek çok deyimde kullanılmaktadır . Örneğin , geçim sağlayacak bir iş bulmanın zorluğunu anlatmak için “ekmek aslanın ağzında” ,
I
kendisi çalışmayıp başkasının kazancıyla geçinme durumu için “ekmek elden su gölden” deriz . Geçimini sağlamada çok
II
becerikli olmayı “ekmek kapısı” deyimiyle karşılarız .
III
“Ekmeğine göz dikmek” deyimiyle, birinin geçimini sağlayan işi
IV
elinden almaya çalışmayı anlatmak isteriz . Bir kişinin geçimini sağlamak için çalışmasına da “ekmek kavgası” deriz .
V
Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır ? ÖYS-1993
A) I B) II C) III
D) IV E) V
9. Bu ay planladığımız kadar tasarruf yapamazsak ……… demektir .
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse, cümle “bir işte ölçüyü yitirmek, duruma hâkim olamamak” anlamı kazanır ? ÖYS-1988
A) ipin ucunu kaçırdık
B) evdeki hesap çarşıya uymayacak
C) ipi kopardık
D) başımıza iş açacağız
E) sudan çıkmış balığa döndük
10. Kısa zamanda olanları anlamıştım ; ……
sözleri, aşağıdakilerin hangisiyle sürdürülürse cümle “iş işten geçmiş, yapılacak bir şey kalmamış” anlamını kazanır ? ÖYS-1989
A) hemen eli kolu sıvamam gerekiyordu .
B) ama atı alan Üsküdar’a geçmişti
C) artık işi oluruna bırakmak istemiyordum .
D) bu işi bir oldu bittiye getirmelerine engel olmalıydım .
E) ancak, çaydan geçip derede boğulmamalıydım .
11. “Bu konunun önemini ona anlatabilmek için ……” sözleri, aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa cümle, “karşısındakini inandırmak için uzun süre konuşmak” anlamını kazanır ? ÖYS-1990
A) sözü bağladım .
B) hemen sözünü kestim .
C) çok dil döktüm .
D) derhal söz aldım .
E) sözümü esirgemedim
12. Sen güle güle git , …..; ben ona çok iyi bakarım .
Bu sözlerin , anlamca en uygun biçimde tamamlanabilmesi için, boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? ÖSS-1990
A) bir dediğini iki etme
B) başını boş bırakma
C) ne hali varsa görsün
D) gözün arkada kalmasın
E) başının çaresine baksın
CEVAPLAR
|
1.E 2.C 3.E 4.C 5.A 6.A |
7.A 8.C 9.A 10.B 11.C 12.D |
