Deyimler (Çıkmış Sorular)

DEYİMLER (1881-2001 ÇIKMIŞ SORULAR)

1. Aşağıdakilerin     hangisinde “ara” kelimesi başka kelimeyle birlikte deyimleşmiştir ? ÖSS-1983

A)            Arada evler,evlenmeler, ölümler duruyor

Arada yaz, kış, bahar, dünya dönüyor

B)            Benden şans, senden ona, onlardan bize

Gitmek gelmek arada , başka dünyalara .

C)            Ne bulduysak arada bulduk

Seninle benim aramda, onlarla aramızda .

D)            Hastalıklar arada

Tehlikeli değilse yararlı

E)            Derken dürülür defter, başkasına gelir   sıra

Seni aradan çıkarırlar .

2. Aşağıdaki  cümlelerin  hangisinde “denk”    kelimesi, deyim     içinde kullanılmıştır ? ÖSS-1987

A)  Dengin olmayan kişilerle   arka­daşlık etmeni istemiyorum .

B)  Bu iki çuvalın ağırlıklarının denk olduğunu sanmıyorum .

C)  Tatilde, denk getirebilirsem  iki

gün de İstanbul’da kalacağım .

D) Kardeşlere verilen hediyelerin denk olmasına dikkat etmeliy­diniz .

E)  Dikkat ettim, terazinin kefeleri denk değildi .

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, cümlede kullanılan deyimin açıklaması yoktur ? ÖSS-1992

A)Onu birden karşımda görünce çok şaşırdım, gözlerime inana­madım .

B)Hazırlanan taslağı henüz iyice incelemedim, ona şöyle bir göz attım .

C)Konuşmasında, dinleyicilerin ilgisini çekmeyen, konu dışı gereksiz şeyler söyledi, ağız kalabalığı etti .

D)İşe başlamadan önce deneyimli kişilerin görüşlerini sormalı, onların fikrini almalısın .

E)Bu   konu    günlerce     çalıştı, sonunda işin üstesinden geldi .

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki deyim açıklamasıyla birlikte verilmiştir ? ÖSS-1994

A)  O gün şafak sökerken uyanmış , yola çıkmak üzere hazırlanmıştı .

B)  Şimdilik sabrediyor , zamanı gelince      her      şeyi      ortaya dökmeyi   düşünüyordu .

C)  Herkes aynı sorun üzerinde düşünüyordu ama hiç kimse onu açıkça dile  getirmiyordu .

D) Ona en çok duyarlık gösterdiği yönden saldırmış, onu can evinden vurmuştu .

E)  Bu   duruma gerçekten çok üzülüyordu ama elinden hiçbir şey gelmiyordu . 

5. Aşağıdaki  cümlelerin  hangisinde açıklama, kullanılan deyime uygun değildir ? ÖYS-1996

A) Hiçbir şeyle ilgilenmeyen , sorumluluk duygusundan yoksun,  dünya yıkılsa umrunda olmayan bir  kişiydi .

B) Çevresindekilerden daha üstün niteliklere sahip olduğunu düşünen, kendini beğenmiş  biriydi .

C)Nereden nasıl yarar sağlanacağını bilir, her işe burnunu sokardı .

D)Bu olaydan sonra büyük bir karamsarlığa ve umutsuzluğa kapıldı , dünyası zindan oldu .

E) Söylediğiniz işle yakından ilgi­leniyor, onun üzerinde duruyor­du .

6. Aşağıdakilerin   hangisinde   ikinci cümle,   birinci   cümlede   kullanı­lan deyimin anlamını içermez ? ÖSS -1998

A) İş inada binmeseydi böyle çalışmazdı. Onun kendisine yardımcı olacağını, güçlük  çıkarmayacağını   anlamıştı .

B) O her işten yüzünün akıyla çıkmıştır . Bu işi de eksiksiz olarak ve başarıyla   tamamladı .

C)Sen hiç merak etme, o işini bilir . O, nereden, nasıl yarar sağlanacağını çok iyi hesaplar .

D) Sonunda o da işin içinden sıyrıldı.Bu karışık işten kendini kurtardı.

E) Canını dişine takıp işini bitirmeye çalıştı .Verilen görevi başarmak için her türlü tehlike ve sıkıntıyı   göze aldı .

 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılan deyim, açıklamasıyla birlikte     verilmiştir ? ÖSS-1993

A) Arkadaşını gözüm ısırıyor; daha önce bir yerde görmüş gibiyim .

B) O her zaman böyledir; hep işin kolayına kaçar .

C) Dün akşam, yolculuk   heyeca­nından olacak, gözüme uyku girmedi .

D) Çocuklarının   para sıkıntısı çekmesini istemez; onlara   bol harçlık verirdi .

E) O olayı düşündükçe, tüylerim diken diken oluyor .

8. Yaşamımızda çok önemli bir yeri olan ekmek sözcüğü pek çok deyimde    kullanılmaktadır . Örneğin , geçim sağlayacak bir iş bulmanın zorluğunu anlatmak için “ekmek  aslanın ağzında” ,

I

kendisi çalışmayıp  başkasının kazancıyla geçinme durumu için “ekmek elden su gölden” deriz . Geçimini sağlamada çok

                    II

becerikli olmayı “ekmek kapısı” deyimiyle  karşılarız .

III

“Ekmeğine göz dikmek” deyimiyle, birinin geçimini sağlayan işi

IV

elinden almaya çalışmayı anlatmak isteriz . Bir kişinin geçi­mini sağlamak için çalışmasına da “ekmek kavgası” deriz .

                                                            V

Bu        parçada        numaralanmış deyimlerden        hangisi        yanlış açıklanmıştır ? ÖYS-1993

A) I                         B) II                        C) III

D) IV                      E) V

9. Bu ay planladığımız kadar tasarruf yapamazsak ……… demektir .

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilir­se, cümle “bir işte ölçüyü yitirmek, duruma hâkim olamamak” anlamı kazanır ? ÖYS-1988

A)  ipin ucunu kaçırdık

B)  evdeki hesap çarşıya uyma­yacak

C)  ipi kopardık

D)  başımıza iş açacağız

E)  sudan çıkmış balığa döndük

 10. Kısa zamanda olanları anlamıştım ; ……

sözleri, aşağıdakilerin    hangisiyle sürdürülürse   cümle “iş işten geçmiş, yapılacak bir şey kalmamış” anlamını   kazanır ? ÖYS-1989

A)  hemen eli kolu sıvamam gerekiyordu .

B)  ama atı alan Üsküdar’a  geçmişti

C)  artık işi oluruna bırakmak istemiyordum .

D)  bu işi bir oldu bittiye getirme­lerine   engel  olmalıydım .

E)  ancak, çaydan geçip derede boğulmamalıydım .

11. “Bu      konunun      önemini      ona anlatabilmek   için   ……”   sözleri, aşağıdakilerden hangisiyle   tamamlanırsa cümle, “karşısındakini inandırmak için uzun süre konuşmak” anlamını kazanır ? ÖYS-1990

A)  sözü bağladım .

B)  hemen sözünü kestim .

C)  çok dil döktüm .

D)  derhal söz aldım .

E)  sözümü esirgemedim

12. Sen güle   güle git , …..; ben ona çok iyi bakarım .

Bu sözlerin , anlamca en uygun biçimde tamamlanabilmesi için, boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? ÖSS-1990

A) bir dediğini iki etme

B) başını boş   bırakma

C) ne  hali varsa görsün

D) gözün arkada kalmasın

E) başının çaresine baksın

CEVAPLAR