GERÇEK ANLAM (1881-2001 YILLARINDA ÇIKMIŞ SORULAR)
1. “Özlem” kelimesi, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Bir kimse ya da şeye karşı duyulan bir daha görmek ya da yeniden kavuşmak isteği” anlamı dışında kullanılmıştır ? ÖSS-1983
A)Çocukluğumun o güzel günlerini özlemle hatırlarım .
B)O şiirleri okuyunca yarına, yarınlara büyük bir özlem duydum.
C)Orada kaldığım günlerde yurduma duyduğum özlem büyüdükçe büyüdü.
D) Öğrencilik günlerinden özlemle söz etti.
E) Mahalle arkadaşlarının ağır şakalarına bile özlem duyuyordu.
2. “ Genç sanatçı, getirdiği yeni ses ve seçkin hikaye tadıyla, hikayeciliğimiz için şimdiden, daha bu ilk kitabıyla bir kazanç sayılmalıdır.”cümlesinde “şimdiden” sözü hikayecinin hangi yönünü belirtmektedir ? ÖYS-1983
A) Hikayelerinin yapı ve anlatım bakımından kusursuzluğunu
B) Hikayeciliğimizde yeni bir çığır açacağını
C) Şimdiye kadar görülen en başarılı sanatçı olduğunu
D) İleride daha başarılı bir sanatçı olacağını
E) Gelecekteki ürünlerinin de hikaye türünde olacağı
3. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerden hangisi gerçek anlamında kullanılmıştır? ÖYS-1984
A) Ayağında, burnu aşınmış eski bir kundura vardı .
B) Dikiş makinesinin kolunu koparacakmış gibi çeviriyordu .
C) Çok uzaklardan atıldığı belli iki el silah sesi duyuldu .
D) İri , hantal gövdesini zorlukla sürüklüyor gibiydi .
E) Ninem, yorganımıza kırmızı çiçekli, basma bir yüz geçirdi .
4. “Usta bir yazar, kelimelerin ilk ve temel anlamlarıyla yetinmez. Cümle içinde kelimelere yan anlamlar kazandırmaya çalışır. Yeni kavramları ,yeni duygu ve düşünceleri bu yolla anlatmayı dener. Böylece kelimelerin birden çok anlam bağlamasını sağlar; dilin anlatım olanaklarını zenginleştirir.”
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu parçada öne sürülen tutuma uyulmamıştır ? ÖSS-1984
A) Sürü , kel tepelerin yüzüne dağılmıştı .
B) Eski bir dostundan incitici , çok ağır sözler işitmişti .
C) Tatlı dili , güler yüzü onu herkese sevdirmişti .
D) Kayalıklardan toprak yola tam üç saatte inmişti .
E) Ortalığı, insana denizi hatırlatan keskin bir yosun kokusu kaplamıştı .
5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerden hangisi gerçek anlamında kullanılmıştır ? ÖYS-1984
A) İlk damlalardan sonra yağmur birden coştu .
B) Bu söze, gençlerden biri ince bir karşılık verdi .
C) Serindi ama, tatlı bir ilkyaz akşamıydı .
D) Havalar ısınınca ağaçların tomurcukları patladı .
E) Gölün kıyılarını yapraksız, bodur ağaçlar kuşatmıştı .
6. “Kıyıya dikine inen bu sokak gül kokuyor, hanımeli kokuyordu; ama insan kokmuyordu.”cümlesindeki “insan kokmamak” sözü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır . Benzer bir kullanım, aşağıdaki cümlelerin hangisinde görülmektedir ? ÖSS-1985
A) Denizin yarattığı bu güzelliklerde göz nuru yoktu .
B) Yalılarda oturanların inceli kalınlı seslerini işitiyorduk .
C) Deniz küçük dalgalıydı, kıyılar sebze artıklarıyla doluydu .
D) Kıyı boyunca yürürken resimden, müzikten konuştuk .
E) Gezintiden dönenlerin neşelerine diyecek yoktu .
7. “ Zamanla nasıl değişiyor insan ! “
Hangi resmime baksam ben değilim .”
dizelerindeki “bakmak” kelimesinin anlamına en yakın kullanım aşağıdaki cümlelerin hangisinde görülmektedir ? ÖYS-1985
A) Siz gidin, çocuklara ben bakarım .
B) Bu civcivler , iyi bakmazsanız ölürler .
C) Buyurun, kayıt işlerine ben bakıyorum .
D) Salonun en büyük penceresi ana caddeye bakıyor .
E) Dolabın her yerine baktım ama göremedim .
8. Aşağıdakilerin hangisinde “keyif” kelimesi “vücut esenliği, sağlık” anlamında kullanılmış olabilir ? ÖSS-1985
A) Kır gezisinde yağmur, çocukların keyfini kaçırdı .
B) Bu yaz, denizin keyfini çıkardık .
C) Onlar çalıştı, bunlar keyif çattı .
D) Keyifler soruldu, kahveler içildi .
E) Şarkıları, türküleri dinledikçe onun da keyfi geliyordu .
9. “Dil” kelimesi, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “düşünce ve duyguları bildirmeye yarayan herhangi bir anlatım aracı” anlamında kullanılmıştır ? ÖYS -1987
A) Dilinden, Karadenizli olduğu anlaşılıyordu .
B) Tevfik Fikret’i anlamak için Servet-i Fünûn dilini iyi bilmek gerekir .
C) Müzik kadar güçlü ve evrensel bir dil yoktur .
D) Namık Kemal’in tiyatrolarında kullandığı dil oldukça sadedir .
E) Konuşma dili kimi yönleriyle yazı dilinden ayrılır .
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gerçekten” sözcüğü ötekilerden farklı bir anlamda kullanılmıştır ? ÖSS-1988
A) Giderken gerçekten size uğradı mı?
B) Bu filmi gerçekten görmek istiyor musunuz ?
C) Bu tatsız tartışma seni gerçekten çok üzmüş .
D) Bir gün onun da adam olduğunu gerçekten görecek miyim?
E) Bu gazeteci yazılarında gerçekten hiç ayrılmaz .
11. I. Akıp geçen zamanı durdurmak elimizde değil .
II. Telefon çaldığı zaman mutfaktaydım .
III.Zaman , en acı anıları bile yumuşatıp tatlandırabiliyor .
IV. Uyku zamanını geçirdi mi sabaha kadar oturuyor .
“Zaman” sözcüğü hangi cümlelerde birbirine yakın anlamda kullanılmıştır ? ÖYS-1988
A) I . ve II . B) I.ve III .
C) II . ve IV . D) II . ve III .
E) III .ve IV .
12 . Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur ? ÖYS-1989
A) Ayağını yorganına göre uzat .
B) Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez .
C) Son pişmanlık fayda vermez .
D) Yuvarlanan taş yosun tutmaz .
E) Ateş düştüğü yeri yakar .
13.Aşağıdakilerin hangisinde “fazla” sözcüğü cümleye “gereğinden çok” anlamını katmaktadır ? ÖSS-1992
A) Tatilde fazla paraya ihtiyacın olacak .
B) Bu iş için fazla elemana ihtiyacımız var .
C) Bu konuda fazla titizlik gösteriyorsun .
D) Başarmak için fazla çaba gösterdi .
E) Bu çiçekler fazla su istiyor .
14. Her kişide bulunması özlenen , sözünde ve eylemlerinde doğruluktan ayrılmama, bir başka deyişle özü ve sözü bir olma , diye tanımlanan bir davranıştır .
Bu tanıma uygun davranış, aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılır ? ÖYS-1997
A) Dürüstlük B) Sevecenlik
C) Kibarlık D) Kararlılık
E) Anlayışlılık
15. I. Kendini daha fazla yorma; sonra hastalanırsın .
II. Yağmur başlamadan sen git ; ben sonra gelirim .
III. Sağdaki çiçekçiden sonra ilk sokağa sapacaksın .
IV. Kurumumuzda imza yetkisi , başkandan sonra genel sekreterindir .
V. Bu işi sonra seninle birlikte yaparız .
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde “sonra” sözcüğü aynı anlamda kullanılmıştır ? ÖSS-1998
A) I. ve II. B) II. ve V.
C) III.ve IV. D) III .ve V.
E) IV .ve V.
Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi
CEVAPLAR
| 1.B | 6.A | 11.B |
| 2.D | 7.E | 12.C |
| 3.D | 8.D | 13.B |
| 4.D | 9.C | 14.A |
| 5.E | 10.C | 15.B |
