YAN ANLAM (1881-2001 ÇIKMIŞ SORULAR)-1
1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bırakmak” sözcüğü, “Uyukluyorum, arabacı da uyukluyor; sinekler bıraksa atlar da uyuyacak.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır? ÖSS -1981
A) Bıraksam akşama kadar sokakta oynayacak .
B) Bu araba bizi yolda bırakır.
C) Sigarayı bıraksam sağlığım düzelecek.
D) Kâr bıraksa işinden vazgeçer miydi hiç .
E) Kâğıdı masanın üzerine bıraksaydın, görebilirdim .
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “göstermek” sözcüğü “kanıt göstererek inandırmak” anlamında kullanılmıştır ? ÖSS-1981
A) Size kardeşimin resmini göstermiş miydim?
B) Onun böyle düşünmediğini size göstereceğim.
C) Ona biraz matematik gösterir misiniz ?
D) Yazın, bana, makinenin nasıl kullanıldığını gösterecek.
E) Giyim kuşamı, onu olduğundan çok genç gösteriyor .
3. I. Tuttuğunuz yol , doğru bir yol değil .
II. Tartışmada onu tutmadığım için bana darılmış.
III.Bugün söyledikleri dünküleri tutmuyor .
IV. Öne sürdüğü görüşleri hiç kimse tutmadı .
V. Bu moda tutmadığından çabucak eskisine dönüldü.
“Tutmak” sözcüğü, yukarıdaki cümlelerin hangilerinde aynı anlamda kullanılmıştır ? ÖSS-1982
A) IV. ve V . B) I. ve III .
C) II .ve IV. D) I .ve II .
E) III . ve V.
4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “bulmak” eylemi, ötekilerden farklı anlamda kullanılmıştır ? ÖSS-1982
A) Kristof Kolomb, Amerika’yı buldu .
B) Thomas Edison , ampulü buldu.
C) Robert Kosch , kendi adıyla anılan basili buldu.
D) Roald Amundsen , Güney Kutbu’nu buldu.
E) Pierre Curie ve eşi, radyumu buldu.
5. “Doktor ,hastanın halinde telaş edecek bir şey olmadığını söyledi .” “Telaş” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır ? ÖSS-1982
A) Oğlunuz çalışmışsa nasıl olsa geçer, telaş etmeyiniz .
B) Bu kadar telaş edecek ne var, daha erken,
yetişebilirsin.
C) Uzaktan gördüm, etrafına bakmadan telaşla eczaneye girdi.
D) Biraz dikkatli olmak gerek; bu iş telaşa gelmez .
E) Onun telaşı, bizi de çabuk olmaya zorladı.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çıkmak” sözcüğü, “ Bu tencerenin bakırı çıkmış, kalaylanması gerek.” cümlesindeki ile eş an lamda kullanılmıştır ? ÖYS-1982
A) Havalar ısındı; ekinler çıkmaya başlamış bile .
B)Yüzünde önce küçük bir sivilce çıktı, sonra da çıbana dönüştü.
C) Bugünlerde çok zayıfladı , adeta kemikleri çıktı .
D) En küçük çocuk akıllı çıktı da baba malını toparladı .
E) Sahneye önce rejisör çıktı onu yapıtın yazarı izledi .
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hazır” sözcüğü, “ Hazır araba ile gidiyorken bu paketi de götürüversin.” cümlesindeki ile eş anlamda kullanılmıştır ? ÖYS-1982
A) Hazır olunca bana haber ver , birlikte çıkalım .
B) Hazır elbise diye tutturdu ama denediklerinin hiçbiri uymadı .
C) Yemek hazır olana kadar konuşur, dertleşiriz .
D) Terzi provayı hazır edince telefon edecekmiş .
E) Hazır gelmişken öteki musluklara da bakıver .
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “birleşmek” sözcüğü, “Hiçbir noktada birleşmeyen bu iki insan, çocuğun bu isteğini kabul etmeme noktasında anlaşmış bulunuyorlardı .” cümlesindeki ile eş anlamda kullanılmıştır ? ÖYS- 1982
A) Seninle köşede birleşir sonra birlikte gideriz .
B) Taşınma işinin ne ile yapılacağı konusunda birleştiler .
C) Bu iki yol köprüde birleşiyormuş .
D) İki ayrı maddenin birleşmesinden yeni bir madde elde edilir. E) Masaları birleştirip üstüne büyük bir örtü örttüler .
9. “Biraz daha bekleyemez misiniz?” “Daha” kelimesi, aşağıdaki kullanımlardan hangisinde bu cümledekiyle aynı anlamdadır ? ÖYS -1983
A) Gideli daha yarım saat bile olmadı .
B) Bundan daha uygun bir öneriniz yok muydu ?
C) Bunları daha kimse görmedi .
D) Anlatsana daha neler gördün ?
E) Sizce hangisi daha güzel; bu mu ,öteki mi ?
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bulmak” fiili , “Belki de bir ozan olarak geçirdiği yılları ilginç bulmamış.” cümlesindekiyle aynı anlamda kullanılmıştır ? ÖYS-1984
A) O kitapta, ozanın gerçek yaşam izlenimlerini taşıyan sadece iki şiir buldum .
B) Bu eserde, Tanzimat’tan Birinci Dünya Savaşı’na kadar yetişen üç kuşağı bir arada buluyoruz .
C) O klâsik soruyu bana da soruyorlar : “Yahya Kemal’in şiirlerini nasıl buluyorsunuz ?”
D)Ozan, kitabının sunu bölümünde, “Bazı şiirlerde savaş temasını bulacaksınız.”
E) Çoktan beri hiç görüşmemiş olduğumuz için konuşa konuşa akşamı bulduk .
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çalışmak” fiili, “Anneler, ne olursa olsun, çocuklarının isteklerini yerine getirmeye çalışırlar.”cümlesindekiyle aynı anlamda kullanılmıştır ? ÖYS-1984
A) Bugünkü toplantıya vaktinde gelmeye çalışacağım .
B) Bu projeyi yetiştirebilmek için gece gündüz çalıştım .
C) Bu akşam sadece matematik çalışacağım .
D) Buraya gelmeden önce İzmir’de çalışıyordum .
E) Kışın Cumartesi günleri de çalışır .
12.“Onların gelmesini nasıl özlem içinde beklerdik.”cümlesinde “nasıl” kelimesinin cümleye kattığı anlam, aşağıdakilerden hangisiyle özdeştir ? ÖYS-1984
A) Size nasıl bir kitap vereyim ?
B) İlk yıllar nasıl istekle çalışmışlardı ?
C) Bu acılı günlere nasıl dayandık ?
D) O dağ köyüne nasıl gidecektik ?
E) Bunu size nasıl anlatsam ?
13. “Kelimeler kullanımlarına göre anlam kazanır; sözgelimi ‘klâsik’ kelimesini, hem olumlu hem olumsuz anlamda kullanabiliriz …”
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde “klâsik” kelimesi olumsuz anlamıyla kullanılmıştır ? ÖYS-1984
A) O, klâsik yazarların başında gelir .
B) Bu incelemede klâsik romanlara ağırlık vereceğiz.
C) Klâsik eserler her çağda yaşarlığını korur .
D) Yazınızda klâsik benzetmelere yer vermişsiniz .
E) Klâsik edebiyat büyük ölçüde kurallara yaslanır .
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “iş” kelimesi, “davranış” anlamında kullanılmıştır ? ÖSS- 1985
A) Ona borç vermekle çok iyi bir iş yaptın doğrusu .
B) Şair , yazar ve öğretmen olarak işi oldukça ağır .
C) Ne tür bir iş aradığını anlayamadım .
D) Bankadaki işi uzun sürdüğü için gelememiş .
E) Bu bir zevk işi , herkes istediği gibi giyinir .
15. “Meydan” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Meydanda kimseleri göremeyince yanlış bir eve girdiğimi sandım.” cümlesindekiyle aynı anlamda kullanılmıştır ? ÖSS-1985
A) Bu ilanı köy meydanına , herkesin görebileceği bir yere asmalısınız .
B) Müdür binaya girer girmez bütün öğrenciler kaçıştı , meydanda tek kişi bile kalmadı.
C) Arabaların , yanımızdaki meydana park etmesi yasaklanmış .
D) Artık yaşlandığını düşünerek güreşten vazgeçmiş, meydanı gençlere bırakmayı uygun bulmuş.
E) Cumhuriyet Bayramı töreni bu yıl okulun karşısındaki meydanda yapılacakmış.
16. “Yazmak” kelimesi aşağıdakilerden hangisinde “Yaşına göre, basit ama çok güzel şiirler yazıyormuş.” cümlesindekiyle aynı anlamda kullanılmıştır ? ÖYS-1985
A) Emekli olduktan sonra anılarını yazacakmış diyorlar .
B) Kader onun yazısını böyle yazmış .
C) Elektrik sayacı bu ay çok yazmış , bozuk galiba .
D) Okulda, folklor kurslarına yazmışlar ama gitmek istemiyor .
E) Kırmızı ışıkta geçtiği için bin lira ceza yazmışlar .
17. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “gün” kelimesi, ötekilerden farklı anlamda kullanılmıştır? ÖSS -1986
A) Dağ taş deme, gün batmadan ilerle
B) Bir gün aslına dönecek bu ten
C) Gün doğmayabilir bir daha
D) Ne doğan güne hükmüm geçer
E) Gün eğildi yine dağlara doğru
CEVAPLAR
| 1.A | 7.E | 13.D |
| 2.B | 8.B | 14.A |
| 3.C | 9.D | 15.B |
| 4.B | 10.C | 16.A |
| 5.A | 11.A | 17.C |
| 6.C | 12.B |
