Eleştiri (Tenkit)
Bir insanı, bir yapıtı bir konuyu doğru ve yanlış yanlarını bulup göstermek amacıyla inceleme işine eleştiri (tenkit) denir.
- Son şiir kitabında insanın yalnızlığını muhteşem anlatmış.
- Tiyatrodaki kostüm seçimleri yönetmenin acemi olduğunu ortaya koyuyor.
ÇIKMIŞ SORU ÖRNEKLERİ
(I) Bu oyunların kuruluşu sağlam. (II) Dünyanın her yanında rastlanabilecek türden oyunlar bunlar. (III) Konu seçimi ve düzeyli bir izleyicinin anlayabileceği eleştirel yaklaşım oyunları çekici kılıyor. (IV) Yazar dünyaya hiç gülümsemeden bakıyor. (V) Yer yer kişilerini gülünç göstermeye çalışıyor. (VI) Bunlar da oyunların itici yanını oluşturuyor.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden başlanarak söz konusu oyunlara yönelik olumsuz bir eleştiri yapılmaktadır?
A)II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
(1998-ÖYS)
Çözüm
III. cümlede oyunların çekici kılındığından bahsedilmektedir. IV. cümleden itibaren ise yazar dünyaya gülümsediği için eleştiriliyor. Bu eleştiriler sonraki cümlelerde de sürüyor.
Yanıt : C
Örnek
(I) Bilim adamı doğru ve içten olmalıdır. (II) Bu, onun en önemli niteliği olmalıdır. (III) O, inanmadığı, bir başka söyleyişle, gerçeklerle bağdaşmayan, doğrulanması olanaksız yargıları savunmaya kalkmamalıdır. (IV) Bir bilim adamının yazdığı bu yazılar ise gerçekdışı birtakım düşüncelerle dolu. (V) Birbirini tutmayan görüşler, eserin inandırıcılığını yok etmiş.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden başlanarak eserle ilgili olumsuz eleştiri yapılmaktadır?
A) I. B)II. C) III. D) IV. E) V.
Çözüm
Parçada ilk üç cümlede bilim adamının ve onun eserlerinin nasıl olması gerektiğinden söz edilmiştir. IV. cümleden itibaren ise eserde gerçek dışı birtakım düşüncelerin ve birbirini tutmayan görüşlerin olduğunun söylenmesi eserle ilgili olumsuz eleştirilerdir.
Yanıt : D