İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI – 3
1. Aşağıdakilerden hangisi destan geleneğinden halk öykücülüğüne geçiş döneminin ürünüdür?
A) Kutadgu Bilig
B) Divan-ı Lûgat’it Türk
C) Kitab-ı Dede Korkut
D) Şecere-i Türkî
E) Atabet’ül Hakayık
2. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Türk edebiyatının ilk yazılı belgeleri “Orhun Yazıtları”dır.
B) İlk siyasetname özelliği taşıyan eser “Kutadgu Bilig”dir.
C) “Muhakemet’ül Lugateyn” 15. yüzyılda Ali Şir Nevai tarafından yazılmıştır.
D) “Şecere-i Türkî” Anadolu dışında yazılmış bir eserdir.
E) “Muhakemet’ül Edep” adlı eserde Arapçanın Farsçadan üstünlüğü konu edilmiştir.
3. Halk edebiyatında koşmanın karşılığı olan İslâmiyet öncesi edebiyat ürünü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sagu
B) Koşuk
C) Sav
D) Destan
E) Mani
4. Aşağıdaki destanlardan hangisi bir özelliğinden dolayı diğerlerinden farklıdır?
A) Oğuz Kağan Destanı
B) Şu Destanı
C) Battal Gazi Destanı
D) Üç Şehitler Destanı
E) Manas Destanı
5. I. Eserde Oğuzların iç çekişmeleri ve Müslüman olmayan komşularıyla yaptıkları mücadeleler anlatılır.
II. Eser dil bakımından anlaşılır, oldukça sadedir.
III. Nazım ve nesir bir arada kullanılmıştır.
IV. Sıfatlara, halk söyleyişlerine ve aliterasyonlara sıkça yer verilmiştir.
Yukarıda özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig
B) Göktürk Yazıtları
C) Kitab-ı Dede Korkut
D) Oğuz Kağan Destanı
E) Atabet’ül Hakayık
6. Atabet’ül Hakayık ile ilgili aşağıda yer alan bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) “Gerçeklerin Eşiği” anlamına gelen bu eser 12. yy.da Edip Ahmet tarafından yazılmıştır.
B) Eserde aruz ve hece ölçüsü birlikte kullanılmıştır.
C) Eserde 40 beyit, 101 dörtlük vardır.
D) Nazım biçimi kasidedir.
E) Din ve ahlak konuları didaktik bir şekilde işlenmiştir.
7. Aşağıdakilerden hangisi koşuk ve sagunun ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Sözlü dönem edebiyatı ürünleridir.
B) Nazım birimleri dörtlüktür.
C) Söyleyenleri belli değildir.
D) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
E) İletmek istedikleri mesaj ortaktır.
8. Türk destanları ait oldukları Türk boylarına göre sınıflandırılır.
Aşağıdakilerin hangisinde destan–boy sınıflandırmasında yanlışlık yapılmıştır?
A) Ergenekon – Göktürk
B) Göç – Uygur
C) Şu – Saka
D) Türeyiş – Saka
E) Bozkurt – Göktürk
9.Kül Tigin Kitabesi’nde sav kelimesi “sab” biçiminde: “Tokuz Oğuz begleri, bu sab’mın katıgdı tıngla: Dokuz Oğuz beyleri, bu sabımı adamakıllı dinle!” olarak geçmektedir. Bu cümlede sab (sav) kelimesinin; önemli söz, nasihat anlamlarında kullanıldığını görüyoruz. Aynı kelime daha sonraki dönemlere ait Uygur metinlerinde aynı anlamlara gelecek şekilde kullanılmıştır.
Paragrafta açıklanan kavrama günümüzde ne ad verilmektedir?
A) Atasözü B) Destan
C) Öğüt D) Mani
E) Tez
10. | Eski Türkçe | Türkiye Türkçesi | |
Tay atatsa at tutunur. | Tay büyüyünce at dinlenir. | ||
Kanı kan bile yumas. | Kanı, kanla yıkamazlar. | ||
Uma kelse kut bolır. | Misafir gelince mutluluk gelir. |
Yukarıda örneği verilen İslâmiyet öncesi Türk edebiyatı edebi ürünü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşuk B) Sagu
C) Sav D) Destan
E) Bilmece
11. İslâmiyet’in kabulünden önceki Türk edebiyatı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Öz ve biçim olarak milli nitelikler taşır.
B) Yabancı tesirlerden uzaktır.
C) Yazılı ürünler önemli bir paya sahiptir.
D) Göçebe dönemi kültürünü yansıtır.
E) Kahramanlık, sosyal konular, doğa olayları konu olarak işlenmiştir.
12. Beyler atın argurup
Kadgu anı turgurup
Mengzi yüzi sargarup
Körküm angar türtülür.
Yukarıdaki dörtlüğün türü İslâmiyet öncesi Türk edebiyatında ne adla anılırdı?
A) Sav B) Sagu
C) Destan D) Koşuk
E) Koşma
CEVAPLAR
1 C 2 E 3 B 4 D | 5 C 6 D 7 E 8 D | 9 A 10 C 11 C 12 B |
