LYS – 9 Deneme Sınavı
1.
Bülbül yetişir bağrımı hûn etti figânın
Zabt eyle dehânın
Hançer gibi deldi ciğerim tîğ-ı zebanın
Tesîr-i lisânın
Âh etse n’ola bülbül-i dil mesnedim üzre
Tâ mahşer olunca
Çok çekti gam-ı harını gül-zâr-ı cihanın
Bu bâğ-ı fenanın
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Uyak ve redif kullanılmıştır.
B) Müstezat türünün özelliklerini taşımaktadır.
C) Birden çok ünlü düşmesi vardır.
D) Halk şiiri geleneğinin biçim ve içerik özelliklerine bağlı kalınmıştır.
E) Yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklü bir söyleyişle oluşturulmuştur.
2. Bir kere sevdaya tutulmayagör
Ateşlere yandığının resmidir
Âşık dediğin, Mecnun misali kor
Ne bilsin âlemde ne mevsimidir
Bu dizelerde görüldüğü gibi, herkesçe bilinen bir olay ya da kişiyi hatırlatma sanatına ne ad verilir?
A) Teşbih B) Telmih C) Mübalağa
D) Hüsn-i talil E) Tecahül-i arif
3. Dize ortalarında iç uyaklı olan gazellere musammat gazel denir. Musammat gazeller genellikle aruzun iki eşit parçaya bölünebilen kalıplarıyla yazılır. Bu eşit parçalardan ilk üçü kendi aralarında uyaklanarak her beyit küçük bir dörtlük biçimini alır.
Buna göre, aşağıdaki beyitlerden hangisinin musammat bir gazelden alındığı söylenebilir?
A) Aşk içre azâb olduğun andan bilürem kim
Her kimse ki âşıktır işi âh u figândır
B) Dili bend edip o perçem eder âşıkânı derhem
Behey âfitâb bilmem ne kara belâ imişsin
C) Yaktım tenimi vasi günü şem tek amma
Bil kim bu tedârük şeb-i hicranın içindir
D) Seni seyr etmek için reh-güzer-i gül-şende
İki cânibde durur serv-i hırâman saf saf
E) Yâd etme kara gözlülerin merdüm-i çeşmin
Merdüm deyip aldanma ki içtikleri kandır
4. Şinasi ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Edebiyatımızda Batılı tarzda ilk tiyatro olan “Şair Evlenmesini kaleme almıştır.
B) Fransızcadan yaptığı çevirileri “Tercüme-i Manzume” adlı yapıtında toplamıştır.
C) Noktalama işaretlerini ilk olarak kullanmıştır.
D) “Durub-ı Emsal-i Osmaniye” adlı yapıtında, Osmanlı atasözlerini bir araya getirmiştir.
E) Ülkemizde ilk özel gazete olan “Takvim-i Vekayi”yi çıkarmıştır.
5. Gül erken
Niçin açmış gül erken
Ben aklımı kaybettim
Nazlı yârim gülerken
Bu maninin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Düz (tam) mani
B) Kesik (cinaslı) mani
C) Karşılıklı (deyiş) mani
D) Yedekli (artık) mani
E) Ayaklı (doldurmalı kesik) mani
6. Bu tarihi romanda, haksız yere vatana ihanetle suçlanan, cesur ve genç bir denizcinin serüvenleri anlatılır. Bir komploya kurban giden Dantes, mahkemeye çıkarılmadan tutuklanarak Marsilya yakınlarındaki İf Şatosu’na gönderilir. Burada Rahip Faria ile tanışması hayatının akışını değiştirir. Kader arkadaşı onu eğitmekle kalmaz, ona Monte Cristo Adası’nda saklı hazinenin sırlarını da açıklar. Faria’nın ölümüne kadar geçen on dört yılın sonunda Dantes’in beklediği fırsat karşısına çıkar ve hapishaneden kurtulur, hazineyi bulur, ardından Monte Cristo Kontu kimliğine bürünerek öcünü almaya hazırlanır.
Bu parçada sözü edilen yapıtın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aleksandre Puşkin
B) Victor Hugo
C) Guy de Maupassant
D) Madam de La Fayette
E) Aleksandre Dumas Pere
7. Tanzimat edebiyatının I. döneminde, Namık Kemal ile Şinasi
I II
arasında başlayan eski edebiyat-yeni edebiyat tartışması
III
II. dönemde, Muallim Naci ile Recaizade Mahmut
IV V
arasında kendini göstermiştir.
Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Ahmet Rasim, 1865’te istanbul’da, Fatih semtinin Sarı-güzel Mahallesi’nde doğmuştur. İlk öğrenimini mahalle mekteplerinde görmüş, Darüşşafaka’ya kaydolmuştur. Burada çalışkan bir öğrenci olarak tanınmış, sınıfı yükseldikçe okul dışındaki düşünce ve sanat hareketleriyle ilgilenmeye başlamıştır. Burayı birincilikle bitirmiş ve Telgraf Nezareti Fen Kalemine kâtip olmuştur. Telgraf Nezaretinde çalışırken, bir yandan da gazetelere yazılar vererek basın hayatına atılmıştır. Yayımlanan ilk yazısı, Ahmet Mithat’ın Tercüman-ı Hakikat gazetesinde basılan ve Fransızcadan çevrilmiş olan “Yolcu” adlı bir parçadır. Bir süre sonra da telgrafhanedeki görevinden ayrılarak kendini yalnız gazeteciliğe vermiştir.
Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Kanıtlayıcı anlatıma
B) Tartışmacı anlatıma
C) Fantastik anlatıma
D) Öğretici anlatıma
E) Destansı anlatıma
9. Ne ilmim var ne taatim
Ne gücüm var ne kuvvetim
Meğer senin inayetin
Kıla yüzüm ak Çalabım
Yarlığagıl sen Yunus’u
Bu günahlı kullar ile
Eğer yarlığamaz isen
Key katı firak Çalabım
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Redif kullanılmıştır.
B) Birden çok ulama vardır.
C) İkinci dörtlükte şairin adı geçmektedir.
D) Zengin uyak kullanılmıştır.
E) İçerik ve biçim olarak tekke şiiri geleneğine özgü nitelikler taşımaktadır.
10. Hoyrattır bu akşamüstüler daima
Gün saltanatıyla gitti mi bir defa
Yalnızlığımızla doldurup her yeri
Bir renk çığlığı içinde bahçemizden
Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan
Lavanta çiçeği kokan kederleri
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İmge B) Bağ-fiil C) Uyak
D) Ad tamlaması E) Serbest ölçü
11. Savaş sonrası sayımlarda
Şu kadar ölü, şu kadar yaralı
Kadın, erkek sayısız kayıp
Elden ayaktan düşmüş
Geride bir o kadar da sakat
O kadar günleri anımsayalım diye
Zorumuz ne, insan kardeşlerim
Amacınız kökümüzü kurutmaksa
Yetmiyor mu tayfunlar, taşkınlar
Bunca aç, bunca sayrı, kırım, kıyım
Bu dizelerin, biçim ve içerik özelliklerinden yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisinin şiir anlayışını yansıttığı söylenebilir?
A) Fecr-i Aticilerin
B) ikinci Yenicilerin
C) Toplumcu Gerçekçilerin
D) Beş Hececilerin
E) Servet-i Fünunculann
12. Bakıp ol şûh ile nâz ü niyâze meşk ederiz
Gülün tebessümüne bülbülün teranesine
Bu beytin ilk mısrasında “naz” ve “niyaz” sözcükleri söylenmiş, ikinci mısrada da “naz”ın karşısına “gül”, “niyazın karşısına da “bülbül” getirilmiştir.
Bu örnekte görüldüğü gibi, beyit içerisinde birinci mısrada bulunan birden fazla unsurla ikinci mısrada ilgi kurma sanatına ne ad verilir?
A) Tariz B) Tevriye C) Kinaye
D) Hüsn-i talil E) Leff ü neşr
13. – Nereye gidersin?
Ahmet Haşim, mahzun mahzun önüne baktı:
– Bilir misin nereye giderim? Otelime, dedi. Otel sahibi F. Bey’i tanırsın. Basit, basit olduğu için de insana rahatlık veren bir adamdır. Onunla laflarız, izmir ahvaline dair dedikodular ederiz. Bazen de birlikte Kordon gezintilerine çıkarız. Ahmet Haşim bu sözleriyle, sanırım ki, Kordonboyu’ndaki hayatını cazip göstermeye ve Karşıyaka’ya gönlümle bağlı olduğumu bildiği hâlde beni de yanına çekmeye çalışıyordu. Bütün bunları söylerken keyifle nargilesini fokurdatmayı da unutmuyordu. Dedim ki:
– Senin nargile içtiğini hiç görmemiştim.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?
A) Kısa cümleler kullanılmıştır.
B) Bileşik çekimli eylemler vardır.
C) Eylemsi gruplarına yer verilmiştir.
D) Söyleşmeye bağlı anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır.
E) Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmıştır.
14. Bir buse mi bir gül mü verirsin dedi gönlüm
Bir nîm tebessümle o âfet gülü verdi.
Bu dizelerde “gülü verdi” sözüyle hem çiçek olan gül, hem de gülmek eylemi anlatılmak istenmiştir. Dolayısıyla sözcük her iki anlamda anlaşılacak biçimde kullanılmıştır. Bu örnekte görüldüğü gibi, nükte yapmak amacıyla iki anlamı bulunan bir sözcüğün uzak anlamını kastederek kullanma sanatına ne ad verilir?
A) İstiare B) Tevriye C) Cinas
D) Hüsn-i talil E) Tecahül-i arif
15. Kazdağı’nın Adalar Denizi’ne bakan yamaçlarından birindeki bir Yörük obasına gidip dört beş gün kalacaktım. Edremit pazarına çıra ve bal satmaya geldiği zamanlar ahbap olduğum ve devlet kapısında birkaç ufak işine yardım ettiğim uzun boylu, ak sakallı bir Yörük beni davet etmiş: “Çadırda yatmayı gözün tutarsa buyur! Taze bal yersin, kana kana acı su içersin!” demişti. Ben ona, bir daha kasabaya indiği zaman yanına katılıp geleceğimi söylediğim hâlde, sıcak, rüzgârsız bir günün sabahında, aklıma esiverince, yalnız başıma yola düzülmüş-tüm. Yerini aşağı yukarı bildiğim obaya, uğradığım köylerden sora sora, öğleye kadar varacağımı umuyordum.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yinelemelerden yararlanılmıştır.
B) Zaman ve mekân bellidir.
C) Haber cümlelerine yer verilmiştir.
D) Olaylar, oluş sırasına göre anlatılmıştır.
E) Olaylar, gözlemci figürün (müşahit) bakış açısıyla verilmiştir.
16. Düşünerek konuşan adamın sözü, sözün iyisidir
Gevezelik eden dil, karşı konulmaz bir düşmandır
Sözünü başıboş bırakma, dilini sıkı tut
Dilin başıboşluğu bir gün başa bela olur
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Satirik B) Epik C) Didaktik
D) Pastoral E) Dramatik
17. Çevremizi saran evrene ve dünyaya karşı ilgisiz görünen —-, insanın iç dünyasını ve bütün duygularını en gizli ve çıplak yönleriyle dışa vurmuş, olduğu gibi anlatmışlardır. Bu sanatçılar, kendi içlerine kapanıp kendilerini gözlemlemiş, iç gözleme önem vermişlerdir. Yapıtlarında fantastik ve korkunç olayları yansıtmışlardır. Franz Kafka, Thomas Stearns Eliot, James Joyce bu akımın önemli temsilcileridir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) parnasyenler
B) sembolistler
C) natüralistler
D) romantikler
E) ekspresyonistler
18. Geleneksel Türk Tiyatrosunun köye yönelik bir biçimi olan —, bütün varlığı ile köy gerçeğini işler. Oyunların konusu köy hayatıdır. Köydeki sosyal hayat, köyün geleneksel yapısı, yöresel ve ortaklaşa köy kültürü, köylü ve hayvanlar, köylü ve bitkiler konu olarak işlenir. Kimi oyunlarda doğrudan doğruya, tüm gerçekliğiyle, doğa, taklit edilir. Çeşitli bölgelerde değişik çeşitlemeleri olan bu oyunlar dışında, yöresel oyunlar mevcuttur. “Arap Oyunu”, “Şeytan Çık Oyunu”, “Saya Gezmesi”, “Köse ile Gelin” ve “Koyun Gütme” bunlardan bazılarıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) orta oyunu
B) karagöz
C) halk hikâyeleri
D) komedya
E) köy seyirlik oyunu
19. Emrâhî bu razın keşfine delil
İstersen evvelce sen kendini bil
Meşhurdur söylenir dillerde ey dil
Sağ iken bir şahsın kadri bilinmez
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Redif kullanılmıştır.
B) Birden çok ünlü düşmesi vardır.
C) Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır.
D) Tam uyak kullanılmıştır.
E) İçerik ve biçim olarak halk şiiri geleneğine özgü nitelikler taşımaktadır.
20. Geçen akşam eve geldim. Dediler
– Seyfi Baba Hastalanmış, yatıyormuş
– Nesi varmış acaba
– Bilmeyiz, oğlu haber verdi geçerken bu sabah
– Keski ben evde olaydım… Esef ettim, vah vah Bir fener yok mu, verin… Nerede sopam
Kız çabuk ol! Gecikirsem kalırım beklemeyin Zira yol hem uzun, hem de bataktır
– Daha âlâ, kalınız
Teyzeniz geldi, bu akşam, değiliz biz yalınız
Bu dizelerin biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alındığı söylenebilir?
A) Terki b-i bentten
B) Kasideden
C) Mesneviden
D) Mensur şiirden
E) Manzum hikâyeden
21. Bir lamba hüznüyle
Kısıldı altın ufuklarda akşamın güneşi
Söndü göllerde aks-i giryeveşi
Gecenin avdet-i sükûniyle
Yollar
Ki gider kimsesiz, tehî, ebedi
Yollar
Hep birer halî-s pür-sükût oldu
Akşamın sine-i gubârında
Ahmet Hâşim’in “Yollar” adlı şiirinden alınan bu parçada görüldüğü gibi, aruzun değişik kalıplarıyla oluşturulan, anlatılmak istenen duygu ve düşüncenin bir dizede veya bir beyitte tamamlanma şartı olmayan şiir biçimine ne ad verilir?
A) Terci-i bent
B) Serbest müstezat
C) Mensur şiir
D) Murabba
E) Terkib-i bent
22. Faruk Nafiz Çamlıbel, şiire heceyle başlamış, serbest ölçüyle hemen
I II
her konuda çok ürün vermiştir. Bir şiirinde “Türkçem benim ses bayrağım.” diyen ozan kendine özgü bir dil yapısı, bir biçim
III
oluşturmuştur. Kurtuluş Savaşı’mızla ilgili epik şiirler de kaleme almıştır.
IV
“Çocuk ve Allah“ tanınmış yapıtlarından biridir.
V
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V
23. Romanın kadın kahramanı Leylâ, Necdet’in hem nişanlısı hem de yakın akrabasıdır. Buna rağmen Necdet’in gururunu hiçe sayar. Bir taraftan Necdet’le nişanlılığını sürdürürken diğer taraftan da bir İngiliz subayı ile gizli bir aşk yaşamaktadır. Aslında iyi bir kız olan Leylâ, bütün yaptıklarını modernlik ve yabancı bir ülkeye duyduğu hayranlık adına yapmaktadır. Leylâ’yı bu şekilde yetiştiren babası Sami Bey’dir. Kurtuluş Savaşı’nın bitmesi üzerine Leylâ hatasını anlar ve Necdet’e döner. Necdet, ruhen de kirlendiğini düşündüğü Leylâ’yı reddeder.
Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çalıkuşu
B) Yılanların Öcü
C) Aşk-ı Memnu
D) Sodom ve Gomore
E) Ateşten Gömlek
24. Bu anlayışı benimseyen sanatçılar, sosyal olaylara ve toplumsal sorunlara yönelmişlerdir. Eserlerinde köy hayatını ve köylülerin sorunlarını ele alan bu sanatçılar, yapıtlarda yurt gerçeklerini anlatmak gerektiğini savunmuşlardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen sanatçılar arasında yer almaz?
A) Sabahattin Ali
B) Talip Apaydın
C) Abbas Sayar
D) Orhan Kemal
E) Ahmet Hamdi
25. Orhan Asena, Cumhuriyet Dönemi tiyatro yazarlarımızdandır. Şiirle edebiyat dünyasına giren sanatçı, tiyatrolarıyla üne kavuşmuştur. Tiyatrolarının konularını daha çok tarihî olaylardan almıştır. Örneğin “—” adlı oyununda, Kabakçı isyanı’yla tahttan indirilmiş olan III. Selim’in öldürülmesi ve sonrasında gelişen olayları anlatmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Devlet Ana
B) Hüküm Gecesi
C) Tohum ve Toprak
D) İstanbul’un İç Yüzü
E) Pembe İncili Kaftan
26. Parklarda serçeler gelip parmaklara konar, kumrular omuzlara yerleşir, göllerde ve havuzlarda altın gözlü balıklar, kendilerine uzanan ele dostça yaklaşırlardı. Hayvanla insanın bu güzel arkadaşlığına, gördüğüm bütün Avrupa şehirlerinde rastladım. Bu dostluk, bazı yerlerde hayvana bir nevi şımarıklık bile vermiştir. Venedik’te San Marko Meydanı’nda seyyahlar, hatıra fotoğrafı çıkartmak için ellerinde yem, güvercinlerin tenezzül edip yaklaşmalarını beklerler. Bir gün kuşların iltifatına bir türlü mazhar olmayan şişman bir kadının asabiyetten hıçkıra hıçkıra ağladığını görmüştüm. Kuşlar her nedense bu kadını sevmemişti.
İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, yukarıdaki parçanın aşağıdakilerin hangisinden alındığı söylenebilir?
A) Biyografiden
B) Masaldan
C) Gezi yazısından
D) Makaleden
E) Bibliyografyadan
27. 1860-1885 yılları arasında Fransa’da, sanatçıların etkisi
I
altında kaldıkları parnasizm, sadece tiyatro sanatına özgü bir akımdır.
II III
“Sanat, sanat içindir.“ ilkesinin benim sendiği bu akım, romantizme tepki
IV V
olarak doğmuştur.
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
28. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerin İlhan Berk’e ait olduğu söylenemez?
A) Sen gittiğim o ülkesin varılmıyorsun
Vurmuş sonrasız nasıl en güzel sulara
Güzelliğin balıklan gibi İstanbul’un
Şimdi her yerde ne güzeldiniz o kalmış
B) Bir adasın sen çok eski bir atlasta
Çok eski bir halkın su aldığı
Ben güneş, alkol, sıkıntı adanda senin
C) Usumda ben sizinle ne güzel gökler tuttum
Büyüttüm kiliseler gibi yalnızlığımı
Baktım yazılarıma, kentlerime görüyorum
D) Hem nice şiirlerde nice aşklarda
Tarar saçımızı ölüm
Aşk ki bazan solgun bir ilçedir
Sürdürür derinliğini
E) Hasretinle geçiyorken bu gençlik çağım
Ey sevdiğim, ben ümitsiz değilim gene
Ak düşünce saçlarının kumral rengine
Kollarında son âşıkın ben olacağım
29. Süleyman Nazif, ilk dönem şiirlerinde bireysel duygulanışların
I
yanı sıra toplumsal içerikli ve özgürlükçü bir düşünceyi savunmuştur. Sonraları Servet-i Fünunculara katılmıştır.
II
“Çal Çoban Çal“, “Tarihin Yılan Hikâyesi” ve “Gurbet Hikâyeleri“
III IV V
yapıtlarından bazılarıdır.
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
30. Beyit sayısında sınırlama olmayan mesnevilerde, genellikle ;
I II
din ve devlet büyüklerine övgüler dile getirilmiştir.
III
Her beyti kendi içinde uyaklı olan bu uzun şiirler,
genellikle aruz ölçüsünün kısa kalıplarıyla yazılmıştır.
IV V
Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?
A) I. nin yerine “dörtlük” getirilmeli
B) II. nin yerine “mersiyelerde” getirilmeli
C) III. nün yerine “aşk, tarihi olaylar gibi öykülenmeyi gerektiren geniş kapsamlı konular” getirilmeli
D) IV. nün yerine “hece” getirilmeli
E) V. nin yerine “en uzun” getirilmeli
31. Tekke edebiyatı şairlerinden Kaygusuz Abdal sathiye,
I II III
Pir Sultan Abdal kaside türünde söylediği şiirleriyle tanınmıştır.
IV V
Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?
A) I. nin yerine “Divan edebiyatı” getirilmeli
B) II. nin yerine “Nefi” getirilmeli
C) III. nün yerine “hicviye” getirilmeli
D) IV. nün yerine “Nedim” getirilmeli
E) V. nin yerine “nefes” getirilmeli
32. —, Garip akımına bağlı kaldığı şiirlerinde sıradan insanların günlük yaşamlarına ağırlık vermiştir. “Perçemli Sokak” adlı yapıtıyla anlamla anlamsızlık arasındaki gelgitlerin anlamsıza yaklaştığı — şiirine yönelmiştir. “Elleri Var Özgürlüğün” ve “Aşk Merdiveni” tanınmış yapıtlarındandır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Ziya Osman Saba – Yedi Meşale
B) Oktay Rifat Horozcu – İkinci Yeni
C) Sabri Esat Siyavuşgil – Yedi Meşale
D) Faruk Nafiz Çamlıbel – Fecr-i Âti
E) Orhan Veli Kanık – İkinci Yeni
33. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur?
A) Herhangi bir yerin ya da kurumun gezilerek orada görülenlerin kişisel yorumlar ve fotoğraflarla desteklenerek oluşturulan yapıtlara — denir, (röportaj)
B) Daha çok, güncel konularla ilgili görüş ve düşüncelerin kısaca anlatıldığı, günübirlik gazete yazılarına —- denir. (fıkra)
C) Bir yazarın, düşüncelerini, sorulu cevaplı bir üslupla karşısındakiyle konuşuyormuş gibi anlattığı yazılara — denir. (söyleşi)
D) Yiğitlik, savaş ve yurt sevgisi gibi konuların dile getirildiği şiirlere — şiir denir. (dramatik)
E) insanoğlunun hırslarını, kavgalarını göstermek amacıyla yazılmış; çoğu felaketle sonuçlanan manzum tiyatro yapıtlarına — denir. (tragedya)
34. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem uyak hem de redif kullanılmıştır?
A) İçimde hiç sönmeyen bir fetih sevdası var
Yavuz gibi diyorum, bu dünya insana dar
B) Konmadı zülfüne gönül bilerek
Hayrandır; uçmayı unutsa gerek
C) Durmadan çalkanan bir kızıl deniz
Bir damla yaş gibi duruyor sessiz
D) Kara haber; tipi eser, savrulur
Bir yanardağ gibi içim kavrulur
E) Bu başımda esen, bir kavak yeli
Ben ondan deliyim, o benden deli
35. Sıdk ile terk edelim her emeli, her hevesi
Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi
İnledikçe eleminden vatanın her nefesi
Gelin imdada diyor, bak budur Allah sesi
Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Şarkı B) Kaside C) Müstezat
D) Murabba E) Rubai
36. I. Türki-i Basit akımının en önemli temsilcisidir.
II. “Siham-ı Kaza” adlı ünlü bir mektubu vardır.
III. “Tuhfetü’l Haremeyn” adlı yapıtında Kerbela Olayı’nı anlatmıştır.
IV. Azeri Türkçesiyle şiirler yazmıştır.
V. Şiirlerinde tasavvufi konulara ağırlık vermiştir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerde belirtilen yargılardan hangileri Fuzuli ile ilgili olarak söylenebilir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V,
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
37. —, Cumhuriyet Döneminde, modernizmi esas alan romanlarda işlenen başlıca konular arasında yer alır.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Kölelik ve cariyelik sorunsalı
B) Gecekondulaşmanın toplumsal yaşama etkileri
C) Geleneğe başkaldırış, toplumdan kaçış
D) Karmaşık bir varlık olarak insan
E) Bireysellik ve bireyin kozmik yalnızlığı
38. I. Mesnevi türünde yapıtı vardır.
II. “Tazarruname” şiirlerinin yer aldığı yapıtıdır.
III. ilahileriyle tanınmıştır.
IV. Ağır ve sanatlı bir anlatımı vardır.
V. Tekke edebiyatının temsilcilerindendir.
Yukarıda numaralanmış yargılardan hangisi, Yunus Emre için söylenemez?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.
D) III. ve V E) IV. ve V.
39. Ömer Seyfettin ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Dilde sadeleşme hareketine öncülük etmiştir.
B) “Kaşağı” ve “Bomba” öykü türünde yapıtlarıdır.
C) Olay anlatımına dayalı öyküler yazmıştır.
D) “Celaleddin Harzemşah” tarihi roman türünde bir yapıtıdır.
E) “Genç Kalemler” dergisindeki dil ve edebiyatla ilgili yazılarıyla tanınmıştır.
40. — bu romanında, Abdi Ağa, Dikendüzü’nde beş köyün sahibidir. Köy halkına zulüm etmektedir. Baskıyı, haksızlığı, zulmü, içine sindiremeyen İnce Memed başka bir köye kaçar. Abdi Ağa duyunca ince Memed’i geri getirtir. Kendisine ve anasına dayanılmaz zulümler, baskılar uygular. Mevsim boyunca yetiştirdikleri ürünlerin dörtte üçünü ağalık hakkı diye alır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Kemal Tahir’in
B) Yaşar Kemal’in
C) Kemal Bilbaşar’ın
D) Refik Halit Karay’ın
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun
41. I. Ağır, süslü ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.
II. Kulak için uyak benimsenmiştir.
III. Muhammes denen takma adlar kullanılmıştır.
IV. Soyut bir şiir anlayışı benimsenmiştir.
V. Beyit ve dörtlük şiir birimleri kullanılmıştır.
Yukarıda divan edebiyatı ile ilgili numaralanmış yargıların hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.
D) III. ve IV E) IV ve V.
42. Cumhuriyet Dönemi sanatçılarımızdan Nurullah Ataç,
I
deneme ve eleştiri türünde başarılı yapıtlar kaleme alınmıştır.
II
“Avrupa Mektupları“, “Okuruma Mektuplar” ve “Karalama Defteri“
III IV V
yapıtlarından bazılarıdır.
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV E) V
43. Cahit Külebi, şiirlerinde çocukluğunun ve gençlik yıllarındaki
I
izlenimlerini yansıtır. İlk şiir kitabı “Adamın Biri“
II
adlı yapıtından sonra yayımladığı “Üvercinka”da Garip
III
şiirine yaklaştığı görülür. “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda“
IV
adlı yapıtı, Nevit Kodallı’nın “Atatürk Oratoryosu”na temel
V
oluşturmuştur.
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV E) V
44. Aleksandre Puşkin ile ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Rus edebiyatı sanatçısıdır.
B) Yapıtlarında, romantizmin etkileri vardır.
C) “Yüzbaşının Kızı”, adlı romanı en tanınmış yapıtıdır.
D) “Maça Kızı”, öykü türünde bir yapıtıdır.
E)”Müfettiş”, toplumsal yaşamın aksayan yönlerini eleştirdiği bir oyunudur.
45. Semai ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) 8’li hece ölçüsüyle oluşturulur.
B) Dörtlük sayısında bir sınırlama yoktur.
C) Sadece ilahi aşk teması işlenir.
D) Şairin adı ilk dörtlükte yer alır.
E) Tekke edebiyatına ait bir şiir biçimidir.
46. Şemsettin Sami ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Edebiyatımızda ilk yerli romanı yazmıştır.
B) Batılı yazarlardan çeviriler yapmıştır.
C) Sözlük ve ansiklopedi türünde çalışmaları vardır.
D) Servet-i Fünun Döneminin önde gelen sanatçılarındandır.
E) Türk edebiyatının ilk yazılı ürünleriyle ilgili incelemelerde bulunmuştur.
47. Aşağıdaki kahraman adlarından hangisi ötekilerden farklı bir yapıta aittir?
A) Feride B) Rabia C) Peregrini
D) Kız Tevfik E) Vehbi Dede
48. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmamıştır?
A) Açma pencereni perdeleri çek
Mona Roza seni görmemeliyim
B) Uyu da turnalar girsin rüyana
Bakma tuhaf tuhaf göğe bu kadar
C) Artık inan bana muhacir kızı
Dinle ve kabul et itirafımı
D) Bir mumun ardında bekleyen rüzgâr
Işıksız ruhumu sallar da durur
E) Neredeysen çık gel, özlemimi duy artık
Bekletme daha fazla, gayrı gücüm kalmadı
49. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yoktur?
A) Fransız yazar John Steinbeck, yapıtlarında, yoksul ve sömürülmüş kitlelerin sorunlarına eğilmiştir.
B) Pierre Corneille, romantizmin ilkelerini benimsemiş ve tragedya türünde yapıtlarıyla tanınmıştır.
C) Emile Zola, özellikle Aisopos’tan yararlanarak yazdığı fabl türündeki yapıtlarıyla tanınmıştır.
D) İspanyol sanatçı Cervantes’in “Don Kişot” adlı romanı modern romanın başlangıcı sayılmaktadır.
E) Shakespeare, “Haydutlar” adlı oyununda despot yönetime başkaldırma temasını işlemiştir.
50. Aşağıdakilerden hangisi olay çevresinde oluşan, anlatmaya
bağlı edebî metinlerden biri değildir?
A) Masal B) Destan C) Roman
D) Dram E) Hikâye
51. “Makalat” adlı yapıtında Hazreti Âdem’in yaratılışı, şeytan ve şeytani işler, Allah’ın birliği gibi konuları dile getiren sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şeyh Galip B) Hoca Dehhani
C) Gülşehri D) Nevizade Atai
E) Hacı Bektaş Veli
52. Her şey gider, bu kubbede kalacak
Âşık sesi, şair sesi, er sesi
Bizi bundan sonra sarıp alacak
Tanrı sesi, sanat sesi, yâr sesi
Bu dizelerde görüldüğü gibi, sözün etkisini güçlendirmek amacıyla, sözcük veya sözcük grubunu yineleme sanatına ne ad verilir?
A) Aliterasyon B) Tevriye C) Mübalağa
D) Tekrir E) Tecahül-i arif
53. Necip Fazıl ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) “Çile” şiirlerinin yer aldığı bir yapıtıdır.
B) “Sakarya Türküsü” tanınmış şiirlerinden biridir.
C) Toplumsal gerçekçi şiirin öncülerindendir.
D) “Reis Bey” ve “Tohum” oyun türünde yapıtlarıdır.
E) Şiirlerinde duru bir dil kullanmıştır.
54. Aşağıdakilerden hangisi şiirde ahenk sağlayan öğelerden biri değildir?
A) Durak B) Asonans
C) Ölçü D) Uyak
E) Hüsn-i talil
55. Alman romantizminin kurucularındandır. Şiirlerinde lirik bir anlayışı benimsemiştir. Yalnızca edebiyatla değil eğitim, doğa bilimleri ve felsefe de içinde olmak üzere pek çok konuyla yakından ilgilenmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gogol B) Shakespeare C) Goethe
D) Balzac E) Stendhal
56. Geceler çok soğuk geceler sessiz
Nasıl yaşarım şimdi ben sensiz
Hani bana verdiğin o sözler
Hani o gülen masum gözler
Alışamadım bir türlü yokluğuna gül bebeğim
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) “Alışamadım” sözcüğü bileşik eylemdir.
B) I. ve II. dizelerde sadece redif kullanılmıştır.
C) Birden çok sıfat-fiil vardır.
D) III. ve IV. dizelerde zengin uyak vardır.
E) “Nasıl” ve “şimdi” sözcükleri zarf görevindedir.
CEVAPLAR
1- | D | 15- | E | 29- | E | 43- | C |
2- | B | 16- | C | 30- | C | 44- | E |
3- | B | 17- | E | 31- | E | 45- | A |
4- | E | 18- | E | 32- | B | 46- | D |
5- | B | 19- | A | 33- | D | 47- | A |
6- | E | 20- | E | 34- | D | 48- | D |
7- | B | 21- | B | 35- | D | 49- | D |
8- | D | 22- | A | 36- | E | 50- | D |
9- | D | 23- | D | 37- | A | 51- | E |
10- | E | 24- | E | 38- | C | 52- | D |
11- | C | 25- | C | 39- | D | 53- | C |
12- | E | 26- | C | 40- | B | 54- | E |
13- | E | 27- | C | 41- | C | 55- | C |
14- | B | 28- | E | 42- | C | 56- | D |