LYS Türk Edebiyatı Deneme Sınavı – 10

LYS – 9 Deneme Sınavı

 

1.

Bülbül yetişir bağrımı hûn etti figânın

Zabt eyle dehânın

Hançer gibi deldi ciğerim tîğ-ı zebanın

Tesîr-i lisânın

Âh etse n’ola bülbül-i dil mesnedim üzre

Tâ mahşer olunca

Çok çekti gam-ı harını gül-zâr-ı cihanın

Bu bâğ-ı fenanın

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Uyak ve redif kullanılmıştır.

B)  Müstezat türünün özelliklerini taşımaktadır.

C)  Birden çok ünlü düşmesi vardır.

D)  Halk şiiri geleneğinin biçim ve içerik özelliklerine bağlı kalınmıştır.

E)  Yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklü bir söyleyiş­le oluşturulmuştur.

 

2.            Bir kere sevdaya tutulmayagör

Ateşlere yandığının resmidir

Âşık dediğin, Mecnun misali kor

Ne bilsin âlemde ne mevsimidir

Bu dizelerde görüldüğü gibi, herkesçe bilinen bir olay ya da kişiyi hatırlatma sanatına ne ad verilir?

A) Teşbih                              B) Telmih                  C) Mübalağa

D) Hüsn-i talil                       E) Tecahül-i arif

 

3.       Dize ortalarında iç uyaklı olan gazellere musammat gazel denir. Musammat gazeller genellikle aruzun iki eşit parçaya bölünebilen kalıplarıyla yazılır. Bu eşit parçalardan ilk üçü kendi aralarında uyaklanarak her beyit küçük bir dörtlük biçimini alır.

Buna göre, aşağıdaki beyitlerden hangisinin mu­sammat bir gazelden alındığı söylenebilir?

A)             Aşk içre azâb olduğun andan bilürem kim

Her kimse ki âşıktır işi âh u figândır

B)            Dili bend edip o perçem eder âşıkânı derhem

Behey âfitâb bilmem ne kara belâ imişsin

C)            Yaktım tenimi vasi günü şem tek amma

Bil kim bu tedârük şeb-i hicranın içindir

D)            Seni seyr etmek için reh-güzer-i gül-şende

İki cânibde durur serv-i hırâman saf saf

E)            Yâd etme kara gözlülerin merdüm-i çeşmin

Merdüm deyip aldanma ki içtikleri kandır

 

4.       Şinasi ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangi­si yanlıştır?

A)  Edebiyatımızda Batılı tarzda ilk tiyatro olan “Şair Evlenmesini kaleme almıştır.

B)  Fransızcadan yaptığı çevirileri “Tercüme-i Manzu­me” adlı yapıtında toplamıştır.

C)  Noktalama işaretlerini ilk olarak kullanmıştır.

D)  “Durub-ı Emsal-i Osmaniye” adlı yapıtında, Os­manlı atasözlerini bir araya getirmiştir.

E)  Ülkemizde ilk özel gazete olan “Takvim-i Vekayi”yi çıkarmıştır.

 

5.            Gül erken

Niçin açmış gül erken

Ben aklımı kaybettim

Nazlı yârim gülerken

Bu maninin türü aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Düz (tam) mani

B)  Kesik (cinaslı) mani

C)  Karşılıklı (deyiş) mani

D)  Yedekli (artık) mani

E)  Ayaklı (doldurmalı kesik) mani

 

6.       Bu tarihi romanda, haksız yere vatana ihanetle suçla­nan, cesur ve genç bir denizcinin serüvenleri anlatılır. Bir komploya kurban giden Dantes, mahkemeye çıka­rılmadan tutuklanarak Marsilya yakınlarındaki İf Şatosu’na gönderilir. Burada Rahip Faria ile tanışması ha­yatının akışını değiştirir. Kader arkadaşı onu eğitmekle kalmaz, ona Monte Cristo Adası’nda saklı hazinenin sırlarını da açıklar. Faria’nın ölümüne kadar geçen on dört yılın sonunda Dantes’in beklediği fırsat karşısına çıkar ve hapishaneden kurtulur, hazineyi bulur, ardın­dan Monte Cristo Kontu kimliğine bürünerek öcünü al­maya hazırlanır.

Bu parçada sözü edilen yapıtın yazarı aşağıdakiler­den hangisidir?

A)  Aleksandre Puşkin

B)  Victor Hugo

C)  Guy de Maupassant

D)  Madam de La Fayette

E)  Aleksandre Dumas Pere

 

7.      Tanzimat edebiyatının I. döneminde, Namık Kemal ile Şinasi

                                    I                                                II

arasında başlayan eski edebiyat-yeni edebiyat tartışması

III

 II. dönemde,  Muallim Naci ile Recaizade Mahmut

IV                                  V

arasında kendini göstermiştir.

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.           E) V.

 

8.       Ahmet Rasim, 1865’te istanbul’da, Fatih semtinin Sarı-güzel Mahallesi’nde doğmuştur. İlk öğrenimini mahal­le mekteplerinde görmüş, Darüşşafaka’ya kaydolmuş­tur. Burada çalışkan bir öğrenci olarak tanınmış, sınıfı yükseldikçe okul dışındaki düşünce ve sanat hareket­leriyle ilgilenmeye başlamıştır. Burayı birincilikle bitir­miş ve Telgraf Nezareti Fen Kalemine kâtip olmuştur. Telgraf Nezaretinde çalışırken, bir yandan da gazetele­re yazılar vererek basın hayatına atılmıştır. Yayımlanan ilk yazısı, Ahmet Mithat’ın Tercüman-ı Hakikat gazete­sinde basılan ve Fransızcadan çevrilmiş olan “Yolcu” adlı bir parçadır. Bir süre sonra da telgrafhanedeki gö­revinden ayrılarak kendini yalnız gazeteciliğe vermiştir.

Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösteri­lebilir?

A)  Kanıtlayıcı anlatıma

B)  Tartışmacı anlatıma

C)  Fantastik anlatıma

D)  Öğretici anlatıma

E)  Destansı anlatıma

 

9.            Ne ilmim var ne taatim

Ne gücüm var ne kuvvetim

Meğer senin inayetin

Kıla yüzüm ak Çalabım

Yarlığagıl sen Yunus’u

Bu günahlı kullar ile

Eğer yarlığamaz isen

Key katı firak Çalabım

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Redif kullanılmıştır.

B)  Birden çok ulama vardır.

C)  İkinci dörtlükte şairin adı geçmektedir.

D)  Zengin uyak kullanılmıştır.

E)  İçerik ve biçim olarak tekke şiiri geleneğine özgü nitelikler taşımaktadır.

 

10.          Hoyrattır bu akşamüstüler daima

Gün saltanatıyla gitti mi bir defa

Yalnızlığımızla doldurup her yeri

Bir renk çığlığı içinde bahçemizden

Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan

Lavanta çiçeği kokan kederleri

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) İmge                                 B) Bağ-fiil                      C) Uyak

D) Ad tamlaması                  E) Serbest ölçü

 

11.          Savaş sonrası sayımlarda

Şu kadar ölü, şu kadar yaralı

Kadın, erkek sayısız kayıp

Elden ayaktan düşmüş

Geride bir o kadar da sakat

O kadar günleri anımsayalım diye

Zorumuz ne, insan kardeşlerim

Amacınız kökümüzü kurutmaksa

Yetmiyor mu tayfunlar, taşkınlar

Bunca aç, bunca sayrı, kırım, kıyım

Bu dizelerin, biçim ve içerik özelliklerinden yola çıkı­larak aşağıdakilerden hangisinin şiir anlayışını yan­sıttığı söylenebilir?

A)  Fecr-i Aticilerin

B)  ikinci Yenicilerin

C)  Toplumcu Gerçekçilerin

D)  Beş Hececilerin

E)  Servet-i Fünunculann

 

12.          Bakıp ol şûh ile nâz ü niyâze meşk ederiz

Gülün tebessümüne bülbülün teranesine

Bu beytin ilk mısrasında “naz” ve “niyaz” sözcükleri söy­lenmiş, ikinci mısrada da “naz”ın karşısına “gül”, “ni­yazın karşısına da “bülbül” getirilmiştir.

Bu örnekte gö­rüldüğü gibi, beyit içerisinde birinci mısrada bulu­nan birden fazla unsurla ikinci mısrada ilgi kurma sanatına ne ad verilir?

A) Tariz                                  B) Tevriye                     C) Kinaye

D) Hüsn-i talil                       E) Leff ü neşr

 

13.    – Nereye gidersin?

Ahmet Haşim, mahzun mahzun önüne baktı:

–  Bilir misin nereye giderim? Otelime, dedi. Otel sahibi F. Bey’i tanırsın. Basit, basit olduğu için de insana ra­hatlık veren bir adamdır. Onunla laflarız, izmir ahvaline dair dedikodular ederiz. Bazen de birlikte Kordon ge­zintilerine çıkarız. Ahmet Haşim bu sözleriyle, sanırım ki, Kordonboyu’ndaki hayatını cazip göstermeye ve Karşıyaka’ya gönlümle bağlı olduğumu bildiği hâlde beni de yanına çekmeye çalışıyordu. Bütün bunları söylerken keyifle nargilesini fokurdatmayı da unutmu­yordu. Dedim ki:

– Senin nargile içtiğini hiç görmemiştim.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A)  Kısa cümleler kullanılmıştır.

B)  Bileşik çekimli eylemler vardır.

C)  Eylemsi gruplarına yer verilmiştir.

D)  Söyleşmeye bağlı anlatıma özgü nitelikler taşımak­tadır.

E)  Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmıştır.

 

14.          Bir buse mi bir gül mü verirsin dedi gönlüm

Bir nîm tebessümle o âfet gülü verdi.

Bu dizelerde “gülü verdi” sözüyle hem çiçek olan gül, hem de gülmek eylemi anlatılmak istenmiştir. Dolayı­sıyla sözcük her iki anlamda anlaşılacak biçimde kul­lanılmıştır. Bu örnekte görüldüğü gibi, nükte yapmak amacıyla iki anlamı bulunan bir sözcüğün uzak an­lamını kastederek kullanma sanatına ne ad verilir?

A) İstiare                        B) Tevriye                     C) Cinas

D) Hüsn-i talil                E) Tecahül-i arif

 

15.     Kazdağı’nın Adalar Denizi’ne bakan yamaçlarından bi­rindeki bir Yörük obasına gidip dört beş gün kalacaktım. Edremit pazarına çıra ve bal satmaya geldiği zamanlar ahbap olduğum ve devlet kapısında birkaç ufak işine yardım ettiğim uzun boylu, ak sakallı bir Yörük beni da­vet etmiş: “Çadırda yatmayı gözün tutarsa buyur! Taze bal yersin, kana kana acı su içersin!” demişti. Ben ona, bir daha kasabaya indiği zaman yanına katılıp geleceği­mi söylediğim hâlde, sıcak, rüzgârsız bir günün saba­hında, aklıma esiverince, yalnız başıma yola düzülmüş-tüm. Yerini aşağı yukarı bildiğim obaya, uğradığım köy­lerden sora sora, öğleye kadar varacağımı umuyordum.

Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

B)  Zaman ve mekân bellidir.

C)  Haber cümlelerine yer verilmiştir.

D)  Olaylar, oluş sırasına göre anlatılmıştır.

E)  Olaylar, gözlemci figürün (müşahit) bakış açısıyla verilmiştir.

 

16.          Düşünerek konuşan adamın sözü, sözün iyisidir

Gevezelik eden dil, karşı konulmaz bir düşmandır

Sözünü başıboş bırakma, dilini sıkı tut

Dilin başıboşluğu bir gün başa bela olur

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A) Satirik                               B) Epik                    C) Didaktik

D) Pastoral                            E) Dramatik

 

 

 

 

 

17.    Çevremizi saran evrene ve dünyaya karşı ilgisiz görü­nen —-, insanın iç dünyasını ve bütün duygularını en gizli ve çıplak yönleriyle dışa vurmuş, olduğu gibi an­latmışlardır. Bu sanatçılar, kendi içlerine kapanıp ken­dilerini gözlemlemiş, iç gözleme önem vermişlerdir. Yapıtlarında fantastik ve korkunç olayları yansıtmışlar­dır. Franz Kafka, Thomas Stearns Eliot, James Joyce bu akımın önemli temsilcileridir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  parnasyenler

B)  sembolistler

C)  natüralistler

D)  romantikler

E)  ekspresyonistler

 

18.    Geleneksel Türk Tiyatrosunun köye yönelik bir biçimi olan —, bütün varlığı ile köy gerçeğini işler. Oyunların konusu köy hayatıdır. Köydeki sosyal hayat, köyün geleneksel yapısı, yöresel ve ortaklaşa köy kültürü, köylü ve hayvanlar, köylü ve bitkiler konu olarak işle­nir. Kimi oyunlarda doğrudan doğruya, tüm gerçekliğiyle, doğa, taklit edilir. Çeşitli bölgelerde değişik çe­şitlemeleri olan bu oyunlar dışında, yöresel oyunlar mevcuttur. “Arap Oyunu”, “Şeytan Çık Oyunu”, “Saya Gezmesi”, “Köse ile Gelin” ve “Koyun Gütme” bunlar­dan bazılarıdır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  orta oyunu

B)  karagöz

C)  halk hikâyeleri

D)  komedya

E)  köy seyirlik oyunu

19.          Emrâhî bu razın keşfine delil

İstersen evvelce sen kendini bil

Meşhurdur söylenir dillerde ey dil

Sağ iken bir şahsın kadri bilinmez

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Redif kullanılmıştır.

B)  Birden çok ünlü düşmesi vardır.

C)  Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır.

D)  Tam uyak kullanılmıştır.

E)  İçerik ve biçim olarak halk şiiri geleneğine özgü ni­telikler taşımaktadır.

 

20.    Geçen akşam eve geldim. Dediler

– Seyfi Baba Hastalanmış, yatıyormuş

–  Nesi varmış acaba

– Bilmeyiz, oğlu haber verdi geçerken bu sabah

– Keski ben evde olaydım… Esef ettim, vah vah Bir fener yok mu, verin… Nerede sopam

Kız çabuk ol! Gecikirsem kalırım beklemeyin Zira yol hem uzun, hem de bataktır

– Daha âlâ, kalınız

Teyzeniz geldi, bu akşam, değiliz biz yalınız

Bu dizelerin biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alındığı söylenebilir?

A)  Terki b-i bentten

B)  Kasideden

C)  Mesneviden

D)  Mensur şiirden

E)  Manzum hikâyeden

21.          Bir lamba hüznüyle

Kısıldı altın ufuklarda akşamın güneşi

Söndü göllerde aks-i giryeveşi

Gecenin avdet-i sükûniyle

 

Yollar

Ki gider kimsesiz, tehî, ebedi

Yollar

Hep birer halî-s pür-sükût oldu

Akşamın sine-i gubârında

Ahmet Hâşim’in “Yollar” adlı şiirinden alınan bu parça­da görüldüğü gibi, aruzun değişik kalıplarıyla oluştu­rulan, anlatılmak istenen duygu ve düşüncenin bir di­zede veya bir beyitte tamamlanma şartı olmayan şiir biçimine ne ad verilir?

A)  Terci-i bent

B)  Serbest müstezat

C)  Mensur şiir

D)  Murabba

E)  Terkib-i bent

 

22.    Faruk Nafiz Çamlıbel, şiire heceyle başlamış, serbest ölçüyle hemen

                    I                                    II

her konuda çok ürün vermiştir. Bir şii­rinde “Türkçem benim ses bayrağım.” diyen ozan kendine özgü bir dil yapısı, bir biçim

    III

oluşturmuştur. Kurtuluş Savaşı’mızla ilgili epik şiirler de kaleme almıştır.

                                           IV

Çocuk ve Allah tanınmış yapıtlarından biridir.

                  V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.            E) V

 

23.    Romanın kadın kahramanı Leylâ, Necdet’in hem ni­şanlısı hem de yakın akrabasıdır. Buna rağmen Nec­det’in gururunu hiçe sayar. Bir taraftan Necdet’le ni­şanlılığını sürdürürken diğer taraftan da bir İngiliz subayı ile gizli bir aşk yaşamaktadır. Aslında iyi bir kız olan Leylâ, bütün yaptıklarını modernlik ve yabancı bir ülkeye duyduğu hayranlık adına yapmaktadır. Leylâ’yı bu şekilde yetiştiren babası Sami Bey’dir. Kurtuluş Savaşı’nın bitmesi üzerine Leylâ hatasını anlar ve Nec­det’e döner. Necdet, ruhen de kirlendiğini düşündüğü Leylâ’yı reddeder.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Çalıkuşu

B)  Yılanların Öcü

C)  Aşk-ı Memnu

D)  Sodom ve Gomore

E)  Ateşten Gömlek

 

24.     Bu anlayışı benimseyen sanatçılar, sosyal olaylara ve toplumsal sorunlara yönelmişlerdir. Eserlerinde köy hayatını ve köylülerin sorunlarını ele alan bu sanatçı­lar, yapıtlarda yurt gerçeklerini anlatmak gerektiğini savunmuşlardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen sanatçılar arasında yer almaz?

A)  Sabahattin Ali

B)  Talip Apaydın

C)  Abbas Sayar

D)  Orhan Kemal

E)  Ahmet Hamdi

25.    Orhan Asena, Cumhuriyet Dönemi tiyatro yazarlarımızdandır. Şiirle edebiyat dünyasına giren sanatçı, tiyatrolarıyla üne kavuşmuştur. Tiyatrolarının konularını daha çok tarihî olaylardan almıştır. Örneğin “—” adlı oyununda, Kabakçı isyanı’yla tahttan indirilmiş olan III. Selim’in öldürülmesi ve sonrasında gelişen olayla­rı anlatmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  Devlet Ana

B)  Hüküm Gecesi

C)  Tohum ve Toprak

D)  İstanbul’un İç Yüzü

E)  Pembe İncili Kaftan

 

26.     Parklarda serçeler gelip parmaklara konar, kumrular omuzlara yerleşir, göllerde ve havuzlarda altın gözlü balıklar, kendilerine uzanan ele dostça yaklaşırlardı. Hayvanla insanın bu güzel arkadaşlığına, gördüğüm bütün Avrupa şehirlerinde rastladım. Bu dostluk, bazı yerlerde hayvana bir nevi şımarıklık bile vermiştir. Ve­nedik’te San Marko Meydanı’nda seyyahlar, hatıra fo­toğrafı çıkartmak için ellerinde yem, güvercinlerin te­nezzül edip yaklaşmalarını beklerler. Bir gün kuşların il­tifatına bir türlü mazhar olmayan şişman bir kadının asabiyetten hıçkıra hıçkıra ağladığını görmüştüm. Kuş­lar her nedense bu kadını sevmemişti.

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki parçanın aşağıdakilerin hangi­sinden alındığı söylenebilir?

A)  Biyografiden

B)  Masaldan

C)  Gezi yazısından

D)  Makaleden

E)  Bibliyografyadan

 

27.     1860-1885 yılları arasında Fransa’da, sanatçıların etkisi

I

altında kaldıkları parnasizm, sadece tiyatro sanatına özgü bir akımdır.

                                        II                    III

Sanat, sanat içindir. ilkesinin benim sendiği bu akım, romantizme tepki

IV                                                                                                V

olarak doğmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.            E) V.

 

28.    Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerin İlhan Berk’e ait olduğu söylenemez?

A)            Sen gittiğim o ülkesin varılmıyorsun

Vurmuş sonrasız nasıl en güzel sulara

Güzelliğin balıklan gibi İstanbul’un

Şimdi her yerde ne güzeldiniz o kalmış

B)            Bir adasın sen çok eski bir atlasta

Çok eski bir halkın su aldığı

Ben güneş, alkol, sıkıntı adanda senin

C)            Usumda ben sizinle ne güzel gökler tuttum

Büyüttüm kiliseler gibi yalnızlığımı

Baktım yazılarıma, kentlerime görüyorum

D)            Hem nice şiirlerde nice aşklarda

Tarar saçımızı ölüm

Aşk ki bazan solgun bir ilçedir

Sürdürür derinliğini

E)            Hasretinle geçiyorken bu gençlik çağım

Ey sevdiğim, ben ümitsiz değilim gene

Ak düşünce saçlarının kumral rengine

Kollarında son âşıkın ben olacağım

 

29.    Süleyman Nazif, ilk dönem şiirlerinde bireysel duygulanışların

I

yanı sıra toplumsal içerikli ve özgürlükçü bir dü­şünceyi savunmuştur. Sonraları Servet-i Fünunculara katılmıştır.

II

Çal Çoban Çal“, Tarihin Yılan Hikâyesi” ve “Gurbet Hikâyeleri

           III                                 IV                                             V

yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV.            E) V.

 

30.     Beyit sayısında sınırlama olmayan mesnevilerde, genellikle ;

I                                                                  II

din ve devlet büyüklerine övgüler dile getirilmiştir.

                           III

Her beyti kendi içinde uyaklı olan bu uzun şiirler,

genellikle aruz ölçüsünün kısa kalıplarıyla yazılmıştır.

                   IV                       V

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “dörtlük” getirilmeli

B)  II. nin yerine “mersiyelerde” getirilmeli

C)  III. nün yerine “aşk, tarihi olaylar gibi öykülenmeyi gerektiren geniş kapsamlı konular” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “hece” getirilmeli

E)  V. nin yerine “en uzun” getirilmeli

 

31.    Tekke edebiyatı şairlerinden Kaygusuz Abdal  sathiye,

I                                             II                   III

Pir Sultan Abdal kaside türünde söylediği şiirleriyle tanınmıştır.

        IV                       V

Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa­ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Divan edebiyatı” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Nefi” getirilmeli

C)  III. nün yerine “hicviye” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Nedim” getirilmeli

E)  V. nin yerine “nefes” getirilmeli

 

32.    —, Garip akımına bağlı kaldığı şiirlerinde sıradan in­sanların günlük yaşamlarına ağırlık vermiştir. “Perçem­li Sokak” adlı yapıtıyla anlamla anlamsızlık arasındaki gelgitlerin anlamsıza yaklaştığı — şiirine yönelmiştir. “Elleri Var Özgürlüğün” ve “Aşk Merdiveni” tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Ziya Osman Saba – Yedi Meşale

B)  Oktay Rifat Horozcu – İkinci Yeni

C)  Sabri Esat Siyavuşgil – Yedi Meşale

D)  Faruk Nafiz Çamlıbel – Fecr-i Âti

E)  Orhan Veli Kanık – İkinci Yeni

 

 

 

33.    Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur?

A)  Herhangi bir yerin ya da kurumun gezilerek orada görülenlerin kişisel yorumlar ve fotoğraflarla des­teklenerek oluşturulan yapıtlara — denir, (röportaj)

B)  Daha çok, güncel konularla ilgili görüş ve düşünce­lerin kısaca anlatıldığı, günübirlik gazete yazılarına —- denir. (fıkra)

C)  Bir yazarın, düşüncelerini, sorulu cevaplı bir üslupla karşısındakiyle konuşuyormuş gibi anlattığı yazılara — denir. (söyleşi)

D)  Yiğitlik, savaş ve yurt sevgisi gibi konuların dile geti­rildiği şiirlere — şiir denir. (dramatik)

E)  insanoğlunun hırslarını, kavgalarını göstermek ama­cıyla yazılmış; çoğu felaketle sonuçlanan manzum tiyatro yapıtlarına — denir. (tragedya)

 

34.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem uyak hem de redif kullanılmıştır?

A)            İçimde hiç sönmeyen bir fetih sevdası var

Yavuz gibi diyorum, bu dünya insana dar

B)            Konmadı zülfüne gönül bilerek

Hayrandır; uçmayı unutsa gerek

C)            Durmadan çalkanan bir kızıl deniz

Bir damla yaş gibi duruyor sessiz

D)            Kara haber; tipi eser, savrulur

Bir yanardağ gibi içim kavrulur

E)            Bu başımda esen, bir kavak yeli

Ben ondan deliyim, o benden deli

 

35.          Sıdk ile terk edelim her emeli, her hevesi

Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi

İnledikçe eleminden vatanın her nefesi

Gelin imdada diyor, bak budur Allah sesi

Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­daki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Şarkı                                 B) Kaside                   C) Müstezat

D) Murabba                          E) Rubai

 

36.          I. Türki-i Basit akımının en önemli temsilcisidir.

II.  “Siham-ı Kaza” adlı ünlü bir mektubu vardır.

III.  “Tuhfetü’l Haremeyn” adlı yapıtında Kerbela Olayı’nı anlatmıştır.

IV.  Azeri Türkçesiyle şiirler yazmıştır.

V.  Şiirlerinde tasavvufi konulara ağırlık vermiştir.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde belirtilen yargı­lardan hangileri Fuzuli ile ilgili olarak söylenebilir?

A) I. ve II.                             B) II. ve III.                  C) II. ve V,

D) III. ve IV.                         E) IV. ve V.

 

37.    —, Cumhuriyet Döneminde, modernizmi esas alan romanlarda işlenen başlıca konular arasında yer alır.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilemez?

A)  Kölelik ve cariyelik sorunsalı

B)  Gecekondulaşmanın toplumsal yaşama etkileri

C)  Geleneğe başkaldırış, toplumdan kaçış

D)  Karmaşık bir varlık olarak insan

E)  Bireysellik ve bireyin kozmik yalnızlığı

 

 

38.          I. Mesnevi türünde yapıtı vardır.

II.  “Tazarruname” şiirlerinin yer aldığı yapıtıdır.

III.  ilahileriyle tanınmıştır.

IV.  Ağır ve sanatlı bir anlatımı vardır.

V.  Tekke edebiyatının temsilcilerindendir.

Yukarıda numaralanmış yargılardan hangisi, Yunus Emre için söylenemez?

A) I. ve II.                     B) I. ve III.                 C) II. ve IV.

D) III. ve V                   E) IV. ve V.

 

39.    Ömer Seyfettin ile ilgili aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A)  Dilde sadeleşme hareketine öncülük etmiştir.

B)  “Kaşağı” ve “Bomba” öykü türünde yapıtlarıdır.

C)  Olay anlatımına dayalı öyküler yazmıştır.

D)  “Celaleddin Harzemşah” tarihi roman türünde bir yapıtıdır.

E)  “Genç Kalemler” dergisindeki dil ve edebiyatla ilgi­li yazılarıyla tanınmıştır.

 

40.    — bu romanında, Abdi Ağa, Dikendüzü’nde beş kö­yün sahibidir. Köy halkına zulüm etmektedir. Baskıyı, haksızlığı, zulmü, içine sindiremeyen İnce Memed başka bir köye kaçar. Abdi Ağa duyunca ince Memed’i geri getirtir. Kendisine ve anasına dayanılmaz zulümler, baskılar uygular. Mevsim boyunca yetiştir­dikleri ürünlerin dörtte üçünü ağalık hakkı diye alır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­gisi getirilmelidir?

A)  Kemal Tahir’in

B)  Yaşar Kemal’in

C)  Kemal Bilbaşar’ın

D)  Refik Halit Karay’ın

E)  Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun

 

41.          I.   Ağır, süslü ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.

II.   Kulak için uyak benimsenmiştir.

III.   Muhammes denen takma adlar kullanılmıştır.

IV.   Soyut bir şiir anlayışı benimsenmiştir.

V.   Beyit ve dörtlük şiir birimleri kullanılmıştır.

Yukarıda divan edebiyatı ile ilgili numaralanmış yargıların hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. ve II.                     B) I. ve V.                    C) II. ve III.

D) III. ve IV                  E) IV ve V.

 

42.    Cumhuriyet Dönemi sanatçılarımızdan Nurullah Ataç,

I

deneme ve eleştiri türünde başarılı yapıtlar kaleme al­ınmıştır.

              II

Avrupa Mektupları“, “Okuruma Mektuplar” ve “Karalama Defteri

                 III                                   IV                                          V

yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV            E) V

  

43.     Cahit Külebi, şiirlerinde çocukluğunun ve gençlik yıllarındaki

                        I

izlenimlerini yansıtır. İlk şiir kitabı “Adamın Biri

                                                                       II

adlı yapıtından sonra yayımladığı Üvercinka”da Garip

                                                                    III

şiirine yaklaştığı görülür. “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda

                                                                    IV

adlı yapıtı, Nevit Kodallı’nın Atatürk Oratoryosu”na temel

V

oluşturmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.              B) II.             C) III.              D) IV            E) V

 

44.    Aleksandre Puşkin ile ile ilgili olarak aşağıda veri­len bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Rus edebiyatı sanatçısıdır.

B) Yapıtlarında, romantizmin etkileri vardır.

C) “Yüzbaşının Kızı”, adlı romanı en tanınmış yapıtıdır.

D) “Maça Kızı”, öykü türünde bir yapıtıdır.

E)”Müfettiş”, toplumsal yaşamın aksayan yönlerini eleştirdiği bir oyunudur.

 

45.    Semai ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A)  8’li hece ölçüsüyle oluşturulur.

B)  Dörtlük sayısında bir sınırlama yoktur.

C)  Sadece ilahi aşk teması işlenir.

D)  Şairin adı ilk dörtlükte yer alır.

E)  Tekke edebiyatına ait bir şiir biçimidir.

 

46.    Şemsettin Sami ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Edebiyatımızda ilk yerli romanı yazmıştır.

B)  Batılı yazarlardan çeviriler yapmıştır.

C)  Sözlük ve ansiklopedi türünde çalışmaları vardır.

D)  Servet-i Fünun Döneminin önde gelen sanatçılarındandır.

E)  Türk edebiyatının ilk yazılı ürünleriyle ilgili incele­melerde bulunmuştur.

 

47.    Aşağıdaki kahraman adlarından hangisi ötekiler­den farklı bir yapıta aittir?

A) Feride                              B) Rabia                   C) Peregrini

D) Kız Tevfik                          E) Vehbi Dede

 

48.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmamıştır?

A)            Açma pencereni perdeleri çek

Mona Roza seni görmemeliyim

B)            Uyu da turnalar girsin rüyana

Bakma tuhaf tuhaf göğe bu kadar

C)            Artık inan bana muhacir kızı

Dinle ve kabul et itirafımı

D)            Bir mumun ardında bekleyen rüzgâr

Işıksız ruhumu sallar da durur

E)            Neredeysen çık gel, özlemimi duy artık

Bekletme daha fazla, gayrı gücüm kalmadı

 

49.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yoktur?

A)  Fransız yazar John Steinbeck, yapıtlarında, yoksul ve sömürülmüş kitlelerin sorunlarına eğilmiştir.

B)  Pierre Corneille, romantizmin ilkelerini benimsemiş ve tragedya türünde yapıtlarıyla tanınmıştır.

C)  Emile Zola, özellikle Aisopos’tan yararlanarak yaz­dığı fabl türündeki yapıtlarıyla tanınmıştır.

D)  İspanyol sanatçı Cervantes’in “Don Kişot” adlı ro­manı modern romanın başlangıcı sayılmaktadır.

E)  Shakespeare, “Haydutlar” adlı oyununda despot yö­netime başkaldırma temasını işlemiştir.

 

50.    Aşağıdakilerden hangisi olay çevresinde oluşan, anlatmaya

bağlı edebî metinlerden biri değildir?

A) Masal                    B) Destan                    C) Roman

D) Dram                     E) Hikâye

 

51.     “Makalat” adlı yapıtında Hazreti Âdem’in yaratılışı, şeytan ve şeytani işler, Allah’ın birliği gibi konuları dile getiren sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyh Galip                                    B) Hoca Dehhani

C) Gülşehri                                        D) Nevizade Atai

E) Hacı Bektaş Veli

 

52.          Her şey gider, bu kubbede kalacak

Âşık sesi, şair sesi, er sesi

Bizi bundan sonra sarıp alacak

Tanrı sesi, sanat sesi, yâr sesi

Bu dizelerde görüldüğü gibi, sözün etkisini güç­lendirmek amacıyla, sözcük veya sözcük grubunu yineleme sanatına ne ad verilir?

A) Aliterasyon                      B) Tevriye            C) Mübalağa

D) Tekrir                               E) Tecahül-i arif

 

53.    Necip Fazıl ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)  “Çile” şiirlerinin yer aldığı bir yapıtıdır.

B)  “Sakarya Türküsü” tanınmış şiirlerinden biridir.

C)  Toplumsal gerçekçi şiirin öncülerindendir.

D)  “Reis Bey” ve “Tohum” oyun türünde yapıtlarıdır.

E)  Şiirlerinde duru bir dil kullanmıştır.

 

54.    Aşağıdakilerden hangisi şiirde ahenk sağlayan öğe­lerden biri değildir?

A) Durak                               B) Asonans

C) Ölçü                                  D) Uyak

E) Hüsn-i talil

 

55.    Alman romantizminin kurucularındandır. Şiirlerinde lirik bir anlayışı benimsemiştir. Yalnızca edebiyatla değil eği­tim, doğa bilimleri ve felsefe de içinde olmak üzere pek çok konuyla yakından ilgilenmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gogol                                B) Shakespeare             C) Goethe

D) Balzac                                E) Stendhal

 

56.          Geceler çok soğuk geceler sessiz

Nasıl yaşarım şimdi ben sensiz

Hani bana verdiğin o sözler

Hani o gülen masum gözler

Alışamadım bir türlü yokluğuna gül bebeğim

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  “Alışamadım” sözcüğü bileşik eylemdir.

B)  I. ve II. dizelerde sadece redif kullanılmıştır.

C)  Birden çok sıfat-fiil vardır.

D)  III. ve IV. dizelerde zengin uyak vardır.

E)  “Nasıl” ve “şimdi” sözcükleri zarf görevindedir.

 

 

CEVAPLAR

1- D 15- E 29- E 43- C
2- B 16- C 30- C 44- E
3- B 17- E 31- E 45- A
4- E 18- E 32- B 46- D
5- B 19- A 33- D 47- A
6- E 20- E 34- D 48- D
7- B 21- B 35- D 49- D
8- D 22- A 36- E 50- D
9- D 23- D 37- A 51- E
10- E 24- E 38- C 52- D
11- C 25- C 39- D 53- C
12- E 26- C 40- B 54- E
13- E 27- C 41- C 55- C
14- B 28- E 42- C 56- D